2
MAANDAG 12 APRIL 1943
Stadsnieuws
Burgemeester v. Kinschot opende huisvlijt-
tentoonstelling
K. én O. toont te weten, wat Leiden nodig heeft
De „grote pers", één van de meest I de Wilde, die na de burgemeester aan
representatieve zalen van de Lakenhal, het woord kwam. bracht het gemeente-
heeft wel zelden een zo groot aantal be- bestuur hartelijk dank voor het ter be
schikking stellen van de prachtige loca-
Liteiten, die met hun achtergrond van
mooie schilderijen misschien ook een
stimulans kunnen blijken te zijn voor
veelvuldiger museumbezoek.
De tentoonstelling zelf zal door de
kwaliteit van de inzendingen zeer zeker
een krachtige aansporing blijken tot het
nuttig besteden van de vrije tijd, één van
de grote problemen van onze generatie.
Ook de heer M. van Zwieten de Blom,
de mentor van deze expositie, had een
hartelijk woord van dank in ontvangst
te nemen, evenals de directie van de
Lakenhal en de jury.
Daarna ging de heer De Wilde over tot
de bekendmaking van de prijswinnaars.
De prijzen.
Örie normen waren maatgevend bij de
beoordeling: practische bruikbaarheid,
aesthetische waarde en afwerking. Van
de inzendingen buiten mededinging ont
vingen de gestichten Endegeest, het
Volkshuis en de Leidse Luchtvaartclub
een penning, terwijl de B.L.O.-school te
Leiden en de lagere school te Benthui-
en een eervolle vermelding verwierven.
Ie prijs in de handwerkafdeling:
mevr. D. MaasSchoonderbeek; 2e prijs
(kantklossen) mevr. W. Jellema; 3e prijs
(beddesprei) mevr. C. J. N. Stijnman.
Ie prijs in zeilbootmodellen:
P. C. van Vliet (jacht „Quo vadis");
2e prijs C. P. M. Verkade.
Ie prijs meubelmaken: P. J. Zwart
(naaibox)
Ie prijs smeedwerk: A. den Hertog
2e prijs J.Arnoldus.
Ie prijs speelgoed: Hans de Jong
(marktplein): 2e prijs Bob van Dam.
Het poppenhuis van de heer J. van
Galen verwierf een eervolle vermelding
met veel lof. De jury overwoog bij deze
uitspraak, dat het huis te mooi is om als
werkelijk speelgoed te worden gebruikt.
Om dezelfde reden verwierf de diesel-
trein van de heer L. de Meyer een eer
volle vermelding met lof.
Ie prijs schilderstukken: J. .van
Leeuwen.
Ie prijs tekeningen: Thea de Jong.
Naar aanleiding mede van de toeken
ning van de beide laatste prijzen, die
oorspronkelijk niet in de opzet waren
begrepen, gaf de directeur van de Laken-
korte technische toelichting.
langstellenden binnen zijn oude muren
gezien als Zaterdagmiddag bij de opening
van de huisvlüjttentoonstelling; en in elk
geval maar bij hoge uitzondering een zo
bont gezelschap. Daar waren niet alleen
de gebruikelijke autoriteiten, maar ook
de bijna 200 inzenders. De opening ver
kreeg bijzondere luister door het feit,
dat de burgemeester van Leiden zelf de
openingsrede zou uitspreken, terwijl ook
de wethouder van Onderwijs aanwezig
Hier spreekt het hart.
Burgemeester jhr mr F. H. van Kin
schot begon zijn rede met K. en O. een
pluim op de hoed te steken. Deze stich
ting toont te weten, wat Leiden nodig
heeft. Want de Sleutelstad is, behalve
universiteitsstad, van oudsher nijver-
heidsstad en haar bewoners besteden hun
vrije tijd dus uiteraard graag efficient.
In de huisvlijt is het eigen initiatief aan
het woord; daarvoor behoeft men geen
kunstenaar te zijn, maar het hart te laten
spreken. Speciale aandacht vroeg de
burgemeester voor de inzending van en
kele voorbeelden van de Nationale feest-
rok, die, naar hij hoopte, op de grote
Nederlandse feestdagen inderdaad natio
nale dracht zou worden.
Een stimulans.
De voorzitter van K. en O., de heer H.
Leidse studenten zoeken contact
met practische sociale leven
Drie belangrijke lezingen in de Academie
De Ned. Christen-Studenten-Vereniging
en de Vrijz. Christen-
r de sociale
tijd. Maar zij houden
zich daarbij liefst zoveel mogelijk op
Vijftig jaar hard gewerkt
En Zaterdag hartelijk gehuldigd
Gisteren was de heer J oh. v. d. S te e n
50 jaar in dienst van de firma wed.
Kooreman en Zn., handel in
lompen, papier en metalen. De jubilaris
werd Zaterdagochtend door de dochter
van de enige firmant per auto van zijn
woning afgehaald. En toen begon het
feest! In het kantoor was het gehele
personeel bijeen. Ook de echtgenote van
sprak de jubila-
hartelijke bewoordingen toe,
zijn langdu-
geschenk ondercouvert aan.
De jubilaris, die nog zeer
worden
alle h
verklaarde, eigenlijk het liefst nog
50 jaar in het bedrijf werkzaam te wil
len blijven. Ofschoon hij nog een goede
gezondheid geniet, was hij er zich echter
toch van bewust, dat zijn krachten ver
minderen.
Hierna bleef men nog geruime tijd
genoeglijk „onder ons", terwijl herinne
ringen uit de .goeie ouwe tijd" werden
opgehaald. Toen de jubilaris per auto
naar huis was gebracht, wachtte hem
nieuwe hulde van familie en kennissen.
Werkmans Wilskracht bracht de heer
v. d S. Zaterdagochtend een serenade.
Chr. Handelsreizigers
De afdeling Leiden der Ned. Chr. Han-
Central'
groei der afdeling, die deze maand de
zijn, Laten
deze
i ons best doen, aldus spr,
>n nog een lid te doen imse
ven. De heer Esderts voegde hier nog een
woord aan toe. De notulen en jaarversla
gen werden goedgekeurd. Verschillende
voorstellen voor de alg. vergadering, op
24 April te Utrecht te houden, werden
genwoordlgers, uitkering bij overlijden en
aansluiting aan het CN V als afgevaar
digden werden gekozen de heren D. van
't Zelfde en W. v. d. Horst. De afdeling
Leiden zal het hoofdbestuur vragen met
de zusterorganisaties bij de bevoegde in
stanties aan te dringen op meer textiel
punten voor de vertegenwoordigers. De
heer Griffioen sloot met gebed. Het was
een belangrijke vergadering. Niet-
of vraagt in
de heer B Esderts. Ring-
Het Concertgebouw-orkest
Het Concertgebouw-orkest zal, zoals
reeds gemeld, op Dinsdag 25 Mei a.s. on
der leiding van Pierre Monteux in d<
Stadsgehoorzaal een concert geven ter
bate van de Stichting 1940'45. Uitge
voerd zullen worden werken van Von
Weber (Eurianthe), Cl. Debussy (Pré
lude d'après midi d'un faune) R.
Strauss (Tyl Uilenspiegel) en H. Berlioz
(Symphonie Fantastique)
Ledental van de Leidse Chr. Besturenbond
houdt aanwas van het C.N.V. niet bij
Er moet in alle afdelingen een krachtiger propaganda
worden gevoerd
lich
ten op dit gebied. Woensdag 14 April
zal de heer'C. J. Pina, seCretans van de
bestuuxderebond van het N.V.V. en lid
van de Leidse raad voor de P.v.d.A.,
spreken over het onderwerp: „De toe
stand van de Leidse arbeiders in het
verleden". Op 21 April zal de heer A.
Knetsch, inspecteur van de arbeiders
wetgeving en lid van de gemeenteraad
(Prot.-Chr. fractie) refereren over: „Ar
beidswetgeving", terwijl de heer S. Men
ken, R.K. wethouder van sociale zaken,
een inleiding zal houden over het onder
werp: „Sociale perspectieven in Leiden"
De bijeenkomsten beginnen om half acht
en vinden plaats in de Academie.
OUD-LEDENVER. „DIENT DEN HEER"
In de laatste vergadering van de Oud-
ledenvereniging der Christ. Jong. Veren-
„Dient den Heer" is een commissie be
noemd. die tot taak heeft de aanbieding
van een huldeblijk ter gelegenheid van
tte as herdenking van het 70-jarig be
staan van de C.J.M.V. In deze commissie
hebben zitting de heren J. M G Hakkert,
J. Stigter, J. H. Sira A. Beekman en H
van Leeuwen.
Volkstuindersver. „Ons Genoe
gen" vierde 20-jarig bestaan
Feestavond in de gTote zaal van de
Stadszaal.
De Leidse volsfctuindersvereniging ,,Ons
Genoegen", die op het gebied van het
volkstuinwezen hier ter ^tede reeds zeer
veel activiteit aan de dag heeft gelegd,
vierde Zaterdag haar twin tig-jarig be
staan. Het bestuur heeft zich gedurende
de gehele dag in een grote belangstelling
kunnen verheugen.
's Middags vond er een receptie plaats
in de kleine zaal van de Stadsgehoorzaal
Veel mensen kwamen complimenteren en
er waren niet minder dan twintig spre
kers. Als de vereniging 50 jaar bestaat,
zijn er dan 50 sprekers? Ondei* hen. die
bun goede wensen wilden uitspreken, be
vond zich de wethouder A. J. Jongeteen.
Hij feliciteerde namens het gemeentebe
stuur en stond een ogenblik stil bij de
betekenis van de volkstuin in het alge
meen. Het is nodig, dat de arbeider
het volbrengen van zijn dagelijkse taak
ontspanning kan genieten. De volkstuin
biedt in dit opzicht mogelijkheden.
De toneel- en amusementsvereniging
„De Groen-witte Vogels" uit Amsterdam
diende het publiek, dat 's avonds in de
zaal aanwezig was, een snedig gerecht
op. De revue ,.Het is alles weer oké", een
stuk vol humor en jolijt, werd, gezien
het licht van het amateurstoneel, op lof
waardige wijze voör het voetlicht
bracht. De zaal was dan ook uitermate
tevreden, getuige het langdurige geap-
plaudiisseer. De zang van het mannenkoor
„Ons Genoegen" o.Lv. de heer v. d. Broek
werd zeer gewaardeerd.
De heer J. Sierat opende deze feest
avond namens de ontspanningscommissie.
terwijl de heer M. Honsbeek namens het
jubileumcomité het bestuur een vlag
overhandigde.
HAAGSE RECHTBANK.
RUwieldief.
De rijwielbewaarder J. R te Leiden
heeft zich te verantwoorden gehad
gems diefstal van een rijwiel, waarvoor
tegen hem een jaar gevangenisstraf met
aftrek van preventief werd geëist,
rechtbank heeft hem veroordeeld tot een
jaar jeugdgevangenisstraf met aftrek pre
ventief.
Distributievaria
Uitreiking bonkaartep.
De uitreiking van bonkaarten, voedings
middelen 806. brandstoffenkaarten 306.
schoenenbonnen en toeslagkaarten
jonge en a.s. moeders voor niet-zelfver-
zorgers tq, Leiden vindt in de lopende
weken plaats. Het kantoor is geopend van
8.30 tot 11.45 en van 2 tot 4 uur. Meege
bracht dienen te worden: stamkaarten
van alle gezinsleden, inwisselingsbonnen
van de thans lopende bonkaart, restant
van de thans lopende brandstoffenkaart.
waaraan zich bon Reserve 2 bevindt,
eventueel inlegvellen (voor schoenenbon
nen op cijfer 7), controlekaart Moeders
(voor toeslagkaarten)
Morgen (Dinsdag) zijn aan de beurt
de gezinnen, waarvan het hoofd een stam-
kaartnummer heeft van 25801 t/m 30100.
Verschenen is het jaarverslag over 1947
van de Leidse Chr. Besturenbond. Het be
stuur is thans als volgt samengesteld: G
Hordijk, le voorz.; W. Veerman. Siebold-
straat 30, le secr.; L. Robbers, le penn.;
H. van Cittert, 2e voorz.; Jac. van Es.
2e secr.; P. Barendse, 2e penn.; J. P. Bree-
dijk, P. J. Galjaard, P. M. de Joode, J.
Kooien, K. van Ommen. W. A. Stokhui-
zen, H. van Weeren en H. Zuidema, leden.
Beweegt het ledental van het C.N.V.
zich nog steeds in stijgende lijn (1 Jan.
1947: 120.000, 1 Jan 1948: 131.000 leden,
dat is ongeveer 17.000 hoger dan het hoog
ste aantal, ooit voor de oorlog bereikt),
Leiden groeit ook wel, maar kan met de
landelijke aanwas toch geen gelijke tred
houden. Het ledental bedroeg 1 Jan. 1947 gaan. zoals
ken is overigens het afstaan van leden
aan nieuwe afdelingen in de omliggende
gemeenten.
Waar er dus hier en daar nog
terstand moet worden ingehaald, dringt
het verslag aan op intensievere propa
ganda in diverse afdelingen, waartoe
dere afdelingen weer het goede vi
beeld gaven.
„Er moet dus ook in 1948 weer flink
worden aangepakt", aldus gaat het
zicht verder. „Onze Besturenbond heeft
grote waardering voor de steun, die
van de plaatselijke pers in het afgelopen
jaar mochten ontvangen. In het bijzonder
de „Nieuwe Leidsche Courant" heeft
het gemis van een eigen plaatselijk
Jeugd van 36 Leidse scholen deed
examen in „De Overdekte"
Tevreden over de resultaten
Vanmorgen ijverden in de zweminrich
ting „De Overdekte" ongeveer 160 school,
kinderen om het diploma schoolzwemmen
te behalen. 36 scholen uit Leiden hebben
dit zwemmen deelgenomen, zowel-
Rooms-Katiholieke als Openbare en Chris
telijke scholen.
Om negen uur begonnen de wedstrijden
en het was een alleraardigst gezicht de
kinderen in het „groene" water te zien
spartelen. Éénmaal in de 14 dagen hebben
zij les gehad. Dit duurde een jaar lang.
Men kan tevreden zijn over de resultaten
die zijn bereikt. De heer H. A. Vriend,
chef van de afd. anderwijs op het stad
huis. gaf in die loop van die morgen blijk
van zijn belangstelling.
.Om 12 uur was het examen afgelopen-
Het diploma zullen de kinderen waar
schijnlijk op school in ontvangst kun
nen nemen. In ons blad van morgen hopen
wij de lijst .te geven van de namen der
gediplomeerden.
Jubileum dr F. J. Fokkema
Vanidaag ds heit 40 jaar geleden, dat
dr F. J. Fokkema, oud-rector van de
Néd. Zendliingshogesohool, 40 jaar gele
den te Westeremd>en (Gr.) heit predik
ambt in de Ned. Herv. Kerk aanvaardde.
Dr Fokkema promoveerde in 1907, was
enkele maanden hulpprediker te Doetin-
chem en tot 1914 predikant te Wester-
emden, in welk jaar hij benoemd werd
tot zendimgsdirector. Van 1921 tot 1946
was dr Fokkema rector. Hij heeft na
drukkelijk verzocht, aan het jubileum
geen huldiging te verbinden.
HAAGSE TRIBUNAAL.
Bü S.S. c.s.
G. J. Vink te -Katwijk aan den Rijn
heeft zich voor het Haagse tribunaal t«
verantwoorden gehad, omdat hij vrijwil
lig in Duitsland was gaan werken, lid der
NSB en van de SS was geweest. Het tri
bunaal heeft geadviseerd internering op
te leggen van 12 Aug. 1945 tot 12 Aug.
1950 met ontzetting uit de kiesrechten
1640
1 Jan. 1948 1717. Eén der c
Holland telt vele oude huizen met trapgevels, Voorschoten heeft er slechts één.
Geen wonder, dat men te Voorschoten zuinig is op het Ambachtshuis aan de
Voorstraat, dat van 1635 dateert en in de komende zomer gerestaureerd wordt.
de oorlog in „Ons
Schild" bezaten, kostelijk vergoed door
regelmatig en zelfs ongevraagd royaa-
haar kolommen voor onze Chr. vakbt
weging open te stellen". (De redactie van
de N.L.C. stelt er prijs op. te verklaren,
dat het niet haar gewoonte is, „pluimp
jes" als het bovenstaande in haar eigen
artikelen op te nemen, maar voor de Chr.
vakbeweging een uitzondering te maken,
omdat hier geen sprake is van een gunst,
maar van een plicht. Zij hoopt daar
door velen hun verantwoordelijkheid te
doen verstaan.)
Het verslag wijst er verder nog eens
op, dat de Chr. vakbeweging geen se
paratistische beweging is, zoals som
migen menen, maar d vakbeweging
voor het volk om Christus' wil. „Wij
hebben een opdracht te vervullen, d.i.
de eis der Gerechtigheid op het ter
rein van (je arbeid."
Het centrum, het gebouw voor Chr.
sociale belangen. Oude Singel 236, is ge
deeltelijk nog verhuurd, maar men hoopt
het binnenkort weer geheel ter beschik
king te hebben. In 1947 werd een studie
club gevormd. Een centrale jeugdclub zal
nu vermoedelijk spoedig volgen. He'1
werk voor het t-.b.c.-fonds „Draagt Elkan
ders Lasten" had goede resultaten. Het
financieel verslag over 1947 sluit met een
nadelig saldo van f 45.74.
Jaar- en kadervergadering.
De jaarvergadering vindt a.s. Donder
dag om 8 uur plaats in het eigen gebouw.
Na afdoening der huishoudelijke zaken
spreekt de heer J. H. Wernsen, penning
meester van het C.N.V.over: „Oude
dagsvoorziening of bedrijfspensioen,'
Een voorjaars-kadervergadering wordt
a.s. Zaterdag om half 4 in het wijkgebouw
„Rehoboth" gehouden. De volgende pun
ten voor de voorjaarsvergadering 1948
komen in behandeling: de bijzondere pro-
paganda-actie 1948, de nog steeds voort
durende spanning tussen lonen en prijzen,
het jeugdwerk van de bonden van het
C.N.V.. de sociaal-economische scholing in
de winterperiode 1947'48 en de per
spectieven inzake de bedrijfsorganisatie.
Eén van de 7e faculteit aanvaardt
z'n ambt.
Dr K. Baschwitz. wiens benoeming aan
de 7e faculteit der A'damse Gem Uni
versiteit door de Kroon werd bekrach
tigd, aanvaardt 19 April om 4 uur het
ambt van b.g hoogleraar in de leer van
Pers. Openb Mening en
HAAGSE GERECHTSHOF
Diefstal bij de Spoorwegen.
Tot vijf maanden gevangenisstraf was
de arbeider P. K. te Leiden veroordeeld,
omdat hij diefstal had gepleegd van goe
deren, toen hij bij de Spoorwegen werk
zaam was. Van dit vonnis kwam ver
dachte in hoger beroep, maar de proc.-
generaal vond dat er toch al zoveel .„ge
gapt" wordt bij de Spoorwegen, dat wan
neer het personeel zelf ook al begint, het
helemaal te gek wordt Daarom eiste n'j
de bevestiging van het vonnis der recht
bank. De raadsvrouwe. mej„ mr H. Mul
ler. wees op verzachtende omstandighe
den en vroeg een lichtere straf op te leg
gen
De straf verlicht.
De arbeider H. W. F. M. te Leiden had
zijn hulp verleend bij het plegen van dief
stallen en was daarvoor veroordeeld tot
dirie maanden gevangenisstraf. Nu in ho
ger beroep meende de proc.-generaal lat
wel met een geldboete kon worden vol
staan en vorderde f 100 boete of 10 dagen
hechtenis, en voorwaardelijk drie maan
den gevangenisstraf met drie jaar proef
tijd. Mr Schaper betoogde, dat er geen
uitvoeringshandeling heeft plaats gehad
en pleitte vrijspraak, subs, cièmentie.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Anna C. dir v. J. J. van
Kesteren eri W J. Waaijer; Johanna M.
dr v. H. van Dijik en W, Steenbergen;
Joseph C. M. zn v N. J. Witteman en
M. P. van Zaal; Anthonius A. zn v. A.
Groenewegen en B. G. M. Peters; Elisa
beth H. dr v. P Mazurel en A. van den
Berg; Alida H. dr v. W. H. Haasbroek
en M. Houwaart; Alphons zn'v. J. Evert-
sen en C. T. T M. de Groot; Cornelia
dr v. M. Schmidt en C. Terlouw; Sophia
dr v. F, van Duijvemtoode en E. Schamel.
OVERLEDEN: C, E Kraan, huisvr. van
E. M. Mager, 40 jr; E. M. Japikse, huisvr.
van J. C Schalkwijk, 71 jr.
Prinses Anna In Kopenhagen gearriveerd
Prinses Anna van Bourbon-Parma is
met haar moeder in een auto van ex-
koning Michael van Roemenië uit Parijs
te Kopenhagen aangekomen.
Waar de loggers zijn, is „De Hoop
Gerestaureerd hospitaalkerkschip
vaart 18 Mei mee uit
Neemt ook deel aan vlootrevue bij Scheveningen
Enkele maanden heeft het Hospitaalkerksehip „De Hoop" gemeerd gelegen in he»
rustig kabbelende watér van het kanaal, dat bij Katwijk aan Zee zijn water loost
door de binnensluizen. En in die periode heeft het schip een grondige heart gehad.
Verschillende nieuwe onderdelen waren nodig aan schip en machine. Twee mach
tige nieuwe zuigers werden geplaatst en het gehele schip is gereed, om straks zijn
diensten aan te bieden aan zeelieden van elke nationaliteit.
Zaterdag werd bekend gemaakt, dat
het schip door een ieder kon worden be
zichtigd. Natuurlijk hebben we ons ge
haast, één van de eersten te zijn. En
zodra we voet aan boord zetten, stonden
we verbaasd- Was dat hetzelfde schip,
dat we enkele maanden geleden vuil en
moegewerkt moeizaam een weg zagen
zoeken door de smalle binnenwateren?
Nu alles proper en net, alles glinsterend
in het zonnelicht.
Stuurman Floor v. d. Nieuwendijk, die
met ons het schip rondwandelde, was er
wat trots op. En geen wonder! Er is veel
werk verzet in de laatste maanden.
Maar nog is niet alles gereed. Nog een
maal moet de buitenkant in de grondverf
en dan nog overgeverfd. Dit wordt ech
ter niet in Katwijk gedaan. De gebroe
ders Taat, die de reparatie en verande
ring van het schip hebben uitgevoerd,
zijn echter klaar
Donderdag a.s. gaat het schip door de
Rijn via Leiden-Koudekerk weer op Am
sterdam aan. Er zullen langs deze route
nog verschillende obstakels moeten wor
den gepasseerd en om straks de zee op te
gaan met een schip, dat hier en daar een
krasje vertoont, neen daar voelt kapi
tein De Vreugd niet voor. Dus eerst naar
Amsterdam en daar af verven. Ook moet
er nog gedokt worden en voordat het
ruime sop zal worden opgezocht, moet
de schuit in Rotterdam nog gedemagne
tiseerd worden. Maar dan is alles oké en
sch'ip en bemanning gereed, hun mens
lievende taak weer aan t.e-vangen.
al met groot verlangen naar de dag uit,
dat het schip, getrokken door de sterke
195 Pk. Kromhout motor, met een 8 mijls
vaartje het Noordzeewater klieft.
vissers zullen blij zijn, het witte
ranke vaartuig weer rond zich te zien,
zij kunnen „De Hoop" niet missem.
Reeds 50 jaren lang heeft de Nederland
vereniging ten behoeve van zeelieden
i elke nationaliteit haar werk van
barmhartigheid uitgeoefend. Maar weet
ge wel, dat dit werk bijna geheel op
liefdadigheid is aangewezen? En zeer
tw geschat zal de exploitatie per jaar
el een halve ton kosten.
Zo terloops hoorden we aan boord, dat
;t in de afgelopen winter zo ver was,
it er geen cent meer aanwezig was.
Gelukkig voegde onze zegsmans er aan
toe, dat men er thans weer iets beter
jor staat.
De penningmeester, de heer Boissevain,
Singel 170, Amsterdam houdt er echter
gironummer op na en wel nr. 914, We
geloven niet, dat Chr, Nederland dit num
mer wil vergeten. Goede' vaart, schipper
De Vreugd en behouden wacht.
Want 18 Mei resp. 1 Juni gaan de
loggers weer ter haringvangst. En
waar de loggers zijn, is ook „De
Hoop". Zoals we reeds meldden, zal
er voor Scheveningen een grote vloot
revue worden gehouden, wanneer de
Vlaardingse, Scheveningse en Kat-
wykse loggers hun tocht naar de vis
gronden gaan ondernemen. En ook
daar zal „De Hoop" aanwezig zün.
Een paar dagen vóór de 18e Mei wordt
opgestoomd naar Scheveningen.
Dezelfde personen als vorig jaar zul
len het schip bemannen, uitgezonderd de
kok. Ook dr Planten is weer van de
partij. Welke predikant er mee gaat is
nog niet bekend. En alle 14
Noordwijkerhoutse kwekers liepen college
Interessante expositie van ziekteverschijnselen
De afdeling Noordwijkerhout van I de microscoop het doen en laten van het
„Bloembollencultuur" heeft in samen- narcissenaaltje aanschouwen. Hoe on-
werking met de plaatselijke afdeling van I schuldig zagen die „palinkjes" er uit, a's
de L.T.J. haar beste beentje voorgezet ze zo vreedzaam in het druppeltje water
In de eerste plaats de machtig interes- i kronkelden. Maar hoe kwaadaardig zijn
santé expositie van de diverse bollenziek- ze! Al heel wat schade hebben ze op hun
ten. Op het podium, tussen stolpen met
bollen op sterk water en glazen buisjes
met de nodige'kwade zwammen, daar lie
pen de Noordwijkerhouters misschien
wel voor het eerst in hun leven col
lege.
geweten. Jaren geleden zette Amerika
de import van narcissen stop alleen
om dit aaltje. Ze zijn zo taai, dait ze ze
ven jaar op hun reservevoedsel kunnen
teren! Aan één ding hebben ze gruwelijk
het land en dat is: warmte. Daarom wor-
W.
De Verdoemden
dooi
H. Kingmans
't Is, of er niets veranderd is. Hij her
kent de gebouwen, de winkels. Hij weet
zeer goed de weg naar Gebhards
ouderlijke woning. Hoe zal hy daar de
toestand vinden?
Echter besluit hij eerst, logies in een
herberg te zoeken. Mogelijk is er een
gelegenheid in de buurt, waar hij een en
ander gewaar worden kan. Zijn oog valt
op het logement „De dubbele sleutel",
waar hij spoedig gereed is.
En dan heeft hij een méévaller. Want
als hij, na het avondmaal, een praatje
met de hupse waard maken gaat en ze
terloops informeert, of die temet een fa
milie Waldmont kent, luidt het verbijs
terende antwoord: „Mijn vrouw heet
Waldmopt".
„Haar voornaam?" vraagt Jochem ver-
„Trude", zegt de waard, die het vragen
niet begrijpt.
Dat weet Jochem ineens: een zuster
van Gebhard, een jaar of tien ouder.
Flauw herinnert hij zich haar.
„De zuster van Gebhard", zegt Jochem.
„Heeft zij wel eens iets van hem ge-
„Die is een jaar of tien geleden de hort
opgegaan. Met nóg zo'n snuiter. Die twee
zullen wel wat klaar gemaakt hébben'
Een mooie jongen, die Gebhard, om niets
meer van zich te laten horen. Zijn moe
der is van verdriet gestorven. Zijn vader
leeft nog. Die woont hier een eind van
daan, in Liegnitz. Dan leven er ook nog
broer en een zuster, behalve mijn
iw. Heb je Gebhard gekend? Ik zo'n
beetje. Er werd niet meer over hem ge
praat. Een jongen, die van huis gaat en
niets meer van zich laat horen, moge
verdoemd zijn. Dat hebben zijn vader en
moeder niet verdiend. Hij was een on
dankbare".
„U vergist u", merkt Jochem op. „Die
twee hebben niets bijzonders klaar ge
maakt. I k was zijn kameraad. We heb
ben heel wat beleefd. Nu ik terug ben.
ik van Gebhard komen vertellen.
Ik bemerk nu wel, dat ze niets van hem
momen hebben".
,Geen sikkepit, man. Weet jij wat van
die jongen? Leeft-ie dan nog?"
„Dat weet ik niet. Hij kan dood zijn,
iaar ook op een slavenplantage in
Afrika zitten"
„In Afrika? Een slavenplantage? Wat
bazel je nu? Maar loop mee naar
achteren, dan kan mijn vrouw het
meteen horen!"
Aan die twee vertelt Jochem, hoe hij
met Gebhard tot in Holland, in Rotter
dam, heeft gezworven en wat hem daar
is wedervaren. Hij prijst Gebhard in zake
zijn waarschuwing. Als het aan hèm ge
legen had, waren zij nooit ita handen van
die ronselaar gevallen
Zo komen ze alles te weten. Als met
één slag verandert de opinie van de zus
ter en de zwager over broer Gebhard. Ze
zijn nu met diép medelijden vervuld.
Betreurd wordt, dat Jochem Weishaupt
hun niet meer vertellen kan. Zijn weten
schap deteert nu al van ruim negen jaar
geleden. Wat kan er in die tijd niet ge
beurd zijn?
Tja, dat heeft Jochem zelf ervaren. Hij
moet nu vertellen van wat hij nè Tunis
beleefd heeft. Dan vatten zij, dat het lot
Gebhard allicht niet minder is ge
it. En waar zit die jongen nu?
Leeft hij nog? Open vragen, waarop het
antwoord misschien nooit komt.
Is Weishaupt nu op weg naar Liegnitz?
Sober herhaalt Jochem dan wat zijn
broer hem heeft meegedeeld. Wat zal hij
n Liegnitz gaan doen? Nu hij -zijn
doel heeft bereikt: nabestaanden van
Gebhard op de hoogte gebracht, keert
/eer terug, hij weet nog niet precies,
waarheen.
Gebhards zuster zegt hem, dat hij niet
verstandig handelt. Het zal hem toch
goed doen. zijn oude woonplaats nog
eens, misschien voor de laatste maal, te
zien, ook al heeft hij er dan geen familie
meer. Zij verzoekt hem zelfs dringend,
er heen te gaan. Desnoods wil zij de reis
kosten wel betalen. Overmorgen gaat de
diligence. Dan kan hij haar vader op de
hoogte brengen. Die woont bij meester
Feldbrugge. ja, de opvolger van Kauff-
mann. Feldbrugge is met haar zuster ge
trouwd. Zou Weishaupt er eens heen
willen gaan?
„Als hij nu liever niet naar dat dorp
wil, Trude", waarschuwt haar man, „dan
moet je er niet op aandringen. Op de
een of andere manier kunnen wij vader
ook wei op de hoogte brengen. Ik kan
me wel begrijpen, dat Weishaupt weinig
lust heeft...."
„Een bepaald besluit had ik nog niet
genomen", zegt Jochem plotseling. „Nu
ik een doel heb: jullie vader op de hoogte
brengen, ga ik tóch naar Liegnitz".
Hij overweegt: waarom zal ik het niet
doen? Niemand zal mij herkennen. Zelfs
al zou ik Lize zien, wat al heel toevallig
zou zijn, zou hij zich niet bekend maken.
Hij zou de oude Waldmont niet eens zijn
i noemen. Mogelijk zou die zijn
naam niet eens meer weten.
Zo „beredeneert" Jochem zijn tóch nog
heftig verlangen naar het dorp van zijn
jongensjaren, ook al leeft er dan toch
niemand van de zijnen meer.
Hij is de gast in het logement, op voor
waarde, dat hij geen thaler betalen zal.
reisgeld naar Liegnitz weigert hij even
wel pertinent.
Al vroeg vertrekt een dag later de
diligence. Vóór de middag doemen de
bekende woningen van Liegnitz op, wat
hem het hart sneller doet kloppen. Als
hij uit de hoge wagen stapt, bevindt hij
zich vlak voor de kruidenierswinkel van
Suze Landt. Die leeft natuurlijk niet
want die was al oud, toen hij
Liegnitz verliet.watblief? Daar staat
zij in levende lijve in het deurgat! Hij
zou wel op haar toe willen lopen en zeg
gen. zoals vroeger de lui zeiden: Zo.
Suzie, hoe maak je het en lopen de za
ken naar wens?" Maar dat gaat niet; als
een onbekende moet hij het dorp in
komen, als een onbekende het weer ver
iaten. Een bezoek brengen aan de oude
Waldmont, aan hem van Gebhard ver
tellen, even het dorp doorwandelen, het
kerkhof bezoeken mogelijk is er een
aanwijzing, waar de zijnen begraven lig
gen.... en dan terug naarja, hij
weet het nóg niet. Het aanbod van de
tapijtfabrikant Lemarque was verleide
lijk, maar Holland trekt evenzeer.
(Wordt vervolgd).
Verder waren er tulpen, die aangetast
aren door de nieuwe 9ter aan het fir
mament van de bollenziekten, nl
Augustaziek. Op het eerste gezicht lijkt
deze kwaal erg veel op het bekende
„vuur". Kwam deze ziekte1 enige jaren
geleden slechts sporadisch voor. ni
veel te meer! De Flantenziektenkundige
Dienst vermoedt echter dat dit gezocht
moet worden in de betrekkelijk strenge
vorst na de abnormaal zachte winter, 't Is
te hopen, al narigheid genoeg met de bol
len! Verder waren er exemplaren,
aangetast waren door malaria, virus, grijs,
hartrot, zwartsnot, enz. Bovendien zwam.
men van de beruchte kwade grondiziekte
Maohtig interessant, inderdaad, maar bo
venal leerzaam! Een goede stunt van de
Voorlichtingsdienst!
Soortenkennlswedstrijd.
Leerzaam was ook de soortenkennis-
wedstrijd. Van niet minder dan 120 v
riëteiten narcissen moest de naam wordi
uitgekiend De deelnemers hebben rt
dus niet cadeau gekregen. Lang werd
gekeken en bekeken, voordat de naa
werd genoteerd.
De uitslagen worden morgen bekend
gemaakt.
ER KOMT WEER ENGELSE
MAATKLEDING
Men zal in de loop van dit jaar
Engelse maatkleding in beperkte
kunnen kopen Krachtens het met Enge*
land geskren handelsverdrag, kan Neder
land n.l voor ongeveer 10.000 pond zulke
costuums betrekken. Natuurlijk zijn
textielpunten voor nodig. Er volgen o
de distributieregeling nadere bijzonder-
DENK AAN UW TANDEN
Een algemene volksplaag bij jong en
oud is de caries of de wolf in het gebit.
Een gebit zonder deze afwijking komt
zelden voor. Nu wordt meestal de tand
arts geraadpleegd, wanneer men kiespijn
heeft. In deze gevallen ligt de tandzenuw
bloot of bijna bloot, omdat het wolf proces
diep is voortgewoekerd. Of trekken, óf een
wortelkanaal-behandeling, in de volks
mond zenuwbehandeling geheten, moet
dan plaats vinden. Hoe zorgvuldig en
langdurig ook uitgevoerd, heeft deze
behandeling echter toch niet altijd suc-
Nog sterker verwaarlozing van deze
cariuze holten veroorzaakt in vele ge
vallen een ontsteking van het tandwortel-
vlies aan de punt der tanden, gepaard
met heftige pijnen en zwellingen en dan
is trekken noodzakelijk geworden. On
omstotelijk staat vast. dat kleine holten
of gaatjes vroegtijdig gevuld moeten wor
den. De ziekenfondsen verlangen daar
voor iedere zes maanden een controle en
deze vullingen kosten voor de verzeker
den slechts 50 cent. Thans is 75 procent
der bevolking verplicht of vrijwillig ver
zekerd en deze mensen hebben allen de
zelfde rechten. Een behoorlijk gevulde
holte van niet te grote omvang kan een
ongelooflijk aantal jaren dienst doen. Is
de holte evenwel reeds heel groot en zijn
de wanden van deze holten zeer dun, dan
spreekt het vanzelf dat deze dunne wand
afbreken kar en de vulling los laat. Een
metalen kroon kan dan nog redding bren
gen Bij voortanden kan men gebruik
maken van een.jacket, dat is een omhul
sel gemaakt van porcelein of plastiek (in
de kleur der andere tanden).
Het trekken van kiezen of tanden
wordt meestal lichtvaardig beoordeeld.
By jonge kinderen kan gebrek aan
plaatsruimte ontstaan voor de blijvende
tanden en kiezen, indien niet op tijd ge
trokken wordt. Bij jonge en oudere per
sonen groeit, indien er wèl getrokken
wordt, doch er verder niets gebeurt, de
tegenovergestelde kies of tand voortdu
rend naar beneden of boven, totdat ook
dit element ten offer valt. De er naast
staande kiezen, die geen steun meer heb
ben aan de getrokken kies, groeien naar
elkander toe en komen in een schuine
stand te staan. Hierdoor lijkt het alsof
de holten opvullen, doch in werkelijkheid
komt de kauwdruk nu niet meer recht
op de kies. Een vroegtijdig geplaatste
brug kan dit alles vermijden. Bij verlies
van meer kiezen of tanden is een gei'
telijk kuhstgebit noodzakelijk voor
gezonde spijsvertering, een behoorlijke
ontlasting van de maag en een ontlasting
van de overgebleven tanden en kiezen.
Het rondlopen met afgebroken en
tende tanden en kiezen maakt vai
mond een 'broedplaats van millioenen
bacteriën en naast het ontstaan van
onaangename reuk door rotting, kan
deze toestand leiden tot verschillende al
gemene ziekten, die het leven niet alleen
bekorten, maar ook de werkkracht ver
minderen. Onder deze ziekten spelen
maagaandoeningen en rheumatiek een
hoofdrol. Werden gebitten een tiental
jaren terug uit rubber vervaardigd, de
laatste jaren wordt door de tandartsen
uitsluitend plastiek aangewend. Door zijn
fraaie kleur, zijn lichtheid en gladheid
heeft plastiek het rubber snel vervangen.
Ook hier dragen de ziekenfondsen be
langrijk bij en belopen de totale kosten
voor verplicht of vrijwillig verzekerden
slechtó 45 gulden voor zo'n gebit.
Twee doden bij verkeersongeluk
te Amsterdam
VIER VVESTEUROPESE HOOFD
STEDEN ZINGEN VOOR DE RADIO.
Op 1 Mei zal de VARA 's avonds
verbinding tot stand brengen tussen
Amsterdam. Londen, Brussel en Kopen-1
hagen. Er wordt dan weer een grote uit-1 Te Amsterdam is. 55 jaar oud,
zending georganiseerd van massazang. leden de bekende beiaardier Willem Smit
Zaterdag werden bij een gecom
pliceerd autoongeluk in Amsterdam, op
de Beukenweg een 35-jarige vrouw
een 12-jarig jongetje op slag gedood
