Leids gemeentebestuur ontving de uit Indië
teruggekeerde militairen
Zij, die het grootste offer brachten, herdacht
Zó stemde Leiden in 1946 en in 1948 voor de Tweede Kamer
Zij werkten met succes aan
hun toekomst
Wankelbaar
evenwicht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
S
VRIJDAG 9 JULI 1948
Het gemeentebestuur van Leiden, in samenwerking met het werkcomité „Ont
vangst, Voor- en Nazorg" van de Plaatselijke Demobilisatie-Raad, ontving heden
middag officieel de uit Ned. Indië teruggekeerde militairen, afkomstig uit Leiden.
Men had daartoe tevens de echtgenoten, ouders en verloofden van deze militairen
uitgenodigd.
Leiden, moge U het bewijs geven dat die
trots geen ijdele trots is.
Naast deze hulde voor Uw prestaties
geef ik hier gaarne uiting aan de gevoe
lens van blijdschap, waarmede men be
zield is, nu gij weder in Nederland zijt
teruggekeerd. Natuurlijk geldt die blijd
schap in de eerste plaats Uw echtgenote,
Uw ouders en Uw familie, maar ook het
Gemeentebestuur en de gehele Leidse be
volking, deelt in die blijdschap. Aller
wegen is men verheugd, dat gij behou
den de Nederlandse bodem weder hebt
betreden. Het wederzien van Uw naaste
familie, maar ook de terugkeer in onze
goede oude Sleutelstad zal ongetwijfeld
ook voor U allen een ontroerend ogen
blik zijn geweest.
Blijvend symbool
Dat wij U dankbaar zijn voor Uw ver
richtingen in Indië, spreekt wel voor
ziohzelf. Ik weet, dat gij het niet wenst,
dat die dankbaarheid in mooie woorden
wordt geuit Ik weet, dat gij geen dank
aanvaardt omdat gij op het standpunt
Een officiële oorkonde
aangeboden
Bij deze officiële ontvangst heeft bur
gemeester jhr mr F. H. van Kinschot de
teruggekeerde militairen namens het
gemeentebestuur van Leiden als volgt
toegesproken:
Officieren, onderofficieren en soldaten,
gij allen die sedert langere of kortere
tijd uit Indië in Leiden zijt teruggekeerd
en hier tegenwoordig zijt met echtge
noten, ouders, verloofden of verwanten,
ik heet U namens het gemeentetoestuur
van Leiden hartelijk welkom op ons stad
huis.
Voordat ik enkele woorden tot U richt
om dit welkom tot uitdrukking te bren
gen, rust op mij eerst een droeve plicht.
In het verre Indië, ver van huis en
haard, ver van vrouw, ouders of andere
dierbaren, zijn een 10-tal Uwer kame
raden, uit Leiden afkomstig, gesneuveld.
Deze jongens zijn gevallen voor de ver
vulling van hun grote plicht, misschien
onder de hete tropenzon, misschien in
de duistere tropennacht. Zij hebben het
grootste offer voor hun vaderland ge
bracht, dat zij konden brengen, nl. het
offer van hun leven. Wij hebben respect
voor deze tien gevallen jonge mannen.
Wij hebben ook diepe deernis met de
achtergebleven verwanten. Het waren:
H. M. Hillenaar, D. C. Overduin, P.
Brandt, J. J. de Boef, M. Thepas, G.
l'Amie, A. Huisman, A. Smits, J. J. Duf
fels en P. van Rooyen.
Om getuigenis af te leggen van onze
eerbied en onze achting voor deze jon
gens, vraag ik hier twee minuten stilte,
opdat wij hen met onze diepgewortelde
gevoelens van eerbied in grootheid kun
nen gedenken.
Huldevreugdedankbaarheid
Thans meen ik een woord te mogen
richten tot U. mannen uit Indië, die na
een grote en grootse taak Uw woonge-
meente Leiden weder hebt hervonden.
Voor Uw verrichtingen voor het vader
land wil het gemeentebestuur U hulde
brengen, het wil uiting geven aan zijn
vreugde bij Uw terugkeer, het wil U zijn
dankbaarheid tonen.
Hulde wordt U gebracht voor Uw
prestaties, welke dikwijls onder de meest
denkbaar moeilijke omstandighedeen in
uniform en in een heet klimaat moesten
geschieden. Het waren prestaties, waarbij
gij als militair Uw plicht deed en waar
door mede door Uw toedoen vele malen
grotere, of kleinere groepen der inheemse
bevolking werden bevrijd of van een
wisse ondergang werden gered. Deze
prestaties hebben, in breder verband be
zien, er toe geleid, dat gij zyt geworden
kerels met karakter, onvervaard, die door
geleden ontbering, door zware dienst en
door het missen van vaak de nodige af
leiding. misschien wat hard zijt gewor
den, maar daarnaast in U hebt opge
nomen de meest goede eigenschappen,
welke een mens kan hebben.
Het Gemeentebestuur en de Leidse be
volking zijn trots op Uw prestaties en
de Zaterdag j.l. door de burgerij aan jul
lie, jongens van I IV R.I., zo spontaan
bereide ontvangst bij Uw terugkeer in
staat slechts Uw plicht te hebben gedaan.
Toch wil ik U mededelen, dat hier
Leiden reeds veel voor de gedemobili
seerde Indische militair wordt gedaan en
voor hem ook reeds veel is bereikt. Be
halve de hulp, bijstand en voorlichting
van de Plaatselijke Demobilisatie-Raad
en zijn werkcomité's die alles willen doen,
wat in hun vermogen is, om U te t
dat de belangen van U en Uw gezin haar
zeer ter harte gaan, zult U bemerkt heb
ben, dat die Raad hedenavond voor alle
reeds teruggekeerde militairen met echt
genoten, ouders of verloofden, een ge
zellige avond heeft georganiseerd in de
Leidse Schouwburg, waarbij vooi
goed programma is gezorgd.
Tenslotte kan ik U mededelen, dat het
Gemeentebestuur voor iedere uit Ned.
Indië teruggekeerde militair, een offi
ciële oorkonde van de gemeente Leiden
ter herinnering aan zijn Leidse dienst
tijd heeft beschikbaar gesteld. Moge deze
oorkonde voor U het blijvende symbool
zijn van onze oprechte dank voc
diensten aan het vaderland en daarmede
ook aan deze gemeente bewezen. Aan het
einde van deze bijeenkomst zal de Se
cretaris van de Plaatselijke Demobilisa
tie Raad Leiden zich met de uitreiking
daarvan belasten.
Mannen uit Indië! Ik wil eindigen met
de wens dat het U allen in Uw huis,
Uw gezin en in Uw werkzaamheden goed
moge gaan.
Na afloop van de officiële plechtig
heden. waarop we morgen nader terug
komen, reikte de heer C. J. v. d. Lelie
de oorkonden uit.
Ongeveer 140 leerlingen van „Mathesis"
ontvingen een diploma
Op de 163ste algemeene
vergadering
Gisteravond werd in de foyer van de
Stadsgehoorzaal de 163ste algemene
gadering gehouden van het Koninklijk
Genootschap „Mathesis Scientiarum Ge-
nitrix". De voorzitter, ir M. C. de Jong,
heette allen welkom, in het bijzonder de
burgemeester, jhr mr F. H. van Kinschot,
en de wethouder van Onderwijs, de heer
J. C. van Schaik.
Bij de bestuursverkiezing werden de
heren H. van Slooten, dr ir P. C. Linden-
bergh en dr J. v. d. Handel herkozen, ter
wijl in de vac.-dr S. T. Holst Weber ir D.
Boogerd werd herkozen.
De voorzitter deelde in zijn jaarrede
mede, dat het Genootschap op dit ogen
blik 7 leden van verdienste telt, 2 buiten
gewone en 338 gewone leden. Spr memo
reerde de belangrijkste gebeurtenissen in
de school van het afgelopen cursusjaar.
Uit de genoemde cijfers bleek duidelijk,
dat de school een behoorlijke omvang
heeft. In deze tijd met zijn vele moeilijk
heden moet het nodige worden gedaan
om een bevredigend resultaat te verkrij
gen. Wij prijzen ons gelukkig, aldus spr,
dat wij een directeur hebben, die het roer
vast in handen heeft. Ir De Jong bracht
verder dank aan tal van personen, o.w.
alle leraren. Hij wenste de leerlingen ge
luk met het bereikte resultaat en hoopte
dat zij zich steeds meer zouden bekwa-
Wassenaar, G. Wolf, Rotterdam; J. P.
Zandvliet, H. v. Zanten, Oegstgeest.
Bouwkunde: C. J. Mollevanger (met
lof), Th. W. M. Sluys, Noordwijk; H. M.
Smits, Stompwijk.
Voor de 5e klasse A: J. Algra, Dantu-
madeel; J. v. Asten, Noordwijk-Zee; G.
J. Bakker, A. P. Baljet, Haarlem; Chr.
Boer, L. Breedeveld, H. Buter, Amster
dam (met lof); J. Colijn, Sassenheim; J.
A. Dieleman, Hontenisse bij Hulst; L. N.
Driehuis, Oostvoorne; J. C. v. Evert, -
Geevers, Delft (met lof); P. J. M. v. Groos
Bilthoven; C. Heil, M. L. Herruer, D. de
Jong, Gouda; N. W. de Jong, G. Klinken
berg, P. Knot, Heerenveen (met lof); C.
C. Koopmans, Heerenveen; W. J. Koree,
P. Kooreman (met lof); S. Labordus, H.
Ligtvoet, Voorschoten; H. v. Maanen, G.
J. Mentink, L. J. Moret, Wateringen; A.
T. Neuteboom, P. L. v. Nood, E. M. C.
Nozeman, P. Neuteboom, P. J. Oostwou-
der, Leidschendam; A. M. v. Royen,
Selier, H. de Soete, Amsterdam; H.
Stemerding, Harderwijk; J. A. Stigter, J.
B. Siikvoort, K. v. Stralen, N. Webbers,
G. v. Woudenberg, Oegstgeest; W. Wasse
naar, F. M. v. Zaaien, Den Haag.
Voor de 5e klasse B: W. Blok, A.
Breda, Sassenheim; J. J. Doedens, J. Q.
de Graaf, Th. Hoogenboom, S. Hoogstra
ten, Oegstgeest; A. M. Juffermans (met
lof), W. F. Laman, J. Zuilhof, Sassen
heim; J. W. S. v. Zijp, D. T. v. Manen, P.
Th. Mizee, A. Owel, M. Poot, N.
Schie, Katwijk-Rijn; J. Smit, A.
Werf.
Electrotechniek EI-EII: J. J. v. Beuge,
Rotterdam; J. C. Blitterswijk, Maassluis;
J. Brederveld, G. H. Broers, Haarlem; S.
A. Ciere, P. v. Dam, Rotterdam; A. S. J.
Lange. J. P. Leemans, R. Nauta, Haarlem; Florisson, J. Gertenaar, A. Kiel, J. G. L.
Th. Nieboer. A. v. Noort, Benthuizen; J.Openen, Wassenaar; J. la Lau, Th. W.
G. Pelle, Halsteren; B. Posthuma, Den
Haag; W. R. Sennema, Heerenveen; C.
Het helium werd veertig jaar gelede
vloeibaar
Een beroemd Leids experi
ment verjaart
„Nadat op de 9-e Juli de hoeveelheid
vloeibare lucht was opgevoerd tot 75 liter,
het gehele apparaat was gecontroleerd op
de afsluitingen, leeg gemaakt en gevuld
met zuiver gas, begonnen wij de vloei-
baarmaking van waterstof op 10 Juli, des
morgens om 5.45 u.".
Zo begint paragr. 4 van het verslag
de vloeibaarmaking van helium, door
prof. dr H. Kamerlingh Onnes gepubli
ceerd in de „Communications from the
physical Laboratory at the university of
Leiden", het onopgesmukte verhaal v
een even avontuurlijke experiment als i
de beklimming van de Mount Everest.
Helium, een indifferent elementair gas,
werd het eerst in het spectrum
chromosfeer van de zon aangetoond.
Sindsdien heeft het velen bezig gehou
den. Het werd ontdekt in de atmosfeer,
in enige zeldzame mineralen ei
mige minerale bronnen, zoals te Cauterets
in de Pyreneeën. Geringe sporen werden
ook gevonden in rivier- en zeewater en'
in de dampkring, alsook in de gassen van
sommige Amerikaanse petroleumbronnen.
Uit deze laatste wordt het gewonnen voor
technisch gebruik, zoals voor de lucht
vaart. Wij herinneren ons allen nog wel
de grote Zeppelins, die, eerst drijvend op
waterstof, dat veel brandbaarder is, later
gevuld werden met helium.
Nadat men in de laboratoria reeds
schillende gassen in vloeibare toestand
had weten te brengen, stuitte men op het
helium, dat een onneembare stelling
scheen in te nemen. Men wist de lage
temperatuur, waarbij dit moest geschie
den, niet te bereiken.
In 1882 echter werd Heike Kamerlingh
Onnes hoogleraar in de proefondervinde
lijke natuurkunde en de meteorologie te
Leiden. Dat was een nieuw sein en sinds
werd er met grote volharding verder ge
vorst, totdat in 1908, op de tiende Juli, het
grote experiment een aanvang nam. Tevo
ren was reeds twee maal een poging ge
waagd, maar de resultaten waren niet ge
schikt voor verder wetenschappelijk on
derzoek. Het procédé komt in het kort
neer op een sterk comprimeren
heliumgas, dat met behulp van kokende
waterstof (ver beneden het nulpunt)
wordt afgekoeld en plotseling wordt ont-
Om 1.30 uur begon men met het afkoe
len en vullen van de glasbuizen met|
vloeibare lucht. Het vullen van
cuumglas en de koeler met waterstof be
gon om 4.20 in de middag. Ter zelfder tijd
werd het helium in circulatie gebracht.
Bij de eerste val van de heliumthermo-
meter dacht men met een fout te doen te
hebben, zo onbetekenend was deze. Maar
na langere tijd werd het verschil
merkbaar en ging het al sneller. Toch
duurde het nog tot ver na half zeven,
voor prof. Schreinemakers constateerde
dat zich een vloeistof in het toestel be
vond. Later zag men de oppervlakte dui
delijker. Er werd licht onder gehouden en
toen kon worden geconstateerd, dat zich
in het apparaat bevond,
zoals de wetenschappelijke term voor een
vloeistof-oppervlak luidt. Dat was op 10
Juli des avonds om half acht. Nadat
deze oppervlakte eenmaal in het oog had
gekregen, liet men haar niet meer los.
Duidelijk als het scherp van een mes
stond zij tegen de glaswand op. Prof.
Kuenen, die juist arriveerde, was getrof
fen door het feit, dat de vloeistof eruit
zag, alsof zij bijna haar critische tempe
ratuur had bereikt. Tegen half tien werd
met het experiment gestopt.
Het was in 1927, dat prof. Keesom,
tijds Kamerlingh Onnes' assistent, het
helium in vaste toestand bracht. Men
kwam steeds dichter bij het absolute nul
punt 273.20 gr), dat thans door middel
van een grote electro-magneet tot op 0.9
gr. is bereikt.
Leiden had 12 jaar lang een monopolie
op het terrein van de koude-onderzoekin-
gen. Thans streven vele buitenlandse la
boratorio op vriendschappelijke wijze
rtiede naar die eer. Maar Leiden hand
haaft zich schitterend: het kryogeen-
laboratorium breidt zich nog steeds uit
men arbeidt er onvermoeid en met si
ces verder.
Niekerk, Hazerswoude (met lof)K.
Nierop, Purmerend; P. J. v. Oers, Brielle;
A. J. Séverijnen, Den Haag; H. M. Silves
ter, J. A. Th. v. Schooten.
Electrotechniek E H-E Hl: E. J. Bakker,
D. H. Bey, W. J. D. I. Kingma, H. A.' J. G.
Pynenburg, Alkmaar; J. Rijkenberg, Wor-
merveer; Th. J. Rijnierse, Amsterdam; C.
Spaanderman, J. P. P. Webbers, A. Wou
terloot, P. A. Yperlaan.
Bouwkunde B I-B II: F. Galjaard, P. C.
M. v. d. Geer, G. de Jong, Oegstgeest; J.
v. d. Oever, Katwijk-Zee; C. P. J. Paarde-
kooper, Zoeterwoude; H. A. Stuifzand, W.
Witteman, M. J. Zaalberg, J. J. v. Vliet,
Bodegraven.
Werktuigbouwkunde W I-W n: G. Car
ton, I. Heymans, C. Hoogeveen, Koude
kerk; J. M. Jung, Amsterdam; M. H. Ko-
reman, P. Lagrand, A. W. Prins (met lof);
F. Reuter, Rotterdam; G. Trap, A. de
Vink, J. W. de Vries, Den Haag; P. de
Vries.
De leerlingen, bij wie de naam van dc
plaats, waarin zij woonachtig zijn, niet ii
vermeld, zijn afkomstig uit Leiden.
De directeur richtte tot slot nog eer
kort woord tot de gediplomeerden, feli
citeerde hen en wees hen op hun plicht
voor heden en toekomst.
H. Rovers, bloemis'
bollenhandelaar, v. Vlletstraat 52, Hille-
i. H/o Fa. A. v. Apeldoorn. R.C. mr L
Vligenthart, cur. mr J. G. de Jong. Turf
markt 8, Leiden.
Opgeheven: 2 Juli, H. Pot, Meerstri
Hlllegom. Wegens gebrek aan actief.
Hieronder volgt een gespecificeerde opgave van de verkiezingsuitslagen op resp. 17 Mei 1946 en 7 Juli 1948, gerangschikt naar de Leidse stem-
bureaux en in volgorde van de lijstnummers-1948. Voor de V.V.D. werden voor 1946 de cijfers van de Partij van de Vrijheid genomen.
(Auteursrecht: Nieuwe Leidsche Courant)
3. School Noordeinde 38
4. Meisjes HBS. Garenmarkt
5. School Haverstraat I
6. School Haverstraat II
7. Gem- H.B.S. Hoge Rijndijk I
8. Gem. H.B-S. Hoge Rijndijk H
18. H.BS. voor Meisjes
19 School Noordeinde 1
20 Ambachtsschool I
31. St- Elisabethshof
34. U.L.O-school Breestraat i
40. School Oosterstraat n
41- School Medusastraat I
42. School Driftstraat I
43- School Medusastraat II
44. School Driftstraat II
45- R.K. School Lusthoflaan
46. Geref. School Lusthoflaan
47- School Maresingel I
48. School Maresingel II
49. School Pasteurstraat I
50. School Pasteurstraat II
C.P.N.
Oude
F. de
Midden-
K.VP.
P.v
d.A,
AR.
„De Waarheid'
C.H. Unie
V.V.D.
SG.P.
SDAP
Bruyn
Weiter
stand
235
223
217
223
143
172
63
46
78
140
180
146
12
12
7
6
41
24
152
160
304
288
114
123
49
37
70
121
161
159
15
13
8
10
17
8
195
184
232
335
139
152
123
81
112
143
89
39
11
18
5
5
15
3
291
280
244
223
99
98
89
56
77
123
54
67
18
19
7
5
17
5
216
237
327
334
117
108
144
76
91
129
69
76
18
12
1
1
20
13
305
312
239
283
108
91
180
124
93
127
86
67
.6
9
2
5
8
85
190
188
280
229
156
145
34
222
102
151
106
120
8
14
5
5
20
151
159
436
436
146
112
128
89
121
162
15
25
14
17
9
2
6
9
149
146
262
233
212
226
17
12
79
123
199
208
1
1
0
20
20
3
186
164
269
224
173
162
26
16
70
127
145
163
15
11
1
9
26
321
316
335
291
104
96
30
21
84
122
54
66
3
4
0
8
30
4
266
258
336
314
124
110
62
30
69
114
49
67
4
10
1
0
25
7
203
196
323
245
120
109
27
14
81
128
79
123
1
5
0
3
17
140
141
347
397
86
69
145
102
121
135
13
18
9
6
4
4
11
178
185
426
395
88
75
84
63
95
150
8
15
9
14
1
1
3
2
170
197
367
413
138
117
77
55
102
173
20
31
13
8
8
4
9
5
146
139
408
396
131
88
81
56
77
124
53
72
7
5
7
5
7
7
132
116
359
308
114
131
50
35
93
125
143
145
12
14
6
10
15
4
169
146
229
196
133
133
31
29
113
135
135
105
9
12
1
6
18
4
166
173
282
304
62
57
185
134
38
59
S3
48
2
2
2
2
4
4
195
208
363
377
86
84
118
83
59
87
33
48
T
11
7
1
2
4
180
177
371
327
104
106
63
55
82
131
23
34
13
14
5
1
7
139
145
443
405
97
88
69
49
97
131
13
35
2
7
14
1
3
4
202
210
344
369
114
113
214
162
77
127
38
30
2
5
6
4
9
3
227
227
306
339
87
77
140
96
83
109
63
57
12
8
6
1
8
11
171
150
304
210
192
217
33
28
69
117
314
292
9
13
9
27
46
7
196
199
428
345
177
177
61
45
78
135
204
200
9
7
3
21
18
7
232
215
383
395
163
120
89
70
116
183
59
53
17
14
5
5
9
6
219
215
207
251
119
72
132
96
81
120
63
54
5
7
6
4
9
16
174
176
276
324
72
51
199
130
50
87
8
8
19
15
5
0
2
7
246
232
247
266
133
93
108
61
93
138
94
111
3
1
2
5
13
20
145
160
299
311
72
60
165
112
126
167
10
10
23
15
10
0
2
3
364
354
219
203
121
99
75
46
61
113
90
68
2
4
3
3
21
20
162
192
168
166
93
103
63
37
69
87
108
103
4
3
0
5
24
6
294
285
158
183
154
190
35
25
83
137
86
72
20
23
5
7
16
10
153
15^
250
365
128
100
213
122
81
120
36
26
16
12
3
2
4
3
129
133
395
488
62
59
286
188
72
112
11
8
20
6
3
0
3
7
78
91
258
284
100
77
175
111
107
108
13
16
16
5
0
1
2
15
134
142
393
388
181
138
99
71
140
225
26
31
16
15
7
0
6
2
108
115
413
396
103
103
97
57
137
203
10
9
19
14
3
3
3
1
169
178
452
451
115
92
180
137
76
125
9
18
14
11
10
1
3
1
101
113
500
530
44
40
220
155
52
79
11
9
2
0
12
2
2
1
141
159
369
395
75
53
160
103
101
146
4
4
14
14
6
0
0
3
124
181
416
435
71
59
166
128
43
85
2
2
4
4
10
0
1
1
165
183
328
367
79
83
302
212
100
139
8
12
13
21
3
1
1
0
256
273
308
343
49
35
184
131
54
88
12
5
3
5
1
3
1
13
275
289
351
367
66
49
98
59
53
96
8
12
8
8
3
1
0
4
184
184
354
358
63
52
122
72
69
88
7
13
13
8
10
0
0
7
219
217
271
335
101
84
88
55
76
104
28
20
17
10
3
4
0
2
188
195
236
243
75
72
102
74
45
72
8
10
6
7
6
0
1
5
9531 9620
1613216283
5603
5117
5678 3868
4196 6275
3.081
3223
515 491
241
214
545
355
Stedelijk Gymnasium
Bevorderd naar de 2e klasse:
Th Barnard, EDA Dantuma, J
benh. Tengbergen, P Idenburg, K Kaiser,
G Chr Kok, J Lahr, D Laurentius, J U
Leffertstra, J Mostert, J Mulder, W J
Rovers, G R L Schokking (voorwaar
delijk), W H de Sitter, Chr R Wichers,
W L de Witt, J Brinkman, W J
Dorp,, M G Duyvendak, J C v Egmond,
T T van der Graaf, B M Goslings, C G
de Jager, Chr Kamma, H M Knottnerus,
W Kuyper (voorwaardelijk), T Lekker-
kerker, J Matze, J D Noest, G Oele, J
E Teyn, M E de Tombe, N van der Vlist,
C M H Wennekers, J W Beyer, M F
Boersema, K Y Bouma, J Busch, EDA
David, J P Engels, H Huisken, P M Jan-
H F P Knaap, E J Kriek, C J Lin
deman, M J van Nes, H P Nooteboom,
in Ormondt, A E Schade v
Westrum, JAM Smit, Chr. van der
Veen. Niet bevorderd 13.
Bevorderd naar de 3e klasse: C Arend,
Benschop, H Broekstra, E A Dit,'
v Ebbenh. Tengbergen, L M M v Haas
teren, M Hoogerwerf, E A Kallenborn,
G L F van Kinschot, P van der Kwaak,
M J Meiners, A H Oort, A K E Poortman,
E Pull ter Gunne, J Rozenboom. Th R
Sprey, J Tinbergen, E de Wilde, G Blan-
kert, M Blind, H C J Colla, W Dankbaar,
F Eikerbout, D Eringa, F Kalibeek, J J
Kruyt, M P Kühler, A A van Nes, R
Noordhoek Hegt, J de Raad, L Schou
ten, P F M Sormani, J Stapensea, J van
Veen, J H Waszink, M A Woldringh v.
d. H., J Barnhoorn, Th Berg G den Hee-
ten (De Sitterlaan), K Hermsen, P Kui-
venhoven, P A Pronk, M W Ragut, A
Riedel, J W Schneider, M Schotel, T van
Straten, J van Til, J Veenstra, D van der
Vlerk, R de Vos, C Zandvliet. Niet be-
14,1 vorderd 19; herexamen 2
I Bevorderd naar de 4e klasse: B de Die,
P van Egmond, H Feitkamp, G Fokkema,
J Y Groeneveld, R Israël, M Jansen, W
Jansen,, H de Jong, J van der Klaauw,
P C Meyer, H Muyzert, L Reys, M H
Siemens, M van Steenis, J Steketee, H
Weiland, G van Delft, M J van Heel, N
J M Janssen, Th de Jong, P D Jungerius,
Ch L Kessler, D Koek, J H Kramers, A
van Loo, J Overbeek, M W J P Pompe,'
S Rozemond, E van de S. Bakhuyzen,
J van Suchtelen, J Voorwinden. Niet be
vorderd 22; herexamen 2.
Bevorderd naar de 5e klasse:
Braakman, F W van Dam, R David, H
R Goudsmit, W Holleman, M C S de Jager,
P Kuyper, J W Meyer, E Reyers, W A
Veltkamp, N van Weeren, C van Wijn
gaarden, W J van Benten, J Boter, J
Th P de Bruyn, P W de Bruyne, G J B
Corts, P C Groeneveld, M van Hagen,
JHR Hoogervorst, J van Hoorn, C U
van der Klaauw, L H van Leeuwen, A
D Mulder, D Noort, E Oele, L de Priester,
R E Spijker, A de Vos, J M W van
Weerlee, M Wijier. Niet bevorderd 11;
herexamen 1.
Bevorderd naar de 6e klasse: P de
Buck P de Clerq, H Cleveringa, Th M
Th Droogh, E van Eecke, I Le Grand, W
D U Ter Haar, R Hazelhof, W W A van
Heel, P Jansen, J A Janssen, M J Kloeke,
H N de Mooy, M Noordhoek Hegt, H
Rijksen, K H Alting, J A de Boer, G
Burgersdijk, Ph Eskes, A van Haasteren,
A Hilgersom, H Hoelen, D A Kruyt, K
Lems, P R Locher, A de Neef, W Noor-
degraaf, H B Rozemond, L Viets. Niet
bevorderd 7; herexamen 2.
Gem. H.B.S. 5-jarige cursus
Bevorderd naar de 2e klasse: P. Adam,
van Assen, H. Ph. Bleiji, G. Bruyn,
Busdh, Margo Corts, H. Fuahs, Bea
Ginsel, J. de Graaf, J. Hollebeek, R. B.
Hoogwerff Kroon, H. A. van der Linden,
Jan Stout
37
Omdat wij aan onze aotes verplicht
zijn mooiere meubeltjes in huis te heb
ben en een beter schilderstukje aan. de
en de kaas gesneden thuis te laten
brengen en niet aan een stukje, maar
dan liefst door een grote zaak uit de
stad, want de kruidenier van het eigen
dorp mag niet weten dat je aan het eind
van de maand wel eens een ons twintig
plus moet nemen.
hield even op, keek weer naar
buiten.
Nee, diie kerels, die tegen ons op
en, zijn anders, zijn groter dan wij, die
u met zo'n storm op de stelling staan
met de gedachte dat die ieder ogenblik
in elkaar kan storten, die nu op zee de
golven op en afglijden en kans lopen te
stranden, daar is kracht, daar is fut, daar
is karakter voor nodig. Wij zijn een cij
fer in onze eigen kolommen en ons
boordje en onze actes gommen dat niet
uit.
De chef-boekhouder viel scherp in de
rede:
Hebt u al om bouwmaterialen ge
schreven?
Nee, nog niet.
Vóór u misschien nog gaat belwij
zen, dat wij zelfs geen hersenen hebben
had ik graag dat u eerst schreef.
Van der Schuit werd weer pennelik-
ker. Zijn gezicht, waarover een harts
tochtelijke droom even een glans gelegd
had, werd weer het effen gezicht van
meneer van der Schuit, die gewoon was
met mes en vork te eten en 's morgens
zijn boord te inspecteren of het nog wel
een dagje mee kon.
Maar Arie waarom haatte hij opeens
de ohef-boekhouder en waarom zou hij
een goede vriend van Van der Schuit
wtillen zijn?
Dat zou evenwel niet kunnen. Van der
Schiuit minachtte hem natuurlijk omdat
hij het rauwe, maar goede leven op de
bouwerij geruild had voor het rustig,
maar geestdodend bestaan achter het
schrijfbureau.
Hu, hij had niet te minaohten, hij liep
zelf in het gareel.
Eigenlijk had die Van der Schuit lek
ker kletsen, hij was nog nooit met storm
weer op zee geweest en zijn ogen waren
nog nooit ddoht gewaaid van stof en zand
op een bouwerij, waar de mensen zoge
naamd groter waren.
Maar 's avonds was Arie onrustig.
Hij giing naar de rivier, de storm sloeg
witte koppen op de korte golven, in het
donker rezen en daalden de groene en
rode lichten der voorbij varende schepen.
Daar going de Marco, hij hoorde het
aan de fluit en daar kwam het rooie
Teuntje met de „Eben Haëzer" de krib
binnen zwenken.
Toen hij doorweekt van de regen thuis
kwam zat zijn vader moedeloos aan tafel.
Hy had de zak gekregen, wegens slapte
In het bedrUf.
Arie keek naar zijn moeder, hij zóg
haar rekenen, nee, ze kwam er niet uit
met die vijftien gulden per week van
Hij ging toen weer naar buiten, hy
liep regelrecht naar Van Dongen en
stapte zonder kloppen bannen.
Van Dongen zat aan tafel.
Heb je nog een knecht nodig, van
Dringend Arie. Niemand wil bij me
varen, ik ben te gevaarlijk.
Ik wil varen.
Jy? vroeg van Dongen verheugd.
Ja, onder één voorwaarde.
En die is?
Ik moet twintig gulden kunnen ver
dienen. Myn vader is werkloos gewor
den.
Wanneer varen?
Dat hoor je nog wel.
Arie haastte zich toen naar Nellie, hy
loog voor het eerst tegen haar, hy zei
dat hij het eigenlijk ndet graag deed,
hij moest wel gaan varen omdat
hij dan meer verdienen kon, zijn vader
was zonder gekomen.
Nellie zei enkel:
O ja? Maar je moet wel doorstu
deren.
In bed had hy voor het eerst geen last
an van Dongen's ogen, van der Schuit
knikte hem vriendelijk toe, maar Nellie
deed niks en dat bedroefde hem.
Hu, ze had toch minstens kunnen soe
batten of hy alsjeblieft aan de wal wou
blijven
XVI.
Toen dan de „Eendracht" voor het eerst
sinds al die maanden weer uitvoer eche-
alie elementen der natuur samen
gespannen te hébben om de praat jee, dat
deze reis een noodlottige reis voor Arie
zou worden, een söhyn van gelijk te
geven.
De lucht zat potdicht en grauwde drei
gend.
Bovendien regende het pypestelen en
besprong een grillige koude wind by
verrassing zijn lang uitgezochte prooi.
Maar Arie stond in oliegoed aan het
De wind mocht dan koud en verrader
lijk zijn, de schuit mocht dan ongezellig
hard bonken op de korte golvenhet
wijd wegspattende water aan de kop en
het hakkepoffende machientje zongen
hun eigen lied en een varensgezel met
Liefde voor het water in zyn body zong
in nacht en onty het refrein mee.
Aan bakboord zag hy de kleine huis
jes, die deemoedig neerknielden aan de
hoge dijk, de machtige arm, in wiens
omstrengeling het ganse polderland vei
lig beschut lag tegen de onberekenbare
rivier, aan stuurboord lagen in een mist
van regen verloren de kale uiterwaar
den. Recht voor hem uit bonkte de
„Eben Haëzer" over de golven.
Het was zaak die schuit de loef a< te
steken en tegen het rooie Teuntje een
lange neus te maken, oei, wat liep die
.Bendracht" toch lekker, wat een fieve
gang zat er nog in die ouiwe tante. Voor
ze by de gasfabriek waren had Teuntje
het nakijken, niet dat hij daar om gaf.
heel niet.
Arie zou zich volmaakt tevreden ge
voeld hebbenware het niet, dat hy
te vaak denken moest aan '"rilie, die
steeds steller en vreemder .ng doen,
terwijil ze notabene om de haverklap van
haar Liefde getuigde en hy maar meer
vertrouwen kon hebben in van Dongen.
(Wordt vervolgd).
R. L. de Meyer, W. Th. Nieboer, B. Renes,
J. Roos, F. Thijssen, J. Vos, J. van der
Walle, R. J. Bloot, H. van Brero, Willy
de la Bije, F. Derksen, N. van Dorp, F. A.
Ginsel, A. van Houwelingen, A. Janssen,
F. J. de Jong, R. Kop, A. van der Kwaak,
Annie Lucas, F. Neuteboom, J.
Noordaa, A. D. Schnitzler, J. G. Splinter,
A Verhoog," J."G. Voórsluys, Anke War
ring, H. Brouwer, I. Corts, D. Haarsma,
Tootje Harteveld, H. Hauet, C. J. Joseph,
Diny Lammens, N. Maarssen, K. Meijer,
J. Ober, Nettie Raar, J. Ravensbergen,
Suus Robbers, G. J. Schoonwater, R. Sis-
singh, H. P. van Venetiën, B. Vermy, A.
G. Voorhoeve. Afgewezen: 17.
Bevorderd naar de 3e klasse: J. Briër,
A. J. Corpel, R. H. Dekker, H. Heems
kerk, W. de Hen, C. Hendriksen, A.
Hoekstra. W. J. Kleyn, J. C. Kluppel,
D. J. van Kooten. Phiel Labaar, J. Lam
mens, R. P. Oosterhuis, J. F. de Ren,
Hetty la Rivière, J. Swint, A. R. J. Terp-
strae Adri Wassenaar, R. P. Welter, D.
S. J. Bartstra, Lies van Bommel, J.
Bruyn, J. Favier, A. van Haarlem. M. J.
W. van der Horst, G. J. Jansen, H. J. de
Jongh, P. G. J. N. Kop, L. Nieuwenhuis,
H. A. J. Otto, C. J. Ratering, Hendrien
de Ren. J. Roele, S. van de Ruit. P. J.
Schophuizen, J. J. Wiemer, C. van Noor
den, D. J. Boomgaard, H. C. Dudok van
Heel, H. Galavazi. J. Kaay, Babs Kam
ma, H. A. B. Knorringa, D. Libot, G. J.
Lollig, H. Ch. L. Meyering, W. F. de
Moed, H. P. Olivier, Hanneke Prins, J.
Redel. K. F. van Venetiën, M. de Water.
Herexamen: 3. Afgewezen: 16.
Bevorderd naar de 4e klasse: B. G. As-
selbergs, R. Blote, L. A. van Brero, M.
Derksema, H. C. van Duyn, R. Jongedijk,
R. Pino, H. A. Schelke, Else Schiphorst,
L. H. Sijpesteyn. Ans van den Toorn, A.
P. Visser, L. J. H. Vlekke, A. Vreeken, J.
Wisse, Ge Bakema, J. J. J. van Beek, H.
de Boer. C. M. Cannoo, C. Grévecoeur, C.
J. de Croon, W. F. Dreef, J. Lasschuit,
K. Maryt, Adri Noordzij, J. Sap, C. M.
Troost, F. de Wit, A. C. Bakker, J. P. van
den Bent, K. van den Berg, Loekie
Christiaanse, J. van Dyk, E. J. Entrop,
W. J. Hendriksen, Eefje van Kleeff, F. C.
Leeuwen, H. Meyer, A. van Os, R. de
Ruyter, B. A. Struch, A. R. Tegelaar, P.
van Veen, J. Vermeulen, Edith Volker,
G. M. Zijlstra. Afgewezen 18.
Bevorderd naar A 5: R Bakker, Marg.
van de Boer, M Dubbeldeman, J N
Gelök, L de Haan, Rita Hazenoot, Corry
Hoogeveen, H Jongedyk, G van Reste
ren, A van der Kloes, B H Knorringa,
G Möree, Nelly Neuteboom, Rina Raar,
Henny Roelse, P Segeth, B C van der
Valk, G de Vogel. Herexamen: 1.
Bevorderd naar B 5: F. Brinkman, J.
Bult, P. J. van Duyn, D. Jore, H. I. C.
Jumelet. H. Kindt, H. Klaassen, J. G.
Kriek, J. Kukler, Jet van Leeuwen, W.
Schotel, G. C. Stolk, L. Timmers, M. W.
Verver, J. Vochteloo, A. Vroegop, Hanny
Wassenaar, J. Wondergem, D. H. van
Wyhe, I. den Boer, M. J. Daniëls, Ans
Eichhorn, E. H. T. de Groot, Bertle Hertz,
A. R. Hoitink, M. Kiel, L. Kok, C. Koore-
Ineke Kriek, Ria van Leeuwen, J.
Rykom, J. Sohalks, P. Selier, R. Slik
kerveer, Willy Stoute, W. van Turennout,
van de WaL Afgewezen: 10.
Overgang Chr. H.B.S.
Bevorderd tot de tweede klasse:
J. M. Arps, C. Barnhoorn, A. S- de
Bode, P. B. Boekling, A. J. v. Damme,
Ph. v. d. Does, G. Groeneveld, E. A. Gijs-
man, M. P. den aan, J G. Heuseveldt,
S. P. de Hollander, A. C. Jöbsis, H. J.
Klaveren, J. de Klerk Wolters, L.
Kluyver, Th. P. de Konink, H. J. Kou-
wenhoven, G. Kuipers, W. Kukler, A
Lievense. D. M. Passchier, Chr. Wyling,
W. D. H. Zwart, E. den Boon, C. J. Buur
man, F. H. Koerten, A. T. Makaliwy, J.
de Mey, H. J. Nagtegaal, C. Piers, S.
Rensimk, J. Roelofs, W. de Ruiter, B.
Smit, K. v. d. Spyk, W. H. J. Tieleman,
W. F. H. Timan, H. W. Veraüps, C. J.
Verver, A. Vós, H. Voorthuis, L. 8. van
Wyk, N. Zonneveld, H. Maaskamit, R.
Moolenaar. Afgewezen 17.
Bevorderd tot de derde klasse:
P, Arnoldius, D. A. Bekooy, P. M. J.
Berkhout, R. O. v. d. Byl, J. Bleiohrod/t,
H. L. Boter, A. Broekhuyzen, L. Dekker,
F. v Egmond, J. M. F eringa, J. H. de
Graaiff, R. J. P. de Groot, P. B. v. d.
Horst, A. Leget, H. Meyer, E. W. Parle-
vliet, A. J. Varkevdsser, T. Wyrdeman,
A. Jöbsis, A. v. d. Berg, P. Bergman, P.
v. Dijk, J. v. d. Maaden, A. W. Moole
naar, W. W. Mulder, C. Panlevliet, L. v.
d. Plas, A. Ravestein, G. v. Ryn, J. J. v.
Santbrink, H. C. Sepers, J. P. Smit, B. v.
Stam, J. Steenwinkel, A. J. Wevers, J. v.
Wingerden, H. J. Wolvekamp, W. de
Bruyne, N. Bos, J. I. Goudsmit, A. v.
Dijk, Afgewezen 17.
Bevorderd tot de vierde klasse:
N. Bakker, C. Barnhoorn, G. A."Brandt,
J. H. Broere, J. v. d. Burgh, A. G. ten
Cate, L. G. v. Dorp, B. C. Dunn, M. C.
R. la Fleur, M. J. Goudriaan, A. C. de
Graaf, F. B. v. Hamme. C. Jansen, L.
Karens, P. Kiel, C. v. Klaveren, M. de
Mey, H. Meertens, D. P. den Os, C. Ra-
vestein, G. J. Roelands, C. v. Rooyen^
B. W. Rotteveel, G. Schouten, J. v. d,
Schrier, S. J. Veldhorst, M. J. Vermet,
C. M. Limvers, F. L. Allaart, J. Arps, P.
L. Blapgé, P. J. Bruné, H. v. d. Burgt,
E. Ohaudron, G. v. Ekeris, H. Flinter
man, W. F. de Haan, J. A. Harloff, P.
W. Hoogervorst, J. J. de Kort, Tj. Kui
pers, H. W. Ren sink, A. Roorda. M. O.
de Ruyter de Wildt, A. v. d. Schee, D.
Schoonenberg, W. A. v. d. Tang, H. W.
Tieleman, J. Timmers, A. Veldhuisen, H.
S. Veldman, W. P. de Vries, A. A. Wéhr-
mann. Afgewezen 2.
Bevorderd tot de vijfde klasse A
(Lit.-Econ. afd.): P. Corsel, E. Dexel,
F. A. van Essen, C. Haasnoot, R. v. d.
Heijden, N. A. Jungerius, A. M. de Kan,
Kunst, J. de Later, J. v. Leeuwen,
v. Loef, J. Luyendijk, W. Oudshoorn,
L. J. M. v. Weeren, C. Zuilhof, J. v.
Teylingen, afgewezen geen.
Bevorderd tot de vijfde klasse B
(Math.-Phys. afd.): A. J. E. Beekes, D.
A. v. d. Eijkel, S. K. Fokkema, J. W. de
Geus, J. C. Greive, G. v. d. Heiden, L.
de Hoog, J. Kaayk, J. Lit, W. Rensink,
Schouls, J. Smallenbroek, S. M. de
Boer, J. v. Daim, H. W. Demmink, N.
Flinterman, H. v. Hasselt, C. Hengevelde
M. d. Hollander. J. H. Knibbe, C. J. S.
Kok, J. de Koning, H. Kraay, C. Lang-
hout, O. W. J. Leget, M. J. v. d. Loo,
meren, C. Meyer, E. M. Mok-
kenstorm, W. de Mooy, L. v. Nieuw
koop, J. B. den Ouden. C. v. Rijn, D.
J. Stöver, P. W. Valkenburg, M. C. Ver-
W. T. W. Vis, K. J. Westra, C.
de'WÓlff, D. v. Zuilen, W. J. A. Maas
kant, S. H. Toebes, afgewezen 2.
40-JARIG JUBILEUM BIJ DE
LICHTFABRIEKEN.
Morgen zal de heer D. v. d. Tuin het
feit herdenken, dat hij 40 jaar aan dn
Lichtfabrieken is verbonden. De heer
Van der Tuin was eerst als stoker, later
als magazynknecht aan dit bedrijf werk-
In de loop van de morgen zal hij
n gehuldigd.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Helena M. dr v. C. Beke-
ia en A. Streefland; Gerardus zn v. F.
van Zwieten en C. van Bemmel; Adria
ns zn v. A. Ruygrok en M. P. Luca;
Maria T. dr v. M. de Roode en M. Era-
dus; Johannes J. zn v. J. v. d. Ochtend
C. J. Molenaar; Cornelia J. dr v. H.
Broers en C. J. Erades; Jan zm v. G.
Ravensbergen en H. Broer; Nicolaas G.
T. die Mooy en A. C. v. d. Berg;
Maria C. J. dr v. B. Blyleve en M. M.
Redegeld; Egom R. zn v. J. Onderwater
M. H. J. Hansen; Maria dr v. J. J.
Rozaer en A. Nieuwenburg; Abraham D.
J. de Vies en J. E. van Rosmalen;
Edmond H. F. zn v. N. Kleen en A. E.
OVERLEDEN: H. G. Jonker, man. 69
jr; M. C. Kop, wed. Pikaar, 67 jr; P. van
der Kamp, man, 61 jr; J. Muuren, zoon,
4 dagen; F. Wagner, gesoh., 54 jr; P.
Pennenburg, man, 72 jr; C. L. van dep
Graaf, man, 33 jr.
