Jlicuiwc geihscf)e (fsuranl
Er komt thans een Interimregering met
voorbijgaan van republiek
Wist U
ZATERDAG 11 DECEMBER 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103-
Tel. dir. en redactie 20408; Adra. 22710
Postrekening 58936.
ABONNEMENTEN: 4-15 per kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negen en twintigste Jaargang No 768fl
„Stantuaslicfj Is ghe bleven
myn bert ia Icgfjeospoef
„De Opbouw"
Boeken
Tijdschriften
BREESTRAAT 151
Telefoen 20733
DEN HAAG HAKT EINDELIJK DE IND. KNOOP DOOR:
Mocht Djokja zijn houding als nog radicaal
wijzigen, dan kunnen de heren
nog meespelen
Vaat officiële züde vernemen wij het volgende: Zoals is medegedeeld, werd, naar
aanleiding van de deze week in de Ministerraad gevoerde besprekingen, de dele
gatie van het Koninkrijk te Batavia, geïnstrueerd om een nota aan de Commissie
van Goede Diensten te overhandigen waarin het regeringsstandpunt vervat is.
In de eerste plaats wordt er in deze nota op gewezen, dat bij de door de
ministers Sassen en Stikker en de gedelegeerde van het opperbestuur, de heer
Neher, met de republiek gehouden informele besprekingen duidelijk is gebleken;
dat daadwerkelijke medewerking van de zijde van de republiek om in te grijpen
in het euvel der bestandsschendingen, niet kan worden verwacht, mede omdat de
republikeinse regering niet bij machte bleek haar wil aan de soldaten op te leggen.
Bij de tussen de Bijzondere Ned. De
legatie en de republikeinse minister-pre
sident gevoerde besprekingen over he<
terrein der politieke verhoudingen zijn
voorts diepgaande principiële verschillen
gebleken.
De heer Hatta heeft bij zijn eerste
tact met minister Stikker uitdrukkelijk
erkend, dat de Nederlandse Regering
overeenkomstig haar, ook door de repu
blikeinse regering erkende souvereiniteit,
gedurende de interim-periode, mede ver
antwoordelijkheid blijft dragen voor het
bewind van Indonesië en dat in verband
daarmede aan de hoge vertegenwoordi
ger van de Kroon bepaalde bevoegd
heden zullen toekomen, met name in
val zich in enig gebied van Indonesië
noodtoestand voordoet.
Op grond van de hierdoor geopende
mogelijkheden heeft de Ned. Regering
de bijzondere Ned. delegatie afgevaar
digd.
Het bleek deze delegatie bij haar be
sprekingen echter, dat de republiek i£
teruggekomen op de aanvankelijk door
haar minister-president uiteengezette in
zichten.
De vertegenwoordigers der republiek
hebben nu namelijk te kennen gegeven,
dat de erkenning van de Nederlandse
Bouvereiniteit in de overgangstijd, slechts
een formeel karakter, mag dragen en dat
bij gentlemen agreement zou moeten
worden overeengekomen, dat Nederland
earn die souvereiniteit geen praktische
consequenties 'za'l verbinden. Daaruit zou
dan oa. volgen, dat de bevoegdheden van
de hoge vertegenwoordiger van de Kroon
en met name die, betrekking hebbende
op het oppergezag over de gewapende
maöht, alleen in theorie kunnen worden
erkend. Voorts zouden de Nederlandse
troepen de thans door haar gecontroleer
de gebieden geleidelijk moeten ontrui
men. Terwijl de T.N.I. (de republikeinse
strijdkrachten) voorlopig dn stand zou
blijven en haar positie eerst later zou
worden geregeld. Praktisch zou er een
toestand ontstaan van trwee legers onder
verschillend commando. Op deze wijze
kan- Nederland geen verantwoordelijk
heid voor het bewind in overgangstijd
dragen. Dit stand-punt van de republiek
is voorts in strijd met de door -haar uit
drukkelijk in de Rjenville-heginselen
aanvaarde Nederlandse souvereiniteit
Aan de C. v. G. D. is thans te kennen
gegeven, dat uit hetbovenstaande dui
delijk blijkt, dat de republiek in wezen
©ok de Cochran-voorstellen niet als basis
voor onderhandelingen aanvaardt. Im
mers ook daarin zijn aan de H. v. K.
grote bevoegdheden toegekend, zelfs in
de beginperiode de gehele uitvoerende
macht.
Er is nu voor de Nederlandse. Rege
ling geen andere conclusie mogelijk, dan
Klinkende klokkendiefstal:
10 arrestanten, 40 helers
De Amsterdamse reoherche had de
k-lok horen luiden, maar wist ook de
klepel op te sporen met het gevolg, dat
een groot aantal gestolen klokken en
wekkers tereoht li®. Op 9 November jl.
werd bij een horloge-groothandel een
grote partij klokken en wekkers ont
vreemd. In twee horlogewinkels werd
een aantal van deze klokken teruggevon
den en zo ging de zaak aan het rollen.
Zeven personen werden gearresteerd,
waaronder de hoofddader, de 26-j. man
denmaker R. v. d. K. Tijden-s het onder-
Boek kwann men nog een, andere diefstal
op het spoor, zodat nóg dorde arrestaties
werden verricht. Bovendien -is tegen 40
helers, o.m. uit Den Haag, proces-verbaal
opgemaakt.
Vandaag stellen wij IJ voor
WIM VAN VOORST,
Prins Hendrikstraat 28, Lisse
Wim (5e afd. artillerie J. baft. V-bri
gade te Poerwokerto) hoopt in het voor
jaar naar huis te komen. Hij is in 1946
Vertrokken en wordt bij de goedgezinde
bevolking steeds vriendelijk ontvangen.
Hij heeft een tehuis gevonden bij een
Christen-Chinees en krijgt steeds brie
ven van de C.J.M.V. en de predikant, wat
zeer op prijs wordt gesteld. Wanneer er
door onze mannen een zuivering heeftt PROVINCIAAL MONUMENT VOOR
plaats gehad, is de bevolking zeer dank
baar en die dank wordt betoond met het
geven van handen en het uitnodigen om
te komen eten.
Uw Kerst- en Nieuwjaarsgroet
voor Uw Zoon, Man of Vriend Over
zee, moet uiterlijk Woensdag in ons
bezit zijn. Dan zorgen wij dat hij die
krant tijdig in banden heeft.
dat het uitgesloten is met de republiek
tot overeenstemming te geraken. Voort
zetting van de discussies, hetzij infor-
.meel, hetzij formeel met medewerking
van de C. v. G. D. heeft dus geen zin,
ZQlang de republiek haar standpunt ten
aanzien van het nakomen van het be
stand en de Renville-overeenkomst niet
radicaal wijzigt. Hierop kan nu niet lan
ger meer worden, gewacht.
De Nederlandse Regering is tegenover
de Staten-Generaal als vertegenwoordi
ger van het Nederlandse volk en tegen
over de bevolking van de gebieden bui
ten de republiek, welke ongeveer y3 uit
maakt van die van geheel Indonesië, ge
bonden om thans een Indonesische Inte
rim-Regering in te stellen en aan haar
grote bevoegdheden over te dragen.
De Nederlandse Regering deelt de C.
v. G. D. mede, dat nu dus zal moeten
worden overgegaan tot de afkondiging
van het B.I.O.-besluit (bewind Indonesië
in overgangstijd), dat is opgesteld
overleg met de vertegenwoordigers
de federale gebieden.
Nu duidelijk gebleken is, dat de repu
bliek het bestand niet nakomt ei
Renville-beginselen in feite niet
vaardt, wenst de Nederlandse Regering
de verdere verwezenlijking van»de nieu
we rechtsorde in Indonesië niet door lan
ger onderhandelen te vertragen of te be
lemmeren.
Uiteraard zal de Nederlandse Regering
de mogelijkheid open houden om dt
publikeinse gebieden in het pre-federale
bestel op te nemen: zij zal daartoe
het B.I.Ó.-besluit een bepaling toevoegen.
Teken des tijds
weet, werd de Bolswardse
aptomarkt, die enkele weken als proef
gehouden werd, zo'n succes, dat men deze
officieel instelde. Thans is een hoek hier
van gereserveerd voor de handel in 2de
handse fietsen. Op de eerste dag van deze
fietsenmarkt gingen de karretjes voor f 20
tot f 85 van de hand.
Onderling gekrakeel der geallieerden over
staalproductie en ontmanteling
West-Duits parlement rekt zich uit en stelt
krachtige eisen
Met uitzondering van de communistische fractie heeft het West-Duitse parle
ment een resolutie aangenomen, waarin het zijn inzichten heeft vastgelegd met
betrekking^ tot het bezettingsstatuut. Het is begrijpelijk, dat de Duitse bevolking
daar zeer verlangend naar uitzag. De geallieerden waren de Duisers tegemoet ge
komen, maar thans blykt, dat zy, gesteund door de meer realistische Amerikaanse
bezettingspolitiek, reeds „aanspraken" doen gelden, eisen stellen.
In de betreffende resolutie worden de
volgende richtlijnen aangegeven voor de
ontwikkeling van de gemeenschappelijke
belangen van Duitsland en de bezettings
troep6^ hoQgste gezag in Duitsland zal
worden overgenomen door Duitse staats
organen, zoals bepaald bij de wet.
2e. De houding der bezettingstroepen
tegenover Duitsland zal bepaald worden
op grond van de eisen, die het uitoefenen
van de bezetting stelt.
3e. Elke regeling zal vermeden wor
den, die inbreuk zou kunnen maken op
de normale levensomstandigheden dei-
Duitse bevolking en op de ontwikkeling
van een vreedzame democratie in Duits-
De bevoegdheden van Duitsland inzake
wetgeving, jurisdictie en bestuur blijven
in laatste instantie echter onderworpen
aan de gemeenschappelijke geallieerde
maatregelen, maar slechts voor zover zij
er toe dienen aan de eisen der bezetting
tegemoet te komen. Op het gebied van
de internationale betrekkingen spreekt
de resolutie de hoop uit, dat Duitsland
eigen consulaten mag openen in het bui
tenland: aansluiting bij internationale
overeenkomsten moet mogelijk zijn. Duit
se patenten handelsmerken en uitvindin
gen moeten weer beschermd worden. De
bezettingskosten zullen worden vastge
steld overeenkomstig de Haagse Conven
tie. waarbij.... met belangen van de
Duitse bevolking rekening moet worden
gehouden. Indien „bij ernstig gevaar" de
Duitse autoriteiten niet»tegen de toestand
zijn opgewassen, zullen de bezettingsmo-
gendheden speciale maatregelen treffen.
De eis luidt voorts: vrijheid van het in
dividu en vrijheid van wetenschappelijk
onderzoek. Meningsverschillen over het
bezettingsstatuut zullen worden bij ge
leed door „gemengde hoven van arbi-
trD^e commissie van de constituerende
vergadering voor West-Duitsland heeft
inmiddels bij stemming besloten, de naam
Verlies opgeschorte ontmanteling
slecht 4 dagen Marshall-hulp.
Volgens Reuter heeft een Amerikaans
voorstel om de Duitse staalproductie
op te voeren tot 14 millioen ton per
jaar, ernstige diplomatieke onenigheid
ontketend tussen Engelse, Franse en
Amerikaanse vertegenwoordigers1 te Lon
den. Toen in-Juli j.l. op de zesmogend-
heden-eonferelitie over Duitsland, beslo
ten werd de jaarlijkse staalproductie van
Duitsland tot 10,7 millioen ton te beper
ken, bleef Frankrijk aandringen op' een
lager cijfer, al stemde het tenslotte node
met het besluit in. Zoals men weet, be
staan er aan Franse zijde ernstige be
zwaren tegen de beperking der „ont
manteling" en de door Amerika voorge
stelde oplossing van de Ruhr-kwestie.
n en ander heeft Averell Harrdman,
de reizende ambassadeur voor 'het Mar
shall-plan, nenoopt, op een persconfe
rentie te verklaren, dat er geen sprake
is, Duitsland meer staal te laten
produceren dan de 10.700.000 ton waar-
het toestemming heeft verkregen.
De besprekingen te Londen hadden
slechts betrekking op die producten als
stalen -platen,- waarvan Duitsland meer
mag produceren „in het algemeen be-
Ook de gedeeltelijke opschorting
de „ontmanteling" was slechts in het
algemeen belang van Europa. De waarde
der fabrieken, waarvan de ontmanteling
Avordt opgeschort, bedraagt slechts vier
milliard dollars of vier dagen „Marshall
hulp"!
Afbraak van 300 kastelen
in Saksen
De Russen hebben de Saksische rege
ring geïnspireerd tot het doen afbreken
van 301 kastelen en 2.155 landhuizen. Het
vrijkomende materiaal wordt voor hui
zenbouw gebruikt. Mooi! Maar waar ko
men die huizen?
Denemarken blijft Duitsland
bezetten tot Mei 1951
Enigeland en Denemarken zijn over
eengekomen, dat Denemarken nog gedu
rende twee jaar, na het aflopen van het
accoord op 15 Mei 1949, aan de bezetting
van Duitsland 'blijft deelnemen.
GEVALLENEN
Ged. Staten hebben voorbereidingen ge
troffen om een monument op te richten,
ter nagedachtenis van de in de oorlog ge
vallen bestuurders en ambtenaren van
Zuid-Holland. Het contact met de kunste
naars leidde nog niet tot resultaat, doch
als principe neemt men aan, dat het als
plaquette of muurplaat uitgevoerd, zal
worden aangebracht in een der Haagse
provinciale bestuursgebouwen.
B.g. dienstplichtigen van
lichting '44 naar de Marine
Zoals bekend1, is er een tekort aan
soneel bij de Kon. Marine ontstaan door
de sterke afvloeiing van O.V.W.-
waarom enkele categorieën vrijwilligers
en de zee-miliciens ter lichting 1946 nog
werden aangehouden. Bovendien zal het
tekort, zo wordt nu meegedeeld, worden
aangevuld uit de lichtingen 1948 en
terwijl in de eerste helft van 1949
aantal buitengewoon dnenstplichtingen
van de liohting 1944 in werkelijke dienst
zal worden opgeroepen.
Minister -Stikker sprak met
Schuman
Minister* Stikker heeft volgens A.P. te
Parijs een ,onderhoud gehad met zijn
Franse collega, de heer Schuman,
een aantal „specifiek Nederlandse pro
blemen". Met de Nederlandse delegatie
bij de V.N.jhad hij een langdurige be
spreking over Indonesië. Voorts bezocht
hij de Belgische vertegenwoordiger i
Veiligheidsraad, de heer Fernand
Langenhóve. Franse woordvoerders
den, dat mr* Stikker niet over Indonesië
had gesproken.
GEEN REGEN, GEEN STROOM
Volgens het Parijse blad, „Liberation",
zou de stroomvoorziening in Frankrijk
binnenkort worden beperkt tot drie
vier dagen per week, indien het niet
minstens vijftien dagen achtereen flink
regent. Daardoor sléchts zou de, door
waterkracht opgewekte, energie wee
peil gebracht kunnen worden. Momenteel
zijn de Fransen reeds twee dagen per
week, overdag, van stroom afgesloten.
Auto's mogen rijden op 2de Kerst
dag en 2 Januari
De minister vam Verkeer en Water-
aal bepaalde, dat het gebruik van een
motorrijtuig is toegestaan op Zondag 2(
Dec. en Zondag 2 Jan. as.
INDISCHE BEGROTING-1947 BIJ DE
KAMER.
Minister Götzen heeft aan de Tweede
Kamer ter kennisneming van de leden
exemplaren gezonden van de alge-
ne begroting van Ned.-Indië over 1947
met bijbehorende bescheiden en de nota
betreffende de financiële toestand van
Ned.-Indië.
Brandstoffenbon 02 na 18 Dec.
ongeldig
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de bon 02 van de brandstoffen-
kaarten na 18 Dec. a.s. niet meer geldig
Men moet deze bon dus uiterlijk op
die datum bij een brandstoffenhandelaar
inleveren.
Ernstig ongeluk in Staatsmijn
Emma: 2 doden
De 28-j. sohiefchouwer J. W. M. Smeets
uit Brunssum en-de 25-j. houwer Th. J.
Heerlerheide lieten zich in
aanleg zijnde opbraak door mid-
i een voor materialenvehvoer be
stemde ton omhoog trekken. De kabel
braik echter, zodat beiden zijn doodge
vallen. Beiden waren gehuwd. WesseMng
bovendien vader van- een kind.
Drie figuren die in de politieke arena de aandacht trekken. V.Ln.r.: de afge
treden president van Hongarye Louis Dinnyes, wiens beleid tegenover de kleine
boeren in „rode ogen" geen genade vond; Koning Abdoellah van Transjordanië,
die zich ook het koningschap over Palestina zal laten aanmeten, en Garry
Davis, wereldburger nr- 1, rond wie zich in Parijs reeds een groot aantal aan
hangers verzamelde van de idee der wereldregering.
i die der So-
Het is nu vrijwel zeker, dat op de terreinen van de voormalige Haagse Dieren
tuin de centra voor het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland zullen verrijzen.
Wat er van het hierboven afgebeelde, bijna klassieke gebouw zal worden, is
nog niet bekend.
VERGIF OF GEEN VERGIF?
Op }7 Febr. j.l. kostte een bedrijfs
ongeval in de chemische fabrieken van
W. A. Schotten® te Foxhol de' arbeider
W. Luiken het leven. Hij kreeg n.l.aethy-
leenchloorhydrine over zijn voeten. En
kele uren later overleed hij. Tegen de
directeur van de fabriek, F. A. M., werd
kantongerecht te Zuidbroek
f250 -boete geëist, daar hij' geen voor
zorgsmaatregelen had getroffen. In hoger
beroep werd voor de rechtbank in Gro
ningen opnieuw f 250 boete geëist. Prof.
Backer, een bedrijtfschemious en de plan-
tehziektenikunddge dienst in Wapeningen,
verklaarden eohter, dat de vloeistof niet
als giftig bekend staat. Op het fust was
doodskop aangebracht, doch dit
fust kwam van een fabriek, die altijd
voorzichtig was. Uitspraak over 14
Oud-gezant L. P. J. de Decker
overleden
Te Nunspeet is, 64 jaar oud, overleden
Z.E. L. P. J. Decker, oud-buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister, o. m.
- dg Orde van de Ned. Leeuw,
de Orde van Oranje Nassau,
het Grootkruis der Phoenix-
Griekenland, commandeur in
m de Poolster van Zweden en
i het Officierskruis der Orde
•het Legioen van Eer van Frankrijk.
De overledene was gezant fvoor Estland,
Letland en Lithauen te Riga. Na de in
lijving van deze staten voor de te Stock
holm gevestigde Zuidslavisohe regering
aldaar. In October 1943 ging hij naar
Londen en werd in October 1944 gezant
Griekenland. Op 2 September 1947
vertrok hij uit Athene en vestigde zich
te Nunspeet. De crematie vindt Maandag
te Westerveld, na aankomst van trein
1.09 uur, plaats.
STICHTING v. d. ARBEID CONGRES-
SÉERT OVER PLAN-MARSHALL
De „Stioh't.iinig van de Arbeid" organi
seert op 13 Januari dn Utrecht een con
gres over de betek*eruis van het plan-
Marshell voor ons land. Sprekers zullen
zijin d'r S. E. H. v. d. Breugel. Regerings-
r het plan; A. C. de
Bnuijm, voorz. K.A.B.; d'r A. Valentine,
hoofd E.C.A.-missie Nederland, en de
beide .voorzitters van de Stichting, E.
Kuipers en dr M. H. Damtme Sr.
de Orde
drager
Conjunctuur-magistraat tot
12 jaar veroordeeld
De voormalige NSB-burgemeester van
Alblasserdam, de 59-j. P. H. Oldemans,
tegen wie voor het B.G. te R'dam de
doodstraf was geëist, is gasteren tot 12
jaar (m. a.) veroordeeld, waarbij reke
ning werd gehouden met een verminder
de toerekeningsvatbaarheid. Hij had ar-
estaties laten verrichten en vorderde
oedsel vafl mensen, die dn. zijn streek
eten kwamen kopen. In hoge mate wilde
het Hof echter rekening houden met „de
ernstige én hoogst verwerpelijke
mishandelingen en geestelijke kwellin
gen, waaraan verd. tijdens zijn inter
nering heeft blootgestaan. Dit leidde tot
reactieve depressie en zelfmoordneigin
gen, waardoor opneming in een psychia
trische inrichtirjg noodzakelijk werd".
Verd. besloot in cassatie te gaan.
Wij krijgen cement uit Duitsland
In de Duitse dubbelzone is overeen
stemming 'bereikt over de levering van
aanzienlijke hoeveelheden cement aan
Nederland, als gevolg v.an het in Aug.
j.l. gesloten 'handelsverdrag. Deze con
tracten kunnen worden beschouwd als
voortzetting van de reeds plaats
hebbende leveranties. Men verwacht nu
aanzienlijke verbetering in de
cementpositie van ons land.
In aansluiting op het dezer dagen ge
publiceerde bericht over de verlening
'groot-verlof, wordt nader gemeld,
dat het bedoelde 'groot-verlof alleen geldt
dfe Kon. Landmacht, dus niet vooi
de Kon. Martne of de Luchtstrijdkrach
ten.
DAT de Ned. Bond van Gem. Ambte
naren aan de commissie-Ubink verzocht
om een spoedig advies betr. de ontvan-
gers-jaarwedden.
DAT de roerschade aan de te Para
binengelopen „Barendrecht" snel hersteld
was en geen invloed heeft op het vaar-
DAT het door Vlaardimgen destijds
geadopteerde Terheyden «en koperen
kroon voor de gerestaureerde Vlaar-
dingse raadszaal schonk en Schiedam
een tweede wil schenken.
DAT de aftredende president der Ned.
Handel Mij., dr E. Heldring, 21 Dec. ten
kantore te A'dam een afscheidsreceptie
DAT per 1 Jan. a.s. tot' burgemeester
van Vianen en Lexmond benoemd werd
G. B. Pellikaan, leraar gan het Chr.
Lyceum te Alphen a.d. Rijn,
DAT op de 4de R'damse Java-tabak-
inschrijving na de oorlog 1500 pakken
aangevoerd werden, waarbij behalve de
Nederlandse industrie ook Engeland,
Zwitserland, Oostenrijk en Denemarken
als kopers optraden.
DAT de Paus, als waardering voor de
service, door de Kon. Rott. Lloyd aan
R.K. passagiers betoond, de chef v. d.
civiele dienst hiervan, G. J. M. Moussalt,
tot Ridder in de Orde van .St. Gregorius
benoemde.
DAT na het overlijden van G. Seun-
ninga te Coevorden in rijn plaats als
Statenlid van Drente Werd aangewezen
R. ter Stege G. Wzn. te Hoogeveen
(C.H.)
DAT de door de Duitsers uit zijn func
tie gezette dir.-geri. en secr.-gen. van het
dept. van Landbouw, ir A. Roebroek,
volgens de „Nwe Crt." thans benoemd
zal worden bij het Biesboswezen, gezien
zijn ervaringen als directeur tfer Wie-
ringermeerpolder.
DAT de Robinson Schoenfabriek te Nij
megen ons een fraai uitgevoerde lucht
vaartkalender voor 1949 toezond, die bo
vendien een luchtvaart-kruiswoordpuzzle
bevat, waarvoor fraaie prijzen beschik
baar werden gesteld.
DAT de St. Crt. van gisteren o.m. een
prijzenbeschikking dranken enn consum-
tie-ijs voor gebruik-ter-plaatse-van-ver-
koop 1948 bevat.
DAT minister In 't Veld gisteren te
Zaandam de vorderingen van de woning
bouw in ogenschouw nam.
DAT de vangst van snoekbaars en wit-
vis op het IJsselmeer dit najaar door het
zoele weer zeer teleurstelde, de Urker
vissers meer en meer op de Noordzee op
sardijn en haring overschakelen, doch,
gezien ook daar de resultaten niet hoog
zullen zijn, men z'n hoop vestigt op de
haring bij de Scheldemond.
DAT, nu onlangs de provinciale vlag
van Overijssel vastgesteld werd, Ged.
Staten thans het nog steeds niet officieel
vastgestelde Overijsselse wapen zullen
voorstellen.
DAT de Commissaris der I Koningin
van Groningen het batig saldo a f 150.000
van de tentoonstelling „Groningen 1948'
vor een algemeen Grnings belang zal be
steden.
DAT de Noorse landbouwattaché te
Parijs en Londen, Helge Holager, ad inte
rim deze functies waarneemt te Den
Haag, Brussel en Luxemburg.
DAT een wetsontwerp is ingediend
naturalisatie van 20 personen o.w.
i radio-musicus Benedict Silbermann.
DAT vertegenwoordigers uit het Alme
lose bedrijfsleven in een adres aan de
Tweede Kamer pleiten voor het door
trekken van._het Twente-Rijnkanaal tot
Almelo.
DAT tegen de 42-j. bunkerbouwer W.
A.G. Franssen uit Nijmegen (die meer
dan een millioen winst maakt) voor het
B.G. te Arnhem 2 j. en 3 mnd. (m.a. van
20 maanden) en f 25.000 boete werd ge-
DAT de eierenproductie van de kippen-
houderij te Neerkant (gem. Deurne), die
ca 1 millioen eieren per jaar bedraagt,
door het zachte weer gestadig toeneemt
en men thans 15.000 eieren per week naar
de Venlose veiling brengt.
DAT de Nijmeegse Raad een Volkscre-
dietbank instelt, waarvan mr N. J. L.
Bruinsma, dir. van de Gem. Dienst
Soc. Zaken, een jaar lang het directoraat
zal waarnemen.
DAT Ged. Staten van Groningen op de
begroting een post zij het pro memorie
op willen nemen voor een eventueel
aandeel in de bouw van een nieuwt
terne kliniek aan het Academisch Zieken
huis.
I^AT een in een atelier te A'dam met
cellulose werkend 15-j. meisje in brand
raakte en ernstig gewond naar het zie
kenhuis werd overgebracht.
DAT de 57-j. hardhorende koopman A.
S. uit Enschede gisteren op een onbe
waakte overweg bij Borne (O.) door een
sneltrein werd doodgereden.
DAT te Eindhoven de eerste steen ge
legd werd voor een centraal bodehuis
met ouslagplaats en nachtverblijf ten be
hoeve van de vrachtrijders.
DAT het R.K. Mannenkoor „Laus Deo'
uit Bergen op Zoom door concerten
f 10.000 heeft opgebracht voor de
wederopbouw Seminarie IJpelaar.
Gesneuveld voor het
Vaderland
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerap
porteerd:
Koninklijke Landmacht:
Kap. J. BOUTJES, nr. 170913004 uit
Groningen; sold. Ie kl. J. P. A. VAN
DE POL, nr. 260815157 uit Beverwijk;
sold. J. H. SOHLAM, nr. 280805394, uit
Amsterdam.
De Koninklijke Marine en het
KjN.IjL. 'hebben dn de afgelopen week
geen verliezen gerapporteerd.
Sinds de wapenstilstand van 31 Jan.
j.l. bedraagt 'het aantal in de verlies-
lijsten gerapporteerde doden 127, sinds
18 Juli 1947 680.
Om het fundament
Het is weer enige dagen geleden, dat de
bevolking van Berlijn buiten dé Russi
sche sector van deze stad zich in over
grote meerderheid heeft uitgesproken te
gen het communisme en voor het Westen.
Wij zullen nog lang met gevoelens van
bewondering aan deze stembusstrijd te
rugdenken. Wij hebben het zo gezien, dat
de Berlijners in de allereerste plaats heb
ben gestemd over de vraag: Voor of tegen
Rusland; en dat zij zich daartoe hebben
aaneengesloten in de grootste anti-c
munistische partij,
cialisten.
Het politiek besef is onder deze men
sen. wie het jarenlang verboden is ge
weest zelfstandig politiek te denken, nog
niet krachtig ontwikkeld en het partij
wezen is nog niet hecht onder de bevol
king geworteld. Vandaar, dat er ook bin
nen de groep der anti-communistische
partijen nog belangrijke verschuivingen
optreden en men voor ditmaal te hoop ie
gelopen naar de krachtigste anti-com
munistische partij, dus die der Socialis
ten. De C.D.U.. de. partij van R.K. en
Protestanten, heeft dit ondervonden. Zij
liep verscheidene zetels terug.
Wat van dit laatste buiten hetgeen
wij hierboven opmerkten de oorzaak
is, valt niet zonder meer te zeggen. Wel
menen wij het weer te moeten terugvoe
ren ob nog te gering politiek besef. Op
nog te weinig inzicht in de betekenis,
welke de levensbeschouwingen hebben,
ook op het politieke streven. En dat dit
inzicht nog gering is, daarvoor ontlenen
voor ditmaal aan een Berlijnse re
portage van „Het Vrije Volk".
Dit blad deelt mede. dat de C.D.U. da
Socialisten heeft bestreden op het gods
dienstige vlak. Met name ging de strijd
over de schoolwet. Als men enkele bepa
lingen uit deze schoolwet leest dan waant
zich terug in die dagen van onze
historie, waarin het Liberalisme met zijn
eenheid boven geloofsverdeeldheid hoogtij
vierde. Deze wet bepaalt namelijk, dat de
oudheid, het Christendom en alle maat
schappelijke stromingen, die bijgedragen
hebben tot het humanisme, de vrijheid
de democratie en die behoren tot het
erfdeel der mensheid, in het onderwijs
;n plaats moeten vinden.
Wordt dan, zo vraagt het blad, het
Godsdienstonderwijs uitgeschakeld? Neen,
de Berlijnse school noemt het Gods
dienstonderwijs een zaak van de Kerk, en
alle kinderen, wier ouders dit wensen,
kunnen Godsdienstonderwijs krijgen. Ja
zelfs moetèn de scholen twee uur per
week binnen het leerplan vrijhouden en
gratis lokalen met licht en verwarming
beschikbaar stellen. Met andere woorden:
Wat wil men meer?
Niettemin kan het blad zich voorstel
len, dat er zijn, die over deze regeling
ontevreden zijn, en het voegt eraan toe:
„De Partij uan de Arbeid heeft in Neder
land een andere weg gekozen".
En dat is het nu waarover wij ook wel
iets zeggen willen.
Die Berlijnse school vertoont, zoals uit
het hier aangehaalde duidelijk blijkt. al\e
kenmerken van een eenheidsschool. Oud
heid. Christendom en humanisme worden
eerlijk over één kam geschoren. Ze mo
gen al|e gelijkelijk hun deel leveren.
Daarbuiten kan men zijn kinderen dan
desgewenst nog twee uur Godsdienst
onderwijs geven.
Wordt het onderwijs door die twee uur
Godsdienstonderwijs nu Christelijk on*
derwijs? Geen sprake van. natuurlijk.
Dat wenst men ook juist niet. Alle Ber
lijnse kinderen, of hun ouders het willen
of niet, moeten naar de Berlijnse een
heidsschool, en die school hebben zij te
danken aande Socialisten.
„De Partij van de Arbeid heeft in Ne
derland een andere weg gekozen". Wij
zouden het gaarne anders zeggen. Het zijn
de Christenouders geweest, die in Neder
land een andere weg hebben gekozen, die
niet tevreden waren met twee uur Gods
dienstonderwijs. die aan hun kinderen en
hun kinderen geen mengsel van oudheid.
Christendom en humanisme wilden voor
zetten. maar die voor de kinderen scholen
wensten, welke op hetzelfde vlak lagen
als de opvoeding thuis. De anderen moch
ten dan erg opgeven over hun eigen pro
gressiviteit. maar in werkelijkheid zijn
zij de Christenouders hierin van verre ge
volgd.
In Berlijn regeren de Socialisten. Voor
hun standhouden tegen het communisme
hebben wij bewondering. Maar wij heb
ben geen bewondering voor hun inzich
ten in het onderwijsvraagstuk. Daarin
zijn ze net zo ver als wij in de vorig*
De Nederlandse Socialisten zouden
goed doen. hun Berlijnse vrienden dit
eens onder het oog te brengen. Immer»
mogen wij niet veronderstellen, dat onz*
Socialistische medeburgers die Berlijnse
oplossing van het onderwijsprobleem nog
zo gek niet vinden?
Wellicht wordt bij een oplossing als wij
in Nederland dank zij de progressivi
teit der Christenouders hebben bereikt,
hun fundament tegen het communisms
nog wel iets sterker. En dat is het, wat da
Berlijners altyd nog wel gebruiken kun-
Britse manoeuvres in Noordzee
door zwaar weer afgelast
Groot-Brittannië's manoeuvres var
marine en luchtstrijdkrachten, die reeds
vijf dagen bezig waren, zijn gisteravond
afgelast vanwege het zware weer i
Noordzee. Scheveningen-radio ontving
zelfs vanmorgen bericht over een Brits
oorlogsschip, dat met zware averij i
Noordzee stuurloos ronddreef. Het vroeg
onmiddellijke assistentie.
NOBELPRIJZEN WERDEN
UITGEREIKT
De Nobelprijzen werden te Stockholm
uitgereikt aan de schrijver Thomas S.
Eliot, en aan de geleerden Blacket, Tise-
lius en Muller. Kroonprins Gustaaf Adolf
overhandigde de prijzen, in tegenwoordig
heid van de koning.
Wassenaarse dame door een paard
doodgedrukt
Bij de zgn. „Hufoertus hunt" te Angerlo
(Ov.) is gisteren mevr. Wentges.Gelissen
uit de Hazelaan 15, Wassenaar, die
haar man aan deze jacht deelnam, op
tragische wijze om het leven gekomen
Haar paard nam nl. tijdens het laatste
deel van de hunt een verkeerde sprong
over het hek. tengevolge waarvan
rijdster viel en het volle gewicht van -
paard op haar hoofd terecht kwam. Zij
Was wywel op slag dood.
Kamerleden Meyerink en Van der
Goes Naters terug
Gistermiddag 3 uur zijn de beide Ka
merleden. H. J. W. a. Meyerink en jhr
mr M. van der Goes van Naters, op
Schiphol uit Batavia teruggekeerd- De
heer Meyerink had evenals de Donder
dag aangekomen heer THanus de ver
betering in de kledingtoestand der be
volking getroffen. De heer Meyerink had
geconstateerd, dat het uitblijven van een
definitieve regeling onrust wekt onder
de federalisten. Minister Joekes en prol.
Logemann waren op Schiphol bij de aan
komst aanwezig.
"provinciale staten vergade
ren in de ridderzaal
Dinsdag 14 December a.s. om 11 uur
komen de Prov. Staten van Zuid-Holland1
bijeen, niet in 'het gebouw van de Eerst*
Kamer, maar in de Ridderzaal.
WEERBERICHT
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Over het algemeen veel bewolking met
plaatselijk enige regen. Matige tot krach
tige wind tussen Zuid-Oost en Zuid.
Weinig verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
Zondag 12 DecZon op 8 39, ander
16.29; maan op 14.16, onder 4.01. 13 Dee.:
Zon op 8.40, onder 16.29; maan op 14 dW
onder 6.1Ï. 1« Doe. VAfc