Jüeuurc Ytiterip (tfourant
Sensatie in Thueringen: Wij worden
geruild voor West-Berlijn
Wist U
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1948
BUR. en REDACTIE: Hogewoerd 103.
Tel redactie: 20408; Adm. 22710.
Postrekening 58936
ABONNEMENTEN: ƒ3.90 per kwartaal;
1-30 per maand; 0-30 per week
Negen en twintigste jaargang No. 7611
CHRISTELIJ K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
M$taataasfid? is öfjeMmtl
myn bert in teggenspott0
Na veel critiek toch
montagewoningen
Zie pag. 2
Volgende Westerse stap zal echter
ongetwijfeld een andere ziin
Thüringen is de Duitse staat, die de Amerikanen in 1945, de glorieuze dagen van
broederschap na de overwinning, aan de Sowjets ter bezetting overdroegen. In
deze staat gaan op het ogenblik hardnekkige geruchten, dat zy weer onder Ame
rikaans bestuur zal komen, in ruil voor de bezetting van West-Beriyn. Het is
natuuriyk ondenkbaar, dat de drie Westelyke afgevaardigden dit by hun aanstaand
bezoek aan Josef Stalin zullen voorstellen en het is zeker, dat zy naar een andere
oplossing zullen zoeken.
Op de Britse en Amerikaanse ambassa
des te Moskou hebben de drie Westelijke
afgezanten gisteren twee bijeenkomsten
gehouden, waarin zij de basis legden
voor de besprekingen met Stalin, of Mo-
lotof. Volgens een woordvoerder van het
Britse ministerie van Buitenlandse Za
ken waren de afgevaardigden het eens
geworden over de „volgende stap". Thans
wordt als datum van het onderhoud
Woensdag genoemd.
President Truman heeft in Washington
Wisjinski loopt met boos
gezicht de zaal uit
Vier en half uur gekibbel te Parys.
De zitting van de conferentie der vie:
grote mogendheden te Parijs is gisteren
tot een einde gekomen doordat de Rus
sische onderminister van buitenlandse
Zaken, Wisjinski, boos wegliep. Vier
een half uur was er getwist, zonder dat
het eigenlijke onderwerp, de Italiaanse
koloniën, ook maar ter sprake
komen. De twist liep over de vraag of dit
werkelijk een conferentie van ministers
van buitenlandse zaken was of niet.
Wisjinski bestreed dit omdat slechts
Schuman aanwezig was. De anderen
echter wezen er op, dat zij als plaats
vervangers gemaohtigd waren en v
gen Wisjinski of h ij wel gemachtigd
(sic. Red.) Wisjinski noemde dit
onbehoorlijke vraag. Bij een andere
vraag zéide hij, dat hij zich niet
kruisverhoor wilde onderwerpen en toen
men hem vroeg, waarom Molotof niet zelf
gekomen was, zeide hij, dat Molotof niet
verschenen was, aangezien Marshall
Bevin afwezig waren. Hij noemde hun
afwezigheid een schending van
desverdrag en was niet tot andere ge
dachten te brengen
Twee Amerik. straalvliegtuigen
in Beieren neergestort
Twee Amerikaanse schroefloze ge
vechtsvliegtuigen van het type F. a
gisteren bij Kaufbeuren in Beieren
gestort. Een derde toestel van dit type
is als vermist opgegeven. De oorzaak
de ongelukken is nog niet bekend. Ea
piloten kwamen om het leven. De ma
chines vlogen in een formatie van acht.
De vijf overige vliegtuigen kwamen be
houden in Manston (Engeland) aan.
Moeso wekt op tot moord
op Nederlanders
Op een massa -bijeenkomst van de com
munistische panty dn de republiek te Ma-
daoen heeft de nieuwe uit Moskou gezon
den leider, Moeso, verklaard, dait zijn
pertij de macht in handen moet nemen
en dat zij geen enkele overeenkomst met
de Nederlanders en geen status qou-lijnen
erkent. Zij zal er na-ar streven, zo veel
mogelijk Nederlanders te doden en ieder
die de communisten tegenwerken, zal
eJls een Nederlander worden beschouwd.
Tevens wekte hij de Mohammedan en op
toot de „'heilige oorlog".
R.A.F. en Britse marine roepen
vrijwilligers op
Voor de eerste maal na de oorlog zul
len de R.A.F. en de Kon. Marine weer
een begin maken met de recrutering van
vrijwilligers voor piloten en navigatoren.
Dit besluit is slechts voor een zuiver
defensief doel genomen.
KINDERHULDE
jongens en meisjes tot 12 jaar ter
jenheid van de inhuldiging van
H.M. Koningin Juliana.
Inlichtingen aan onze bureaus*.
VOOR DE LAATSTE MAAL
KOSENKINA.
Voor het Amerikaanse ministerie
Buitenlandse Zaken is de zaak-Kosenkina
en Samarin gesloten. Minister Marshall
heeft in een nota aan de Sowjet-ambas-
sade verklaard, dat een Russisch verzoek
om tot de Russische burgers te worden
toegelaten moet worden geweigerd, in
dien de betrokkenen daar niet mee in
stemmen.
ONZE JU BILE UM-PUZZLE
Oplossingen van deze puzzle, welke
•en plaats vond in ons Oranjenummer
*Den Vaderlant GhetrouWe" kunnen nog
worden ingezonden tot en met Woensdag
15 Sept. a.s. Inzendingen na die datum
vallen buiten de loting, waarvan de uit
slag zo spoedig mogelijk in ons blad zal
worden gepubliceerd.
VRUCHTENSAPPEN WORDEN
IETS DUURDER.
De maximum-verkoopprijzen van rode
bessensap en frambozensap zijn met een
kleine verhoging vastgesteld op resp. 70
•n 81 et per fles van 380 cc. De prijs voor
swarte bessensap is op 81 ct gehand
haafd. Flessen met een andere inhoud
hebben een prijs naar verhouding.
TEGEN DUITSE S.D.-MAN
AHLBRECHT DOODSTRAF GEËIST.
Tegen de Düitse S.D.-rechercheur Ahl-
brecht, beschuldigd van het neerschieten
van arrestanten in Veenendaal, mishande
ling en arrestatie van Nederlandse poli
tiemannen, is gisteren voor het B.G. te
Arnhem de doodstraf geëist. Hij wordt
o.a. verdacht van deelname aan de
massamoord te Varsseveld. Uitspraak 22
September.
nogmaals de Berlijnse kwestie bespro
ken met minister Marshall.
De Deense regering heeft te Moskou
geprotesteerd tegen het vliegen boven
het Deense eiland Bornholm door Sowjet-
vliegtuigen, zoals enkele dagen geleden
bij oefenvluchten geschiedde.
Vier West-Berlijners, die vorige week
bij de Brandenburger Tor door de Rus
sen werden gearresteerd, zijn door eer.
Sowjet-rechtbank tot 25 jaar arbeidskamp
veroordeeld, op beschuldiging van
handeling van Russen in de Oostelijke
sector, tijdens de anti-communistische
demonstraties. Een andere Sowjet-maat-
regel was het ontslag van 348 gemeente
ambtenaren, die aangesloten waren bij de
sociaal-democratische partij, de christen
democraten of de liberaal-democraten.
Een ontslag met een zuiver politieke
achtergrond dus.
Twee van de vier reusachtige C. 82
vrachtvliegtuigen, die voor Amerika de
luchtbrug zullen gaan onderhouden, kwa
men gisteren in Wiesbaden aan.
De Russen gaan voort met de arresta
tie van Duitsers in hun zone. In Saksen
namen zij gisterenavond 13 personen ge
vangen, wegens het „plegen van econo
mische sabotage".
Ambassadeur Visser in Moskou
terug
H. M.'s ambassadeur te Moskou, dr Ph.
Chr. Visser, is op zijn post te Moskou
teruggekeerd. (Naar men weet werden
er onlangs in de Kamer vragen gesteld,
omdat hij op het ogenblik van belangrijke
internationale besprekingen, niet te Mos
kou aanwezig was. Red.)
Nieuwe gevechten in de
republiek
Het treinverkeer staat stil
Volgens Reuter zijn te Solo in de repu
bliek gevechten uitgebroken tussen com
munisten en hun tegenstanders, zodat het
treinverkeer tussen Solo en Djokja stil
staat. Het is verre van onmogelijk, dat
dit het sein zal zijn voor een conflict
grote omvang. De oorzaak schijnt te zijn
een inval in het kanoor van de volks
frontpartij Pesindo, waarbij belangrijke
documenten in beslag werden genomen.
Om zich te beschermen concentreert de
regering-Hatta betrouwbaar geachte
troepen rondom Djokja.
De vrijheids fakkel op weg na
Nederland
De wijbeidsfakkel -ter herinnering
de bevrijding van West-Europa werd uit
Portsmouth met een marine-motorboot
naar Bayeux gebracht, waarmede de reis
naar Eindhoven en Amsterdam aanving.
Eindhoven's burgemeester H. Kolfscho
ten is met drie zijner ambtenaren
Portsmouth gevlogen om Maarschalk
Montgomery de faikikel te zien aansteken,
die door sergt.-maj. D. Morris, die te Arn
hem werd krijgsgevangen gemaakt, lan;
een erewacht werd gedragen.
Burgemeester Kolfschoten legde ee
een krans bij. het „üjDay"-monume-n,t aa
en een bronzen plaquette met het portret
van H.M. Koningin Juliana.
Niets mag er haperen by de eerste officiële rit van H.M. Koningin Juliana in
de Gouden Koets ter opening van de Staten-Generaal en daarom oefenen de
.grosvoerders" hun spannen met nog groter aandacht dan anders op het Haagse
Binnenhof.
De Hollandse IJssel zal
afgedamd worden
.etwaterreservoir te verkrygen
Om
De Rijkswaterstaat heeft plannen om de
Hollandse IJssel bij. Krimpen aan de IJssel
af te dammen. Het zoetwa^erreservoir,
dat daardoor zal ontstaan, zal water gaan
leveren aan Delfland en Sohieland. Ook
de Brielse Maas wordt afgedamd. Verder
overweegt men de afsluiting van het Ha-
rimigvüiiet. Verschillende sluizen zullen
daartoe gebouwd moeten worden. Dit
deelde de hoofdingenieur-directeur van
de Rijkswaterstaat, ir J. W. de Vries gis
termiddag o.m. mee in een lezing voor de
Nederlandse vereniging voor landaanwin
ning in Eten Haag. In dezelfde vergade
ring werden jhr dr O. C. A. van Lith de
Jeude als voorzitter van de vereniging
herkozen en mr S. Leenstra aüs secreta-
Schoonzoon van adm. Helfrich
vermoord
Eerst thans wordt gemeld dat Zondag
avond op de ru'bberonderneming Ka-
woeng bij Wanaradja beoosten Bandjar
op West-Java de 30-jarige planter Q. J.
A. Nijhuis, een schoonzoon van luitenant
admiraal Helfrich, is vermoord. De ad
ministrateur en twee andere planters
bleven ongedeerd. De vrouw en de beide
kinderen van de vermoorde vertoefden
te Bandoeng, toen de moord geschiedde.
NEDERLANDERS IN BELGIé
GEARRESTEERD.
De Belgische politie heeft de 28-jarige
M. V. en de 32-jarige A. V., beiden Neder
landers, gearresteerd. De gebroeders had
den het plan beraamd, vier ton gietijze
ren staven, ten nadele van een firma uit
Charleroi te ontvreemden.
Na 60 uur brandde
,j,Blaufries" nog
Gisteravond priemden opnieuw de
vlammen uit de overblijfselen van het
koelhuis „Amerika" van het Blaauw-
hoedenveem-Vriesseveem te Amsterdam.
De brandweer moest in allerijl nog een
slang uitleggen, zodat het vuur weer met
6 stralen bestreden werd. Het nablussen
kan nu nog wel een paar dagen duren.
Boerin in Aalten met een
stok doodgeslagen
In Aalten werd aldus „De Volks
krant" de weduwe Toekamp bloedend,
met ernstige hoofdwonden op de deel
aangetroffen. Zy was, volgens de tijdelijk
op de boederij werkzame J. O. „va
ladder gevallen." Zonder tot bewustzijn
te zijn gekomen, is de vrouw overleden.
Even later echter bekende de arbeider,
die met een dochter van de weduwe een
verhouding had gehad, dat hij met de
vrouw woorden had gekregen en haar
in een vlaag van woede met een stok
slagen op het hoofd had gegeven. Hij is
in Zutphen ingesloten.
Ook vruchtenbrood vrij in prijs
E.V.C.-ers protesteren tegen duurder wor
den van wittebrood
Behalve voor zuiver wittebrood is var
heden af ook de prijs van vruóhitenbrood
vrijgelaten. Diit is brood, waarin andere
vruchten zijn verwerkt dan rozijnen ei
krenten. De prijs van krenten- en rozaj
nenbrood -is dius niet vrij.
Van E.V.C.-zijde heeft men bij minister
Mansholit en de drie erkende land-arbei
dersbonden bezwaren geuit tegen de ver
hoging van de wittebroodrprijs. Men stelt
de drie bonde% voor, gezamelijk hierte-
ZAL QUEILLE DAT ER DOOR
KRIJGEN?
De nieuwe Franse premier, Henri
Queille, bereidde gisteren een serie fi
nanciële maatregelen voor, die iedere
Fransman waarschijnlijk in zijn porte-
monnaie zal voelen. Dit programma komt
vermoedelijk Vrijdag in de wetgevende
vergadering en houdt o.a. het volgende
tabaksartikelen worden 40 tot 60 pet
duurder; alcohol 20 pet, petroleum 7 pet.,
spoorwegtarieven 30 pet., vrachttarieven
per spoor 20 pet. De Parijse Métro wordt
100 pet. duurder.
Koning George bidt voor eenheid
van West-Europa
bij de sluiting van het Britse
parlement voorgelezen rede heeft Koning
George VI verklaard, te bidden voor de
groei ener groter West-Europese eenheid
uit het hoopvol begin van het Brussels
verdrag, terwijl hij herinnerde aan de
coördinatie der verdediging van Enge
land, Frankrijk en de Benelux.
PRINSES MARGARET ALS BRUIDS
MEISJE.
Prinses Margaret zal 20 Oct. brulds-
neisje zijn, bij het huwelijk van Lady
Margaret Egerton, een hofdame van
prinses Elizabeth, en John Colville, privé-
secretaris van de kroonprinses.
Op C.C.D. wordt 6 millioen
bezuinigd
Naar „De Volkskrant" meldt, heeft in
het Zuiden een vijfde van het aantal
C.C.D.-ambtenaren ontslag gekregen. Men
wil alleen een kern van 1200 man in
dienst houden, waarmee zes millioen gld.
bezuinigd wordt.
Op het Stadion Rosendaal is de ver
gunning tot vrije verkoop van enkele
gerantsoeneerde artikelen tegen bui
tenlands betaalmiddelen ingetrokken,
omdat enige leden van het personeel
geld achterhielden.
WE KUNNEN WEER HOUT KOPEN.
De E.C.A. (Economie Cooperation Ad
ministration) heeft Nederland 2.261.107
dollar Marshall-hulp toegewezen voor
hout, vaten, ruwe suiker en
Oceaanvrachten. België heeft zich
bereid verklaard, 218,5 millioen dollar ter
beschikking te stellen als bijdrage in het
Europese betalingsverkeer. Hiervan komt
72,5 millioen dollar Nederland ten goede.
Op 20 Sept. zal prof. dr R. R. Post het
■ectoraat van de R.-K. Universiteit van Nij-
negen overdragen aan prof. mr J. W. G. P.
rurgens; het aantal studenten heeft dit jaar
Het stoomtydperk is voorby. Ook de Nederlandse Spoorwegen gaan gestadig
voort met het electrificeren. Maar hoeveel meer romantiek schuilt er in de
zwaar dampende en sissende locomotief dan in het koele beheerste electrische
monster! Een suggestieve opname uit de States,
In Haiderabad wordt op 3 fronten gevochten
VREES VOOR GODSDIENSTOORLOG IN VOOR-INDIE
De stryd in Voor-Indië gaat voort als
:n geregelde oorlog met drie verschil
lende fronten, communiqué's van twee
zyden, die elkaar ïynrecht tegenspreken,
veroveringen van plaatsen, die men ner
gens op de kaart kan vinden en tenslotte
met luchtaanvallen, welker succes vol-
len afhankeliik schynt van de schry-
der communiqué's
e Voor-Indiërs melden geregelde
vooruitgang op al-Ie fronten, terwijl er
al-leen in 'het Westen, hard gestreden zou
zijn. Haiderabad-beweert, dat.de opmars.
de vyand thans is gestuit. De reeds
aangekondigde bemoeienis van de Vei
ligheidsraad schijnt werkelijk een feit te
zullen worden. Haiderabad heeft daarbij
op grote spoed aangedrongen en wenst
die zaak morgen reeds op de agenda te
1. De wederzijdse vertegenwoordigers
i beide partijen zijn reeds ingerekend
worden min of meer als gast behan
deld.
Veel belangrijker dan deze oorlog,
welke de Voor-Indiërs een politieactie
noemen, dreigt de weerslag i-n geheel
De geschiedenis herhaalt zich
In 1748 werd in Zuidhorn (Gronin
gen) een „snijderslanddag" gehouden.
Op die landdag werd het voor alle
kleermakers in Nederland van die da
gen belangrijke besluit genomen, het
loon van zes op zeven stuiversper
dag te brengen. De kleermakerspa
troons uit die dagen werkten gewoon
lijk alleen of met een of meer knechts
bij de klanten aan huis en berekenden
hun loon per dag. Ter herdenking van
deze landdag houdt de Bond van
Kleermakerspatroons in Nederland op
21 September in Groningen een twee
daags congres. Er zullen veel overeen
komsten zijn met de landdag van 1748.
De Bond is nl. van mening, dat de
prijsvoorschriften te drukkend zijn en-
dat daardoor het kleermakersambacht,
evenals twee eeuwen geleden, in het
gedrang komt. Alleen: het gaat nu om
méér dan een stuiver per dag
DAT het Amerikaanse departement van
Landbouw noodtoewijzingen heeft goed
gekeurd voor de uitvoer van 2500 ton
lijnzaadkoeken, 585.000 kg talk en vet, 15
millioen kg vlaszaad naar Nederland.
DAT dr L. van der Pijl, rector van het
Christelijk Lyceum te Bandoeng, be
noemd is tot hoogleraar in de plantkunde
te Buitenzorg.
DAT mr J. H. Peter benoemd is tot lid
an het hooggerechtshof te Batavia.
DAT een plan ter verdeling van de door
de Regering in het vooruitzicht gestelde
f 11 millioen onder de kleine zandboeren,
die te geringe bedrijfsuitkomsten hebben,
de Stichting v. d. Landbouw en de
Overheid is voorgelegd.
DAT de maker van de kleurenfilm der
Olympische Spelen en van de slag om
Arnhem, Castleton Knight, morgenoch
tend op Schiphol arriveert om de Arn
hem-herdenking bij te wonen.
DAT niet, zoals het ANP meldde, kin
dermeel per pakje van 150 tot 300 gr. 3
ct. duurder wordt, doch per pakje van
250 tot 300 gr.
DAT Donderdag in Den Helder voor de
tweede maal na de oorlog 110 nieuwe
adelborsten worden geïnstalleerd.
DAT bij de Incassobank N.V. is ver
schenen de 21ste uitgave van „Ned. Over-
heidsobligatiën".
DAT in October de eerste roman ver
schijnt van de boekenclub „De Muider-
kring" (stichting van 5 uitgevers), n.l.
„Eiland der Demonen" van Johan Fa
bricius.
DAT in Delft een studie-afdeling van
de vakgroep Witwasserij-industrie is ge
vestigd met als hoofd ir H. Steketee.
DAT de „Prins Frederik Hendrik" uit
Milwaukee (V.S.) vertrok met 700 kisten
voedsel en 3000 pond kleren o.a. voor
der land.
DAT men zich voor het lidmaatschap
•an de Bond van Prot. Kunstenaars in
Nederland kan aanmelden by Dick v. d.
Berg, WiUem de Zwijgerlaan 82 bel., Am
sterdam-W.
DAT pootaardappeltelers de aanvraag
formulieren voor brandstoffen vóór 1 Oc
tober bij de plaatselijke bureauhouder
de voedselcommissaris moeten indie-
DAT de Ned. trawler „Roger", die op
de Noordzee tijdens ruw weer met ma
chinepech te kampen had, door een Britse
reddingboot Lowestoft is binnengesleept.
DAT er tot 1 Sept. 1948 ruim 1000 „mon
tagewoningen" in ons land gereed kwa-
en, terwijl er nog bijna 3500 in aanbouw
jn en er voorts nog 1400 werden gegund.
DAT te Meppel 20 personen ziek wer
den na gebruik van gebakken bokking,
maar de verschijnselen geen overeen
komst vertonen met paratyphus en de po
litie een onderzoek instelt.
DAT op 1 Sept. jl. 1.063.560 radiotoe
stellen in Nederland waren aangegeven
tegen 1.054.726 op 1 Aug., terwijl er op
1 Aug. 496.720 aangeslotenen waren op
het distributienet tegen 496.240 op 1 Juli.
DAT de St.-Crt. van gisteren o.m. be
vatte een prij zenbeschikking broeiraam-
lijsten 1948 no 2, een bekendmaking in
zake uitvoering geneesmiddelenbeschik
king. 1947 en een regeling van lonen en
andere arbeidsvoorwaarden voor het!
kaaspakhuisbedrijf.
DAT voor het Rotterdamse B.G. 10 jaar
werd geëist tegen de 50-jarige F. J. A. v.
d. Biezen, sociaal voorman bij het gasbe
drijf aldaar, wegens verraad mét dode
lijke afloop.
DAT wij een dankbetuiging mochten
ontvangen van de territoriaal en troepen
commandant in Oost-Indonesië, kol. der
inf. KNIL J. A. Scheffelaar, voor de toe
zending van 20 radio's, geschonken door
onze abonnée's.
DAT Ziaterdag 9 Oct. te Arnhem eer
kunstenaafscongres wordt geopend, waar
van 10 Oct. gewijd zal zijn aan kerkdiens
ten, in één waarvan hoopt voor te gaan
oud-minister prof. dr G. v. d. Leeuw uit
Groningen.
DAT voor het Amsterdamse B.G. tegen
de 50-jarige A'damse NSB-advocaat E.
Th. A. Hermans 12 jaar met levensl. ont
zetting uit alle openb. rechten werd ge-
DAT in Juli de tuchtrechters voor de
voedselvoorziening 2171 uitspraken de
den, voor f 231.188 boeten oplegden en
16 bedrijven sloten, terwijl f 93.818 met
schikkingen was gemoeid.
DAT voor het A'damse B.G. 7 jaar m.a
werd geëist tegen de Naardense land-
wachter J. Dijst.
DAT de ministers Joekes en Rutten
gisteravond in het Rijksmuseum te Am
sterdam de deelnemers ontvingen aan
4e int. congres voor orthopaedie
traumatologie.
DAT het oud-hoofdbestuurslid var
Centr. Bond v. Transportarbeiders J.
der Meulen te R'dam benoemd werd tot
ridder in de Orde van O.N.
DAT 57 j. oud te R'dam is overleden de
directeur van het gelijknamige havenbe
drijf F. Swarttouw.
DAT de grote veembrand te A'dam,
wegens de grote vernietiging van export
waren, ons op een deviezen verlies van
f 10 millioen komt te staan.
DAT op de te Haarlem gehouden jaar-
verg. der Ned. Reisver. dr R. v. d. Waard
te R'dam werd herkozen als voorz., ter
wijl J. Schreuder (Groningen) en J
Kapteijn (Zutfen) opvolgers werden var
de hoofdbestuursleden J. J. Oltmans er
H. M. Foppe.
DAT Van Berkel's Patent 5 pet uitkeert
(v.j. 3 pet.).
DAT nog steeds geen beslissing is ge
nomen t.a.v. het eind 1946 door de Kerk
voogdij te Delft aan Ged. Staten gedane
verzoek om f 500.000 subsidie voor drin
gende herstellingen aan de Oude Kerk.
DAT 64 J. oud te R'dam is overleden
de procuratiehouder der R.V.S. J. G.
Kelder.
DAT de Australische minister van
tenL Zaken, dr H. V. Evatt, hedenmiddag
op Schiphol zou aankomen voor het
ren van besprekingen met de ministers
Drees en Stikker en Vrijdag naar de ver
gadering der V.N. in Parijs vertrekt.
DAT de Amerik. ambassadeur dr H. B.
Baruch de Chileense gezante, mevr. C.
Vial de Senoret en de adviseur van het
Marshallplan, A. Vallentine, gisteren en
vandaag Walcheren bezochten en dr Ba
ruch de Middelburgse stadspenning ont-
DAT in het Indisch Instituut te Am
sterdam tot 1 Oct. Oost-Indonesische
respect. Balinese kunst wordt geëxpo-
DAT in de leeftijd van 65 jaar het
Haagse oud-schoolhoofd m«j. M. G. Ber-
man is overleden.
DAT de beide Hilversumse zenders 16
Sept. van 20.15 tot 21.30 een heruitzending
van troonswisseling en jubileumfeesten
DAT de federatie van Nieuw-Guinea-
organisaties een verzoek richtte tot de
regering en de beide Kamers om Nieuw-
Guinea de status van „kroonkolonie" te
geven nog vóór de Indische Interim-rege
ring tot stand komt.
DAT de onderzeeboten „Zeehond"
„Q-24" morgen naar Curacao vertrekken
met aan boord G. J. Bruins en drs H. J.
A. Vasseur, die onderweg zwaartekrachts
metingen verrichten.
DAT de N.V. Philips Telecommunioatle
Industrie te Hilversum bij Hoek van Hol
land een proefradarstation opende.
DAT generaal Crarar na een bezoek aan
Bergen op Zoom ons land verliet om na
tochten door België en Normandië naar
Canada terug te keren.
DAT te Maastricht gisteren het eerste
Internat. Keramische Congres werd ge
opend. waarvan de slotzitting Vrijdag te
Den Haag wordt gehouden.
Voor-Indië te worden. De premier van
Voor-Indië, Nehroe, heeft nog geen
ogenblik zijn werkkamer verlaten, doch
loopt er op en neer. Niet de frontberich-
ten nemen zijn aandacht in beslag doch
het nieuws uit zijn eigen land, waar hij
grote moeilijkheden tussen Hindoes en
Mohammedan e n vreest. Mag men de be
richten echter geloven, dan blijven de
Mohammedanen, ondanks veler sympa
thie voor Haiderabad, rustig en zelfs
moeten sommigen Nehroe steun hebben
toegezegd, omdat zij Haiderabad nie
een Mohammedaanse maar een re
onnaire macht beschouwen. In het Mo
hammedaanse dominion Pakistan echter
bemerkt men gevaarlijke reacties, en ir
de hoofdstad Karatsji hebben 50.000 be
togers aangedrongen op gewapende actie
tegen Voor-Indië. De regering bleef
echter voorzichtig en weigerde zich over
haar houding uit te laten. Het is dus
nog niet zeker of tengevolge van de inval
een godsdienstoorlog zal ontstaan.
NAZIMOEDDIN OPVOLGER VAN
DJINNAH.
Als opvolger van de overleden gouver
neur-generaal van Pakistan, Djinnah, is
gisteren de eerste minister van Oost-
Bengalen, Chwaja Nazimoeddin, benoemd.
Radio en Pers
Het begint zo langzamerhand vervelend
te worden. Want ofschoon het gisteren
al een week geleden was dat de radio in
de huiskamers kwam vertellen, wat cr
zich allemaal in Amsterdam afspeelde
met betrekking tot de inhuldiging van
Koningin Juliana, blijkt de critiek in
sommige dagbladen op die uitzendingen
nog steeds niet verstomd. Ja ze is zelfs
al aan het uitdijen tot een vrij scherpe
discussie met de radio-pers.
Erg verstandig lijkt ons deze gang van
zaken niet. Ook wij hebben weliswaar
soms de schouders opgehaald tijdens het
beluisteren van bedoelde uitzendingen;
ook wij hebben ons geërgerd aan het
uitschakelen van de ogenblikken, waar
op de leden der Staten-Generaal het
woord voerden. En toch
Zijn de toestanden op de redacties der
dagbladen zo ideaal? Zien de zo fel cri-
tiserende collega's die toch allemaal
een leidende functie by him bladen ver
vullen dan maar over het hoofd, hoe
zeer het in hun eigen omgeving rammelt
en wringt? Moeten wij hen er aan herin
neren, dat men tegenwoordig uit de com
plete redacties van alle dagbladen, die
in één grote stad verschijnen, nauwe
lijks één redactiestaf zou kunnen forme
ren, welke die van «en behoorlijke krant
van vóór de oorlog evenaart?
Want wy vinden het wat érg goedkoop,
om de gebrekkige voorlichting steeds
maar weer aan de papierschaarschte toe
te schrijven. Daarvoor wordt er, zelfs in
onze nog steeds zo kleine kranten, door
gebrek aan capaciteiten nog veel te veel
ruimte vermorst. Om dan nog maar te
zwijgen over de gebrekkige wijze, waar
op tal van bureau-„redacteuren" tot de
kern van de berichten weten door te
dringen; alsook over de manier, waarop
menig „verslaggever" zich van z'n taak
meent te moeten kwijten. Reeds een op
pervlakkige vergelijking van het zelfde
nieuws in een paar dagbladen, kan ons
stil maken.
En nu weten we wel, dat voor dit
droevige verschijnsel genoeg oorzaken
aan te wijzen zijn. De journalistieke ge
lederen immers zijn door de zuivering,
door de hoogconjunctuur voor de pers
chefs, door sterfgevallen en pensionnering
enz. enz., voor de dagbladen sterk ge
dund, waarbij nog komt een manco in de
opleiding van 5 oorlogsjaren. Doch, waar
zo de kaarten liggen, is het dan niet al te
naief om van de radio-journalistiek 18
karaats te verlangen? Veeleer menen wij,
dat ons jegens de confraters van de
microfoon een wat mildere houding past.
Want ook daar moet men roeien met de
riemen die men heeft.
De „baronesse" van Tegelen
in Alkmaar gevat
De pseudo-baronesse, die, zoals wjj
meldden, vorige week met de Noorder
zon uit een hotel te Tegelen vertrok,
zonder de rekening te betalen, is gister
avond in Alkmaar gearresteerd. In een
winkel, waar zij kousen kocht, diste zij
soortgelijke verhalen op als zy in Tege
len had gedaan en toen de winkelier
's avonds zijn krant las, merkte hij pun
ten van overeenkomst op en waarschuw
de de politie, die haar na enkele uren
arresteerde. Het was de 30-j. dienstbode
T. H., uit Winterswijk. Zij maakte zich
ook aan enkele diefstallen schuldig ea
trachtte in Alkmaar onderdak te ver
krijgen in het Tehuis tot bescherming
van meisjes.
Krim-reisje voor Gottwald.
Met een speciaal vliegtuig is president
Gottwald, vergezeld van zijn vrouw, naar
de Krim vertrokken. Een korte vacantia
in de SowjetJJnie, heeft hij dus al ver
diend.
Wat moet men verstaan onder
rijkelui's brood?
Een flinke afstraffer voor „De Waarheid"
„Rijkelui's brood!" schimpte „De Waar
heid", zodra bekend was gemaakt dat
wie voortaan wittebrood wil eten daar
voor maar extra in z'n beurs moet tasten.
Luister, hoe het „Alg. Hbld." de zweep
legt over het rode orgaan.
„De communistische Waarheid pleegt
trouw en gehoorzaam de uit Moskou op
gegeven lesjes na te praten. Maar soms
gaat het blad in zijn ijver nog verder dan
de meester. En wat het nu over „klasse-
distributie" als jongste „distributie-schan
daal" signaleert gaat zover over de
schreef, dat men er zelfs in Moskou het
hoofd over zal moeten schudden. Want
nu gaat het blad iets afkeuren dat in
Moskou sinds lang in zwang was. Bij de
geest van Tito, laat men oppassen!
De Waarheid heeft dan haar batterijen
in het vuur gebracht tegen de aangekon
digde maatregel van minister Mansholi
om, teneinde een prijsverhoging van het
volksbrood te voorkomen, het wittebrood
(tegenwoordig betrekkelijke luxe) in
prijs te laten stijgen. Deze maatregel ver
dient eohter juist in alle opzichten toe
juiching: de prijs van het bruine of grijze
brood voor algemeen gebruik blijft de
zelfde; degene, die wittebrood wil eten,
moet echter meer betalen, en wel zoveel
meer, dat, naar mededeling van de mi
nister, de totale subsidielast de kanker
van onze loon- en prijspolitiek vermin
deren zal. Bovendien ontstaat hierdoor
meer prijsrealiteit en strekt deze maat
regel dus tot een absortie van „zwevende
koopkracht" en tot een gezonder even
wicht tussen inkomens en prijzen. Zij
heeft een bij uitstek sociale zijde, omdat
hierdoor wordt tegemoet gekomen aan
de mogelijk zelfs van communistische
zijde onlangs bij de schriftelijke be
handeling van het wetsontwerp tot ver
hoging van enkele belastingen gedane
suggestie om de subsidies te verminderen
door prijsdifferentiatie bij de gedistri
bueerde goederen. Wie wittebrood be
geert en de hogere prijs daarvoor wenst
te betalen, die zal daartoe in de gelegen
heid worden gesteld. Al te zeer heeft men
in ons distributiestelsel vastgehouden aan
te geringe differentiatie, en aan het
systeem om ieder, met volkomen mis
kenning van zijn wensen en voorkeur,
een vast distributiepakket te geven, plus
f 55 per jaar subsidie, onverschillig of
dit voor iedereen uit sociaal oogpunt
Neen, dan hebben de Russische vrien
den van de Waarheid bet met hun dis
tributie- an prijssysteem reëler, zij het
minder sociaal bekeken. Weliswaar heet
de distributie daar nu opgeheven, zelfa
wel iets te vroeg om sociaal geen schade
aan te richten, want in het voorjaar
heerste te Moskou een acuut broodgebrek,
zodat er slechts aardappelen verkrijgbaar
waren. Maar in de staatswinkels en coö
peraties was daar tijdens de distributie
steeds brood boven het officiële rantsoen
„vry" en tegen „vrije prijzen" verkrijg
baar, zoveel als men maar wilde. De offi
ciële prijs voor distributiebrood was in
1946 3.40 roebel per kg. De prijs voor
„vry" brood 7.50 roebel. Na de geldzuive-
ring, toen het brood vrij van distributie
kwam, was de prijs voor roggebrood 1.3
roebel, voor tarwebrood van tweede kwa
liteit 2 roebel, van eerste kwaliteit 3.2
roebel. Van „rijkelui's brood" en „klasse-
distributie" gesproken!
Aldus dan de communistische gelijk
makerij. Maar m Nederland zegt De
Waarheid: „Verzwaar de subsidies. Laat
de rijken ervoor betalen en laat de armen
wittebrood eten." Maar in Rusland gaat
het anders. En tegenpver de kleppermans
economie van De Waarheid willen wy
dan ook nog even stellen wat de Britse
labourminister Sir Stafford Cripps de
vorige week tot de vergadering van het
Britse Vakverbond heeft gezegd. Volgens
hem bedroegen de voor uitdeling beschik
bare winsten der Britse ondernemingen
(na aftrek van belastingen) in 1947 320
millioen pond, dat is niet meer dan één
zestiende van de door haar betaalde
lonen en salarissen. Volkomen wègbelas-
ting van deze winsten zou op zijn best een
loonsverhoging van 4 pence in het pond,
ofwel één zestigste, mogelijk maken.
Misschien zou De Waarheid op papier
hiervan de arbeiders uitsluitend witte
brood kunnen verschaffen. Zijn Russische
vrienden zijn daarin met hun staats-
industrie echter nog niet geslaagd.
WEERBERICHT
Zuidwestelijke wind
De Bilt verwacht tot mongeoavowit
Tamelijk veel bewolking met later plaat
selijk enige regen. Zwakke tot matig*
later weer toenemende Zuidweetelijtea
wind. Morgen overdag iets hogere tem
peraturen den vandaag.
ZON EN MAAN.
Woensdag 15 Sept.: zon op 6.-M, onder
18.56 uur; maan op 16*8, onder fcflö ma.
17 Sept. VJVL