tanden poetst kiert
(lentcr
SINATRAN
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1948
Stadsnieuws
„KLEIN, MAAR VAN GROTE KRACHT
Leidse avond van het Ned. Bijbelgenootschap
„Ons brengt hier samen het oude Boek.
dat in honderden talen vertaald, toch zo'n
saambindende kracht heeft," zo ving ds- J.
de Wit, Ned. Herv. predikant, gisteren in
„Rehoboth" zijn inleidend woord aan, dei
spr. hield voor het Ned. Bijbelgenoot
schap aid. Leiden.
Het Bijbelgenootschap heeft gemeend,
nu eens in het openbaar te laten zien,
wat het zoal deed en nog doet. Klein,
maar van grote kracht, Gods Woord
van grote kracht.
De heer Brugman, adj .-secretaris v
het hoofdbestuur, heeft vervolgens a
de hand van een serie lichtbeelden ge
sproken over de taak van het Bijbelge
nootschap. dat de Bijbel in alle gespro
ken talen wil vertaold zien.
Dit is reeds gebeurd In 1090 van
de 2500 verschillende talen over heel
Herv. Kerkeraad besluit tot
buitengewone predikantsplaats
Voor het werk onder de Indonesische
studenten.
De Generale Synode van de Ned Herv.
Kerk heeft aan de Kerkeraad van de Ned,
Herv. Gemeente te dezer stede bericht
gezonden, iat zij onlangs dr A. Th.
Leeuwen iot predikant in algemene dienst
beroepen heeft met de opdracht de gees
telijke verzorging van de Indonesische
studenten in ons land te behartigen. Daar
dr Van Leeuwen een belangrijk deel
zijn werk in Leiden zal verrichten,
de Generale Synode gaarne zien dat nij
aan de Leiase Gemeente werd verbonden.
De Kerkeraad heeft met algemene
stemmen besloten het verzoek van de Sy
node, met betrekking tot de vestiging vai
een buitengewone predikantsplaats ln
onze gemeente, in te willigen. Financiële
gevolgen brengt dit niet met zich mee,
daar dr Van Leeuwen door de Zending
wordt gesalarieerd. Deze buitengewone
predikantsplaats kan te allen tijde
den opgeheven.
De Kerkeraad zal zich in een rondzend
brief tot de leden van het kiescollege
ridhten om hen van de stand van zaker
op de hoogte te stellen Wanneer er var
hun kant geen bezwaren worden inge
bracht, zal dr Van Leeuwen een dezer
dagen tot buitengewoon predikant
den beroepen.
Dr Van Leeuwen studeerde in Leiden
en begon in 1943 met de Evangeliebedie
ning in de Ned Herv. Kerk. Enige tijd
geleden heeft dT Van Leeuwen zijn docto
raal examen in de theologie te Leiden af
gelegd. Hij promoveerde op 18 Dec. 1947
op een proefschrift, getiteld: „Ghazaii
als apologeet van de Islam" Het ligt in
de bedoeling, dat dr Van Leeuwen de Ja-
vaanse Kerk zal dienen, zodra de gele
genheid hiervoor openstaat Het is dus
tegemoet te zien, dal de Van Leeuwen
binnenkort te Leiden als predikant zal
worden bevestigd in een officiële dienst
Officiële publicatie
CT. Tlelenburg benoemd tot raadslid.
De voorzitter van het hoofdstembureau,
aangewezen in artikel 34, tweede lid, der
kieswet brengt ter openbare kennis, dat
zyn besluit d.d. 10 Februari 1948, waarbij
C. T. Tielenburg benoemd is verklaard
tot lid van de Raad der gemeente Lei
den, van heden af voor een ieder ter
secretarie dier gemeente (afd. Alg. Za
ken) ter inzage ligt.
Leiden, 13 Februari 1948.
De Voorzitter voornoemd,
(Get.) F. H. VAN KINSCHOT
Tielenburg of Riemens?
Een officiële
publicatie van
gemeentewege
meldt heden,
dat tot raads
lid is benoemd
de heer C. T
Tielenburg. Dit
zou dan in de
vacature- J. H.
Riemens GPar-
tij van de Ar
beid) zijn. De
heer Riemens
ls namelijk be
noemd tot di
recteur van het
Vakblad voor
de Bloemisterij
te Den Haag.
Aanvankelijk
had hy voor het raadslidmaatschap be-,
dankt, omdat hij meende voor zijn func
tie geen tijd meer te zullen kunnen vin
den. Naderhand bleek, dat dit nog wel
mee zou vallen. De heer Riemens, die ook
te Leiden blijft wonen, kwam dan ook
op zijn besluit, om als raadslid te be
danken, terug.
RAZZIA OP PINDA'S
Ambtenaren van de prijsbeheersing
hebben gisteren te Leiden een razzia op
gepelde pinda's gehouden. Minstens 80
kg werd in beslag genome». De pinda's
die meest door varensgezellen waren in
gevoerd (ze mogen 30 kg meebrengen)
werken verkocht tegen f 0.80f 1 per
onszakje, terwijl de prijs volgens de
prijabeheersing slechts f0.10 had mogen
bedragen.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Anna M, d v J M H Otten-
hof en M Delfos: Elisabeth J. d v C de
Boer en J C Cavé; Hermanus, z v J Stok-
kel en E J Fasseur; Leonardus J C. z v
J C Scholtes en M P A-Langeveld; Ger-
rit, z v J M Roosenbrand en A J M
Geuke; Herman, z v J Taffijn en M A
Bourgonje; Marie L, d v H C van Leeu
wen en A L v d Bom; Walterus W, z v
J W van Abswoude en M J Rietmeijer
OVERLEDEN: J T Paauw, dr 4 dagen;
H van den Berg, man, 84. jr; S A van
Amerom, huisvr. van H Menijn, 81 jr;
T Heetveld, man, 57 jr; A J Brinkman,
huisvr. van P Troost, 39 jr
ONDERTROUWD: P Sieval 21 jr en C
Chaudron 22 jr; J J Bleiji 28 jr en D W
de Lange 27 jr; A H den Boer 34 jr en
ECS Hoppenbrouwer 36 jr; W F Hag-
man 27 jr en C Lourens 24 jr; S P Hes-
husius 23 jr en H Stouten 22 jr; F La-
terveer 28 jr en C P van Egmond 26 jr;
S Pardon 47 jr en J Mieremet 49 jr; G
Schipper 20 jr en S M van Staden 24 jr;
G v d* Sluis 48 jr en E H W Koreman
51 jr; A P Wallaard 44 jr en C A D Lens
41 jr; J Molenaar 28 jr en N van Delft
45 jr; G Nagtegaal 23 jr en H J Uitten-
boogaard 21 jr; J D van Rhijnbach 27 jr
en G Y Panagopoulos 24 jr; C v d Waay
35 jr en M Dubbeldam 34 jaar.
Distributievaria
Op Zaterdag heeft geen uitreiking
plaats.
Restitutie verhoging kolen prijs
Op Zaterdag wordt geen kolengeld te
rugbetaald. Maandag zijn aan de beurt:
Roe t/m Scha.
Aftandse schrijfmachine, gammele duplicator
Leidse Onderwijsinstellingen jubileren
J. H. RIEMENS
de wereld. Bergen werk moeten er
dus nog worden verzet. Vele taalge
leerden zijn dan ook, over heel de
aarde, werkzaam om soms van zo'n
vreemde taal eerst de begrippen op te
schrijven en een woorden bock te ma
ken- Wanneer zij vervolgens ook de
grammatica hebben bestudeerd, eerst
dan kan met het samenstellen van
een Bijbel üt die taal een aanvang
worden gemaakt.
De heer Brugman vertelde voorts ove
de Statenvertaling, de nieuwe vertaling
en de Bijbelboeken voor blinden
zgn. brailleschrift. Veel geld, zeer veel
geld kost het werk van het Ned. Bijbel
genootschap, omdat de Bijbel overal, zo
wel in Nederland als in Oost- en West-
Indië wordt aangeboden tegen een vooi
ieder- te betalen prijs en die prijs in dt
meeste gevallen beduidend lager is dar
de kostprijs. Indien iemand in het geheel
niet in staat is te betalen, krijgt hij de
Bijbel zelfs gratis Duizenden exemplaren
werden voorts gegeven aan de militairen
in Indië.
Aan deze lezing was een kleine expo
sitie verbonden, die enige tientallen door
het Ned. BijbeLgenooschap uitgegeven
Bijbels toonde in verschillende talen
dialecten.
In totaal gaf het Ned. Bijbelgenootschap
de Bijbel uit ln 41 talen
stemd voor Indië.
KAPITEIN J. M. MANTE OVERLEDEN.
Op 54-jarige leeftijd is plotseling ln
Engeland, waar hij slechts korte tijd zou
vertoeven, de heer J. M Mante, gepen-
sionneerd kapitein der artillerie, ver
tegenwoordiger voor Leiden van de Kon.
Ned. Ver. „Ons Leger" en organisator
vele ruitersportfeesten, overleden.
Amateur-fotografen weken af
van de rechte weg
Maar ze hadden er geen spijt van.
De Leidse Amateur-fotografen-vereni
ging hield Woensdag haar clubavond.
Hoewel zij de fotografie beoogt, is zij dit
keer van haar weg afgeweken om eens
het pad van de cinematografie te bewan
delen. Deze avond werd een film ver
toond, welke was opgenomen en op pret
tige wijze werd voorgedragen door een
lid der vereniging, mevr. J. A. Staal te
Oegstgeest, over ons schone Insulinde. De
aanwezigen maakten met haar een inte
ressante reis vanuit Bandoeng, over Che-
ribon en Salatiga naar het Idjen-plateau
en weer terug over Bromo, de Zandzee,
weer over Salatiga naar de Kinderzee,
Kalipoetjen en zo naar Bandoeng. Nog
werden enkele andere trips door Java
vertoond, die gedeeltelijk in kleuren en
zwart-wit waren opgenomen. Er werd
dan ook zeer genoten van de bijzonder
fraaie opnamen van de grootse natuur
Na afloop werd door de voorzitter het
voorstel gedaan, om-ook eens hersen
gymnastiek te doen op fotografisch ge
bied. Spontaan gaven zich verscheidene
leden op. om twee groepen te vormen
EEN HALVE EEUW GEHUWD.
Het echtpaar Van Fessem, Rijnsburger-
MEVR. C. E. DUBBELDEMAN-TRAGO
OVERLEDEN.
Mevr. C. 'E. Dubbeldeman-Trago. lie
nan 19191923 raadslid was voor
S.D.A.P., is ln de ouderdom van 58
overleden.
Vandaag 25 jaar geleden
Een aftandse schrijfmachine, een steeds
weigerende duplicator, enkele ordners,
papier, enveloppen en bovendien een
grote dosis energie, ziedaar de inventaris
Sen half ingeruimde voorkamer van
perceel Nieuwsteeg 3 te Leiden,
vandaag voor 25 jaar de heer I. J.
Sloos de grondslag legde van het thans
grootste instituut in Nederland voor
schriftelijk onderwijs, óe Leidse Onder
wijsinstellingen.
Dit „bédrijf" droeg de weise naam
„Instituut voor Economische Wetenschap
pen" en had aanvankelijk slechts alge
mene ontwikkeling en geen examen-
opleiding ten doel, zoals thans het ge
val is.
Door toename van het aantal cursis-
n moest het instituut al spoedig wor
den uitgebreid en vestigde de heer Sloos
zijn zaak zowel als zijn gezin en dat
van zijn naaste medewerker, de heer N
van Weizen, in het pand Joh. de Witt-
straat 1.
Intussen werd de naam gewijzigd in
e van Instituut voor Handelsweten
schappen"' en werden de lessen in den
vervolge gedrukt.
Grote plannen zaten de heer Sloos nog
j het hoofd, die in 1935 ten dele wer
den verwezenlijkt door de oprichting van
„College voor Algemene Studielei-
difl'g", welk college de opleiding ging
verzorgen in talen en techniek, spoedig
gevolgd door de landbouw- en reclame-
leergangen,
1943 was het geboortejaar van het
„Instituut voor Vakopleiding en Ontwik
keling". belast met de verzorging van
lessen voor algemene ontwikkeling en
de opleiding voor diverse vakken.
In 1940 maakten overheidsmaatregelen
het gewenst, de toen bestaande drie in
stituten samen te voegen onder de thans
welbekende naam van „Leidse Onder
wijsinstellingen". momenteel gevestigd in
de percelen Rijnsburgerweg 146, 148, 169,
171, 173 en 175 en Joh. de Wittstraat 1
te Leiden.
Evenals enkele andere inrichtingen
an onderwys. die niet op het paadje
.an de bezetters wensten te lopen, zijn
ook de Leidse Onderwijsinstellingen ge
durende de oorlog geruime tijd gesloten
geweest en moest de directeur, de heer
Sloos. zijn Oegstgeester woning verwis-
OEGSTGEEST
De Unie van vrouwelijke vrijwilli
gers hield haar jaarvergadering. De ver
gadering stond onder leiding van mevr.
V. KraimersDe Vlaming Pleysier.
Uit het jaarverslag van de secretaresse,
mevr. S. KoertBouman, .bleek, dat de
vereniging in het afgelopen jaar veel
goed werk heeft gedaan. De presidente
pleatte nog voor een tehuis voor ouden
van dagen; zij sprak over het werk in de
ziekenhuizen, ziekenbezoek, burenhulp,
enz. Het financieel verslag werd uitge
bracht door mevr. S. Mullers—Balfoort.
Het vordelig saldo bedroeg f 189. Hier-
volgde bestuursverkiezing. In de vac.
vr. Q. BöthlingkBaning werd geko-
mevr J. BlokVan der Schalk. In
vac. mevr J. PermentierVan der
Meer mevr. D v. Wijhe—-De Stoppelaar
Ds M. J. Arntzen te Oegstgeest -
Mors Rijndijk is voor de tweede maal
beroepen te Arma Jacoba Polder (Z.)
selen voor een woonruimte in het kamp
te Vught.
Het is niet het minst te danken aan
het doorzettingsvermogen van de heer
Sloos, dat het bedrijf een dergelijk grote
vlucht heeft genomen en is uitgegroeid
tot een instelling waar in de loop der
jaren een paar honderdduizend cursis
ten hun opleiding hebben ontvangen.
Een instituut, werkende met een 100-tal
administratieve krachten en ruim 200
bevoegde leraren, die tezamen door bij
kans 300 cursussen op allerlei terrein de
drang naar ontwikkeling kunnen bevre
digen.
Nog steeds plannen.
En nog zijn de plannen van de heer
Sloos niet alle verwezenlijkt. In de eer
ste plaats staat een nieuw gebouw op
het programma, dat reeds zou zijn ver
rezen indien de oorlog er niet was ge
weest. Voorts is het zijn doel, om voor
iedere denkbare studie een schriftelijke
cursus te doen ontwerpen, opdat nie
mand, waar hij ook wone, de gelegen
heid tot studie zal ontbreken en de slag
zin dezer instelling „Studeert vanuit
Leiden" bewaarheid kan worden voor
iedere studierichting.
In de directie, hebben thans, naast de
heer Sloos, zitting de heren ir J. L. J
Rutten en E. B. Hagoort.
Na de feestavond op 3 Februari, waar
van we reeds een verslag gaven, volgt
hedenmiddag in verband met het jubi
leum een interne receptie van het per
soneel. De instellingen zijn vandaag de
gehele dag gesloten.
Burgemeester Lambooy van Lisse-ziet
nog geen bussen rijden
Maar ze zijn reeds in Haarlem.
Gisteravond vergaderde de raad van
Lisse. Het belangrijkste punt was de be
groting 1948. Deze was de vorige week
in besloten zitting „voorbehandeld" en
gaf thans weinig stof tot praten. De heer
Kortekaas maakte enkele opmerkingen
over de ambtswoning van de burge
meester, de heer Van Leeuwen over de
behandeling van enkele gemeentezaken.
Vaak is de zaak in kwestie reeds een
voldongen feit. De heer Steenwinkel
sloot zich hierbij aan. Ook zijn de agen
da's te lang. Vroeger was dat anders.
Hierop vatte de heer Lefeber vuur en
zeide, dat vroeger niet in zo'n tempo
werd gewerkt, met het gevolg, dat Lisse
nu met een tekort van 600 woningen zit.
De heer Steenwinkel verdedigde de
vroegere raad en schoof het woningte
kort op de oorlogsjaren, waartegen men
zich verzette. De middenstandswoning-
bouw is zeer zeker ten achter gebleven.
De heer Van Leeuwen pleitte voorts
voor een zwembad, de heer Steenwinkel
voor een badhuis, maar beiden kregen
van de voorzitter te horen, dat men dit
wel uit zijn hoofd kan zetten. Toch kre
gen zij de toezegging, dat er van beide
een begroting zal worden gemaakt.
De heer De Vries uitte critiek op de
schoolgeldaanslagen. De voorz. deelde
mede, dat de termijnen na Bnderzoek
verlengd kunnen worden. De heer De
Vries wilde verder de verenigingen la-
terr betalen voor het gebruik van het
gymnastieklokaal der openb. school. B.
en W. hadden dit juist onder ogen ge
zien. De vermakelijkheidsbelasting werd
met enkele stemmen tegen aanvaard. De
heer Ransdorp meende, dat vooral de
kleine man wordt gedupeerd. De voorz.
sprak dit tegen.
BU de rondvraag stelde de heer Steen
winkel enkele vragen over de kwestie
„bus of tram". H(J had vernomen, dat er
reeds bussen in ons land waren met het
opschrift „HaarlemLelden". Deze bus
sen zijn niet „In ons land", maar reeds
in Haarlem, aldus de voorzitter. Het be
richt, dat de bussen op 9 Mei in dienst
Wederafbraak contra
Wederopbouw
Oe „Heremiet" te Noordwijk
werd afgebroken-
In Noordwijk aan de rand van duin en
strand, woonde de heer Glastra van
Loon, bekende figuur u*t het Leidse stu
dentenverzen hoofdrolspeler in de film
„Zes Jaren". In een klein, uitneembaar
huis, de „Heremiet" genaamd, had hij
zich onlangs geïnstalleerd met de vrou
welijke hoofdrolspeelster, mej. Boon. met
wie hij in het huwelijk was getreden,
aldus „Het Parool". Hij had een schrifte
lijke toestemming, zijn bescheiden woning
daar te plaatsen, maar de gemeente vond,
dat geen permanent gebruik mocht wor
den gemaakt van hetgeen zij een „aesthe-
titsch obstakel" noemde. „Wederopbouw"
trad enige malen voor de „Heremiet" in
de bres, doch op een prille ochtend daal
den arbeiders in de duinpan af en be
gonnen het dak boven de hoofden van
de slapende bewoners weg te breken.
In korte tijd bezweek de kleine, maar
gerieflijke behuizing onder de zware
Ds Dijk vierde zijn 25-jarig ambtsjubileum
Geref. Leiderdorp met dankbaarheid vervuld
Onder grote belangstelling heeft ds J.
J. Dijk in de Geref. keric zijn 25-jarig
ambtsjubileum gevierd. Onder de be
langstellenden merkten we op'drie af
gevaardigden van de Gemeente van
Woudsend (Fr.), die speciaal waren over
gekomen om hun vroegere predikant te
complimenteren. Voorts waren aanwezig
ds Jac. Eringa van Oegstgeest namens
de classis, ds K. Dronkert en ouderling
S. Melse namens de Kerk van Leiden,
een tweetal afgevaardigden van Koude
kerk aan den Rijn, het college van B.
en W. en ds J P. Honnef, Ned. Herv
predikant te Leiderdorp.
Nadat ds H. van Rhijn alle aanwezi
gen had welkom geheten, hield ds Dijk
een gedachtenisrede. Jubileren is jui
chen, maar ook danken. We moeten sa
men God danken, dat hij-mensen gebruikt
in zijn dienst en ons er van bewust zijn,
dat God zelf de wasdom geeft. Ds- Dijk
bracht zijn gymnasiastentijd door in Arn
hem Zijn theologische studie volbracht
hij aan de Vrije Universiteit. Vooral aan
professor Bavinck denkt hij met grote
dankbaarheid terug. De strijdlust
der Godgeleerden was hem vreemd
Woudsend was zijin eerste gemeente
Daarna kwam het beroep naar Leider
dorp. Geen ander verlangen bezielde
hem, dan dat het Evangelie van Chris
tus in het middelpunt zou staaii. Ten
gevolge van de groei der burgerlijke
gemeente groeide ook de kerkelijke ge
meente. De zorg voor haar werd daar
door groter. Het aantal ouderlingen
werd uitgebreid, verschillende hulppre
dikers kwamen en gingen, totd.it ds Van
Rhijn overkwam van Nijmegen. Van de
onvolkomenheid in het ambtswerk was
spr. zich bewust. Critiek bleef hem niet
bespaard. Doch van belang is alleen het
Evangelie. Daaraan moet de dom in
maar ook de gemeente zich onderwerpen.
Ds Van Rhijn sprak de jubilaris toe
en herinnerde er aan, dat er niet alleen
critiek. doch ook dankbaarheid wordt
gevonden in de gemeente. De gemeente
weet, dat de prediking altijd schriftuur
lijk is geweest. Ook de leiding, gegeven
vanaf de kanipl in de jaren der bezet
ting, zal de gemeente nimmer vergeten.
Namens de gemeente bood spr. ds Dijk
een lichtkroon aan met een aantal boe-
Namens de catechisanten werd hem
een leren actetas ten geschenke gege
ven. Een afgevaardigde van Woudsend,
ds Eringa, ds Dronkert, ds Honnef en de
burgemeester spraken de jubilaris nog
toe, waarna ds Dijk zijn hartelijke dank
uitsprak voor deze mooie avond.
Ouderling D. de Haas einddgde deze
jubileumavond met voor te gaan in ge
bed. De Chr. gemengde zangvereniging
„Excelsior" zorgde voor afwisseling tus
sen de toespraken.
zullen komen, achtte spr. zeer voorbarig.
De heer Kortekaas zag er toch wel een
tendenz van waarheid, in. De voorz. ver
telde. dat de kwestie heden (Vrijdag)
in een vergadering van de colleges van
B. en W. van vier gemeenten zal worden
besproken. Hij was van mening, dat de
tram wel zal blijven. Persoonlijk was
spr. echter van mening, dat als de bus
sen dezelfde vervoerscapaciteit als de
tram garanderen, ze de voorkeur heb
ben De heer Kortekaas was bang, dat
met de bollendrukte de bussen naai
tram zullen gaan rijden en gaf ieder de
raad, de bussen ledig te laten! Hierna
sluiting
WARMOND
Onder zeer grote belangstelling gaf
Donderdagavond de Warmondse Fanfare
een uitvoering in hotel „De Stad Rome".
Onder de aanwezigen bevonden zich het
voltallige college van B. en W.. de be
schermheer mr E. Menter* en de ere
voorzitter notaris P, H. Romeijn De
bijeenkomst were geopend door de voor
zitter, de heer J. Ouwehand. Spr. rele
veerde het mooie resultaat op het solis
tenconcours te Voorhout, waar o.a. zes
eerste prijzen werden behaald. Hierna
werd overgegaan tot afwerking van het
programma, waarvan het eerste gedeelte
werd verzorgd door de afdeling muziek.
Een woord van hulde komt toe aan de
heer Zwart, directeur, die de aanwezigen
heeft doen genieten van zeer goede mu
ziek. Na de pauze trad de afdeling to
neel voor het voetlicht met het blijspel
in drie bedrijven, getiteld „Betje begeert"
van H. Bakker. Ook hier een goede ver
zorging en het spel stond op hoog peiL
Al met al is het een geslaagde avond
geworden.
Leiderdorp op de rand van noodlijdendheit
Een zuinig en zuiver beheer noodzakelijk
1948 worden behandeld. Hier-1 de~herclassificetie van een deel der ge
onder volgen enkele bijzonderheden. meent e voor de personele belasting
Het eindcijfer van de gewone dienst rekening worden gehouden
bedraagt in ontvang en uitgaaf f 292.442,28. dere opteertgs\
Het zuiver tekort is becijferd op
f 24.904,67. Dit tekort wordt gedekt door
het vermoedelijk batig slot over 1946,
groot f 37.631,34. Het beeld, dat deze be
groting geeft is overigens niet zo gunstig.
Verschillende onderhoudsposten moes
ten, als gevolg van het rhiet-uitvoeren
van onderhoudswerk tijdens de vorige ja.
ren, voor 1948 veel hoger worden ge
raamd Door het gunstig batig slot 1946
is de gemeente in staat belangrijke bedra
gen uit te trekken voor het achterstal
lige onderhoud Dit is zeer noodzakelijk
omdat gebouwen, bruggen, straten en
plantsoenen in zeer verwaarloosde toe
stand verkeren. Deze extra-uitgaven
ongeveer f 3100
f 5300 in volgende jaren.
Ingevoigen de nieuwe voorlopige
nanciële verhouding tussen Rijk en
meenten komt Leiderdorp noch voor i
belasting-, noch voor een bijzondere ai
kering in aanmerking. De financiële
uitzichten zijn echter niet rooskleuri
omdat een groot deel der inkomsten
ene reeks van jaren zijn gefixeerd op ei
vast bedrag. Dit kan iuneste gevolg*
voor een groeiende gemeente hebbt
aangezien op een voortdurende stijgii
der uitgaven moet worden gerekend.
Op de kapitaaldienst is in ontvang
uitgaaf geraamd resp. f 845.904.27
f 832483,95. De kapitaalsuitgaven zijn
vergelijking met 1947 met f 600.000 g
stegen Dit vindt zij oorzaak
voeren van de reeds genoemde werkt
En nog gullen de kapitaalsuitgaven
gen in verband met de nog uit te vo
werken. Op het programma staan
graafplaats, verbetering tertiaire weg, de reconstructie der sportvelden, verbo
bouw openbare Lagere school, verbetering wing der oude openbare lagere school
van de Van der Doesstraat, vorderen in dorpshuis (vergaderingengebouw), tev-
dragen ongeveer f 17.000, terwijl het bij
zonder lager onderwijs in verband met de
vijfjaarlijkse afrekening dit jaar f 4500
extra vordert.
De in uitvoering zijnde en nog in uit
voering komende werken als aanleg be-
bedrag van oftgeveer f 240.000.
Tot heden werden de volgende belastin
gen geheven: 190 opcenten op de hoofd
som der grondbelastingen voor gebouwde
eigendommen en 110 opcenten voor onge
bouwde eigendommen, 150 opcenten op de
hoofdsom der personele belasting, een
straatbelasting, groot 3% pet. gebouwde
eigendommen, een hondenbelasting, on-
dernemingsbelast'ing, schoolgelden, secre
tarie-leges en begrafenisrechten.
Reeds bij de begroting 1947 werd er door
B. en W. op gewezen dat belastingverho
ging niet zou kunnen uitblijven. De straat
belasting zal nu 6 pet. voor de gebouwde
eigendommen en 3 pet. voor de onge
bouwde eigendommen bedragen. De op
brengst hiervan wordt geschat op onge
veer f 7400. Ook zal de hondenbelasting
moeten worden herzien en een vermake
lijkheidsbelasting moeten worden inge-
De opbrengst der ondernemmgsbela6-
Wij bezochten Urk
HET AFSCHEID VAN EEN ROMANTISCH
VERLEDEN VALT DE URKER ZWAAR
Inpoldering doet aanvallen op het „soete dal"
verslaggevers) Het probleem van de inpoldering.
De eerste avond dat wij er waren,
spraken wij met de burgemeester, de
heer Keyzer. Natuurlijk vormde de
kwestie van de inpoldering de kern van
ons gesprek. Urk behoeft zich voor de
toekomst geen zorgen te maken, aldus de
burgervader. Maar dit neemt niet weg,
dat het afscheid van het romantische
verleden de Urker zwaar valt. Oude
zeden verdwijnen, de klederdracht raakt
in verval (de jeugd is al geheel in „bur
ger"). Nog steeds klinkt het echter:
„Het geldt nog als voorhenen:
Urk. dat ls een soeten dal".
(Van e
Urk. Dit simpele woord heeft voor ons,
sinds ons bezoek aan dit schiereiland, een
magische klank gekregen. Wij hebben dit
kleine plekje van ons land met alles, wat
zich er op beweegt, leren waarderen. Het'
leven op deze „rots" is echter zó anders
dan in de grote stad, dat het ons uiter
aard moeilijk valt, een beschrijving te
geven, die een volkomen beeld geeft
van hetgeen zich in deze uitzonderlijke
samenleving voordoet. Een bezoek var
een paar dagen maakt dit reeds onmoge
lijk. Toch willen wij onze lezers er ietj
van laten zien.
tn
ligt
:n de Zuiderzee
plekje veil 'ge reè.
daar als een rote,
■mgeloel en golfgeklots.
Zo zingt de Urker. Hij houdt van
volkslied. En werkelijk, wie Urk zo
liggen als een kleine, maar sterke rots
in het onvaste element, moet wel onder
de indruk komen. Men noemt het
„oase" temidden van een oneindigheid
water en lucht, een plaats van rust
vrede temidden van voortdurende bewe
ging en onrust. Wie in de samenleving
van Urk zijn intrede doet, zij het ook
voor korte tijd, bemerkt spoedig, dat het
leven vol afwisseling is. Iemand zei e
„De dagen hebben een aspect van
kleurige kaleidoscoop". Het eiland
zijn gemoedelijke mensen brengen de
bezoeker genotvolle uren, mits deze niet
in scherp critisch aanschouwen en met
vooroordelen gewapend zijn tocht begint.
Er zijn nog steeds mooie klederdrach
ten,'een tierende visserij, kleine straatjes
en popperige huisjes. Zo zouden we kun
nen doorgaan.
De Urker is
De Urker is vlot'en vriendelijk, hulp
vaardig en minzaam. Stap je een woning
binnen, niemand zal er aan denken, je
af te wijzen. Zelfs op het late uur ben je
welkom. „Hoe later, hoe schoner", zegt
men. De Urker is ook stoer en hard. Hij
weet, wat hij wil.
Bezoekers hebben het wel eens
het onsympathieke in het karakter
de Urker. Toch moeit men hier terdege
mee oppassen. Het vissersleven brengt
eenmaal met zich mee, dat de Urker zich
moet laten gelden. Hij moet op zijn qui-
vive zijn en dit komt als vanzelf ook
het huiselijke leven en in de omgang v
de Urker met de vreemdeling sterk tot
uitdrukking. Het ruige zeeleven met zijn
wisselvalligheden, zijn eenzaamheid
onzekerheid drukt op de manieren,
woorden en gedachten van deze eigen
aardige bevolking zijn stempel.
De Verdoemden
14
Dat beaamt Goffe ook, evenals Lé-
mand, die beiden wèg zijn van hun gast
heren. Maar Gebhard blijft toch zeer ge
reserveerd. ook als Sinjeur Willemsz
zich byna uitsluitend met hèm bemoeien
gaat.
De bark vaart de Kil uit. „Nu krijgen
jullie een idee van de zee", merkt Wil
lemsz. op. De wind is toegenomen. Kop-
schuimend slaan de golven van het Hol
lands Diep teggn de boeg van de zeiler
Geleidelijk minder is links en rechts
wazig het land te ontdekken. Het is een
sensatie.
„Stel je voor, dat je weken zó varen
moet. Geen land te bekennen, 't Is om
te besterven", meent Gebhard.
„Ouwe landrot", lacht Willemsz
„Dat wordt je ook gewoon hoor. Ik heb
jaren en jaren gevaren. Je weet op het
laatst niet anders. Maar komaan, we gaan
naar de kajuit, een kaartje leggen. Er is
nu niet veel te zien en het wordt ook
winderig Daar kunnen alleen zeelui te
gen".
Er komt een zeer opgeruimde stemming,
waaraan Gebhard zich niet onttrekt
Alleen drinkt hij veel minder dan zijn
kameraden. Hij heeft opgemerkt, dat de
kapitein en die Sinjeur betrekkelijk ma
tig van hun glas gebruik maken. En met
kracht komt het wantrouwen weer op.
willen zij hen soms dronken maken? Dat
zal hem niet overkomen! Hij bespeurt
niet, dat Sinjeur Willerr^sz. hem aandach-
i blik
verstandhouding wisselt met de ka
pitein. die flauw glimlacht.
Het is al ver in de namiddag, als de
Zeeuwse kust opdaagt. Nu moeten zü
nodig weer eens aan dek. Er is een en
ander te zien.
Gebhard informeert naar de tijd. De
anderen denken er blijkbaar niet aan
Maar hij berekent, hoe lang zij nu reeds
onderweg zijn. Wanneer ter wereld zul
len zij in Rotterdam terug zijn?
Maar hij behoeft zich niet ongerust te
maken, verzekert de stuurman, bij wie
hij navraag doet. Opzettelijk spreekt hij
er niet over met de kapitein of met Sin
jeur Willemsz. De schepelingen boeze
men hem vertrouwen in. Hij komt te we
ten dat de bark naar Middelburg vaart,
waar enige uren wordt gemeerd. De
gasten gaan daar aan de wal. om te eten.
Tegen de avond gaan zij terug Er is
voldoende slaapplaats aan boord. Terwijl
zij slapen, vaart het schip naar Rotter
dam,'waar het de volgende'morgen tij
dig is. Dit is zo het program van die
Sinjeur, als hij met hen vaart. De stuur
man heeft het al verschillende malen
gedaan. Het is nu eenmaal een liefheb
berij van Sinjeur Willemsz. om vreem
delingen aangenaam te zijn. Die moeten
een goede indruk van Holland hebben,
lacht de stuurman. Nu, de vent heeft
geld genoeg. Laat hem die liefhebberij.
De schepelingen worden ook altijd goed
bedacht op zo'n tochtje. Het is nu in een
paar jaar de vierde keer, dat Semeinz,
zijn kapitein, met die Sinjeur uit spele
varen gaat.
Gebhard blijft het vreemd vinden,
maar per saldo hoort hij toch van ver
schillende kanten allemaal hetzelfde
ovef zijn gastheer: een wonderlijke vent.
die het goed meent met vreemdelingen
En als ze morgenochtend tijdig in Rot
terdam terug zijn, och, dan verletten ze
niets.
Dat vinden de anderen ook, als Geb
hard met hen praat. Ze zijn in een jolige
stemming. Vermoedelijk half „in de
olie".
„Houd op met drinken, Jochem", waar
schuwt hij. „Je moet je positieve» by el
kaar houden".
Jochem lacht en zegt, dat hij onge
neeslijk is. Wat ter wereld zouden die lui
nu met hen in het schild voeren? Ze zijn
de vriendelijkheid en hartelijkheid zelf.
Aan bakboord rijst een zware toren
op, de kerktoren van Campvere. Sinjeur
Willemsz. maakt er hen attent op en ver
telt dan, dat zij binnen enige uren in
Middelburg zullen meren, waar zij zich
kunnen vertreden. Middelburg is een
mooie stad, met veel handel en verkeer,
niet zo druk als Rotterdam natuurlijk,
maar wel de moeite van bezichtiging
waard. Er is een kamer van de Oost-
Indische Compagnie gevestigd, waar de
kapitein nog even moet zyn voor zaken.
In die tijd bekijken zij de stad, om dan
gezamenlijk te gaan eten bij een vriend
van Seimeinz, die een groot huis in de
Lange Delft bewoont. Tegen de avond
gaan zij dan weer aan boord. „En daar
gaan wij slapen. De zeelui brengen ons
wel in Rotterdam vannacht".
Het program wordt stipt uitgevoerd.
Alleen gaat er een druilige motregen
vallen. Maar dat kan Sinjeur Willemsz.
niet helpen. Die spoort Jiem alleen aan,
om vlugger naar het beschuttende onder
dak te gaan dan in zyn bedoeling heeft
gelegen.
In de stad hebben zij nog enkele her
bergen aangedaan, tengevolge waarvan
Goffe en de Fransman neiging gevoelen
en aan die neiging tenslotte ook uiting
geven, om luidkeels liedjes te gaan zin
gen. Een paar stevige porren van Jochem
en Gebhard waarschuwen hen, geen
gijntjes uit te halen. En ook Sinjeur
Willemsz. zegt: „Ons fatsoen bewaren,
jongens".
In het grote koopmanshuis in de Lange
Delft Gebhard vindt het vreemd, dat
geen bewoners- zijn. althans ze ont
moeten die niet kunnen ze zingen naar
hartelust. In een groot vertrek staat de
tafel gereed, zodat zij kunnen aanvallen.
(Wordt vervolgd.)
De bevolking leeft op 't ogenblik op
de grens van twee werelden. Het dringt
nog niet voldoende door, dat er een
heel andere toekomst wenkt.- Men heeft
de zee lief, het besloten bestaan vindt
men te dierbaar. Toch is er enige ve
dering" merkbaar. In de toekomst willen
we wat industrie hebben, zo zei de heer
Keyzer. Als de polders komen, wordt de
visserij beperkt. Wij moeten zorgen
nieuwe br&nnen van bestaan. Het Urker-
land, waaronder men de N.O.-polder
staat, biedt ruime mogelijkheden .ei
jeugd zal dientengevolge een andere
koers moeten Inslaan. Wij moeten haar
hierbij helpen. De maatschappelijke her
oriëntering gaat in geen geval vanzelf.
In Kampen is een ambachtsschool ge
vestigd, waar enkele tientallen Urkers
onderwijs ontvangen. De landbouwschool
op Ürk wordt door een gering aantal
jongens bezocht.
Dit zijn tekenen die er op wijzen, dat
er iets met Urk gaat gebeuren. Het ge
meentebestuur ziet zich bij dit alles voon
belangrijke problemen geplaatst. Wij
noemen slechts één voorbeeld. Autover
keer is, als eenmaal de verbindingen
met het vasteland (Lemmer en Kampen)
officieel zyn geworden, onvermijdelijk.
Stoer, maar vriendelijk.
Dan zal Urk veranderd moeten zijn. De
zeer smalle straatjes, waarin, naar men
verhaalt, een dikke Urkerin kan vast
lopen ('t is ook eens gebeurd!), zullen
misschien vervangen worden door
pleinen, kortom, er is een saneringsplan,
ontworpen door een Haagse architect,
dat er niet ongunstig uitziet. Uit óns
oogpunt dan bekeken. Of de Urker de
opheffing van het karakteristieke, het
pittoreske op prijs stelt? Dit hebben wij
niet op de man af gevraagd. We durfden
het eigenlijk niet, omdat we enigszins
beseffen, wat de eventuele uitvoering
van dit plan voor de geboren Urker zeg
gen wil.
:t een zekere spanning ziet de be
volking de toekdmstige gebeurtenissen
tegemoet. En de rechtse gemeenteraad
zal ongetwijfeld al het mogelijke aan
grijpen om de „verwereldlijking" van het
„paradijs in de zee" tegen te gaan. „Met
volle zeilen gaan we vooruit"
klaarde een rasechte Urker. En hij voeg
de er direct aan toe: „Urk blijft toch
het centrum van 't heelal".
centraal gymnastieklokaal,
2e tarneportleiiding, voor de watervoorzi
ning. en de bouw van middenstandsw
nrngen volgens de financienngsregelin
By deze werken zal het streven er op g
richt moeten zijn, dat deze objecten do
hogere huren en tarieven zo gering mog
lijk op de begroting drukken.
Leiderdorp is nog niet noodlij dei
maar er zal een zuinig en zuiver behe
moeten worden gevoerd om er niet
te geraken
BLEEKWATERFABRIKANTEN
WERDEN BLEEK.
De Leidse Pryscon|role verbaliseen
een tweetal bleekwaterfabrikanten
gens het in rekening brengen .va
hoge prijzen. In een der gevallen
een overwinst van f 5199,23 geconstateer
Verder werd een fabrikant van suike
werken geverbaliseerd, die zijn suik
zwart had gekocht en zijn waren vooi
hoge prijs aan de man had gebracht;
kg suikerwerk werd in beslag genom
en bij de plaatselijke Voedselcommisi
gedeponeerd.
Contactavond van „Pro Rege'
te Noordwijk
De vlootpredlkant ds J. D. Koers spr
voor een groot en aandachtig gehoor
In het „Casino" werd gisteravond ei
grote contactbijeenkomst gehouden d<
de afd. Noordwijk van „Pro Rege".
voorzitter, de heer W. Eelsing, opem
met gebed, en sprak een openingsw
waarin hij *t doel van „Pro Rege"
eenzelte.
Hierna werden een tweetal films
toond, één over het werk der Rooi
Kruis-teams. en over het werk dat
jongens in Indië doen
Ds J. D. Koers, vlootpredikant,
telde vervolgens over zijn belevendssi
bij de Mariniers-brigade. - Spr. schets
de toestand waarin de mariniers Soei
baja aantroffen. Letterlijk alles was 1
woest. Ontzettende gruwelen werden
pleegd door de extremisten, veel erg
dan de Jappen hadden gedaan. Eén v<
de grootste vijanden van onze troepen
nu na de actie de eenzaamheid. Spr. k<
de ouders onder zijn gehoor gerustste
len, onze soldaten zijn geen heiligt
maar hun houding dwingt respect
Men zou zich verwonderen als men i
wie in Indië regelmatig de kerkdienst!
bezoeken. Van uiterst rechts tot
links zijn ze aanwezig.
Uit welke groep of milieu men
kwam, allen waren het over één dit
eens; oprukken naar Djokja zc
eind aan de misère maken. Het wacht
op de politiële actie duurde lang, en
actie werd als een verlossing gevoel
Spr. schetste vervolgens het werk v
de veldpredikers, en vertelde versch
lende aardige voorvallen uit het lev
gegrepen. Ds Koers besloot met de o
wekking vootal trouw te schrijven, Me
over de gewone dingen van het da f
lijiks leven, want dat wordt zeer op pi
gesteld. Tenslotte werd nog een fi
vertoond over het culturele leven
Bali, waarna de heer Eelsing een sl
woord sprak. De bijeenkomst werd do
ds Meuzelaar, Ned. Herv. pred. te Noor
wijk Binnen, met dankgebed beslote
De opkomst was zeer groot, en na aflcc
werd een geanimeerde verloting
houden.
RIJNSBURG.
Door hét inslaan van een ruil
de kolenbergplaats hebben dieven
toegang verschaft tot de Ned. Herv. kei
Drie zendingsbussen zijn ontvreemd.
Gisteravond waren de Geref. Me
jes- en Jongelingsver. (art. 31 K.O.)
jaarvergadering bijeen in „Vliethof".
jaarverslagen werden op keurige wij
door enkele leden voorgedragen. Er we
een inleiding gehouden over het ondf
werp: „Rechtvaardigmaking door het
loof". Het onderwerp, waarover een
van de M. V. sprak, had tot titel: „On
arbeid". Met aandacht werd er door
aanwezigen geluisterd. Er volgde
leerrijke bespreking. Na de pauze gav
voordrachten wat afwisseling aan 1
programma. Sommige stukjes werden
voorbeeldige wijze uitgevoerd. Ds J'
de Wal, die het slotwoord sprak, we
er op, dat de jeugd voor een keuze sta
De goede keuze is deze, dat onze
ren altijd weer vragen naar God
Woord. Het is dan ook zaak, dat wij a
ganse leven richten naar dat Woord.
Gisteravond sprak in de Rapenbui
kerk ds Kuyper, veldprediker te D
Haag, over: „De jeugd moet kiezen".
Kuyper begon met te zeggen, dat
voor de jeugd heel moeilijk is, te fc
zen in deze chaotische wereld. Wij z
nog niet bevrijd. Wij trachten ons vo
uit te werken, maar wij kunnen niet
als het dan iets verder gaat, lopen i
kans teruggesmakt te worden. Het
nodig, dat wij met beide benen op
grond gaan staan en God de centr*
plaats in ons leven toekennen. We mc
ten kièzen. Een middenweg bestaat ni
Ds Post sloot de avond.
Sfeer in t gezin i
Nieuwe Leidscheer in
