Mcttwc ftihst'c ömtranl Harmonisch samengaan van Indonesië en Nederland vóór alles nodig Int. samenwerking hoeksteen van politiek der V.Sr Wist tl DONDERDAG 6 JANUARI 1949 BUREAUX: Hogewoerd 1U3 Tel dir eD redactie 20408: Adm 22710 Postrekening 58936 ABONNEMENTEN: ƒ415 per kwartaal: f 1.35 per maand: 0.32 per week ADVERTENTIËN: f018 per millimeter t belangrijke korting.) Negen en twintigste jaargang No. 7706 DIRECTIE: F DIEMER CHRISTELIJK-ISATIOISAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantuasttcli Is gfjcbleoen myn fort In tegfjenspoct" Een jongen met de dood op stap Zie pagina 2 H.M. Koningin Juliana voor de radio: „Het is mijn oprechte wens, dat spoedig een Indonesische federale regering wordt ingesteld" H.M. de Koningin heeft hedenmiddag voor de radio de volgende rede uitgesproken: Reeds in 1942 sprak mijn moeder de hoop uit, dat Indonesië en Nederland, na de gemeenschappelijke overwinning op de vijand, vrijwillig en in vrijheid en gelijk waardigheid zouden samenwerken tot herkrijging van vrede en geluk. Haar woor den gaven toen niet alleen uitdrukking aan een verwachting, maar hielden ook een belofte in. In Februari 1948 herhaalde mijn moe der die belofte. Zij verklaarde toen. onder herinnering aan de woorden van de grote vrijheidsstrijder Roosevelt, dat het gemeenschappelijk streven ver be hoort uit te gaan boven het verkrijgen van onafhankelijkheid, doch mede ge richt moet zijn op de verwerkelijking van de vrijheid van geloof, de vrijheid van het woord en vrijwaring van v: en gebrek. In wederzijds vertrouwen een nieuwe samenwerking mo groeien ter vestiging van een vrij souverein Indonesië, in gelijkwaardig deelgenootschap met Nederland verbon den in de Nederlands-Indonesische Unie. Zij besloot toen met de woorden: „zowel Nederland als Indonesië zien uit naar de dag, dat de Verenigde Staten van Indo nesië, op voordracht van Nederland, de hun toekomende plaats zullën temidden van de verenigde volkeren. Van de aanvang van myn regering af is mjjn streven erop gericht geweest, de belofte, door mijn moeder gegeven, ten volle ten uitvoer te leggen en mee te werken om aan de volken van Indonesië vrede, geluk en welvaart in een eigen souverein staatsbestel te verzekeren. Met vreugde heb ik mogen vaststellen, dat grote delen van Indonesië bereid wa ren aan dit doel mee te werken. Helaas wensten in andere delen krachten, die geweld en wanorde verkozen boven Veiligheidsraad komt toch morgen bijeen Indië wordt het enige agendapunt Trygve Lie, secretaris-generaal-van de V.N., heeft medegedeeld, dat de Veilig heidsraad morgen 15 uur plaatselijke tijd (9 uur n.m. Ned. tijd) bijeenkomt, èen en ander in strijd met vroegere berichten, die hardnekkig volhielden, dat de bij eenkomst pas Maandag zou zijn. Nu de „Queen Mary" vertraging heeft onder vonden, bestaat er de mogelijkheid, dat enige leden van de Raad door plaatsver vangers vertegenwoordigd moeten zijn en zelfs is het niet geheel uitgesloten, dat men alsnog de zitting zal moeten uitstel len. Indonesië zal het enige agenda punt zijn. De Palestijnse Commissie van de Raad komt morgenochtend bijeen De Russische vertegenwoordiger, Jacob Malik, heeft de „Queen Mary" verlaten en is gisteren per vliegtuig naar Lake Success vertrokken. Inmiddels is de Queen Mary" giste renmiddag 14 uur 56 plaatselijke tijd uit. Southampton vertrokken. Volgens Reuter heeft Trygve Lie nog medegedeeld, dat de V.N. een zwaar voorjaar te wachten staat. Want op 24 Januari komt de raad van beheer bijeen en op 7 Februari is de 8ste zitting van de economische sociale raad. Dè tweede zitting var vergadering begint 5 April a.s. Flushing Meadows. Wat zal Noorwegen doen? Volgens Aneta's correspondent te Lake Success verwacht men in diplomatieke kringen, dat de verandering in de sai stelling van de Veiligheidsraad weinig verandering in de politieke wind zal brengen. Egypte zal niet veel anders doen dan Syrië, Cuba kan moeilijk feller anti-Nederlands zijn dan Columbia, mis schien is het wel wat gematigder, omdat de regering minder ver links staat dan die van Cuba. en meer onder invloed de V.S. staat Het verlies van onze tro bondgenoot België is zwaar. Het wordt Vervangen door Noorwegen, dat naar verwacht zal pogen, zowel de Sowjet- Unie als het Westelijk blok te vriend houden. Het gevolg isalthans volgens deze zegslieden dat Noorwegen het Westen zal stemmen als eigen levens belang dit vordert, doch in alle andere gevallen voor de Sowjet-Unie, omdat het deze te vriend wil houden. Tegenover deze verwachtingen staat, dat Finn More Noors vertegenwoordiger wordt en deze een open oog heeft voor de positie van de Westelijke mogendheden. Een zeldzame opname, onlangs ge maakt te Nice, van twee vorsten zon der troon. Links koning Leopold en rechts de ex-koning van Engeland, de vroegere Prins van Wales, die zyn kroon gaf voor een vrouw Benoemd tot officier O.-N.: A. D. v Eek te Zwolle, dir. van het Bureau We deropbouw Boerderijen en ir J. Gerbei te Bussura, tot voor kort hoofd Streek- bureau Walcheren van de Wederopbouw. ordelijke samenwerking, de overhand te hebben over de ook daar aanwezige per sonen, die in goede verstandhouding met Nederland de nieuwe rechtsorde wilden opbouwen. Daardoor werd een militaire actie ten laatste onvermijdelijk. Het doel daarvan was geenszins terug te komen op het woord, dat door mijn moeder en door het Nederlandse volk als geheel met betrekking tot Indonesië plechtig is gegeven, het doel daarvan was uitsluitend de mogelijkheden te openen, om nu eindelijk aan Indonesië orde, wel vaart, vrijheid, zelfstandigheid en sou- vereiniteit te kunnen geven in een fede rale rechtsstaat. Thans is, door de afkondiging van het besluit „Bewind Indonesië in Overgangs tijd", een belangrijke schrede gezet op de weg naar de vestiging van een eigen In donesisch staatsbestel. Het is myn oprechte wens, dat binnen enkele weken een Indonesische Federale Regering wordt ingesteld, die de vei woordelijkheden en plichten, welke zijn verbonden aan een democratisch bestel, zal uitoefenen en vervullen Deze federale regering zal onverwijld ingevolge de haar toekomende bevoegdheden verdere voor bereidingen treffen tot de overgang naar en de vestiging van de nieuwe rechtsorde. Zo zal zij zodra de omstandigheden dit zullen toelaten in overeenstemming met de hoge vertegenwoordiger van de Kroon vrije verkiezingen in Indonesië doen houden. Aldus zullen, naar ik hoop, spoedig de souvereine Staten van Indonesië werke lijkheid worden; Indonesië en Nederland zullen dan, in de Unie verenigd, in een harmonisch samengaan al hun krachten kunnen geven aan een goede en gezonde ontwikkeling van beide landen en het toenemen van de welvaart in wereld. Dan zal zoals mijn moeder het wenste een betere en gelukkiger toe komst gegrondvest zijn. Dr Drees als postbode Vorige week kreeg een Helmondse familie bericht uit Indonesië, dat haar zoon daar tijdens de actie was ge wond. De familieleden wilden graag spoedig nadere bijzonderheden verne men, maar de luchtpostverbinding was nog niet hersteld. Een poging om Batavia telefonisch te bereiken mis lukte. Toen meldde de krant, dat dr Drees naar Indonesië zou vertrekken. De minister-president werd verzocht een brief mee te nemen en reeds de volgende dag kwam het antwoord: „Accoord". De brief werd daarna per soonlijk in Den Haag ten huize van dr Drees bezorgd, waar hij door de minister-president in ontvangst werd genomen. We snoepen en drinken veel te veel Gerechtvaardigde critlek van min. Mansholt In een radiiocauserie over de landbouw in 1948 zed minister Mangholt dezer da gen o.m.: „Onze bevolking neemt snel toe, sedert L938 zelfs met meer dan 12 pot en dat stelt zeer hoge eisen aan onze landbouw. Daar komt bij. dat de eisen, dde men in het algemeen aan goede voeding stelt, hoger zijm. Wij drinken gemiddeld per persoon 30 pet meer melk. wij eten 20 pet meer groente. 30 pet meer fruit en 70 pot meer vis dan voor de oorlog. Dit is alles uitstekend en ver heugend." Echter leverde minister Mansholt cri- tiek op het hoge verbruik van andere, minder noodzakelijke levensbehoeften: zo wordt er gemiddeld 30 pet meer snoep en 60 pet meer jenever dan voor de oor log verbruikt Weer een bon voor sinaasappelen aangewezen Hoewel de oude bonnen nog niet zyn gehonoreerd. Hoewel de in begin December 1948 aangewezen bonnen voor sinaasappelen tot dusver slechts in enkele gedeelten van ons land zyn gehonoreerd, noodzakelijk i.v.m. de te verwachteft grote aanvoeren in deze maand reeds thans een tweede bon aan te wijzen. Uiterlijk 15 Januari moet men de bonnen 534 en 540 Algemeen bij een handelaar in groente en fruit inleveren. Bon 534 Algemeen (voor houders van A-, B- en C-kaarten) geeft recht op 500 gram. bon 540 Algemeen (D- en E-kaarten) op één kilogram Sinaasappelen. De detaillisten moeten de bonnen uiterlijk 19 Januari- ineleveren bij een grossier. Deze uiterlijk 22 Januari bij de rayonleiders van het Bedrijfschap en die uiterlijk 25 Januari bij de distributiediensten. Instellingen kunnen zich tot de rayonleiders wenden. Tussen het Spaanse fruit-syndicaat en een Nederlandse commissie is een over eenkomst gesloten, waardoor binnenkort 20.000 ton sinaasappelen naar Neder land verscheept zullen worden. HONGAREN ONTVLUCHTTEN PER VLIEGTUIG HUN LAND Een Hongaars vliegtuig met 31 passa giers en een bemanning van vier kop is te München geland. De machine volgens de dienstregeling op wee Boedapest, maar volgens de plan- van de inzittenden naar Zwitser land, do oh moest boven Duitsland een noodlanding maken. Drie passagiers wis ten niet van de ontsnappingspoging. Minister Drees door velen in Batavia begroet Naar Aneta uit Batavia seint, is minïs- ir Drees vanodhtend om 9 uur 15 Neder landse tijd te Batavia aangekomen, op het vliegveld Kemajoran, in de Constel lation „Delft". Hij verklaarde, dat hij in Indonesië besprekingen zou voeren met vertegenwoordigers der Nederlandse Regering en dat het van deze bespre kingen zal afhangen, met welke perso nen hij verder contact zal opnemen. Op het vliegveld waren vice-admiraal Finke. generaal Spoor, dr Koets en de leden der Commissie van Drie. Herre- mans en Critchley, de gouverneur var Batavia, R. A. A. Hilman Djajadiningrat. Na inspectie van de erewacht, het spelen van het Wilhelmus, vertrok dr Drees. geëscorteerd door motorpolitie, naar het paleis Koningsplein. Op het bordes werd hij begroet door dr Beel en de voorlopige Federale Régering. Dr Drees vertelde dat hij goed wi had gehad. Men had geland op Malta, Sjarja en 4e Bangkok. Er was geen post Peggy Robertchaw, die als „test loopster" voor Dunlop (Eng.) in 9 jaar 45.000 km aflegde, trekt haar zoveelste paar proeflaarzen aan. De stappenteller aan haar knie regis treert dagelyks 20 km Amerika steekt Soekarno nog eens een pluim op de hoed En richt voorts ergerlijke verwijten aan Nederland De plaatsvervangend Amerikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken, Lovet! heeft in een, namens Marshall, aan di voorzitter van de vakbond C.I.O., Philipp Murray, gerichte brief verklaard: Het te hopen, dat de Nederlandse Regering de haar thans geboden gelegenheid zal te baat nemen om op tastbare wijze blijk te geven van haar voornemen, voldoe ning te schenken aan het rechtmatig ver langen der Indonesiërs naar zelfbestuur. Lovett schrijft over „het werkelijk de mocratische karakter van Soekarno's re gering" (het parlement werd door de president benoemd Red.) en wenste de „Indonesische autoriteiten geluk met haar kraohtig optreden tegen de com munisten. Door aldus te handelen en door een vergelijk van de hand te wij zen, heeft de Indonesische regering be wezen, zich bewust te zijn van het feit. dat al de onafhankelijke volken thans inzien, dat de communisten geen ander Mist vertraagde veitrek van Joh. v. Oldenbarnevelt De mist vertraagde gisteravond op nieuw het scheepvaartverkeer. Voor de mond van de Nieuwe Waterweg gingen verscheidene schepen voor anker, tot de mist was opgetrokken. In Amsterdam was het vertrek van de „Johan Oldenbarnevelt" van 5 uur op kwart over tien verplaatst. Het schip brengt 1300 vrouwen en kinderen naar echtge noot of vader in Indonesië en bovendien enkele Niwin-filmjeeps naar de troepen Voor de 110 kinderen beneden 3 jaar is er een staf van kinderverzorgsters en een luiercentrale aan boord. Gezagvoer der W. F. Rappange besluit met deze reis zyn eervolle staat van dienst bij de Mij. Nederland. Het schip passeerde om half drie vannacht de sluizen van IJmui- Het troepentransportschip „Groote Beer" lag vanwege de mist enkele uren voor de IJmuidense sluizen te wachten. JHR MICHIELS VAN VERDUYNEN TE BATAVIA. Jhr mr E. F. M. J. Michiels van Ver- duynen is gisteravond te Tandjong Priok aangekomen. Hij was met een marine vliegtuig uit Singapore afgehaald. NIEUWE BELG- AMBASSADEUR IN DEN HAAG GEARRIVEERD. De nieuw benoemde Belgische ambas sadeur, de heer Egbert Graeffe, die de heer L. C. Nemry als zodanig opvolgt, is gisteravond ^er trein in Den Haag aan gekomen. bp het station Hollandse Spoor werd hij begroet door de heren T. de Lichtervelde en A. Boelaerts. resp. eerste secretaris en attaché van de Belgische ambassade. Voorlopig heeft de heer Graeffe zijn intrek in een hotel genomen Eerste autotocht van Wins Charles. De kleine prins Charles van Edinburgh heeft gisteren zijn eerste autotocht ge maakt, warm ingepakt in dekens. Hij vertrok met zijn ouders uit Buckingham Palace naar Sandringham in Norfolk, waar de Britse koninklijke familie, zoals gemeld is, zijn vacantie gaat doorbrengen. De drie staalfabrieken van de „Bo- chumer Stahlverein" zullen, in weerwil van verzet van directie en arbeiders, toch worden ontmanteld. Maandag wordt hier mee begonnen. De ballonrace voor de Gordon-Ben- nett-beker zal dit jaar van het Heysel- stadion te Brussel beginnen. doel nastreven dan de vernietiging het nationalisme, waarachter zij zich verschuilen om hun juk op te léggen". Lovett beveelt voorts vrije verkiezin gen aan en een voorlopige regering, die als constituerende vergadering het tuut van de V. S. van Indonesië moet op stellen. In de brief wordt echter geen gewag gemaakt van Murray's verzoek om economische hulp aan Nederland op te schorten. Ergerlijk verwijt van Washington Cochran, het Amerikaanse lid van Commissie van Drie. is teruggeroepen voor raadpleging. „Deze stap is gedaan naar aanleiding van het jongste optreden der Nederlandse Regering in Indonesië, welke de pogingen van de Commissie van Drie. om door middel van vreedzame on derhandelingen een bevredigende oplos sing van het drie jaar oude geschil tot stand te brengen, abrupt heeft verbro ken". aldus de verklaring van het dep. van Buitenl. Zaken te Washington. Het is wel dun'. DE BOODSCHAP VAN TRUM.AN: De strijd tegen inflatie en voortzetting „New Deal op het binnenlands program In zyn „State of the Union-boodschap" aan het 81ste Congres, heeft Pre9. Truman het Amerikaanse volk en de wereld verzekerd, dat de buitenlandse politiek der Ver. Staten op vrede gericht is en in de allereerste plaats inter nationale samenwerking beoogt. Maar met zeker pathos verkondigde hy, dat de mensheid aan het begin staat van een tydperk, dat óf grote vooruitgang öf ondergang kan betekenen, doordat verschrikkelijke rampen zouden plaats vinden. de monopolies In zijn regeringsprogram, dat een voortzetting is van de „New Deal" van wijlen President Roosevelt, wordt de bui- telandse politiek echter slechts in grote lijnen aangeduid, en over de hulp aan China wordt niet gesproken. Overigens was de toon van zijn bood schap tamelijk bemoedigend en staat hij op het standpunt, dat het wereldbelang gediend is bij een nauw samengaan v. d. Ver. Staten met Europa, dus een mili taire alliantie met West-Europa voor waarde is. Hij was er van overtuigd, dat als de koers van het Europese herstel- program en het werk der Ver. Naties ook in de toekomst gevolgd werd, ook met de tegenstanders hiervan vrede kunnen worden bereikt. Hij legde e: nadruk op. dat de binnenlandse politiek der Ver. Staten het fundament is va buitenlandse. Amerika is volgens hem het voorbeeld van gezonde „demooratie", waarnaar zovele volkeren verlangen. Maar zolang de internationale veilig heid ontbreekt, moet Amerika Jfeen ge wapende macht in stand houden, en al gemene dienstplicht voor de Amerikaanse jeugd is een onmisbare voorwaarde voor de veiligheid van het land. In de naaste toekomst zal aan het Congres worden gevraagd verschillende maatregelen in overweging te nemen: de wet op de han delsovereenkomsten en het wegnemen van de beperkingen, die de immigratie van „ontheemden" betreffen. (Volgens de huidige regeling mogen gedurende 2 ja^t 200.000 „verplaatste personen" in de Ver. Staten immigreren). Op net terrein der binnenlandse poli tiek is noodzakelijk een „anti-inflatie program", en de burgerlijke rechten zul len van toepassing zyn op een ieder, zonder onderscheid van ras. Belasting verhoging van 4 milliard dollar, omdat de staatsschuld zeer gestegen is. zal ten laste komen van ondernemingen. Dit „anti-inflatie-program" omvat o.a.: ver lenging van het consumentencrediet, uit breiding van het bankcrediet en voorts het tegengaan van de speculatie in tal van goederen. De minimum-lonen zijn te Australische scherpslijpers willen toch enige reserve in acht nemen Op de anti-Nederlandse conferentie van Pandit Nehru Zoals wij gisteren reeds in een deel onzer editie meldden, is Australië tot het besluit gekomen, zich te doen vertegen woordigen op de door Nehru bijeenge roepen Aziatische conferentie te New Delhi. Het hoofddoel van Australië hier bij is. aldus de Australische minister van verdediging, Dedman, na te gaan in hoe verre men de V.N. en in het bijzoder de Veiligheidsraad, zou kunnen helpen om een spoedige, rechtvaardige en definitieve oplossing van het geschil tot stand te brengen. De Australische vertegenwoor digers zullen, volgens een officiële bron Canberra, bevoegd zijn om aan de besprekingen deel te nemen en gedach- laar voren te brengen, die ,een beeld geven van de Australische politiek, doch zij zullen niet bevoegd zijn, verklaringen leggen, welke de Australische rege ring binden. Men verwacht, dat zij er op zullen aandringen, dat er niet buiten de Veiligheidsraad sancties getroffen worden. Pakistan. Birma. Ceylon en Australië hebben nu de uitnodiging aangenomen. Van China is het bekend, dat het een waarnemer zendt. Siam heeft de uitnodi ging afgeslagen* Er zullen ook nog uit- Weer nieuwe bonnen voor werkkleding; geldig Het C.D.K. deelt mede, dat de bonnen vöor werkkleding H 10 en L 10 tot nader order geldig zijn voor het kopen van werkkleding. Op de bonnen H10 kan men kopen: een óverall of een werkpak van drill, keper of satijn, een lange stof jas, een lange witte jas. een labora- toriumjas of een mouwschort. Op de bonnen L 10: een werkbroek of werkjasje van keper, drill, satijn, beaverteen, En gels leer. manchester of pilow, een korte witte jas, een koksbuis of een korte stofjas. De bonnen H 11 en H 12 en LJ1 en L 12 zijn nog niet geldig. De bonnen Hl t.m. 9 en L 1 t.m. 9 en de rantsoenbonnen FC en FD blijven' voorlopig geldig. nodigingen worden gezonden naar Trans- jordanië, Yemen, Nepal en Ethiopië, zodat het aantal invitaties tot 20 gestegen is. Naar A.P. uit Sydney seint, is het Australische volk (Wat is dit? Red.) lichtelijk verbaasd over de houding der regering. Het vreest dat deze houding de politiek van een blank Australië ver zwakt, en wijst er op, dat er benoorden Australië een milliard niet-blanken wo nen, waartegenover slechts 7.5 millioen Australiërs staan. De bladen hebben de regering aangevallen en kolonels Hodg- sons critiek op Nederland in de Veilig heidsraad afgekeurd. De ..Melbourne Sun Pictoral" schrijft over een ..bulderende anti-Nederlandse tirade.'" Binnenkort weer wat lucht post naar Indië? De P.T.T. deelt mede, dat de moge lijkheid bestaat om een begin te maken met het posten van luchtapst voor Indo nesië. Er kan echter met romiddellijk op luchtpostvervoer per KLM worden gere kend. Het betreft hier dus voorraadvor- ming. Tijdelijk mogen slechts uitsluitend postbladen en brieven van ten hoogst^S gram worden gebruikt. Tevens wordt verzocht ten hoogste 1 brief per week te zenden. Wordt de op deze wijze gevormde voorraad teligroot dan zal aan het pu bliek worden verzocht het posten tijde lijk te staken. Verzending van luchtpost pakketten is voorlopig gestaakt. Vervoer per zeepost, gaat normaal voort. \De voorspelde aardbeving in Italië kwam In het gebied van Rieta. ten Noorden van Rome. jjeed zich gisteren een aard beving voor, waarbij twee personen wer den gedood en verscheidene honderden huizen werden beschadigd. De bewoners van bet gebied vliuchtten in pandek naar de heuvels. De voorspelling van de Britse professor kwam dus toch uit. DAT wij een overzichtelijke en vlot ge schreven brochure ontvingen over de his torie der KLM. DAT door het verbreken van de lucht- verbinding tussen ons land en Indië 1500 NIWIN-pakketten te Batavia achterble ven. die zo spoedig mogelijk naar ons land worden doorgezonden. DAT onze consul-gen. te New-York, de heer Cnoop Koopmans en pres. Peter Grimm van de Stichting Nederland-Ame rika bij de opening van een tentoonstel ling over Nieuw-Amsterdam het Indische probleem bespraken. DAT het Instituut voor Sociaal Onder zoek van het Ned. Volk 26 Maart in „Kras" te A'dam een congres organiseert over bevolkingsvermeerderingsproblemen. DAT Den Bosch binnenkort als reorga nisatiemaatregel tijdelijk weer de zo populaire wielrijders, die voor de oorlog zelfs over een muziekcorps op de fiets beschikten, in garnizoen verwacht. DAT mr A. J. M. Sweens, kantonrech ter te Terborg. benoemd werd tot pl.v. kantonrechter te Arnhem. DAT in Juni te Breda de Internatio nale vakwedstrijd voor bakkers en ban ketbakkers „Brebato" wordt gehouden. DAT van 22 tot 27 Augustus in Doe- tinchem een Internationale Bakkerij tentoonstelling wordt gehouden onder de naam „Dobato." DAT een Utrechtse bakkersfamilie de restauratie heeft bekostigd vgn een. in de Buurkerk hangend en voor de brand stapel bestemd, bakkersgildebord uit 1660. DAT alle weegwerktuigen met een onwettige naamsaanduiding (zoals pond en ons) ultimo December 1950 uit 't ge bruik moeten zijn verdwenen. DAT O. van Dijk uit Den Haag en J. Breyer uit Kortenhoef tijdens een eendenjacht op „De Wije Bliek" met hun roeiboot omsloegen en verdronken. DAT. toen de bekende Bussumse scha rensliep Hendriksen overleed, zijn zeven kinderen ter voorkoming van ruzie over de nalatenschap, besloten de gehele erfenis inclusief de woonwagen ma: verbranden. DAT Joh. Brouwer te Muiden (K.V.P.) wijlen H. Hom opvolgt als Sta tenlid van N.-Holland. DAT tot b.g. lid van de Raad voor de Luchtvaart werd benoemd de chef-jnstr. der K.L.M., N. W. Sluijter en tot plv.bui- tengew. lid de off.-vl. 1ste kl. Kon. Marine D. J. R. Beugeling. chef vlieg- dienst N.L.S. DAT dr R. Kazneison uit Jerusalem, bestuurslid van de anti-tuberculose Liga in Palestina, thans ons land bezoekt en er zich te A'dam een hulpcomité vormde. DAT de marinecommandant der Ned. Antillen, kapt. t.z. F. H. M. van Straelen. repatrieert en door kapt. t.z. M. M. Meress wordt opgevolgd. DAT de St. Crt. van gisteren o.m. een aardolieproductenbeschikking 1949 bevat. DAT Zaterdag te Beverwijk het 11-de Hoogoven-schaaktournooi aanvangt waar aan vele internationaal bekende schaak meesters deelnemen. DAT de voorzitter van het College van Kerkrentmeesters der N.H. gemeente Schiedam G. W. van. Bergen Walraven, bevorderd werd tot Officier O.N. DAT ter coördinatie van de voorlich- tingsarbeid werd opgericht een Genoot schap voor Openbaar Contact, secretaris is J. A. Brongers, Carel Bylandtlaan 30." Den Haag laag en de monopolies voor de kleine drijven vormen een gevaar. Ook de Amerikaanse huisvesting laat zeer veel te wensen over, want drie millioen r sen moeten hun woning met anderen de len. President Truman besloot zijn uit eenzetting met zijn vertrouwen uit te spreken in de hulp van de Almachtige, door wiens leiding alleen de grote taak in het nationale en internationale leven volbracht kan worden. Merkwaardig genoeg werd in geen enkele passage van zijn redevoering de Sowjet-Unie met name genoemd- En voorts accentueerde hij. dat de woorden van de „sombere profeten", die de onder gang van f het Amerikaanse kapitalisme voorspelden, zijn gelogenstraft.. Nu nog enig commentaar: De voorzit ter van de Republikeinse partij zeide, dat Truman hoog spel speelt met het geld van het volk. De democratische afge vaardigde Cox (Georgia) merkte op. „dat wij naar een socialistische staat toegaan, de weg vanEngeland". Taft (repu blikein) meende, dat de regeringsuitga ven verminderd konden worden, zonder grote belastingverhoging, terwijl de zitters der grote vakverenigingen Green en Murray met Trumans rede in nopjes zijn. Voor „Wall-street" was een minder bittere pil dan verwacht werd. Vele Parijse bladen hadden op de v pagina de „kop": „Super New Deal' 1' Aube meent, dat Truman zich veel verder gewaagd heeft dan Roosevelt, zelfs als men bedenkt, dat hij de geko zene is van de vakbonden en het ge wone volk. Mr dr S. de Vries Czn. te Wasse naar, oud-wethouder van Amster dam en Den Haag, wordt 9 Januari a.s. 80 jaar. De gryze politicus met zjjn echtgenote by zyn geliefkoosd schaakbord België reeds 200.000 werklozen De Belgische kousenindustrie gaat ge bukt onder een tekort aan nylongaren, waardoor 6:000 arbeiders uit deze tak van industrie opgenomen zijn in he middels tot 200.000 man uitgegroeide leger van Belgische werklozen. Geen Marshall-plan meer na 1952? Europe vreest voor een tekort van een milliard dollars. Terwijl in het rapport van de organi satie voor Europese economische sai werking te Parijs de verwachting werd uitgesproken, dat West-Europa na nog een dollartekort van 1 milliard zal hebben, heeft de assistent van Hoffman (hoofd van de E.C.A.), Richard Bissell. verklaard, dat het plan-Marshall na 1952 afgelopen is. Hij achtte het waarschijn lijk. dat er wel hulp zou worden ver leend aan enkele afzonderlijke landen, zoals Griekenland, Oostenrijk en West- Duitsland. Zeeman bleek slachtoffer van zijn eigen „kwade dronk" Na wangedrag door caféhouder dood- Zoals reeds in een deel onzer edities gemeld, overleed in het A'damse Wil- helminagasth'uis de 28-j. zeeman T. P. ten gevolge van rware mishandeling. De politie arresteerde in dit verband de 20-j. a de Haarlemmerhouttuinen 45-j. caféhouder V. van de O.Z. Voor burgwal te A dam. Uit verklaringen van ooggetuigen blijkt, dat verzachtende om standigheden aanwezig wanen. Het slachtoffer P. bracht de Oudejaarsavond door in het café van V, en gedroeg zich daar dermate slecht, dat hem de deur werd gewezen. Hieraan wenste hij geen gevolg te geven, hij werd zelfs ag.gr es- en bij de zich h/iema ontwikkelende vechtpartij werd P. dusdanig toegeta keld, dat hy vier dagen later o\*erleëd. PRODUCTIECIJFERS „WILLEM BARENDSZ" Tot en met 26 December jl. had .Willem Barendsz" geproduceerd 9196 va-ten (1532 ton) traan en 3838 vaten t639 ton) spermoüe. De ministers van Defensie van de vijf landen van het Verdrag van Brussel, zullen 14 Januari in de Belgische hoofd stad besprekingen voeren van organisato rische aard Mr J. A. de Wilde 70 jaar Tot de feiten, welke vanwege hun be tekenis de algemene opmerkzaamheid verdienen, behoort zeker, dat mr De Wilde morgen de zeventigjarige leeftijd bereikt. In de kring van ons. anti-revo- :en. vraagt dit feit bijzondere aandacht. De heer De Wilde heeft van jongs af meegeleefd op politiek gebied. Daaraan zal de werkzaamheid van zijn vader, aan wien de ouderen onder ons zovele goede herinneringen bewaren, wel niet vreemd zyn geweest. Hij is in diens voetsporen getreden, en heeft van heler harte vóór de. anti-revo- lutionnaire richting gekozen. Zijn staat van dienst in onze -gelede ren, en voor stad en land. is lang, veel omvattend en betekenisvol. Reeds spoedig na de beëindiging van zyn universitaire studie ging hij deelne men aan de politieke actie. Gedurende een respectabele reeks van jaren heeft hij een ontelbaar aantal spreekbeurten vervuld, en nog treedt hij telkens in po litieke en andere vergaderingen op. Vele artikelen zijn van zijn hand verschenen in onze politieke pers, in het bijzonder tijdens de periode, waarin hij hoofdre dacteur was van de Nieuwe Haagsche Courant. Hij werd lid van de Haagse vroedschap en bekleedde van 1919-1931 het ambt van wethouder van Financiën. Bij de verkie zingen in 1918 is hij gekozen tot lid van de Tweede Kamer. Hij bleef dit tot 1933. Toen werd hy benoemd tot minister van Binnenlandse Zaken en verhuisde hy naar het Torentje op het Binnenhof. In 1937 volgde zijn benoeming tot minister van Financiën. Als zodanig zag hy zich in 1939. tengevolge van bezwaren, welke bleken bij de samenstelling van de ont- werp-begroting voor 1940. genoopt zijn ontslag te verzoeken aan H.M. de Konin gin. en deed hij opnieuw zijn intrede in de Tweede Ka'mer. Onlangs is hij van de Tweede naar de Eerste Kamer overge gaan. Deze zeer summiere opsomming doet zijn politieke loopbaan kennen, maar zegt toch nog weinig wan zijn beteekenis. omdat zij niet veel meer dan de buiten kant laat zien. Wil men de waarde van de heer De Wilde trachten te vatten, dan moet men acht geven op zijn persoonlijkheid, en op zijn eigenschappen. Hij is een uitstekend Steker en een uitmuntend debater. Hij treedt goed voorbereid op, maar „leest" niet. Het geen hij te zeggen heeft, zet hij op een zijn hoorders toesprekende wyze uiteen. Hij draagt zijn betoog spontaan, levendig en warm voor. Men moet naar hem luisteren. Dit is steeds gebleken, zowel in dorp als stad. in samenkomsten van de jeugd als in die van volwassenen, in vergaderingen voor eenvoudigen als in deskundige kring. Dit is in niet min dere mate aan het licht gekomen in raadsvergaderingen en parlement. Hij had het oor van de Raad, als raadslid en als wethouder. Hij had het oor van de Kamer, als Kamerlid en als minister. Hij heeft dit, ook na de bevrijding van ons land behouden. Wanneer hij als wethou- voorstel van B. en W. of de be groting. als minister een wetsontwerp of 'n begroting, had te verdedigen, was zyn redevoering niet zonder meer een terug slag op de gedachtenwisseling van de zijde van de Raad of de Kamer. Hy liet door de discussie de inhoud van zyn speech niet bepalen. Vóór het debat be gon stonden de hoofdlijnen van zijn be toog vast. Betekenis en strekking van de zaak. waarom het ging, bepaalden de eigenlijke inhoud daarvan. Toch ging hij op de vragen, opmerkingen en critiek in. Zijn antwoorden Jaarop werden in zijn rede opgenomen, en wel zo. dat de hoofd lijnen daarvan dezelfde bleven, en nog beter tot haar recht kwamen. Aan alle arbeid, welke hem op de handen werd gezet, heeft de heer De Wilde zich gegeven, in plichtsbesef, doch ook met liefde en lust. Wat dat betreft lykt hij sprekend op zijn vader. Deze vond alle werk dat hy te doen had, mooi. Toen hij wethouder van 's-Gravenhage was, zeide hij: dit is het mooiste werk. Later, gedeputeerde van Zuid-Holland geworden, gaf hy zijn oordeel over dit ambt. even opgewekt en welgemeend, in dezelfde woorden. Zo ook zijn zoon. Het gaat hem om het wezen van de zaak, de aard en de betekenis van de taak. De zaak van beginsel en partij, de zaak van het volk en het koninkrijk, de zaak van het publieke leven en van zijn instellingen. Die zaak heeft zijn onverflauwde belang stelling. Daaraan geeft hij zich met al zijn krachten, serieus en blymoedig. Tel kens weer opnieuw. Hij is steeds geweest en gebleven: drager van beginsel, man van geloofs- en levensovertuiging, Evangeliebelyder. Daardoor liet hij zijn inzichten, zyn werk en zijn houding bepalen. Daardoor is hy van grote betekenis geweest in en voor onze partij. Daardoor verrichtte hij zijn vele arbeid, in trouw en met vreugde. Daardoor droeg hij zijn gevangenschap in de bezettingstijd rustig, voornaam en opgewekt. Beginselvastheid, gepaard gaande met tact en beleid, kenmerkte hem. Het is deze vastheid, welke hem ge schikt en bereid maakte tot samenwerking met anderen. Hij is geworden een zeer geziene figuur in brede kring van geestverwanten en van andersdenkenden. Daarom verdient zijn 70ste verjaardag algemene opmerkzaamheid en onze by- zondere aandacht. Een aandacht, welke zich uit in onze waardering, en tot dankbaarheid roept. Dankbaarheid jegens hem. en bovenal jegens God. Die hem gaf. De heer De Wilde heeft zich aan alle openbaar huldebetoon onttrokken. Hij viert zijn verjaardag in de familiekring, buiten zijn woon- en werkplaats. Zij het voor hem en de zynen een blyde dag. en worde hem nog een aanal jaren geschonken in geestelijke kracht en lichamelyke gezondheid. J. SCHOUTEN. Rustig tveer Tot morgenavond verwacht De Bilt Plaatselijk nevel of mist. Overigens zwaar bewolkt met enkele opklaringen. Droog weer. Over het algemeen zwakke Zuidelyke wind. Iets kouder. ZON EN MAAN. ^Vrydag^7 Jan. Zon op 8 onder ».4B;

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | | pagina 1