Jlicuiwc geihscf)e (fsuranl Er komt thans een Interimregering met voorbijgaan van republiek Wist U ZATERDAG 11 DECEMBER 1948 BUREAUX: Hogewoerd 103- Tel. dir. en redactie 20408; Adra. 22710 Postrekening 58936. ABONNEMENTEN: 4-15 per kwartaal; 1.35 per maand; 0.32 per week. ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting.) DIRECTIE: F. DIEMER. CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Negen en twintigste Jaargang No 768fl „Stantuaslicfj Is ghe bleven myn bert ia Icgfjeospoef „De Opbouw" Boeken Tijdschriften BREESTRAAT 151 Telefoen 20733 DEN HAAG HAKT EINDELIJK DE IND. KNOOP DOOR: Mocht Djokja zijn houding als nog radicaal wijzigen, dan kunnen de heren nog meespelen Vaat officiële züde vernemen wij het volgende: Zoals is medegedeeld, werd, naar aanleiding van de deze week in de Ministerraad gevoerde besprekingen, de dele gatie van het Koninkrijk te Batavia, geïnstrueerd om een nota aan de Commissie van Goede Diensten te overhandigen waarin het regeringsstandpunt vervat is. In de eerste plaats wordt er in deze nota op gewezen, dat bij de door de ministers Sassen en Stikker en de gedelegeerde van het opperbestuur, de heer Neher, met de republiek gehouden informele besprekingen duidelijk is gebleken; dat daadwerkelijke medewerking van de zijde van de republiek om in te grijpen in het euvel der bestandsschendingen, niet kan worden verwacht, mede omdat de republikeinse regering niet bij machte bleek haar wil aan de soldaten op te leggen. Bij de tussen de Bijzondere Ned. De legatie en de republikeinse minister-pre sident gevoerde besprekingen over he< terrein der politieke verhoudingen zijn voorts diepgaande principiële verschillen gebleken. De heer Hatta heeft bij zijn eerste tact met minister Stikker uitdrukkelijk erkend, dat de Nederlandse Regering overeenkomstig haar, ook door de repu blikeinse regering erkende souvereiniteit, gedurende de interim-periode, mede ver antwoordelijkheid blijft dragen voor het bewind van Indonesië en dat in verband daarmede aan de hoge vertegenwoordi ger van de Kroon bepaalde bevoegd heden zullen toekomen, met name in val zich in enig gebied van Indonesië noodtoestand voordoet. Op grond van de hierdoor geopende mogelijkheden heeft de Ned. Regering de bijzondere Ned. delegatie afgevaar digd. Het bleek deze delegatie bij haar be sprekingen echter, dat de republiek i£ teruggekomen op de aanvankelijk door haar minister-president uiteengezette in zichten. De vertegenwoordigers der republiek hebben nu namelijk te kennen gegeven, dat de erkenning van de Nederlandse Bouvereiniteit in de overgangstijd, slechts een formeel karakter, mag dragen en dat bij gentlemen agreement zou moeten worden overeengekomen, dat Nederland earn die souvereiniteit geen praktische consequenties 'za'l verbinden. Daaruit zou dan oa. volgen, dat de bevoegdheden van de hoge vertegenwoordiger van de Kroon en met name die, betrekking hebbende op het oppergezag over de gewapende maöht, alleen in theorie kunnen worden erkend. Voorts zouden de Nederlandse troepen de thans door haar gecontroleer de gebieden geleidelijk moeten ontrui men. Terwijl de T.N.I. (de republikeinse strijdkrachten) voorlopig dn stand zou blijven en haar positie eerst later zou worden geregeld. Praktisch zou er een toestand ontstaan van trwee legers onder verschillend commando. Op deze wijze kan- Nederland geen verantwoordelijk heid voor het bewind in overgangstijd dragen. Dit stand-punt van de republiek is voorts in strijd met de door -haar uit drukkelijk in de Rjenville-heginselen aanvaarde Nederlandse souvereiniteit Aan de C. v. G. D. is thans te kennen gegeven, dat uit hetbovenstaande dui delijk blijkt, dat de republiek in wezen ©ok de Cochran-voorstellen niet als basis voor onderhandelingen aanvaardt. Im mers ook daarin zijn aan de H. v. K. grote bevoegdheden toegekend, zelfs in de beginperiode de gehele uitvoerende macht. Er is nu voor de Nederlandse. Rege ling geen andere conclusie mogelijk, dan Klinkende klokkendiefstal: 10 arrestanten, 40 helers De Amsterdamse reoherche had de k-lok horen luiden, maar wist ook de klepel op te sporen met het gevolg, dat een groot aantal gestolen klokken en wekkers tereoht li®. Op 9 November jl. werd bij een horloge-groothandel een grote partij klokken en wekkers ont vreemd. In twee horlogewinkels werd een aantal van deze klokken teruggevon den en zo ging de zaak aan het rollen. Zeven personen werden gearresteerd, waaronder de hoofddader, de 26-j. man denmaker R. v. d. K. Tijden-s het onder- Boek kwann men nog een, andere diefstal op het spoor, zodat nóg dorde arrestaties werden verricht. Bovendien -is tegen 40 helers, o.m. uit Den Haag, proces-verbaal opgemaakt. Vandaag stellen wij IJ voor WIM VAN VOORST, Prins Hendrikstraat 28, Lisse Wim (5e afd. artillerie J. baft. V-bri gade te Poerwokerto) hoopt in het voor jaar naar huis te komen. Hij is in 1946 Vertrokken en wordt bij de goedgezinde bevolking steeds vriendelijk ontvangen. Hij heeft een tehuis gevonden bij een Christen-Chinees en krijgt steeds brie ven van de C.J.M.V. en de predikant, wat zeer op prijs wordt gesteld. Wanneer er door onze mannen een zuivering heeftt PROVINCIAAL MONUMENT VOOR plaats gehad, is de bevolking zeer dank baar en die dank wordt betoond met het geven van handen en het uitnodigen om te komen eten. Uw Kerst- en Nieuwjaarsgroet voor Uw Zoon, Man of Vriend Over zee, moet uiterlijk Woensdag in ons bezit zijn. Dan zorgen wij dat hij die krant tijdig in banden heeft. dat het uitgesloten is met de republiek tot overeenstemming te geraken. Voort zetting van de discussies, hetzij infor- .meel, hetzij formeel met medewerking van de C. v. G. D. heeft dus geen zin, ZQlang de republiek haar standpunt ten aanzien van het nakomen van het be stand en de Renville-overeenkomst niet radicaal wijzigt. Hierop kan nu niet lan ger meer worden, gewacht. De Nederlandse Regering is tegenover de Staten-Generaal als vertegenwoordi ger van het Nederlandse volk en tegen over de bevolking van de gebieden bui ten de republiek, welke ongeveer y3 uit maakt van die van geheel Indonesië, ge bonden om thans een Indonesische Inte rim-Regering in te stellen en aan haar grote bevoegdheden over te dragen. De Nederlandse Regering deelt de C. v. G. D. mede, dat nu dus zal moeten worden overgegaan tot de afkondiging van het B.I.O.-besluit (bewind Indonesië in overgangstijd), dat is opgesteld overleg met de vertegenwoordigers de federale gebieden. Nu duidelijk gebleken is, dat de repu bliek het bestand niet nakomt ei Renville-beginselen in feite niet vaardt, wenst de Nederlandse Regering de verdere verwezenlijking van»de nieu we rechtsorde in Indonesië niet door lan ger onderhandelen te vertragen of te be lemmeren. Uiteraard zal de Nederlandse Regering de mogelijkheid open houden om dt publikeinse gebieden in het pre-federale bestel op te nemen: zij zal daartoe het B.I.Ó.-besluit een bepaling toevoegen. Teken des tijds weet, werd de Bolswardse aptomarkt, die enkele weken als proef gehouden werd, zo'n succes, dat men deze officieel instelde. Thans is een hoek hier van gereserveerd voor de handel in 2de handse fietsen. Op de eerste dag van deze fietsenmarkt gingen de karretjes voor f 20 tot f 85 van de hand. Onderling gekrakeel der geallieerden over staalproductie en ontmanteling West-Duits parlement rekt zich uit en stelt krachtige eisen Met uitzondering van de communistische fractie heeft het West-Duitse parle ment een resolutie aangenomen, waarin het zijn inzichten heeft vastgelegd met betrekking^ tot het bezettingsstatuut. Het is begrijpelijk, dat de Duitse bevolking daar zeer verlangend naar uitzag. De geallieerden waren de Duisers tegemoet ge komen, maar thans blykt, dat zy, gesteund door de meer realistische Amerikaanse bezettingspolitiek, reeds „aanspraken" doen gelden, eisen stellen. In de betreffende resolutie worden de volgende richtlijnen aangegeven voor de ontwikkeling van de gemeenschappelijke belangen van Duitsland en de bezettings troep6^ hoQgste gezag in Duitsland zal worden overgenomen door Duitse staats organen, zoals bepaald bij de wet. 2e. De houding der bezettingstroepen tegenover Duitsland zal bepaald worden op grond van de eisen, die het uitoefenen van de bezetting stelt. 3e. Elke regeling zal vermeden wor den, die inbreuk zou kunnen maken op de normale levensomstandigheden dei- Duitse bevolking en op de ontwikkeling van een vreedzame democratie in Duits- De bevoegdheden van Duitsland inzake wetgeving, jurisdictie en bestuur blijven in laatste instantie echter onderworpen aan de gemeenschappelijke geallieerde maatregelen, maar slechts voor zover zij er toe dienen aan de eisen der bezetting tegemoet te komen. Op het gebied van de internationale betrekkingen spreekt de resolutie de hoop uit, dat Duitsland eigen consulaten mag openen in het bui tenland: aansluiting bij internationale overeenkomsten moet mogelijk zijn. Duit se patenten handelsmerken en uitvindin gen moeten weer beschermd worden. De bezettingskosten zullen worden vastge steld overeenkomstig de Haagse Conven tie. waarbij.... met belangen van de Duitse bevolking rekening moet worden gehouden. Indien „bij ernstig gevaar" de Duitse autoriteiten niet»tegen de toestand zijn opgewassen, zullen de bezettingsmo- gendheden speciale maatregelen treffen. De eis luidt voorts: vrijheid van het in dividu en vrijheid van wetenschappelijk onderzoek. Meningsverschillen over het bezettingsstatuut zullen worden bij ge leed door „gemengde hoven van arbi- trD^e commissie van de constituerende vergadering voor West-Duitsland heeft inmiddels bij stemming besloten, de naam Verlies opgeschorte ontmanteling slecht 4 dagen Marshall-hulp. Volgens Reuter heeft een Amerikaans voorstel om de Duitse staalproductie op te voeren tot 14 millioen ton per jaar, ernstige diplomatieke onenigheid ontketend tussen Engelse, Franse en Amerikaanse vertegenwoordigers1 te Lon den. Toen in-Juli j.l. op de zesmogend- heden-eonferelitie over Duitsland, beslo ten werd de jaarlijkse staalproductie van Duitsland tot 10,7 millioen ton te beper ken, bleef Frankrijk aandringen op' een lager cijfer, al stemde het tenslotte node met het besluit in. Zoals men weet, be staan er aan Franse zijde ernstige be zwaren tegen de beperking der „ont manteling" en de door Amerika voorge stelde oplossing van de Ruhr-kwestie. n en ander heeft Averell Harrdman, de reizende ambassadeur voor 'het Mar shall-plan, nenoopt, op een persconfe rentie te verklaren, dat er geen sprake is, Duitsland meer staal te laten produceren dan de 10.700.000 ton waar- het toestemming heeft verkregen. De besprekingen te Londen hadden slechts betrekking op die producten als stalen -platen,- waarvan Duitsland meer mag produceren „in het algemeen be- Ook de gedeeltelijke opschorting de „ontmanteling" was slechts in het algemeen belang van Europa. De waarde der fabrieken, waarvan de ontmanteling Avordt opgeschort, bedraagt slechts vier milliard dollars of vier dagen „Marshall hulp"! Afbraak van 300 kastelen in Saksen De Russen hebben de Saksische rege ring geïnspireerd tot het doen afbreken van 301 kastelen en 2.155 landhuizen. Het vrijkomende materiaal wordt voor hui zenbouw gebruikt. Mooi! Maar waar ko men die huizen? Denemarken blijft Duitsland bezetten tot Mei 1951 Enigeland en Denemarken zijn over eengekomen, dat Denemarken nog gedu rende twee jaar, na het aflopen van het accoord op 15 Mei 1949, aan de bezetting van Duitsland 'blijft deelnemen. GEVALLENEN Ged. Staten hebben voorbereidingen ge troffen om een monument op te richten, ter nagedachtenis van de in de oorlog ge vallen bestuurders en ambtenaren van Zuid-Holland. Het contact met de kunste naars leidde nog niet tot resultaat, doch als principe neemt men aan, dat het als plaquette of muurplaat uitgevoerd, zal worden aangebracht in een der Haagse provinciale bestuursgebouwen. B.g. dienstplichtigen van lichting '44 naar de Marine Zoals bekend1, is er een tekort aan soneel bij de Kon. Marine ontstaan door de sterke afvloeiing van O.V.W.- waarom enkele categorieën vrijwilligers en de zee-miliciens ter lichting 1946 nog werden aangehouden. Bovendien zal het tekort, zo wordt nu meegedeeld, worden aangevuld uit de lichtingen 1948 en terwijl in de eerste helft van 1949 aantal buitengewoon dnenstplichtingen van de liohting 1944 in werkelijke dienst zal worden opgeroepen. Minister -Stikker sprak met Schuman Minister* Stikker heeft volgens A.P. te Parijs een ,onderhoud gehad met zijn Franse collega, de heer Schuman, een aantal „specifiek Nederlandse pro blemen". Met de Nederlandse delegatie bij de V.N.jhad hij een langdurige be spreking over Indonesië. Voorts bezocht hij de Belgische vertegenwoordiger i Veiligheidsraad, de heer Fernand Langenhóve. Franse woordvoerders den, dat mr* Stikker niet over Indonesië had gesproken. GEEN REGEN, GEEN STROOM Volgens het Parijse blad, „Liberation", zou de stroomvoorziening in Frankrijk binnenkort worden beperkt tot drie vier dagen per week, indien het niet minstens vijftien dagen achtereen flink regent. Daardoor sléchts zou de, door waterkracht opgewekte, energie wee peil gebracht kunnen worden. Momenteel zijn de Fransen reeds twee dagen per week, overdag, van stroom afgesloten. Auto's mogen rijden op 2de Kerst dag en 2 Januari De minister vam Verkeer en Water- aal bepaalde, dat het gebruik van een motorrijtuig is toegestaan op Zondag 2( Dec. en Zondag 2 Jan. as. INDISCHE BEGROTING-1947 BIJ DE KAMER. Minister Götzen heeft aan de Tweede Kamer ter kennisneming van de leden exemplaren gezonden van de alge- ne begroting van Ned.-Indië over 1947 met bijbehorende bescheiden en de nota betreffende de financiële toestand van Ned.-Indië. Brandstoffenbon 02 na 18 Dec. ongeldig Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat de bon 02 van de brandstoffen- kaarten na 18 Dec. a.s. niet meer geldig Men moet deze bon dus uiterlijk op die datum bij een brandstoffenhandelaar inleveren. Ernstig ongeluk in Staatsmijn Emma: 2 doden De 28-j. sohiefchouwer J. W. M. Smeets uit Brunssum en-de 25-j. houwer Th. J. Heerlerheide lieten zich in aanleg zijnde opbraak door mid- i een voor materialenvehvoer be stemde ton omhoog trekken. De kabel braik echter, zodat beiden zijn doodge vallen. Beiden waren gehuwd. WesseMng bovendien vader van- een kind. Drie figuren die in de politieke arena de aandacht trekken. V.Ln.r.: de afge treden president van Hongarye Louis Dinnyes, wiens beleid tegenover de kleine boeren in „rode ogen" geen genade vond; Koning Abdoellah van Transjordanië, die zich ook het koningschap over Palestina zal laten aanmeten, en Garry Davis, wereldburger nr- 1, rond wie zich in Parijs reeds een groot aantal aan hangers verzamelde van de idee der wereldregering. i die der So- Het is nu vrijwel zeker, dat op de terreinen van de voormalige Haagse Dieren tuin de centra voor het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland zullen verrijzen. Wat er van het hierboven afgebeelde, bijna klassieke gebouw zal worden, is nog niet bekend. VERGIF OF GEEN VERGIF? Op }7 Febr. j.l. kostte een bedrijfs ongeval in de chemische fabrieken van W. A. Schotten® te Foxhol de' arbeider W. Luiken het leven. Hij kreeg n.l.aethy- leenchloorhydrine over zijn voeten. En kele uren later overleed hij. Tegen de directeur van de fabriek, F. A. M., werd kantongerecht te Zuidbroek f250 -boete geëist, daar hij' geen voor zorgsmaatregelen had getroffen. In hoger beroep werd voor de rechtbank in Gro ningen opnieuw f 250 boete geëist. Prof. Backer, een bedrijtfschemious en de plan- tehziektenikunddge dienst in Wapeningen, verklaarden eohter, dat de vloeistof niet als giftig bekend staat. Op het fust was doodskop aangebracht, doch dit fust kwam van een fabriek, die altijd voorzichtig was. Uitspraak over 14 Oud-gezant L. P. J. de Decker overleden Te Nunspeet is, 64 jaar oud, overleden Z.E. L. P. J. Decker, oud-buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister, o. m. - dg Orde van de Ned. Leeuw, de Orde van Oranje Nassau, het Grootkruis der Phoenix- Griekenland, commandeur in m de Poolster van Zweden en i het Officierskruis der Orde •het Legioen van Eer van Frankrijk. De overledene was gezant fvoor Estland, Letland en Lithauen te Riga. Na de in lijving van deze staten voor de te Stock holm gevestigde Zuidslavisohe regering aldaar. In October 1943 ging hij naar Londen en werd in October 1944 gezant Griekenland. Op 2 September 1947 vertrok hij uit Athene en vestigde zich te Nunspeet. De crematie vindt Maandag te Westerveld, na aankomst van trein 1.09 uur, plaats. STICHTING v. d. ARBEID CONGRES- SÉERT OVER PLAN-MARSHALL De „Stioh't.iinig van de Arbeid" organi seert op 13 Januari dn Utrecht een con gres over de betek*eruis van het plan- Marshell voor ons land. Sprekers zullen zijin d'r S. E. H. v. d. Breugel. Regerings- r het plan; A. C. de Bnuijm, voorz. K.A.B.; d'r A. Valentine, hoofd E.C.A.-missie Nederland, en de beide .voorzitters van de Stichting, E. Kuipers en dr M. H. Damtme Sr. de Orde drager Conjunctuur-magistraat tot 12 jaar veroordeeld De voormalige NSB-burgemeester van Alblasserdam, de 59-j. P. H. Oldemans, tegen wie voor het B.G. te R'dam de doodstraf was geëist, is gasteren tot 12 jaar (m. a.) veroordeeld, waarbij reke ning werd gehouden met een verminder de toerekeningsvatbaarheid. Hij had ar- estaties laten verrichten en vorderde oedsel vafl mensen, die dn. zijn streek eten kwamen kopen. In hoge mate wilde het Hof echter rekening houden met „de ernstige én hoogst verwerpelijke mishandelingen en geestelijke kwellin gen, waaraan verd. tijdens zijn inter nering heeft blootgestaan. Dit leidde tot reactieve depressie en zelfmoordneigin gen, waardoor opneming in een psychia trische inrichtirjg noodzakelijk werd". Verd. besloot in cassatie te gaan. Wij krijgen cement uit Duitsland In de Duitse dubbelzone is overeen stemming 'bereikt over de levering van aanzienlijke hoeveelheden cement aan Nederland, als gevolg v.an het in Aug. j.l. gesloten 'handelsverdrag. Deze con tracten kunnen worden beschouwd als voortzetting van de reeds plaats hebbende leveranties. Men verwacht nu aanzienlijke verbetering in de cementpositie van ons land. In aansluiting op het dezer dagen ge publiceerde bericht over de verlening 'groot-verlof, wordt nader gemeld, dat het bedoelde 'groot-verlof alleen geldt dfe Kon. Landmacht, dus niet vooi de Kon. Martne of de Luchtstrijdkrach ten. DAT de Ned. Bond van Gem. Ambte naren aan de commissie-Ubink verzocht om een spoedig advies betr. de ontvan- gers-jaarwedden. DAT de roerschade aan de te Para binengelopen „Barendrecht" snel hersteld was en geen invloed heeft op het vaar- DAT het door Vlaardimgen destijds geadopteerde Terheyden «en koperen kroon voor de gerestaureerde Vlaar- dingse raadszaal schonk en Schiedam een tweede wil schenken. DAT de aftredende president der Ned. Handel Mij., dr E. Heldring, 21 Dec. ten kantore te A'dam een afscheidsreceptie DAT per 1 Jan. a.s. tot' burgemeester van Vianen en Lexmond benoemd werd G. B. Pellikaan, leraar gan het Chr. Lyceum te Alphen a.d. Rijn, DAT op de 4de R'damse Java-tabak- inschrijving na de oorlog 1500 pakken aangevoerd werden, waarbij behalve de Nederlandse industrie ook Engeland, Zwitserland, Oostenrijk en Denemarken als kopers optraden. DAT de Paus, als waardering voor de service, door de Kon. Rott. Lloyd aan R.K. passagiers betoond, de chef v. d. civiele dienst hiervan, G. J. M. Moussalt, tot Ridder in de Orde van .St. Gregorius benoemde. DAT na het overlijden van G. Seun- ninga te Coevorden in rijn plaats als Statenlid van Drente Werd aangewezen R. ter Stege G. Wzn. te Hoogeveen (C.H.) DAT de door de Duitsers uit zijn func tie gezette dir.-geri. en secr.-gen. van het dept. van Landbouw, ir A. Roebroek, volgens de „Nwe Crt." thans benoemd zal worden bij het Biesboswezen, gezien zijn ervaringen als directeur tfer Wie- ringermeerpolder. DAT de Robinson Schoenfabriek te Nij megen ons een fraai uitgevoerde lucht vaartkalender voor 1949 toezond, die bo vendien een luchtvaart-kruiswoordpuzzle bevat, waarvoor fraaie prijzen beschik baar werden gesteld. DAT de St. Crt. van gisteren o.m. een prijzenbeschikking dranken enn consum- tie-ijs voor gebruik-ter-plaatse-van-ver- koop 1948 bevat. DAT minister In 't Veld gisteren te Zaandam de vorderingen van de woning bouw in ogenschouw nam. DAT de vangst van snoekbaars en wit- vis op het IJsselmeer dit najaar door het zoele weer zeer teleurstelde, de Urker vissers meer en meer op de Noordzee op sardijn en haring overschakelen, doch, gezien ook daar de resultaten niet hoog zullen zijn, men z'n hoop vestigt op de haring bij de Scheldemond. DAT, nu onlangs de provinciale vlag van Overijssel vastgesteld werd, Ged. Staten thans het nog steeds niet officieel vastgestelde Overijsselse wapen zullen voorstellen. DAT de Commissaris der I Koningin van Groningen het batig saldo a f 150.000 van de tentoonstelling „Groningen 1948' vor een algemeen Grnings belang zal be steden. DAT de Noorse landbouwattaché te Parijs en Londen, Helge Holager, ad inte rim deze functies waarneemt te Den Haag, Brussel en Luxemburg. DAT een wetsontwerp is ingediend naturalisatie van 20 personen o.w. i radio-musicus Benedict Silbermann. DAT vertegenwoordigers uit het Alme lose bedrijfsleven in een adres aan de Tweede Kamer pleiten voor het door trekken van._het Twente-Rijnkanaal tot Almelo. DAT tegen de 42-j. bunkerbouwer W. A.G. Franssen uit Nijmegen (die meer dan een millioen winst maakt) voor het B.G. te Arnhem 2 j. en 3 mnd. (m.a. van 20 maanden) en f 25.000 boete werd ge- DAT de eierenproductie van de kippen- houderij te Neerkant (gem. Deurne), die ca 1 millioen eieren per jaar bedraagt, door het zachte weer gestadig toeneemt en men thans 15.000 eieren per week naar de Venlose veiling brengt. DAT de Nijmeegse Raad een Volkscre- dietbank instelt, waarvan mr N. J. L. Bruinsma, dir. van de Gem. Dienst Soc. Zaken, een jaar lang het directoraat zal waarnemen. DAT Ged. Staten van Groningen op de begroting een post zij het pro memorie op willen nemen voor een eventueel aandeel in de bouw van een nieuwt terne kliniek aan het Academisch Zieken huis. I^AT een in een atelier te A'dam met cellulose werkend 15-j. meisje in brand raakte en ernstig gewond naar het zie kenhuis werd overgebracht. DAT de 57-j. hardhorende koopman A. S. uit Enschede gisteren op een onbe waakte overweg bij Borne (O.) door een sneltrein werd doodgereden. DAT te Eindhoven de eerste steen ge legd werd voor een centraal bodehuis met ouslagplaats en nachtverblijf ten be hoeve van de vrachtrijders. DAT het R.K. Mannenkoor „Laus Deo' uit Bergen op Zoom door concerten f 10.000 heeft opgebracht voor de wederopbouw Seminarie IJpelaar. Gesneuveld voor het Vaderland De Regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerap porteerd: Koninklijke Landmacht: Kap. J. BOUTJES, nr. 170913004 uit Groningen; sold. Ie kl. J. P. A. VAN DE POL, nr. 260815157 uit Beverwijk; sold. J. H. SOHLAM, nr. 280805394, uit Amsterdam. De Koninklijke Marine en het KjN.IjL. 'hebben dn de afgelopen week geen verliezen gerapporteerd. Sinds de wapenstilstand van 31 Jan. j.l. bedraagt 'het aantal in de verlies- lijsten gerapporteerde doden 127, sinds 18 Juli 1947 680. Om het fundament Het is weer enige dagen geleden, dat de bevolking van Berlijn buiten dé Russi sche sector van deze stad zich in over grote meerderheid heeft uitgesproken te gen het communisme en voor het Westen. Wij zullen nog lang met gevoelens van bewondering aan deze stembusstrijd te rugdenken. Wij hebben het zo gezien, dat de Berlijners in de allereerste plaats heb ben gestemd over de vraag: Voor of tegen Rusland; en dat zij zich daartoe hebben aaneengesloten in de grootste anti-c munistische partij, cialisten. Het politiek besef is onder deze men sen. wie het jarenlang verboden is ge weest zelfstandig politiek te denken, nog niet krachtig ontwikkeld en het partij wezen is nog niet hecht onder de bevol king geworteld. Vandaar, dat er ook bin nen de groep der anti-communistische partijen nog belangrijke verschuivingen optreden en men voor ditmaal te hoop ie gelopen naar de krachtigste anti-com munistische partij, dus die der Socialis ten. De C.D.U.. de. partij van R.K. en Protestanten, heeft dit ondervonden. Zij liep verscheidene zetels terug. Wat van dit laatste buiten hetgeen wij hierboven opmerkten de oorzaak is, valt niet zonder meer te zeggen. Wel menen wij het weer te moeten terugvoe ren ob nog te gering politiek besef. Op nog te weinig inzicht in de betekenis, welke de levensbeschouwingen hebben, ook op het politieke streven. En dat dit inzicht nog gering is, daarvoor ontlenen voor ditmaal aan een Berlijnse re portage van „Het Vrije Volk". Dit blad deelt mede. dat de C.D.U. da Socialisten heeft bestreden op het gods dienstige vlak. Met name ging de strijd over de schoolwet. Als men enkele bepa lingen uit deze schoolwet leest dan waant zich terug in die dagen van onze historie, waarin het Liberalisme met zijn eenheid boven geloofsverdeeldheid hoogtij vierde. Deze wet bepaalt namelijk, dat de oudheid, het Christendom en alle maat schappelijke stromingen, die bijgedragen hebben tot het humanisme, de vrijheid de democratie en die behoren tot het erfdeel der mensheid, in het onderwijs ;n plaats moeten vinden. Wordt dan, zo vraagt het blad, het Godsdienstonderwijs uitgeschakeld? Neen, de Berlijnse school noemt het Gods dienstonderwijs een zaak van de Kerk, en alle kinderen, wier ouders dit wensen, kunnen Godsdienstonderwijs krijgen. Ja zelfs moetèn de scholen twee uur per week binnen het leerplan vrijhouden en gratis lokalen met licht en verwarming beschikbaar stellen. Met andere woorden: Wat wil men meer? Niettemin kan het blad zich voorstel len, dat er zijn, die over deze regeling ontevreden zijn, en het voegt eraan toe: „De Partij uan de Arbeid heeft in Neder land een andere weg gekozen". En dat is het nu waarover wij ook wel iets zeggen willen. Die Berlijnse school vertoont, zoals uit het hier aangehaalde duidelijk blijkt. al\e kenmerken van een eenheidsschool. Oud heid. Christendom en humanisme worden eerlijk over één kam geschoren. Ze mo gen al|e gelijkelijk hun deel leveren. Daarbuiten kan men zijn kinderen dan desgewenst nog twee uur Godsdienst onderwijs geven. Wordt het onderwijs door die twee uur Godsdienstonderwijs nu Christelijk on* derwijs? Geen sprake van. natuurlijk. Dat wenst men ook juist niet. Alle Ber lijnse kinderen, of hun ouders het willen of niet, moeten naar de Berlijnse een heidsschool, en die school hebben zij te danken aande Socialisten. „De Partij van de Arbeid heeft in Ne derland een andere weg gekozen". Wij zouden het gaarne anders zeggen. Het zijn de Christenouders geweest, die in Neder land een andere weg hebben gekozen, die niet tevreden waren met twee uur Gods dienstonderwijs. die aan hun kinderen en hun kinderen geen mengsel van oudheid. Christendom en humanisme wilden voor zetten. maar die voor de kinderen scholen wensten, welke op hetzelfde vlak lagen als de opvoeding thuis. De anderen moch ten dan erg opgeven over hun eigen pro gressiviteit. maar in werkelijkheid zijn zij de Christenouders hierin van verre ge volgd. In Berlijn regeren de Socialisten. Voor hun standhouden tegen het communisme hebben wij bewondering. Maar wij heb ben geen bewondering voor hun inzich ten in het onderwijsvraagstuk. Daarin zijn ze net zo ver als wij in de vorig* De Nederlandse Socialisten zouden goed doen. hun Berlijnse vrienden dit eens onder het oog te brengen. Immer» mogen wij niet veronderstellen, dat onz* Socialistische medeburgers die Berlijnse oplossing van het onderwijsprobleem nog zo gek niet vinden? Wellicht wordt bij een oplossing als wij in Nederland dank zij de progressivi teit der Christenouders hebben bereikt, hun fundament tegen het communisms nog wel iets sterker. En dat is het, wat da Berlijners altyd nog wel gebruiken kun- Britse manoeuvres in Noordzee door zwaar weer afgelast Groot-Brittannië's manoeuvres var marine en luchtstrijdkrachten, die reeds vijf dagen bezig waren, zijn gisteravond afgelast vanwege het zware weer i Noordzee. Scheveningen-radio ontving zelfs vanmorgen bericht over een Brits oorlogsschip, dat met zware averij i Noordzee stuurloos ronddreef. Het vroeg onmiddellijke assistentie. NOBELPRIJZEN WERDEN UITGEREIKT De Nobelprijzen werden te Stockholm uitgereikt aan de schrijver Thomas S. Eliot, en aan de geleerden Blacket, Tise- lius en Muller. Kroonprins Gustaaf Adolf overhandigde de prijzen, in tegenwoordig heid van de koning. Wassenaarse dame door een paard doodgedrukt Bij de zgn. „Hufoertus hunt" te Angerlo (Ov.) is gisteren mevr. Wentges.Gelissen uit de Hazelaan 15, Wassenaar, die haar man aan deze jacht deelnam, op tragische wijze om het leven gekomen Haar paard nam nl. tijdens het laatste deel van de hunt een verkeerde sprong over het hek. tengevolge waarvan rijdster viel en het volle gewicht van - paard op haar hoofd terecht kwam. Zij Was wywel op slag dood. Kamerleden Meyerink en Van der Goes Naters terug Gistermiddag 3 uur zijn de beide Ka merleden. H. J. W. a. Meyerink en jhr mr M. van der Goes van Naters, op Schiphol uit Batavia teruggekeerd- De heer Meyerink had evenals de Donder dag aangekomen heer THanus de ver betering in de kledingtoestand der be volking getroffen. De heer Meyerink had geconstateerd, dat het uitblijven van een definitieve regeling onrust wekt onder de federalisten. Minister Joekes en prol. Logemann waren op Schiphol bij de aan komst aanwezig. "provinciale staten vergade ren in de ridderzaal Dinsdag 14 December a.s. om 11 uur komen de Prov. Staten van Zuid-Holland1 bijeen, niet in 'het gebouw van de Eerst* Kamer, maar in de Ridderzaal. WEERBERICHT Weinig verandering Tot morgenavond verwacht De Bilt: Over het algemeen veel bewolking met plaatselijk enige regen. Matige tot krach tige wind tussen Zuid-Oost en Zuid. Weinig verandering in temperatuur. ZON EN MAAN Zondag 12 DecZon op 8 39, ander 16.29; maan op 14.16, onder 4.01. 13 Dee.: Zon op 8.40, onder 16.29; maan op 14 dW onder 6.1Ï. 1« Doe. VAfc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 1