jMroiwr Criitsrlif GTmtrant
Laten de Verenigde Naties werkelijl
eensgezinde volkeren zijn
Wist U
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1948
BUR. en REDACTIE: Hogewoerd 103.
Tel redactie: 20408; Adm. 22710.
Postrekening 58936
Negen en twintigste jaargang No. 7618
DIRECTIE: F DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanhmstïrfi b abebktwti
myn brrl in tegfjenspoef
„In de schenkende
tuit
Zie pag. 2
Op Algemene Vergadering te Parijs deden de
sprekers beroep op wereldgeweten
Het Palais de Chaillot in Parijs geleek gistermiddag op een zoemende bijenkorf:
de Ver. Naties waren bijeengekomen voor hun openingsvergadering op Europese
bodem. Duizenden Parijzenaars waren naar het grondgebied der Ver. Naties ge
trokken om de aankomst der afgevaardigden en van de president der Franse re
publiek. Vincent Auriol. te zien. Toen de delegaties van 58 landen in de grote con
certzaal aanwezig waren, opende de Argentijn Bramuglia, die tijdelijk voorzitter
was, de algemene vergadering van de V-N.
Bramuglia zeide in zijn openingsrede I
m., dat het niet gewenst was, dat enig I
ind van de Ver. Naties uitgesloten werd.
Zr konden geen verkorenen en buiten de
wet gestelden zijn. Over geen enkel volk
mag beslist worden zonder de medezeg
genschap van dat volk, aldus de tijdelijke
voorzitter, die voorts Amerika ten voor
beeld stelde, als een land, waarin 48 sta
len in solidariteit naast elkaar gaan. De
wereld moest erenigd worden op dezelf-
nier. opdat de Verenigde Naties
werkelijk een vereniging van alle naties
rullen worden.
De Franse president. Vincent Auriol,
verwelkomde tevoren de afgevaardigden
op Franse bodem, met de woorden: „Met
angst zien wij de brandhaarden zich uit
breiden en de meest redelijke mensen fa
natiek vJordqn- De wereld is verlamd door
egoïsme en vooroordeel. Van uw
morele macht is de vrede afhankelijk.
Daar de moeilijkheden toenemen en ons
meer en meer bedreigen wordt uw orga
nisatie steeds noodzakelijker."
Trvgve Lie, de secr.-generaal der V.N.,
bracht hulde aan graaf Folke Bernadotte
kolonel Sérot en vijf andere waarne-
rs, die bij het vervullen van hun taak
het leven kwamen. Lie zeide, dat door
ie dood van deze V.N.-functionarissen
duidelijk bewezen werd, dat men in be-
oaalde gevallen niet teveel mocht ver
en op de plaatselijke autoriteiten.
De dood dezer mannen deed dringender
dan ooit de vraag rijzen, op welke ma
de Ver. Naties hun medewerkers zou
den kunnen beschermen. Hij had hier-
enkele voorstellen, die hij later aan
de Assemblée zou voorleggen.
Er werd één minuut stilte in acht ge-
Bernadotte
die
Pa
lestina omgekomen rijn.
De Australische minister van Buiten
landse Zaken, Herbert Evatt, werd door
de vergadering tot voorzitter gekozen. Hij
'erwierf ïll van de 51 uitgebrachte stem-
nen. Na de stemming voor het president
schap verlieten Bevin, Schuman en Mar
shall de vergadering. Paul Henri Spaak
werd gekozen tot voorzitter der politieke
commissie.
De zitting der Alg. Vergadering werd
vanmorgen om half elf voortgezet.
Vader vindt lijk van zijn kind
in gootsteenputje
Toen gistermiddag de heer Vrijdaghs
te Groningen, omdat zijn gootsteen ver
stopt was, met een stok trachtte, vuil uit
het zinkputje te peuteren, vond hij
daarin het lijk van zijn twee jaar oude
je Hendrik, dat sedert Zondag ver
mist was.
Zondag was de gootsteen eveneens ver
stopt, en de heer Vrijdaghs had toen het
zinkputje met een stok doorgestoken.
Ongelukkigerwijze had hij toen vergeten
het deksel op het zinkputje te plaatsen.
Israël wil einde maken aan
de losbandigheid
Sleclit& de Ir gun Zwai Leumi
heeft gecapituleerd
Na de schandelijke moord op Berna
dotte doet de staat Israël pogingen om
zijn gezag te doen eerbiedigen door de
in los, verband optredende strijdorgani
saties. Dit streven schijnt succes te zul
len hebben, wat betreft de Irgun Zwai
Leumi, die haar legers ontbond en aan
Israël overdroeg. De nog fellere Stern-
jroep en haar onderdeel, het Vaderlands
(ront hetwelk brutaalweg de schuld
de moord op Bernadotte op zich
blijven echter afz.ijdig. Intussen
bespreekt men te Parijs het politieke
testament van de vermoorde, dat door
Marshall een goede basis voor een oplos
sing genoemd werd, terwijl de Arabieren
teleurgesteld zijn en het tragisch
men, dat de grootste weldoener vat
Joden (bedoeld is Bernadotte), door de
handen der Joden gevallen is. In de alge
vergadering van de V. N. verwierp
Syrië Marshalls voorstel om de conclu-
ies van dit plan goed te keuren.
In diepe rouw heeft het Zweedse volk
het stoffelijk overschot van graaf Berna
dotte in het vaderland ontvangen. Op
vliegveld van Stockholm zong de
menigte een oude Psalm van Luther
door een dichte haag van mensen ging
de lijkstoet naar de woonplaats van
nadotte.
Ned. lifter bestal Belgische dame
Mevrouw Helene Chaudoir, uit Luik,
nam dezer dagen, toen zij Utrecht ver
liet, onderweg iemand in haar auto mee,
die verzocht had een eind mee te mogen
rijden. Nadat de „lifter" de auto had
verlaten, bleek een koffertje waarin zich
o.a. een, met briljanten beizette, platina
armband, een paarlen collier, enkele oor
ringen en verscheidene andere juwelen
bevonden, verdwenen te zijn. De politie
stelt een onderzoek in.
EX-BURGEMEESTER VAN HEEM
STEDE KRIJGT 12 JAAR.
De ex-burgemeester van Heemstede, J.
H. v. Riesen, is heden door het B.G. te
A'dam conform de eis veroordeeld tot
12 j. Cm. a.), wegens hulpverlening aan
de vijand, zoals het opsporen van Joden,
vorderen van werkkrachten, e.d.
Vandaag stellen teij ÏJ voor:
JOOP SCHONEVELD,
Brouwerstraat 23, Rijnsburg
Joóp 2 Mei 1947 met de „Irtdrapoera"
vertrokken heeft het in Indië best
t*n ztn en is gelukkig in zijn oude vak;
tutomonteur. Eenmaal is hij van Medan
vaar Batavia gevlogen,
slecht bevallen: het we<
Parlementsleden uit 14 lan
den naar Den Haag
Van 27 tot 30 September
parlementsleden van Canada, Australië,
Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Ierland,
Hindoestan, Pakistan, Ceylon, Malta,
Noord-Ierland, Man, Bahama, Mauritius
en vermoedelijk Bermuda in ons land ter
bespreking van de Westelijke Unie, de
wederopbouw, de uiwoer en Indonesië
Maandag a.s. om 9 uur n.m. worden zij
ontvangen in de rookkamer der Tweede
Kamer, Dinsdag maken zij een tocht naar
't Westland en Rotterdam, en die zelfde
dag om 4 uur zal in een bijeenkomst
alle leden der Staten Generaal de v
zit ter der Tweede Kamer hen toespre
ken. Des avonds ontvangt de minister
van Buitenlandse Zaken hen in de Tre-
veszaal. Woensdag bezoeken zij Aalsmeer,,
Alkmaar. Wieringermeer en Afsluitdijk
en om half negen biedt de Regering
maaltijd aan op Oud-Wassenaar.
Rusland nog in geen 10 jaar klaar?
In het Australische parlement hield
de minister van oorlog. Chambers, een
optimistische rede, waarin hij zich be
riep op een uitspraak van maarschalk
Montgomery, dat Rusland de eerste
jaren geen oorlog zou kunnen beginnen.
Japan de eerste twintig en Duitsland de
eerste dertig jaren niet. Montgomery was
volgens de minister een persoonlijk
vriend van Stalin, had vaak met hem
gesproken en wist meer van Ruslands
vermogen om oorlog te maken
iemand anders ter wereld.
Haagse feestverlichting vanavond
voor t laatst
We maken de lezers er opmerkzaam
op, dat de fraaie Haagse feestverlichting
vanavonud voor het laatst zal branden
en wel tot 11 uur.
Bij het Mil. Hospitaal te Den Haag beleefde Katrientje v. d. Mandele de dag
an haar leven, toen zij gisteren de Koningin, tijdens een rijtoer, namens de
patiënten een bloemenhulde mocht brengen.
Is
er onenigheid onder Westelijken
over Berlijn?
Generaal Clay ziet nog altijd geen oorlog
in de toekomst
De ministers van Buitenlandse Zaken vallen,
an Groot-Brittannië, de Ver. Staten en
Frankrijk, Bevin, Marshall en Schuman
hebben gistermiddag vooi
maal een conferentie gehouden
Berlijnse crisis. Na anderhalf uur wé
zij het, volgens Ass. Press, nog niet
geworden, of zij de Berlijnse kwestie
of niet 1
evenmin, dat hij onafwend
baar
ecauu.-... Volgens Ass. Press, zal Amerika
de tweede j de Westelijke mogendheden op blijven
de I aandringen om aan de ontmanteling der
•enDuitse industrie paal en perk te stellen.
>r,e I Succes voor „Telefunken."
De bekende radiotoestellenfabriek „Te-
de Ver. Naties zullen bren- lefunken" is er in geslaagd haar vol
gen. Het bericht oven deze onenigheid ledige installaties uit Thunngen in de
werd door officiële Britse kringen ech- Sowjetzone naar de Westerse zone over
klem tegengesproken. Men geeft te brengen. w™-,, ,r,n*
toe dat er een begrijpelijk verschil van De volgende maand zal de Framse zone
accentuering is van enkele tactischevan Duitsland economisch verenigd wor-
wfftioc Hnnh pr hestaat aeen orin-den met de Brits-Amerikaanse zone, ter
kwesties, doch er bestaat geen prin gieren te Genève twaalf landen,
cipieel meningsverschil over de belang-, «iji giste multilateraal
geen zin meer hebben en een beroep op
de Ver. Naties onvermijdelijk is.
De ministers zullen waarschijnlijk niet
eerder dan volgende week opnieuw bij
eenkomen en aangenomen wordt, dat de
tuSseftliggende tijd zal worden gebruikt
nieuwe stappen te Moskou. ïntus-
zijn de drie Westerse afgezanten in
de Russische hoofdstad, op doorreis naar
Parijs, te Berlijn aangekomen, terwijl
Bevin naar Londen is teruggekeerd, om
vanmorgen in een bijzondere kabinets
zitting verslag uit te brengen over de
besprekingen.
Generaal Lucius Clay blijft nog steeds
optimistisch. Gisteren stond hij een in
terview toe aan de Franse „Figaro" en
hij zeide opnieuw, dat hij zeer zeker niet
geloofde, dat de oorlog de Westelijke
mogendheden onverwacht op het lijf zal
Dertig millioen voor Nieuw-
Guinea-kolonisatie
de Regering voorgelegd
Plan
Een c<
leiding v
nenkort
leggen m
land
deskundigen onder
n ir A. F. Wehlburg zal bin-
m de regering een plan voor-
t een voorstel om het achter-
Manokwari aan de Geelvink
baai (Noord Nieuw-Guinea) open te leg-
>n voor kolonisatie. Het plan voorziet
een steunfonds van 30 millioen gul-
;n voor de duur van 5 jaren.
Jaarlijks wil men 1000 ha open leg
gen. Het pionierswerk gesohiedt uitslui
tend door geselecteerde mensen, waarbij
plaats zal worden toegekend
aan demobilisanten van het K.N.I.L.
Men wil gébruik maken van de nieuw
ste technische methoden.
Het bestuur van de vakgroep Detail
handel in Kruidenierswaren besprak
dat is hem] audiëntie met min. v. d. Brink de nv
bar slecht, lij kheden betr. opleiding en gebrek
Van Mook voorlopig nog
aan het roer
Over enige maanden wordt
aftreden opnieuw overwogen
De „Nieuwsgier" spreekbuis van dr
Van Mook te Batavia verneemt uit
Den Haag, dat de Nederlandse Regering
besloten heeft, de wisseling van Land
voogd enige maanden uit te stellen en
pas na een nieuwe bespreking met Van
Mook een'beslissing te nemen. Het ka
binet en de Landvoogd kwamen tot over
eenstemming over de houding, in te ne
men in verband met d£ loop der gebeur
tenissen in de republiek en met de struc
tuur der Interim-Regering. De Haagse
correspondent van het blad meldt, dat dr
Van Mook Maandagochtend na ontvangst
van een telegram der voorlopige Federale
Regering, met een daartoe strekkend ver
zoek, aan minister Drees mededeelde,
voornemens te zijn, Dinsdag naar Batavia
terug te keren, welk plan minister Drees
met voldoening vernam. De ministerraad
erkende de noodzaak van Van Mooks te
rugkeer en kwam Maandagmiddag en
Maandagavond bijeen.
Ten aanzien van de wisseling van Lahd-
voogd zal alleen een besluit worden ge
nomen na nieuwe besprekingen met dr
Van Mook.
Naar onze parlementsredacteur
neemt, is dit verhaal in grote trekken
juist. Van Mooks plaatsvervanger, de
heer Abdoelkadir, had namelijk de Land
voogd opgebeld om hem te waarschuwen,
dat zijn overkomst gewenst was, waarna
het overleg met de heer Drees en de mi
nisterraad volgde.
Honderdvijf soldaten staan terecht
Ae Batavia
Voor de krijgsraad te Batavia staan
thans 105 militairen van de Koninklijke
landmacht terecht wegens diefstallen van
goederen tussen midden 1946 en April
1947. Zelfs jeeps werden gestolen en
oms voor f850 verkocht. Vrijdag komt
e uitspraak.
THEO UDEN MASMAN IN BEROEP
De heer Theo Uden Masman, leider
an „The Ramblers", is, aldus „Het Pa
rool", in verzet gekomen tegen een boete
f5000, hem opgelegd wegens gedra
gingen in de bezettingstijd. Hij zal nu
Woensdagmiddag 13 October in het kan
ton gerechtsgebouw te Hilversum voor
Van Loon verschijnen, die de tribu
naalzaken in het Gooi afhandelt.
SIGARENFABRIKANTEN WILDEN
PALING VOOR SIGAREN
In Oulemborg is tijdens een uitgebreide
controle proces-verbaal opgemaakt tegen
32 sigarenfabrikanten. Het bleek, dat 22
van hen de sigaren rechtstreeks aan de
winkeliers leverden tegen banderole-
prijs, terwijl het ook zou zijn voorgeko
men inlevering van banderol
len of bijlevering van gerookte paling
eiste.
Beslissing over terugheer van
koning Leopold
Veertig Belgische senatoren beraadsla
gen thans in twee commissies over de
vraag of er een volksraadpleging zal wor
den gehouden over Koning Leopold H.
Als zij over enkele dagen daartoe moch
ten besluiten, dan zal het parlement dit
besluit moeten goedkeuren. De uitslag
van een volksraadpleging is niet bindend.
MIN. STIKKER UIT AMERIKA
TERUGGEKEERD.
Hedenmorgen is min. Stikker enige
uren vroeger dan de in de KLM-dienst-
regeling vermelde tijd op Schiphol
teruggekeerd van zijn reis naar de Ver.
Staten. De minister is terstond naar Den
Haag gegaan.
Eind dezer week vertrekt de heer
Stikker naar Parijs ter vergadering
de V. N.
Vrouwelijke rebellengencraal op
schimmel.
Binmaanse regeringstroepen hebben
drie uur lang slag moeten leveren tegen
een overmacht van rebellen, die werden
aangevoerd door een op een schimmel
gezeten vrouwelijk opperhpofd, de be
ruchte Ma Khin Nyoet, Slechts nadat
versterkingen voor de troepen kwair
opdagen, trokken de rebellen zich terug
met achterlating van 87 doden.
De pokken-epidemie in Zuid-Su-
matra neemt in hevigheid af.
Te Batavia is gisteravond de Grond
wetswijziging plechtig afgekondigd.
Positie der republik. regering nog
steeds zeer hachelijk
Djokja vestigt alle hoop op zijn troepen in Oost-Java
Een republikeinse waarnemer te Bata-
a heeft aan Aneta medegedeeld, dat het
uiterst moeilijk zal zijn, Madioen op de
communisten te heroveren, tenzij de re
publikeinse zesde divisie, die te Kediri,
100 km beoosten Madioen gelegerd is,
tijdig medewerkt. Volgens Aneta wordt
de positie vèn Soekarno en Hatta moei-
geacht. Zij zouden de massa (in
Djokja) achter zich hebben, maar niet
zeker zijn van hfet leger onder Soedir-
terwijl de communistische minder
heid door haar organisatie een belang
rijke macht is. Mohammed Roem. de
voorzitter van de republikeinse delegatie,
heeft een belangrijk onderhoud gehad
met het Amerikaanse lid van de Com-
van.Drie, de heer Cochran. Terwijl
republikeinse zijde de overkomst
der communisten Sjarifoeddin en Se-
tiadjid van Madioen naar Djokja niel
bevestigd wordt, meldt het Franse pers
bureau A F P.. dat in Batavia hardnek
kige geruchten de ronde doen, volgens
welke Sjarifóeddin te Djokja een kabinet
wil vormen, waarin de communisten
zouden worden opgenomen. Merkwaardig
Is in dit verband een bericht van Antara
betreffend de houding van Sjahrir, die
zich indertijd met een kleine groep socia
listen buiten het Volksfront had gehou
den. Deze zegt nl„ het te betreuren,'dal
de betrekkingen tussen de communistische
partij en de republikeinse regering vijan
dig geworden zijn. Zijn partij wenst var
de reg.-Hatta de belofte, dat zij uitslui
tend tegen de opstandelingen in het ge
weer zal komen en niet tegen een poli
tieke ideologie.
Inmiddels meldt een A.P.-bencht uit
Malang. dat het ook in het Opsten
de republiek, van welke zijde Djokja op
redding hoopt, niet pluis is Uit Malang
zou men namelijk op republikeins gebied
schieten hebben gehoord. Een
de republiek betekent het echter, dat de
Soesoehoenan van Soerakarta, die grote
invloed heeft op de bevolking van Ma
dioen, voor radio-Solo een rede heeft
kunnen houden, waarin hij opwekt tot
steun aan Soekarno en Hatta.
Wat de gevechten in Tapanoeli (Suma
tra) betreft ontkennen de republikeinen
dat het hier gaat om een partijoorlog.
Het leger zou daar slechts onderlinge
geschillen uitvechten.
De militaire toestand.
Volgens nadere berichten patrouille
ren thans in de hoofdstraten van Ma
dioen vrachtauto's met rode vlaggen. Re
publikeinse troepen zijn ontwapend; de
1 politie is ontbonden en de diensthoof
den zijn vervangen- Er is een regering
itionaal front gevormd
marjono Soerjono is benoemd tot mili
tair gouverneur, onder bijstand
Soepardl. Assistent-resident is geworden
Abdoel Moetali.
berichten van republikeinse
kringen t,e Batavia geloven mag, dan
de TNI "de communistische tegenstand
hebben gebroken te Tjepoe, Bodjonegoro
Blitar. De communisten die door de
rep. op 3 tot 4000 man geoefende soldaten
worden geschat, zouden in een nauwt
ring om de stad heen liggen en volko-
afgesneden zijn. Het „Bataviaas
Nieuwsblad" waarschuwt echter, enigs
zins sceptisch te zijn over deze berichten.
Volgens dit blad zou er nog niets ge
bleken zijn van militaire daden van
Djokja.
In Sragen, waar onlangs nog een com
munistisch garnizoen moet hebben gele
gen, werd door duizenden eqn betoging
ten gunste van Hatta gehouden, aldus
beweert Antara.
„Times" pleit voor gezamenlijk optreden
in het Oosten.
De „Times" meent, dat de Westelijke
democratieën thans een duidelijke
leiding hebben om gezamenlijk op
treden tegen de pogingen van Moskou
omhet nationalisme in het Oosten
verkeerde banen te leiden. Het blad
meent, dat Nederland er g
doen, met de republiek tot
ming te komen, nu deze gedwongen
zich te soharen aan de zijde van ordelijke
vooruitgang.
PAKISTAN BLIJFT MOBILISEREN
Volgens Reuter zou de regering v<
Pakistan alle reservisten der luchtmacht
oproepen.
DAT in het Agnetapark fe Delft de 4-
jarige Johanna Wensveen is verdronken.
DAT Fred. Roeske, dirigent van de Man-
nenzangver. „Apollo" te A'dam, tijdens
zijn tournée door Zweden is benoemd tot
officier in de Orde van Wasa.
DAT het district A'dam van de C.P.N.
gisteren een grote protestvergadering
heeft gehouden i.v.m. het ontslag van
communistische wethouders te A'dam.
DAT door de Federatie van Kunste-
tars een commissie is ingesteld, waarir
a. mevr. R. Marsman en A. Coolen zit
ting hebben, voor het kiezen van goeds
kinderboeken en deze boeken het embleem
in de commissie dragen.
DAT de Chr. Jonge Boeren- en Tuin-
dersbond min. Schokking verzocht de
voorgenomen verhoging van de briefporti
millitairen in Indonesië geen door
gang te doen vinden.
DAT evenals „de Groene" het weekblad
„Vrij Nederland" volgens de N.R.C. zelf
standig blijft verschijnen.
DAT te Huizen (N.H.) 63-j. oud is over
leden de oud-gouverneur van Celebes J.
L. M. Swaab.
DAT de commandant van de motortor-
pedodienst, luit. ter zee 2e kl. W. A. de
Looze, die voor zijn dappere houding tij
dens de oorlog al diverse (buitenl.) onder
scheidingen ontving, werd benoemd tot
ridder 4e kl. der Mil. Willemsorde.
DAT te Soest een melk-tankauto tegen
:n huis op vloog en 3800 1. ondermelk
verloren ging.
DAT 72 j. oud te Kampen is overleden
de oud-gemeentesecr. mr J. v. d. Oever.
DAT de internat, fotografietentoonstel
ling in Arti et Amicitiae te A'dam tot 3
Oct. toegankelijk is en wel iedere werk-
DAT zowel onze gezant te Rome als de
Ned. journalisten aldaar bij de Ital. rege
ring hebben geprotesteerd tegen ertkele
schandelijke artikelen in Ital. bladen over
de inhuldiging van Koningin Juliana en
hun rectificatie is toegezegd.
DAT te Wassenaar, 81 j. oud, is overle
den drs M. Hovingh.
DAT te R'dam, 74 j. oud, is overleden
de bekende advocaat mr W. A. v. Traa.
DAT ingezetenen van Clinge (Zld) het
Rijk om vergunning verzochten de haven
Nieuw-Namen binnen de gemeente
te exploiteren.
DAT Ged. Staten van Friesland de Gijs-
bert Japiksprijs 1948 voor het beste Friese
proza posthuum hebben toegekend aar
Myckle J. Haisma voor zijn novelle „Sim-
DAT de Joost Halbertsma-prijs 1948
jor het beste Friese werk over de ge
schiedenis van Friesland is toegekend aar
G. Knop te A'dam voor zijn werk „Schyl-
gerlen" (Terschelling).
DAT i.van. het 40-jarig bestaan van de
Bredase veiling, minister Mansholt Za
terdag aldaar een land- en tuinbouwten
toonstelling opent, die tot Woensdag
duurt.
DAT Ged. Staten van Zeeland bij de
Regering protesteerden tegen de voorge
en afschaffing van het vrije vervoei
de Prov. Stoombootdienst over dc
Wester Schelde.
DAT Ammerzoden een marmeren
plaquette zal aanbieden aan de gemeen-
Bodegraven, Hazenkarspel, Koedijk,
Langedijk, St. Maarten, St Pancras,
Reeuwijk en Warmenhuyzen, als dank
voor het adopteren na de oorlog.
DAT op het 2 Oct. te Breukelen
houden congres van de 10 jaar bestaande
Ned. Bond v. Mondaccordeonver. gepro
testeerd wordt tegen de invoer van infe
rieure instrumenten, waardoor duizen
den guldens deviezen verloren gaan.
DAT voor de R. v. C. verwerping
beroep werd geëist inzake de uitgever
Morks, die wegens verraad o.m. van zijn
beide broers door het R'dams B.G. tot
12 jaar was veroordeeld.
DAT zijn benoemd tot ridder in de
orde van O.-N. J. Spiele te R'dam, wnd.
van het Centraal Bureau uit het
Ned. Landbouwcomité en E. Dudok var
Heel te Huizen, dir. van Van Heel's ge
condenseerde Melk Mij, te A'dam er
Kampen.
DAT kolonel Edgar L. Morris Jr., uit
Columbia (North Carolina. V. St.), die
kaarten maakte voor de landingen
Normandië, tot ridder in de Orde t
O.-N. werd benoemd.
DAT volgens de weekstaat van de Ned.
Bank de papiercirculatie met 25 milli<
gulden verminderde.
DAT de firma C. J. van Houten
Zoon te Weesp, met ingang van 17 Sept
werd omgezet in een N.V.
DAT de bloeiende Victoria Regia
de Amsterdamse Hortus gisteravond
vanavond voor de laatste maal in dit s
zoen te bezichtigen is.
DAT in een buitengewone Staatscou
rant de Troonrede werd opgenomen.
DAT de Bond van Kleermakerspatroons
te Groningen gisteren een congres open
de als hulde aan de vakgenoten, die twee
eeuwen geledeif aldaar een landdag
hielden.
DAT bij afgravingen te Vaals de resten
van een waterleidingskanaal uit de 3(
eeuw zijn gevonden.
DAT te Gorssel, 83 j. oud, is overleden
mr P. Goldenberg, eertijds directeur
de Nat. Bank en districtsdirecteur vai
Rott. Bankver. te Deventer.
DAT de Staatscourant een loonregeling
voor het rietdekkersbedrijf bevat
een opgave van merktekens op uit de
circulatie genomen bankbiljetten.
Tijdens het gisteravond gehouden
havenspel te Schevenlngen bood dhr
M. den Heüer namens alle ingezete
nen H.M. de Koningin een zilveren
logger aan. Het moment van de over
dracht.
PAPANEK'S UITLEVERING GE
VRAAGD
Dr Jan Papa nek, de voormalige Tsje-
dhoslowaakse afgevaardigde bij de Ver.
Naties, heeft als lid van het consultatief
comité in een voor genodigden gereser
veerde loge. de openingszitting van de
algemene vergadering te Parijs bijge
woond. Tsjechoslowakije heeft een arres
tatiebevel tegen hem uitgevaardigd er
de Franse regering om zijn uitlevering
verzocht. Papanek wordt er van beschul
digd fondsen tot een totaalbedrag
125.000 dollar te hebben ontvreemd.
WEERBERICHT
Aanhoudend koud iceer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
's Nachts zwaar bewolkt met tijdelijk
enige regen, voornamelijk in het Zuiden
van het land, iets minder koud.
Overdag: Wisselend bewolkt met plaat
selijk enkele" buien, ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. Matige, ii
Noorden van het land tijdelijk krachtige
wind tussen West en Noord.
In de prachtig versierde Ridderzaal,
die weer gevuld was met volksver
tegenwoordigers en hoofden van be
stuur in gala-uniform, zoals voor de
oorlog, sprak H. 31. Koningin Juliana
gisteren haar eerste Troonrede uit.
V.
De weerslag
Een goede gewoonte volgende, geven
rij in dit nummer de reactie weer. die
de Troonrede in bladen van verschillen
de richting gevonden heeft. Het spreekt
vanzelf, dat die beschouwingen nogal
uiteenlopen. Hierover echter zijn de bla
den het wel eens, dat de Troonrede er
uitzonderlijke lengte. Daarom,
schrijft „Trouw" terecht, leent zij zich
best voor een .samenvattende beoor
deling". „Wat wij er in het algemeen van
kunnen zeggen", schrijft „Trouw", „is,
dat zij zeer voorzichtig is gesteld, en dat
zij ten aanzien van tal van punten, die
zij aanroert, en waarop zij maatregelen
het uitzicht stelt, zeer gereserveerd is".
Inderdaad, de Troonrede was lang. „Een
vermoeiende catalogus", noemt het
„Friesch Dagblad" haar, hetwelk daarna
opmerkt, dat het ook dit ministerie blijk
baar ontbreekt aan het meesterschap
de beperking. Al even erg is. dat
deze Troonrede stijl mist, schrijft dit
blad, een euvel overigens waaraan na da
bevrijding al de Troonreden blijk gaven.
De abnormale lengte van de Troon
rede, zo is het oordeel van „De Neder
lander", wordt geenszins gemotiveerd
door een evenredige belangrijkheid van
inhoud. „Men krijgt de indruk, dat de
Regering volkomen beheerst wordt door
haar ambtenaren en dat de belangen van
deze ambtenaren bij de afdoening der
staatszaken van meer betekenis is dan het
landsbelang".
Ook de „N.R.C." is van oordeel, dat
blijkens deze Troonrede, voor dit par
lementaire jaar eerder van een reeds
overladen dan van een mager rantsoen is
te spreken. -Maar de Troonrede, schrijft
het blad, getuigt wel van werkelijkheids
zin. Ook het „Alg. Handelsblad" is dit
oordeel toegedaan, wanneer het in dit
staatsstuk iets hoort doorklinken van een
„nieuwe zakelijkheid", een „combinatie
van realisme en idealisme".
Die werkelijkheidszin leest ook de
„Volkskrant" (in een artikel, niet van de
hand van de heer Rommel in de Troon
rede: maar in de ena paragraaf valt de
zakelijkheid nog al eens anders uit dan
in de andere".
„Een Troonrede in majeur", zo noemt
haar „De Maasbode", maar het blad
vraagt ook: „Men vraagt zich echter af
of dit optimisme wel steun vindt in de
werkelijkheid".
Ietwat spijtitg zijn de bladen, die des-
jds een voortzetting van het oude be
wind op de smalle Rooms-rode basis
hebben verdedigd, en die nog met enige
weemoed aan die dagen terugdenken. Zo
schrijft „De Tijd": „De Regering is ver
nieuwd en de Troonrede dus weer lan
ger dan die van het vorige jaar". „Maar",
merkt dit blad onder meer op, „zelfs
deze Troonrede komt het met een
zwarte kool geschreven woord „bezuini
ging" niet voor, en dit lykt ons psycho
logisch van belang".
Dit blad acht het voorts van grote be
tekenis, dat deze Troonrede nu eindelijk
iets brengt over de buitenlandse po
litiek.
Gereserveerd in zijn beoordeling is ook
,Het Vrije Volk". Zelf schreven we gis
teren, dat in de Troonrede geen speci-
socialistische stokpaardjes worden
bereden. „Het Vrije Volk" constateert dat
ook op zijn manier door te schrijven, dat
de Troonrede in al haar lengte sober is
,op het gebied der beginselen". „Jammer
genoeg, maar zo heeft de K.V.P. het ge
wild, hoewel zij het ook anders had kun-
krijgen." Een kleme nabetrachting
dus op de kabinetsformatie.
Niettemin, aldus „Het Vrije Volk", ont
breken de beginselen in deze Troonrede
niet, daarmede aangevende, dat het blad
:oeven genoemde beginselen (die
gemist worden) de specifiek socialis
tische bedoelt Van die beginselen, die
wel in de Troonrede staan, worden door
het blad sommige met vreugde, andere
echter met wantrouwen „herkend" of
„ontvangen". Onder de beginselen, die
met wantrouwen worden begroet, is de
grote drang in deze Troonrede naar her
stel van de vrije economie.
Vermelden wij tenslotte „De Waar
heid" (die de milliardennota in commu
nistische stijl een ..Dollarnota" noemt).
Dit blad meent: „De Regering-Drees is
nog reactionnairder dan haar voorgang
ster".
En met deze „reactie" het blad ver
geve ons het woord willen wij dan voor
ditmaal besluiten.
ZON EN MAAN.
Donderdag. 23 September. Zon op 6.3T
u.. onder 18.37. Maan op: 20.17, onder
Porf. mr P. A. Diepenhorst droeg
hedenmiddag het rectoraat van de V.U
over aan prof. dr F. W. Prosheide.
