jHetiure ^riJtsdjr (jTtrurant
BJ
Benesj is zo gezond
uitdrukkelijk heeft
als een vis, naar hij zelf
verklaard
Wist IJ
ZATERDAG 6 MAART 1948
BUREAUX: Hogewoerd 103, TeL Dir. en
Red. 20408; Tel. Adm. 22710.
ABONN. ƒ3.90 per kwartaal, ƒ1.30 per
maand, ƒ0.30 per week.
ADVERT.: ƒ0.15 per mm.
GIRONO. 58936
HOOFDRED.: Dr. E. Diemer.
CHEF-RED.: H. W. J. Enserink.
DIRECTIE: F. Diemer.
Acht en twintigste Jaargang No. 745»
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor leiden en Om,treken
Als hij zes maanden huisarrest heeft, kan hij
op wettige wijze worden vervangen
DE BERICHTEN over Benesj munten allerminst uit door duidelijkheid. Het
ministerie van Voorlichting verklaard, zoals wij meldden, dat de president ziek
U en daarom buiten Praag vertoeft. Nu komt de perschef van premier Gottwald,
Necasek. verklaren dat de president niet ziek is, maar wel uitermate vermoeid.
Daarom kan er ook geen doktersverklaring worden uitgegeven. Maar het ministerie
van Voorlichting had dokters laten spreken. De moeilijkheid voor de voorlichters
Is ontstaan door een uitdrukkelijke verklaring van Benesj zelf, waarin hij zegt dat
bij goed gezond is en alle verklaringen omtrent zijn ziekte onjuist zijn. Aldus
seint Ass. Press.
Necasek heeft ook verklaard dat het
niet spreken van Benesj voor de radio
niet lag in zijn ziek-7.ijn. maar z'n oorzaak
vond in het feit, dat de loop der gebeur
tenissen in zijn land hem daartoe geer.
aanleiding gaf.
Het kabinet-Gottwald, dat gisteren zijn
eerste zitting hield, heeft geen directe
aanwijzingen gegeven omtrent de handel
wijze die gevolgd zou moeten worden,
ten aanzien van Benesj. Berichten over
de vervanging van Benesj werden tegen
gesproken. Dit zou trouwens in strijd
zijn met de grondwet, verklaarde de re
gering. Pas als de president zes maanden
zijn functie niet zou kunnen uitoefenen
GEVALLEN VOOR HET
VADERLAND
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerap
porteerd:
Koninklijke Landmacht:
Serg. W. Pellen, uit Leeuwarden-
Kon. Ned. Ind. Leger:
Vaandrig R. C. L. Aernout uit Ned.-
Indië.
De Kon. Marine heeft geen verliezen
gerapporteerd.
Sinds de wapenstilstand zijn 7 man
gesneuveld en is een aan de wonden
overleden. De totale sinds 18 Juli 1947
gerapporteerde verliezen zijn 550 man.
PROF. Dr G. W. KERNKAMP IN
NEDERLANDSE DELEGATIE
Prof. dr G. W. Kernkamp, hoogleraar
te Utrecht, is benoemd tot lid van de Ne
derlandse delegatie, die de politieke on
derhandelingen voert met dê Republiek.
Deze benoeming is te zien als een uit
vloeisel van het bezoek van Jhr Van
Vredenburch aan Den Haag, waarbij toen
is aangedrongen op een versterking van
de Nederlandse delegatie met deskundigen
het staatsrecht. Waarschijnlijk zullen
nog twee leden worden benoemd. Vol
gende week Zaterdag 13 Maart, zal prof.
Kernkamp naar Batavia vertrekken
WEST-JAVA'S PARLEMENT
GESLOTEN.
De zitting van West Java's parlement
is gesloten met een gebed, waarin het lid
Hadji Djanidi voorging.
De voorzitter van het parlement zal
zich vahavond via de radio wenden tot
Koesoema en hem vragen, binnen een
week definitief antwoord te geven of hij
aanvaardt of niet. Indien hij aanvaardt,
al de parlementaire commissie terstond
«ar Djokja vertrekken met een vlieg-
uig van de Ned.-Indische Regering.
BESTUURSCOLLEGE VAN OOST-
BORNEO WORDT GEÏNSTALLEERD.
Op 25 Maart wordt het bestuurscollege
van Oost-Borneo te Samarinda geïnstal
leerd.
GENERAAL BAAY LICHT GEWOND
BIJ ONGELUK.
Generaal-majoor Baay is op Madoera
bij een auto-ongel^ik licht gewond.
Chr. Hist. Unie distancieert
zich van „Rijkseenheid"
Dezer dagen sprak voor de C. H.
Kiesvereniging te Wassenaar in Prot.
Chr. Belangen jkvr. mr C. W. I. Wttewaal
Stoetwegen, terwijl het vrouwelijk
element behoorlijk vertegenwoordigd
was Spr deelde mede, dat C.H.U. en V.
V.D. zich in tegenstelling tot de A.R.P.
echter de ontworpen grondwetsherzie
ning zullen scharen. Men dient echter te
beseffen dat C.H.U. en V.V.D. op
«chillende basis staan.
Spr. zag in de K.V.P. tekenen dat
sterker denkt aan samenwerking met
Prot. Chr. groepen. Zij meende, dat de
partij zich reeds distancieert van „Rijks
eenheid" en verklaarde dat de toon
de „Nederlander" weinig weerklank
vindt in C.-H. kring.
De voorzitter, mr M. P. J. D. baron
van Harinxma thoe Slooten bood spr. een
bloemstuk aan. Hiefna werd de heer P.
Brijnen van Houten candidaat gesteld
voor het versterkt H.B. van de C.H.U. en
bij de Kamerkring Leiden zal er op wor
den aangedrongen de bestuursvacature te
doen vervullen door een vrouw
Eén gewonde bij de scheeps-
botsing
Omtrent de aanvaring te IJmuiden
waarover wy gisteren schreven, wordt
nog gemeld:
Om half drie, is de „Eemland" binnen
de sluizen van IJmuiden verschenen. Bij
de verschansing aan de achtersteven is
een gat van drie bij vier meter geslagen,
waardoor de proviandruimte werd open
gelegd Gelukkig veroorzaakte de bot
sing slechts één gewonde, nl. de stoker
Vandua. die aan zijn hand werd gewond.
De kapitein van de Eemland. is de heer
Schuite Het schip zal naar Amsterdam
©pstomen. Omstreeks drie uur, verscheen
ook de Ossendreoht binnen de sluizen
PROF. DR JOSPEH GANTNER
IN NEDERLAND.
Op het ogenblik vertoeft in ons land
prof. dr Joseph Gantner, hoogleraar
de 'kunstgeschiedenis aan de Universiteit
te Bazel. Prof Gantner zal op 11 Maart
een lezing houden voor de Leidse Univer-
«iteit in het Prentenkabinet.
het kabinet, indien drie vierde van
de ministers daarmee accoord ging, een
plaatsvervanger kqnnen aanwijzen en in
het parlement moest het besluit dan met
meerderheid van drie vijfde -worden
aangenomen. In een volksdemocratie zou
vermoedelijk deze meerderheid wel te be
reiken zijn.
't Nieuwe kabinet bijeen.
Gottwald heeft gisteren de eerste zit
ting van zijn kabinet geopend met het
geven van een verklaring, die natuurlijk
door de radió werd uitgezonden. Hij zei
daarin, voor de eerste maal zitting te
hebben in een kabinet dat bevrijd was
reactionaire elementen. De recente
gebeurtenissen waren niet alleen een
overwinning voor de volksdemocratie in
Tsjechoslowakije maar tevens een suc-
;oor het democratische kamp in ge
heel Europa.
eerste maatregel kondigde het ka
binet aan een verhoging vain het brood-
oen met een kg, terwijl in April
een verhoging van anderhalf kg
te wachten is. Een groot deel van deze
verhoging zou uit wittebrood bestaan,
omdat Rusland zo vlot graan leverde.
Nogmaals: Masaryk
Jan MaSarijk, de minister van Buiten
landse Zaken, van wie we gisteren reeds
publiceerden dait hij Rusland dankbaar
voor zijn gunst, zei dit in een rede
ambtenaren van het ministerie van
Verdediging, zo wordt eerst thans ge
meld. Hij had geen ogenblik geaarzeld
welke kant hij moest staan in het
conflict. Mijn plaats was bij de Tsjechen,
bij het volk, dat ik lief heb, zo zei hij. Hij
besloot zijn rede
,U kuoft ■BÉU
Koningin vanavond naar de Hoky
Naar wij vernemen zal H. M. de Ko
ningin hedenavond op de Hoky te Den
Haag de wedstrijd tegen België bijwonen.
De Koningin heeft het voornemen de ge
hele wedstrijd te volgen'.
NATIONALE ZANGHULDE VOOR DE
KONINGIN.
Op Koninginnedag zal in de nabijheid
van een der stations in Den Haag aan de
Koningin een zanghulde worden ge
bracht door zangkoren uit hét gehele
land. Opgaven voor deelname moeten
worden gezonden aan de heer H. Bos,
Regentesselaan 26, Den Haag, waarna
t.z.t het noddge stemmenmateriaal gratis
zal worden toegezonden.
Koningin gaf f5000.voor
„mevrouw Spoor-actie"
Onze Landsvrouwe heeft vijfduizend
gulden geschonken aan de „Niwin", ten
behoeve van de z-g.n. „Mevrouw Spoor-
Actie", voor de zieke en gewonde mili
tairen overzee.
Weer een Spaanse gezant in
Den Haag
H.M. de Koningin heeft agrement ver
leend aan die acorediterimg' van de heer
Emilio Napasques Tyruiz de Velasco, als
Spaans gezant bij Hr. Ms. hof.
(.Moet hierin worden gezien de inlei
ding tot een volledig herstel der diplo
matieke betrekkingen tussen Nederland
Spanje. Zoals bekend werk Spanje op
verlangen van de Ver. Naties indertijd
diplomatiek geïsoleerd.hetgeen tot te
rugroeping van de Ned. Geza.t de heer
Teppema, leidde. Gevolgd door het
missie uit Oost-Indonesië, die de
republiek heeft bezocht, is vandaag over
Batavia naar Makassar teruggekeerd.
i U".
i%kenen. Ik ben één
Zuivering van het leger
In een kleine, onschuldige alinea, ge
heel onopvallend geplaatst in het so
ciaal-democratische blad „Pravo Lidu"
wordt een grondige zuiverfing van het
Tsjechoslowaaikse leger aangekondigd,
onder nauwlettend toeziicht van Rudolf
Slansky. lid van de Kominform en alge
meen secretaris van de communistische
partij. Tot nu toe is het leger nog onaan
getast gebleven. Comit's van actie mo
gen zich niet mengen in deze zuiverings
aangelegenheid
Hoge boeten tegen ex-directeuren
van Wilton-Fyenoord geëist
Voor het R'damse B.G. zijn heden in de
zaak-Wilton Fyenoord de volgende
straffen geëist: tegen W. Wilton f 25.000
boete subs 2 mnd. hechtenis; tegen A.
Metzelaar 13 mnd. gev.straf m.a. (gelijk
staande aan de tijd der voorlopige hech
tenis) plus f 40.000 boete subs. 4 mnd.
hechtenis en ontzegging uit het recht
leidende functie in de scheepsbouw
te bekleden voor de tijd van 10 jaar
uit de kiesrechten eveneens voor
jaar; tegen' F. Muller 17 mnd. gev.straf
m.a. (éveneens de tijd van de voorlopige
hechtenis), een boete van f 40.000 subs. 4
mnd. hechtenis en ontzetting uit de kies
rechten voor 10 jaar en tegen C. H. Tesch-
macher 3% jaar gev.straf m.a. en eet
boete van f 75.000. Daar hij Duitser'is, be
hoeft men hem niet uit de kiesrechten te
ontzetten.
Vier goederenwagens van een
spoordijk gestort
Tijdens zware mist reden hedenochtend
twee goederentreinen bij Deventer elkaar
tegemoet op eenzelfde spoor. Hoewel op
beide machines sterk geremd werd toen
cie machinisten het gevaar bemerkten,
liepen de treinen met grote kracht op
elkaar in. De beide machines kwamen
naast de rails te staan en vier geladen
goederenwagens stortten van de spoor-
dijk. Een aantal andere goederenwagens
van beide treinen werden in elkaar ge
drukt. In de van de spoordijk gevallen
wagons ontstond brand, welke echter
spoedig bedwongen kon worden. Een der
machinisten werd licht gewon dr.
treinverkeer was vandaag nog ernstig
gestagneerd. De materiële schade is
groot
Een half mi'llioen schade bij
brand te Eindhoven
Vijrdag's Etikettenfabriek ging in
vlammen op
Het uitgebreide complex der NV Vrij
dags Etiketen- boek- en handelsdrukke
rijen te Eemdhoven is gisteren
gelegd. Telkens bij ontploffingen van ben.
zine en olievaten ging een wolk
vuurwérk de lucht in Aan blussen viel
niet te denken en de offsetdrukkery,
waarin zich 40 zo juist uit Engeland ge
arriveerde machines bevonden, ging ge
heel in vlammen op. De oorzaak
brand is onbekend en de schade zal niet
ver onder de half millioen blijven. Bij
deze firma is een 130-tal drukkers
zetters werkzaam, die. wegens de uitge
vallen productie van DuitsLandi. volop
werk hadden.
Oud-min. Dyxhoorn wordt ook gehoord.
De enquêtecommissie regeringsbeleid
1940-1945 zal behalve de reeds vermelde
personen op a.s. Dinsdag nog horen de
heren prof. J. A. Eigeman, M. Visser en
oud-mnister A. Dyxhoorn.
Chili krijgt Zuldpool-departement
Videla, de Chileense president, heeft
zijn parlement een wetsontwerp doen toe.
komen betreffende de instelling van een
departement voor het Zuidipool-gebied.
Belga door onjuiste berich
ten in discrediet
Regering te Brussel gelast
een onderzoek
De Belgische regering heeft gisteren
gelast, een gerechtelijk onderzoek in te
stellen tegen het Belgische Persagent
schap „Belga", dat geruchten heeft ver
spreid over een mogelijke devaluatie van
de Belgische franc. De regering heeft alle
privileges, die „Belga" geniet aan het
persbureau ontnomen. Tengevolge van
bedoelde geruchten werden Donderdag
bankbiljetten van duizend franc voor
800 franc van de hand gedaan. Ook te
gen speculanten zal drastisch worden op
getreden.
De verloren zoon terecht
Gladwyn Jebh, de plv. voorzitter van
de Vijfmogendhedenconferentie,wiens
reis met de „Oronje-Nassau" uit Lon
den naar Hoek van Holland door de mist
werd vertraagd, zoals wij reeds meld
den. is gisteravond in Brussel aangeko
men, evenals de Franse afgevaardigde
Chairvel. die tegelijk met hem in Hoek
van Holland arriveerde. De heren heb
ben voor hun vertrek naar Brussel in de
Residentie de lunch gebruikt.
Jebb en Chauvel hebben resp. de Brit
se en Franse antwoorden op de voorstellen
van de Benelux-landen bij zich. Jebb ma
noeuvreerde voorzichtig met een klein
rood koffertje. Vanmorgen om tien uur
is de Vijfmogenhedenconferen t ie voort
gezet.
ZACHTE ZEEP OP BONNEN 180 EN 680.
Van 8 tot en met 20 Maart is bon 180
geldig voor 250 gram zachte zeep er
680 (kinderen tot en met vier jaar)
500 gram. Wij wijzen er op, dat bon 180
boven aan de oude kaart zit.
BURG. OUD MAANDAG VOOR RADIO
BOSTON.
Maandag te 9.35 uur des avonds Neder
landse tijd zal de zender Boston in de 19
en 25 meter band de op gramofoonplaten
vastgelegde ervaringen van burgemeester
Oud uitzenden.
Kasteel van Paasikivi constant toneel
van grote bewogenheid
Adviseurs komen en gaan, terwijl het volk met
steeds groter spanning afwacht
Momenteel is het kasteel van president Paasikivi, hetwelk zeer gehavend is door
de jongste stormen, het toneel van grote bewogenheid. Het is een komen en gaan
van adviseurs. De meesten hunner keren herhaaldelijk naar de grijze staatsman
terug. Men verwacht dat weldra de delegatie, welke te M^ikoc zal gaan onderhan
delen. bekend gemaakt wordt- Doch intussen wordt het geduld van de bevolking
■n steeds zwaardere proef gesteld.
De eindbeslissing over wat Finland zal
doen met het voorstel van Stalin is, nu
gisteren ook de resterende partijen hun
mening hebben bekend gemaakt, in han-
van de president, aldus Ass. Press.
De situatie in het parlement te Helsinki
thans zó dat de meerderheid, dat zijn
1 van de 200 leden, voor een vriend
schapsverdrag met Moskou zyn, -maar
tegen een militair pact Deze meerder
heid we doelden hier gisteren al op
wordt hoofdzakelijk gevormd door de
sociaal-democraten en de Zweedse Volks
partij, welke laatste partij grote invloed
heeft op het openbare leven. De agrari
sche partij en de twee conservatieve par
tijen hebben zich absoluut uitgesproken
tegen elke vorm van onderhandelen. Al
leen dus de Volksdemocraten, dat zijn de
nunisten en de radicaal-socialisten,
willen wel over een militair pact onder
handelen.
Vermoedelijk zal Paasikivi morgen al
met zijn regering overleggen, doch of
dat vlot zal gaan Is nog zeer de vraag.
Communistische actie-comité's
De Finse communisten', die onder lei
ding van het echtpaar LeinoKuusinen
zijn bezig overal in het land conti-
■an actie te vormen, ter voorberei
ding van een staatsgreep. Er zijn doör
hen lijsten van burgerlijke en militaire
personen opgesteld, die moeten worden
afgezet. Een duplicaat is gedeponeerd op
de Russische legatie, die de orders van
Moskou rechtstreeks doorgeeft aan het
organiserende echtpaar. De sociaal-demo-
;n vormen een tegenactie, door
dezelfde plaatsen waar de communisten
actief zijn, ook vergaderingen te beleg
gen. Deze actie heeft succes, want d«
communisten zijn niet groot in getal er
de socialistische arbeiders zijn ver in de
meerderheid.
STAKING IN R'DAMS BRAND-
STOFFENBEDRIJF GAAT NIET DOOR.
Daar de voorstellen van de Unie Ver
keer betreffende de wijziging van de
lonen en andere arbeidsvoorwaarden
voor de detailhandel in kolen door de
vakgroep zijn aanvaard, gaat de
gekondigde staking niet door. Men wacht
thans op goedkeuring door de Rijks
bemiddelaar. Volgens de voorstellen be
dragen de lonen voor de vaste werk
nemers, al naar gelang de gemeente-
klasse. resp. f 40.32, f 38.38, f 37.44, f 36.48
en f 35.04, met een toeslag van 3 ct. per
uur yoor hen, die minstens 6 maanden ii
deze handel werkzaam zijn en voor vuile
arbeid en bijzondere slijtage een toeslag
van f 3 per week. Voor de seizoenarbei
ders zal het loon 5 ct. meer bedragen,
terwijl de lonen van losse arbeiders met
50 pet worden verhoogd.
Een ogenschijnlijk onbezorgde ex-konlng Michael van Roemenië (midden) gaf
in Londen nu zelf toe, dat hij door de rode terreur in zyn land gedwongen werd.
afstand te döen van z'n troon....
P.R.A.-wachtgelders nog
steeds zonder inkomen
Naar de Nieuwe Leidsche Cri
erneemt, begint in de gezinnen der
P.R.A.-wachtgeldèrs, die per 1 Januari j.l.
zonder werk kwamen, de nood zijn in
trede te doen. Een klein gedeelte van
deze mensen ontving eenmaal 70 pet van
loon. en daarna niets meer en de
heeft van 1 Januari of helemaal
geen geld meer gezien. En dat ondanks
plechtige verklaringen en beloften. Deze
PR.A.-mensen hebben in Mei 1945 hun
betrekkingen opgegeven óm zeer nood
zakelijke zuiveringsarbeid te verrichten.
Het getuigt niet van een goed begrip
der gebeurtenissen van 19401945, dat
hen thans op deze wijze laat ver
kommeren.
GERBRANDY OP DE A.-R. LUST?
De reserve-kapitein G. F. Boulogne,
bekend figuur uit d® B.V.L. en vier an
dere leden van de A.-R. Partij, nl. ds H.
Koningsveld, Geref. pred. te Leid-
schendam, drs T. Spaan, res.-majoor B.
Tesirak en P. Vesseur hebben zich met
schrijven tot de A.-R. Kiesvereni
gingen gericht waarin zij deze verzoeken
willen bevorderen dat prof. mr P. S.
Gerbrandy bij de komende verkiezingen
redelijke plaats krijgt op de A.-R.
candidatenlyst voor de Tweede Kamer.
NJV WENST MAARREGELEN TEGEN
HET COMMUNISME
Het NJV heetf n. a. v. de gebeurtenis
sen in Tsjeohoslowakije een telegram ge
zonden aan mm.-prês. Beel, waarin aan
gedrongen wordt maatregelen te nemen
tegen de CPN en haar mantelorganisatie,
met naine het Alg. Ned. Jeugdverbond1,
teneinde har verderfelijk streven te rem
men en Nederland te behoeden voor de
ondergang.
Eisenhower candidaat voor de
democraten?
De ..Daily Mail" maakt melding
geruchten, volgens welke generaal Eisen
hower, die geweigerd heeft bij de
staande presidentsverkiezingen in Ameri
ka als candidaat voor de republikeinen
uit te komen, erin zou toestemmen zich
oandidaat te stellen voor de democraten.
DOLLARS EN GOUD TE BRUSSEL
GESTEGEN.
Op de vrije markt te Brussel stegen
dollars gisteren van 59% tot 66 francs,
gouden sovereigns van 980 tot 1075 francs.
FRANSE COMMUNISTEN LIJDEN
NEDERLAAG
In die afgelopen nacht heeft de Franse
natjonale vergadering het communistisch
voorstel tot intrekking van de anü-infla-
tie-heffing verworpen met 301 tegen 285
Alle Duitse krijgsgevangenen in
Sovjet-zone zullen voor het einde van
jaar vrijgelaten worden, zo is medege
deeld aan de geallieerde bestuursraad.
DAT de voorm'. afdelingscommandant
in de Marechaussee J. Kramer te Goes
door het Middelburgse B.G. is veroor
deeld tot 12 j. m.a. wegens verraad var
Joden, alhoewel hij na „dolle Dinsdag'
illegaal werker werd.
DAT de Dordtse handelaren A. en A
C. Goedhart, die tijdens de bezetting
grote hoeveelheden zand en grint aan de
„O.T leverden, voor het R'damse B.G.
ieder f35.000, subs. 3 mnd. hechtenis,
tegen zich hoorden eisen.
DAT voor het R'damse B.G. tegen de
38-j. aannemer A. Knijff te R'dam
59-j. bouwkundige K. H. v. d. Aa te Gin-
neken wegens het bouwen van vliegvel
den enz. voor de vijand, resp. 4%
is geëist.
DAT de R'damse pianist Marinus Flipse
momenteel met de Franse violist Jacques
Thibaud een tournée maakt door Noord
en Zuid-Amerika.
DAT min. Gielen gisteren een bezoek
bracht aan de Filmtentoonstelling
Sted. Museum te A'dam.
DAT van 6 Maart5 April in het Sted.
Museum te A'dam een tentoonstelling
wordt gehouden „A'damse schilders
DAT op 21 en 22 April te Maastricht
het landelijk congres van de Nat. R.K.
Bond van Hofel-, Café- en Restaurant-
geëmployeerden „St. Antonius" wordt ge
houden o.l.v de heer Van Bijsterveld uit
Den Haag.
DAT de politie te Harlingen 15.000 kip
peneieren, die van Dokkum naar Harlin
gen vervoerd werden en niet geklassifi-
ceerc} waren in de juiste groepen, in be
slag heeft genomen en tegen de schuldi
gen proces-verbaal is opgemaakt.
DAT de Marinierskapel, die eerst beg'h
Maart naar Indië zou vertrekken, pas in
het eind van deze maand gaat en wel per
„Kota Baroe".
DAT t.g.v. het Regeringsjubileum van
1—-8 Aug. in Nijmegen een historisch
openluchtspel, getiteld „Het Prinsesje
droomt", wordt gegeven.
DAT duizenden Ned. tulpen de hoofd
schotel vormen van de voorjaarsbloemen-
tentoonstelling, die volgende week in
New England wordt gehouden.
DAT is voorgedragen als conservator
aan het Nat. Historisch Museum voor
Limburg te Maastricht dr E. M. Kruytzer
uit Roermond.
DAT het 29ste nationale congres van de
Bond van Arbeiders Esperantisten van
2729 Maart in de Markthal te Amers
foort wordt gehouden.
DAT gisteren twee Urker botters
trachtten Urk te bereiken, doch niet ver
der kwamen dan de hoek van het IJ,
waar zij op een circa 12 cm dikke ijs-
barrière stuitten en naar A'dam moesten
terugkeren.
DAT de veerboot OostmahornSchier
monnikoog gisteravond op de terugreis
door de dikke mist aan de grond
lopen.
DAT de fa. Huurmans te Delft het her
stel van de St. Stevenskerk te Nijmegen,
welk werk ong. 10 jaar zal duren en ton
nen kost, heeft aangenomen en als archi
tect van het torenwerk fungeert de heer
Jansz. te Voorburg.
DAT is ingediend een wetsontwerp tot
goedkeuring van het op 29 Aug. 1947 met
België gesloten verdrag m.b.t. de weder
kerigheid van de toepassing der sociale
verzekeringswetten, met uitzondering
de ongevallenverzekering.
DAT het Tweede Kamerlid Roosjen de
ministers Jonkman en Fiévez heeft ge-
vrhagd naar de achterstand in de uit
betaling van de salarissen aan een 70-tal
Nederlanders uit Zuid-Afrika, die vrij
willig in dienst van het K N.I.L. traden
DAT een stamgast in een café te Spek-
holzerheide een portefeuille i
f 200 van een andere stamgast rolde, doch
door een derde stamgast aan de politie
werd verraden.
DAT een aantal officieren aan boord
m het troepenschip de „Volendam" op
eg naar Indië, in volle zee beëdigd is.
DAT niet de 60-j. S kk^hs, doch J. Th.
Fikkers uit Sneek bij het auto-ongeluk
de Afsluitdijk om het leven is gekomen.
DAT gistermiddaag een uitslaande
brand neeft gewoed in drukkerij „Sinje-
wel" te Velsen.
DAT het Ned. Olympisch Comité by
monde van K. J. J. Lotsy fel heeft ge
protesteerd tegen het voorstel van
de hoofdstad om de vermakelijk
heidsbelasting ook voor wedstrijden
20 op 25 procent te brengen.
DAT in de handweverij „De Knip-
soheer" te Larert een gobelin, naar het
ontwerp van Jaap Bouman, wordt ver-
digd voor het gebouw van de Twéede
Kamei.
DAT Nederland de meest geïnteres
seerde buitenlandse koper is geweest op
de Leipziger Messe en onze landgenoten
koopcontracten voor meer dan 3% mil
lioen gulden afsloten.
DAT Dinsdag besprekingen ^zyn ge
voerd tussen de Unie van bouwvakarbei
ders, en het College van Rijksbemidde
laars. teneinde een oplossing te zoeken
in het bouwconflict te Amsterdam.
DAT a.s. Dinsdag maj.-vlieger W. Bak
ker het commando over het vliegveld
Woensdrecht zal overdragen aan majoor-
waarnemer L. W. Proost.
DAT minister In 't Veld gistermiddag
Brussel de Nederlandse tentoonstelling
„Stedebouw en huisvesting" heeft ge
opend.
DAT het Tweede Kamerlid Beernink
aan minister Van den Brink gevraagd
heeft, de statistiek over' de Kamerver
kiezingen in 1946 tijdig voor de a.s. ver
kiezingen te publiceren.
DAT hetzelfde Kamerlid aan minister
Vos vragen heeft gesteld over treinonge
lukken, waarbij het voorgekomen is, dat,
tengevolge van defecte deursluitingen,
personen uit treinen zyn gevallen.
Arabische „invasie" begint met
tweede phase
De Arabische invasie in Palestina zal
gevolgd woreben, nu men meester is van
heel Oost-Palestina door een tweede
phase: operaties, welke de krachten van
de „vijand" zullen testen. Daarna zullen
de officiële aanvallen beginnen op de
Joodse strategische punten. Bij een aan
val op een nederzetting, die door de Ha-
ganah werd verdedigd, verloren gisteren
Arabieren het leven
In de Veiligheidsraad werd besloten,
dat de 5 grote Mogendheden over de toe
stand in het Heilige land zullen gaan
beraadslagen en over 10 dagen rapport
zullen moeten uitbrengen.
Britse Kon. familie naar Australië
en Nieuw Zeeland
Op uitnodiging van de premiers
Australië en Nieuw Zeeland zullen ko
ning George en koningin Elisabeth
Engeland, vergezeld van prinses Mar
garet Rose, in het begin van 1949 een be
zoek brengen aan deze beide dominion*.
GEEN DISPENSATIE VOOR HET
HUWELIJK VAN MICHAEL?
Volgens een RK blad te New York zal
de Paus geen dispensatie verlenen
het huwelijk van de R. K. ex-koning
Michael met de Protestantse prinses Anne
de Bourbon Parma. De moeder
ex-koning heeft nu een nieuw schrijven
gericht aan het Vaticaan, warin v
keringen zijn gegeven, die wel toe
ming voor „het gemengde huwelijk'
gelijk zouden maken.
OOK EEN MANIER!
De Amerikaanse bioscoop-operateurs
hebben een loonsverhoging van 15 pet af-
gedwongen, door de filmbeelden in grote
wanorde op het doek te projecteren en
lawaai aan de geluidsapparaten te ont
lokken.
Een nieuwe lente en een nieuw
geluid van Attlee
Bij een receptie van leden van het
Britse leger heeft Attlee, de Britse pre
mier, er op gewezen, dat, indien er oorlog
zou komen, er geen tijd megr zou zijn
om af te wachten en het Britse leger
derhalve zeer nodig is.
„Wij werken allemaal hard voor de
vrede en hopen allen zeer, dat er geen
oorlog meer zal Komen. Wij weten ech
ter, dat wy' paraat moeten zijn." (Deze
uitlating is wel tekenend, vooral na de
geduchte inperkingen, die de laatste tijd
inzake de Britse strijdkrachten werden
bekend gemaakt. Red.)
PRINSES PAULINE WEER OP
VRIJE VOETEN.
Prinses Pauline van Wurttemberg is,
na storting van een borgtocht, vrijgelaten.
Zoals men weet vèrborg zy Gertrud
Scholtzklink, de leidster der Nat-Soc.
Frauenschaft „Zy was gewond door Rus
sische granaatsplinters", aldus de prinses,
„en ik behandelde haar, zoals ik ieder
mens behandeld zou heben."
Truman terug van vacantle
President Trumaai is gisteren per vlieg
tuig van zijn vacantie m het Zuiden te
ruggekeerd. Gisteravond heeft hy reeds
te Washington een kabinetszitting bijge
woond.
Cirkel-politiek
(Van onze Parlementsredacteur)
WANNEER de zaak niet zo doodern
stig was, zou men er bijna om moe
ten lachen. Want het jongste be-
riebt, dat de Nederlandse Regering er
van heeft afgezien, het reeds zo lang
aangekondigde Collegiaal Orgaan in het
leven te roepen, is er opnieuw een bewija
van, dat de verantwoordelijke ministers
In het Indië-beleid van de hak op de tak
springen. Het gemis van een vaste lijn is
hiermee voor de zoveelste maal gedemon
streerd. Het is een consequent uitvloeisel
van de prncipiële opportuniteit, waarbij
het beleid wordt beheerst door de om
standigheden.
Er is in dit beleid een merkwaardig#
crkelgang en tegelijkertijd een merk
waardige wending.
van de grote moeilijkheden, waar
de Regering steeds heeft gestaan. is
de afstand tussen Den Haag en Batavia.
Daarom werd in 1946 de Commissie-
Generaal in het leven geroepen. Het ging
de bevrediging van de behoefte aan
meer onmiddellijk en meer door
lopend contact van het Opperbestuur met
de Indische Regering. Een gedachte,
waartegen op zichzelf weinig bezwaar
bestond. Een gedachte, die in de wet op
de Commissie-Generaal echter een ver
keerde uitwerking vond, omdat daarin
practisch een blanco-machtiging werd
verstrekt, waardoor de Commissie-Gene
raal Regering en Staten-Generaal voor
voldongen feiten kan plaatsen. Deze Com
missie-Generaal, met opperbestuurlij k*
bevoegdheden toegerust, verzuimde zich
op opperbestuurlijk standpunt te stellen,
voerde een politiek op eigen houtje en
speejde het revolutionair-nationalistisch*
spel mee. Hiermee had de Commissie-
Generaal haar functie van vooruitgescho-
post van het Opperbestuur bij do
Indische Regering illusoir gemaakt. Zij
werd dan ook. zij het nog steeds niet
formeel, opgeheven.
Reeds tijdens het in functie zijn van
de Commissie-Geheraal en in veel ster
kere mate nog daarna, is het persoonlijk
contact tussen het Opperbestuur en da
Indische Regering onderhouden door
reizende ministers, het sterkst door do
detachering te Batavia van een lid van
het kabinet, de toenmalige min. Neher.
Inmiddels werd aankondiging gedaan,
i de regeringsverklarng van 23 Septem
ber 1947, van de plannen tot vorming
Collegiaal Orgaan, ter verlich
ting van de taak van dr Van Mook, opdat
deze zijn verantwoordelijkheid mee door
anderen gedragen zou zien.
Hier lag dus het zwaartepunt bij een
reorganisatie van het Algemeen bestuur
van de Nederlandsch-Indische Regering
sedert dp Londense noodwetgeving berus
tende in de handen van dr Van Mook.
Al spoedig is de Nederlandse Regering
echter van deze gedachte afgestapt. Op
3 Februari j.L verklaarde minister Jonk
man in de Tweede Kamer, ter verdedi
ging van zijn standpunt, dat het Colle
giaal Orgaan, gelijk dat opnieuw was
aangekondigd in de Regeringsverklaring
van 13 Januari 1948, niet bij de wet. doch
bij K.B. op grond van de gehandhaafd*
noodbesluiten. zou kunnen worden inge
steld, dat het nu om een geheel ander
Collegiaal Orgaan ging, ni. en hy zeide.
dat thans niet de nadruk meer viel op
gedeelde verantwoordelijkheid voor het
algemeen bestuur, maar op samenwerking
dr Van Mook met anderen, telkens
het algemeen bestuur de alge-"
belangen van het Koninkrijk raakt.
Hier werden dus, in tegenstelling tot
voorheen, toen in hoofdzaak zaken van
algemeen bestuur aan de orde waren,
opperbestuurlyke bevoegdheden binnen
het Collegiaal Orgaan gehaald. Hetgeen
te duidelijker bleek, toen minister Jonk
man juist hier vergelijkbaarheid met de
Commissie-Generaal constateerde.
Overigens was dit een beroep van d*
bewindsman, dat in genen delp opging,
omdat hij van te voren had betoo?d, dat
instelling bij K.B. van het Collegiaal
Orgaan zou kunnen geschieden op grond
van artikel 1 van het noodbesluit C. 39,
gehandhaafd bij het latere besluit D. 65,
welk artikel bepaalt, dat bij K.B. het al
gemeen bestuur in Nederlandsch-Indië
kan worden opgedragen aan anderen dan
Besprekingen te Londen ten einde
De Londense conferentie over de toe
komst Van West-Duitsland, waaraan ook
de Benelux-groep heeft deelgenomen, is
gisteren geëindigd. Vandaag zou eei
communqué worden uitgegeven
Overal fraai voorjaarsweer
De Bilt verwacht tot morgenavond: In
de nacht en ochtend nog enkele versprei
de mistbanken en plaatselijk lichte vorst.
Morgen overdag: overal zonnig weer met
weinig wind en vooral in het Zuiden
het land hoge temperaturen
ZON EN MAAN.
Zondag 7 Maart: Zon op 7.13, onder
18.30 uur; maan op 6.38, onder 14 29
Maandag 8 Maart: Zon op 7.11, onder
18.32 uur; maan op 7, onder 15.42
10 Maart N.M.
(Vervolg van de zevende kolom)
was met bevoegdheden bekleed, die haar
ln wezen onafhankelijk van Regering
Staten-Genaraal maakten. Thans echter
vormen de heren Van Vredenburch
Neher, als individuele gedelegeerden i
het opperbestuur, geen orgaan met be
voegdheden, doch verlengstukken van de
Nederlandse Regering, waarmee de land
voogd overleg heeft te plegen, telkens
diens algemeen bestuur de alge-
belangen van het Koninkrijk raakt.
ke, doch uitsluitend van algemeen be-
Juist deze, telkens weer om de hoek
komende, vermenging van opperbestuur
en algemeen bestuur deed de oppositi*
herhaalde malen aandringen op regeling
van het Collegiaal Orgaan bij wet. Het
geen de Regering op dit gebied had ge»
praesteerd gaf inderdaad, door de grot*
gemakkelijkheid, waarmee met deze be
grippen werd omgesprongen.«reden om
terdege op te passen.
En nu komt plotseling het besluit, geen
Collegiaal Orgaan, maar „gedelegeerden
het opperbestuur" te benoemen.
Hebben wij het wel, dan is de minister
raad van Maandag j-1. hierover zolang
bezig geweest, dat er geen tijd meer was,
de. eveneens op de agenda staande voor
stellen tot grondwetsherziening, te be
spreken. Feitelijk is het inmiddels afge
komen K. B. tot benoeming van de heren
Van Vredenburch en Neher eep officiële
bevestiging van de positie, die zy in feit*
al hadden. „Gedelegeerden van het Op
perbestuur": dit betekent, dat beide
heren nu officieel een voorpost van de
Nederlandse Regering te Batavia zijn.
Het betekent tevens, dat uitsluitend op
perbestuurlyke zaken ouder de taak vaa
de gedelegeerden vallen en dat dr Vaa
Mook volledig in zijn huidige bevoegd
heden en verantwoordelijkheid ta v. het
algemeen bestuur in Nederlandsch-Indië
is gelaten. Blijkbaar is de Nederlandse Re
gering toch onder de indruk gekomea
van de oppositionele vertogen over do
gevaren van vermenging van algemeen
en opperbestuur. De huidige oplossing
kan in ieder geval de nodige scheiding
van deze twee waarborgen. Heeft ook
het advies van de Raad van State aan
H M de Koningin (door „Elsevier" op
onbehoorlijke wijze aan de openbaarheid
prijsgegeven) op dit punt zyn uitwerking
gehad?
Zo is de cirkelgang in het Regerings
beleid voltooid Via Commissie-Generaal,
die met opperbestuurlyke bevoegdheden
was bekleed en vla allerlei Incidentele
contacten en allerlei tussenvormen en
plannen, waarbij opper- en algemeen be
stuur door elkaar werden gehaald, is d*
Regering teruggekeerd tot een construc
tie. uitsluitend het opperbestuur raken»
de. Toch is er ook een merkwaardig*
wending. Want de Commissie-Genera^
(Zie vervolg ztrde kolomi
