HOE Mr VAN SCHAIK DE
in z'n legpuzzle plaatste
Tweede Kamer-debat over de Regerings
verklaring gisteravond beëindigd
HEER DREES T" GLOBF"
JTCEUWE T.EIDSCHE COÜKANT
3
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1P48
(Van onze Parlementsredactcur).
TF7ELBEWUST is in de Regeringsverklaring geen aandacht geschonken aan all
W punten, die de aandacht van het nieuwe kabinet hebben. Slechts hoofd
problemen zijn aangesneden, opdat er geen aandachtversnippering zou kon
verklaarde minister-president Drees gisteren in zyn beantwoording van de
lende sprekers, die in de Tweede Kamer het hunne hadden gezegd over het
van het nieuwe kabinet en de afgelegde Regeringsverklaring. Hij hoopte, dat straks
gezegd zal kunnen worden, dat het kabinet-Drees/van Schaik meer beeft gedaan
dan in de Regeringsverklaring stond vermeld.
Ook hy onderstreepte, dat de fracti<
in geen enkel opzicht aan dit program
kabinet zijn gebonden. Wat zijn eigen op
treden als minister-president betreft,
verklaarde hij uitdrukkelijk, dat noch de
P.v.d.A., noch hijzelf in dit opzicht enige
eis had gesteld. Bij alle formatie-pogin
gen had hij er op aangedrongen, dat de
formateur zelf (in eerste instantie dus
dr Beel en in tweede of liever in der
de mr Van Schaik) het minister-
sidentschap op zich zou nemen. Het
echter, gezien de omstandigheden, nodig,
dat er met spoed een oplossing der ka
binetscrisis kwam en blijkbaar had het
aanvaarden van het premierschap door
de heer Drees deze oplossing vergemak
kelijkt. Vergelijkt men met deze „ont
hullingen" de door de heer Van der Goes
van Naters (Arb.) verleden week ge
maakte opmerking, gisteren door prof.
Romme (KVP) nog eens in herinnering
gebracht, dat de P.v.d.A. niet genoegen
zou hebben genomen met een buiti
driehoek minister-president Ovei
Gebiedsdelen Buitenlandse Zaken ge
plaatst zijn, dan is het heel duidelijk, dat
de kabinetsformateur, mr Van Schaik,
het minister-presidentschap zonder meer
heeft gebruikt als een stukje in de leg
puzzle van het nieuwe kabinet. Dat ten
slotte de heer Drees op dit stukje terecht
kwam was zeer schoon in de ogen
de P.v.d_A.: de heer Van der Goes
Naters kwam in het bijzonder zijn
trouwen uitspreken in de leiding va
nieuwe minister-president, meer da
het kabinet zelf.
Wat de positie van de heer Van Schaik
als minister zonder portefeuille
kabinet betreft, zou deze volgens de heer
Drees al van betekenis zijn
geven van adviezen op grond
langdurige parlementaire en regerings
ervaring. Bovendien zal er in de naaste
toekomst veel op staatsrechtelijk gebied
zijn te verzetten: juist op dit terrein kan
de heer Var Schaik coördinerend werken.
Van een splitsing van het departe
ment van Verkeer en Waterstaat is afge
zien, omdat dan Economische Zaken en
Wederopbouw te zwaar zouden worden
belast. Wel is het de bedoeling een coör
dinatie-minister voor Landsverdediging
te hebben: de drie onderdelen (land
macht, zeemacht en luchtmacht), zullen
beheerd moeten worden door een des
kundige autoriteit; of dit staatssecretaris
sen zullen zijn, wordt nog bestudeerd.
Wat het Indië-beleid betreft, gaf de
heer Drees een résumé van de ontwikke
ling in de laatste drie jaren en hij trok
een vergelijking met andere gebieden in
Zuid-Oost-Azië, dat geheel in gisting is.
De feitelijke en de politieke ontwikke
ling maakte hel voeren van besprekin
gen met de republiek onvermijdelijk. Ook
met buiten-republikeinse gebieden zijn
afspraken gemaakt en deze mogen niet
worden verloochend, temeer waar aan
een en ander internationaal bekendheid
is gegeven: de hierdoor verkregen good
will mag niet worden verloren. Verwer
ping van de grondwetsherziening zou in
Nederland een minderheidsregering :n
het leven roepen, die geheel Indië tegen
over zich zou vinden: dan zou de Kroon
Inderdaad spoedig gebroken en de vlag
neergehaald zijn. Volgens de Regering
moet met de voorgenomen reconstructie
van het koninkrijk worden doorgegaan,
ook indien niet met de Republiek tot een
uitvoerbaar accoord wordt gekomen.
De Kamerzitting van heden
(Vervolg van Pag. 1)
In een vlammend betoog wees prof.
Gerbrandy op de slingerweg van de na
oorlogse Nederlandse politiek, waardoor
ook bij de goede elementen twijfel is ont
staan aan de bedoelingen der Regering.
Hoe is het mogelijk geweest, dat deze
kortzichtige politiek is gevoerd? Omdat
niet alleen in Nederland de christe
lijke opvatting dver de staat is verlaten,
de opvatting, die de staat ziet als histo
risch gegeven, behorende bij de ir
schappij als de ziel bij het lichaam,
omdat het volk hem wil, maar omdat het
hem behoeft, Men gaat uit van de ge
dachte, dat de staat er is door de samen
gebundelde wil van de souvereine indi
viduen en huwt daaraan de opvatting,
dat de staat gevormd wordt door de na
tionaliteit. Men gaat uit van het revolu-
tionnaire volks-souvereiniteits-beginsel en
neemt daarbij de wil van enkelen (bv.
Soekarno) voor de wil van het volk!
Moet de hervorming in Indië plaats
hebben, niet op rustige wijze, in over
leg met werkelijke vertegenwoordigers
der volkeren, maar in de hitte van de
revolutie? Het communisme grijpt over
China heen naar andere Aziatische ge
bieden, ook naar Ned.-Indië.
Wat de nationalistische aspiraties be
treft, mag niet vergeten worden, dat de
samenhang der volken in Indië er uit
sluitend was door de Nederlanders. De
betekenis van de nationaliteit mag niet
worden overschat, anders nadert men de
rassen-theorie.
Het „machtig schild", dat eenmaal de
Indische samenleving beschermde, wordt
weggeworpen: er is slechts overleg
tussen meer souvereine staten en geen
centraal gezag, wanneer de in de grond-
Wetsherziening uitgestippelde politiek
Wordt voortgezet. Waarborgen voor
gezond bestuur zijn er niet.
Deze herziening, aldus prof. Gerbran
dy, is niet christelijk, niet historisch,
biedt geen vrijheid en geen democratie!
Zjj heet progressief, doch is reactionnair,
want Indië wordt teruggestoten in de
Jungle.
De verantwoordelijkheid hiervoor zal
drukken op heel ons volk, ook op de
oppositie. De P.v.dA. draagt echter gro
ter verantwoordelijkheid, doch deze gaat
hierbij uit van eigen opvattingen. De
grootste echter de KVP en de Room-Ka
tholieke kerk, die door haar bisschoppe-
ljk advies de afbraak heeft gedekt. Dit
was hem onbegrijpelijk en prof. Ger
brandy riep de Kamer op, niet over te
gaan tot de afbraak van het historische
rijk der Nederlanden, dat eenmaal was
•en wonder van standvastigheid.
Hierna werd gepauzeerd.
De besprekingen met de republiek kun
nen op het ogenblik niet worden afge
broken. De Commissie van Goede Dien
sten, waarvan het nieuwe Amerikaanse
lid in Nederland is geweest en met wie
bepaalde afspraken zijn gemaakt over
procedure en termijnen, zal proberen, de
besprekingen weer op gang te helpen.
Bovendien heeft de bekende Ban-
doengse conferentie contact gezocht met
Djokja.
Nu deze twee initiatieven lopen, zou
het niet goed zijn van Nederlandse zijde
de zaken op te breken. Indien er een
einde aan de onderhandelingen zou ko
men, moet alles gedaan worden om te
vermijden, dat Nederland hiervan de
schuld krijgt.
Dat er in de republiek nog 15.000 Ne
derlanders in concentratiekampen zuch
ten, noemde de minister op wel wat losse
beweringen gegrond.
De economisch-financiële positie van
Nederland noemde de bewindsman rond
uit slecht. Voor het eerst werd thans van
de zijde der Regering onthuld, dat met
de Benelux-partners te ChSteau d'Aden-
nes werd overeengekomen, de
sche unie voor 1 Januari 1950 klaar te
stomen en zo spoedig mogelijk terug te
gaan naar het stelsel van vrije consump
tie. De subsidies op het levensmiddelen
pakket zullen worden verlaagd: algehele
afschaffing was in discussie geweest,
doch het ogenblik daartoe achtte men
nog niet gekomen, al zal afschaffing op
financiële gronden op den duur onver
mijdelijk zijn. Voorts zal een gecoördi
neerde investeringspolitiek worden na
gestreefd (de anti-dirigistische Belgen
nemen ons in dit opzicht mee en hebben
ons bijv. al bewogen af tezien van de
productie van vensterglas). Er zullen
echter geen belemmerende richtsnoeren
)or de bedrijven komen.
Ten slotte noemde de heer Drees de
taak van zijn kabinet moeilijk: in de
eerste plaats zijn de vraagstukken groot
ingewikkeld, voorts zitten er leden in
geheel verschillende beschouwing en
ten slotte heeft het geen vooruit vast
gestelde steun van. bepaalde fracties. Hij
hoopte echter, dat het kabinet Nederland
;n stuk zal kunnen vooruitbrengen op
weg in opwaartse richting.
Na de heer Schouten en voor minister
president Drees werd nog het woord ge
voerd door de heer Wagenaar (Comm.),
die tegen de P.v.d.A. fulmineerde, omdat
zij toch de heer Stikker van de V.V.D.
de brede basis had aanvaard, de heer
De Groot (Comm.), die een loflied op de
Republiek zong en ds Zandt S.G.P.), die
oordeel was. dat het Indië-beleid op
dezelfde jammerlijke voet zou worden
voortgezet. Hij wenste echter het kabinet
op zijn daden te beoordelen en riep op
tot terugkeer tot Gods geboden, daar de
zonde de bronnen der welvaart toestopt
De replieken bachten vrijwel uitslui
tend steekspelletjes tussen de verschil
lende fractie-leiders, over het hoofd van
de heer Drees heen. Het was al Woens
dag geworden, toen de voorzitter met
:n hamerslag het debat kon besluiten.
Vanmorgen om elf uur kwam de
Grondwetsherziening in tweede lezing
de orde.
SNIPPERS J
zelfde,
zend r
dige hulp, r
Prinses Juliana opende Tentoonstelling
„De Nederlandse Vrouw"
Er is anderhalf jaar gewerkt aan grootse expositie
(Van één onzer verslaggevers.)
Wat is er een ontzaglijke massa werk verzet om met een dergelijke tentoonstelling
voor de dag te kunnen komen- Zo zal wel de eerste gedacthe zijn, die bij iedere
bezoeker opkomt, wanneer, hij door de grote Hou trusthal in Den Haag, wat
tentoonstelling „De Nederlandse Vrouw 18981948" gehouden wordt, ronddwaalt.
En dat is zo. Anderhalf jaar lang heeft men er aan gewerkt, uit alle delen vai
land, uit Oost- en West-Indië zijn bijdragen binnengekomen en zo is hier dan de
weerslag te vinden van al dit naarstig vergaren van al wat de Nederlandse v:
in de laatste 50 jaar aan vooruitgang geboekt beeft.
Daar is in de eerste plaats de groep,
oorstellende „De Vrouw in het Gezin",
oornamelijk door de vrouwen uit het
Noorden des lands verzorgd en wel de
grootste plaats innemend. Terecht, want
het goede gezinsleven is en blijft de
pijler van de maatschappij en de moeder
vormt de opbouwende kracht daarvan.
Wij vermoeden, dat menige huisvrouw
diepe zucht zal slaken als zij het
modernste op dit gebied bezichtigen zal,
n.l. de electrische flat en de stand
het gasbedrijf, waar een gasfornuis met
automatische vuilverbrander de stoutste
verwachtingen overtreft Maar ook de
geestelijke zijde is niet vergeten
hoe de moeder de bindende kracht
het gezin vormt, hoe moeder alles
weet, alles doet, maar ook hoe nood
zakelijk het is, dat moeder haar belang
stelling op problemen buiten de familie
kring richt. En hoe zal zij in zich zelf
glimlachen en even schuin naar haar
echtgenoot, die natuurlijk meegaat,
kijken, wanneer vervolgens duidelijk ge
maakt wordt, dat in een gezin met twee
half kind de huisvrouw
urige werkweek heeft. Film en poppe-
kast completeren deze afdelnig.
En omdat de binding van het gezin
wel sterk in de oorlogsdagen gebleken is,
sluit de afdeling „De Vrouw in de Oorlog"
hierbij aan. Zie, hoe de afschuwelijke
hongertocht voorbijtrekt,
diorama's hoe de huiskamer in 1940 eruit
hoe naargeestig in 1945 met het
noodkacheltje en met de wandkaarten
m de muur.
Het prachtige werk van het Rode
Kruis vindt hier zijn juiste plaats, even
als dat van de vrouwen in het buiten
land, van de V.H.K. en Marva, terwijl ook
Oost- en West-Indië niet vergeten zijn.
Iets heel bijzonders geeft de expositie
wat de vrouwen aan naald- en knutsel
werk in de concentratiekampen hebben
gedaan: prachtige geborduurde doeken
van de dames Gorter; omgekomen
vensbriick, ceintuurtjes van isolatie
band, etc. En U koopt natuurlijk ook
bloemen bij het kraampje voor het Fonds
1815, het Prinses Margriet Fonds, de
Stichting 19401945, het Karei Doorman
Fonds en Pelita. U kunt ze leggen
de voet van het Verzetskruis,
zij naar de verschillende Eregraven ge
bracht zullen worden.
Wij kunnen natuurlijk onmogelijk alle
afdelingen uitvoerig bespreken
gaan ze dus met een enkele opmerking
voorbij. Zo zien wij de groep: De Vrouw
in Staat en Politiek, klein, maar zeer be
langrijk! Elke politieke partij toont hier,
welke plaats de vrouw bij haar inneemt
en dan moet het ons van het hart, dat
de A.R. partij aan de vrout
zeer weinig waarde in het politieke leven
toekent! Maar ook verder ligt hier nog
een prachtig terrein bloot, want
kan de vrouw beter haar belangen
staau dan in de Tweede Kamer,
kan zij beter door haar practische kijk
het maatschappelijk leven beter beïnvloe
den dan in een openbare functie? En het
zijn nog maar zo weinigen, die hier hun
taak vinden!
En wanneer wij dan door de afdelingen
„De Vrouw met academische opleiding"
en „De Vrouw in opvoeding en onder
wijs" lopen, dan treft het ons, hoe hier
de jongere generatie de vruchten plukt
wat de voorvechtsters als Aletta
Jacobs door haar doorzettingsvermogen
bereikt hebben. Moge dit prachtige re
sultaat niet verloren gaan.
Een derde grote afdeling vormt die
an de „Vrouw in beroep, bedrijf en
sociaal werk". Hier komt de vooruitgang
wel heel duidelijk naar voren, als bv. in
het huishoudelijk beroep, waarin vroe
ger de dienstbode van 's morgens vroeg
avonds laat werkte en Zondeg
weinig vrij kreeg. Hoe het nu gesteld is,
behoeven wij U niet te vertellen! Heel
aardig is de uitbeelding van het „ver
plegend beroep", evenals die van de
„maatschappelijke beroepen".
Via de „Vrouw en de Sport" komen
wij dan bij de laatste der grote afdelin
gen. nl. de „Vrouw en de Mode" waar-
zeker grote belangstelling zal be
staan. Herinnert U zich nog, hoe Uw
moeder en grootmoeder gekleed gingen
in gewaden van kant, met schuiten
hoeden vol wuivende veren en bloemen
op het hoofd? Hier ziet U ze gedemon
streerd op levensgrote poppen. En dan
die vreselijke modellen tussen 1924
1928: de hemdjurk met het afgezakte
middel, zonder enig figuur! En dit alles
wordt U getoond met een vindingrijk
heid en kunstzinnigheid, die ons met be
wondering vervult. Bovendien zal elke
Donderdag in de Rotonde de modeshow
van historische en moderne costuums
geven worden!
Dan staat, wanneer wij aan het einde
gekomen zijn, het beeld van onze F
ndngin, omringd door vrouwenfiguren
nationale klederdracht uit Nederland,
Oost- en West-Indië, als symbool van
eenheid, als symbool van de band, die
ons allien samenbindt.
Wij komen nu tot de conclusie, van
wat deze Tentoonstelling bevat. Er is
in de afgelopen 50 jaar ontzaglijk veel
bereikt in de ontwikkeling van het Ned.
Vrouwenleven, maar er is nog meer te
bereiken, met name in het politieke le
ven en het maatschappelijk werk in de
bedrijven. Steeds sterker groei en deel
name zijn te verwachten en deze
zullen niet te stuiten zijn. Maar nooit
zal dit in zich bevatten een verwaarlo
zing van het gezin. Wamt primair blijft
en zal blijven bij elke vrouw de stich
ting van het gezin, het moederschap,
maar de maatschappij zal steeds sterker
rekening moeten houden met de ge
huwde. kinderloze vrouw, due buiten
haar huishouden zich verdienstelijk ma
ken wil. èn met de ongehuwd blijvende
vrouw (Nederland heeft een overschot
aan vrouwen), drie als een aan de
gelijkwaardige kracht beschouwd zal
moeten worden, zowel in salariëring als
in promotiekansen. Moge deze Tentoon
stelling hiertoe bijdragen.
Dat de Prinses-Regentes zich bereid ver
klaard had deze tentoonstelling te openen,
moge een bewijs te meer zijn, welke
waarde dit alles voor ons vrouwen heeft.
r. E. v. d. Bosch-De Jongh wees
in haar rede bij de openingsplechtigheid
op de belangrijkheid van deze expositie,
j meer had het woord van onze
Prinses-Regentes waarde voor ons, toen
zij in haar toespraak deze zinsnede sprak:-
Toen de vrouw waagde, heeft zij gewon-
Vele autoriteiten, waaronder de Com-
issaris van de prov. Zuid-Holland, mi
nister Joekes, de president van de Hoge
Raad, mr Donner, waren aanwezig, et
als vertegenwoordigsters van binnen-
buitenlandse vrouwenorganisaties.
INDISCHE TERRORISTEN TER DOOD
VEROORDEELD.
Het Buitenzorgse landgerecht veroor
deelde een bataljonscommandant, een
tweede luitenant en een sectiecomman
dant van de beruchte „Bamboe Roen-
tjing" (scherp gepunte bamboe)-organi
satie ter dood als opdrachtgevers en uit
voerders van talrijke moorden.
De Bamboe Roentjing stelde zich ten
doel algehele uitroeiing van „de Nica en
Nica-handlamgers".
ENGELSEN KOPEN SCHILDERIJEN
De Londense kunsthandelaren maken
momenteel zeer goede zaken. Twee van
London's vooraanstaande huizen zetten
Ln korte tijd voor 2 milMoen Pond Ster-
om. Voor 12 bloemenstad ies van
Jacob van Huysum werd 13.500 Pond
betaald en voor één bloemen6tudiie van
Brueghel 2205 Pond.
Ambassade-personeel contra Tito.
Acht employé's van de Joego-Slaivische
ambassade te Praag hebben in een in
gezonden stuk aan de communistische
.Jtude Pravo" die politiek van Tito en
zijn medewerkers veroordeeld.
Gestapo-chef te Hamburg ontsnapt.
De voormalige chef van de Gestapo in
Caen, dr Heyns, die in Hamburg voor
Brits tribunaal berecht werd, is gis
teren tijdens een schorsing der zitting
Oostenrijk gaat een merkwaardige ruil
aan met Zwitserland. Tegen een hoeveel
heid timmerhout krijgt de Weense die
rentuin van Zwitserland een olifant, een
pelikaan, een paar tijgers, beren en
zwarte panters. In Noorwegen een sta
king. De winkelbedienden van het Noorse
staatsmonopolie van wijn en sterke drank
legden de verkoop neer uit protest tegen
de verhoging van de pensioengerechtigde
leeftijd voor vrouwen. De dokters ir
Chaurmont in Oost-Frankrijk deden het-
staking gaan. Achttiendui-
zitten nu zonder geneeskun-
lar de ernstige gevallen heb
ben de aandacht. „An apple a day keeps
the doctor away", zeggen de Engelsen,
misschien doet men dat nu ook in Chaur
mont. Een ander geval was het met die
Noor in dat watervliegtuig bij Oslo. Hij
was de enige passagier in de machine,
schoot op een gegeven moment de piloot
in de hals. De piloot wist de machine nog
veilig op het water te doen dalen en het
leven er af te brengen, maar de passa
gier beweerde, dat hij de revolver voor
een appel had aangezien. Hij was blijk
baar wel heel ver weg. In Amerika is
er weer een staking in de autofabrieken.
Rond Chicago eisen 24.000 arbeiders van
de Harvester-maatschappij hoger loon
Driehonderd inwoners van Bazel liggen
in het ziekenhuis met roodvonk. De epi
demie breidt zich nog steeds uit. „En die
stroom wast al meer en meer". Daaraan
houden de redacteuren van het commu
nistische blad in het Saargebied „Die
Neue Zeit" blijkbaar vast. Het blad was
verboden, wegens hetze tegen de rege
ring, mocht weer verschijnen en is nu
opnieuw in de ban gedaan, omdat in het
eerste nummer op de oude „Internatio
nale" voet werd voortgegaan. Franse en
Amerikaanse troepen hebben manoeuvres
gehouden langs de Rijn. Een voorbeeld
van militaire samenwerking, zegt Ass.
Press. De wereldorganisatie var\ pad-
vindsters heeft ook iets met samenwer
king te maken. Mevr. C. E. Peereboom-
Kikkert, uit Haarlem, werd in het be
stuur gekozen. Denemarken is van plan
om de redevoeringen van de parlements
leden voortaan op gramofoonplaten, in-
plaats van stenografisch op te nemen. Ze
zullen wel niet in de handel komen.
i is menselijk
Een bejaard heertje, van 80, uit
Middelburg afkomstig, bezocht te
Vlissin-gen, zoals iedere vacantiegan-
ger, ook de landingsplaats der geal
lieerden. Maar hij was te nieuws
gierig en ging veel verder dan de ge
middelde bezoeker. Bij het paalhoofd
gleed de man, gekleed met hoed, te
water. Hij wist zich echter drijvende
te houden, maar werd door de stroom
steeds verder de zee ingetrokken. De
bemanning van een passerende loods
boot zag de drenkeling voor een zee
hond aan. Aangezien een zeehond
met een hoed op echter een zo vreemd
verschijnsel is, draaide men maar
byen toen bleek de zeehond een
oud heertje te zij'n. Hij werd vlug
aan boord gehesen en aan wal aan de
zorgen van de politie toevertrouwd.
Later kon hij uitgerust naar zijn
woonplaats vertrekken.
OOST EN WEST IN 'T KORT
GETEST
Generaal-majoor Diirst Britt, van de
7 December-Divisie en president Wira-
nata Koesoema, van de staat Pasoendan,
bezochten een receptie van de vakvereni
ging voor ambtenaren in Pasoendan tt
Bandoeng. De Oost-Borneo-Raad be
spreekt, op 20 Sept. het ontwerp voor dt
status van Borneo. Te Batavia arri
veerde een trein met 75 evacuees uit
republikeins gebied. De 200 verweesde
kinderen, die mee zouden komen, zijn
echter, wegens moeilijkheden, achterge
bleven. De republikeinse journalisten-
bond richtte via de Djokjase delegatie
een protest tegen Nederland, wegens
schending van de internationale persvrij
heid, toen Nederland aan enkele repu
blikeinse journalisten niet toestond, met
het speciale vliegtuig van de Comm. v.
Goede Diensten naar Batavia te reizen.
Oost-Indonesië verwacht in Septem
ber a.s. een goodwill-missie uit Djokja.
Aloestaz Yoesoef Zawai, van de ver
eniging tot verbreiding van de democra
tische denkbeelden te Cairo, arriveerde
te Makassar, voor een bezoek aan Oost-
Indonesië. De Tsjechische waarnemend
consul te Batavia, ir R. Stanek, hervatte
zijn consulaire werkzaamheden.
INDIË VOORZICHTIG MET INVOER
UIT AUSTRALIË.
Het Indische gouvernement bepaalde,
dat betaling voor uit Australië geïmpor
teerde goederen alleen verricht kon wor
den bij aankomst in de haven van be
stemming.
De secretaris van de Australische fede
ratie van exporteurs, V. R. Hill, achtte
deze regeling hoogst onbevredigend, doch
gaf toe, dat zij het gevolg is van
ontbreken van iedere garantie, dat de
boycott tegen schepen voor Indonesië
door de Australische vakverenigingen
niét opnieuw zal worden ingesteld.
Aneta vernam ten departemente
Z.E. te Batavia, dat hier geen sprake is
van een principiële doch alleen van
practische maatregel.
Zuid-Snmatra wil autonome staat
worden.
De adviesraad van Zuid-Sumatra heeft
zich met 23 tegen 2 stemmen uitgespro
ken voor de status van autonome staat
(„negara"), meldt Aneta.
Rasmussen in BerlUn.
Rasmussen, de Deense minister
Buitenlandse Zaken, is gisteravond
Berlijn aangekomen voor besprekingen
met alle vier de militaire gouverneurs
van Duitsland.
Joego-Slavische generaal Jovanovic
doodgeschoten.
De voormalige chef vam die Joego-Sla-
vische generale staf, generaal Jovanovic,
is doodgeschoten, bij een poging om naar
Roemenië te vluchten. Hij was tijdens
de pantasanenstrijd stafchef van nu
sobalk Tito.
Herstelprogramma voor Europese
honden.
Iedere dag een stap vooruit op de weg
naar herstel. Het s.s. „American Farmer"
kwam uit New York te Londen aan met
23.300 pond gedroogd hondenvoer, be
stemd voor Europese honden.
N.C.B. kreeg veel cadeaux en gelukwensen
Mr Van Rhijn: Chr. vakbeweging verricht groot werk
De 40-jarige Ned. Chr. Bouwarbeiders-
bond heeft gisteren de jubileumviering
in Arnhem voortgezet. Des morgens heb
ben vertegenwoordigers de vergadering
toegesproken.
Mr dr A. A. van Rhijn, secretaris-ge
neraal van het dep. van Sociale Zaken,
bracht de gelukwensen van de minister
over en wees op de grote veranderingen
in 40 jaar t.a.v. de positie van de arbei
der. De vakbeweging heeft daarby groot
en mooi werk verricht en voor de Chr.
vakbeweging is daarbij de prikkel ge
weest het geloof in Hem, in Wiens wereld
de mens heeft te staan naar sociale ge
rechtigheid.
Bondsvoorzitter Moll werd wel eer
beetje verlegen, toen aan het bestuur na-
5 de leden van de N.C.B. het jubi
leumcadeau werd aangeboden: een uit
leenbibliotheek van zes kasten en me'
1300 boeken op sociaal en vaktechnisch
gebied, een kaartsysteem en een bedrag
geld voor de aankoop van nog niet
voorradige boeken, de complete jaargan-
Australië opr Djokjase receptie
In aansluiting op het bericht, dat de
Nederlandse gezant te Canberra de uit
nodiging tot bijwoning van de receptie
bij de vertegenwoordiger van Djokja in
Australië afwees, meldt A.P., dat deze
receptie bovendien niet werd bijgewoond
door de Britse, Amerikaanse en Franse
diplomaten.
Aanwezig waren de Russische ambas
sadeur en vertegenwoordigers van Austra-
Nieuw Zeeland, India, China er
Brazilië.
Het Australische departement van Buit.
Zaken deelde echter officieus mede, dat
de gastvrijheid van de „de facto'
republiek wel aanvaardde, maar dat dit
niets te maken had met erkenning vai
de republiek.
Men verwacht zeer binnenkort eei
aanzienlijke daling van de detailprijzei
- oor importgoederen in Indië.
De militaire veiligheidsdienst en d<
civiele politie rolden tezamen een spion
nagecomplot op een militair bureau le
Bandoeng op.
BEELS MAAKT SNELSTE TIJD OP CIR
CUIT VAN ZANDVOORT
et circuit van Zandvoort heeft dc
H. Beels gisteren in aanwezigheid
"e-autoriteiten met zijn 2.3
i Romeo t
gedra
snelste tijd tot r
op dit circuit gen-
t een gemiddelde
i 2 min.
ontsnapt.
10.5 s
Nederlander
tijd betekei
115.7 kr
MARKT- EN VIS SERI JBERICHTEN
IJMUIDEN. 18 Aug. 1 Stoomtreiler
22.150, IJM 71 „Bloemendaal" f 17.600, RO
53 „Dirkje" f 23.950, HA 21 „Leonarda"
190, IJM 77 „Poolzee" f 10.200. kustvis-
1JM 52 f 2190, HD 180 f 630. 7 f 680, IJM
201 f 1740, 276 f 2920, 343 f 190, 141 f 260, 23
f3450, HD 184 f 200, 135 f 700, HA 53 f 350,
IJM 213 f 290, VD 60 f 450, UK 17 f 580, IJM
f 630, UK 119 f 260, HD 16 f 670, KW 72
UK 7 f 200, WR 218 f 210, UK 105 f 550,
f 730, 59 f 990, IJM 5 f 800, VD 9 f 200,
HD 74 f 650, UK 234 f 380.
Later binnengelopen stoomtreilers: IJM 96
„Vlos" f 15.160. IJM 25 „Vlamingo" f 29.400.
IJM 19 „Adelante" f 20.600. Later binnenge
lopen kustvlssers: UK 125 f 210, 90 f 240, 1
f 320, 4 f 270.
Haringberichten: KW 29—330 k eigen
vangst, 163—206 k e. v.. 16—133 k e. v.. 22—
71 k. e. v. en overgenomen van KW 175—61
k. 45—38 k. KW 161—296 k e. v. en overge
nomen van 19—204 k. KW 3-314 k e. v. en
lovergenomen
l 14—17 k
gen van „De Opbouw" en een projectie
lantaarn voor de propaganda!
Sprekers waren voorts wethouder Tak
van Arnhem, de heer Rik Vaes van het
Int. Chr. Vakverbond, de Chr. Vakint.
van bouwvakarbeiders en de Chr. Bond
van houtbewerkers en bouwvakarb. in
België, de heer Klein Schiphorst voor de
bedrijfsraad in het bouwbedrijf, mr
Laman Trip voor de raad van bestuur in
het bouwbedrijf, de heer J. Schipper,
secr. van het C.N.V., de heer Blok voor
de Chr. Aannemers- en Bouwvakpa
troonsbond, de heer De Brouwer voor de
Bedrijfsunie in het bouwvak en de R.K.
Bond en de heer Stam voor de Alg. Bond.
Des middags was er een receptie en
des avonds was er feest. De aftredende
bondsbestuursleden zijn herkozen.
Telegrammen van trouw en erkente
lijkheid werden gezonden aan H.M. de
Koningin en H.K.H. de Prinses Regentes.
Van het erf van School en Kerk
Beroepingstcerk
Ned. Herv. Kerk. Beroepen: te Gar-
relsweer (bijz. hulppred.) J. Jebbink.
a.s. em.-pred. te Holten; te Grave J. N. v.
d. Heijden te Eindhoven; te O. L. Vrou
weparochie cand. D. Zinkstok te Utrecht;
te Leersum P. H. Quartel te Kethel
(toez.); te Terwolde en O. Pekela O. El-
seman te Marum; te Veenendaal J. Jon
ker te Bodegraven; te IJsselstein L.
Vroegindewey te Waddinxveen.
Aangenomen: naar Elburg (2e pred.
pl.) G. C. Klerkx te Op- en Neder-Andel;
hy bedankte voor Noordeloos en Lex-
mond.
Bedankt: voor Oosterhout G. Duite-
meyer te Hoogvliet; voor Strijen S. G. J.
Goverts te Oud-Vossemeer.
Geref. Kerken. Beroepen: te Huizen W.
H. J. de Boer te Midwolda.
Bedankt: voor IJmuiden J. F. Colen
brander te Ommen: voor Hellendoorn G.
K. Geerds te Drijber (Dr.).
Chr. Geref. Kerken. Beroepen: te
Woerden D Henstra te Broek op Langen-
dijk.
Geref. Gemeenten. Beroepen: te Yer-
seke T. Dorrestein te Opheusden.
Hoe de schepen reilen en zeilen
18 te Sufe.
AALSUM. Mombass:
ALDABI 17 dwars
ALDERAM1N 18
ishar.
ALUDRA, R'dam n
ALDEBARAN 21 v
ANNENKERK. R'di
ARENDSKERK, R'c
Bandar Shurpur t
Calct
Madras,
tltlmore te R'dam verw
n Japan, 15 v Slngap.
n-Austr.. 17 v Colombo
"dam n New York.
N York n Rotterdam.
Nyköbing te Rotterdam.
R'dam te Kingslynn.
R'dam n Boston. 16 op
AVERDIJK 16
BERNISSE 17
BIRMINGHAM 17
BLIJDENDIJK 5
42.52 N gn 56.44 W.
BREM 18 v Antwerpen n Lissabon.
CELEBES. A'damJava, 17 v Safaga.
CASCADE 15 v Oran n Stockholm.
CERAM. Bat—A'dam. 14 v Singapore.
CISTULA (t) 17 v Pladjoe n Singapore.
CORILLA 13 v Brisbane n Pladjoe (verb
DEO DUCE 17 v A'dam te Kopenhagen.
EXPRESS 17 v R'dam n Hamburg
FEROCIA 17 v Cardiff n Teignmouth.
SHAVEN 17 v Malmö te Kopenhagen.
DTE BEER. Bat—A'dam. p 17 8
GOOTE MEETING VAN GEREF. JRXGEREN
IN DELFT
Zoals gemeld, zal op Zaterdag 11 Septem
ber van 3—6 uur in de Nieuwe Kerk te
Delft een grote meeting worden gehouden
van de afdelingen Zuid-Holland van de bon
den van J V en M V op G G. Deze meeting
ls speciaal belegd om de trouw van de Ger.
Jeugd aan H. M. Koningin Juliana te be
tuigen.
Sprekers zijn H. Algra te Leeuwarden en
Ad. Kuiper te Utrecht, resp. voorzitter en
vice-voorzitter van de Jongelingsbond.
BANKET. POLITIEK EN FILOSOFEN
losofencongres te Amsterdam zaten aan bij
een banket in ..Kras". Gasten waren ook mr
J. Thomassen namens Prins Bernhard. de
Belgische ambassadeur Léon Nemry en rec-
tores van universiteiten. De debatten in de
plenaire zitUng van gisteren, waar prof Rle-
ger uit Praag en prof. K. R. Popper uit Lon
den spraken, dreigden
politieke discussies er
dan ook herhaaldelijk
■nbeide kom
OOK IN EUROPA EEN „EVANGELIE
ZENDER"?
De vice-president van het Evangelisatie
ender
worden opgericht
i wil
et de NCRV.
ZUn zender, officieel „Heraut van de zege
ningen van Christus Jezus" geten. gaat uit
van de World Radio Missionary Fellowship
ln New York. In veertien talen, ook in het
Nederlands, worden elke maand reeds 600
programma's uitgezonden. De stichting s
>p pos
f-Chr.
R.-K. Eet
ning. Het vorige jas
reeds 17 Jaar bestas
:elfs „geridderd".
indslas
/ege de regering
HAGNO 17 v Dublin
HESTIA. Trindad—At
HOOGLAND 17
HOUTLAAN 19
R'dam.
-Antw p 17 Ouessant.
R'dam n New Castle.
Skelleflea te A'd
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT. Js
"am. pass 17 Finlsterre
KAREL 14 v Genua n Gibraltar.
KALABAHI, R'dam—Bat, pass 17 Finlsterre
KELBERGEN 17 v Sfax n A'dam.
KERTOSONO, Java—R'dam, p 17 17 uui
Pantellarla.
LAURENSKERK 17 v Hamburg te R'dam.
LEUVEHAVEN 17 v Kopenh te R'dam.
LEUVEKERK. R'damCalcutta, 18 te Bom-
verwacht.
LIMBURG. San Francisco—Bat., 17 v Manilla
MAETSUYCKER 16 v Singapore t
MACOMA (t), CuracaoPauillac, 17 op de
Gironde.
MALVINA (tl. Hongkong—Mirl, 17 236
i Hongkong.
MOLENKERK. China n R'dam. 16 te Port
NASSAUHAVEN 17 v Aarhus te Kraag«
ïttenham.
NOORD WIJK. Trindad—A'dam, 17 v Hoi
OVULA (t). 15 v Singapore n Poeloesamboe
PRINS MAURITS 17 v Montreal n Chicago
PRINS FR HENDRIK 18 v R'dam n Montr
KERK. R'dam n Brisbane. 15 v Frer
RAKI. New York—Bat. 15 v Port Swetlei
-F 17 v A'dam te Lissabon.
DO 17 v Colombo n Suez.
SANDENBURGH 17 v Kotka n R'dam.
SEAHAM 17 v Grangemouth n R'dam.
SOCRATES 17 v New York te A'dam.
STAD ALKMAAR 18 v Bona te IJm. ver
STAD ARNHEM 19 (v) v Huelva te A'dam
•wacht.
STRABO 16 v A'dam te Gothenburg.
STRIJPE 17 v A'dam n Kalmar.
TAMO 17 v B Aires via Las Palmas
dam of Amsterdam.
TAWALI 17 v
16 t
TJITJALENGKA 15 v Hongkong n Manilla.
TITUS 17 v Messina n Llpari.
VEENENBURGH 17 v Mlddlesbro te A
WATERLAND 18 v Las Palmas te R!
icht.
WIELDRECHT (t) 15 v Abadan te Durban.
ma weer Abadan.
WILLEM RUYS 17 15.15 uur v R'dam n Bat
WOENSDRECHT 17 v Vlaardlngen te R'dam
WICKENBURGH 17 v R'dam n Casablanca
ZEEMAN, Bat—R'dam, 17 20.15 u v P Said.
BEURS VAN AMSTERDAM
Off not medegedeeld door de Ver- v. d. Effectenhandel at* Service C-.. S6* 54',i'
bieden laten ged- en bieden, t ged. en laten ?orn _Sum Mij... iS3% 151
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1948
Cur. Handel Mij 281* 260%
Int C. Hv. „.166 187',i
Linde Tevea 141% 141%
Cont. OU Comp. 59% 59%
Mld. Cont 55*
Philips C.
OBLIGATION Ned. Bank f 1000 159*
VX. 230 u. N. Bk. v. Z.-Afr 237
Nederland '48 3% 100% 100% Rotterd. Bank 164% 164
f 1000 1947 3—3% 97f| 97% Twentache Bk C. 172%
f 1000 1937 S 97fg 97fJ N.W. Pac. Hyp.b. 101* 100% SheU C41%* 41%"
Dollarlening '47101% 101^ EmbaUaga Houtll. 146. 145 Tide Water C. 27 27%
f 1000 1962-64 3 98% 96% Heemaf N. V_.. 178% 174* Telagapat 585
;ï22° i*'WA Afct£ï4 Mv'4 HoU. Kunstz. Ind 205 205% A'dam BaUast 160 159/
m t TInt Beton 144%* 144% Gem. Eigendom... 149%
N.-I. r 1000 37 A3 «3 93 Int. Kunstz. Ind. 141 141 Houth. W. Pont.. 148% 148%
Denemarken'38... 100% Ned. Gist...356% 356% Thomaena Haven 162
Haag I '37 3% 99% 96fJ* Nljma 246f Dell Spoorweg 57% 57
Rotterdam '37 3% 90U*Rott. Droogdok... 366 363 Ned.-Ind. Sp.w. 27% 27
ZHoU. "38 II 99% Stokvis 155% 155% Baltimore C. 13%
Nat. Hyp 3% 96% Stork en Co140%* 141 N..j. Ceatr. C. 16%
West. H. L V. 3% 100 100 Ver. Chem. Fabr 136
Bergh Jurg. 3%... 101%* 102% Werkspoor 160
Leverszeep 3% 102% 102% Wyers 196
Cockeril 103% 1Zwanenb. Organ 211
Bataafsche 3% 100 Smelt. C. 58
Wagon L. 97* 97t Anaconda C. 36%
N.-l. Spw. "37 3% 70% Bethl. Steel C. 109
3% A'dam '47 96% 98%* Chrysler C. 124%
Fr.Gron. Hyp. 3% 100% 100»% Gen Motors C_„ 63'%'
3% Koninklijke... 102»% 102% fat- Nickel C. - 30% 30% Lympf.
Philips 3% 10B* 102% Kennecott R. C„.. 57% Ned. Ara. Vredest 156*% 156%
AANDELEN C "ZT, 1K>* DWi
Rep Steel C. 27 27 Walvisvaart 114 113%
6% Vredesteln IOC 109%
Ver. Pharm.165 166%
04 «Schokbeton 141
Pennsylv. C.
South. Pac. C. 56% 55%
Canada Pac. C14%
Sem. Cher. A. 13%
Voorlopig genoteerd
Albert Heyn196% 188%
A'damsche Bank 161% 160 St.'Brandts C.
Holl. Bank Unie... 230% 230% U. S. Steel C. 78'
Net. Herstel 100^ 99% A. N. L El MfJ 105«
ACTIEVE AANDELEN
Banken
Kolon. Bank 95%
N.-lnd. Handelsb 135%
N Hand Mij CvA 170%
Industrie
Alg Kunstz. Unie 164
Bergh en Jurgens 310
Berkels Patent 125%
Calv. D. O. C.vA 183%
Centr. 6ulker M« 215
Fokker N. Vliegt 179%
Gelder en Zoon 153%
Hoogovens 203
Kabelfabriek 290
Lev B O C. V. A 294
Ned Ford Autom. 341
Philips Gem. Bezit 250»;
WUton Feyenoord 192
Petroleum
Dordtsche Petrol. 312
Kon Petr341»;
Moeara Enim545
Rubber
Bandar Rubber
DeU-Bat Rubber...
Serb. Sum. Rubber
Scheepvaart
HoU.-Amer. Lijn
Java-Ch.-Jap. Lijn
Kon. Ned. St NS.
Kon. Paketvaart
Ned. Sch. Unie
Rotterd. Lloyd
St Mij Nederland
Snik er
Hand V A'dam
Javajche Cultuur
Ned.-Ind S. Unie
Ver. Vorst. Cult
Tabak
Dell-Betavta
Deli-Mij Cert
182%
158%
182%
IN HET KORT
Benoemd tot hoogleraar: in de mineralo
gie en kristallografie te Groningen dr P.
Terspstra. thans b.g. hoogl. te Groningen en
Amsterdam (Gem. Univ.); ln de sociologie te
Utrecht dr Sj. Groenman. Het Leids Uni-
verslteltsfonds is gemachtigd aldaar een bijz.
leerstoel te vestigen in de geophysische en
geologische karteringsmethoden en de St.
Radboudstichting om ln Utrecht R.-K. dog
matische theologie te doen onderwijzen.
De tentoonstelling „Nederlands nieuwe ker
ken" ls nu ln Middelburg g«
laf ii
intlinie 1
een vlot
Bijbelse Vallei van Sart
mozaïek ontdekt, die. naar de archeologen
menen, licht kan werpen op Israels geschie
denis ln de twee eeuwen na Christus. Een
Joods archeoloog meent, dat dit mozaïek
deel heeft uitgemaakt van de door de Sa
maritanen gebouwde tempel.
De Chr. Geref. Kerk te Rotterdam-
Zuid heeft tegen de uitspraak van het
Haags Gerechtshof Inzake de toewijzing van
de kerkelijke goederen aan de Chr. Geref.
Gemeente aldaar (predikant ds H Visser
VIzn.) geen cassatie aangetekend Hiermede
s ook de kort geding-procedure (het proces
nzake voorlopige regeling van de eigen-
iom) beëindigd en ten gunste van de Chr.
3eref. Gemeente uitgevallen.
EXAMENS M. O. TEKENEN. ACTE M A.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd: mej E A
3 Houtsmuller. Den Haag. J R Luijendljk,
Den Haag. mej M A van Os. Den Haag. mej
G Wiebenga. Den Haag. K R Bosch, Den
Haag.
MARINE TOONT BELANGSTELLING.
VOOR JURISTENCONGRES.
De besprekingen van gisteren tijdens
het Juristencongres over maritieme en
luchtvaartrecht werden bijgewoond door
enige hooggeplaatste Nederlandse Mari-
officieren en een lid van de Marine-
raad. Van de Amerikaanse Marine waren
aanwezig commander William C. Mott, ju
ridisch hoofdadviseur van de zeemacht
uit Washington? captain James J. Robin
son, Officier van Justitie voor Marine-
zaken bij het Tribunaal voor Oorlogsmis
daden te Tokio en James Henderson van
de beheerinstelling voor vijandelijk ver
mogen te Manilla.
overdenking.
11-35 Avondklanken.
Radioprogramma voor vanavond
HILVERSUM I (301) N. C. R. V. 7.
ieuwt. 7.15 Mr A Bouman bespeelt het
ëlne orgel ln de Nieuwe Kerk te A'dam.
30 De Ned. vrouw van 1898-1948 7 55 Het
Bach Koraal. 8.— Nieuws 8.05 Programma-
>g. 8.15 Res.-Orkest 8 55 Henry Te-
:a. viool 9HO Socialisatie en Publiek-
:lljke Bedrijfsorganisatie 9 40 NCRV-
Koor 10.— Sans Souci. 10.30 Nieuwe aan-
de discotheek. 10.43 Avond-
iws. 11.15 Recital.
Sluiting.
HILVERSUM II (415) VARA.
7— Het Ned Volkstoneel 7 15 Regertngs-
ultzendlng. VPRO 7.30 Voor de jeugd 7 40
Jeugdnieuws. 7 45 Lezen ln de Biibel VARA
Nieuws. 805 Dingen van de dat: 8 15
Metropole-Orkest 9 De Zweedse lucifer.
45 Malando. 10 25 Omroepkoor 10 45 Mu-
sette-klanken. 11.— Nieuwe. 11.15 Dansmu-
12.— Sluiting.
Wat de radio Donderdag brengt
HILVERSUM I (301) KRO 7.— Nieuws,
ys Gymn. 7.30 Gram. 7.45 Morgengebed 8
8.15 Pluk de dag 9 Voor de
05 Promenadeconcert. 9 45 Gram.
NCRV. 10.— Gram. 10.15 Morgendienst 10 45
Orgelspel. KRO. 11.— De Zonnebloem 1145
on Anderson zingt. 12— Angelus 12 03
kale melange. 12.30 Weeroverzicht, 1233
rhconcert. 1255 Zonnewijzer. 1 Nieuws
1-20 Lunchconcert. NCRV. 2— Kamerork.
240 Causerie voor de vrouw 3— P.itricla
Ross borough, piano en Robinson C'eaver.
orgel. 320 Adams Kamermuziekeorrcchap.
Bijbellezing. 4.43 Geestelijke "deren.
3— Een bezoek aan de herdenkir- - -toon
stelling van dc Vrede van Mur.st— ln het
Prinsenhof te Delft. 5.30 Columbia Concert-
5.45 De Varianten 6 15 - d- en
Tuinbouw. 6.30 RegerlngsuiUerd 7 - Vieuws
des Heilskwartier. 7 30 Het act.
geluld. 7.45 Regerlngsultzending r v'euwi.
Programma-proloog. 8 15 Plaatvarla.
weelinck kwartet. 9 30 In de bloeiende
tuint
Hllv«
10.15 De
der
Sen er
Dive
1 Mij
iglo en Fuga
A. Mozart. 10.45 Avondoverdenking 11.—
leuws. 11.15 Slotaccoord. 11.57 Sluiting.
HILVERSUM n: (415) AVRO 7— Nieuws.
7.15 Vacantie op 't land. VPRO Dagopening.
AVRO 8 Nieuws. 8.15 Monla Liter en zijn
8.45 Boston Symphonle Orkest. 9 15
•nwijdlng. 9 30 Waterstanden 9 35 Ar
beidsvitaminen. 10.30 Van vrouw tot vrouw.
10 35 Gram. 10.50 Kleutertje luister 11
Orgelconcert 11.45 Gesprek met de Ncderl -
Musicoloog dr Nlcolal van GUae
Pais. 12.Werken van Serge Pro-
kofleff. 12.30 Weerpraatje. 12.33 In 't spion-
Sandor VIdak speelt. 1 - Nieuws.
1 20 Sidney Torch dirigeert. 150 Gram. 2.—
vreemde velden. 220 Soiistenconcert.
or zieken en gezonden. 4.Assortt-
5 06 Gram 520 Welk dier? 5 30 Rus
sell Bennet en zijn orkest spelen filmmu
ziek. 530 Rererinrsuitzendlng 6— Nieuws.
6 20 Sportpraatje. 6 35 Een avond In Wenen.
715 De kastelen van Wouter en Jonathan
(voordracht). 7 30 Pierre Palla. o-eel 8
Nieuws. 8 06 Echo van de dag 8'" --en-
ding Salzburger Festsplele 10 Kon.
Marine ln oorlogstijd 10.15 Het I Pal
ladium Orehestra. 11— Nieuws A
London Symphonle. 12.— Sluiting.
