NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
WOENSDAG 13 OCTOBER 1948
Stadsnieuw.
500 Ton Marshall-kolen hedenmorgen
te Leiden aangevoerd
Wethouder Van der Kwaak gaf het sein tot lossen
doorbreken. Het wil de getroffen
landen voorzien van productiemidde
len en grondstoffen, zodat z(j wel in
staat zijn hun wederopbouw te ver
snellen. Dit houdt mede in. dat zty bun
nationaal productie-apparaat kunnen
herstellen en hun binnenlandse pro
ductie opvoeren tot een zodanig peil,
dat zU hun exporten kunnen verhogen,
teneinde langzamerhand de aange
gane schuld af te lossen.
Grotere kolentoewijzingen openen
vooruitzichten op een ruimere gasproduc
tie en gastoewijzingen voor het bedrijfs
leven. De beschikking over meer staal
zou het mogelijk maken moderne gashou
ders te bouwen in plaatsen, die zich nu
als gevolg van verwoestingen moeten be
helpen met primitieve en verouderde
middelen. Voorts zou een betere staalcon
structie in het algemeen leiden tot warm-
te-technische voordelen. In de gas-littera-
tuur is er al vaak op gewezen, hoe men
een gunstiger thermisch rendement kan
verkrijgen door vernieuwing van ovens,
retorten e.d. Indien nu voldoende staal
aanwezig is om deze vernieuwingen uit
te voeren, zou men. gegeven de beschik
bare hoeveelheid kolen, daarmede betere
resultaten kunnen behalen. Als het be
drijfsleven met betere outillage wordt uit
gerust en meer energie kan gebruiken,
kan de binnenlandse productie ten be
hoeve van de export opgevoerd en de
aflossing der schulden versneld worden.
Dat wij bij de wederopbouw op ons eigen
gebied belangrijke gebeurtenissen kunnen
verwachten, moge duidelijk zijn, als wij
bedenken, dat de energievoorziening het
conditio sine qua non is voor het verdere
herstel van industrie en bedrijfsleven.
Uit het bovenstaande kunnen wij aflei
den, dat de aanvoer van de Amerikaanse
kolen, hedenmorgen aan onze gasfabriek,
een feit van grote betekenis is.
Stak zijn hand op
Bij het schip „S.H.V. 5", waaraan een
bord met de woorden: „For European
Recovery, supplied by the U.S.A."
bevestigd, waren omstreeks 11 uur
wezig de heer J. Street Jr, vertegen
woordiger van de Amerikaanse Ambas
sade, de heer G. Verheul, vertegenwoor
diger van het depart, van Econ. Zaken,
weth. D. van der Kwaak, ir Y. Ykema,
dir. van de Lichtfabrieken, ir F. Stok-
huyzen, adj.-dir. en dr ir P. Fehmers,
eveneens adj.-directeur.
Ir Ykema richtte zich in het Engels
tot de heer Street en deelde hem mede,
dat de productie aan de Leidse gas-
dachtig toeluisterend en -kijkend gidioor jr.briek op dit ogenblik büna 50 7, hoger
-non is dan in 1939. Dit betekent, dat de
Binnen het raam van de hulp. die
ons land volgens het Marshall-plan
van Amerika ontvangt, is in Rotter
dam een lading Amerikaanse gas
kolen aangekomen. Hiervan Is een
hoeveelheid van 500 ton aan de
Leidse gasfabriek toegewezen, welk
kwantum hedenmorgen per schip
werd aangevoerd.
Zoals wellicht bekend was één van de
voornaamste oorzaken voor het ontstaan
van het Marshall-plan de tegenstelling,
die tijdens en tengevolge van de oorlog
op economisch gebied was gegroeid tussen
de Verenigde Staten en de verschillende
Europese landen. Doordat eerstgenoemd
land niet direct aan verwoestingen had
blootgestaan, kon het zijn productie-appa
raat in stand houden en uitbreiden. Bij
de naties van het continent was dit ge
heel anders. Door de vernielingen en de
stilstand der techniek ging hier alles fhet
veel moeite gepaard.
Dollarleningen waren aanvankelijk het
aangewezen middel om de moeilijke be
ginperiode te overbruggen, maar het
stond al dadelijk vast, dat het de eigen
activiteit van de onderscheidene bevol
kingen zou moeten zijn, die de grote stoot
zou moeten geven voor het op gang
komen en blijven van het bedrijfsleven.
De moeilijkheid deed zich echter voor, dat
er een vicieuze cirkel ontstond. De acti
viteit kan zich eerst goed ontwikkelen als
de ondernemers van een land over vol
doende productieve middelen beschikken
voor hun fabrieken, als zij dus de nodige
machines, apparaten, brandstoffen e.d.
hebben om hun bedrijven te laten
draaien. Dergelijke productiemiddelen
moeten geïmporteerd worden en de de
viezen om deze importen te betalen ont
breken, omdat de betreffende landen zelf
nog niet in staat waren te exporteren.
Door de zaak aldus te bekijken
komt het plan-Marshall in het juiste
licht te staan, want het vormt een
poging om deze vicieuze cirkel te
Van tent tot stad in Palestina
De heer I. Snoek „illustreerde" de Bijbel
De afd. Leiden van de Ned. Christen-
Vrouwenbond kwam gisteravond in „De
Harmonie" bijeen om te luisteren naar
de heer I. Snoek uit Rijswijk, die zou
spreken over het leven in Palestina,
zoals dat in stad en dorp geleefd wordt.
Verlucht door een reeks kleurige licht
beelden ontvouwde
het dagelijks leven met al zijn typische
gewoontes, zoals dat nog steeds in hel
heilige land wordt geleefd door Be-
doeïnen en Fellahs en door de Oosterse
inwoners van Palestine's grote steden.
Daar is in dit leven sinds Abraham en
sinds Christus nog niet zo bar veel ver
anderd, zodat menig toneeltje een tref
fende illustratie werd van de Bijbel en
de voor de gewone lezer duistere plaat
sen in dit Boek der boeken soms plotse
ling duidelijk werden.
Een aantal huishoudelijke mededelin-
gen volgde. Zo zal bijv. in het vervolg
ook het Oosters Instituut aan het Rapen
burg als vergaderplaats worden inge
schakeld. Over de inning van 25 cent
entrée ter bestrijding van de onkosten,
die lezingen ed: met zich meebrengen,
werd men het gauw eens. Introducé's
zullen in het vervolg twee maal de ge
wone entrée-prijs moeten betalen. Ook
de kwestie van propaganda en represen
tatie werden besproken. De vergadering
•tond onder leiding van mej. N. de
f Voor de Kantonrechter
Overtreding leerplichtwet.
Niet minder dan 80 personen uit Lei
den en omstreken moesten voor het kan
tongerecht te Leiden verschijnen wegens
overtreding van de leerplichtwet. De
meeste ouders stonden vrij onverschillig
tegenover hun overtreding. De boeten
varieerden van ƒ6 tot ƒ10.
Vergeten te remmen.
't Is raar maar waar. Toen de Leide-
n-aar J. de G. met zijn auto te Leimui-
den voor een brug moest remmen, ver
gat hij dat. Het 'gevolg was, dat hij tegen
een paar palen opbotste, die tot de grond
toe afknapten. Het O. M. eiste 12 boete
of 5 d. h. De uitspraak was conform.
Niet opgelet.
H. Z. te Leiden deed door nonchalant
achteruit rijden veel melk over de Bree-
straat vloeien. De melkhandelaar J.
er zwaar door gedupeerd; ƒ25 boete of
10 d. h. was de eis; de uitspraak
ƒ20 boete of 8 d. h.
fabriek per dag 170 ton kolen vergast.
Spr. bracht dank aan het Amerikaanse
volk voor zijn hulp.
Weth. Van der Kwaak stak vervolgens
amens de gemeente Leiden zijn hand
op ten teken, dat de arbeiders met het
lossen konden beginnen,
korte toespraak legde de heer
Street er de nadruk op, dat het plan-
Marshall de onderscheidene bevolkingen
slechts in staat wil stellen, haar activi
st voor het herstel te ontplooien.
Naar wij verder vernemen, zullen
meerdere kolenzendingen volgen
Federatie van buurtverenigingen
Gisteravond hield de federatie van
buurtverenigingen een vergadering in het
bestuurshuis van de vereniging „Tuin-
stadwijk". Vertegenwoordigd waren de
buurtverenigingen Professorenwijk, Tuin-
stadwijk, Haagwegkwartier, Rodau. Rond
om de Haven, Maredijk, St. Pancras, de
Kooi en de Vogelenbuurt.
Voorzitter Smit opende en heette wel
kom. De heer Kanbier, wonende Leeu
werikstraat 51, zal voorlopig het secreta
riaat waarnemen. Bij het punt sport dank
te de voorzitter de heren Kramp en Cra-
ma voor hun vele werk. Hierna werd een
sportcommissie benoemd, bestaande uit
afgevaardigden van de verschillende ver
enigingen. Voorzitter is de heer Luiks
van Rodau.Voorzitter van de ontspan
ningscommissie is de heer Woudwijk van
Rodau, voorzitter van de toneelcommissie
de heer Schroder van De Kooi.
In de propagandacommissie heeft de
heer v. d. Hoog namens Tuinstadwijk, de
Professorenwijk en St. Pancras zitting
genomen.
Het bestuur kreeg machtiging tot het
stichten van zg. buurthuizen.
Sfeer in 't gezin?
De „Nieuwe Leidscheei
De heer A. van den Eelaart
teraardebesteld
Gistermiddag as het stoffelijk overschot
van de heer A. van den Eelaart, in leven
oud-directeur van het P.T.T.-kantoor te
Leiden, op de begraafplaats „Rhijnhof"
teraardebesteld. De heer Van den Eelaart
is Vrijdag, zoals Zaterdag werd gemeld,
in de ouderdom van 72 jaar te zijnen
huize te Oegstgeest overleden. Van 1925
tot 1941 was de overledene directeur van
het Leidse telegraaf- en telefoonkantoor.
Sinds 1932 ook directeur van het post
kantoor. Een succesvolle carrière had hij
toen reeds achter de rug. In 1939 werd
hij benoemd tot officier in de Orde van
Oranje-Nassau. De heer Van den Eelaart
was een geziene figuur, vooral ook bij
het P.T.T.-personeel.
De begrafenis vond plaats in grote
eenvoud, maar nochtans onder aan;
lijke belangstelling, vooral uit P.T.T.-
kringen. Ook de tegenwoordige directeur,
de heer D. G. Hartgerink, was aanwezig
Aan de geopende groeve werd gesproken
door de heer J. C. Smid, als vertegen
woordiger van de directeur-generaal van
het P.T.T.-bedrijf, en de heer C. Breg-
man, P.T.T.-inspecteur te Breda, die tal
van jaren onder leiding van de overle
dene heeft mogen werken. De heer S.
ElzevieT Stokman dankte namens
familie.
reaux voor de Handel N.V. te A'dar
Uitgesproken 7 Oct.: J. H. Oprins Haai*
lemmerstraat 139, Leiden. R.C. Mr A. J. Pau-
his. Cur. Mr J. Ph. J. de Ruyter de Wlldt,
te Leiden.
Distributievaria
Morgen (Donderdag) te Leiden
«itreiiking van bonkaarten 812.
raadplege het datumkaartje.
Reorganisatie van het hoger I
onderwijs
Naar wij vernemen, zal het Neder
lands comité van de International Stu
dent Service, gevestigd te Leiden, var
27 tot en met 31 October as. een z.g.n
jaarconferentie houden in t Academie
gebouw te Leiden. Als onderwerp zal
worden behandeld: „De reorganisatie
van het hoger onderwijs". Prof. dr G.
van der Leeuw te Groningen, oud-minis
ter van O., K. en W., prof. dr A. J. N.
den Hollander en de heer M. Hartge
rink, voorzitter van de commissie, inge
steld door de Nederlandse Studenten-
Raad, zullen het woord voeren.
GOUDEN HUWELIJK VAN NOORT
In het bericht over het gouden huwe-
jk van de heer en mevrouw Van Noort,
Rijnsburgersingel 19, ds weggevallen, dat
de heer Van Noort ook als incasseerder
de ophaaldienst bij de Leidsche
Spaarbank in functie is geweest. En dat
nog wel gedurende twintig jaar, dus een
zeer belangrijk deel van de halve eeuw!
TENTOONSTELLING N. Z. H. TE
HAARLEM
Van 19 Oct. t/m 5 Nov. organiseert de
N.Z.H. in gebouw „De Nijverheid", Jans
straat 85 te Haarlem, een tentoonstelling
van opengezaagde onderdelen van ben
zine- en dieselautomobielen, modellen,
maquettes, enz., zulks in het kader van
de opleiding der chauffeurs.
GELOOFSBRIEF IN DE RAAD
Aan de agenda van de raadszitting van
a.s. Maandag is nog toegevoegd het punt
onderzoek van de geloofsbrief van het
nieuw benoemde lid J. Th. Balkestein.
(In de volgende zitting zal de heer B.
dan worden beëdigd).
LEIDSE RIJKSWERKPLAATS VOOR
VAKONTWIKKELING OPGEHEVEN
Per 1 Dec.-~zullen de Rijkswerkplaat
sen voor vakontwikkeling te Leiden,
Schiedam, Almelo en Arnhem worden
opgeheven, terwijl te Surhuisterveen
(Fr.) en Assen nieuwe werkplaatsen wor
den geopend voor bouwvakken en de
werkplaatsen te Groningen en Emmen
met cursussen voor metaalbewerking
worden uitgebreid.
De cursisten uit Leiden en omgeving
zullen dan naar Den Haag of Haarlem
moeten gaan. Een der factoren bij deze
opheffing is o.m. dat de meeste, cursisten
thans reeds reizend zijn. Van de Leidse
cursisten woont op het ogenblik slechts
10 pet in Leiden.
Men wenst, dat bij dezelfde kosten de
Rijkswerkplaatsen over het geheel geno
men groter nut zullen kunnen afwerpen.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Elisabeth C, d v J Bekooij
1 D M Arbouw; Francina T, d v H
Zandbergen en B A Meijer; Johannes H,
P H A van Hartevelt en M A Filippo;
Tjerk, z v M J van Beijeren Bergen en
Henegouwen en A Postmus; Pieternella,
T G Scheurwater en W Guldemond;
Mar ja E, d v* P van Nierop en E Cebol;
Adriana M, d v P de Bruijn en A Brom-
Gerardus J J, z v A G Wannet en
J P Seijsener; Mariette, d v P M Dokter
G B Swakman; Martinus, z v T G de
Bruin en A Kerkvliet; Jacobus J, z v J J
Dubbelaar en A van Rhee.
OVERLEDEN: B Zwart, wednr, 89 jr.
VOOR DE HAAGSE TUCHTRECHTER
Eep makelaar te Nooxdwyk aan Zee
bood te 's-Gravenhage plastic horloge
bandjes, damespullovers, badcostumes
aan tegen hogere dan de geoorloofde
prijzen. De prijsbeheersing sliep niet; de
tuchtrechter voor de prijzen te 's-Gra
venhage veroordeelde de makelaar tot
boete van f 150 en verbeurdverkla
ring van de in beslag genomen goederen.
Tot f 8000 boete werd een pottenbak-
er te Oude Wetering veroordeeld. De
pindastellen, zoutvaatjes, jampotten, kop-
i-schotels e.d. waren te duur aan de
an gebracht en de administratievoor
schriften waren niet nagekomen.
Met f 600 boete werd een bakker te
Katwijk aan Zee gestraft wegens het te
duur verkopen van diverse soorten
koekjes.
Ook liep weer een Leidse bakker tegen
de lamp; hij had brood verkocht met een
hoeveelheid droge stof van slechts 457
gram. Boete f 300.
Ten slotte legde de tuchtrechter f 4000
boete op aan een Oegstgeestenaar, die
kunstnijverheidsartikelen te duur ver
kocht.
Raad van Voorschoten
Zondagsschool „Pniël" half October in 't goud
Wat mej. J. C. Lens ons
vertelde
De rij van Leidse Zondagsscholen, die
dit jaar jnbileren, is nog niet geslo
ten. Nu gaat Pniël van wijk IV der
Ned. Herv. Gemeente een jubileum
tegemoet! Het gouden!
Wij spraken gisteren met de 80-jarige
mej. J. C. Lens. Zij heeft weliswaar de
leeftijd van de sterken al lang bereikt,
maar als ze over „Pniël" begint te praten,
dan is ze in haar element en volkomen
jong. Haar herinneringen liggen voor het
grijpen. Namen, zelfs voornamen hebben
zich in haar sterke geheugen vastgezet.
Het viel ons dan ook niet moeilijk, iets
te weten te komen over de geschiedenis
We kunnen haast volstaan met het
woord crescendo. De oprichters begon
nen hun werk. Omvangrijk was dit van
zelfsprekend niet. Maar men moest na
verloop van enige tijd toch alle krachten
inspannen om de groei der Zondagsschool
op te vangen.
Wat een dameskransje vermag
Wie het ontstaan van Pniël weet, krijgt
onwillekeurig belangstelling voor haar
verdere ontwikkeling.
Er bestond voor vijftig jaren reeds een
jongelingsvereniging. Men voelde het:
een J.V. zonder vaandel heeft niet veel
te zeggen. In het vaandel wordt immers
het karakter en het wezen der vereniging
uitgedrukt. Men ging er dus voor sparen.
Een dameskransje werd in het leven ge
roepen. De leden er van zagen zich wel
dra voor de taak gesteld een tombola te
organiseren. De opbrengst was voor een
vaandel. Dit kwam er ook.
Toen alles achter de rug was, vond men
het toch wel jammer, het gezellige
kransje op te heffen. Besloten werd door
te gaan. Met welk doel? Werken voor de
wijk natuurlijk. Er waren tal van arme
wijkbewoners, die best wat kleren of iets
anders konden gebruiken.
Na enige tijd werd er een avond be
legd, waarvoor vele wijkbewoners (moe
ders, vaders en kinderen) waren uitge
nodigd. Er heerste een goede stemming
in de grote Pniël-zaal. toen de dames
de actieve krans met de door haar ge
maakte kleren voor de dag kwamen.
Terwjjl moeders haar kinderen kleer
tjes pasten, klampte de toenmalige wijk-
predikant, ds K W. Herwaerden, mej.
Lens aan en vroeg haar, of het niet mo
gelijk zou zijn de kinderen wekelijks in
Zondagsschoolverband bijeen te doen
komen. Vanzelfsprekend was zij direct
enthousiast voor dit voorstel, dat nog
dezelfde avond bij monde van de wijkpre-
dikant, die, schrander als hij was, dacht:
,Je moet het ijzer smeden, wanneer het
heet is", aan de ouders werd voorgelegd.
Het vond aller instemming.
Drie Chr. onderwijzers, t.w. de heren
J. Lens, C. van Deijl en A. Mioch, heb
ben toen de Zondagsschool opgericht,
aan welk drietal even later de dames C.
A. S. Lens en A. Los werden toegevoegd.
Mej.. J. C. Lens kon haar krachten niet
geven, omdat zij reeds aan een andere
Zondagsschool was verbonden. Ds Her
waerden gaf een cursus voor het perso
neel. Na hem kwamen in wijk VI ach
tereenvolgens de predikanten J. Hoogen-
raad. J. Riemens en W. H. Kelder, welke
laatste de tegenwoordige wijkpredi-
„W esthilV'-methode
De Zondagsschool heeft de laatste jaren
enige veranderingen ondergaan. Nieuwe
tijden, nieuwe vormen. Een van de groot
ste veranderingen is wel de invoering
van de z.g.n. „Westhill"-methode, die be
oogt het verhaal meer tot het kind te
doen spreken. Na het vertellen bijv.
wordt het verhaal door de kinderen uit
getekend, opdat het wellicht meer zal
gaan leven. Dit afwisselende systeem
blijkt steeds te voldoen, niet alleen aan
de kinderen, wier gedachten In belang
rijke mate op het verhaal wprden gecon
centreerd. maar ook aan het personeel,
dat de aandacht van de kinderen voor
de vertelling nodig heeft.
De ruim 200 kinderen zijn verdeeld
over drie afdelingen (4 tot 6, 6 tot 9 en
9 tot 12 jaar). Het personeel bestaat uit
ongeveer 40 krachten (leidsters en assis
tenten). De hoofdleidster is mej. F. C.
W. Riphaagen, die om haar bezielende
leiding zeer wordt gewaardeerd.
Ter gelegenheid van het halve-eeuw-
feest kregen. Alle kinderen in
de afgelopen zomer een uitstapje. De af
deling Vijfjes bracht een Zaterdagmid
dag in Duinrell door, waar de vraag:
„Juf, wanneer gaan we weer" niet van de
lucht was en de afdeling .Kleintjes" ging
naar de boerderij „De Poppenkast" te
Voorschoten. Hier genoot men van de
sprookjes „Repelsteeltje" en „Hans en
Grietje."
Vakbekwaamheid of partijpolitiek?
Voor de raadsvergadering van gis
teravond was veel belangstelling. De
publieke tribune was geheel gevuld.
Deze belangstelling betrof in hoofd
zaak punt 4 der agenda: de benoe
ming van een directeur van gemeen
tewerken. Een voorstel van B. en W.,
dat niet de instemming had van het
gehele college.
Voordat dit voorstel in behandeling
kwam, hadden de heren Van der Hulst
en Van Dodeweerd en mevr. Romeyn
enkele aanmerkingen op de notulen der
vorige vergadering. De ingekomen stuk
ken werden voor kennisgeving aange-
Ook punt 3: voorstel van B. en W. tot
wijziging van de tussen rijk en gemeente
gesloten overeenkomst inzake de verle
ning van een crediet voor werkverrui
ming i.v.m. de aanleg en bouw zuive
ringsinrichting, ging zonder stemming
onder de hamer door. De staat heeft zich
in 1943 verbonden om twee voorschotten
te verstrekken ad maximaal f238.400
tegen 3 pet. rente. Deze voorschotten
waren bestemd voor de uitvoering, in
werkverruiming, van rioleringswerken
(f158.400) en een bijbehorende zuive
ringsinrichting (f80 000). De riolerings
werken zijn in 1943 voltooid, zodat toen
de laatste termijn van de f 158.400 is
ontvangen. Ten gevolge van tijdsomstan
digheden was het nog niet mogelijk om
de zuiveringsinrichting te bouwen, zodat
het daarvoor toegezegde rijksvoorschot ad
f 80.000 nog beschikbaar is gebleven. Nu
er echter weinig kans meer is. dat dit
werk in werkverruiming uitgevoerd zal
worden, ligt het in voornemen van de
D.U.W., de minister voor te stellen, de re
kening van het onderhavige werkfonds
plan af te sluiten en de nakoming van de
verplichtingen, die de gemeente heeft tot
betaling van rente en aflossing van het
reeds ontvangen voorschot, uit te stellen
tot het tijdstip van voltooiing van de zui
veringsinrichting. Met dit laatsteis nu
de gemeente accoord gegaan.
Uitgesteld
Het met spanning verbeide ogenblik
was hierna aangebroken, dat er een be
slissing genomen zou worden, wie de
toekomstige directeur van gemeentewer
ken zou zijn. Er bleek echter nog een
strijd achter gesloten deuren gevoerd te
moeten worden, want de burgemeester
kondigde een „geheime zitting." aan. Vol
verwachting werd er door pers en pu
bliek anderhalf uur gewacht op de resul
taten van deze kamp. Wie zou er winnen
de „vakbekwaamheid" of de „partijpoli
tiek"? Meer dan een jaar had men zich
reeds kunnen bezinnen Deze vergadering
was voorbereid, nu nog een besloten zit
ting, dus een gedegen beslissing kon wor
den tegemoet gezien. Bij half tien werd
de vergadering heropend en stelde de
burgemeester voor de behandeling van
dit voorstel uit te stellen tot een volgen-
vergadering. Doodse stilte op de tribu-
Men was met stomheid geslagen. De
heer Limburg had er zeker schoon ge
noeg van en wilde ook de behandeling
het voorstel tot bouw van een zeven
tal kleine woningen voor ouden van
dagen maar uistellen, doch daar voelde
de burgemeester niets voor. De heer
Mooy vond de grond niet zo geschikt
dit doel. De voorzitter achtte het
juist een heel mooi punt, dicht bij het
dorp en bovendien konden de ouden van
dagen nog genietep van onze Marine. Voor
de rondvraag was geen animo, wat heel
goed te begrijpen was.
Alphen aan den Rijn
Mannenverenlging „CalvUn".
De heer E. van der Pol, die vanaf de
oprichting voorzitter was van de Geref.
.Calvijn", heeft, in verband
met andere bezigheden, deze functie
neergelegd. Thans is als voorzitter ge
kozen de heer W. Maaskant
De Goudse glazen.
Mr A. A. J. Rijksen, uit Gouda, ver
telde voor een aandachtig gehoor, in de
zaal van Volksbelang, vele bijzonder
heden over het ontstaan en de geschie
denis van de Goudse glazen in de prach
tige St. Janskerk. Deze bijeenkomst ging
het Instituut van volksontwik
keling. Kleurenlichfbeelden illustreerden
Kunst en Letteren
Boyd Neel Orchestra
it is een gelukkige gedachte van het
Leids Academisch Kunstcentrum ge-
t, om het Boyd Neel Orchestra te
laten optreden, Dit orkest is een voor
treffelijk ensemble, dat uit nog geen
twintig musici bestaat en daarom uiter
mate geschikt is om werken van klas
sieke componisten te spelen, die voor
kleine bezettingen werden gecomponeerd.
Wanneer een onzer orkesten een con-
;rto grosso van Handel speelt, wordt dit
altijd in een te grote bezetting en dus
massaal uitgevoerd. Gisteravond hoor
den wij een der concerti echter in een
doorzichtige, zeer geacheveerde en fijn
zinnige vertolking. De directie van de
leider is zeer sober, het klinkend resul
taat altijd uitermate beschaafd. Er is
een prachtige afgewogenheid van klank;
in het contrapuntisch lijnenspel krijgt
elk détail zijn juiste accent.
Van William Bird, een van de compo
nisten der Engelse Virginalistenschool,
wordt zeer zelden een werk op een pro
gramma geplaatst. Het was daarom een
verrassing, dat wij gisteren twee fanta-
van deze meester te horen kregen,
gracieuze, in prachtige imitatorische stijl
geschreven werkjes, die heel fijn werden
uitgevoerd.
variaties van Britten hebben wij
slechts ten dele kunnen appreciëren.
Ook uit dit werk van de productieve
jonge Engelsman spreekt een muzikan-
teske geest. Maar het staat toch niet op
erg hoog plan, het is in sommige de
len zelfs erg goedkoop. Het componeren
gaat Britten erg gemakkelijk af. Daarin
schuilt echter een gevaar, dat slechts
bezworen kan worden door een onver
moeid streven naar de hoogst denkbare
prestatie.
De zaal was tot de laatste plaats bezet
i het enthousiaste publiek heeft het aan
toejuichingen niet laten ontbreken.
Hennie Schouten.
Ensemble-Bassermann
speelde Ibsen
Ibsen heeft met zijn „Gespenster"
(„Spoken") niet altijd even veel succes
beleefd. In 't begin werd dit treurspel
het Naturalisme met allerlei scheld
en begroet „Een open riool", „Een
bloedende wonde", „Een melaalsenhuis",
waren de termen, die de deugdzame
critici in de pers .gebruikten, doch daar
mee tevens zichzelf berovend van hun
belangrijkheid. De evolutie bij Ibsen
zagen zij niet en in deze blindheid ver
gaten zij, dat de schrijver zich niet kon
losmaken van het determinisme. Met
Helene Alviing uit „Spoken" heeft Ibsen
die merkwaardige figuur gegeven,
zoals we die ook uit zijn „Brand" ken
nen, de voor niets terugdeinzende ten
bate van zichzelf. En met deze figuren
deed Ibsen wonderen. In „Spoken" geeft
hij haar de moederliefde, maar ook het
egoïsme, de onverzettelijkheid, maar ook
de slapheid. Zo is de rol ook gespeeld
door Else Bassermann, psychologisch vol
komen uitgewogen en met een zeer grote
bewogenheid. De 80-j. Albert Bassermann
;en rake typering van Pastor Man-
ders. de vertwijfelde, de ongelukkige. De
kinderen van Kammerherr Al ving, wiens
geest het gehele leven dezer mensen bleef
beheersen en a.h.w. de zesde, onzichtbare
rol speelde, brachten Ernst Deutsoh 'als
Oswald) en Annemarie Blanc (als Re-
gine) naar voren op een wijze, die alle
verwachtingen overtrof, terwijl Luk as
Ammann als Tischler Engstrand zich
goed aansloot. Het gehele spel droeg de
kenmerken van het echte Duitse toneel:
naximum aan gevoelsexpressie, maar
een 'tekort aan intellect en technisch
raffinement. Het talrijke publiek bracht
gisteravond in K. en W. terecht veel
hulde aan dit Zwitsers Toneel Ensemble.
Corn. Basoski.
Feike Asma voor de radio
Feike Asma zal morgenochtend van
l uur tot kwart vóór 12 voor de AVRO-
microfoon concerteren op het orgel
de Oude Kerk te A'dam. Het program
ma luidt als volgt: 1. Concerto (in D)
van G. F. Handel; 2. Trio van J. L.
Krebs; 3. Sonate I (f-moll) van F. Men
delssohn; 4. Melodie van Max Reger ei
Final van César Franck.
Benthuizen
Brandstoffen voor grote gezinnen.
Brandstoffenbonnen voor gezinnen, be
staande uit 8 of meer personen, worden
uitgereikt op Donderdag 14 Oct. (mor
gen) letters A t/m L en Donderdag 21
Oct. letters M t/m Z (telkens 9.3012 u.)
Van
Hillegom
wie is die bok?
Gisteren werd een bok onbeheerd op
straat aangetroffen. Het beest is naar
het abattoir gebracht en kan daar door de
eigenaar worden afgehaald.
Rumoer In de nacht.
De bewoners van het perceel Haven
straat 24, beleefden het, dat midden in
de nacht één van hun ruiten opzettelijk
werd vernield. De politie is de vermoe
delijke dader op 't spoor.
Herdenk ingsd lenst.
In verband met het feit, dat ds R. Slui
ter 50 jaar geleden het predikambt aan
vaardde bij de Chr. Geref. Gemeente,
zal hij Zondag a.s. een herdenkingsdienst
leiden in de Chr. Geref. kerk.
Katwijk aan Zee
Katwjjkse haring naar Rusland.
Het Ned. schip, de „Magna-Pete" ligt
thans te IJmuiden, om een lading steur
en pekelharing, verpakt in vaatwerk,
naar Rusland te vervoeren. De haring is
afkomstig van Katwijkse handelaren en
wordt per motorschip van hier naar
LJmuiden gebracht.
Chr. Geref. Gemeente.
Hedenavond i
het gesprokene op bijzonder schone wijze. Chr. Geref. kerk ds P.
de
Sport en Wedstrijden
De Leidse zwemploeg voor de
wedstrijd in Gent |Het 2e tiental van L.D.V. begon goed
Op 23 October wordt de uitwisseling
voortgezet
De zwemploeg, die Leiden in Gent op
Zaterdag 23 October in het kader var
sportuitwisseling zal vertegenwoordi
gen, zal waarschijnlijk als volgt worden
samengesteld:
m borstcrawl heren: R. Keuls (L.
Z.C.) en J. Prevo (De Zijl).
m rugslag heren: H. de Tombe (De
Zijl) en J. van der Reyden (L.Z.C.).
m schoolslag dames: L. Mens (L.
Z.C.) en H. Caspers (L.Z.C.).
m schoolslag heren: W. Stomps en
J. Heck (L.Z.C.).
m borstcrawl dames: H. Cousins
(L.Z.C.), T. Sjardin (De Zijl).
50 m rugslag dames: J .de Jong IL.Z.
en J. de Haan (Sleutelstad).
3 X 100 m wisselslag heren: de Tombe,
Brak en C. Stomps
3 X 50 m wisselslag dames: J. de Jong,
A. de Mey en H. Cousins.
50 m estafette heren: C. Stomps,
R. Keuls, J. Prevo, J. Heck en B. Erades.
Waterpoloploeg: doel: J. Dragt; ach
ter: Brak, H. v. d. Reyden en J. Prevo;
nor: Tegelaar, Lut en H. Kikkert.
Algemeen reserve voor de heren is H.
Kikkert, voor de dames mej. J. Crama.
Op elk nummer zullen twee zwemmers
(sters) uitkomen, wat de spanning on
getwijfeld zal bevorderen.
SCHAKEN.
L;S.G. IIHazerswoude I 73
L.S.G. II heeft de competitie zeer goed
ingezet. Gisteravond won zij. hoewel met
erves spelend, met 73 van Hazers
woude L De gedetailleerde uitslag van
deze voor de le kl. van de L.S.B. ge
speelde wedstrijd is: M. M. Segaar (L.
G.)M. J. Ravensberg (H) VzVz\ A.
J. ModdermanN. Cok 01; dr P. C.
Ar keiJac. Harkes 10; J. Boot n.o.
10; R. v. DamG. Ruys VzVz', A.
Mulder (res.)J. P. Cok 10; F. J.
Hooftman (res.)A. Peters 10; J. B.
Wilderdink (res.)P. v. Veen VzVz\
P. Kuiper (res.)C. v. Ofwegen VzVz',
P. Anes (res.)J. v. Dorp (res.) 11.
SASSENHEIM I—DAN. NOTEBOOM II
5*—4*.
Sassenheim I en Dan. Noteboom II
beten de spits af van de competitie van
de L.S.B. 1948—1949. Gespeeld werd voor
de 2e kl. A. Sassenheim verkreeg een
54 voorsprong, maar vermoedelijk zal
de einduitslag wel remise worden, daar
Wieder er goed voorstaat. De gedetail
leerde uitslag is: D. Buys (Sassenheim)
-A. Wijnans (D. N.) 10; G. v. d. Lip
P. F. Janzen 14Vz\ F van DijkJ. J.
Bizot 01; Joh. de JongM. Giezen-
kamp 1—0; Joh. Aangeenbrug—F. C.
Wieder afgebr.; J. de JongF. Hoek
V4—Vz', G. B. v. d. Lip—C. Plug 0—1; A.
VerbreeA. Bontkes 10; A. Barnhoorn
van Munster 10; H. DaanjeG.
Waasdorp 01.
met gering verschil van het pas
gepromoveerde D.C.L. 2. De voorlopige
uitslag is 'hier 108 in het voordeel
Om de ,,Vlist"-beker
De uitslagen van de le ronde om de
,Vlist"-beker VL.D.V.) waren als "frolgt:
J. Huisman srJ Zaalberg. 02 regl.;
L. GerritsenB. de Kier 20; J. Dreef
Molenaar 20; H. W. ZeilstraJ.
Bernsen 02 regl.; S. v. d. Wijngaard
H. Mar-tyn 2—0; M. v. Leeuwen—C. Klin
kenberg 02; J. H. van GentW. de
Roode 11, de Roode winnaar; C. B.
JanssensW. Harland 20, regl.; J.
KlinkenbergA. Klinkenberg 20; Th.
UyttenbogaardJ. van der Meij 11,
Meij winnaar; W. HeemskerkP.
Leeuwen 02; W. KleijnD. Aanen
2—0; A. SladekP. v. d. Stel 2—0; J. W.
Huisman jrJ. Freeke 20 regl.; E.
KlinkenbergI. Teleng 02.
ZWARTE PION I—PHILIDOR III 6—4
Voor de 2e klasse A. van de L.S.B.
werd gisteravond in Lisse de wedstrijd
gespeeld tussen Zwarte Pion I en Phili-
dor Hl. Het werd een enerverende ont-
ng met wisselende kansen. Acht
partijen eindigden tenslotte in remise,
terwijl de thuisclub er twee won.
De gedetailleerde uitslag luidt: P. A.
Koetsheid (Z P.)J. Kluwer (Ph.) Vz14;
Pastoor de GrootG. Plasmeyer VzVz\
v. DiemenC. W. J. Conijn VzVz',
Scholtes—G. J. P. Dille (res.) 10;
H. Verdegaaldr R. C. Bakhuizen v. d.
Brink (res.) VzA RotteveelM. Op-
tendrees VzVz', H. SiimonsB. C. de Mik
Vz1/z; J. SmitJ. Padding VzM. v.
Ruiten (res.)G. Dallinga VzN. v
d. MeyH. Slegbenihorst 10.
BOSKOOP I—LEIDERDORP I.
Voor de overgangsklasse van de L.S.B.
werd gisteravond de wedstrijd Boskoop
I—Leiderdorp I gespeeld, die door Bos
koop met 6Vz3Ma werd gewonnen.
DAMMEN.
Competitie le klasse L.D.D.B.
Ook de tweede competitiewedstrijd
van LD.V. 1 is met een klinkende
winning geëindigd. Ditmaal werd L.D.C.
1 het slachtoffer met 164. Een
sende nederlaag leed hier W. Heemskerk
L.D.V. 2; één partij werd afgebroken,
waaruit L.D.V. minstens 1 punt zal be
halen. De uitslagen waren:
van Sandijk (L.D.C. 1)B. Slegten-
horst (L.D.V. 1) 02; N. Hogervorst
~T. Huisman 11; R. MarbusW.
Heemskerk 20; C. MeinemaJ. Klin
kenberg 02; W. WolfM. Optendrees
D—2; C. de Koning—P. v. d. Stel 0—2;
n der ZwanI. Teleng 11; L. van
EgmondJ. Zaalberg 02; W. v. Heus-
denA. Sladek 02; J. WortmanS. v.
d. Wijngaard 02.
P. Feitsman (D.C.L. 2)Th. Uyttenbo
gaard (L.D.V. 2) 0—2; Zeegers—W. Har-
land 11; OuwehandJ. van der Meij
11; WassenaarH. de Water 11; Van
der PuttenE. Klinkenberg 11; Schim
melJ. Vermeulen afgebr.; J. TolJ.
Molenaar 11; LavenW. de Roode
02; Franken srJ. Dreef 02; W. van
der ReydenC. Klinkenberg 11.
K.D.C.-nieuws
De Katwijkse damclub K.D.C. speelde
de derde en vierde ronde om de beker
andere prijzen. Hieronder volgen de
gedetailleerde uitslagen.
Groep I (3e ronde): Jac. FrekeJ. v.
Elk 02: J. LavenF. Spierenburg
afgebr.; H. KoelewijnJ. Houwer 20;
J. SchoneveldA. Barnhoorn 11.
Groep II (2e ronde): W. BöttcherJ.
Heemskerk 11; P. den EijkelAb. v.
Beelen 20; H. Koelewijn Czn.C. Zand
bergen 02; A. v. DelftAm. v. Beelen
0—2.
Groep III (4e ronde): N. Vreeburg
v. Delft 20 (regl.); H. VoorzaadA.
Hogewoning 11; J. BrusseeH. Durieux
1—1; H. Klinkenberg—Jac. v. Delft 0—2;
DoorenR. Haverhoek 0—2; G.
FrekeC. v. Klaveren 20; C. P. Scho
neveldP. v. Duy venbode 02; H.
DurieuxH. Voorzaad 02.
De beslissingspartij tussen F. Spieren
burg en Th. Zwetsloot is na een vinnige
kamp weer remise geworden. Dus nog
steeds kan de winnaar niet aangewezen
worden.
Maandag a.s. spelen KDC I en II thuis
oor de LDDB tegen LDC I en II uit
Leiderdorp.
Bij de vorige opgave stond abusie
velijk vermeld J. KoelewijnA. v. Delft
02. Dit moet zijn 11 en Ab. v. Beelen
W Böttcher 20; moet zijn 02.
ALPHEN I—KATWIJK I: 3*4—6*4
Voor de le klasse L.S.B. werd gister
avond in Alphen gespeeld de wedstrijd
tussen Alphen I en Katwijk I. Het werd
3Vz6*4 overwinning voor Katwijk.
De gedetailleerde uitslag is: D. Posthuma
(Alphen)E. H. v. Galen CCatwijk)
Vz*4; C. BruntTh. Admiraal VzVz\
H. v. d. LindenA. J. v. d. Graaff
Koudekerk aan den Rijn
Winkelweek met etalage-wedstrijd.
In hotel De Bruin vergaderde de Kou-
dekerkse Middenstand, Voorzitter T.
Molema, wees in een kort openingswoord j
op de grote waarde van organisatie,
vooral nu, gezien de regeringsmaatrege
len. Op deze vergadering werd besloten, f
een winkelweek te organiseren en i
daaraan een etalage-wedstrijd te verbin
den. De jaarrooster werd als volgt vast-
gesteld: in December zal een hoofdbe-
stuurslid worden uitgenodigd om te
komen spreken; in Januari vindt de
jaarvergadering plaats, terwijl in Maart
een z.g.n. praatavond zal worden belegd.
Bij een gehouden bestuursverkiezing
werden de heren T. Moleima en W. F.
den Hollander herkozen, terwijl de heer
A. Hoogeboom gekozen werd in de vaca
ture G. Sepers.
45-Jarige echtvereniging.
A.s. Vrijdag hoopt het echtpaar N.
Roodenburg en S. Roodenburg—Boot, te
herdenken, dat zij 45 jaar geleden in het
huwelijksbootje stapten.
Feike Asma komt!
Er is goed nieuws voor de muzieklief
hebbers: Feike Asma zal Dinsdagavond
in de Ned. Herv. kerk weer een orgel
concert geven. Vocale medewerking ver
leent mej. Tr. Rensink, sopraan. Uitge
voerd zullen o.m. worden werken van
Jan Zwart, Handel. Mozart, Schuurman
en Feike Asma zelf.
Oegstgeest
Bazar Ned.-Herv. Gemeente.
Op Maandag 18 en Dinsdag 19 Oct.
hoopt de commissie voor kerkbouw der
Ned.-Herv. gemeente aan de Hoge Mors
een bazar te organiseren in het gebouw
voor Chr. belangen. Vele fabrikanten en
gemeenteleden hebben bijgedragen. Ook
de dameskrans vervaardigde vele artike
len, die zonder inlevering van textiel
punten verkrijgbaar zullen zijn. Maan
dagavond om 7 uur zal de bazar worden
geopend door de wijkpredikant, ds Cal-
lenbach. De bazar is geopend Maandag
avond van 7*411 en Dinsdag van 711
uur, terwijl Dinsdagmiddag van 36
uur de deuren speciaal voor kinderen
geopend zullen zijn.
N oordwijkerhout
Gouden huwelijk.
Het echtpaar L. Meilandvan der Meer
is heden vijftig jaar getrouwd.
V oorschoten
Slechtvalk gevangen.
De heer N. F. Bemelman, Leidseweg,
heeft kans gezien een zgn. slechtvalk
levend te vangen. De valk is naar Heem
stede gezonden, om te worden afgericht.
Warmond
Komt er een schaakclub?
Het ligt in de bedoeling in deze ge
meente een schaakvereniging op te rich
ten, iets wat zeer zeker door velen zal
worden toegejuicht. Maandag a.s. zal de
heer M. Bergman in hotel „De Stad
Rome" een simultaanseance geven, waar
bij elke schaakliefhebber welkom is.
Aanbesteding Sweilandstraat.
Om de bouw vdn 16 nieuwe woningen
te bespoedigen, zal binnen een paar we
ken worden overgegaan tot aanleg van
de Sweilandstraat, waarvan de aanbeste
ding iedere dag tegemoet gezien kan
worden.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: Adrianus J M, z v Th A
Duijnhoven en A M Schakenbos; Theo-
dorus W M, z v Th A Duijnhoven en A
M Schakerbos; Franciscus M, z v L Tuijt-
hoff Lambertus; Martinus A M, z v L.
Versluijs en A J de Groot.
GEHUWD: W P v d Horst, 25 j. en M.
Th. Haverkort, 22 j.: J P Bontje, 24 j. en
A M M v Niekerk, 24 jaar.
Zoeterwoude
Op de gemeente-avond, die morgen om
8 uur in de hoorzaal der Ned. Herv Kerk
zal worden gehouden, hoopt de heer Ant.
v. d. Berg uit Valkenburg te spreien
over: „Kerk, gezin en opvoeding".
1—0; H. Verburg—A. C. Berkhey 0—1;
G. Schuilenburgmr J. v. d. Plas 01;
L. Kantebeen—A. P. Poot Vz—Vz', W. v.
d. RoestW. Houwaart 0-1; A. H. Hooyer
J. Bergman (res.) 01; A. PootG. C.
v. d. Hof 01; F. v. BeekA. v. d. Oever
1—0.
POLITIE DELFT—L.P.S.V. 1—4.
Wederom is LPSV er in geslaagd een
overwinning te behalen, ditmaal op da
politie Delft. Een kwartier voor het einde
was de stand nog 1—1, maar toen trad
de doelpuntenmachine van Leiden in
werking. Vogels 2 x. Van Geel en Wind-
horst scoorden de doelpunten.
Oegstgeest krijgt 16 nieuwe woningen
„Duinzicht" wordt „Wijckerslooth"
Gisteravond vergaderde de raad
Oegstgeest o.l.v. burg. J. C. Baumann.
Mr Valentgoed (CH) Was verhinderd.
Medegedeeld werd, dat mevr. Bouma en
de heer Van Nes hun benoeming tot lid
Woonruimtewet hadden aan
genomen en dat de heer W. Doedes uit
Den Helder is benoemd tot opz. tekenaar
2e klasse bij gemeentewerken.
Bij het voorstel van B en W. tot ver
huur van gemeente-eigendommen vroe-
W. de raad delegatie van de
bevoegdheid tot verhuur van de huizen,
die door de gemeente zijn gebouwd op
grond van het financieringsplan. De heer
Blansjaar (CH) deed, naar aanleiding
het verzoek van B. en W. aan de
woningbouwver. „Buitenlust" om het
beheer van de nieuwe woningen admi
nistratief op zich te nemen tegen vergoe
ding, het voorstel om medezeggenschap
krijgen in de toewijzing van deze wo
ningen. Spr. wilde n.l. de woningen al
leen doen toewijzen aan hen, die lid van
de vereniging zijn of worden. Burg.
Baumann was van oordeel, dat de toewij
zing van de woningen alleen behoort tot
de competentie van B. en W. en dat de
bouwver. dan maar trachten moet
bewoners lid te krijgen-
W. zijn geen college, dat propaganda
Buitenlust moet maken. Het voor-
werd hierna z.h.s. aangenomen.
Voorts hechtte de raad goedkeuring aan
de verkoop van verschillende percelen
De raad stelde en regeling vast betref
fende gratificaties aan gemeente-ambte
naren bij 25-, 40- en 50-jarige dienst. Op
voorstel van B. en W. werd hierna de
politieverordening met 9 tegen 5 stem
men in dier voege gewijzigd, dat het ver
boden is om gedurende wedstrijden op
het A.S.C.-terrein zich op te hou
den in de Boon-, Duivenvoorde-
Spaargarenstraat met het kennelijk doel
de wedstrijden gade te slaan.
Het bos „Duinzicht" van de stich
ting „R.K- Seminarie voor de Ned.
Koloniën", dat door de gemeente is
onteigend (welk raadsbesluit thans
de Kon. goedkeuring verkreeg), werd
op voorstel van genoemde stichting
door de raad omgedoopt in „bos van
Wijckerslooth", naar mgr C. L. baron
van Wyckcrslooth, Bisschop van Cu
rium, die van 18341851 aldaar heeft
gewoond.
Het verzoek
restauratie
an de Stichting Oud-Poel
subsidie in de kosten van
n het inwendige van het
kasteel werd, niettegenstaande het plei
dooi van enige raadsleden, afgewezen
met 8 tegen 6 stemmen. Burg. Baumann
zei de hierbij, dat hij zich niet kon voor
stellen, dat de meerdere kosten het ge
volg zijn van de voorwaarden door Mo
numentenzorg gesteld. Men wist, dat een
en ander zou moeten geschieden en con
tractueel was vastgelegd, dat de Stichting
voor het inwendige en de gemeente voor
het exterieur zou zorgen.
Op verzoek van „Buitenlust" werd
een bouwvoorschot van f 151.300 en een
grondvoorschot van f25.024 verleend
voor 16 door deze vereniging te bouwen
woningen aan de Rijnzichtweg. tussen
Sumatrastraat en Borneostraat. De heer
Van Nieuwkoop (AR) maakte bezwaar
tegen de in het ontwerp opgenomen be
paling, dat de dagelijkse opzichter door
B. en W. zal worden aangesteld- Dit ia
z.i. volkomen tegen de normale gang van
zaken, daar de architect aanstelt. B.
en W. gingen er tenslotte mee accoord.
dat de redactie in dier voege wordt ge
wijzigd, dat de aanstelling van een niet
bevoegde opzichter, zo nodig door arbi
ters uit te maken, hun goedkeuring niet
zal wegdragen. Tenslotte werd de ver
koop van de grond door de gemeente aarj
de bouwvereniging tegen de kostende
prijs van f 8 per m2 z.h.s. aangenomen.
Na rondvraag volgde ahdtiM.
