Ilirtuur £Viïlsrtif (Courant
Zó STEMDE LEIDEN
IN 1946
SOKOLOFSKY BLIJFT ONVERZOENLIJK
en weigert opheffing blokkade
NA ITALIË OOK IN FINUND ZWARE
VERLIEZEN VOOR DE COMMUNISTEN
Wist CJ
MAANDAG 5 JULI 1948
BUR. en REDACTIE: Hogewoerd IC».
Tel. redactie: 20408; Adm.: 22710.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 3.90 per kwartaal;
ƒ1.30 per maand; ƒ0.30 per week.
Negen en twintigste jaargang No. 755*
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„^tanhttisRA Is ghetUoeit
myo berl in te^ljeiuspoet*
Zie pag. 3
doende voor 30 dagen, steeds groter
De toestand in Berlijn is, sinds Zaterdag, ongewyzeigd. Uit alles blijkt, dat de Rus
sen niet van plan zijn een duimbreed te wijken en de conferentie, die op het hoofd
kwartier van Sokolofsky, tussen de vier militaire gouverneurs werd gehouden,
heeft als enig resultaat gehad, dat de geallieerden de voedsel-aanvoer door de lucht
nog intensiever ter hand zijn gaan nemen. Het centrum van het geschil ligt thans
in Moskou, dus niet bij maarschalk Sokolofsky en dit feit zal beslissend zijn voor
de volgende stap der drie Westelijke geallieerden, die nu spoedig kan worden
toegemoet gezien- Van geallieerde zijde vermijdt men echter de zaak op de spits
te drijven.
Op zijn hoofdkwartier te Babelsberg,
heeft Sokolofsky Zaterdag de Britse
gouverneur Robertson, de Amerikaanse
generaal Clay en de Franse pl.v.-gouver-
neur Noiret, ontvangen. Officieel is m
afloop meegedeeld, dat de drie Weste
lijke bevelhmebbers géén verzekering
van de Russische maarschalk hebben ge
kregen, dat de blokkade van Berlijn zal
worden opgeheven. Generaal Clay kon
digde terstond na het mislukken van de
besprekingen aan, dat de luchtbrug ge
handhaafd en versterkt zal worden.
Sokolofsky zou kort na de besprekingen
brieven hebben gezonden aan zijn drie
geallieerde collega's. De inhoud hiervan
is echter nog niet bekend gemaakt. Over
het onderhoud te Babelsberg, dat na eer
half uur werd afgebroken, is van Sow-
jetzijde een officieel verslag gegeven.
Hieruit blijkt, dat Sokolofsky zich weer
eens heeft beroepen op de noodzakelijke
reparatie der spoorwegen en op het
vaar van inflatie in het Oosten van 1
lijn door de geallieerde maatregelen. Je
reinste camouflage-politiek dus!
De voedselaanvoer door de lucht werd
intussen met een record-aantal vluchten
voortgezet. In 24 uur landden 161 Britse
en 225 Amerikaanse machines op Gatow
en Tempelhof. De rivier de Havel is een
basis voor watervliegtuigen geworden.
Tien Sunderlands zullen uit Hamburg
een derde luchtketen met Berlijn smeden.
De Berlijnse bevolking begint zich be
zorgd te maken over het handhaven der
blokkade door de Russen, doch generaal
Clay zei gisteren, dat de luchtbrug, zo
lang het Amerikaanse volk het wil, des
noods langer dan een jaar zal worden
gehandhaafd. Er is thans voor 30 dagen
voedsel in de stad en de speling zal nog
groter worden. De Westelijke geallieer
den vaardigden Zaterdag een nieuwe va
lutamaatregel uit. Arbeiders in de Wes-
'Albanië breekt volkomen
met Joegoslavië
Volgens radio-Belgrado, heeft Ailbanië
alle bestaande handelsovereenkomsten
met Joegoslavië opgezegd en alle Joego
slavische deskundigen hebben aanzeg
ging gekregen het land binnen 48 uur t*
verlaten. Daarmee is het verdrag var
economische eenheid tussen beide landen
van 1946 verbroken. Joego-slaven zouden
in koortsachtige haast bezig zijn
Hperringen op te werpen aan de grens
met Oostenrijk. In Triëst kwam het tot
botsingen tussen Toto -aanhangers e
Kominform-trouwe communisten.
Vorrink en Goedhart klagen
Paul de Groot aan
De Tweede Kamerled-en voor de P. t
d. A., Koos Vonninlk en Frans Goedhart,
hebben bij de justitie een klacht dinge-
<lienjd tegen de hoofdredacteur van
Waarheid", Paiul de Groot, ijv.m.
lastercampagne, dee dlit blad de laatste
weken zonder onderbreking tegen hen
beeft gevoerd". Namens Vorrink treedt
op mr F. W. v. Hat tem en namens Goed
hart mr H. v. Krimpen.
...GEEN MARINE VERLIEZEN IN JUNI...
De Marine-Voorlichtingsdienst deelt
mede, dat de Koninklijke Marine e
Mariniersbrigade in Juni geen verliezen
hebben geleden.
Duitser luistert met tranen
in ogen naar Wilhelmus
Als ridder der Militaire Willemsorde
Twee en vijftig ridders der Militaire
Willemsorde, allen beneden de rang van
officier, hebben Zaterdag in Amsterdam
de 72-jaóge Duditse timmerman Gack-
Btaetter uiit Heilbron aim Neckar gehul
digd, die veertig jaar geleden, als ser
geant bij het 12e Bataljon van het Ne
derlandse leger in Aitjeh, met de Mili
taire Willemsorde werd onderscheiden.
Toen hij, na zijn demobilisatie naar
Duitsland moest terugkeren, werd hij
timmerman in zijn geboorteplaats. De
laatste oorlog beroofde hem niet alleen
van al zijn bezittingen, maar ook zijn
onderscheidingsteken ginig verloren. De
Nederlandse stichting „Fonds Ridderdö-
gen" heeft hem nu naar Nederland laten
kamen. Hij had geen pas, maar de moei
lijkheden werden aan de grens door een
Nederlands officier uit de weg geruimd.
Met tranen in de ogen hoorde hij het
Wilhelmus aan, dat hem ter ere gezon
gen werd.
Behalve de heer Gaokstaetter werden
ook nog gehuldigd de ridders C. P. H.
Close uit Brussel, de 65-jarige gepension-
neerde stoker van de Mij. Nederland te
Arnhem, D. de Vries en de 72-jarige ge-
pensionneerde postbode E. Kant uit Bie-
zelinige, diie allen 40 jaar geleden de on
derscheiding in Indië ontvingen.
PRINS BOUDEWIJN NAAR
ENGELAND.
Volgens het Zondagsblad „News of the
World", zou prins Boudewijn van België
in de nazomer koning George en koningin
Elizabeth op Balmoral Castle in Schot
land gaan bezoeken.
Ook New Jersey wil slechts Eisenhower.
Behalve de staat Georgia, heeft ook de
democratische leider van de staat New
Jersey, Eisenhower zijn steun toegezegd
om hem candidaat voor het president
schap te maken.
SPAAK INGELICHT OVER
HAAGS CONGRES.
Vandaag zou de Belgische premier,
Spaak, een delegatie ontvangen van het
Europees congres in Den Haag, welke
hem de officiële tekst van de daar ge
nomen besluiten zou overhandigen.
telijke sector van Berlijn krijgen 25 pet,
van hun loon in Westmarken en de rest
in ostmarken. Zulks, om de
niet in de war te sturen aldus
muniqué. Berlijners kunnen him oude
Marken-tegoeden, direct in nieuwe West-
Duitse Marken opnemen. Voor hen gel
den dus de West-Duitse deblokkerings
maatregelen niet. Resumerende, maakt
de onverzoenlijke, uitdagende houding
der Russen de internationale positie
steeds moeilijker.
Vanmorgen 9prak een Britse woord
voerder de ontvangst van een brief
Sokolofsky tegen.
Volgens Reuter, zyn de verloven
alle Britse manschappen in Berlijn
onbepaalde tjjd ingetrokken, om „alle
hens aan dek" te houden voor de lucht
brug en tevens alle vliegtuigruimte
vrachtvervoer te kunnen
Gaat Nederland toch annexeren?
In het Kopenhaagse blad „Politiiken"
werd gemeld, dat op de zes mogendheden
conferentie, het steeds aoor Nederland
geëiste gebied bij de Eems aan ons land
was toegewezen. In Berlijn uitte de pers
haar ongerustheid over dit bericht.
Luchtvervoer maakte voedselvoorraad, vol
joden en Arabieren afkerig
van Bernadotte's voorstellen
Deur voor onderhandelen staat
nog open
Graaf Bernadotte heeft zijn voorstel
len voor een duurzame vrede in Palesti
na voor publicatie vrijgegeven. Het voor
naamste punt van zijn plannen is zoals
gemeld, het vormen van een federale
van Arabische en Joodse staten, met dien
verstande, dat Trans-Jordanië bij de Ara
bische staat wordt getrokken, die Jeru
zalem als belangrijke stad zal hebben. De
Arabieren hebben reeds afwijkende
genvoorstellen gedaan en ook de Joden
zouden zich niet met het plan verenigen.
De radio van de Irgoen noemt het voor
stel dwingelandij en Bernadotte een
„handlanger van de Britten". De V.N.-be-
middelaar verklaarde nader, dat zijn plan-
nen slechts suggesties waren voor ver
dere besprekingen en dat het opnemen
van Trans-Jordanië in de Palestijnse
Unie, niet noodzakelijk dit land zijn
tegriteit zou doen verliezen. Bernadotte
heeft over de. Joodse en Arabische ant
woorden gezegd: Mijns inziens staat de
deur nog open. Koning Abdoellah van
Trans-Jordanië verklaarde te Amman,
dat de voorstellen van de hand waren ge
wezen en dat de Arabieren de strijd gaan
hervatten en op hun wapenen zullen
vertrouwen. Intussen gingen de bestand
schendingen voort, terwijl 2000 Joodse
immigranten uit Cyprus naar Haifa vc
trokken.
HANDELSACCOORD RUSLAND-
NEDERLAND GETEKEND.
Volgens radio-Moskou, is de onlangs
tussen Rusland en Nederland gesloten
handelsovereenkomst Zaterdag in Moskou
getekend. Zoals bekend is. zal Rusland
graan, timmerhout, kali, zouten,
asbest, teer en hars leveren, in ruil
schepen, haring, rubber, kabels, verfstof-
in kinine.
Het ontbrak Zaterdagmiddag niet aan sensatie bJJ de vliegdemonstraties op
Ypenbnrg: parachutespringers honderden meters boven de veilige grond. Elders
in ons blad ziet men dezelfden in een jeep.
Britse en Zweedse machine boven Londen
tegen elkaar gevlogen: 39 doden
Slecht zicht de oorzaakgeen der inzittenden gered
Een Zweedse DC-6 van de Scandinavi
sche luchtvaartmaatschappij en een York-
transsporttoestel van de Britse lucht
macht, zijn in de buurt van het vliegveld
Northolt (Londen) met elkaar in botsing
gekomen en neergestort. De Zweedse
machine had 25 passagiers en een beman
ning van 7 koppen. Allen kwamen om
het leven. In de York bevonden zich
7 personen, w.o. de Britse Hoge Commis-
Jhr Van Vredenburch wil
snelle oplossing
Poging om nieuwe instructies uit Den
Haag te krijgen
Bij aankomst op Schiphol verklaarde
jhr Van Vredenburch gisteravond, dat
hij uit Batavia was gekomen om nieuwe
instructies te halen teneinde snel tot een
oplossing te komen. De besprekingen zijn
weliswaar niet vastgelopen, doch zij gaan
3t langizaam, zeide hij, terwijl hij
s mededeelde, dat slechts de over
eenkomst vam de „Renville", welke on
afhankelijkheid voor Indonesië garan
deert, de basis der onderhandelingen
zijn. De onrust in Tasifcmailaja had
volgens hem niet veel om het lijf. Ja
panners traden er op als leiders van
kleine benden, doch „er waren er niet
dan een vijftigtal". Het is nog on
zeker of jhr Van Vredenburch naar Indië
»f naar Tanger zal gaan.
De C.P.N. krijgt en geeft
klappen
Rumoer in Enschede en Amsterdam
Bij een vernieling van een grote ver-
ciezingszuil van de CP.N. in Enschede
Vrijdagavond laat, werden de drie da
ders, aldus De Waarheid, verrast door
i-j. communiste Ger Syeines, die de
wacht bij die zuil zou betrekken. Zij ge
lastte de mannen hun vernielingswerk
te staken, doch als antwoord hierop werd
jonge vrouw door de mannen gegre
pen, geslagen en met petroleum over
goten. Toen hulp naderde verwijderden
de daders zich in het duister.
Op de middag van dezelfde dag de
batteerde de communist Henk Gortzak
n der A'damse straten met een jonge
aanhanger van de KVP. Om zijn woor
den kracht bij te zetten bracht Gortzak
de KVP-er plotseling een flinke vuist
slag op de ogen toe. Onder de omstan
ders ontstond tumult, vooral daar zich
hier enkele communisten bevonden, die
het voorbeeld van Gortzak wilden vol
gen. De politie moest de straait schoon-
saris voor Malakka, sir Edward Gent.
Ook deze mensen vonden de dood, zodat
in totaal 39 personen bij de ramp omkwa
men. Er was geen enkele overlevende.
Het ongeluk is te wijten aan het slechte
zicht; boven Londen hing een dichte mist
De York had reeds een uur boven het
vliegveld gecirkeld. De brandweer had
een zeer moeilijke taak, daar het dichtst
bijzijnde waterreservoir zich op drie
kilometer afstand bevond van de plaats,
waar beide vliegtuigen, 2% km van elkaar
verwijderd, waren neergestort
NogmaalsSchreieder door
Engeland opgeëist
Naïviteit in de Ned. pers
Enkele bladen hebben gemeend ons be
richt inzake de uitlevering van Schreie
der aan Engeland te moeten tegenspre
ken.
De „Nieuwe Courant" schrijft onder de
kop „Schreieder blijft hier":
„Ten departemente van Buitenlandse
Zaken, waar zulk een „eis" zou moeten
worden gepresenteerd, was hiervan, n;
men ons mededeelde, niets bekend."
En „De Tijd" meldde:
„Van Britse zijde deelde men ons i
teren echter mede, dat er geen enkele
grond bekend was, waarop dit bericht
zou kunnen berusten."
Het „Haagsch Dagblad" schreef zelfs:
„Valse geruchten om Joseph Schreieder,,
en wist „op grond van officiële informa
ties" het bericht „Van iedere 'grond ont
bloot".
Wij handhaven evenwel ons bericht, te
meer waar Reuter heden uit Londen o
deze uitlevering het volgende meldde:
„Van gezaghebbende zijde te Londen
kon geen bevestiging of ontkenning
kregen worden van berichten, dat Groot-
Brittannië verzocht zou hebben
levering van Joseph' Schreieder. Een
woordvoerder van het Britse departement
van Buitenlandse Zaken zeide, dat hij
officieel van deze zaak geen kennis droeg,
doch vandaag nadere inlichtingen zou
verstrekken."
Voor een goed verstaander is zo'n Reu-
terbericht o.i. voldoende. Of meent men
soms bij de o f f i c i 1 e instanties in Den
Haag en Londen te moeten zijn
inzake een kwestie als deze bevestiging
te kunnen krijgen. Dat ware al te naief!
Donderdag een gewone
tabaksbon.
Geruchten, die er gaan, als zou a.s.
Donderdag alleen een bon worden aan
gewezen voor shag en rooktabak en niet
voor sigaretten, zijn volkomen uit de
lucht gegrepen. De winkeliers blijven,
voorzover mogelijk, half om half leveren.
Overigens blijft de bonaanwijzing voor
tabak om de veertien dagen.
TABAK EN TARWE VOOR
NEDERLAND.
nieuwe Marshall-toewijzing aan
Nederland, voor zes millioen dollar, houdt
voor ruim 5% millioen tarwe en
400.000 dollar tabak in.
VERKIEZINGSPLATEN TE UTRECHT
IN BESLAG GENOMEN
Zaterdag zijn in Utrecht op last van B.
i W. verkiezingsaffiches van de CPJI.
beslag genomen, waarop vermeld stond,
dat de Regering plannen zou hebben tot
hervatting van een militaire actie in
Indië.
Zaterdag ontstak H.M. de Koningin op de „Ruigenhoek" de fakkel, die padvin
ders-estafette rijders naar de Goudsberg te Lanteren brachten om er het grote
koempoelankampvuar aldaar mee te ontsteken.
Vijf oorlogsvrijwilligers maakten parachute
sprong hoven Ypenburg
Straalvliegtuigen gierden over Den Haag
Even gemakkelijk als thuis In een luie stoel zit kapitein Sonderman hoog in de
lucht in zijn Instructor-lesvliegtulg. Hij fladdert er mee omhoog, dwarrelt als een
herfstblad er in omlaag, maakt soepele loopings, sierlijke vrilles en vliegt rustig
een poosje op de kop. alsof er niets eenvoudigere bestaat.
steeg met vijf Nederlandse oorlogsvrij
willigers, die een parachutesprong gingen
was één van de programmapunten,
welke Zaterdagmiddag op Ypenburg te
bewonderen waren tijdens de vliegfees-
ter gelegenheid van het 35-jarig be
staan der Militaire Luchtvaart. Maar ka
pitein Sonderman was het niet alleen, die
bewondering genoot. Want het uitwerpen
voedselpakketten door de Mitchells,
de duikbombardementen door de Spit
fires, de kunststukjes door de ijzig-snelle
Seafury-schroefjager en de bewegingen
de Promotor met Hein Bulten waren
niet minder de moeite waard. Het hoogte
punt van de middag werd toch wel be
reikt, toen een grijze Duitse Juncker op-
Alle gangsterpolitiek leidde tenslotte tot 20 procent
zetelverlies
Tot grote verrassing van henzelf en van de tegenstanders, hebben de Finse
communisten, verzameld in de Volksdemocratische partij, bü de verkiezingen een
gevoelige nederlaag moeten incasseren. Zij verloren minstens tien, doch waar
schijnlijk elf zetels en de Agrarische party kwam als sterkste groep uit de stryd
te voorschijn met de sociaal-democraten dicht op de hielen.
Communisten, Hertha Kuusinen, een
goede lijsttrekster geweesten haar partij
heeft het grotendeels aan de voorkeur
stemmen te danken, die zij op zich ver
enigde.
De binnenlandse politiek zal een inten
sieve verandering ondergaan, doch de be
trekkingen met Rusland zullen v<
hand ongewijzigd blijven.
Het blad der sociaal-democraten
spreekt van het zonder vrucht blijven
van de communistische gangster-politiek
in Finland, terwijl „Vapaa Saana", de
„Waarheid" van Helsinki somber klaagt,
dat de toch zo goede verkiezingspropa
ganda niet heeft geholpen, de reactie te
verslaan.
Zal dat ook gelden voor al die „Vieren",
die hier in ons land, in t rood gekleed,
vragen?
Volgens de tellingen van 98 pet. der
kiesdistricten zouden de zetels van het
Parlement als volgt verdeeld worden: de
(conservative) Agrarische Partij 56 (49);
Sociaal-democraten 55 (50); Communis
tische Volksdemocraten 39 (49); Conser
vatief Front 30 (28); Zweedse partij 14
(15); Progressieve Partij 6 (9). De cijfers
tussen haakjes zijn de zetels van het hui
dige Parlement, dat op 21 Juli door het
nieuwgekozene vervangen zal worden. De
Communisten zullen waarschijnlijk nog
één zetel verliezen aan de Sociaal-demo
craten. Commentaren noemen de resulta
ten politieke aardbeving in Finland
len vraagt zich af, wat de Russische
reactie zal zijn. Tot de verslagen Volks
democraten behoren Eine Pekkala en
Hella Wuolijoki, doch, zoals reeds Zater
dag te voorzien was, is de leidster der
DAT de oogstresultaten voor koolzaad
goed, voor erwten minder gunstig en
granen, aardappelen en bieten over
algemeen gunstig zijn.
DAT tijdens het maandelijks onderhoud
van minister Mansholt met de Stichting
van de Landbouw aangedrongen werd op
het vaststellen van een minimum garan
tieprijs voor aardappelen en op export
van een groot quantum zandaardappelen.
DAT, nu de aanslag voor de verplichte
levering van slachtvee is afgeschaft, ook
de verplichte inschakeling van een markt-
veehandelaar bij de levering is opgeheven
en veehouders dus regelrecht hun
kunnen aanbieden.
DAT de toewijzing van metzeugen
de week van 2126 Juni met 800 ton
werd verruimd, om de afzet van deze die
ren te vergemakkelijken en voor een spe
ciale order vleeswaren een extra aantal
mestzeugen zal worden afgenomen.
DAT de Nationale federatieve raad van
het voormalig verzet een landelijke
ciale commissie heeft benoemd met de
bedoeling aan allen uit het voormalig ver
zet, die in juridische moeilijkheden ver
keren, bijstand te verlenen.
DAT op het 114e Binnenvaartcongres,
hetwelk 8 en 9 Juli in Den Haag wordt
gehouden, zes praeadviezen aan de orde
komen, nl. over evenredige vrachtverde
ling, binnenlands goederenvervoer ei
viezenpositie, vaartstremming door ijs
gang, de tarieven en de heffingen in de
binnenvaart
DAT het s.s. Hagno van de Mij Scheep
vaart te Rotterdam, hetwelk vroeger het
Duitse schip „Habicht" was en als her
stelbetaling door Duitsland geleverd is,
Zaterdag een geslaagde proefvaart op de
Noordzee maakte.
DAT op de tweede klompenbeurs te
Enter de inzendingen van het vorig jaar
nog in grote mate is overtroffen.
DAT Zaterdag in Dordrecht de vaan
drigs van het reg. Pontonniers: Th. J.
Bruins, J. J. A. Corstens en H. G. Tolle
naar, zijn beëdigd als res. 2e luitenant.
DAT de nieuwe vlag voor Limburg is
samengesteld uit 5 horizontale banen,
rood, wit, blauw en zwart.
DAT de griffier van de Prov. Staten van
Limburg met pensioen gaat en op de
voordracht zijn geplaatst mr E. Verhaegh
en J. H. Defesche, beiden ref. op de
griffie van Maastricht en mr dr J. B.
Sens, seer. gem. secr. van Heerlen.
DAT de spoorlijn UtrechtBaarn 25
Juli electrisch wordt
DAT op de aanbevelingslijst voor rech
ter in de Rechtbank te R'dam o.m. staat
mr J. C. Panthaleon baron van Eek, plv.
pres. Krijgsraad te Velde-Zuid, wonende
te Den Haag.
DAT een wetsontwerp is ingediend tot
verhoging der kanselarijrechten, waarbij
de mogelijkheid wordt geschapen hoge
lasten te leggen op schepen van landen,
die onze scheepvaart veel doen betalen.
DAT de St. Ctr. van 30 Juni o.m. bevat
prijzenbeschikkingen inmaakpotten, le
vertraan, houten heipalen (import) er
schelpkalk, alsmede een beschikking ver
goeding gezichtshulpmiddelen.
DAT men op de ledenverg. van d<
Strijdhond „Fryslan Frij" (die meer zelf
standigheid voor Friesland wil) de een
zijdige samenstelling van de candidaten-
lijsten der a.s. verkiezingen betreurde,
„waardoor de stem van Friesland in de
Kamer niet zal worden gehoord".
DAT in de vac. wijlen mr I. A. Swane
tot deken van de Orde van Advocaten by
het gerechtshof te Den Bosch is gekozen
mr G. L. H. Jurgens te Eindhoven.
DAT aan mr F. A. Bruinsma op zijn
verzoek eervol ontslag is verleend als
subst.-griffier by het B.G. te A'dam.
DAT het Ned. Padvindsters Gild
f 57.000 eigenaar is geworden van
landhuis met 1 ha park van het landgoed
Buitenzorg te Baarn.
DAT prof. dr E. Reeser ondervoorz.
werd van de Kon. Ned. Toonkunstenaars
vereniging.
DAT het Kon. Ned. Aardrykskudig Ge
nootschap in het Indisch Instituut te Am
sterdam een bijeenkomst hield t.g.v. zijn
75-j. bestaan.
DAT de Baarnse persfotograaf J. H. M.
Lindeman is uitgesloten voor 10 jaar
(ing. 5 Mei 1945) en de Haagse persfoto
grafen H. G. L. Schimmelpenningh
T. A. Meyer een certificaat van geen be
zwaar kregen.
DAT van 19 t/m 31 Juli een gebied op
de Vliehors (Vlieland) wegens militaire
oefeningen voor de luchtvaart onveilig is
en op 6 en 13 Juli een terrein bij Petten.
DAT A. v. Eyk is benoemd tot vice-
consul te Tampa. Florida, buiten bezwaar
van 's Rijks schatkist.
DAT de ver. „Ons Suriname" Zaterdag
op het Paleisterras te A'dam een bijeen
komst van Surinamers organiseerde oir
de afschaffing der slavernij van 1 Juli
1863 te herdenken.
DAT Eindhoven begin Augustus
honderdjarige zal hebben, nL de wed.
LaureVan Vlerken.
DAT de begroting-1948 van Venlo sluit
DAT de Zaterdagse trein, die uit Rot
terdam DP. om 12.33 naar Amsterdam
C.S. vertrekt, voortaan ook in Leiden en
Haarlem stopt en daarom de dienstrege
ling als volgt is gewijzigd: Den Haag H.S.
a. 12.53, v. 12.55—Leiden a. 13.07, v. 13.08—
Haarlem a. 13.31, v. 13.32 A'dam C.S.
13.47.
DAT laagste inschrijver voor de aanbe
steding van een burgemeesterswoning te
Klundert was M. Sibbel te A'dam
f 65.543.
DAT in Den Bosch de tentoonstelling
„De groeiende stad" is geopend.
DAT 49 j. oud te Vught is overleden mr
A. Rubbens, raadsheer bij het Bossche
gerechtshof.
Aalberse t
lied"
Bij het heengaan van Aalberse willen
ook wij dankbaar gedenken, hetgeen hij
heeft tot stand gebracht. Hij is de man,
die mede een stempel heeft gedrukt op de
sociale ontwikkeling van ons land in de
laatste tientallen van jaren. Aan zijn
naam zijn verscheidene sociale wetten
verbonden. Maar ook is hij de man. die
altijd heeft staande gehouden, dat sociale
wetten geen volle betekenis hebben, in
dien zij niet vormen de basis van sociale
hervorming.
Die sociale hervorming is hetgeen Aal
berse altijd heeft gepredikt
Het moet hem een vreemde voldoening
zijn geweest, dat nog in de laatste dagen
van zijn leven bij het parlement dat wets
ontwerp is ingediend, waarop zijn streven
zo heel lang gericht is geweest, het wets
ontwerp op de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie.
Lang inderdaad heeft ook Aalberse op
dit wetsontwerp moeten wachten. Maar
anderzijds begreep hij, dat dit wetsont
werp alleen mocht worden ingediend na
een sociale voorbereiding van de maat
schappij, welke zich over vele jaren zou
moeten uitstrekken.
In dit verband zijn tekenend de woor
den. die hij reeds in 1904 schreef en waar
van wij juist in deze dagen, die tevens de
dagen zijn van zijn dood. de zin helder
der dan ooit verstaan: „Wie een degelijk,
groot huis wil bouwen, begint met te
heien dan legt hij de fundamenten
en eerst daarna gaat hij de muren op
trekken. De algemene ontwikkelings
avonden ziedaar de heipalen. De so
ciale cursussen ziedaar de fundamen
ten. Onze sociale actie, speciaal de vak
organisatie en het streven naar goede
sociale wetgeving ziedaar de muren. En
het dak. dat eens alles bekronen zal, is:
De publiekrechtelijke wederorganisatie
der maatschappij".
Dit schreef Aalberse in 1904. In 1948, bij
de indiening van het wetsontwerp, is al
thans de hoogte van het dak bereikt. Het
materiaal is aanwezig, opdat het dak kan
worden gelegd, maar het is een weemoe
dige taak om ook en juist op dit dak eerst
de vlag halfstok te hijsen als een hulde
aan hem, die in zyn leven van sociale ar
beid zoveel voorbereidend werk heeft
verricht.
Aalberse is heengegaan als een man
met een rijk politiek, ministerieel en par
lementair verleden. Als we hem noemen,
noemen we de Arbeidswet. De aanneming
V" - - t van deze wet in 1919 was voor hem wer-
maken. Gespannen volgde iedereen het kdlJk onveI.geteUjk De Tweede Kamer
toestel van wete type we er tijdens de dan M onbetul d om aao
Meidagen van 1940 zoveel boven hetzelfde; d(, aannendog vim „„werp btjzondere
vliegveld zagen cirkelen Via de geluids-' luister bii te „„en
Installaties werd het publiek op de hoogte, Het bekend, dat onze volks
gehouden van de laatste voorbereidingen vertegenwo<iidiging neh bij die gelegen-
daar hoog in de lucht. Iedereen haalde hejd M
werkelijk wel wat verlicht adem. toen bijzondere kwaliteiten. De soclalis-
even later de v„I pop-kleine longen, aan be^onne„ mcde dobr „Achturen-
de valschermen bungelden en veilig op
het veld terecht kwamen. Met de jeep
werden ze opgehaald. Onder de klanken
van de L.S.K.-kapel maakte het vijftal
Houdijk uit Voorburg Van Santen uit
's-Gravenzande, VaS- Hattum uit Voor
schoten, Maarleveld uit Rotterdam en
Huyser uit Amsterdam, een ware zege
tocht langs de publieke tribune. Pardoes
daarop een nieuwe sensatie: de drie
nieuwe Gloster Meteors der Militaire
Luchtvaart; schroefloze vlijgtuigen, die
met een snelheid, welke tegen de 1000 km
lag, over de toeschouwers flitsten. Hoofd
brekens voor de fotografen, die niet zo
snel de camera's konden meedraaien, of
de Glosters waren reeds duizenden
ters verder. De Hagenaars, die de toe
stellen hoorden overgieren, dachten on
willekeurig aan de gehate V-l-wapens.
die ongeveer hetzelfde geluid maakten.
Zo is het vliegfeest op Ypenburg een ware
manifestatie geworden van de capacitei
ten onzer Militaire Luchtvaart,
iedereen zijn petje kan afnemen!
Oud-minister prof. Aalberse
hedennacht overleden
Eén van Nederlands meest voor
aanstaande Staatslieden
De Minister van Staat prof. mr P. J. M.
Aalberse is hedennacht in het pension
Eykenburg te Den Haag, waar hy ver
pleegd werd, op 77-jarige leeftyd over
leden. Met hem is een van onze meest
vooraanstaande staatslieden heengegaan,
die jaren lang in ons politieke en sociale
leven een grote rol speelde.
Petrus Josephus Mattheus Aalberse
werd 27 Maart 1871 te Leiden geboren,
studeerde aan het gymnasium te Katwyk
a. d. Rijn en de Leidse universiteit, waar
hij in 1897 promoveerde. Hy vestigde zich
in Leiden als advocaat, kwam in 1899 in
de gemeenteraad, was van 1901 tot 1903
wethouder van sociale aangelegenheden
en openbare hygiëne. In 1905 stichtte hy
de Kath. Sociale Actie. In 1903 deed hij
zijn intree m de Tweede Kamer, waar hy
vooral op sociaal gebied een grote activi
teit ontplooide. In 1916 werd hij hoog
leraar te Delft en trad hy af als Kamer
lid. Doch na 2% jaar zag men hem
"s Lands vergaderzaal terug, nu als minis
ter van Arbeid. Vele belangrijke sociale
maatregelen kwamen onder zijn bewind
tot stand, in het eerste en tweede kabinet-
Ruys de Beerenbrouck. In 1925 kwam hij
weer in de Kamer en de R.-K. fractie
koos hem in 1931 tot haar voorzitter.
Voorts was hy o.m. Ryksbemiddelaar.
In 1935 werd hy benoemd tot Minister
van Staat, in 1937 tot lid van de Raad
State, welke functie hy tot in 1946
Hij was commandeur in de orde vai
Ned. Leeuw, grootofficier in het Legioen
van Eer van Frankrijk, ridder in de H.
Gregoriusorde, commandeur van het
grootkruis der orde van de witte roos
van Finland en van de orde van Polonia
Restituta.
De uitvaart van prof. Aalberse zal
plaats hebben a.s. Donderdag om half
elf in de kerk der Heilige Familie, op het
Kamperfoelieplein te Den Haag. De
plechtige teraardebestelling is om 12 uur
op de R.-K begraafplaats aan de Kerk
hoflaan te dier stede.
Laatste der „twaalf apostelen"
overleden
Op 90-jarige leeftijd is te Bakkum
overleden het oud-Tweede Kamerlid A.
H. Gerhard. Hy was de laatste in leven
zijnde van de z.g. twaalf apostelen, die de
S.D.A.P. oprichtten. Van 1913 tot 1931 had
hy zitting in de Staten-Generaal. Vele
puplicaties op onderwysgebied versche
nen van zijn hand. De crematie geschiedt
Donderdag te Westerveld na aankomst
van trein 13.09,
P. J. M. Aalberse.
als één man en klonk het „Wilhelmus"
door de zaal. „Er zat ook wel muziek in"
heeft Aalberse zelf later getuigd.
Aalberse heeft in zijn wetgevende ar
beid mogen voortbouwen op hetgeen
Talma reeds tot stand had gebracht. Voor
deze had hij trouwens grote en oprechte
bewondering. „Talma", zei Aalberse eens,
„is eigenlijk in de Kamer schandelijk be
handeld. Talma was zeer gevoelig: Hy
huilde als een kind in de ministerkamer,
toen de Bakkerswet was afgestemd. Als
ik daaraan denkde liberalen waren
fel tegen hem
Ja. als we zulke dingen lezen, kunnen
we ons nauwelijks voorstellen, dat ze in
deze zelfde eeuw zyn voorgevallen. Talma
heeft het niet mogen beleven, dat zulke
verschijnselen geacht mochten worden,
voorshands tot het verleden te behoren.
Hij heeft zich doodgewerkt in zijn be
strijding van de liberale obstructie. Maar
Aalberse heeft het beleefd, dat de sociale
wetgeving tevens een sociale hervorming
heeft ingeluid.
Het is goed, by zijn sterven ons voor de
geest te roepen zijn sociaal program, zo
als hy dat destijds in zijn eerste sociale
Kamerrede ontvouwde: „Wy willen de
sociale wetgeving, behalve als middel tot
dringende leniging van sociale noden, te
vens als middel om deze nog maar al te
zeer individualistische naast-elkander-
leving te helpen doorgroeien naar een
waarachtige samenleving, gebouwd op de
beginselen van het warme sociale Chris
tendom, dat, door de erkenning der ver
hevenheid der menselijke ziel, de waards
van het individu verhief maar tevens
door de erkenning van de door God opge
legde plichten van sociale rechtvaardig
heid en Christelijke naastenliefde het
luide uitsprak, dat de mens niet enkel is
individu, maar tevens een sociaal wezen.
WEERBERICHT
Koel weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veel bewolking met enkele verspreids
buien. Wind tussen Noord en West of
draaiend naar richtingen tussen Noord
en West, matig, maar in de kuststreken
tydelyk vry krachtig. Koel weer.
ZON EN MAAN.
Dinsdag 6 Juli Zon op 4.28. onder 21.01
uur; Maan op 3.15, onder 21.28 uur. N.M.
