.NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1943
DRIE EEUWEN GELEDEN BEGON DE
BOUW VAN HET DAMPALEIS
Dezer dagen was het driehonderd jaar geleden dat het zesjarig zoontje van bur
gemeester De Graeff te Amsterdam, met een zilveren troffel, de eerste steen legde
voor het Dampaleis. In die dagen was Amsterdam, dank zy zyn handel en koop
vaardij, de machtigste stad der zeven proviciën en de vroede vaderen waren zo
doordrongen van hun macht, dat zU meer dan eens een poging ondernamen om
hun wil op te leggen aan de Staten-Generaal. Het is misschien wel aan dit machts
gevoel te danken, dat Nederland vandaag nog zo'n machtige schepping bezit als het
Dampaleis. De heren wilden niet met minder toe en meenden dat het „Stedehuys"
een waardige uitdrukking moest zijn van Amsterdams macht en positie.
Ven trrnnte ivprk Uivnm inlstalpert en Willem de Keyser tot zijn
tien glOOlS WerK Kwam in beschikking. Maar in 1650 viel de expe-
zeven
jaar
De vroede vaderen spraken graag
het bouwwerk als een monument
de vrede van Munster, die tien dagen
dat de eerste paal geslagen was (20 Jan.
1648) werd getekend. Dit was het echter
riet, want de plannen bestonden al
1625/26. Burgemeesteren begonnen toen
reeds grond te kopen binnen de begren
zing van de Nieuwe kerk, N.Z. Voorburg
wal en de Kalverstraat. Hoewel er na
tuurlijk wel iets uitlekte over de trans
acties, bleef het doel hetwelk zij beoog
den toch stipt verborgen.
De uitvoering van het plan stuitte op
weinig tegenstand, toen het op 28 Januari
1639 aan de vroedschap werd voorgelegd.
Het resultaat was een commissie vai
derzoek, die precies een jaar later rap
porteerde: „alsoo het stadthuys vrij wat
bouwvalligh is tot veele plaetsen zulx
datter 't eenen of 't anderen tijde eenigh
ongeluck uyt gevreest wordt te zullen
ontstaan, off men oock zoude kunnen
goedtvinden in plaats van 't selve eer
nieuw te doen maeken". Niet meer dar
één vergadering was nodig om tot het be-
«luit te komen. Niet minder dan 600.000
gulden (een geweldige som in die dagen)
werd besteed om de grond, waarop het
„stadspaleis" zoü verrijzen, te onteigenen
en de knapste bouwmeester van dii
gen. Jacob van Campen, werd uit Den
Haag ontboden om met de commissie
uitvoering besprekingen te houden i
het ontwerp.
Minder vlotte bouw
Nadat het zesjarig zoontje van bur
gemeester De Graeff de eerste steen had
gelegd met zilveren troffel, kunstwerk
van Lutma, begon de bouw van het „Ste
dehuys". Maar deze verliep minder vlot
dan het besluit daartoe genomen.
Het ontwerp van Jacob van Campen
viel in de smaak en hij kreeg eminente
medewerkers als Pieter Post. Daniël
Damrubriek
Alle correspondentie betreffende deze
rubriek' te zenden aan W. Hoekstra,
Wildhoeflaan 7, Den Haag.
Oplossingen moeten uiterlijk 8 dagen
na plaatsing der vraagstukken worden
Ingezonden.
Oplossing vraagstuk nr 70, auteur S.
van Duijn.
;Wit speelt: 38—32, 49—43, 40—35, 35x
83, 48—43, 31—26, 36x18, 26 x 8. 8—3, 3—8,
817, 176 en 61 en wint. Na 26x8*
speelt zwart verplicht 9—14, waarna wit
als boven aangegeven wint.
.Correcte oplossingen ontvangen van:
Jli. J. Manni, P. Mudde, J. L. van Wuijck-
huijse, C. F. Bossohaart, J. Oosterom, D.
Rietveld, H. van Rooden, mej. A. Meijer
(met compliment van de redactie), M.
Muis, J. van Baardewijk, H. Kwakkel-"
stein," StI VogeS, J. Blokland, C. Klinken
berg (bravo voor eindspel), J. de Koning
(1), J. Lagas, L. Onderwater, T. Ouwer-
kerk, Joh. Tol, B. Brands, K. Willem-
steyn, R. Das, J. J. Almekinders, Jac.
Brauckman en W. van Dongen.
Hoewel niet gevraagd hebben enkele
inzenders ook het eindspel aangegeven,
terwijl anderen meenden dat het geval
hiet te winnen was.
Rectificatie. Door een van mijn
kant begane vergissing werd bij pro
bleem nr 66 als auteur genoemd R. van
D u jj n, Warmond. Dit laatste moet zijn
Sassenheim.
J. V. Eindspel voor deze rubriek niet
geschikt. Dank voor vraagstukken.
Uit onze lezerskring.
Vraagstuk nr 71.
Auteur: L. Paradis Sr, Montreal.
ditie van Willem II naar Amsterdam met
de daaruit voortvloeiende belegering
kort daarna volgde de eerste Engelse
zeeoorlog, welke in het bijzonder Amster
dam veel schade berokkende.
Dit leidde tot het moedeloze besluit
het nieuwe stadhuis niet af te bouwen en
het slechts één verdieping hoog te ma
ken. Gelukkig wist men dit besluit weer
ongedaan te maken en in 1655 was het
bouwwerk gereed.
De plechtigheid, welke met het betrek
ken van het gebouw door het gemeente
bestuur gepaard ging moet bijzonder
luisterrijk zijn geweest. Men miste onder
de gasten evenwel de geestelijke vader
van dit wereldwonder, Jacob van Cam-.
pen. Intriges en naijver hadden gemaakt. Weinig Amsterdammers zouden
dat hij nog voor het gebouw gereed was wens vandaag de dag het paleis als pa
in ongenade was gevallen en zich teleur- leis willen missen. De grote manifestaties
gesteld op zijn landgoed nabij Amersfoort
had teruggetrokken. Hij stierf op 13
September 1657, nadat hij overgegaan
was tot de Roomse Kerk en het is niet
uitgesloten, dat dit het gevolg was van
het feit, dat de streng Protestantse vroed
schap van Amsterdam de schepper
het majestueuze gebouw tenslotte zo
heus heeft behandeld.
Negen millioen gulden
Over de kosten van de bouw m
inrichting, welke bijzonder rijk is, zijn
geen gespecificeerde rekeningen meer
bekend. Men vermoedt, dat de totale
kosten ongeveer negen millioen gulden
zijn geweest. Het paleis bleef raadhuis,
totdat in 1808 koning Lodewijk Napo
leon besloot er zijn intrek in te nemen.
Dat dit besluit door de Amsterdammers
niet werd geapprecieerd, blijkt wel
een rijmpje uit die dagen men
weert dat de straatjongens het zongen op
de dag van de intocht van de koning
en dat luidt:
„Het achtste wereldwonder
gaat naar de donder,
het wordt de woning
van de lamme koning".
Maar hoe dan ook, sedertdien was
paleis-raadhuis-kwestie geboren en deze
bleef de gemoederen bezig houden tot
December 1835. De gemeenteraad v
Amsterdam inmiddels overtuigd, dat
het paleis voor de volledige administratie
van Amsterdam te klein was geworden
accepteerde toen een aanbod
de regering om een bedrag van 10 mil
lioen gulden voor de bouw van
nieuw raadhuis te aanvaarden en af
stand te doen van de rechten op het pa-
trouw aan ons Vorstenhuis,
de Dam nog dit jaar getuige was, bewy-
zijn dat. Als de Amsterdammers al iets
betreuren, is het hoogstens, dat het prach
tige paleis zo'n groot deel van het jaar
verlaten
Onder inzenders
•ingen worden 3
Wereld" verloot.
VERGOEDING VERBOUWKOSTEN BIJ
VRIJWILLIGE SAMENWONING
In de gisteren gehouden zitting van
öe Tweede Kamer deelde minister Van
Maarseveen mede, dat een regeling in
voorbereiding is om bij vrijwillige samen-
Woning verbouwkosten vergoed te krij
sen, evenals zulks by woningvordering
Seeds mogelijk is.
f90.900—f1500—f650; H. J. Heemskerk,
Leiden f 90.400—f 1500—f 675; A. v. Duin.
Noordwijk f 87.500—f 1500—f675; Aann.-
bedrijf Joh. Seijsener, Hillegom f85.498
f1330—f1160; fa. Veenman en Vink, Hil
legom f 85.285—f 385—f 1900; Gebrs. Ver-
mey, Hillegom f84.600—f 600—f 800; gebrs.
Akerboom, Rijpwetering f83.347f200
f500; De Vries en Couzijn, Hillegom
f 83.319f 900f 600; C. v. d. Wiel, Nooixi-
wijk f82.900f 700f800; A. Graper,
Hillegom f 82.646—f 900—f 700; E. Schuit,
Hillegom f81.500—f900—f850; fa. Ooste
rom, Warmond f81.500f 1000; fa. Kie-
bert, Sassenheim f 77.077—f 800—f 2000;
H. Rooyers, Noordwijk f 72.200f 1580
f600. Laagste inschrijvers waren: Gebrs.
de Boer, Hazerswoude f 72.200f 700
De gunning werd aangehouden.
Katwijk aan den Rijn
Ned. Herv. Gemeente
Tot notabelen in de Ned. Herv. Ge
meente werden door de kiesgerechtigde
lidmaten benoemd de heren N. C. v. e
Gugten en P. Ouwerling.
Katwijk aan Zee
Ouderavond „Groen van
Prinstererschool"
In de kapel der Ned. Herv. Gemeente
werd gisteravond de jaarlijkse ouder
avond gehouden van de Ned. Herv. op
leidingsschool, de Hervormde school I,
hoofd de heer D. Goedhart. De voorzit-
het schoolbestuur, ds P. Pras,
opende en zeide o.a., dat het een voor
recht is, de kinderen naar een school
met de Bijbel te kunnen zenden. Voorts
zeide spr., dat het de bedoeling is, de
Hervormde scholen namen te gaan ge
ven. Deze school, de oudste en in 1892
gesticht, zal de naam Groen van Prinste-
.'r-school dragen.
Hierna leidde de heer Goedhart de
samenkomst. Er werd geluisterd
van de leerlingen der tweede klas
mej. H. Doets. Enkele leuke
liederen zongen deze kinderen.
Een tableau „Het licht der wereld'
gevoerd door de meisjes van de 6e klas,
bracht ons in Kerststemming. Het hoofd
der school sprak hierna over „Ouder
avond 1948" en vertelde iets over de
belevenissen van de school in het afge
lopen jaar, van de verhuizing
grote toeloop van leerlingen. Spr. zeide
ook, dat in dit nieuwe gebouw de school
als opleidingsschool beter tot haar recht
komt. De voornaamste taak van de
school blijft echter: wijzen op de Heiland
der wereld.
De heer C. Doets handelde hierna
'er „Onze kijk op de kinderwereld."
Ieder heeft zijn eigen kijk. Dit kan pessi
mistisch zijn, maar ook optimistisch.
Spr. waarschuwde tegen het eerste. Een
optimistische kijk en daarom een opti
mistische geest ip de opvoeding is Chris
telijk juist, hoewel spr. meende te moe-
•aarschuwen voor een ongerecht
vaardigd optimisme. De Heilige Schrift
moet als richtsnoer dienen.
Tweemaal zong mevr. Van Biezen-
Schoenmaker enkele liederen, terwijl de
heer Van Biezen begeleidde.
Kerkvoogden
Tot kerkvoogden in de Ned. Herv. Ge
meente werden herkozen de heren H.
Parlevliet en P. van Rijn.
Benoemingen
Benoemd tot lid voor de commissie van
plaatselijk toezicht op het lager onder
wijs werd de heer D. van Elk en herbe
noemd de heer A. Haasnoot.
Nieuwsflitsen uit de omstreken
Alphen aan den Rijn
EEN PRACHTIG WERK
HERDACHT!
In de eerste alg. ledenvergadering, ter
gelegenheid van het 5-jarig bestaan van
de Alphense afd. van het Ned. Roode
Kruis, in „Centraal" gehouden, heeft de
heer J. M. Bouman na een korte inleiding
de voorzitter, de heer Ch. Bannier,
interessant overzicht gegeven. Het is
de Alphense afdeling gelukt
mate aan haar doel te beantwoorden. In
de bezettingstijd bestond er in Alphen
vereniging, die tot doel had hulp te
lenen aan in benarde omstandigheden
verkerende landgenoten. De Duitsers
waagden het niet haar bij dit werk in df
weg te staan. Aanvankelijk lag het in df
bedoeling, de organisatie als voedselpak-
kettenstation te doen fungeren. Maar
deze vorm bleek al spoedig te gevaarlijk.
De vereniging werd daarom omgezet
een afdeling van het Ned. Roode Kruis.
Dit gebeurde in 19
Ondanks een zeer moeilijk begin, aldus
vervolgde de heer Bouman, werd het
levensmiddelen-station Alphen, dat niet
lang daarna zijn werkzaamheden aan
ving, de grootste pakkettenleverancier
van het Ned. Roode Kruis. Het illegale
natura-apparaat kwam meehelpen met
een leverantie van tien ton graan
week. Met eigen inzamelingen en
medewerking van genoemd apparaat werd
dan 800.000 kg graan omgezet. Ook
hielpen de onverschrokken K.P.-i
talloze bonkaarten en coupures. Om de
verkregen broodbelegging te
werd te Alphen een varkensfokkerij op
gericht, die in totaal 7000 kg vleeswaren
opleverde. Successievelijk wérd de mid
denstand ingeschakeld.
Toen de afdeling vam ihet Ned. Roode
Kruis eenmaal tot stand was gekomen,
werd er een passanten-bureau
leven geroepen, waar hongerige door
trekkers gratis voedsel konden ontvan-
Hl.
Velen zullen nog weten, dat indertijd
plotseling de woning van de burgemees
ter werd Lngerioht tot nood-ziekenhuis,
dat, gezien de beperkte mogelijkheden,
heel goed functionneerde. Weinigen zul
len in die tijd hebben vermoed, dat ook
dit werk was van het Roode Kruis, zij
i samenwerking met de plaatselijke
medici en andere instanties. Ook kwam
hospitaalscbip. De burgerij schonk
de inventaris.
De werkzaamheden van het station
strekten zich voorts uit tot de schoolkin
dervoeding, alsmede vervaardiging en
distributie van baby-pap, waarvan in
1944 meer dan 100.000 liter werd omge
zet. In dit jaar kwam ook een prima in
gerichte pannekoekenbakkerij tot stand.
De plaatselijke afdeling telt ongeveer
3.000 leden. Men heeft een goed gevulde
kas. De aftredende bestuursleden, t.w. de
heren Ch. Bannier en J. M. Bouman,
werden herkozen. Dr J. van Eek hield
een inleiding over het werk en doel
de bloedtransfusiedienst en luidde
grootscheepse actie in c I
Men presteerde het
11.000 pannekoeken te bakken ten be
hoeve van de politieke gevangenen. De
zelfde vaardige handen maakten dage
lijks 45.000 boterhammen gereed. Meer
dan een millioen kg levensmiddelen werd
vanaf 1943 omgezet
Herstel molen polder Steekt
Ged. Staten stellen aan Prov. Staten
voor, aan de polder Steekt in de kosten
van herstel van de watermolen vai
polder een subsidie van f 1110 te
Speeltuinconferentie
Zaterdag 24 Nov. wordt hier de tweede
speeltuinconferentie van het district Al
phen-Leiden gehouden.
Jeugddienst Ned. Herv. Kerk
Morgenavond 6.30 uur wordt in de Ned.
Herv. kerk, Julianastraat, een jeugd
dienst gehouden. Ds P. A. Lefeber houdt
de predikatie.
Nieuwe ambtsdragers
Tot ouderlingen van de Ned. Herv.
Julianastraat zijn gekozen de heren A.
J. Dekker, C. Goebel en J. Zonneveld,
tot diaken de heren P. Hoogendijk en N.
v. d. Akker.
Opbrengst Zendingscollecte
De collecte in de zendingsweek bracht
in de Ned. Herv. kerk ruim f 1200 op.
A.R.-Kiesvereniging
De A.R.-Kiesvereniging „Nederland
Oranje" houdt Maandagavond 8 uur haar
eerste vergadering in dit seizoen. In „Con
cordia" zal de heer W. Brouwer, wethou
der, spreken over: „Gemeentepolitiek."
Benthuizen
Voor de kleuterschool
De kleuters zijn dol op de Chr. kleu
terschool. Zowel in de klas als op dej
speelplaats kunnen zij zich uitstekend
vermaken, terwijl ze ook heel wat le-
De kleuterschool is voor het kind
vreugde, voor de moeder een uit
komst. Het is dan ook geen wonder, dat
de school by de ouders goed staat aan
geschreven. Maarer is iets minder
prettigs. De uitgaven zijn groter dan de
inkomsten. Er is een aanzienlijk tekort,
t zo spoedig mogelijk opgeheven dient
worden. De volgende week gaan enige
dames het dorp rond om bedragen in te
zamelen. Geeft met een warm hart!
Hillegom
Gemeenteschool aanbesteed.
Ten raadhuize werd aanbesteed het
bouwen van een semi-permanent school-
gebouw aan de Prins Bernhardstraat en
één etmaal de Ambachtstraat; arch. M. Laurentius
Voor eerste soorten Kaas
fijne Vlees
waren is nog
steeds HET
adres
„DE LAND
BOUWER'
Voorstr. 36
Katwijk a. I
Tel. 2136
B.N. en ir D. Th. Laurentius te Voor
schoten. Aantal inschrijvers 34; begro
ting f82.000. Hoogste inschrijver: J. M
van Blijswijk, Scheveningen f 116.500
(plus f780). Oa. werd ook ingeschreven
door: M. van Duis Lz, Noordwijk-Zee
Leiderdorp
ARJOS vergadert.
Maandagavond om half 8 vergadert de
ARJOS in de Chr. Nat. school. De heer
J. G. Lamers uit Leiden zal inleiden „De
kracht der reformatie in het staatkundig
leven". Ook leden der kiesvereniging zijn
hartelijk welkom.
Lisse
Zondagsdienst.
De Zondagsdienst wordt waargenomen
door dokter Duymaer van Twist.
Nieuwe Wetering
Jaarvergadering „Ijsvermaak"
De ver. „Ijsvermaak" hield haar jaar
vergadering. Het financiële verslag sloot
voordelig saldo van 107,52%.
De bestuursleden N. Haazebroek, J. Eek
man, P. Kraan en M. Jansen werden
herkozen. Het voorstel om de contributie
met 50 cents te verhogen werd aangeno
men. Na de rondvraag beoefende men
nog verschillende spelen.
Noordwijk
Zondagsdienst.
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dr De Graaf.
Postzegelverzamelaars.
De vereniging van postzegelverzame
laars vergaderde in „Flora" ter bespre
king van de plannen voor de op 17, 18
en 19 Dec. te houden expositie. Secre
taris Schipper hield een causerie. De ten
toonstelling belooft zeer interessant te
worden. Ze zal pl.m. 50 m2 beslaan. Een
verloting moet de kosten dekken.
Christen-Vrouwenbond.
Voor de Christen-Vrouwenbond sprak
evr. M. von Meyenfeldt-Bakker gister
avond over „een vereniging van volken.
In de UNO wordt gepoogd, de fouten
de volkenbond te vermijden. Hoe
behoren wij als Christenen hiertegenover
te staan? Wij hebben tot taak, in posi
tieve zin de UNO te beïnvloeden, door
de geest van Christus te laten doordrin
gen. Alleen In Zijn geest kunnen de Ver
enigde Naties iets bereiken. Volgens de
Schrift leven wij in een tijd, dat dit nog
kan. De tijd zal echter aanbreken, dat
één wereldmacht zich zal ontwikkelen in
anti-Christelijke zin en alles zal gaan
beheersen. Op het referaat van mevr. Von
Meyenfeldt volgde een interessante dis
cussie. De vergadering stond onder lei
ding van mevr. Pasma.
Noordwijkerhout
Zondagsdienst.
De Zondagsdienst wordt waargenomen
door dokter Wösten.
Roelof arendsveen
Personalia
Voor het diploma typen slaagden onze
plaatsgenoten mej. C. van Klink en R.
Bakker.
Sfeer in 't gezin?
De ,JSieuwe Leidsche" e
Rijnsaterwoude
De raad vergaderde
De gemeenteraad vergaderde o. L v.
burg. Bakhuizen. De beloning van mej.
J. M. P. l'Ami voor het schoonhouden
van het raadhuis werd verhoogd tot f 200
per jaar. De vergoeding voor het con
troleren der gemeentefinanciën werd
verhoogd met 25 pet. De raad ging er
mee accoord, dat de colleges van B. en
W. in plaats van de gemeenteraden voor
taan worden gehoord omtrent het aan
brengen van wyzigingen in de instruc
tie voor het personeel van de keurings
dienst voor vee en vlees te Alphen.
De minister van Binnenlandse Zaken
had meegedeeld, dat de bijzondere steun
ingevolge de noodvoorziening gemeente
financiën is bepaald op f 9400. Ingeko
men was een schrijven van de afdeling
van de Holl. Maatsch. van Landbouw met
het verzoek, om de woningen aan de
Vriesenweg aan te sluiten aan het elec-
triciteitsnet. Dè voorz. stelde voor, een
kostenopgaaf te vragen aan de stedelijke
lichtfabrieken te Leiden. Aldus besloten.
De heer J. Bodaan, kunstschilder te
Den Haag, had aangeboden voor de ge
meente een schilderij te schilderen van
Kon. Juliana. De heer Bodaan is inwoner
van Rijnsaterwoude geweest. B. en W.
stelden het aanbod zeer op prijs en de
raad besloot er gaarne toe.
Ged. Staten hebben het raadsbesluit tot
onderhandse aanbesteding
bouw van de pastorie tot drie woningen
goedgekeurd. De raming bedroeg f 7000,
het werk is' voor f 6696 opgedragen
Chr. Overdevest alhier. Voor
het verbeteren van een woning met rijks-
werd f 175.05 gevoteerd. Mej. C. H.
L. Grolle werd herbenoemd als lid com
missie wering van schoolverzuim.
Aangeboden werd de rekening 1947;
nadelig slot op de gewone dienst
f 12.995.84, batig slot op de kapitaal-
dienst f 3844.93. Ook de begroting 1949
werd aangeboden. Deze sluit in inkomsten
en uitgaven met f 61.993.59. De voo
deelde mede, dat bij deze begroting
gerekend op verbetering van de Dorps
straat. De heer Compeer verzocht
al aandacht te besteden aan de riolering.
De voorz. antwoordde, dat hieraan ter
dege gedacht zal worden. Tot leden
de commissie van onderzoek rekening
1947 en begroting 1949 werden benoemd
de heren G. Bergshoeff, P. Jansen, P. Ro
denburg, W. Compeer en N. Disseldorp.
De voorz. deelde mede, dat de be
graafplaats te klein begint te worden.
Ook die in Leimuiden. B. en W. zouden
het 't mooist vinden, als de
meenten gezamenlijk tot het stichten
van een nieuwe begraafplaats zouden
overgaan en zouden graag een principe
besluit van de raad hebben. De heer Dis
seldorp vond het moeilijk, zich
den, de heren Jansen en Compeer acht
ten het voorstel geen slechte oplossing.
De nieuwe begraafplaats zou dan op de
grens der beide gemeenten komen. De
raad ging er tenslotte mee accoord, dat
de gemeente-architect plannen ontwerpt.
De heer Jansen wees nog op
vuiling van de sloot in het dorp. Ook
de bermen nodig aangevuld. De
heer Disseldorp attendeerde op kuilen in
de weg. De voorz. zegde verbetering toe.
Na nog enige besprekingen over de wo
ningbouw volgde sluiting.
Rijnsburg
Goud by de vleet!
er in onze gemeente een gou
den eohtpaar. Het zijn de heer en mevr
F. Zwaan en M. ZwaanBouwman. Bei
den zijn nog..goed ggzond, .alleen ..sukkelt
móeder de vróuw'^wat "niet haar been.
Hun leeftijd is rèsp'. 84 en 88 jaar. Het
huwelijk weid gezegend met 3 kinderen,
waarvan nog 2 in leven, terwijl er
kleinkinderen zyn. Toen wij bij het echt
paar op 'bezoek waren, vertelde de heer
Zwaan natuurlijk over zijn militaire
diensttijd. Vier jaar was hij onder de
wapenen, toen de gouden bruidegom
Indonesië tekende voor de tijd van twee
jam:. „Dat is voor mij een prachtige tijd
geweest, die ik nooit zal vergeten"
leven van de beide oudjes ging
bergen en door dalen. Nu beleven zij
gelukkig en dankbaar hun oude dag. In
de komende weken zal het bruidspaar
veel belangstelling ondervinden, vooral
op 4 December, de eigenlijke dag. Ook
onze gelukwensen!
Chr. Landarbeiders vergaderden.
Gisteravond was er een ledenvergade
ring van de afd. Rijnsburg van de Ned.
Chr. landarbeidersbond. De opening ge
schiedde door de voorzitter, de heer Tj.
Nijenhuis. Meegedeeld werd, dat de loon-
bijslag van f 1 voor iedere arbeider van
kracht is. De heer Sikma, hoofdbestuurs
lid, sprak over: „Loon- en prijspolitiek
der regering". Spr. merkte op, dat de
nationale import en export zo moeten
warden, dat de regering een reserve
krijgt. Doch zover is het nog niet, want
het geld, dat nog in voorraad was, is ver
bruikt. Dus de lonen moesten omhoog,
tengevolge waarvan ook de producten in
prijs stegen. In- en export moeten tegen
elkaar opwegen.
Bazar 5 cents-actie.
Maandagavond worden de jongere le
den, die aan de bazar meewerken, ver
wacht in de bestuurskamer van de Kon.
Wilhelntinaschool. As. Woensdag is er
een bazar-samenkomst voor oudere da-
es bij mevr. Bonting. Aanvang 3 uur
Het kiescollege
Alle aftredenden, de heren: J. de Moolj
zn, C. van Delft Azn., D. Knijff. W.
Passchier, K. de Best, J. J. van Dyk, S
Leenheer Gzn, zijn herkozen. Na gehou
den herstemming is in de vacature J. W.
Wessel gekozen de heer H. Kuivenhoven
Stemming voor notabel.
Bij de gehouden stemming voor de
verkiezing van een notabel verkreeg nie
mand de meerderheid. Daarom zal Maan-
dagvond tussen 7.i
consistorie van de Ned. Herv. Grote
Kerk herstemming worden gehouden
tussen de heren J. Oudwater, die 29
stemmen en Adr. den Heijer Gzn., die 22
stemmen verkreeg.
Collecte Inwendige Zending.
Deze collecte heeft f314.57 opgebracht.
Dankdag voor de oogst.
Door de Geref. Kerk wordt Donderdag
25 Nov. dankdag gehouden. De predik
beurten zyn: Rapenburgkerk 10 uur di
d. Linde, 7 uur ds Post, Voorhouter
wegkerk 10 uur ds Post, 7 uur ds v. d
Linde. Ook de Chr. Geref. Kerk heeft
Donderdag dankdag: 10 en 5 uur ds N.
Brandsma.
Burgeriyke stand.
Geboren: Grietje dr v. J. J. Wolvers
i H J. Paschier. Oude Vlietweg 1; Lijs-
bertus zn v. H. van Egmond en A. de
Mooij, Hofstr. 30; Maartje J. dr v. H.
van der Gugten en M. Cederhout, Brou-
werstr. 130; Alma I. A. dr v. N. W. A.
Polane en N. de Jong. Tramstraat 6.
Ondertrouwd: Cornel is Hogewoning, 30
en Maartje Kuyt, 28 jr, Katwyk; Pie
ter Glasbergen, 24 jr, en Elisabeth Maryt,
Jr, Voorhout
Ingekomen: Grietje v. d. Haak, geb.
1922, zonder beroep, van Noordwijk,
Piekéotr. 42 naar Kanaalstr. 14; Paulus
de Wit, geb. 1924, landarbeider, van Berg-
schenhoek. Bergweg 41, naar Petr. van
Saxenstraat 6.
Vertrokken: Maria A. Glasbergen, geb.
1895, zonder beroep, van Vliet NZ 22 naar
Voorschoten, B. de Kempenaerstraat 5;
Maarten de Mooy, geb. 1920, chauffeur,
van Noordeinde 31 naar Nieuwe Schans,
Verl. Hoofdstraat.
Sassenheim
ARJOS
O. 1. v. de heer G. Kruik vergaderde
de ARJOS. Door de voorzitter werd het
onderwerp: „De P. v. d. A." behandeld.
Er volgde een levendige gedachtenwis-
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Jan, z. v. G. J. v. d. Meer
en A. W. Groeneveld; Maria Th. I., d.
Th. A. de Haas en J. G. Kok; Lubertus
P., z. v. E. P. A. van Hoekelen en M. J.
van Loon.
ONDERTROUWD: Adriaan Koolman,
22 j. en Gezina Hijzelendoorn, 20 j.;
Wilhelmus Mesman, 26 j. en Petronella
W. Burgmeyer, 22 j.; Jacob Wyntjes, 26 j.
en Christina P. v. d. Hulle, 21 j.
GETROUWD: Jacobus C. v. d. Vlugt,
33 j. en Johanna G. van Velzen, 25 j.
Voorschoten
Zondagsdienst.
De Zondagsdienst wordt waargenomen
door dokter M. v. d. Stoel, Veurseweg
20, tel. 356
Nieuwe damclub
De nieuwe Voorschotense damclub
kwam voor het eerst bijeen. De wat
mend voorzitter, de heer Rotman, heette
welkom. De vereniging draagt de naam
„D.E.S." (Door Eendracht Sterk).
Meegedeeld werd, dat door de schaakver
eniging „Voorschoten" voor 3 maanden
borden waren afgestaan. De heer Tem
pelman, voorzitter van de vroegere dam
club, sprak nog. Hierna was er gelegen
heid eikaars krachten te meten. Het
bleek, dat „D.E.S." sterke spelers heeft.
A. s. Woensdag zal er een simultaan-
séance worden gespeeld tegen een be
kende dammer uit de omgeving.
Warmond
Warmonds fanfare gaf uit- en opvoering
Onder zeer grote belangstelling gaf de
Warmondse fanfare haar eerste uit
ring in dit seizoen in hotel „De Stad
Rome". Zowel de afdeling harmonie als
de afdeling toneel verleenden haar mede
werking, Aanwezig wyen ook de burge
meester, mr. E. Menten, beschermheer,
notaris P. H. Romein, ere-voorzitter, en
de oud.-dir., de heer Bolderdijk. Voor de
pauze trad de afdeling muziek op onder
leiding van de heer W. de Zwart. De
werden op zeer verdienstelijke
wijze uitgevoerd. De toneelclub voerde
op: „Eén, die niet geteld wordt", een spel
J. van Eekelen en J. Grosfeld in 3
bedrijven. De opvoering slaagde. Al met
al een buitengewoon goede avond.
Raadsvergadering
Donderdag 25 Nov. zal de raad in open
bare vergadering bijeenkomen.
De aanleg van de Sjelandstraat is ge
gund aan de fa P. van Bunschoten te
Haarlem.
Ie klasse op het station der N.S. alhier,
is met ingang van 1 December a.s. be
noemd tot chef van het goederenkantoor
op het station Roermond.
Ds K. DRONKERT OP TWEETAL
De Geref. Kerk van Amsterdam heeft
ter vervulling van haar 10e predi kants-
plaats een tweetal samengesteld, bestaan
de uit: ds J. C. Adema te Rotterdam—
Delfshaven en K. Dronkert te Leiden.
OPROEP
Op 23 October is een lantaarnpaal om
vergereden, staande voor perceel Hog*
Morsweg 2. Hierbij werd de stenen om
rastering van de Chr. school zwaar be
schadigd. Aan hen, die hieromtrent in
lichtingen kunnen geven, worxJt verzocht
ich te melden aan het bureau van po
litie, afd. verkeer.
HAAGSE RECHTBANK
In moeiiyke omstandigheden.
De twee voo rwaardelijke veroordelin
gen die de hulpmonteur J. van T. t®
Leiden heeft ondengaam, bleken niet vol
doende hem op het rechte pad te houden,
lit was voor de off. aanleiding d®
zaak nu anders aan te pakken. Verdacht®
een fiets gehuurd, en die verkocht
Vanwege die verduistering vroeg de off.
een jaar gevangenisstraf met aftrek
preventief. De raadsman, mr M. C. v. d.
Poel, zette uiteen dat verd. maatschap
pelijk is afgezakt, hij leefde onder moei
lijke omstandigheden. PI. vroeg met een
voorwaardelijke straf te volstaan. Uit
spraak 2 Dec.
De kat op het spek gebonden.
Driemaal achtereen had de nachtwake*
L. J. een inwoner van Wassenaar ge
waarschuwd, dat des nachts een raam
open stond, de vierde maal was J. er zelf
doorheen gekropen en had f 15 gestolen.
Dat was misbruik van vertrouwen, waar
de off. 1 jaar gevangenisstraf, waar»
4 maanden voorwaardelijk met af
trek eiste. De verdediger mr A. J. de
Groot wees op de verleiding, die de slor
dige villabewoner veroorzaakte, en waar-
J. is bezweken. Uitspraak 2 Dec.
Terreurtoestand te Duin
kerken
Dezer dagen kwam een regiment van
10 man Noord-Afrikaanse troepen aan
ter versterking der politiemacht. Zulks
bleek nodig, omdat een duizendtal haven
arbeiders barricaden opwierp achter de
stalen deuren van een havencomplex,
waarby gebruik gemaakt werd van balen
zwaar materiaal. De C.G.T. dreigt met
:n algemene staking.
OP 20 JANUARI WORDT TRUMAN
GEHULDIGD.
De installatie van president Truman op
1 Januari zal uniek worden in de Ame-
kaanse geschiedenis. Er zijn te New
York plannen voor een grote parade,
luchtvaartschouw en een geweldig vuur
werk by het Washington-monument De
kosten worden begroot op 100.000 dollar.
HET GROTE VOLKS-APPEL
De „Bond tegen het vloeken" roept
ieder Nederlander op tot het grote volks
appèl. Door zijn publieke getuigenis be
strijdt deze bond het misbruiken van de
Naam des Heren. Hoewel aan velen het
bestaan van de bond tegen het vloeken
bekend is, is toch het streven nog veel te
weinig verspreid.
Het is geen actie van enige party of
kerk of groep, het is ook geen streven
naar verbetering van toestanden, of gees
telijke gesteldheid, het is de „dagorder"
op het appèl, de waarschuwing tegen hei
ligschennis, tegen aanranding van Gods
Niet het negatieve, dat in
de bond ligt uitgedrukt, i
positieve, de eer van God in het brede
leven, wordt in al het streven voorop ge
steld.
Onverschillig tot welke kerk men be
hoort, het doel-van deze bond kan alge
meen gewaardeerd en gesteund worden.
Daarvoor vraagt de bond aller aandacht
en belangstelling. Niemand mag deze ac
tie met een schouderophalen voorbijgaan.
Voor de Christen is de Eer van Gods
Naam het hoogste, maar voor allen is
het een kwestie van eerbied en bescha
ving. Wacht niet tot U gevraagd wordt.
Uw medewerking te verlenen, maar
meldt Uw aanwezigheid op het grote
volks-appèl, want heel ons volk moet be-
reikt worden.
Niemand zal toch ontkennen, dat Gods
Naam misbruikt en gevloekt wordt in
zoveel talen als er volken op de aarde
zyn, maar van de Hollanders wordt ge
zegd, dat zij de ergste vloek ter wereld
hebben uitgevonden, nl. de vloek waarby
een mens letterlyk aan God vraagt om
zyn eigen verdoemenis.
En deze geestelyke boosheid hangt in
de lucht Ook boven onze steden en dor
pen, fabrieken, huizen enzovoort
En wy ademen die verdorven lucht
dagelyks in.
Daarom moeten wy sterke wederstand
doen en is er geen „neutraliteit" moge
lijk. Het is niet uitsluitend de taak van
de predikant of pastoor, maar van ieder
een om de ander zyn slechte gewoonte
af te leren.
En dit geestelyk gevecht moet openlyk
gevoerd worden, dat is getuigen.
De bond tegen het vloeken Is «en ge
tuigende bond.
De propaganda, die gevoerd wordt,
is de bekendmaking van het doel en de
strekking van deze actie, mede door het
uitreiken of toezenden van kaarten, fol
ders, circulaires en verder materiaal en
door het plaatsen van affiches op de bor
den aan alle grote stations, in alle post-
Hoe de schepen reilen en zeilen
ALDABI 19 500 mijl N St Vincent.
ALGENIB 20 v Las Palmas n Antwerpen.
ARENDSDLJK 20 te Antwerpen.
BUYS BALLOT p 19 Ouessant.
DEPA 19 v Stralsund te Rotterdam.
EEMDIJK 19 v Londen te Antwerpen
ERINNA (t) 19 v Pladjoe te Mirt.
JOH. VAN OLDENBARNEVELT p 19 Algiers
KAMERLINGH ONNES 20 laad- en losklaar
te Aarhuus.
KERTOSONO 21 te Port Said verwacht.
KOTA INTEN 22 te Kaapstad verwacht.
LARENBERG 19 v Dakar n Konakry.
LEKKERKERK 20 v R'dam te A'dam.
MODJOKERTO 20 v Batavia te R'dam.
NIJKERK 19 v Lorenzo Marquez n Bclra
RIOUW 19 v Halifax n New York.
RONDO 20 v Aden te Colombo.
SALANDO 19 v Gdansk te Stavanger
SALAWATI 19 v Aden te Colombo
SIBAJAK 19 te Sabang
TABIAN pass 19 Gibraltar,
TABINTA 19 van Colombo.
TJIMENTENG 19 v Semarang n Soerabaji
TJITJALENGKA 19 v Semarang te Soerab
VAN T HOFF 18 v Antwerpen te Batavia.
WESTLAND p 20 Elnlsterre.
WILLEM RUYS 18 van Port Said.
kantoren, in i
autobussen, i
tines en wachtlokalen, gebouwen
Ook het verzamelen van kleine en
grote giften behoort tot het werk van
deze bond, want het materiaal wordt
steeds gratis verspreid, maar moet wor
den bekostigd uit de contributies van de
leden en uit giften.
Tenslotte brengt de bond zijn getuige-
s in samenkomsten en besprekingen, op
dat het werk alom bekendheid moge
verkrygen.
De bond telt onder zyn medewerkers
directeuren en burgemeesters, fabrieks
arbeiders en kantoorpersoneel, handelaars
wetenschappelijk gevormden. Laten
in deze actie één gote eenheid vor
men.
Hier Is hel grote volks-appèl. Kiest U
heden wie gy eren zult!
Ontbreekt U nog op het appèl?
Meldt U dan terstond „presenten zendt
een kaart met naam en adres aan het
at van de „Bond tegen het vloe
ken". Sportlaan 24 te 's-Gravenhage.
Tojo wil geen gratie
i een laatste boodschap verzoekt Toj®
spoedige uitvoering van het doodvon
nis. Hy weigerde een verzoek om grati®
beloofde geen zelfmoord te plegen.
Tenslotte verdedigde Tojo nogmaals
Japan's houding in de oorlog.
In de Japanse bladen verscheen een
advertentie, waarin Tojo en andere oor
logsmisdadigers kortgeleden veroordeeld,
worden bedankt, omdat zy de schuld van
Japan op zich namen. De advertentie
was geplaatst door de Japanse Jeugd-
party, een rechtse organisatie, en had
ten doel op te wekken tot demonstraties.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
KATWIJK A/D RIJN. 19 Nov. Groen-
mveiling: Bloemkool I 18—56. n 8—20 pe*
100 stuks: waspeen I 8—11.50. II 5.50—6 23,
il 7—720, savoye kool 6—8 10, uien
6—7.50. spruiten 22—37, andijvie 4—10.20. boe
enkool 58.50, aardappelen bonken 3 60
120. idem grote 4—7.40, witlof 23—45, alles
)er 100 kg, bospeen 16—18, selderie 3.90—5.30,
alles per 100 bos.
RIJNSBURG, 19 Nov. Groentenveillng:
bloemkool I f 17—29 per 100 stuks, selderij
f 3.70, peterselie f 34.30, bospeen f 1413,
alles per 100 bos: rode kool f 7—7.80. gele
kool f 6—6.40, waspeen f5.50—8. spruiten
f26—60, breekpeen f4.50—5.50, andijvie f5 60
6. groene kool f 7—8.40, uien f 7. prei f 7.30
45.30, alles per 100 kg.
LEIDEN, 19 Nov. Groentenveillng: An
dijvie 411.40, bleekselderij 610, bloemkool
424. boerenkool 816, bospeen 512, drul-
70. gele kool 7.10—8.80. groene kool 7—
9.10, knolselderij 6.10-6.50, gek kroten 12—
(100 kg) 6620. witlof I 29—52. II
1836. peterselie 2—2.70. prei 7—8 90. rode
kool 7—9, schorseneren 29. selderij 2 10—3 70,
sla I 7.70—13.40, II 2.10—10.60. spruiten 10—43,
maten 1880. uien 5207. waspeen I 8-10,
I 4.50—520.
ROELOFARENDSVEEN. 19 Nov. Bloe-
envelllng: Utopia 0 200.35. choco 0.18—
56. choco wit 0220.90, mont blanc 0 35—
42. blanche 0.27—0.38. Jozef wit 0 42—0.80,
golden seal 0.33—0.45. cydonia 0.37—0 58. tros-
ivonanten 0.31025. aspergus plumose®
027—060 per bos. german 0.18—025. monu
ment 0.12—024, Twello's roem 0 10-024. with
Jozef 0.090.11, pulling 0.13025, cyclamen
0210.63 per stuk.
ROELOFARENDSVEEN. 19 Nov. Groen
tenveillng: Aardbeien 1 051 35, tomaten A
32—97, tomaten B 46—108. tomaten C lh*47.
glassla 5.10—19.70. stoofsla 322. ai dij»*®
44.30. bloemkool 5—34. spruiten 488*
VLAARDINGEN, 20 Nov. Binnen van de
tharingvlsserlj: VL 112 (A Bot) met 33 last
1245 kn verse haring, besomming f 3675.
de vlshal VL 74 (W Hoogendijk) met
340 kn verse haring f 5280. Verse haring
maximum prijs. De VI 74 heeft schade aan
het vistuig.
