|licutuc £ciitsct)e (Courant
Als éen man achter de Regering, behalve
de communisten
Wist U
DINSDAG 21 DECEMBER 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103
Tel. dir. en redactie 20408: Adm 22710
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ415 per kwartaal;
ƒ1.35 per maand; ƒ0.32 per week
ADVERTENTIËN: ƒ018 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Negen en twintigste jaargang No 7694
DIRECTIE: F. DIEMER
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvastlcft is gfjeblewen
tnyn bert in teijljeaspoct"
B. en W. van Leiden
kunnen niet méér doen
Zie pa^. 2
De Indische kwestie in het Parlement
Bij de Partij vain de Arbeid was nog
enige aarzeling
(Van onze Parlementsredacteur).
In een sober debat, dat gisteravond van 8 uur tot tegen middernacht' In de
Tweede Kamer i9 gehouden over de Regeringsverklaring, verkreeg de Regering
de steun van alle „gezagsgetrouwe" partijen. Alleen de communisten waren In
de oppositie en dienden een motie in, waarin de Regering gevraagd werd, de Ned.
strijdkrachten in Indonesië opdracht te geven, onverwijld het vuren te staken.
Uit de rede van de fractie-voorzitter van de P. v. d. A. bleek, dat er onder zjjn
politieke medestanders geen eenstemmigheid heerst, doch de gehele fractie
stelde zich toch critisch achter de Regering. Alle leden stemden tenminste tegen
de communistische motie, die werd verworpen met 80 tegen 8 stemmen.
gesprek op Moeso kwam en Paul de
Groot met opgeheven vuist uitriep: „Be
zoedel toch een vermoord man niet."
Hij riep de arbeiders op te strijden
voor de val van deze Regering, en besloot
met te zweren, dat „de slachtoffers
deze fascistische oorlog gewroken zullen
worden."
De sprekers hebben zich de meest
gelijke zelfbeperking opgelegd. Prof.
Bomme (KVP) meende als eerste spre
ker, dat de actie de enig overgebleven
mogelijkheid was om de vrijheid en het
recht in Indonesië te doen zegevieren
Uitvoerig ging hy „bewijzen", dat de
houding van de KVP precies dezelfde
v/as als in Sept. 1947. op welke „geschie
denis-weg" met name de heren Weltei
(KNP) en Schouten (AR) hem niet wil
den volgen. Ons antwoord op het besluit
der Regering, aldus de heer Schouten, is
genoegzaam bekend. Het besluit heeft de
volle instemming van de A.R. Het war
nodig voor de bescherming van de Indi
sche Nederlanders en de Indonesiërs. Het
was ook noodzakelijk met het oog op de
volbrenging van de Ned. gezagstaak. De
actie behoort te- worden voortgezet tot
het doel er van reëel is bereikt. Ook dc
heer Tilanus (CH) stelde zich volledig
achter de Regering. „Ik weet dat het
uiterste, misschien meer dan dat, gepro
beerd is om overeenstemming te krijgen,"
aldus spr. Hij toonde zich vooral
heugd over de eenstemmigheid van
kabinet. De heer Weiter (KNP) had
veel instemming enkele passages uit de
rede van dr Beel gehoord, passages die
velen met hem uitgesproken hadden op
verschillende plaatsen des lands, mensen,
die betiteld werden als „rechts-extremis-
ten". Ook de heer Vonk (VVD) verklaar
de vertrouwen te hebben in de motieven
der Regering.
Welwillend, maar in veel mindere mate.
wat de heer v. d. Goes van Naters (Arb.).
die erkende, dat er een nood-situatie is
ontstaan, maar zich tevens verbonden
verklaarde met de constructieve elemen
ten in de republiek. Uitdrukkelijk wens
te hij zich te distanciëren van hen, die in
en buiten de Kamer steeds op een ge
welddadige oplossing van het Indonesi
sche probleem hebben aangedrongen.
Tenslotte verklaarde de socialistische
fractieleider, dat niet alle fractie-genoten
het met het gevoerde beleid eens waren
De gehele fractie zal echter critisch toe
zien. hoe de Regering zich uit het con
flict zal werken.
De constructieve elementen.
Gelijk men weet wil de Regering de
„constructieve elementen" in de repu
bliek laten meewerken aan de federale
opbouw van Indonesië. Hierover bleek
in het debat wel enig menigsverschil. De
heer Romme wilde deze opbouw alleen
met medewerking van die Indonesische
gezagsdragers, die het beginselprogram
van Linggadjati „innerlijk aanvaarden."
De heer Schouten zeide nog iets strin
genter: Constructieve elementen zijn zij,
die zich als zodhnig geopenbaard hebben
of nog zullen openbaren en die niet i sb
antwoordelyk zijn voor het regiem
de republiek. De heer v. d. Goes
Naters toonde geen bezwaren tegen
figuur als Hatta b.v.
Ook aan de Ned. soldaten zijn vele
woorden gewijd. De heer Tilanus sprak:
„Wij bidden, dat God het leven van
onze soldaten zal beschermen" en de heer
Schouten liet ook zijn gedachten uitgaan
naar de militairen en hun familieleden.
Wij hopen, dat er onzerzijds, aldtis spr.,
geen verdere oppositie nodig zal zijn met
betrekking tot Indonesië. Die hoop is te
sterker, als mag worden aangenomen, dat
de mannen achter de regeringstafel het
uiterste zullen doen, opdat het gehele
volk zich kan scharen achter de Rege
ring.
Internationale verhoudingen.
De heer Weiter veronderstelde, dat het
besluit niet onmiddellijk internationaal
zal worden begrepen. Onze ervaring in
het Oosten is er echter een van 350 jaar,
die van de Ver. Staten slechts van de
laatste 50 jaar. Ook bij het State-
Department heeft men niet altijd de wijs
heid in pacht. De Veiligheidsraad
zich beter kunnen concentreren op Pa
lestina. India en Pakistan. Over de hou
ding der communisten zullen we niet
veel zeggen. Herhaaldelijk interrupties
en protesten tegen de aanwezigheid van
politie-agenten. Heftig ging het toen het
Uit het antwoord van min. Sassen stip
pen we nog aan, dat de Regering de
hernieuwde actie ziet als een uiterste
middel. Hij las een decreet van de repu
blikeinse minister van Defensie 1
waarin deze instructies gaf voor rebellie
en infiltratie. De Regering kon arbitrage
niet aanvaarden.
Wij zijn van mening, dat het doel het
grote offer waard is. Dat doel blijven
wij nastreven met alle kracht en met alle
volharding en met alle onbuigzaamheid,
die mogelijk is.
Rede van dr Drees in
6 punten
De hoofdpunten van de rede van de
minister-president waren:
1. De republiek had door de reis
plannen van Soekarno en de „ziekte"
van Hatta alle besprekingen onmoge
lijk gemaakt.
2. De Regering kan niet ingaan op
de aandrang van Cochran om alsnog
via de Commissie van Drie te onder
handelen.
3. De toestand in Indonesië is te ver
gelijken met die van Griekenland.
4. De Regering had geen andere
keuze dan te handelen als zij deed,
tenzij zij het land aan de terreur wilde
prijs geven.
5. Nederland streeft eerlijk naar de
opbouw van Indonesië's vrijheid.
6. Door deze houding zullen wij het
best aan internationale moeilijkheden
het hoofd kunnen bieden.
Fins en Noors schip in nood
De Noorse tanker „Dovrefjell" na
anmorgen twaalf mannen, twee vrouwen
en twee kinderen over van 't Finse schip
na", dat voor de Spaanse kust bran
dend rondreef. De reddingsboot va:
„Reima" vormt een gevaar voot
scheepvaart, daar zij zonder bemanning
ronddrijft. Onder de Engelse kust voo,r
Haisborough Sands liep het Noorse s.s
„Bosphorus" aan de grond. De Terschei-
lingse sleepboten „Holland" en „Oceaan"
voeren ter assistentie uit.
Door het ontbreken van het vereiste aantal stemgerechtigden van de Veilig
heidsraad werd, zoals bekend, de zitting over de actie in Indonesië tot morgen
uitgesteld. V.lnj.: F. van Langenhoven( voorz. v. d. raad), A. Pelt en de Indo
nesische gedelegeerde Palar bespreken de situatie.
LEIDSE LANDWACHTERS KREGEN
ZWARE STRAFFEN.
Het Haagse Bijz. Gerechtshof heeft
vanmorgen uitspraak gedaan in een aan
tal zaken tegen Leidse Landwachters,
die twee weken geleden terecht hebben
gestaan. De kantoorbediende H. W. Tie-
leman uit Oegstgeest werd veroordeeld
tot 8 jaar (eis 10-jaar), de administra
teur G. J. L. Heederik te Leiden 10 jaar
(eis 12 jaar), de schoenmaker F. W. El-
fert te Leiden 9 jaar (eis 12 jaar), de
winkelier J. D. van Rooyen te Oegstgeest
8 jaar 'eis 10 jaar), dc boekhouder M. L.
J. Groffie 8 jaar (eis 10 jaar), allen m. a.
PHILIPPIJNSE CRITIEK INZAKE
INDIë
De „Manila Times" is verontwaardigd,
omdat Amerikaanse en Britse tanks en
vliegtuigen bij de Nederlandse opmars
gebruikt worden. De Egyptise pers
spreekt van een „onmenselijke aanval"
GEMEENSCHAPPELIJKE ACTIE NED.
VROUWEN EN INDIë
De Gemeenschappelijke Actie van Ne
derlandse Vrouwen heeft minister Sas
sen medegedeeld, dat zij een hulpactie
voorbereidt voor personen, die tot nog
toe het republikeins gebied niet mociiten
verlaten.
De driejaarlijkse Belgische prijs voor
verhalend proza in de Ned. taal is toege
wezen aan Willem Elschot (schuilnaam
Van Alphons de Ridder) voor zijn werk
„Het dwaallicht".
Zware kolentrein greep vrachtauto met
arbeidersvier doden te Deventer
Onbewaakte overweg eiste opnieuw zijn tol
Vanmorgen omstreeks halfacht is te De
venter een ongeluk gebeurd, dat tot nog
toe aan vier personen het leven heeft ge
kost.
Een aantal arbeiders ging, zoals ge
woonlijk, per vrachtauto van Deventer
naar de machinefabr. van Aberson te Olst.
Tussen Deventer en Diepenveen passeer
de de auto de onbewaakte overweg in de
spoorlijn Deventer-Zwolle. Door de die
pe duisternis heeft de chauffeur
imoedelijk (niet gezien, dat een zr
steenkolentrein naderde. De auto werd
gegrepen en totaal vernield. Vele arbei
ders waren gewond. Tot nu toe zijn vier
an hen overleden.
Nader wordt gemeld, dat de auto 350
teter werd meegesleurd. De vrachtwa
gen viel echter niet om. De vier doden
n er uit geslingerd. Drie andere in
zittenden werden zwaar gewond. Vier
kwamen er met de schrik vrij. Drie
schooljongens, die anders elke morgen
China kreeg een nieuw
Kabinet
China heeft een nieuw kabinet gekre
gen, dat niet van plan is de oorlog met
communisten op te geven, maar aan
de andere kant bereid is tot een com
promis. China mag geen tweede Polen, of
Tsjechoslowakije worden. De regering
van dr Soen Fo bestaat naast vertegen
woordigers van verschillende richtingen
uit de Kwomintang, uit een zo groot
mogelijk aantal partijlozen. Paul Hoff-
administrateur van het Marshall
plan, is van zijn reis door China terug
gekeerd en heeft gezegd, dat Amerika
ieder geval hulp zal blijven verlenen,
ar het verstrekken van voedsel staat
daarbij op de voorgrond.
Engeland heeft economisch
vierjarenplan
Engeland heeft een vierjarenplan, be
doeld als een eerste stap op de weg naar
gemeenschappelijk programma voor
geheel West-Europa. Het plan geeft de
bedragen aan, die de Britse regering de
komende vier jaar wil besteden aan
landbouw, ijzer- en staalindustrie, kolen,
olie, electriciteit, textiel en scheep
vaart, ter vernieuwing van deze bedrij
ven. Voorts kondigt het plan een nood
zakelijke verbetering aan van de Britse
levensstandaard.
Te Londen verwacht men, dat premier
Attlee spoedig wijzigingen zal aanbren-
in zïjn kabinet, o.a. is er sprake van
andere minister van Defensie en zou
minister Alexander dus verdwijnen.
OPGESCHOTEN JONGENS MAKEN
REL IN AMSTÉRDAM.
Het nieuws uit Indonesië bracht een
aantal opgeschoten jongens, die een ver
gadering van het Alg. Ned. Jeugdverbond
Amsterdam hadden bijgewoond, zo
tot opwinding, dat ze in de binnenstad
complete rel veroorzaakten.
meereden, hebben het geluk geihad, dat
ze deze morgen te laat waren. De over
weg stond als zeer gevaarlijk bekend.
Het treinverkeer ondervond geruime tijd
stagnatie.
Gedood zijn de 26-jarige J. W. Hof, de
19-j. H. W. Versteege, de 18-j. H. W.
Steenlbruggen en de 57-j. H. J. Broekman.
Bij Haagse grossier 60.000
Kerstkaarsen in beslag genomen
De „vliegende brigade" van de Pry's-
beheersing heeft dezer dagen bij een
Delftse winkelier 2000 ondeugdelijke
kerstboomkaarsjes in beslag genomen.
Deze waren geleverd door een grossier
in Den Haag, waar op nog 60.000 stuks
de hand werd gelegd. De kaarsen waren,
om stevig te lijken, omgeven met para-
fine en vergpreden bij het branden een
roetzwarte walma Inmiddels zijn de gros-
en vijf thuiswerkerse die de rom
mel hebben vervaardigd, gearresteerd.
TWEE AMSTERDAMSE DIEVEN
„DE SIGAAR".
Een familie uit Kampen zat bij Bussum
een restaurant, toen ze zag, dat een
partij sigaren en sigaretten, die zij bij
zich had voor een winkelier in Bever
wijk, uit hun auto in een andere auto
werd overgeladen. Snel reed deze wagen
weg, doch men belde het nummer door
aar de politie in Diemen, die na een
•ilde achtervolging de beide inzittenden,
de beruchte Amsterdamse dieven G. en
Z., wist te arresteren.
KLEIN TUMULT IN DE
TWEEDE KAMER
Nadat minister Drees de
Regeringsverklaring
had afgelegd
(Van onze Parlementsredacteur.)
Onder grote belangstelling heeft dr
Drees gistermiddag even na vi
de Tweede Kamer de Regeringsverkla
ring over het beloop van zaken-in Indo
nesië afgelegd. De minister-president
uitermate vermoeid: de slapeloze nach
ten van de laatste tijd waren op zyn ge
zicht te lezen. Trouwens ook minister
Sassen, die in het gisteravond reeds ge
houden debat antwoordde, maakte
vermoeide indruk. De belangstelling
niet alleen in de Kamer, maar ook op het
Binnenhof zeer groot. Nadat de Rege
ringsverklaring was afgelegd, klonk plot
seling luid van de publieke tribune ge
roep van een man en een vrouw: „Weg
met de koloniale oorlog; wij willen
vrede". De demonstranten werden on
middellijk door de parketwacht verwij
derd. Buitengekomen werden zij door
het publiek uitgefloten. Toen minister
Drees tegen half vijf het Kamergebouw
verliet (het uitspreken van zijn rede
vergde iets meer dan een kwartier), werd
hij enthousiast door velen uit -het publiek
begroet.
In aansluiting op bovenstaande werd
ons nog gemeld, dat de leider van de
relletjes op de publieke tribune was d<
door de Haagse tramstaking bekend ge
worden agitator Touw die steeds be
weerde geen communist te zijn
(Voor regeringsverklaring zelf zie mi
pagina 3).
Kerstbij eenkomst familieleden
van soldaten overzee
In de Domkerk te Utrecht.
De Kerstbijeenkomst voor familieleden
an onze militairen overzee, evenals het
vorige jaar door het Radioprogramma
voor de Nederlandse Strijdkrachten op
24 Dec. des middags 1 u. in de Utrechtse
Domkerk georganiseerd, heeft thans door
de gebeurtenissen in Indië'uiteraard bij
zondere betekenis. Mevrouw C. C. Baay—
Lambermont, pater L. A. M. Goossens
ds J. C. Koningsberger, zullen het
woord voeren, Roosje Driessen met
dracht, Roos Boelsma met zang en Stof-
Vliegen op het orgel, verlenen
medewerking. Onder leiding van mevr.
Aleida Feith—Goettsoh zingt een koor
van kinderen, waarvan vader of broer
bij de troepen overzee bevindt,
kerstliederen. Via de PCJ-zender wordt
deze bijeenkomst naar Indië uitgezonden.
>m d»ar te worden her uitgezonden.
PARTIJRAAD P.V.D.A. VERGADERT
OVER INDONESIË.
De Partijraad van de Partij van de Ar
beid is tegen Donderdag a.s. in spoedver
gadering bijeengeroepen ter bespreking
de Indonesische kwestie, naar aan
leiding van de gisteren in de Tweede Ka-
ler afgelegde Regeringsverklaring.
Simavi zendt medicijnen als
„kroningsgave" naar Indië
Evenals bij het regeringsjubileum van
Koningin Wilhelmina, heeft SIMAVI ook
bij de troonsbestijging van Koningin Ju
liana, een zeer grote hoeveelheid medi
cijnen, instrumenten, verbandstoffen enz.
aangekocht, om als„kroninggave" ter
beschikking te stellen van de in Oost en
West werkzaam zijnde artsen. Enkele fir
ma s stonden deze artikelen gratis af. De
gehele uit 800 kisten bestaande zending,
voor Indië, die 1 Vi ton waarde heeft,
wordt met door de Regering gecharterde
schepen gratis vervoerd. Ook de
West bestemde zending heegt de KNSM
gratis naar Paramaribo verscheept. De
eerste 50 kub. m. vertrekken met de
„Johan van Oldenbarnevelt" naar Bata
via. SIMAVI heeft dit jaar voor 4 ton
warde naar Indonesië gestuurd.
WILDE STAKING IN AMSTERDAM OM
HOGER GRATIFICATIE.
Behalve de lassers bij de Dok-
Scheepsbouwmij. te Amsterdam hebben
ook een aantal arbeiders van de drie be
drijven der Hollandiafabrieken Katten
burg en Co. te Amsterdam het werk
neergelegd en wel om een hogere grati
ficatie dan de wettelijk toegestane 2 pet.
De bona-fide vakbonden steunen de sta
king niet.
LUCHTBRUG INTACT, ONDANKS
DE SNEEUW.
In Berlijn sneeuwt het. De luchtcorri-
dor ondervond geen moeilijkheden; de
vliegtuigen bleven landen.
Weer een sprong uit een raam
te Netv York
Laurence Duggan. voormalig function-
laris van het Amerikaanse departement
an Buitenlandse Zaken, die er van be
schuldigd is. betrokken te zijn bij een
communistische spionnagegroep, is gister-'
avond uit het raam van een huis te New
York gesprongen en daarbij om het le-
gekomen.
Mensen, die veelal na uren wachten geen plaats konden krijgen op de publieke
tribune van de Tweede Kamer, drongen gisteravond samen om een auto op het
Binnenhof die hun door zijn radioinstallatie toch minister Drees' ernstige ver
klaring deed horen.
NEDERLANDSE MARINIERS BEREIKEN
DE OLIESTAD TJEPOE (Midden-Java)
Te D jok ja landen elke minuut twee vliegtuigen
Onze mariniers, die Zaterdag te mid
dernacht een amphibielanding hadden
uitgevoerd te Toeban aan Java's N
t, hebben langs de 80 km lange door
bergen en wouden kronkelende weg de
oliestad Tjepoe bereikt, welke hemels
breed echter slechts 56 km van de kust
ligt. Op weg moeten zij Bodjonegoro
hebben gepasseerd. Enkele maanden ge
leden was Tjepoe gevechtsterrein tussen
republikeinen en communisten.
In Oost-Java zijn onze troepen uit
Malang naar het Zuiden getrokken en
hebben op 24 km afstand Toeren bezet.
Van de colonnes die uit verschillende
richtingen op Djokja aanrukken, is nog
geen bericht binnen, alleen viel het op.
dat radio-Solo uit de lucht is. Radio-
Djokja daarentegen werkt weer, maar
thans is het geen anti-Nederlandse taal
die door de aether klinkt. Nadere
bijzonderheden komen binnen over de
stoutmoedige verovering der republikein
se hoofdstad uit de hieht. Toen de eerste
parachutisten Zondag landden, was er
gehele vliegveldbemanning bij, die
onverwijld aan het werk toog, terwijl de
republikeinse bewakers gevlucht waren
hun bakjes rijst voor het ontbijt op
tafel hadden laten staan. In korte tijd
alles gereed. Er was zelfs een com
mandotoren gebouwd. Uren achtereen
landden nu onze vliegtuigen in een tempo
twee per minuut. Bij de verovering
Djokja deed zich nog een incident
toen zes man van Soekarno's lijf-i
wacht poogden, in een auto uit het paleis
te vluchten. De chauffeur werd neerge
schoten en de auto reed tegen een muur
de inzittenden werden ingere
kend. De bevolking is gereserveerd. Als
soldaten naar de weg vragen, krijgen
Fox-compagnie doet aanval
op Marshall-hulp
Boycott-plannen in Australië.
De vertegenwordiger van de republiek
in de Vrenigde Staten (tevens idem
de Fox-compagnie), heeft in een onder
houd met de Amerikaanse waarnemend
minister van buitenlandse zaken, Lovett,
verzocht, dat Amerika de Marshall-hulp
aan Nederland zal intrekken. Na hem
hadden de diplomatieke vertegenwoor
digers van Voor-Indië en Australië
onderhoud met Lovett. De republiek heeft
eveneens hulp verzocht aan de Arabische
Liga.
Gemeld wordt uit Sydney dat de
Australische havenarbeiders heden
voorstel van een nieuwe boycott tegen
Nederlandse schepen zullen behandelen.
Te Manilla hielden „studenten" een be
toging tegen de Nederlandse pianist
George van Nenesse.
De „India league of America" heeft
heden bij president Truman aangedron
gen op een intrekking van de ECA-hulp
aan Nederland en bevel te geven tot het
staken van het vuren.
PRINCIPIëLE DIENSTWEIGERAARS
PROTESTEREN.
Bij Regering en Volksvertegenwoordi
ging hebben enkele honderden geïnter
neerde gewetensbezwaarden tegen de
litaire dienst aangedrongen op staking
van de militaire actie in Indonesië.
Een witte Kerst voor W.-Europa?
Verschillende meteorologische institu
ten in West-Europa voorspellen een witte
Kerst. In Engeland „een lichte, natte
sneeuwval en in Frankrijk sneeuw
droog, koud weer".
Tijdens gevechten tussen twee Zoe-
loestammen in Natal door een oude vete.
zy'n 38 Zoeloe'fc gedood.
DAT de 150 gezinnen van De Heen
(Steenbergen) een eigen zuigelingen
consultatiebureau lieten bouwen en daar
toe f 3000 bijeen brachten.
DAT weer een „Schip voor Keulen", de
.Salvador" te Keulen arriveerde met 300
ton levensmiddelen, geschonken door
R.K. Nederlandere.
DAT de St.Crt. van ^gisteren o.m. een
arbeidsvoorwaardenregeling voor het
boerenbedrijf in Z.-Holland bevat en
wijzigingen van de prijzenbesöhikkingen
goederenvervoer met autotractie 1947,
raspoeder 1948 en harde zeep 1948.
DAT na_de te Sneek geopende berver-
fokkerij ook te Bolsward, Leeuwarden
Koudum dergelijke bedrijven in voor
bereiding zijn.
DAT de Holl. Bankunie 9 pet uitkeert
en ze de toekomst rooskleurig acht.
DAT vannacht bij Ameland de coaster
„Twee Gebroeders" aan de grond liep
en de Tersdhellingse sleepboot „Storte-
melk" ter assistentie uitvoer.
DAT m.m.v. de K.N.A.C. regionale
automobielsport-clubs worden opgericht,
de eerste te Zandvoort Zater
dag een geslaagde bijeenkomst hield.
DAT door het indrukken van een
werd ingebroken in een Goudse juwe
lierszaak, waarbij voor 11.000 aan
gen en armbanden verdween, terwijl de
eigenaar een verdieping hoger rustig
sliep.
DAT een 64-j. Zweedse zeeman dezer
dagen over de railing van een Spido-
bootje te Rotterdam is geslagen, gered
werd, doch in het ziekenhuis is over-
DAT, nu de Engelse markt overvoerd
dreigt te worden, de Zeeuwse uienuit-
voer die in Nov. 27 millioen kg bedroeg,
thans weer een dieptepunt doormaakt.
DAT het A'damse B.G. de Duitser A.
A. Albani, Saohbearbeiter bij de Utr. S
D., 12 j. (m. a.) oplegde. (Eis: doodstraf)
DAT, nu de schilderes Maria E. van
Regteren-Altena 28 Dec. 80 j. wordt, in
het A'damse Stedelijke Museum 7 Jan.
een ere-tentoonstelling wordt georgani
seerd.
DAT het A'damse B.G. de in België
ter dood veroordeelde 54-j. ex-hoofd
redacteur van het Brusselse „Het Laatste
Nieuiws", J. Peremans, 8 j. (m. a.) op
legde.
DAT de burg. van Wychen, F. J. Ter-
wisscha van Scheltinga 1 Jan. met pen
sioen gaat.
DAT de Stichting Pelita ook nu
in diverse plaatsen Kerstpakketten met
levensmiddelen en textiel zal uitreiken
aan de meest gedupeerde oorlogsslacht
offers.
DAT Prinses Wilhelmina, na het be
scherm vrouweschap van de „Zusterhulp"
te hebben neergelegd, b.g. erevoorzitster
werd van deze vereniging, die diverse
sanatoria exploiteert.
DAT comm. H. Voordewind var
A'damse recherchedienst zijn functie
neerlegt en wordt opgevolgd door comm.
J. L. Posthumus, die als hoofd van de
geüniformeerde politie aldaar wordt op
gevolgd door comm. T. P. Gaaikema.
DAT majoor der artillerie mr R. N. de
Ruijter van Steveninck werd uitgezui
verd.
DAT gisteren een handelsovereenkomst
tussen ons land en Hongarije voor 1949
werd getekend, en zulks een belangrijke
uitbreid ng van die handel betekent.
DAT de in de oorlog zwaar beschadig
de St. Petrus-Banden-kerk te Venray
gisteren weer in gebruik kon worden
genomen.
DAT de Regering aan de .ECA-missie
Nederland en de Staten-Generaal het
eerste rapport aangaande het Europese
herstelprogramma aanbood.
zy dikwijls te horen: „Tidah tahoe"
weet het niet).
Op Sumatra wordt achter de op
rukkende troepen hard gewerkt.
spoordienst op het pas veroverde Rantau
Prapat, eindpunt van de Delispoor,
geopend. De bruggen bleken onbescha
digd.
In Midden-Sumatra wordt op
gemarcheerd naar de republikeinse
hoofdstad Boekit Tinggi, het roemruchte
Fort de Koek. Reeds bereikten wij Solok
aan het meer van Sinkarak ei
nog 75 km af te leggen.
Eer nieuwe zendmast voor
Radio-Berlijn
Volgens Reuter, is van Russische zijde
een verklaring uitgegeven, wi
inhoud van het memorandum
Berlijnse vraagstuk, dat door de drie
Westelijke mogendheden werd samenge
steld en op 7 December door dr Bra-
muglia aan de pers werd verstrekt,
verworpen. De Russen insinueren, dat
Amerika en Engèland slechts ten doel
hebben een „oorlogs.-psychose" in stand
te houden. Het Russische radio-stati
in Berlijn hoopt over 2 maanden weer
volle kracht te werken, want een nieu
zendmast, die in de plaats komt van
Tegelse zendmasten, zal in een ander
district van Berlijn worden opgericht.
De Fransen hebben aangekondigd, dat
zij de bevolking van het dorpje Stolpe.
dat aan de Russen werd teruggegeven,
op 3 Januari zullen evacueren.
Aantal SD-moorden voor het B.G.
te Rotterdam
Het Bijz. Gerechtshof te Rotterdam
gisteren begonnen met de behandeling
van een serie zaken tegen leden van de
S.D in de Maasstad. Tegen de 50-j. „Un-
tersturmführer" Paul Burghoff werd 15
jaar gev.straf (m.a.) geëist, tegen de
Duitser B. H. Siebers 20 jaar (pi.a.). Burg
hoff wordt beschuldigd van dertien moor
den. Zo schoot hij (zonder vorm van pro-
in 1944 de illegale werker J J. M.
Loo neer, die de vorige dag al
werd geëxecuteerd, maar zwaar werd ge
wond. Burghoff betoogde, dat hij Rauters
bevelen tot executie moest opvolgen
de getuige a décharge Woelck. de
SD-commandant te Rotterdam, vroeg,
hem te straffen in plaats van Burghoff.
Ook Siebers pleegde vele moorden ei
schoot arrestanten neer zonder vorm va:
proces. Uitspraak over 14 dagen.
De 42-j. vrouw A. W. v. Hoort, tegen
ie wegens verraad van zes Rotterdamse
illegale werkers, die bij haar buurman
bijeen waren, 10 jaar was geëist, werd
door het B.G. te Rotterdam vrijgespro
ken wegens gebrek aan bewys.
Beruchte bonnenkoning uit
Amsterdam gearresteerd
Spoor leidde uit alle richtingen
naar de hoofdstad.
Dank zy het feit, dat een landbouwer
uit Kuinre in Sneek een costuum wilde
kopen met punten, die vals bleken te zijn.
is te Amsterdam een van de „koningen"
de bonnenhandel, de beruchte „Zwar
te Rinus" van het Rembrandtplein, gear
resteerd. Het bleek een handel van tien
duizenden punten en kaarten te zijn. Een
zekere W. uit Steenwijk, die in Amster
dam punten had gekocht, wees de politie
de verkoper aan en via hem leidde het
spoor naar „Zwarte Rinus". Weldra kun
nen meer arrestaties worden verwacht.
Begrip gevraagd
Sober en waardig was de Regerings-
verklaring, die minister-president
Drees gistermiddag in de Tweede Kamer
heeft uitgesproken. Wat zy gaf was een
uiteenzetting van vooral feitelijke aard.
Dit was te verwachten.
Indien de Regering principieel tegen de
republiek zou zijn gekant 'geweest, had
het niet zolang geduurd voordat aan het
bestaan van de republiek een einde zou
worden gemaakt. Maar de Regering is
niet uit beginseloverwegingen tot haar
stap overgegaan, doch omdat de feiten,
en met name de onwil der republiek
„haar daartoe hebben gedwongen".
Maar het punt, waar Regering en op
positie uiteindelijk elkander weer hebben
ontmoet, was hetzelfde: de afwijzing van
de republiek. Bij de oppositie geschiedde
die afwijzing allereerst uit principiële
overwegingen, bij de Regering uit over
wegingen van louter feitelijke aard.
Misschien echter zal die feitelijke uit
eenzetting in deze verkilde rationalis
tische „zakelijke" wereld alsnog het
meeste begrip ontmoeten. En dat is het
wat de Regering heeft gevraagd: begrip
voor hetgeen zij na al die jaren van
vruchteloos wachten en pogen heeft on
dervonden.
Veel kon de minister-president hier
van nog niet zeggen. Hij volstond met de
verklaring, dat het Nederlandse volk
niet kon verwachten, dat deze stap in
het buitenland dadelijk algemeen zou
worden begrepen. Wy zijn geneigd te
menen, dat het Nederlandse volk dit wel
mocht verwachten. Maar wij delen ae
hoop, dat een betere waardering nu ein
delijk niet geheel zal uitblijven.
Goede weerklank
Welk een gezond en benijdenswaar
dig instituut ons volk bezit in het
bestaan van het parlementaire stelsel,
heeft de dag van gisteren bewezen.
De Tweede Kamer heeft zich gisteren
.n grote meerderheid achter de Regering
geplaatst en haar goedkeuring gehecht
aan het Regeringsbeleid. Dat de commu
nisten de enige partij vormden, die de
Regering fel bestreed, had eigenlijk het
buitenland tot een waarschuwing moeten
zijn en tot een opwekking om zich op de
juistheid van de critiek op Nederland te
bezinnen.
De Tweede Kamer heeft er goed aan
gedaan, dat zij zich gisteren niet heeft
overgegeven aan historische bespiegelin
gen. Daartoe bestaat later allicht ge
legenheid. De heer Romme voelde zch
blijkbaar gedrongen, enigszins deze rich
ting uit te gaan. maar het werd niet het
sterkste dekl van zyn betoog. Het kon by
hem ook moeilyk anders, zijn wij ge
neigd te zeggen.
Voor welke moeilijkheden land en volk
:n de komende dagen nog komen te staan,
de Regering weet thans dat haar diep
ernstige besluit door vrijwel alle partijen
wordt gesteund. Dat zal haar kracht
geven. Wij bidden haar echter in het
bijzonder de kracht toe. die van hogere
orde is, en de zegen, zonder welke al
haar pogen tot mislukking i
Koning Abdoellah wenst
vrede met de Joden
nij benoemde een Moefti voor Jeruzalem
Koning Abdoellah van Transjordanië
heeft Sheik Hoessan Meddin Jarallah,
voormalig opperrechter van de Moham
medaanse religieuze rechtbanken in Pa
lestina, aangewezen als Moefti van Jeru-
zalém, in de plaats van Haj Amin El
Hoesseim. Eerstgenoemde was een voor
aanstaand politiek tegenstander van de
Moefti. Inmiddels staat Nathan Yellin,
de vermeende leider der Stemgroep te
Accre terecht, beschuldigd van de moord
op Bernadotte. hetgeen hij ontkent, maar
hij staat op het standpunt, dat het Ber-
nadotte's schuld was. dat Jeruzalem werd
uitgehongerd en de beschieting begon.
Volgens A P zou koning Abdoellah heb
ben verklaard, dat de tyd rijp is voor
"en vreedzame oplossing van de Pa
lestijnse kwestie met de Joden. Voorts
vestigde hij er de aandacht op, dat zijn
leger reeds in Palestina is en dat nie
mand het daaruit kan verdrijven, tenzij
het wordt verslagen.
Sfalln werd 69 jaar.
Maarschalk Stalin is heden 60 jaar ge
worden. Tito zond hem het eers: een
„gelukstelegram"
Luit.-adm. Helfrich sprak
over onze marine
Tijdens een rede voor de Vereniging
„Onze Vloot" te Rotterdam, heeft luite
nant-generaal C. E. L. Helferich met
klem betoogd, dat onder de huidige om
standigheden in Europa alles moet gedaan
worden om de mobiliteit van de marine
..ïaximum op te voeren. Voor de
zeegaande vloot achtte spr. nodig: drie
vliegkampschepen, drie kruisers. 24
lagers, 20 onderzeeërs en 32 escortevaar
tuigen. benevens de nodige vliegtuigen
voor marintieme verkenning, kanonneer
boten, mijnenleggers, opleidingsschepen
en hulpschepen. Admiraal Helferich kant
te zich tegen het besteden van geld voor
een nieuwe haven in Den Helder en zag
liever een concentratie van verdedi
gingsmiddelen in de voornaamste scheep-
faarthavens in het Zuiden.
ONGEVALLEN VEROORZAAKT DOOR
STOOM VAN LOCOMOTIEVEN.
-V een viaduct bij Utrecht hebben zich
reeds verscheidene keren ongevallen
voorgedaan, doordat locomotieven vlak
bij het viaduct stoom afblazen. Het uit
zicht van het wegverkeer werk vaak ern-
^8 belemmerd. Op verzoek van de
ANWB zal dit zoveel mogelyk worden
beperkt, doch het euvel kan eerst geheel
worden opgeheven, als de stoomtractie
Utrecht door electrische is vervangen.
WEERBERICHT
Ovencegend droog iceer
Tot morgenavond verwacht De Bilt;
Voor het Noorden van het land: over
wegend droog weer met tijdelijk opkla
ringen. Zwakke tot matige wind tussen
Noord en Oost. 's Nachts plaatselijk lichte
vorst, overdag temperatuur enkele gra
den boven het vriespunt.
Voor het Zuiden van het land: meest
zwaar bewolkt of nevelig, maar overvve-
ged droog weer. Zwakke tot matige wind
tussen Noord en Oost Lichte vorst tot
temperatuur om het vriespunt
ZON EN MAAN.
Woensdag 22 Dec. Zon op 8.46, onder
16.31; Maan op onder 12.42. 23 Dcc.
L.K.