De
illegale pers heeft grote kapitalen
uit Londen
nodig
Kalendertje
3
ZATERDAG 8 JANUARI 1949
Ik was geheim agent in oorlogstijd (13)
George van Triest brengt me zéér goed
nieuws van de overkant
(Van
Kort na mün^erste bezoek aa
mtf terloops vroegen in Londe
;en speciale medewerker)
i Amsterdam (waar de mensen van de illegale pers
60.000 gulden te bestellen) krüg ik een vage anti-
is alleen maar om hen te vertellen, dat
ik aan het werk ben."
..Prima! Ik heb je toch gezegd, dat je
je weg wel zou vinden." buldert hij en
neemt het papiertje aan, waarop ik de
vorige avond het bericht getypt heb. Hij
leest het hardop voor.
Van
i HQ stop heb c
ti bij v
ik ii
pathie tegen Bram van Oord. de
daar bevalt me maar matig. Dit is ongetwijfeld onder anderen
groeiend verlangen naar onafhankelijkheid, een verlangen on
leiden, zelf voor een onderduikadres te zorgen en alleen die
die ik per se zien wil. Algemeen gesproken ben ik in het huis
ker en hoewel hij me meer dan eens met grote omhaal vai
heeft, dat ik zijn beste vriend ben, dat alleen mijn opdracht ei
't leven in zijn huis en zijn organisatie uitsluitend om mij en mijn werk draait, wordt
het me steeds duidelijker, dat er van al deze verzekeringen," hoe goed ze ook be
doeld zijn, niet veel verwezenlijkt worden".
De hele organisatie
gevolg van mijn
i mijn eigen leven te
mensen te ontmoeten
van Bram een bezoe-
i woorden verzekerd
r op aan komt en dat
Behalve de organisatie van Bram en
lijn vroegere leerlingen, is er in Doorn
igeen enkele groep die mij kan bijstaan.
Goed. Dick is er natuurlijk, de adjudant
en Henk, de chef van de technische staf
en Peter de telegrafist, maar hun werk
bestaat slechts uit het treffen van voor
bereidingen om de een of andere baan
voor hun rekening te nemen, wanneer er
ooit een organisatie gesticht mocht wor-
En tóch verwacht Bram van mij dat
ik de verhalen over zijn arsenaal dat hij
uit veiligheidsoverwegingen verborgen
zou hebben onder het huis van een N.
SB.'er geloof. Ik moet óók geloven de
verhalen over de acht en dertig organi
saties, waarmee hij reeds contact heeft
en wier werkzaamheden hij coördineer
de. Ik moet het verhaal geloven van zijn
overval op een gevangenentransport om
één van zijn mannen te bevrijden. Ik
moet nog véél meer geloven. Het maakt
allemaal geen indruk op me en hij merkt
dat
Een paar dagen later heb ik in Am
sterdam een onderhoud met v. Heuven'
Goedhart, die optreedt namens een ille
gaal blad. Hij vertelt me, dat de onder
grondse pers honderdduizend gulden uit
Londen heeft ontvangen in biljetten van
duizend. Maar juist in die tijd werden
de biljetten van duizend door de Duit
sers uit de circulatie genomen, waardoor
driekwart van het geld waardeloos werd.
Van Heuven Goedhart die met me
praat over duizend-en-één dingen, dringt
er bij mij op aan, dat ik Engeland om
een beduidende geldsom zal vragen. Ik
beloof hem dat.
„En wat je ook kunt doen is om een
Kerstboodschap van de Koningin voor
'het Nederlandse volk verzoeken."
„Ik betwijfel of dit nog wel op tijd
aankomt", werp ik tegen, „en zolang ik
geen eigen zender heb wil ik in ieder
geval mijn berichten tot een minimum
beperken."
„Je hebt groot gelijk. Je kpnt niet
Voorzichtig genoeg zijn!"
„Wat voor ervaringen heb jij opge
daan?" vraag ik Van Heuven Goedhart,
wiens laatste opmerking mijn nieuws
gierigheid gewekt heeft.
Met Pieter 't Hoen, de oprichter van
„Het Parool", heb ik een poosje in het
concentratiekamp Vught gezeten, maai
we zijn er uitgekomen vraag me niet
hoe en zijn een poosje ondergedoken.
Ik moest echter weer te voorschijn ko
men. Nietsdoen zou mijn dood geweest
„Maar kijken ze niet naar je uit?"
Hij knikt met in zijn ogen die stille
glimlach, die ik al eerder gezien heb.
„We beschouwen ons zeer vereerd"
mompelt hij. „Er staat een aardige prijs
op ons hoofd. Dood of levend of zoiets.
We zijn vogelvrijen, maar ik geloof niet
dat het ons hindert."
Brrfm van Oord en ik zitten half De
cember 1943 in, hotel Terminus in
Utrecht op George van Triest te wach
ten. Terwijl we ons kopje surrogaat zon
der suiker en melk drinken, komt de
dikke man door de draaideur; hij zwaait
met zijn benen en hijgt alsof hij zich ge
haast heeft.
„Ha, kerels", schreeuwt hij. „Blij jullie
te zien, blij jullie te zien. En hoe gaat
het met mijn kleine konijntje?" Hij pakt
me van achteren in mijn nek en schudt
me hardhandig door elkaar, 't gebrui
kelijke bewijs van zijn vriendschap.
..Ik heb een heleboel goed nieuws voor
je!" zegt hij, wenkt de kellner en bestelt
een cognac, die ons een paar minuten ge
leden geweigerd is. „Kijk hier eens."
Hij haalt een stuk papier te voorschijn
en ik voel onmiddellijk dat dit het ant
woord uit Londen op mijn telegram moet
zijn. Hoogst opgewonden lees en herlees
ik het tamelijk koele bericht, te zeer ver
heugd met dit stukje goed oud-Engeland
om enige teleurstelling te voelen door het
betrekkelijk geringe nieuws dat het be
vat.
„Ze sturen zo gauw mogelijk een toe
stel en geld", vertel ik Bram, die me blijk
baar onder indruk van dit voorval aan
kijkt.
„Dat is tamelijk vlug hè?" zegt Van
Oord en deelt onmiddellijk in mijn
vreugde. „Zo gauw je dat hebt, kun je
aan het werk. Ik heb er een prachtig
plaatsje voor."
„En dan heb ik nog wat anders" ver
volgt George. „Je moet de groeten heb
ben van je vriend Pluto!"
„Wat? Is hij er ook? Dat is fijn. Hoe
is het met hem?"
„Best. Hij is een rare vent. Als je hem
zo ziet, denk je dat hij een hopeloze ke
rel is. Maar hij is zo sluw als een vos.
En eten! In mijn hele leven heb ik nog
nooit iemand zó zien eten". Die laatste
opmerking is voor my de beste identifi
catie die ik kan wensen. Want Pluto kan
„Wat is er met hem gebeurd, nadat we
uit elkaar gegaan zijn?"
„Tegen het aanbreken van de morgen
zag hij in, dat het te riskant zou zijn om
naar Brussel te gaan en toen is hij een
boer om onderdak gaan vragen. De man
heeft hem in het varkenshok verstopt en
daar heeft hij een hele week op water
en brood gezeten. En daarvoor vroeg die
goede vaderlander „slechts" drie dui
zend francs, de vuile schoft!"
„Wanneer breng je hem naar Holland?"
,Hij zegt. dat het geen zin heeft om
verder te gaan. Hij had inderdaad een
heleboel geld bij zich. Ik wist het wel!"
Geor§e toont een glimlach van alwetend
heid. „Hij heeft een bericht naar Lon
den gestuurd en gevraagd om te mogen
terugkeren. Binnenkort zal ik hem wel
naar Engeland loodsen."
Een poosje zitten we druk te babbelen
en dan moet George weer haastig weg.
Hij gaat terug naar Brussel om te zien
of t
compleet toestel en geld stop dit is drin-
„Ik zie, dat je je codewoord weer ge
bruikt", zegt George, „O best, dat is in
orde. Ik zal het zo gauw mogelijk ver
zenden en zodra ik antwoord heb zien we
elkaar wel weer."
Even later verdwijnt hij door de draai
deur, precies zoals hij gekomen is, met
fladderende, openhangende jas en
iende benen, na een joviale groet
de kellner, die eerbiedig met
buiging afscheid neemt. De verrader
George Ridderhof, de agent van de S.D.,
mijn contanen met Londen onder
houdt. Maar in December 1943 weet ik
van niets. En ik heb geen enkele moge
lijkheid om zelfstandig te opereren. Het
onheil grijnst me tegen, terwijl ik nog
in het gelukkige besef goed werk
te doen als geheim agent in oorlogstijd
nog meer nieuw
„Neem dit bericht
zeg ik. „Het
Oude en moderne muziek in nieuwe uitgaven
Orgelwerken, liederen en paedagogische studies
Het laatste jaar is er op muziekgebied weer heel wat uitgekomen. Weliswa.
niet alles even belangrijk, doch het bewijst toch, dat men op dit terrein niet stil zit. De
grote toevloed van romans onder al niet dan niet verleidelijke titels maakte wel eens
angstig over de papiertoewijzing voor muziek, doch het resultaat was toch nog niet
co ongunstig, al wil ik direct toegeven, dat er nog veel belangrijks in portefeuille
moest blijven.
Van de ontvangen muziekuitgaven wil
ik allereerst noemen de Vier Psalmvoor
spelen van Ernest W. Mulder (uitg. H. J
Paris, Amsterdam). Mulder is op dit ge
bied geen onbekende meer. Zijn eerste
serie „Enige koraalvoorspelen en een
koraalfuga voor orgel" heeft reeds veel
sympathie gewekt en zijn tweedelige
Harmonieleer kan als een standaardwerk
worden beschouwd. Deze Psalmvoorspe
len zijn in tegenstelling met de vorige
in de oude kerktoonsoorten geschre
ven met vermijding van alle accidenties.
De voorspelen zijn zeer transparant ge
houden; vooral als ze geregistreerd wor
den zoals Mulder aangeeft zal dit karak
ter goed tot zijn recht komen. Niet alleen
harmonisch en contrapuntisch, maar ook
rhythmisch zijn deze voorspelen zeer
interessant en kunnen door elke kerk
organist worden gebruikt. Het zijn de
Psalmen 96. 102, 126 en 6.
Direct hierna noem ik twee uitgaven
van „Harmonia" te Hilversum, n.l. Oude
meesters (2e aflevering) en Fuga's van
W. Fr. Bach. De band met orgelcompo
sities der oude meesters is verzorgd door
S. Schuitema, die de werken voorzag
van vingerzetting, fraseringstekens, enz.
Naast twee dansjes van Baustetter en
Fiocco, zijn de andere composities alle
voor kerkelijk gebruik geschikt, speciaal
wel de prachtige Partita „Jesu meine
Freude" van Walther en Pachelbel's
„Was mein Gott will". Hans Brandts
Buys verzorgde ook de tweede band met
orgelcomposities van Bach's zoon Wil
helm Fiedemann. Het zijn 7 fuga's, waar
van één Manualiter. Toegegeven dat Wil
helm Friedemann niet zo'n groot meester
was als zijn vader, deze fuga's tonen toch
wel zijn grote capaciteiten op het gebied
der polyphone kunst. Het is zeker van
belang deze werken eens door te spelen,
maar dan op het orgel met heldere, ge
prononceerde stemmen, zoals de bewer
ker terecht aangeeft.
Van de Amersfoortse organist en de
kerkmuziekdocent aan de Utrechtse Uni
versiteit Adr. C. Schuurman kwamen bij
J. N. Voorhoeve te Den Haag 24 Paas-
liederen uit, geschreven voor een zang
stem met pianobegeleiding. Het zijn zo
wel oude als nieuwe Paasliederen, waar
van de laatste geschreven is voor koor
en gemeente, gemaakt 'naar 1 Cor. 15.
Harmonisch is weliswaar niet alles even
sterk, maar men behoeft bij deze be
kwame musicus heus geen erge mis
grepen te verwachten.
De Wassenaarse componist mr B. Roest
Crollius schreef 6 liederen voor mc
sopraan op teksten van Boutens, Donker
Rilke (uitg. Albersen, Den Haag). Het
zijn pretentieloze liederen, compositorisch
niet zo erg sterk, maar eerlijk en zeker
met overtuiging geschreven, geheel
sfeer van het gedicht eerbiedigend. Op
pag. 3 moeten twee bas-sleutels in G-
sleutels worden veranderd.
In de serie Volksliederen (voor koor)
gaf „Harmonia" te Hilversum een bundel
Volksliederen uit vreemde landen uit.
Het is voor de eerste maal dat Ned. com
ponisten (Badings, Koetsier, Krelage,
Oskam en Brandts Buys) buitenlandse
volksliederen voor gemengd koor a
pella bewerkten en het resultaat is
verheugend. De bewerkers hebben de
meersterfimigheid behouden, d. w. z
melodie ligt niet altijd alleen ir
sopraanpartij. Alles is modern en kundig
geharmoniseerd.
Bij P. Noordhoff te Groningen ver
scheen de 6e druk van „Allerhande'
(deel I) voor beginnende pianospelers.
Een voldoende bekend en gewaardeerd
bundeltje van Bouman en Veldkamp. De
volgorde der stukjes kan misschien bij
een volgende uitgave, gezien de moeilijk
heidsgraad, wat gewijzigd worden.
Bijzonder instructief is de „Lagenlehre
für Streichinstrumente" van Walter Ho
ward, zoals Irmgard Auras die 'bewerkte
in een eigen uitgave (Nwe Molenweg 17,
Wemim bij Apeldoorn). Hier wordt een
zeer duidelijk beeld gegeven van de
mogelijkheden en de moeilijkheden der
strijkinstrumenten. Op paedagogisch ge
bied verscheen verder bij de Centrale
Muziekschool, Spoorsingel 71, Rotterdam
een „Theoretische en praktische methode
voor piano-accordeon" (deel 1) van P. J.
van der Valk. Na een zeer goed theore-
tisoh gedeelte en enkele oefeningen (o.a.
verplaatsen der vingers, syncopen, dub-
belgrepen, e.d.) volgen wat eenvoudiger
voordrachtsstukjes.
Tenslotte gaf het Alphons Diepen-
brockfonds bij G. Alsbach en Co te Am
sterdam klavieruittreksels uit van twee
werken van Diepenbrock, n.l. „Im gros
sen Schweigen" (naar een aphorisme var
Nietzsche) en Lydische Nacht (naar B
Verhage) voor bariton, declamatie er
orkest. Het is overbodig deze werken
nader aan te kondigen; de naam Diepen
brock spreekt voor zichzelf en de kla-
vieruittreksels zijn zeer kundig.
Corn. Basoski.
OVERPEINZING
„Principe is een kostlijk woord,
Dat men in veel nuances hoort;
Het heeft zo vaak al dienst gedaan,
Want, staat je dit of dat niet aan,
Dan zeg je, als een brave Piet:
,flat doe ik uit principe niet"!
Je speelt zo'n beetje schuilevink
En vindt jezelf verbazend flink;
Al ben je directeur of knecht,
Je kunt er altijd mee terecht.
Vergeet je iets, je zegt subiet:
„Ik deed dat uit principe niet"
Ik dacht eens na of het wel klopt
Dat men zich achter 't woord verstopt,
Want in mijn dierbaar woordenboek
Is de verklaring „schuilplaats" zoek,
En waar 't begrip te kort in schiet,
Dat strookt met mijn principe niet.
Wie waarlijk een principe heeft,
En dus naar vaste stelling leeft,
Gebruikt te pas of onpas nooit
Een woord dat hem in schijn slechts
Daar hij de juiste waarde ziet;
Hij doet dat uit principe niet!
DE C. 97, EEN NIEUWE REUS OP DE
BERLIJNSE LUCHTBRUG
Weegt geladen 60.000 kg - en vliegt dan nog
gemakkelijk 480 km per uur
Zoals gemeld zal binnenkort de C-97 gaan vliegen in de luchtbrug naar en va:
Beriyn. Het zal velen weinig zeggen: C-97, De DC-3, DC-4, en DC-6 zyn al z
Ingeburgerd, dat menigeen weet, welke vliegtuigen met deze letters en cyfers
worden bedoeld.
De techniek staat echter niet stil en, steeds komen er nieuwe typen vliegtuigen
in de markt. De C-97 is daar één van en met dit teken duidt de Amerikaanse
luchtmacht een harer nieuwe transporttoestellen
De C-97. een product van de Boeing
Vliegtuigenfabriek te Seattle in de staat
Washington, is als transport-vliegtuig
ontwikkeld uit de bekende vier-motorige
bommenwerper B-29 „Superfortress". Dit
transportvliegtuig (door de fabriek mo
del 367 genoemd) heeft dezelfde vleugels,
staartvlakken en landingsgestel als het
superfort, maar heeft een romp die twee
maal meer inhoud heeft en bijna vier
meter langer is.
Het opmerkelijke van de C-97 is. dat
romp van boven naar beneden de
>rm heeft van een omgekeerde „8", het
kleinste cirkeltje van de acht ligt be
neden, het grootste er bovenop. In wer
kelijkheid is de romp ook in tweeën ge
deeld: het onderste heeft dezelfde dia-
r als de Superfort-romp en daar
bovenop heeft men een grotere romp
gebouwd, die een breedte heeft van 3.35
C-97 heeft twee dekken. Het on
derste heeft twee afzonderlijke cabines,
het bovenste is de hoofd-cabine, die een
lengte heeft van bijna vier en twintig
meter. In de achter-onderzijde van het
toestel (de achter-onderzijde maakt een
hoek van naar schatting twintig a dertig
graden met de bodem, wanneer het toe
stel op de grond staat) bevinden zich
grote laad-deuren en een laad-klep.
Daardoor is het mogelijk voertuigen aar,
boord ,te nemen. Een electrische takel
inrichting, die, over bijna de gehele
lengte van de romp (ruim drie en dertig
meter) verreden kan worden, kan goe
deren aan en van boord helpen brengen.
Drie volgeladen vrachtauto's van an
derhalve ton of twee lichte tanks kun-
in de romp een plaats vinden. De
ïes kunnen ook zodanig worden in
gericht, dat de C-97 honderd vier en
dertig volledig uitgeruste manschappen
vervoeren. Ook kan het vliegtuig
worden gebruikt voor het verplaatsen
drie en tachtig gewonden, die op
draagbaren kunnen worden vervoerd,
verplegers.
normale bemanning bestaat
piloot, tweede piloot, boord-werktuig-
kundige, marconist en navigator.
Behalve het gedeelte in de staart
gehele romp „presurised", d.w.z. d
zittenden zullen geen last hebben
luchtdrukverschillen, welke vooral op
treden bij het vliegen op grote hoogte.
De C-97 heeft een vleugelspanning van
43 1 meter, een lengte van 33.64 m en een
hoogte van 11.6 m. Het toestel weegt
ledig 31.780 kilogram en geladen 61.290
kilogram. De maximum-snelheid be
draagt 560 kilometer per uur, de kruis
snelheid 480 kilometer per uur, de reik
wijdte 5600 kilometer en de normale
vlieghoogte 6625 meter.
De afmetingen en prestaties van de
C-97 spreken nog m
■ergelijkt met die der Douglas „Sky
master", die thans door de Amerikanen
hoofdzakelijk voor de luchtbrug worden
gebruikt. De DC-4 „Skymaster". of. zoals
de Amerikaanse luchtmacht dit toeste!
aanduidt, de C-54. heeft een vleugel
wijdte van 35.8 meter, een lengte van
.6 meter en een hoogte van 8.4 meter
Ledig gewicht: 16.526 kilogram, ge
laden 28.150 kg. Maximum snelheid 438
kilometer per uur op 4279 meter hoogte,
kruissnelheid 382 kilometer op 4640
Uit de militaire C-97 (C duidt
„cargo" of „transport" is ontwikkeld de
YC-97b, of, zoals de fabriek haai
kondigde, model 377 „stratocruiser". De
„stratocruiser" is besteld door de „Pan
American World Airlinies", „Nordth-
west Airlines", „United Air Lines",
„American Overseas Airlines". „Scandi-
an Airlines System" en „British
Overseas Airways".
eerste „Stratocruiser" vloog op
8 Juli 1947. De afmetingen en prestaties
erschillen enigszins van de C-97. Zo
eegt het toestel ledig 35.830 kilogram,
ét is er op berekend 25.375 kilogram
Al is dan de burger-uitvoering
C-97 nog niet afgeleverd, de militaire
voorloper zal binnenkort
in Europa te zien zijn. Van deze mili
taire voorloper zjjn inmiddels verschei
dene versies uitgevoerd. De Amerikaanse
luchtmacht heeft thans o.a. de C-97. A.
B en C in gebruik.
ONZE SCHILDERIJEN-GALERIJ
SCHILDEK der SCHOONHEID
Antoon van Dijck uit Antwerpen naar
Italië vertrok. Gezeten op een prachtige
schimmel, die zijn leermeester Rubens
hem in ruil voor schilderijen had ge
schonken, kon Van Dijck volop genieten
van het zeldzame weer. terwijl hij daar
naast zeer onderhoudend werd bezig
gehouden door de Venetiaanse kavalier
Nani. Vanzelfsprekend moest in verschil
lende plaatsen worden overnacht (de reis
duurde lVz maand en op 20 Nov. kwam
Antoon van Dijck in Genua aan). Ook
het dorpje Saventhem in de nabijheid
van Brussel bood aan de jonge, maar
niettemin reeds beroemde schilder,
logies. En wel een heel prettig logies,
want hier raakte Antoon verstrikt in de
netten van een beeldschoon boerinnetje,
Isabella van Ophem. een dochter van de
„drossaert der banderije van Saven-
them". Deze werd door de schilder, „ten
houwelyck versocht", helaas tevergeefs.
Rubens' rechtstreekse tussenkomst moest
er bij te pas komen om de reis
Italië te doen voortzetten. Uit liefde
voor het schone meiske schilderde
Antoon een Heilige Martinus (de schuts
patroon der parochie) voor de dorpskerk,
een groots Barok-schilderij, vol beweging
(zie afbeelding).
Het verhaal gaat. dat hij tijdens het
oponthoud te Saventl\pm dit schilderij
heeft vervaardigd, doch dit kan rustig
aan de vele legenden, die over het leven
van Antoon van Dyck de ronde deden
doen, worden toegevoegd. Dat Antoon op
het boerinnetje verliefd is geworden kan
echter, gezien zijn natuur, wel worden
aangenomen. Van zijn geboorte op
22 Maart 1599 af had Vap Dyck een vry I
onbezorgd leven achter de rug. Een
zekere weelde had hem, de zoon van een
rijke handelaar, steeds omringd, hetgeen
op zijn karaktervorming zeker invloed
heeft gehad. Antoon was zeer aristocra
tisch ingesteld, droeg prachtige gewa
den met kostbare edelgesteenten en hield
ervan te schitteren.
Hij was een echte charmeur, een mo
dieuze jongeling met een intelligent,
maar vriendelijk passief gelaat. Doch
dit is slechts uiterlijk; diep in hem was
er een hartstochtelijke hunkering naar
schoonheid, een weltschmerzlich verlan
gen naar het onbereikbare. Hij puurde
De Boeing AAF C-97 Stratofreighter, in x'n element! (Foto Boeing, Air
Het Nieuwjaar is haast al weer te
oud geworden om nu nog met een wel
gemeend „Veel heil en zegen" te ko
men aanzetten. Tenslotte hebben we
vandaag ons zevende kalenderblaadje
van 1949 afgescheurd en er is al meer
dan genoeg narigheid geweest: ziekte
en zorg en begrafenissen
hield zich niet zo zeer met de mensen
en hun geestelijke staat bezig dan wel
met de veelheid van dieren, die een-
verdriet. Ja, die kalenders maal de arke Noachs vulden zodat tachtig gepasseerd
toch, die maken heel wat mee! Daar Opoetje voor het inslapen nog
mijn wand
de aanblik genoot i
i kameleon of
menwerking niettemin hun eigen kerk
van harte trouw. Ik ken er die behalve
de drie genoemde kerkformaties nog
vier andere bezoeken en die met
eendere vreugde 's Maandags op Heils-
legerwortels en Vrijdags op Roomse
stammen stoelen. En zoudt u dat mis
schien ook niet doen, wanneer u de
w dichtst-
San Fran-
exemplaar: de Maranathakalender, of n giraffe. Toen ik heel^deze machtige
Honigdroppels, of de Hervormde Dag- ""j gj
kalender, of Immanuel, of weet ik hoe
ze allemaal heten mogen. Misschien
leest u 'm elke dag trouw; misschii
het eerst
schouwde heb ik twee vragen gesteld.
De eerste was hoe ze aan al deze zeer
uiteenlopende kalenders kwam, want
ook slaat u wel eens 'T'paasdagen heeft natuurlijk ook al gemerkt dat
over, maar heeft u er wel eens aan
gedacht dat van uw eigen exemplaar
honderden, duizenden broertjes en
zusjes hangen in geheel andere huizen
en omstandigheden? U heeft bij voor
beeld een goede kans dat precies het
zelfde schild, dat uw kamer siert ook
bij Opoetje op nommer 363, zes maal
bellen, prijkt. Want dat Opoetje ver
zamelt kalenders en gros: verleden klaring
jaar had ze er vier. 's Morgens b\j het
opstaan begon ze mt
uit de Dauwdroppen
INDRUKKEN UIT DE
VOLKSWIJK
Hervormd, de ander Gerefor-
'.n de derde Baptist is. De ver-
kort maar duidelijk: „O, heeft.'
Af\jn andere vraag gold die buiten
issige Amerikaanse kalender; waarom
ze die nu juist 's avonds las of lie
ver bekeek. Voor de nacht zou je toch
ruimte geven aan 'n stichtelijk
de beschouwing van 'n
kangeroe. Maar haar antwoord was een
nieuwe verrassing: „Ach dominee",
zei ze, „Als je zo de hele dag Gods
liefde hebt mogen ervaren en je kunt
je ouwe hoofd zo gerust neerleggen
dan is het zo fijn om naar al die lieve
dieren te kijken en te weten dat onze
lieve Heer daar nu ook voor zorgt,
nadat Hij ie allemaal zo mooi gemaakt
de kransen waar ik op ga;
'n overdenking elke krans krijg je 'n kalender; vroe-
deed dat heel ger had ik er nog meer, maar tegen-
i zocht zowel 't Bijbelgedeel- woordig ga ik 'i
Nu moet u niet
te als het aangegeven versje op
besluiten met de lectuur va
achterkant van het kalenderblaadje, walletjes eet,
Bij de middagpot kwamen de Meel
draden aan de beurt: opnieuw Schrift- talloze kerken
lezing, lied, meditatie en achterzijde, ontdekt heeft dat
Dan dommelde ze wat en dribbelde ze nen
wat en daarna was het tijd voor de he id
avondboterham en die werd genoten gen
aan de hand van de Bloemkelken
Toen ze dat zei, heb ik me stilletjes
geschaamd over me zelf en over u,
beste lezers. Kijk eens, wij hebben
allemaal van de week de zeven kalen
kwaaddenkend zijn en Vuuva ue *r'
et je van verschillende derblacdjes o/oescheurd enwe hebbe,
gedacht: „Weer 'n dag om" c
honderden
i armoe hun dagen doorbren-
zolang ze niet gezorgd hebben
dat deze oude stumperds dag aan dag
kwamen versleten kerkboek ergens wat gezelligheid en wat warmte
stukgelezen Bijbel ter tafel. Als krijgen, zullen ontelbare Opoe's en
Opa's van krans tot ~krans en van
avondje tot avondje steeds voortgaan
om overal veel goede woorden, 'n en
kel kopje thee en vooral meeleven te
vinden. Zij vormen de meest werke-
helemaal uit Amerika lijke Gemeenschap der Heiligen en
gestuurd en dit wonderlijke exemplaar blijven onder deze interkerkelijke sa-
het dan eindelijk bedtijd was gewor
den, werd het laatste blaadje afge
scheurd van de allerzeldzaamste ka
lender die ik ooit zag en die u nu lek
ker niet heeft want Opoetje'
het geval. Maar lolaag nog geen der h€bt,e" Jd over cl die reke-
- - - landie nm0,en» d,e 'os kwamen en over alle
nieuwe narigheid van dit bitter oude
jaar. Maar hebben wij ons hoofd dank
baar neergelegd en ons stil verwon
derd over al Gods goede werken? Heb-
we ons verheugd over mussen, wor
men, raven en beseft dat we die allen
verre te bovengaan? Ach neen. Laat
staan, dat we 's avonds gebeden heb
ben voor de stumperds en stakkerds,
oud en arm, die dezelfde kalender aan
hun wand hebben hangen als wijDie
'm weliswaar moeizamer lezen, maar
'm soms stukken beter begrijpen.
WIJKPRED1KANT.
alles de schoonheid,
reagerende psyche.
Hij peilde zijn mo-
dellen. doorzag
hun innerlijk en
de weergave hier-
hem belangrijker
dan de uiterlijke
vorm. Het Welt-
schmerzliche in
zijn wezen heeft
hem ongetwijfeld
wel eens parten
gespeeld en hem
tot een zeer intie
me omgang met
schone vrouwen
gebracht, teneinde
ten volle de schijn
bare schoonheid
dergaan. Maar toch
mag op deze ex
cessen niet te veel
nadruk worden
gelegd, want ner
gens getuigen zijn
alisme, zoals dat
in de kunst van
Jordaens en soms
ook van Rubens
tot uiting komt.
Antoon van Dyck
was een fijnbe
snaard kunstenaar,
die graag Cupido's fakkel vasthield, doch
hieraan niet ten onder ging. Tijdens zijn
verblijf in Engeland werd hij met veel
onderscheiding behandeld. I
„principalle paynter in ordinary to their
Majesties", kreeg een gouden ketting er
een fraaie woning in Blackfriars en zijr
atelier werd het centrum van de Lon-
dense Society. Bellori vertelt zelfs, dat ef
dienstknechten, karossen, paarden,
zikanten, zangers en potsenmakers
zijn dienst stonden Dit zijn zeker alle
factoren geweest, die een sensibele
natuur als Antoon van Dyck eerder
kwaad dan goed deden. Zijn reis door
Italië, waar hij de invloed van Titiaan
en Caraveggio onderging,
vorming zeer belangrijk geweest, getuige
ook zijn schetsboek. Eerst in 1639 huwde
hij met Lady Mary Ruthven
1 Dec. 1640 werd zijn dochtertje Justi-
niana geboren. Een jaar later, op 9 Dec.
1641, stierf Van Dyck en zijn stoffelijk
overschot werd bijgezet in de St. Pauls.
Zijn werk is gebleven als bewijs van zijn
onvermoeide werkkracht niet alleen
maar ook van de adel van zijn geest. Hij,
de eeuwig-verliefde, liet. zich altijd
weer boeien door de schone schijn,
maar het ideaal, dat hij zich vormde
wist hij in gesublimeerde vr>rm vast te
leggen.
Socialisme en
Communisme
En een vraag
in het C.-H. weekblad „Koningin
Vaderland" schrijft F. G(oudzwaard):
„De herinnering aan de gebeurtenissen
van November 1918 heeft .Trouw'
leid om een „diepe eenheid" te zoeken
van „het revolutionnair beginsel, dat 1918
1948 verbindt". „Trouw" meent dan
zijn November-artikeltje te moeten be
sluiten met deze woorden:
„Vandaag zien we, waar de beginselen
ui het socialisme toe leiden. De lijn
Troelstra tot Schermerhorn is, hoe ook
gebogen, één lijn. Ze voert naar chaos
moord. Ze uoert naar de ondergang".
„Het Vrije Volk" zag in deze regels
•n gegronde reden tot protest. We laten
het P.v.d A -blad rustig protesteren. Om
de opmerkingen van „Het Vrije Volk"
gaat het ons nu niet.
willen we „Trouw" waarschuwen.
„Trouw" ook die mensen uit eigen
kring, die o.i. al te rechtlijnig spreken
rer de lijn van socialisme naar commu-
sme, d.i. naar „moord en chaos".
Zó simpel staat het niet!
Wie zijn oor te luisteren legt in onze
C.H.-kring. kan eenzelfde geluid opvan
gen: socialisme
slechts één schrede. Het
het kind van het socialisme. Pas op, zc
klinkt het dan, pas op voor de Fierlin-
gers en de Nenni's. Men kent deze waar
schuwing. Fierlinger, de Tsjechische ei
Nenni, de' Italiaanse socialist, die op het
kritieke ogenblik met de communisten
mgingen. En dan redeneert
rechtlijnig aldus: de Vorrinks en de Van
der Goes van Naters zijn geen bolwer
ken tegen het communisme; uiteindelijk
gaan ze mee. Zie maar naar Italië,
aar naar Tsjechoslowakije.
Die rechtlijnigheid is o.i. onjuist.
Men mag niet spreken van het s
lisme dat onverbiddelijk voert naa
naar moord en chaos. Er
ialisme zijn. dat inderdaad
deze weg ten einde toe loopt.
Voor Nederland echter is de toestand
anders. Het Nederlandse socialisme
andere geaardheid dan b.v. 1
Franse socialisme. In ons land is óók het
socialisme niet kunnen ontkomen
invloed van do Reformatie. Wijlen Klee-
•ekoper (de „Oproerige Krabbelaar'
uit „Het Volk") wees er in zijn journa
listieke hoogtijdagen reeds op. Daarom
niet simpelweg zeggen:
wat Fierlinger. wat Nenni deed, doen
Vorrink en Van der Goes van Naters
ook.
We zullen deze vragen geval voor ge-
•al moeten bekijken. Daarmede hebben
we het socialisme van de P.v.d.A. niet
geaccepteerd. In geen enkel opzicht. Onze
bezwaren blijven bestaan. Maar er is een
mogelijkheid tot gesprek gekomen tus-
Men werpt de deur in
het slot. wanneer men socialisme en
rechtlijnig in eikaars ver
lengde ziet.
Ieder fatsoenlijk mens en ieder fat
soenlijk dagblad heeft zich met walging
afgekeerd van de hetze van „De Waar
heid" tegen Koos Vorrink. Oppositie
bladen als „Trouw" en „De Rotterdam-
protesteerden tegen dit communis
tisch vuil.
Welnu, evenals Koos Vorrink c.^ zich
et^ille kracht verzet hebben tegen het
Nazisme, zullen zij zich verzetten tegen
het communisme, indien een Sovjet-Rus
sische bezetting ons deel zou worden".
(Tot sover de heer Goudzwaard, wiens
betoog we uit nationale overwegingen
wel kunnen waarderen. Alaar toch één
vraag: Die tienduizenden Nederlanders,
die by de laatste verkiezingen de com
munistische gelederen zo belangryk ver
sterkten, kwamen zy uit de K.V.P., of de
A R P., of de C.H.U., of uit het liberale
kamp Red.).
Drukkery Libertas, Drift 13, te Utrecht,
is zeer origineel met haar twee-maande
lijkse kalender. Een 6-tal tekeningen var
Henk Doornekamp geven afwisselend een
beeld van het drukkerijbedrijf
onderwerp met bloemen, vogel
U lebt
dUXbt
'un, dit
KONN1EN LIE2EN:
dat hetoude jaar wan pret
tig eindiqde als het rSauwz te-
9on:
met aan moord
op aan Egyptenaar in Cairo
en een Egyptisch bombarde
ment op jaruealcm;
met het doven van de petro
leumlampen in het Brabantse.
Schyf en het oplaaien ven de
eerste brand van 1949 in Me-
demblikj
met aan povere schaatswed -
stryd in de Oudejaarswcek.
en een hele- Nederlandse kanv
pioen (.Aad de Woning)
met hot ene millioendat voor
klokslag twaalf aspirant - gok
kers bijeenbrachtenom elkaar,
in onze badplaatsenfinandeel
om eeep te kunnen brengen
<2,n Umbertq Marzfnidie een
gokje met zgn laatste 50 Lire
waagde en een millioen terug
won.
€n dat ïs nu de kunst
Zoals het een kunst is,om iri
volle zee zestig volle kisten
sinaasappelen op te pikken en
ze per „Patria" naar patriate
brengenWaar het óók zo rus
tig niet was.
Webben niet 2oo, oliebollen
etende, Amsterdammers^toer
het jaar oxzn half uur oud was,
de politie afgerost vanwege^-
brandende kerstbomen
6n in Brunssum
6n riep Paul de Groot niet op
tot stakenstaken en nog eens
Staken
Op aarsla raactie
kwam van Viruly, dip terstond naar
Indip vloog,om aan nieuwe lucht-
route to vmdpnNao.in stakoncp-
lovc/i noch dip 45 Dg ven- yjx
tarslaqprs,diat2gp)yk '(O
25 jaar aan Óen worst-
fabriek. 2yn an aan gou- ÖJ
don horloge de man krijgen 5
noch karaf Links of 4*aidrikGr®ranl
