Jacht
Werf
NIEUWE LEEDSCHE COURANT
WOENSDAG 3 NOVEMBER 194
Stadsnieuws
Thorbecke's grondwet: een omwenteling,
die een revolutie voorkwam
Vandaag een eeuiv geleden werd ze voorgelezen
Aan de stille Leidse Garenmarkt, waar de bomen allengs hun bladeren op
de hobbelige keien laten vallen en de nu reeds gure wind de roest-bruine
herfstoogst opjaagtstaat tussen andere grote huizen er één, waarin een
eeuw geleden de toenmalige bewoner aan zijn Koning schreef: „Wij zijn
overtuigd Sire, dat om Nederland en de grondwettige monarchie te kun
nen behouden, onze instellingen boven alles eene andere en oneindig
grootere medewerking dan tot dusver der burgerij eischen".
Het was de grote rechtsgeleerde Thor-
becke, die zich aldus uitte op zijn stu
deerkamer in het huis Garenmarkt 9,
werkend aan de rapporten over de grond
wetsherziening, die de revolutionnaire
woelingen, in het ene na het andere land
de kop opstekend, in Nederland een halt
zou toeroepen.
Sinds tientallen jaren had men de
Leidse hoogleraar voor een „nieuw-lich-
ter" gehouden, die zag en zijn studenten
leerdg, wat de regering in de loop der
jaren niet zag: de langzame, maar gedurig
sneller wordende beweging in de brede
laag van de West-Europese volken in de
richting van grotere staatsburgerlijke
rechten en vrijheden.
Evenwel de feiten gaven hem gelijk. In
Frankrijk verjoeg de revolutie Louis Phi
lippe van de troon, in Duitsland gistte en
woelde het en ook in ons land was de
toestand verre van rooskleurig, want een
stroom van vlugschriften brak in die da
gen van het voorjaar 1848 los over vorst
en volk.
Meer burgerrechten en grotere vrijhe
den was de leus, zodat onder de alge
mene druk een grondwetsherziening aan
hangig werd gemaakt, die echter aan zo
veel critiek bloot kwam te staan, dat Ko
ning Willem II op 13 Maart 1848 de Ka
mervoorzitter bij zich liet roepen en hem
mededeelde, dat hij voorstander van een
veel ruimere grondwetsherziening was
geworden.
Enkele dagen daarna werd een com
missie tot herziening benoemd, waarin
prof. Johan Rudolf .Thorbecke de leiden
de figuur was.
Zijn grondwet van 1848 bracht ons de
onschendbaarheid van de persoon van de
Koning en de volledige ministeriële ver
antwoordelijkheid. het recht van vereni
ging en vergadering, beperking van het
recht van de Koning tot het voeren van
de buitenlandse politiek, toekenning aan
de Tweede Kamer van het recht van
amendement, -vrijheid van godsdienst,
vrijheid van onderwijs, direct kiesrecht
staat, provincie en gemeente en jaar
lijkse vaststelling van de begroting.
Deze grondwetshervormingen van 1848
betekenden voor Nederland een onbloe
dige revolutie, want nóch Koning Wil
lem I, ijverden voor de opkomst van han-
;n industrie na de algemene ver
arming onder de Fransen, nóch Koning
Willem II, die verder bouwde aan Neer-
la nds herstel, brachten het staatsburger
lijk leven tot bloei. Hoe kon het ook an
ders, waar zij naar het begrip van hun
tijd regeerden met een „alles vóór en
niets dóór het volk" als adagium.
Het staatsburgerlijk leven tot bloei
brengen kon alleen de staatsman Thor
becke, die ons land een ereplaats bezorg
de in de rij der parlementaire democra
tieën. Hij gaf ons volk in zijn grondwets
herziening verantwoordelijkheid ten op
zichte van het staatsbeleid.
Zo kon het gebeuren, dat juist vandaag
:n eeuw geleden alle Nederlandse bur-
Cliristenvr ouwen bezonnen
zich op Dostojewski
In een tot nu toe ongewone omgeving,
nl. het Oosters Instituut aan het Rapen
burg, was gisteravond de Leidse afdeling
van de Ned. Christen Vrouwenbond bij
een om te luisteren naar mevr. L. A.
LeverBrouwer, die in deze kring „De
Zachtmoedige" van Dostojewski in-
Oppervlakkig bezien en zien de
meeste mensen wel veel verder? is
een werkje als het onderhavige geen
kost voor een Christen. Mevr. Lever
maakte echter in een warm-gestemd be
toog en daarbij aansluitende voordracht
duidelijk, dat de grote zielen-ontleder,
Dostojewski, óók de Christen iets en
zelfs véól te zeggen heeft. Dostojewski
legt het lijdenbloot van twee goedwil
lende mensenkinderen, die door aanleg,
karakter en omstandigheden zó van el
kaar vervreemden, dat het tot het vrese
lijke van een zelfmoord komt. Spr. leg
de er de nadruk op, dat zij de zonde van
deze moord en van dit verknoeide leven
niet wilde goedpraten; wèl echter wilde
zij haar gehoor het „oordeelt niet" in
prenten, dat hem. die voor deze twee
ongelukkige mensen wordt geplaatst
bijna ontwrongen wordt. „Geven wij ons
oordeel over aan Hem, aldus spr., die
harten en nieren proeft En laat niet al
leen deze geschiedenis, maar ook onze
ruwe tijd ons leren, dat ook wij schuldig
zijn, mede-schuldig met deze twee Dosto-
jewski-figuren, al weten wij dan ook.
tot Wie wij met onze schuld moeten
gaan".
Mevrouw Lever wilde er de Christen
vrouwen óók op wijzen, dat het voor
hen, die critisch genoeg zijn, nodig is
zich in de wereldlitteratuur te verdie
pen. „Er moet ook eens iets anders 'ge
lezen kunnen worden dan de boeken van
uw boekenabonnement!"
Bij de rondvraag werden de financiële
aangelegenheden van de bond nauwkeu
rig onder de loupe genomen. De verga
dering stond onder leiding van mej. N
de Raven.
Van het pand Garenmarkt 9, waar
Thorbecke werkte aan de Grond
wetsherziening 1848 en in welks
tuinhuisje hy zün beroemde colleges
gaf, wapperde heden de vlag.
gemeesters op de bordessen en trappen
van hun raadhuizen stonden en de nieuwe
Nederlandse grondwet voorlazen, die
vanaf dat ogenblik van kracht werd. De
vernieuwde Nederlandse grondwet, die
;n revolutie voorkwam en toch een om-
enteling betekende, dank zij een knap
Leids hoogleraar, dank zij een groot Ne
derlander!
HAAGSE POLITIERECHTER.
HU verwachtte een nieuwe oorlog.
De nachtwaker L. de. V. uit Leiden
verwacht een nieuwe oorlog en
de reden waarom hy uit een fabriek
15 kg wol had weggenomen, om alvast
een voorraad te krijgen. Het erge
dat verd. bij de Nachtveiligheidsdienst
werkzaam was en de off. rekende hem
dus het feit ernstig toe, dus vorderde hy
4 maanden gevangenisstraf De raads
man wees op moeilijke omstandigheden
die verd. in de war hadden gebracht
niet precies wist wat hij deed. PI. vroeg
clementie. De rechter liet die gelden
veroordeelde tot 4 maanden gev. voo
met proeftijd van 3 jaar.
In de tijdschriften.
De boekbinder J. v. K. uit Leiden gros
sierde in tijdschriften, doch dat ging ten
koste van zijn werkgever, waar de onge
veer 400 tijdschriften gestolen waren
Dat gebeurde, omdat verd. in financiële
moeiten was, en zo probeerde er uit te
komen. Nu had de patroon meegedeeld,
dat hij nog meer tijdschriften kwijt was,
benevens een aantal boeken. Doch daar
wist verd. niets van af, zo verklaarde hij.
Voor hetgeen vast stond, vroeg de off.
1 maand gev. De rechter veroordeelde tot
f40 boete of 20 dagen hechtenis,
1 maand gevangenisstraf.
De stelende werkster.
De huisvrouw G. V. uit Leiden gapte
uit de portemonnaie der boekhoudster op
het kantoor waar ze als werkster kwam.
een bedrag aan geld. Dit zou niet het
enige zijn geweest dat ze gedaan had,
maar de off. wilde haar toch nog een
kans geven buiten de gevangenis te blij
ven, en vroeg f25 gulden boete of 10
dagen hechtenis, en 3 weken gevange
nisstraf, voorwaardelijk. De rechter
oordeelde daartoe.
Voor het gezin.
*De fabrieksarbeider M. uit Leiden had
in de fabriek waar hij werkte een aantal
klossen garens weggenomen. Die had hij
zo erg nodig voor zijn gezin, vertelde hy.
Dat vond de off. geen excuus, omdat
meer gezinnen zjjn die textiel-gebrek
hebben. En bovendien kwam erbij, dat
verd. al een voorwaardelijke straf heeft
gehad. Daarom vroeg de off. 6 weken
gevangenisstraf. De rechter veroordeelde
tot een maand.
Simavi luidt de noodklok
A.s. Zaterdag collecte
Zoals reeds werd gemeld, houdt de ver
eniging Simavi (Steun in medische aan
gelegenheden) Zaterdag te dezer stede
een collecte. Het werk van deze vereni
ging, die in 1947 voor bijna f 300.000 hulp
verleende, is veelomvattend Zo subsi
dieert zij de opbouw van ziekenhuizen
en verstrekt zij o. a. medicamenten, in
strumenten enz. aan instanties in Indone
sië en Suriname, die zich de leniging van
de medische nood in de tropenlanden
ten doel stellen. Zij let daarbij niet op de
godsdienstige richting of huidskleur der
hulpbehoevenden, maar zij helpt waar ge
leden wordt.
In aansluiting op het beroep, dat H.K.H.
Prinses Juliana het vorig jaar tot twee
maal toe op ons volk heeft gedaan, om
het werk van t Simavi te steunen, wordt
thans in vele plaatsen van ons land een
inzameling gehouden, teneinde in de ern
stige nood te voorzien. En zo luidt Sl-
i a.s. Zaterdag de noodklok in Lei
den. Moge de LeidSe bevolking haar ge
luid verstaan en zich realiseren, dat daad
werkelijke naastenliefde een der schoon
ste eigenschappen van de mens is.
Wil deze collecte echter slagen, dan zal
Zaterdag een heel leger van collectan-
n op de been moeten worden gebracht
Zij. die zich hiertoe geroepen voelen, kun-
zich aanmelden bij mevr. Groen-
Nieuwenhuizen Segaar, Pieterskerkhof 36.
mevr. Nieuwenhuizen Segaar-Uljée, Boer-
haavelaan 11 en mevr. Van Eck-v. Oordt,
Zoeterwoudse Singel 25.
Leidse A.A.T. organiseren
contactavond
>e eerste compagnie A.A.T., gelegerd
Leaden, organiseert op 19 November
een contactavond in de Stadsgehoor
zaal. De baten van deze avond zijn be-
d voor het sanatoriumfonds der on-
deroffioierevereniging „Ons Belang". Men
heeft de beschikking gekregen over een
beroepsartistengezelschap, dat geheel gra
tis meewerkt.
Inauguraties te Leiden
Op Vrijdag 5 Nov. zal dr A. M. Schle-
singer, gast-ho:gleraar vanwege de Har-
vard-Leiden-Fundatie, zijn ambt aan
vaarden met het uitspreken van een inau
gurele oratie in het groot auditorium van
het Academiegebouw. Hetzelfde zal ge
schieden op Vrijdag 12 Nov. door dr P.
Th. Oosterhoff, benoemd tot buitenge-
i hoogleraar in de sterrenkunde.
BURG. STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Adriaan, z. van J Barent-
sen en M van Heuzen; Hendrikus Th., z.
van H T Vreeburg en M E Dreef; Leo-
nore E J M, d. van J A Tolenaar en A L
H Roebroek; Markus S, z. van G Beelker
en F D M Berends. Isaac, z. van H K P
v d Reijden en C H M Opdam; Jacob, z.
van M van Duivenboden en J E Geer
vliet; Albertus, z. van A v d Meij en A
Verkuil; Jannetje J S, d. van S P Rob
bers en L Verboog; Johannes, z. van C
Schimmel en M v d Broek; Daniël J, z.
van T van Leeuwen en P Blansjaar; Fred
dy, z. van A W Vitters en A Hunders-
marek; Anthony J R, z van A H den
Bier en E C S Hoppenbrouwer; Lamber-
tus J C M, z. van L C T Elfering en A L
M Nederpelt.
OVERLEDEN: H Devilee, man, 77 j.
Mis in de open lucht niet
strafbaar
De burgerlijke kamer van de arron-
disements-rechtbank te 's-Gravenhage
heeft gisteren uitspraak gedaan in de
strafzaak tegen kapelaan Chr. V. te Al
phen a/d Rijn, die zich veen-tien dagen
geleden had te verantwoorden wegens
het opdragen van een mis in de open
lucht.
Hem was ten laste gelegd overtreding
an art. 177 der Grondwet. De kern van
de zaak draaide om het begrip besloten
terrein.
Kapelaan V. verkreeg algehele vrij
spraak.
De rechtbank heeft zich willen aan
sluiten bij de uitspraak van de Hoge
Raad van 1856 en 1857, waarbij uitdruk
kelijk is bepaald, dat onder besloten
plaats ook is begrepen: „Een open en
niet overdekte plaats, die door muren,
heiningen of heggen is omgeven en daar
door van de openbare weg is afgeschei-
onverschillig of hetgeen daarop
voorvalt van de openbare straat af kan
worden waargenomen.
Aan het verzoek van de verdediger
„.r Vollaers om de officier niet ontvan
kelijk te verklaren, ging de president van
de rechtbank, jhr mr H. O. Feith, stil
zwijgend voorbij.
DE EERSTE NARCISSEN
BLOEIEN AL!
Het Krelagehuis te Haarlem stond gis
teren op z'n kop. De eerste bloeiende
cissen waren gearriveerd. P. NUssen
Zh. uit Santpoort, die verleden jaar
ook al de primeur hadden toen een
paar weken later brachten ook nu
Barri Verger in prima kwaliteit.
Onder de vrU kleine bollen waren er,
die drie bloemen voortbrachten. De bol
len waren van de oogst 1948 en waren
niet op kunstmatig verwarmde grond ge
kweekt. Welke behandeling ze wèl heb-
ondergaan, vermeldt de geschieden!
Maar een prestatie is het!
GEBIED KANTONGERECHT ALPHEN
WORDT UITGEBREID
Blijkens een ingediend wetsontwerp
t nieuwe regeling van het rechtsgebied
j de zetels der rechtbanken en kanton
gerechten bestaat het plan de gemeenten
Barwoutswaarder, Rietveld. Waarder en
Woerden, op het ogenblik behorende tot
het Kanton Gouda, en de gemeenten AU
kemade en Leimuiden, thans behorende
tot het Kanton Leiden, te voegen bij het
Kanton Alphen aan den RUn. Tijdens de
bezetting werden de gemeenten Hille-
gom en Lisse, vroeger behorend tot het
Kanton Haarlem, gevoegd bij het Kanton
Leiden. In het wetsvoorstel wordt deze
toestand bestendigd.
,De Post" zet actie in voor uniformen
en instrumenten
Het veertigjarig jubileum is aanstaande
Men schrijft ons:
Het Leidse harmoniegezelschap „De
Post", heeft grote plannen. Plannen, die
wei-doordacht en goed-overwogen zijn
ie met de goede wil en het begrip
der burgerij van Leiden tot een groot
•s kunnen worden gebracht. Het ge
hele corps moet worden voorzien van
ve uniformen. De oude kleding ver
keert namelijk in een dusdanige staat,
dat het corps er bijna niet meer mee op
straat durft te komen. Daarbij komt nog.
dat het corps zich uitbreidt en dat ook
de nieuwe leden uniformen moeten
worden aangeschaft. Een groot aantal in
strumenten moet worden vernieuwd,
beter echter zou zijn, wanneer een geheel
v instrumentarium zou kunnen wor
den aangeschaft.
Het nodige bedrag bezit men niet en
toch moet dit er komen, wil men een in
Leiden en omstreken vele jaren gewaar
deerd muziekcorps het voortbestaan mo
gelijk maken en tot grotere ontwikkeling
brengen.
;t streven der leden is „crescendo"
vele grote plaatsen gaven reeds het
voorbeeld. Leiden mag hierbij niet ach
terblijven naar de mening der leden en
il van ingezetenen Daarom wordt dan
>k een actie ingezet in de vorm van
m circulaire, die aan alle telefoonabon-
ees zal worden toegezonden.
In deze circulaire wordt niet alleen ge
sproken over het aanstaande 40-jarig
jubileum en andere belangrijke dingen
betreffende het corps zelf, maar ook over
at het betekent voor de Leidse burgerij
Het grootste deel der inwoners heeft
echter geen telefoon en ontvangt deze
circulaire dus niet. Op hen doen wij langs
deze weg een beroep, om deze actie te
helpen doen slagen.
van overtuigd zijnde, dat de Leidse
burgerij het PTT-personèel en het har
moniecorps een goed hart toedraagt en
zich van bewust is, dat deze actie ook
*r bijzondere plaatselijke belangen be
treft, mogen wij verwachten dat dit be
roep niet te vergeefs zal zijn.
Bijdragen kunnen worden gestort op
postrekening no. 519078 ten name van de
penningmeester W. J v. d. Steen, Mors
singel 13, afgegeven aan diens huis of
ten huize van J. Talens, voorzitter. Aca-
iastraat 11, en W. J. Lut, secretaris. Ger
it v d. Laanstraat 18. Voor het gestorte
bedrag zal bericht van ontvangst worden
toegezonden.
Ondergetekenden bevelen de actie van
het Leids harmoniegezelschap „De Post"
gaarne in de sympathie van "het Leidse
publiek aan: jhr mr F. H. van Kinschot,
burgemeester; J. Drijber. praeses LSC;
jkvr C. J. L. M. Sickinghe, praeses
VVSL; J. G. J. Verhey van Wijk, voor
zitter K.v.K.; mr dr P. G. Knibbe, secre
taris K. v. K.; mr F. J. J. Trapman, advo
caat en procureur; W v. d. Laan, en E.
W. Wichers Rollandet, resp. voorzitter
en secretaris der Drie-Octobervereniging.
Voor de Leidse tuchtrechter
Bereken op Zaterdag geen dubbele
prUzen!
P. J. J. L„ kapper te Noordwijk, be
rekende voor haarknippen f 1. hoewel hij
in de 3e prijsklasse was ingedeeld,
erkende de overtreding, maar voerde
dat hij voor knippen op Zaterdag dubbel
tarief vroeg. „U heeft niets te verdub
belen", merkte de tuchtrechter vooi
prijzen op en daar ook de scheerprys
L. een dubbeltje te hoog lag, veroordeelde
hij hem tot f50 boete.
Zwarte handel in horloges en vulpennen.
In opdracht van hun vader, H. S., die
de artikelen „zwart" op het Waterloo-
plein te Amsterdam had gekocht, ver
kochten J. W. S. en J. S. te Leiden ir
's-Gravemzainde polshorloges voor f 55.
dames-polshorloges voor f37.50 en vul
pennen voor f 10. H. S. gaf toe, de hor
loges voor f 17.50 te hebben ingekocht,
maar laakte de regering, die de verkoop
van „zwarte" artikelen op de openbare
markt toelaat. Hij riep de clementie
de tuchtrechter in, daar hij 14 kinderen
heeft. Hij kreeg f 50 boete met verbeurd
verklaring van 12 horloges en 18 vul
pennen.
De Bloembollenbeiirs naar
Haarlem of Hillegom?
Men schrijft ons van bevoegde zijde:
In de N.L.C. van Dinsdag werd met be
trekking tot de Bloembollenbeurs-kwes-
opgemerkt, dat over het Hillegomse
aanbod nog niet definitief beslist was.
~it is echter wèl het geval.
Op 27 Juni 1946 heeft het hoofdbestuur
der Algemene Vereniging in een schrij-
het gemeentebestuur van Hille-
gom het aanbod van die gemeente (de
grond voor een beursgebouw, f 100.000
contant en een obligatielening van
.000 tegen 2 pet) onder betuiging van
haar erkentelijkheid aanvaard, nadat hier-
een algemene vergadering op
reglementaire wijze met grote stemmen-
meerderheid was beslist.
Dat desondanks en als was er niets be
slist of aanvaard, de Algemene Vereni
ging toch weer met Haarlem is gaan
onderhandelen, zonder Hillegom zijn vrij
heid van handelen terug te geven en het
Hillegomse aanbod heeft gebruikt om
te bedrijveh wat men in Hillegom als
„koehandel" bestempelt, heeft daar juist
ilk een verontwaardiging gewekt.
H ill e gom
Dankstond voor het gewas.
Hedenavond 8 uur zal in de Ned. Herv.
Kerk dankstond voor 't gewas worden
gehouden. Voorganger is ds Knottnerus.
Ouderavond Julianaschool.
Vrijdag wordt een ouderavond gehou-
m in de Julianaschool. Na bezichtiging
an het werk der leerlingen zal mej.
dr C. Cramer, schoolarts, een onderwerp
inleiden.
Wederom verloren de onzen.
De door Sizo I tegen A.U.V.J ge
speelde wedstrijd te A'dam werd door
plaatsgenoten verloren met 43.
Zaterdag wordt gespeeld tegen V.V.G.A.
Katwijk aan Zee
Verkoop huis.
Gisteravond heeft in „Casa Cara" ten
/erstaan van notaris A. W. C. Verhees
de openbare vrijwillige verkoping plaats
gelhad van een huis met schuurtje en erf
de Adrian astraat la. Het pand werd
bij opbod verkocht en in bod gezet door
J. Dubbeldam alhier voor f3600.
Kunst en Letteren
DE COMEDIE VAN
HET GELUK
Iet is nu anderhalf, misschien twee
jaar geleden, dat er een artikel ver
scheen, waarin de schrijver als zijn me
ning te kennen gaf, dat het gewone alle
daagse leven zó weinig verheffend is. dat
het realisme op het toneel
af moeten; door de fantasie moeten de
uilt hun dagelijkse sleurgang ge
haald worden. Dit stelt ons voor de vraag,
welke waarde we toekentien aan de fan-
de illusie of hoe men het ook
noemen wil. Van de beantwoording
die vraag hangt voor een groot ge
deelte de waardebepaling af van
door Evreïnow geschreven stuik ,,De
mediie van het geluk", dat gisteravond
het L.A.K. gespeeld werd door het
Amsterdams Toneelgezelschap onder
e van Albert van Dalsusm.
Men kan dit stuk een blijspel noei
dan letten op de jolijt van het
naval, waar het stuk mee eindigt. Toch
mening dan het stuk tekort
gedaan. We moeten letten op heit car-
naivalspak, waarin ieder tot slot op het
toneel staat, waarin wij allen op het we
reldtoneel rondlopen, zegt dr Fregoli. Nu
loopt Evreïnow rond in een narrenpak.
De humor en de geest van dat stuk zyn
van een nar. Soms zuur cynisme Of
een bedrieger ben of noet, zegt dr
Friigoli tegen Lydda, dat hangt
Geloof je er mie
drieger.
Wij geloven n:
in de illusie i
de ♦bsolute waarde
het leven,
nar behartenswaar-
ddgë dingen kan zeggen en soms opmer
kingen maakt, die we ook als Christen
niet kunnen negeren. Het antwoord op de
levensvragen zal evenwel nooit gegeven
kunnen worden door een illusie, dat kan
alleen verkregen worden in het geloof,
dat God met als de grote regisseur
regie voert, maar als een Vader ons leven
Evreïnow schrijft met talent, zodat het
een goed speelbaar stuk geworden is
Het AT. heeft het gebracht in een uit
stekende bezetting. Veel klinkende na
men verzekeren echter nog niet een even
klinkende opvoering. Zo vonden w«
Charlotte Kohier soms meer een achter
lijk dan een lelijk meisje. Louis Saalborn
als de komiek en Paul Huf als regisseur
waren goed, maar toch zien wij hen lie
ver in andersoortige rollen, Frits van Dijk
was uitstekend als de ouide, gepension-
neerde ambtenaar en Jó Sternheim waf
een volmaakte electricien. Van deze tiwee
hébben we het beste spel gezien. Van
Dalsum als waarzegster was een heb
zuchtige bedriegster. In drit gedeelte gaf
hij zijn beste spel. In de loop van de
avond zakte hij af, tot we bij het slot
aan Gysbreght herinnerd werden.
Het gulle en hartelijke applaus
voor de vierentwintig
verdiende beloning.
Nieuwsflitsen uit de omstreken
noemd tot adjunct-commies 2e klasse ter
Katwijk
Chr. Geref. Gemeente.
Morgenavond (Donderdag) om 8 uur
spreekt in de dhr. Geref. Kerk ds P. v
d. Bijl.
Raadsagenda.
Morgen (Donderdag) om half 8 zal de
rad in openbare vergadering bijeen ko
en De omvangrijke agenda beval oa
de volgende punten: vaststelling voor
1949 van het bedrag, bedoeld in art. 55
bis der l.o.-wet 1920; beschikbaar stellen
en orediet voor het onderzoek van
gemeentepersoneel op tuberculose;
wijziging van de verordening op het be
heer der bedrijven; aanschaffing
klok in de toren te Katwijk aan oen
Rijn; prae-adivies inzake de verlaging van
het tarief der vermakelijkheidsbelasting
het bioscoopbedrijf; grondiverkoop;
vaststelling van vergoedingen, bedoeld in
art. 101 der ljo.-wet, en mede
werking op grond van art. 72 der IjO.-
Koudekerk aan den Rijn
Dankstond voor het gewas
Morgenavond 7 u. zal in de Geref. kerk;
en dankstond voor het gewas worden
gehouden. Ds Jac. Eringa
zal voorgaan.
Verkiezingen Ned. Herv. Gem.
De verkiezing van notabelen en kerk
voogden zal plaats hebben in de consisto
riekamer der Ned. Herv. kerk op Vrij
dag 5 Nov., 's avonds van 79 uur. Aan
de beurt van aftreding zijn de notabelen
A. Kret en M. v. d. IVelfen en de Kerk
voogd R. v. d. Hoek. Allen zijn herkies-
Tegelijkertijd wordt de verkiezing ge
houden van gemachtigden in het kies
college. Periodiek aftredend zijn de he
ren M. P. Splinter, P. Ph. Deumer, W.
Blom, L. Noort, J. Bogerd en M. Bos.
Burgerlijke Stand
GEBOREN: Piet, z v P v Leeuwen en
W Bosman; Mannus, z v J Nieuwen-
huis en v E Ebbink; Frank, z v W J Snel
v d Kooij: Maria, d v J v d Zwart
N Tatje; Theodora, d v A S Reijne-
véld en v A A v d Gugten; Maria, d v J
v Tongeren en v L Verhaar; Francina, d
v A G Limburg en v A Spies; Naatje, d
v I Leefnans en v N Koolmoes.
GETROUWD: Marinus P Oostveen, 42
j. met Anna W Bloemendaal, 37 j. Wil
lem Rhljnsburger, 28 j, te Zoeterwoude.
met Cornelia Filippo, 24 j. Pieter Boot,
30 j, met Else M Koning, 25 j, te Zoeter
woude.
OVERLEDEN: Jacobus J de Witt, 80 j.
e v Aagje Oosterom. Sloos, Johanna M,
Lisse
Oprichtingsvergadering A.R.J.O.S.
Morgenavond (Donderdag) zal de op
richtingsvergadering plaats hebben van
de afdeling Lisse van de A.R.J.O.S. Als
spreker zal optreden de heer D. W. H.
Boven, secretaris van het hoofdbestuur
van de A.R.J.O.S.
De „Jonge Kerk".
Donderdagavond hoopt voor de af
deling Lisse van de „Jonge Kerk" te
spreken ds De Jong van Nieuw Vennep
A.R. Kiesvereniging.
Maandagavond vergaderde de A.R.
Kiesvereniging onder voorzitterschap
van de heer J. de Jager. Na enkele huis
houdelijke mededelingen sprak de heer
G. Rietkerk over het onderwerp: „Sa
menwerking". Spr. wees er op, dat het
begrip „samenwerking" oud is, i
toch altijd actueel zal blijven. Op alle
terreinen van het leven wordt er
samenwerking gesproken. Zonder sai
werking is niemand in staat iets te be-
i deze wereld. Reeds by de
Schepping was de mens op samen
king aangewezen. Het leven is niet
gelijk, als we ons niet aan de wet der
samenwerking onderwerpen. De
rijst echter, of we naar samenwerking
hebben te streven met iedereen. Wat
staat ons als A.R.-mensen te doen ten
opzichte van de samenwerking?
aldus spr., niet samenwerken
met diegenen, die met God geen reke
ning houden. Naar sprekers overtuiging
imenwerking met de R.K. i.c. op
politiek terrein ook niet mogelijk zijn
Alleen met hen, die op dezelfde belijde-
Nutsbibliotheek.
Leiderdorp
Benoeming
De door de raad in zijn vergadering
in Vrijdag jl. benoemde gemeente-ont
vanger en administrateur van het grond
bedrijf, de heer C. W. van Steenbergen
Gameren, is door B en W. tevens be-
Jongen gered
Ter hoogte van de De Gijseiaarsbank
aan het Rapenburg is gistermiddag een
5-jarig jongetje spelenderwijs in het wa
ter gevallen. De garagehouder J. v. d.
Wilk te Leiderdorp liet zich aan de kant
zakken eh tilde de jongen met zijn voet
op. Hierdoor kon een toegeschoten agent
van politie de jongen uit het water
trekken. I
MET LICHTBAKKEN EN LANGE
HONDEN
Gisteravond omstreeks 8.30 uur heeft de
politie te Oegstgeest in het jachtterrein
van de heer J. U. een drietal personen
aangehouden, n.l. P R., C. V. en G. v. D
terzake van stropen met lichtbakken er
lange honden. Er is proces-verbaal op
gemaakt, terwijl de lichtbakken in be
slag werden genomen.
GEARRESTEERD EN OPGESLOTEN
De^Leidenaar F. G., die enkele weken
geleden bij de fa K. aan het Noordeinde
inbrak en f 400 ontvreemde, is op
zoek van de Leidse politie door de Haagse
politie gearresteerd en opgesloten.
Pro Jnventute.
De collecte Voor Pro Juventute bracht
f 161 op.
Lezing over Maarten Luther
In de Oud-Hollaindse zaal van „De
Witte Zwaan" hield ds A. E. K. Pols de
eerste lezing in de wintercampagne van
ie Ned. Prot. Bond, afd. Lisse, over:
.Maarten Luther". Spr. ving zijn boeiend
:n leerrijk betoog aan met de vraag:
,Zijn we nog wel waardig Luther te ge
denken?" Gezien toch het feit van de
grote schare buitenkerkelijken, de zeer
geringe Bijbelkennis van velen en de
vaak onchristelijke handelwijzen van
hoog en laag. Naast de historische data
werden verschillende episoden behan
deld: zyn'jeugd- en kloosterleven en
zijn huisgezin. We leerden Luther niet
alleen kennen als een intellectueel, gees
tig, vrolijk en wijsgerig mens, maar ook
en streng en vroom man. Vele licht
beelden hebben het gesprokene onder
streept en verduidelijkt.
TEL. 2512
Taxibedrijf H. Noort Zn,
Luxe auto's Taxi's
Ook TouringcarbcdrUf
KANAALSTRAAT 1 RIJNSBURG
op de
door
JAS VAN HOFWEGEN
37.
Harry Verharen keek Esther aan, voor
dat hij antwoordde.
„Je zult heel kwaad zijn, als ik dat
zeg Maar ik wist toen nog niet, wat ik
weet. Ik had van m'n vader gehoord,
dat Duurzeel bezig was een motorboot
voor zijn dochter te bouwen. Hij had er
hout voor geleverd. En dat jacht voor
jou wilde ik vernietigen. Ik wist niet
hoe. maar daar in de griend had ik 't in
mijn hoofd gekregen, ik was gek. Ik zou
een boor zoeken en gaten in de romp ma
ken. Dat had ik zo in die kreek zitten
uitdenken. De man overviel me en daar
om staat jouw jacht daar nu nog onge
schonden, want ik werd bang, dat ik hem
gedood had, vermoord had en ik ging
weg, zonder gedaan te hebben, waarvoor
ik gekomen was. Ik draaide de deur weer
op slot en roeide naar de griend terug.
En daar heb jij me de volgende dag ge
vonden. Ben je erg boos, dat ik dat met
jouw boot heb willen doen?"
.Nee", zei Esther, „maar nu weet ik
tenminste, wat jij daar in de loods zocht.
Harry, laten we hopen, dat je nooit weer
wordt. Ik zal je helpen. Altijd!"
Iet was koel in de schaduw van de
boom en het gras was zacht en zomers.
Uit de werkplaats kwam het snerpende
geluid van een cirkelzaag, die van een
stuk hout twee planken maakte. Een vo-
in één der vruchtbomen zong on
zichtbaar de tegenpartij van.dit lied van
de arbeid. De stem van de vogel was
mooier. Harry en Esther hoorden het één,
nooh het ander.
XIV
Die nacht had het geonweerd. Er wa
ren zware slagregens gevallen. In het
grijs van de morgen lag de 975, druipend
van het regenwater De wolken hingen
dreigend en laag. Een kille wind joeg het
water van de rivier op. Er was een keer
gekomen, na de paar dagen, die zomers
warm geweest waren. Het riet, dat de
i de i
- scheidde, lag
dreef haar water de
ding in en aan de oevers steeg het. De
stroom werd opgezweept door de wind.
Het zoute zeewater werd brak en daarna
zoet en het kwam hoger tegen de dij
de grienden
stroomden kreken vol en in de haven
Duurzeel's werf kroop de vloed om
hoog tegen de zwarte modderlaag, waarop
het Normandische landingsvaartuig rustte.
Het sohip had zijn kiel ingezogen in de
massa, alsof het nooit van deze plaats
rerwijderd behoefde te worden.
Er dropen regendruppels langs de ge-
meniede romp.
Alles was mistroostig op deze morgen
Het rode, scheefgezakte schip, de loods
van Duurzeel, het riet, de rivier. Het
was een grauwe dag.
Later kwamen de mannen van Duur
zeel's werf en zé bespraken de moeilijk
heden, die het weghalen van de 975 zou
opleveren. Duurzeel liet de mogelijke
voorbereidingen treffen. Het waren er
niet veel, omdat eerst de sleepboot moest
komen.
Die kwam, toen de zon reeds een enkele
maal was doorgebroken en weer was
verdwenen en het water bijna hoog was.
Er stond met witte letters ..Condor" op
de zwarte romp. Vosschem was met Hem-
brug in een boot tot buiten de haven ge
roeid. Hembrug ging aan boord van d«
sleepboot, om de stuurman de nauw«
vaargeul te wijzen.
De schroef vün de sleper maaide lang
zaam, de boot schoof vooruit.
Duurzeel stond op de wal en keek.
Toen Vosschem de boot aan wal bracht,
zag hij Harry Verharen en Esther Duur
zeel het hek doorkomen. Ze liepen ge
armd langs de loods, tot ze naast Duur
zeel stonden. Er was iets van triomf
de ogen van de oude Vosschem. Hy had
het samenkomen van deze twee im
reeds weken geleden aan zijn v
voorspeld. Ze had het niet willen gelo-
De groep mensen keek naar de nade
rende „Condor". Hembrug liet de sleep
boot in een diepe zijtak van de haven
varen. De machine draaide van vooruit
op achteruit. Er was een plotselinge be
roering in het water bij de achtersteven,
zo kwam de „Condor" in de goede positie
te liggen, om de 975 van de modder
trekken. De modder, die nu bedekt v
met water, dat nu steeds hoger steeg.
<>47
Noordwijk
Bazar voor een Herv. jeugdgebouw
Gistermiddag werd onder grote belanj
stelling de bazar geopend, die wordt
houden ten bate van een te sticht®
jeugdgebouw der Ned. Herv. Gemeenl^
te Noordwijk-Binnen. De Geertruida-b
waarschool is voor dit doel gezellig i
richt en allerlei attracties geven de 1
een aanlokkelijk beeld. De bazar ii
bezoek ten volle waard. De stichting
een jeugdgebouw is zeer noodzake-|
lijk, gezien het bloeiende jeugdleven ij
Ned. Herv. Gemeente.
De bazar werd geopend door ds J. J lede:
Meuzelaar, die 't doel van deze „handen
nader belichtte. Hij wekte alle aanweziJ®ei;
gen op om veel propaganda te maken. Sew'
„De echo der duinen" 20 jaar. \trns
Dezer dagen bestaat de Chr. Muziek-|®or^
er. „De echo der duinen" 20 jaar. Ditlfen,
feit zal niet onopgemerkt voorbij gaaUreza
In het „Casino" zal een jubileumconcert T
worden gegeven, terwijl een muzikal»
rondwandeling door Noordwijk aan Ze»!*"'1'1
werd gemaakt, die grote belangstelling |~j
had. Het zal de populaire vereniging, du H f
gedurende haar bestaan steeds onder lei--*^
ding stond van de heer H. v. d. Veld t» w
Leiden, niet aan belangstelling ontbreken
in de komende dagen.
Voetbalver. „Noordwyk".
Donderdag 11 Nov. a.s. houdt de voet-joek
balver. „Noordwijk" een grote propagan- 3iei<j
da-avond in het „Casino", waaraan ver-^y,
scheidene bekende artisten medewerken.jn foi
Ongeluk. (ijn
Op de Voorstraat reed gistermorgen eender
auto van de fa. V. uit Katwijk tegen eenptam
boom. De oorzaak was de gladheid van mem
de weg. De schade viel nog al mee; dctiet 1
boom bleef staan en de auto had enkel»|ben
deuken opgelopen. jran
A.-R. Kiesvereniging. krijs
De A.-R. Kiesvereniging vergaderd»
gisteravond in de zaal achter de Gerei ®er0
Kerk te Noordwijk-Binnen, onder leiding
van de heer J. P. Passchier. De heer G°Pw;
Plug gaf een overzicht van de politiek»®61
situatie. De verkiezingsuitslag werd ge-d6 F
memoreerd, waarna de kabinetsformati» vrag
onder de loupe werd genomen. Hierna be- Dens
sprak de inleider de houding van de ver. insta
schillende politieke partijen, terwijl ver-Dooi
der een overzicht werd gegeven van dein d
debatten, die gehouden zijn naar aanlei
ding van de regeringsverklaring. Tenslot
te werden enkele aspecten van de rege- N
ringspolitiek nader belicht, besloten mei
een opwekking tot trouw aan de begin- e'
selen. Hierop volgde een-geanimeerde dis.®0"?
cussie. Enkele huishoudelijke zaken wer-®erd
den nog besproken. wori
Schaakver. „Dan. Noteboom".
De uitslagen van de wedstrijden, ge-weo
speeld om het kampioenschap van Noord-onp{
wijk luiden als volgt: L^,
Klasse I: A WijnandsP F Janzen 0—1, t
J HoogeveenA Leenheer 01. J
ScheepmakerJ v d Meer 10, mr K E F,
Eriks—A Veefkind 1—0.
Klasse II: M GiezekampP Hegeman Jepr
Vz—Vz. F C Wieder—C Plug 0—1. P Lind-,en
houtC Waasdorp VzVfc. A BontkesP Pru<
Hoek VzG v MunsterA Boutkei
1—0. paal
Klasse III: J TrukC v d Luyt 01, pdril
de GrootJ Mooyekind 10. De overig»0' 1
partijen werden allen uitgesteld. heel
Burgerlijke Stand. 'yoe]
GEBOREN: Jacobus S P. z. van A P,^
Alleman en M. Q. Witteman; Aagje A A®e
C, d. van J Wortman en A C Glasbergen;
Dirkje, d. van J M Houwaart en D Smit;l®e^'
Johannes M M, z. van Th G Meiland
P Keur; Alphonsus M M, z. van H C
Hoogeveen en E C M v Leeuwen; Nico-[*an
laas L. z. van L A Wijnands en J C Koe- wor
mans; Albertus J, z. van A J Megers en d«
G Brouwer; Johannes A, z. van J J SaP016'
man en H Rossenberg. bie<
OVERLEDEN: H C Wijnands, 19 j. Ma;
ONDERTROUWD: A F Koeman, 27 jjkwi
en E C J Waasdorp, 25 j.; A Slats, 35 j, pril
en M H M v d Weqden, 33 j.; J Plug, 52 dig<
j. enJvd Berg, 53 j. gin
GETROUWD: Th U Langeveld, 28 j. enltrol
A v d Putten, 25 j.; A Klink, 37 j. en C B mo.
v Beelen, 34 j.
Valkenburg
Zendingsavond
Morgenavond zal er in de zaal Dt
Vriend een Zendingssamenkomst
den gehouden, uitgaande van de Zen-
dingscommissie der Geref. Kerk (art. 31
K.O.) Ds Goossens van Amersfoort zal t
spreken over zijn arbeid op Soemba. Et j
zullen ook een paar filmjes worden
Sport en Wedstrijden
Medische sportkeuring voor
Pernix-leden verplicht
In de laatste ledenvergadering van de
L.C.K.C. „Pernix" werd besloten, alle
leden aan de sportkeuring te doen on
derwerpen. De grootste moeilijkheid is
evenwel de financiële zijde, omdat aan
de keuring voor Pernix hoge kosten zijn
verbonden, die door de leden zelf ge
dragen moeten worden. Het bestuur
rekent er op, dat geen der leden zich aan
deze keuring zal onttrekken. In de vol
gende competitie (1949) zullen alleen
goedgekeurde leden in de twaalftallen
worden opgenomen.
De jubileum-zeskampen van
de L.S.B. begonnen
gisteravond
Drie Belgen gaven acte de présence
Gisteravond zijn in „De Doelen" de
zeskampen, die ter gelegenheid van heit
20-jarig bestaan van de L.S.B. worden
gehouden, begonnen. De voorzitter van
de Bond, de heer P. Herfkens, memo
reerde de feestelijkheden, die zijn geor
ganiseerd en heette in het bijzonder de
Gentse spelers hartelijk welkom. Spr.
hoopte, dat de wedstrijd uitstekend zal
slagen. Nadat de wedstrijdleider, de heer
Jac. Gaijaard, nog enige technische dé
tails had belicht, werd om 'ca. 7.30 u. met
spelen begonnen. De partijen hadden
/er het algemeen een spannend verloop.
re in groep B. werden alle remise.
De uitslagen van de eerste ronde Uu-
Groep A.: A. A. Idema (L.S.G.)L. W
Turk (Noordwyk) 10; A. Jansen (Gemt)
G. de Wolf (Gent) afgebr.; D. Posthu-
(Alphen)W. F. Schüss (Philidor)
0—1.
Groep B.: C. Kuilman (LB.G.)E. H.
v. Galen (Katwijk) Vz—F. Teleng
(Vriendenschaar) Herrykens (Gent)
Mt', J. Koet (Philidor)M, M. Segaar
(L.S.G.) Vz—Vi.
Groep C.: J. v. Steenis (L.S.G.)P.
Barkema (Philidor) aflgebr.; P. C. v. d.
Leek (Leiderdorp)Th. v Oord Jr (L.
S. G.) 10; D. v. Gelder (Philidor)A
Spek (Schaakgenoegen) 10.
Groep D.: J. P. de Geus (L.S.G.)M.
Optendrees (Philidor) afgebr.; H. v. Wei
zen (Ons Genoegen)—P. v d. Bosoh
(LS.G 01 (regl.); J. Padding (Phili
dor)J. Galjaaixi (Leithen) 10.
Groep E.: L. J. v. d. Meide ('t Leyds
(Zoeterwoude) H. Lam an (OiMi1
Genoegen)P. J. Gaijaard ('t Leyts An- I
oker) 01 (regl.)
ALPHENSE SCHAAKCLUB
Voor de onderlinge competitie van de
Alphense schaakclub werden de volgen-
de wedstrijden gespeeld: Groep I:
KantebeenF. v Beek 01; A. PostA
ïrs 01; A. ZweersD. Posthumi
F. v. BeekA. Post ViVz] A. H.
HooijerL. Kamtebeen 01; A. Volbeda— 1
H. Verburg Vz—Vz. Groep II: H. de
A. Kooij 10; H. Verhagen—J. Kem
pen VzGroep III: K. de HoedR v
Kroon 0—1; J Veldhuis—H. W. v. Teef-
felen 01; A. v. d. KleijJ. Hartwigteo
10; A. v. d. KleijTh. Basie 10.
DAMMEN
A.D.C.-NIEUWS
In de afgelopen week speelde A.D.C. II
te Nieuwkoop tegen het eerste beam van
naam. Na een zeer spannende strijd
wisten de Alphenaren deze ontmoeting
met 128 te winnen. A.D.C. III verloor
in een beleurstellendie strijd met 12—4
van Nieuwkoop H.
WATERPOLO.
L.Z.C.-NIEUWS.
LZC I speelt hedenavond in „de Over
dekte" tegen Vlaardingen, in de
ronde van de bekercompetitie.
K.D.C.-NIEUWS.
De Katwijkse Damclub K.D.C. speeld»
de vijfde en zevende ronde om de beker
en andere prijzen. Hieronder volgen dt
uitslagen:
Groep I: (5e ronde): J LavenJ v E1B
20. A A VooysJac. Freke 02. H Koe-
lewijnF Spierenburg 02. J Schone-
veldG Valkevisser 20. A Barnhoorn—
J Houwer 20.
Groep II (5e ronde): P v d Eykel—J
Heemskerk 02. H Koelewijn Czn.W
Böttcher 02. A v DelftAb v- Beelen
02. G KoelewijnC Zandbergen 20. J
KoelewijnAm. v. Beelen 20.
Groep III (7e ronde): R Haverhoek—P
v Duijvenbode 02. Jac. v DelftC P
Schoneveld 20 (regl.). H Durieux—
Freke 02. A HogewoningC v Dooren
2—0 J v Delft—H Klinkenberg 0-1
(regl.); G de RuijterJ Brussee 20; N
VreeburgH Voorzaad 02.
Uitslag uitgestelde partijen: G Koele
wijnJ Koelewijn 11. R Haverhoek—
Freke 02.
Vrijdag a.s. speelt KDC met het eerste
en tweede tiental voor de LDDB-beket
uit tegen HDC te Den Hoorn (Alnhen).
