Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | 20 november 1948 | pagina 2

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

ZATERDAG 20 NOVEMBER 194?

Gelijk de leeuw is de veldgeoloog

Prof. dr L. U. de Sitter aanvaardt het hoogleeraarsambt

„Gelijk de Leeuw is de veldgeoloog
Iemand, die bang is voor niemand. En
toch heeft hij alle redenen om zijn on
derwerp met de nodige schroom te bena
deren. Hem is opgedragen om door mid
del van waarneming van een letterlijk
oneindige verscheidenheid van verschijn
selen van zgn. dode materie aan de op
pervlakte der aarde een makkelijk lees
bare abstractie, kaart en profielen te ma
ken, die niet alleen de tegenwoordige
toestand, maar zo mogelijk ook die van de
ontwikkeling in de tijd laten zien. De be
loning is echter ook naar evenredigheid
groot", aldus prof. dr L. U. de Sitter in de
rede, waarmede hij gistermiddag in het
groot-auditorium der universiteit 't ambt
van bijzonder hoogleraar in de geologi
sche en geophysische karteringsmetho-
den aanvaardde.

Prof. De Sitter belichtte in zijn rede
de oneindige verscheidenheid van ver
schijnselen en de verscheidenheid van
methodes, die de geoloog daarbij ter be
schikking staan. Teneinde deze verschei
denheden te kunnen bevatten, heeft de
veldgeoloog de ervaringen nodig van
zeer verschillende wetenschappen. De
tektoniek, de wetenschap, die alle
inwendige vormveranderingen in de aard
korst tracht te begrijpen, is ech
ter het speciale terrein van de
veldgeoloog. Professor De Sitter
was zeer critisch gestemd t. o. v. deze
wetenschap, maar vroeg zijn gehoor te
bedenken, dat deze critiek slechts als
zelfcritiek bedoeld kon zijn. De tektoniek
voldoet geenszins aan de eisen, die haar
gesteld mogen worden, aldus spr. Voor
dat men zich echter ga verdiepen in de
wegen, die ter verbetering zouden kun
nen worden ingeslagen, realisere men
zich, dat deze wetenschap zich me: twee
voorlopig nog geheel verschillende on
derwerpen bezig houdt: de planetaire of

Filmavond van de Ned. Herv.

Gisteravond werd in gebouw .Predi
ker" een jongens-bijeenkomst gehouden,
uitgaande van de Jeugdraad der Ned.
Herv. Gemeente. De heer J. Bogaarts, die
de avond leidde, liet bij de aanvang
enkele verzen zangen van Gezang 184:
„De Heer is mijn Herder". Hij hette hier
na allen welkom. Allereerst werd een
mooie film vertoond van de Leidde gas-
en lichtfabrieken, getiteld: „Hoed af voor
diit bedrijf". Inderdaad, wie ziet, hoe
prachtig hier alles in elkaar past en pro
ductief wordt gemaakt, neemt als van
zelf zijn hoed af. Er moet heel wat ge
beuren, voordat het gas dn de keuken
van de huisvrouw uit het stel vlamt. De
film geeft hier een globaal, doch zeer
duidelijk beeld van. De heer M. I. de
Jonge vertelde op boeiende wijze een
grappig verhaal van twee juffrouwen en
een kip. Na zijn vertelling werden nog
enige filmpjes gedraaid. Er werd tot slot
een kort propagandistisch woord gespro-

„JONG GELUID"
TE KATWIJK AAN ZEE

De kerngroep „Leiden" van het Jonge
Geluid hield haar tweede bijeenkomst.
Ruim 20 jonge mensen onder leiding van
de heer J. J. Overduin hadden zich voor
enkele uren genesteld in het huis van
de familie Kruit aan de Zeeweg te Kat
wijk aan Zee. alwaar in een ongedwon
gen sfeer werd geluisterd naar én ge
discussieerd met de heer P. van Kampen
uit Amsterdam. Hij leidde het onder
werp: „Moderne literatuur" in.

Spr. hield zich voornamelijk bezig met
de poëtische zijde en in een snel tempo
bracht hij Homerus. Danie. Vondel.
Shakespeare, Goethe en Dostojewski voor
het voetlicht. Voorts besprak hij de he
dendaagse groeperingen, als Protestants,
Rooms-katholiek. Socialistisch en de
groep Vrije bladen. Ter illustratie droeg
de heer Van Kampen enkele werken van
de voornaamste vertegenwoordigers de
zer groepen voor.

Aan het slot van zijn onderwerp wees
spr. op de grote leegheid1, het gebrek aan
stijl en eruditie in de -werken van velen
der moderne dichters. Hij' drong er vooral
bij de Christelijke dichters op aan, in het
verleden terug te grijpen en de dichter-
koning David als voorbeeld te nemen,
die in zijn Psalmen uit God en tot Gods
eer zong.

Het muzikale gedeelte van deze avond
werd verzorgd door de heer A. v. Kapel.
Tot besluit werd in grote lijnen het pro
gramma voor die Kerstvergadering op
Dinsdag 21 December samengesteld. Jon
ge geestverwanten uit Leiden en omge
ving, sluit U aan en "bouwtt mee aan het
werk van het J.G.!

macro-tektoniek en de micro-tektoniek.
Geconstateerd kon echter worden, dat in
vele richtingen reeds een merkbare ver
nieuwing in de studie van de tektoniek
te bespeuren valt. Prof. de Sitters inven
tarisatie van de plichten van d» veld
geoloog is een pleidooi geworden voor
de zelfstandige ontwikkeling van de
structurele geologie. Ten onrechte echter
zou men de conclusie kunnen trekken,
dat de hoofdzaak van de wetenschappe
lijke veldgeologie in de tektonische ana-
zou liggen. Op ander gebied staat
de geoloog even belangrijk werk te wach
ten. Zijn arbeidsveld immers is gelegen
binnen een bepaalde menselijke samen
leving.

Een speciaal woord van erkentelijk
heid richtte prof. de Sitter tot prof.
Escher. De studenten konden zich na deze
rede oriënteren op een onderwijs in de
geologie, dat naast de technische hand
grepen van het practische werk ook de
theoretische achtergrond naar voren zal
brengen.

Feestavond A. A. T.

„Hollands Glorie

Om de band -tussen militairen en bur
gers nog meer te versterken, belegde de
le Comp. Aan- en Afvoertroepen, ge
legerd te Leiden, gisteravond1 haar tweede
avond in de keurig met groen, bloemen
en vlaggen versierde Stadsgehoorzaal
Het hoofddoel echter was een avond te
geven, waarvan de baten ten goede ko
men aan het sanatoriumfonds der onder
officiersvereniging „Ons Belang". Kapi
tein T. J. van Zwol was dan ook verblijd
zoveel belangstellenden welkom te kun
nen heten; in het bijzonder mr F. H. van
Kinschot, burgemeester van Leiden, af
gevaardigden van militaire autoriteiten
en overste Seheffer.

Nadat het eerste couplet van het Wil
helmus was gezongen, ging het doek open
en Jan Brouwer, die met zijin revuege-
zelsohap geheel belangeloos meewerkte,
begon met zijn revue „Hollands Glorie".
Met vlotte liedjes en goed gespeelde
schetsen wist men de stemming er in te
brengen. Denkt aan Hollands glorie
Houdt maar goede moed Want alles
komt weer goed. was het optimistisch
refrein van deze gezellige avond. In de
pauze werd een collecte gehouden voor
het onderhoud van militaire graven.

DE WEEK

in de Sleutelstad

Een week van jubilea. Met jeugdig
enthousiasme toonde de veertig-jarige
Leidse afdeling, dat de Chr.-Hist. Unie
nog steeds niet de voorspelde dood is ge
storven. Het blijmoedig bij-elkander-offe-
van f 600 bewees bovendien, dat men
spoedig overlijden ook niet behoeft
te verwachten noch er op te hopen. En
aren vrienden, politieke vrienden, die
eveneens „Anti-Revolutionnair of
Christelijk-Historisch" noemen, die zich
daarover verheugden en de le£en der zus
terpartij daarmede van harte geluk
wensten De week bracht andere, per
soonlijke jubilea en zorgde voor klinken
de huldigingen. Voorts hield het Chr.
jongenswerk „Phebe" een bazar ter gele
genheid van het zilveren feest, vierde de
oud-ledenver. „Dient den Heer" hapr
tweede lustrum en blikte het Genootschap
tot Reclassering 125 jaar terug.

Een week van gedenken eveneens.
Niet alleen bij bovenbedoelde mijlpalen,
ook op jaarlijks terugkerende data.
De internationale studentendag werd ook
Nederland gevierd en Leiden was
daarvoor de uitverkoren stad. „Gevierd"
dit kader een wat te luchtig woord,
misschien niet voor sommige buitenlandse
universiteitssteden, waar de leut voor de
ernst ging, maar in elk geval voor onze
civitas academica, waar de nadruk viel op
het herdenken van de door oorlog of ver
zet gevallen studenten en het zich solidair
erklaren met hen, die voor de democra
tische idealen hun leven hebben ingezet.
In stilte en slechts met klaprozen werden
de gevallen geallieerde militairen her
dacht. Voor hun graven werd gecollec
teerd, maar de opbrengst te Leiden was
niet groot. Meer en meer wordt ook de
Sleutelstad collecte-moe en het gilde van
inzamelaars collecteren-moe. We hopen,
dat „Sole Mio", waarvoor vandaag „gelo-

Financiële positie van Zoeterwoude gunstiger

Overeenkomst met Leiden

t. <£ul«n-

„DE EQUIPE"

W. Jos de Gruyter geeft zijn oordeel

Wethouder Van Schaik vergeleek de
ten-toonstelling, die op het ogenblik on*-
der auspiciën van K. en O. in De Laken
hal wondit gehouden, bij gelegenheid van
de opening, met een paukenslag, dóe het
Leidse kunstleven moet wakkerschud-
den. Zó drastisch wilde de bekende Haag
kunstcriticus, de heer W. Jos de
Gruyter, die gisteravond een inleiding
hield over de tentoonstellende groep, het
maken. Hij vond, dat ,.De Equipe"

liefelijke geluiden liet horen, al zijn

deze geluiden wèl modern.

De heer De Gruyter gaf een glashel
dere uiteenzetting over het zien van mo
derne en van schilderkunst in 'het alge
meen, uitgaande van de veelgemaakte
opmerking, dat men wel de oude schil
derkunst (bedoeld wordt dóe van de 17e
;n met de 19e eeuw) begrijpen en
waarderen kan, maar de modernen on
begrijpelijk en daarom niet mooi vindt.
Oude kunst echter bevindt zich in musea,
is gecatalogiseerd, min of meer heilig
verklaard en grijpt niet meer in het
dagelijks leven in. Ook het nieuwe kunst
werk heeft tijd nodig om verkend, ge
kend, bekend en erkend te worden.

Spr. vroeg zich af, waaruit nu precies
dat „begrijpen" van kunst vooral van
schilderkunst bestaat. Op de eerste
plaats speelt bij de waardering de asso
ciatie een grote rol. De tweede, meer
ontwikkelde categorie acht niet het on-

De heer H. Beij gaat binnenkort met pensioen

Sinds 1941 chef van de huishoude
lijke dienst ten stadhuize

De heer H. Beij. chef van de huishou
delijke dienst ten Stadhuize, gaat binnen
kort met pensioen. Officieel per 1 Jan.
a.s., maar het afscheid valt eerder, omdat
de vertrekkende functionaris nog wat
verlofdagen te goed heeft. In elk geval
woont de heer Beij a.s. Maandag voor het
laatst in functie een raadsvergadering
bij. Tenzij natuurlijk binnenkort een bui
tengewone raadszitting zou worden be-
legd.

Die raadsvergaderingen kosten de heer
Beij heel wat werk, wat de interne voor
bereiding be-

treft en wat het
verloop der zit
tingen zelf aan
gaat. Vooral bij
de behandeling
der begrotingen
en bij stemmin
gen. Eh zijn ar
beid wordt het
meestgewaar
deerd, als het op

verversingen
tijdens èl te
lange vergade
ringen aankomt.

Maar in veel
meer andere ge
vallen is de heer
Beij ,,'s burge
meesters rech- H. BEIJ
terhand". Met

name bij officiële ontvangsten en bij
rondleidingen door het stadhuis. Om van
de dagelijkse expeditie van de post en
van de grote rompslomp bij de verkiezin
gen maar niet te spreken!

Hendrik Beij werd op 7 Februari 1883
te Leiden geboren. Na concierge van de
Chr. school aan het Noordeinde en koster
van de Marekerk te zijn geweest, kwam
hij op 1 Juli 1926 in gemeentedienst als
concierge C. In 1941 werd hij chef van de
huishoudelijke dienst. Hij „diende" dus
achtereenvolgens onder de burgemeesters
De Gijselaar, Van de Sande Bakhuyzen,

Maandag z9n laatste raad

De Ruyter van Steveninck e

de Sande Bakhuyzen,

rTadat aan deze in intieme kring een ra
diotoestel was aangeboden, hem vroeg
hem door de deur onder de trap aan de

Breestraat stillekens uit te latende

mooiste dag toen in Mei 1945 revanche
kon worden genomen en de sleutels weer
aan genoemde burgemeester konden wor
den overhandigd

Toen in 1929 het stadhuis afbrandde,
ging ook de er naast gelegen woning van
de heer en mevrouw Beij in vlammen op.
Een andere woning was toen nog spoedig
gevonden, de herbouw van het stadhuis
vergde jaren. De heer Beij legde alle ge
gevens omtrent die herbouw in een
boekje vast. Tal van dankbetuigingen
kwamen binnen van hen, die een exem
plaar van „De bouw van het stadhuis te
Leiden" mochten ontvangen, o.m. van
Kon. Wilhelmina, Prinses Juliana, minis
ter-president Beel en van dr C. Beeken
kamp, nog van uit St. Michielsgestel. Het
boekje zal binnenkort, geheel uitgebreid,
opnieuw worden uitgegeven onder auspi
ciën van het gemeentebestuur, aan het
welk de auteursrechten zijn overgegaan.

Na dit alles spreekt het van zelf. dat de
heer Beij het stadhuis en al de bijzonder
heden er van door en door kent. Menig
gezelschap heeft dan ook reeds van zijn
kennis geprofiteerd bij rondleidingen en
excursies.

Een lange periode van verdiende rust
zij hem, met zijn echtgenote, toegewenst!

Distributievaria

Maandag begint te LEIDEN de uitrei
king van bonkaarten 901, alsmede tabaks-
versnaperingenkaarten. Medegebracht die.
nen te worden de stamkaarten van alle
gezinsleden en de inwisselingsbon
de thans lopende bonkaart. Voor de
datum van afhalen raadplege men
verstrekte datumkaartje. Dit datum
kaartje dient by het afhalen der bonkaar
ten te worden medegebracht.

derwerp op de eerste plaats van belang,
de natuurgetrouwe weergave van
realiteit. Beide mogelijkheden kenit
ook de fotografie. Een derde categorie
verlegt het accent op het gevoelsleven
die kunstenaar. Het gevaar eohter
„bineindniterpretieren" is zeer groot.
Terwijl tenslotte de echte kunstkenner
vraagt: „HOE is dat geschilderd)?"

Naar aanleiding daarvan besprak de
heer De Gruyter de beeldende middelen
de schilder: lijn, kleur, compositie,
Mcht en schaduw, stofweergave, perspec-
Ook de factuur, d.w.z.
de penseelvoering, is van groot belang
om een kunstenaar te leren kennen. Spr.
demonstreerde dit alles aan „Mannend

Ohristiaan de Moor,
'.Zwarte kan" van Ferry Slebe. Hieruit
bleek, dat de heer De Gruyter De Moor
dóchter 'bij het verleden dacht te staan
Zijn wenk is daardoor ook meeromvat-
tehd dan dat van bijv. Slewe, die eer
historische last over boord heeft gegooid
radicaal weer begonnen is bij het be
gin: de lijn en de kleur, tout court. Zijn
werk is folkloristisch en kinderlijk
de beeldende middelen zijn bij Slewe
meer autonoom dan bij De Moor.

Na de pauze behandelde de hqpr De
Gruyter het ontstaan van een schilderij,
daarbij de verhouding van de kunstenaar
tot de werkelijkheid als het voornaamste
element in ieder kunstwerk aanwijzend
Dat is het zowel bij de schilder, die spon
taan zijn indrukken weergeeft, als bij
hem, die als expressionist te boek staat.

laatste wordt de natuur een
symbool van het innerlijk gebeuren en
kan als zodanig worden vervormd. De
modernen gaan hierin zéér ver. En ten
slotte is daar dan nog de richting, die
zich slechts wil uitdrukken in lijn, kleur
compositie: „De Abstraoten". Dit kan
slechts gezien worden als een logische
consequentie van het ,,1'art pour l'art"
principe. „De Equipe" echter gaat bij
lange na niet zo ver.

Tenslotte besprak de heer De Gruyter
de exposanten en gaf
typerende omsohrijvimg.

Prof. dr N. A. Donkersloot

Causerie voor de „Katwijkse

Kunstkring"
Het onderwerp van Anthonie Donker'
causerie: „Letterkunde onder de regering
van Kon. Wilhelmina" gaf zeker aanlei
ding tot enige bedenkingen. Spr. voelde
de bezwaren ook zélf. Men moet, zei hij,
deel van de Ned. letterkunde pas
klaar afmeten en op maat snijden naa:
historische periode. Beter kan mei
zich voorstellen een tijdperk, dat met 1880
begint. Spr. gaf echter de reden op.
waarom hij toch de tijd vanaf 1898 wilde
overzien. Deze regeringsperiode heeft op
gehele volk een zó diepe Indruk ge
maakt. dat ook een litterair overzicht
hiervan zeker te verdedigen is. Deze vijf
tig jaren litteratuurgeschiedenis vormen
een symbool van wat er in ons volk om
gaat, ook wat betreft zijn eenheid. Dal
groot woord. Het is oneindig ge
makkelijker, één te zijn in negatieve dan
in positieve zin. Deze laatste eenheid
misschien slechts een illusie. Onze saam
horigheid hebben we daarom vooral be
seft in de jaren 19401945. Het is in ieder
geval een eenheid, die beleefd kan woi
den. Albert Verwey schreef in 1937 i
„Het kind van het land": „Het merk va
hulde volgt eerst na 't gedane werk.
Niet altijd is deze hulde zo sterk geweest;
eerst in de laatste jaren werd de verbon
denheid met het Koninklijk Huis in alle
klassen beseft. Een sterk teken
groeide saamhorigheid is wel, dat het
Gedenkboek bij het gouden regeringsjubi
leum opent met een gedicht van de revo-
lutionnaire dichteres Henriëtte Roland
Holst.

Prof. Donkersloot memoreerde daarna

De haringvisserij in de afgelopen week

Het beeld, dat de haringvisserij over
de afgelopen week te zien geeft, is een
geheel ander dan van de vorige week.
De vangsten bij de Engelse wal worden
hard minder. Er valt wel te concluderen,
dat de haring daar weggevangen is.
Grote aantallen per schot zijn nog maar
uitzondering. Er komen nu steeds
nachten voor, waarin verschillende
schepen geen vangst meer melden. We
zagen ook reeds de eerste Katwijkse
logger naar het Kanaal gaan om daar te
n. De vangst is de eerste nacht
n.l. 100 kantjes. Dit was echter
de volgende nachten anders. Het werden
vangsten van 7 tot 25 kantjes. Dit is dus
ook niet verwachtingsvol. Er moet ech
ter bij gezegd worden, dat het nog wel
wat vroeg in de tijd is voor het Kanaal.
Daartegenover staat, dat de haring over
al vroeg was dit jaar. Wellicht zal dit
deze streek het geval zijn. Een
gelukkig feit is, dat de zoutpositie snel
vooruitgaande is.

De prijzen waren minder hoog, wat
wel zal komen door 't langer wegblijven
de Russische order. Men gaat nu ge
regeld meer haring vrij geven voor de
vrije verkoop. De prijs van de steur-
haring daalde dan ook tot ƒ24,50. De
vorige weken was de prijs doorlopend
(ƒ30). Volle haring wordt er

op 't ogenblik weing aangevoerd. Oor
zaak hiervan zijn de tot voor kort nog
hoge prijs van de steurharing en het
slechte weer op zee.

De prijsnoteringen waren als volgt:
volle haring 35,2036, steurharing
ƒ24,50—30, verse haring ƒ30.

Het afnemen van haringproducten ir
het binnenland is erg flauw. Het vrij
komen van suiker zal hier wel eer
•oordje meespreken. Vele

EEN DOKTER NODIG?

De Zondagsdienst wordt waargenomen

WELKE APOTHEEK?

De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Za-
tg 20 Nov. 13 uur tot Zaterdag 27
Nov. 8 uur waargenomen door: apotheek
Kok, Rapenburg 9, tel. 24807. en apotheek
„Tot Hulp d'er Mensheid", Hooigracht 48,
tel. 21060. Te Oegstgeest door: de Oegst-
geester Apotheek, Wilhelmioiapark 8,

tel. 26274.

inzake brandbeveiliging

De eerste ambtenaar der gemeente, de
heer H. A. Friebel. slaakte tijdens de
gisteravond gehouden raadsvergadering
te Zoeterwoude een denkbeeldige zucht
verlichting, toen na het lezen van
eer uitgebreide notulen van de vo
rige raadszittingen hem de notulen van
de bijzondere raadszitting en de afkon
diging der Grondwetswijziging werden
geschonken.

Onder de ingekomen stukken was een
schrijven van wethouder G. P. van Leeu-
i, waarin hij zijn benoeming tot voor
zitter van het burgerlijk armbestuur
am. De voorzitter sprak hem toe en
de wethouder antwoordde, dat hij zou
arbeiden tot heil van de gemeente.

Als toelichting op de aanbieding van
de gemeentebegroting 1949 merkte de
voorzitter op, dat Zoeterwoude er finan
cieel veel beter voor staat dan de voor
afgaande jaren. Dit is te danken aan
hogere inkomsten van f 22.700 door le
ges. ondernemingsbelasting (f 8500) en
rijksbijdrage in gemeentefonds f (12.000).

Bij de voorlopige vaststelling van de
rekening waterleidingbedrijf 1947 moest
de voorzitter constateren, dat dit jaar
een verlies van f 2580,48 opleverde door
het tot verontrustende hoogte stijgen
van waterverlies (23 liter per minuut)
tengevolge van lekkages in het buizen
net. Eigenlijk was een nieuw net de
beste oplossing, maar de kosten hiervoor
zijn practisch onoverkomelijk. Het was
volgens de voorzitter beter enig verlies
te lijden.

De heer M. Kraan vroeg naar het wa
terverlies in 1948, waarop de voorz. ant
woordde dat ook dit jaar weer veel was
uitgegeven voor reparaties, maar het
waterverlies loopt terug.

De begroting waterleidingbedrijf 1949

de wijziging gemeentebegroting 1947
gingen en vlot door. Toonde de gemeen
tebegroting 1948 eerst een tekort van
f 15.700 thans werd door wijziging be
reikt dat er f 187,08 werd overgehouden.
Dit vond zijn oorzaak in afschrijving van
verschillende posten, w.o. een bedrag
f 200 overgehouden van de volks
feesten. s

De beloningen van het brandweerper
soneel, die sinds 1933 geen wijziging on
dergingen, werden te rekenen vanaf 1
Augustus verhoogd.

Direct hierop aansluitend kwam het
voorstel van B. en W„ om voor 1949 met
Leiden tot overeenkomst te komen over
de brandbeveiliging, wat tevens inhield,
dat de Zoeterwoudse brandweer moest
verdwijnen. In een uitvoerige toelich
ting wees de voorz. op het feit, dat hoe
wel de gemeente iets van haar zelfstan
digheid zou gaan prijsgeven het
brandweerwezen komt geheel in Leidse
handen dit niet alleen economisch ge
zien voordeliger is, want de aanschaf-
fings- en onderhoudskosten voor een
eigen brandweer liggen aanmerkelijk
hoger dan het door Leiden gevraagde
bedrag (f 3000 per jaar), maar ook de
zekerheid wordt verkregen voor een ef
fectieve brandbeveiliging.

Op een vraag van de heer Kraan over
de spuithuisjes werd geantwoord, dat de
meeste zullen verdwijnen, terwijl enkele,
bijv. in Geiderswoude, waar de telefo
nische verbinding niet zo best is, voor
lopig in tact blijven. De raadsleden be
sloten. na bijna allen hun mening hier
over ten beste te hebben gegeven, in
1949 alleen de Leidse brandweer te alar-

Tijdens de afrekening vergoeding
1943/7 van de bijzondere scholen kwam
uit de bus, dat het bestuur van de R.K.
school Hoge Rijndijk f 1571,92 moet te
rugstorten in gemeentekas, daar dit
bedrag niet werd gebruikt.

Van de R.K. sportvereniging was aan
de „weledelgestrenge" heren een
„smeekbede" om subsidie gericht de
sport leed verlies maar de raad besloot
tot aanhouding tot de aankoop
grond aan de Loethe door Ged. Staten

goedgekeurd. De vereniging had
melijk ook met terreinmoeilijkheden te
kampen.

Bij de wijziging der legesverordening
wenste de heer Van der Ploeg voor de
uitdrukking „de vita" een goed Neder
lands woord, hetgeen de voorzitter tij
dens de wijziging van de vermakelijk
heidsbelasting de schalkse vraag ontlokte
of de heer Van der Ploeg voor „hyppo-
drome" ook geen Nederlandse vertaling
wilde.

De rondvraag leverde, behalve de ver
lichting Westeinde en Vlietweg en het
uitdiepen van de „haven" in het dorp,
niet veel op.

AVOND VOOR LEDEN VAN LEIDSE
BUURT- EN SPEELTUINVERENI
GINGEN
In de grote zaal van „Endegest"

Maandagavond, 7.30 uur, zal in die zaal
im Endegeest een bijeenkomst plaats
vinden, die bestemd is voor de leden van
de Leddse buurt- en speeltuinverenigin
gen. De kinderen van „Voorgeest" zullen
'hier een rijk gevarieerd programma uit-
Het belooft een mooie avond te
worden. Introducties zijn te verkrijgen
bij de verschillende secretariaten.

NIET LAFHARTIG

Woensdag werd een bericht geplaatst,
betreffende A. Z., fitter te Leiden, dóe
de Haagse politierechter had te
rechtgestaan wegens een lafhartige daad.
A. Z. is niet dé heer A. Zaalberg, fitter
'bij de lichtfabrieken.

WORDEN DE SCHOENEN DUURDER?

„De schoenen worden veel duurder", zo werd er enige t?jd geleden gefuisterd
ieder, die er het geld voor had, spoedde zich naar de schoenwinkelier om nog gauw

paar stappers voor de oude prijs ln te 'slaan. Toen publiceerden de kranten
regeringsverklaring, waarin deze geruchten pertinent werden tegengesproken ei

o voor schoenen luwde aanzienlijk. Maar nu van alle kanten weer berichten
opduiken over verhoging, ja verdubbeling van de lederprijs, die natuurlijk
aanzienlijke stijging van de schoenenprijs mee zou brengen, hebben wij ons licht
:ens opgestoken bij enkele mensen van het vak. Hun oordeel laten we hieronder

eerst twee gedichten van Nic. Beets, ge
schreven in 1898 en ging vervolgens in op
en hekelde tevens de talrijke gelegen
heidsgedichten. Ongetwijfeld is er in de
laatste vijftig jaar veel schoons gemaakt.
Na het verdwijnen van het oorspronkelijk
enthousiasme van de tachtigers kwam er
een andere toon; het sociaal gevoel werd
verdiept, de woordkunstenaars keerden
terug tot het leven zélf in plaats van zich
af te sluiten. De tijdgeest ademde
wachting. Later, na de „windstilte"
omstreeks 1930, begon de komende drei
ging, de verwachting van een wereld
ondergang zich aan te kondigen.

Tenslotte ging spr. in op de verzets
poëzie, die een gaping betekende, want
ieder liet in de bezettingstijd eigen werk
staan. Niet alles had waarde. Na deze
periode kwam weer het aantrekkelijk
eenvoudige, als „Voetreis naar Rome"
Bertus Aafjes en diens Egyptische impres
sies. Spr. illustreerde zijn interessant be
toog met het reciteren van een groot aan
bal gedichten. Joh. van W.

Sfeer in *t gezin?
De „Nieuwe Leidsche" er in!

riker -

de

boterham. Wel worden grote hoeveel
heden steurharing afgenomen voor de
rokerijen. Er wordt n.l. nog al veel bok
king geëxporteerd naar Egypte.

V1SSER1JGOLF

ln zijn memorie van antwoord op
hoofdstuk XI van de rijksbegroting
1948 heeft minister Mansholt vrijwat
optimisme laten horen over de visserij.
De vloot van Nederland zou volgens
hem best tegen het buitenland kunnen
concurreren; de export stond er niet
zo heel slecht voor en de prijzenkwes-
tie kwam ook wel in orde, zodra er
maar wat meer verse vis kwam, zodat
het gevaar voor grote prijsstijgingen
van de baan was.

Die laatste enigszins boude verkla
ring is deze week alweer achterhaald
door een mededeling van het departe
ment, dat de verse visprijzen voorlo
pig nog niet vrij komen, maar omdat
we met deze kwestie op spiegelglad
ijs komen, waarop zelfs Hunne Excel-
lentiën dreigen uit te glijden, steken
wij de vingers in de armsgaten
wachten af. Niet dan?

Maar die ministeriële opmerkingen

over de vlootHet is moeilijk o

allemaal staande te houden tegenover
een bedrijf, dat al drie jaar snakt n
een meer positieve visserijpolitiek
daarbij, nog allerlei bezwaren ontwik
kelt tegen de overheidshouding ten
opzichte van de door afwezigheid
schitterende centen voor het gebruik
van de vissersschepen tijdens het
blijf in Engeland.

Toch mag de loggervloot nog niet
eens mopperen, wanneer men de situ
atie bij de trawlvisserij bekijkt. Vele
loggers werden na de bevrijding ver
lengd, andere kregen betere en sterke
re motoren en er zijn zelfs een paar
nieuwe aan de vloot toegevoegd. Maar
toch, minister Mansholt, toch houdt de
Nederlandse visserij de concurrentie
op deze manier in de toekomst niet lan
ger vol. Al kwam er nu maar eens een
nieuwbouwprogramma op basis van dt
oorlogsverliezen. (Weet de minister
tussen haakjes, dat er van alle Neder
landse vissersvaartuigen nog steeds
een kleine 350 niet vervangen zijn?),
al werd de Visserij slechts één jaar
met de zelfde égards behandeld als de
koopvaardij: er zou iets groots ver
richt kunnen worden. Want ondanks
alle optimisme ten departemente loopt
de zaak zwaar fout. Een verlies
drie jaar is meer dan genoeg!

F.

BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN

GEBOREN: Alexander F. zn v. W. A.
Riswdck en M. L. Baayens; Franoisca J.
M. dir v. J. de Best en A. H. M. Franse;
Johannes zn v. J. Onderwater en J. W.
Tegelaar; Neeltje dr v. A. C. van Dijk
van der Bent; Son ja P. C. dr v. A.
A Zijlstra en C. J. Tulen; Wilhelmina B.
dr v. G. T. de Jong en A. J. W. Ruiter;
Caóharina dr v. K. Offermam en C. van
Weeren; Johannes R. F. zn v. P. van Kins
en C. H. Kienjet; Gerïit zn v. G: van
Heidien en A. Varkevisser; Wilhelmina
M. dr v. J. Hoogerfboom én E; M. Brons-
geest.

OVERLEDEN; M. van Polanen, wedinr,

I jr; A. A. Janssen, zn, 1 jr.

GESLAAGD

De heer H. B. Kips slaagde aan de
Econ. Hogeschool voor het doctoraal exa
men economie.

Om te beginnen staat wel vast, dat de
prijzen van inlandse huiden aanzienlijk
verhoogd zullen worden. We hebben dat
al kunnen lezen in het bericht over de
grote huidenzwendel. Grote massa's hui-
varen verborgen om na het in wer
king treden van de nieuwe prijzen te
worden verkocht. Deze stijging zal voor
kalfsvellen die voor het bovenleer ge
bruikt worden niet minder dan 150
en voor koeienhuiden die het
zooileder leveren 115 pet. bedragen.
Door deze prijsverhoging van de runder
huiden is het rundvlees ondanks de sub-
dievermindering, niet duurder gewor
den.

Tot dusver lag de prijs van de ge-
importeerde Amerikaanse huiden ver bo-
die van de inlandse Een van de re
denen voor deze prijsverhoging is dan ook
de noodzakelijkheid van aanpassing bij
de prijzen op de wereldmarkt, dit vooral
met het oog op de Benelux. Verder hoopt
hierdoor een vlotte aanvoer te be
vorderen.

Die aanvoer laat op het ogenblik nog
veel te wensen over. In de eerste plaats,
doordat vele handelaars hun huiden vast
houden, zoals we reeds eerder zagen. Er
dan ook een nijpend gebrek aan over-
leder (bovenleer, zegt de leek) en ei
zijn reeds fabrieken, die hun „snijders"
huis gestuurd hebben, omdat e:
niets voor hen te doen is.

Nog een factor
Behalve de genoemde prijsverhoging
x>r de huiden is er nog een factor, die
p de toekomstige schoenenprijzen in
vloed heeft. De toestand is voor de
schoenwinkeliers onhoudbaar geworden.
Hun onkostenpercentage ligt hoger, dan
de hun toegestane winstmarge, vermin
derd met de omzetbelasting. Hun organi
saties hebben dan ook aan de regering
verzocht, de prijzen vry te laten of, als
dit onmogelijk blijkt, de winstmarge te
verhogen en te differentiëren voor de
verschillende soorten schoeisel.

Op het eerste gezicht zou men zeggen,
dat zowel de prijsverhoging van de hui
den als deze actie van de winkeliers de
schoenenprijs omhoog zouden jagen. Bij
beide punten kunnen echter „verzach
tende omstandigheden" worden aange
voerd. Want de prijsstijging geldt alleen
de inlandse en niet voor de Ameri
kaanse huiden en kan wellicht gedeelte
lijk door een prijsverlaging in het buiten,
land worden opgevangen. Ze zal waar
schijnlijk een lederprijsverhoging tenge
volge hebben van hoogstens 25 pet.

En de winkeliers verklaren, dat,
als de prfjs vrijgelaten zou worden,

de gewone „volksschoen" van ste
vige maar eenvoudige makelij, wel
licht door de toenemende concurren
tie juist goedkoper zou worden. Werd
hen een gemiddeld hogere, doch ge
differentieerde winstmarge toege
staan, dan zou het resultaat gelijk
blyven, daar de volksschoen ten koste
van het meer luxe schoeisel ook in
dat geval eer goedkoper dan duurder
zou worden.

Dat is alvast een belangrijke factor.
Laten we hopen, dat de winkeliers wat
dit betreft gelijk krijgen. Prijsverhoging
de schoen voor iedereen zou op dit
ogenblik een slechte indruk maken. Het
meer luxe schoeisel moet dan maar duur
der worden. Zij die in staat zijn wat meei
betalen, moeten voor Benelux en luxe
benen maar wat over hebben!

Geeft één dag loon voor de

V.N.A.C.

Verschillende bedrijven in Leiden
gaven reeds het voorbeeld.

De U.N.A.C. vraagt aan de gehele
wereld „Geeft één dag loon
hongerend kind!" Ook in ons land heeft
zich een hoofdcomité gevormd, onder
verdeeld in plaatselijke afdelingen, die
deze oproep hebben overgenomen,
reeds velen deden wat gevraagd werd.

Om de manier waarop dit kan geschie
den duidelijk te maken, heeft de Leidse
afdeling gisteravond de vertegenwoor
digers van de werknemers uit verschil
lende bedrijven bij elkaar geroepen
de kleine sfadszaal, om te luisteren n
de heer Spengen, lid van het hoofd
comité, die hierover een en ander mede
deelde. De heer Spengen besprak de
oprichting, het doel en de geldbestedini
n 1. uitkeringen in natura, niet in geld.
Werknemers kunnen dit plan op ver
schillende manieren verwezenlijken. Zij
kunnen overwerken en het daarmede
verdiende geld afstaan, kortweg een dag
loon geven, of gedurende enkele weken,
b.v. 12, een bepaald percentage van het
loon laten inhouden.

Het in Nederland verkregen geld
wordt als volgt besteed: 15 pet. voor Ne
derlandse kinderen, 30 pet. voor Indo
nesië en 55 pet. voor het Internationale
Kindernoodfonds. Dit laatste kan echter
wegens deviezenschaarste niet wor
den uitgekeerd, zodat het gebruikt wordt
om hongerende buitenlandse kinderen
naar Holland te laten komen, waar zij
in gezinnen tijdelijk worden opgenomen.
Twintig millioen kinderen vragen om
brood. Wie zal kunnen verantwoorden,

Mosselentijd

De mosselentijd is weer aangebroken
Liefhebbers kunnen hun hart ophalen
behoeft niet speciaal een
Zeeuw te zijn om een hart te hebben,
mosselen sneller klopt! Ook
degenen, die de mosselen nog niet ken.

wat huiverig voor zijn, kunnen
liefhebbers worden. Hun raden wij aant
begin eens, met ze „verstopt" te eten,
zoals dat in de laatste twee recepten
staat aangegeven; misschien wordt het
aangename verrassing voor U! Vindt
e lekker, bak ze dan ook eens. En
bent U er helemaal aan gewend, richt
gekookte mosselen-festijn aan,
zoals de echte mosselen-eters dat doen.

Wij raden U het gebruik van mosselen
niet alleen aan, omdat ze zo lekker sma.

ook, omdat ze zo voedzaam
zijn. In 1% ons mosselenvlees (dat i»
lVz kg mosselen in de schelp) komt even-
veel eiwit voor als in 1 ons vlees. Boven-
dien bevatten zij vitaminen, vooral vita-
A, hetgeen van belang is, omdat
juist in de winter melk en boter arm
deze onmisbare voedingsstof en
weinig groenten ons deze vitamine dan
kunnen leveren.

Tenslotte zijn mosselen nog rijk aan
kalk-, fosfor- en ijzerzouten, die vooral
voor het nog groeiende kinderlichaam
waarde zijn. Leer daarom Uw kin.
deren al jong mosselen eten het zal
hun ten gpede komen! Ook omdat da
mosselen een der goedkoopste eiwitbron.

waarover wij beschikken
kunnen.

Wat mosselenvergiftiging betreft: mit«
U zorgt, dat er zich in de uitgezocht#
schelpen geen dode dieren bevinden, ii
de kans hierop vrijwel uitgesloten. Hoa
kunnen wij weten, of een mossel dood
is? Een gezonde, levende mossel houdt
zijn schelp met zyn spieren, krampachtig
gesloten, als men probeert, die van elkan-
schuiven. Ook die, welke openge-
zijn, maar zich bij aanraking snej
sluiten, zijn goed. Maar de exemplaren,
die open blijven of zich zeer traag slui-
moeten verwijderd worden. Ook
men nog letten op de zogenaamde
slijkmosselen, waarvan de schelp gevuld

met slijk, inplaats van met een mosseL
Deze zijn te herkennen aan hun gewicht.

Heeft men de mosselen zo uitgezocht,
dan verwijdere men de „spinsels" (door
trekken of met een mesje) en borstelt d«
schelpen schoon. Vervolgens zet men ze
weg in ruim water met zout (30 g per
liter), waarin ze zich kunnen schoon*
spoelen.

Het koken.

De mosselen opzetten met zo weinig
water, dat het net genoeg is om de pan
bodem tegen droogkoken te beschermen.
De mosselen laten zelf water los, zodra
zij boven het vuur komen en in dat wa
ter moeten zij gekookt worden. Wanneer
driemaal „overgekookt" zijn, dat n
10 k 15 minuten, zijn ze gaar. Men
rekent 1 a IVz kg mosselen per persoon.
Aan tafel haalt men één voor één da
mosselen uit de schelp en doopt ze naar
verkiezing nog in een sausje van peper,
mosterd en azijn.

Het bakken van mosselen.

gekookte mosselen uit de schelp
halen, ze laten uitlekken, even door bloem
wentelen en dan snel in de koekenpan
weinig boter, olie of margarine
bakken. Men kan enige gesnipperde uien
meebakken. Dit gerecht smaakt zeer goed
bij hutspot, rode kool, bietjes en andere
wintergerechten.

Verstopte mosselen.

gekookte uit de schelp gehaalde
mosselen, wat water en bloem, olie of
margarine, prikkers of witte lucifers.

De mosselen bij drie tegelijk op een
prikker of afgeslepen lucifer steken. Een
papje maken van water en bloem, zo
dik, dat het op de bovenkant van een
lepel blijft liggen. De mosselen door het
papje halen en ze vervolgens door pa
neermeel wentelen. Een klein pannetje
olie of margarine heet maken en hierin
de mosselen bruin bakken.

Dit gerecht kan ook dienst doen all
hartig hapje op een gezellige avond.
Mosselen-haché.

•300 g. gekookte mosselen, wat boter of
margarine, 1 ui, 50 g. (bijna 6 eetlepels)
bloem, Vz liter water, Vt bouillonblokje,
2 kruidnagels, 2 laurierbladeren, 2 eetle
pels azijn, wat zout.

De ui snipperen en in de boter of mar
garine fruiten. De bloem toevoegen en
onder roeren de massa lichtbruin laten
worden. Onder voortdurend roeren da
bouillon, de azijn en de kruiden toevoe
gen. De saus laten doorkoken en de mos
selen hier enige tijd in stoven. Voor het
opdienen de kruiden verwijderen.

deze vraag niet te'hebben verstaanbracht. Pradhtig!

Nieuwe precario-verordening
op komst

Zoals reeds onder de raadsagenda werd
gemeld, stellen B. en W. voor de tarie
ven van de Precario-verordening te
hogen. Afzonderlijke tarieven zijn thani
opgenomen voor een laadtrechter, café
terras, buis, plankier, aanleg-, los- en
laadsteiger boven gemeentegrond en
voor het vervoer van een motor- of
stoomwals. Tot nu toe bevatte de ve
ordening hiervoor geen afzonderlijke t
rieven. maar werd de belasting geheven
volgens het algemeen tarief. Voor een
hijsbalk'aan een woonhuis is een afzon
derlijk tarief opgenomen, lager dan de
voor andere hijsbalken verschuldigde
belasting, omdat de eerstbedoelde meer
tot verfraaiing dan tot gebruik dienen.

De vrijstelling voor reclamevoorwer-
pen, die niet meer dan 30 cm buiten de
gevel uitsteken, is in de ontwerpt
dening vervallen, omdat er naar mening
van B. en W. niet voldoende aanleiding
is, dergelijke voorwerpen onbelast te la
ten. Daarentegen wordt een nieuwe vrij
stelling voorgesteld voor pilasters en an
dere gevelversieringen, die uitsluitend
daarin ter verhoging van het stadsschoon

Voor het hebben van een zonnescherm,
waarop reclame of een naam is aange
bracht, willen B. en W. f 5 per jaar v
gen, in afwijking van de mening van
commissie van fabricage, dat de belas
ting moet berekend worden naar c
grootte van de reclame.

Het gaat in deze verordening niet i
de eerste plaats om het belasten van ol
jecten, waarmede reclame wordt ge
maakt, maar van objecten, die o.m. bo
ven openbare gemeentegrond of -water
uitsteken. Derhalve dient de grootte van
het object niet die van de reclame grond
slag van het tarief te zijn.

werk „Phebe" heeft