NIEUWE LEIDSCHE COURANT WOENSDAG 4 FEBRUARI 194 ND Stadsnieuws Veertig jaar bij de N.V. Clos en Leembruggen De procuratiehouder de heer H. Donkers, hartelijk gehuldigd Bij de N.V. Sajetfabrieken P. Clos en Leembruggen was het gisteren feest. Het personeel had zich om twaalf uur ver zameld in het kantoor aan de Lange- gracht voor de huldiging van de procu ratiehouder de heer H. Donkers, die het feit mocht herdenken, dat hij veertig jaar geleden bij de N.V. in dienst trad als boekhouder. Het lokaal was door nijvere handen versierd met bloemen en palmen, terwyl een knus „zitje" de feestvreugde nog meer verhoogde. Nadat de jubilaris, die vergezeld was van zijn echtgenote en dochter, had plaats genomen in de „ere-stoel", voerde als eerste spreker het woord mr C. J. Leembruggen, directeur, die de heer Don kers hartelijk dankte voor het vele werk, dat hij in het belang van de zaak had gedaan. De wijze, waarop U Uw persoon lijkheid hebt gegeven, aldus spr., draagt wel een zeer bijzonder karakter. Uw werk getuigde van degelijkheid en eenvoud. De dirécteur overhandigde de jubilaris de traditionele enveloppe met inhoud en een zilveren sigarettenkoker, dit laatste als blijk van persoonlijke waardering. De tweede directeur, de heer G. Over- duin Jzn., legde in zijn toespraak de na druk op de evenwichtigheid in het werk van de heer Donkers. Spr gaf uiting aan zijn gevoelens van dankbaarheid en er kentelijkheid. Zijn goede wensen gingen Gebrek aan ziekenhuisruimte En het nieuwe Diaconessenhuis In de sectievergaderingen van de Leid- se raad werd gewezen op het ernstige tekort aan ziekenhuisruimte, bedden en verpleegsters. In het Diaconessenhuis moesten reeds zalen worden gesloten. Voorts wees een raadslid op de moeilijk heid, om zieke ouden van dagen onder te brengen. Een ander lid zou graag zien, dat B. en W. bevorderen, dat het plan om een nieuw Diaconessenhuis te bouwen, verwezenlijkt wordt. Het genoemde tekort, zo antwoorden B. en W.. is een landelijk verschijnsel en vormt een moeilijk probleem. De zaak heeft echter de volle aandacht. B. en W. hebben met het bestuur van het Diaco nessenhuis overeenstemming inzake de verkoop van de voor het ziekenhuis no dige grond bereikt. Het wachten is thans op het verzoek van het bestuur, om tot overdracht van de grond over te gaan. „Sole Mlo" De Stichting voor tb.c.-hestrijding „Sole Mio" te Noondwijk heeft B. en W. van Leiden om subsidie verzocht. B. en W. hopen binnenkort hun standpunt hier omtrent te bepalen en dan eventueel met een voorstel te komen. Het Montessori-onderwijrf B. en W. delen in de M. v. A. mede, dat het geenszins in de bedoeling- ligt, alle openbare scholen voor voorbereidend lager onderwijs om te zetten in Montes- sori-kleutersoholen. De lagere landbouwschool B. en W. verwachten, dat de lagere landbouwschool te Leiden binnen afzien bare tijd kan worden geopend. Ook voor B. en W. was het een teleurstelling, dat het verzoek inzake stichting van een lagere tuinbouwschool niet is ingewil ligd. Een M.T.S. te Leiden? B. en W. stellen momenteel een onder zoek in met betrekking tot de mogelijk heid van stichting van een middelbaar technische school te Leiden. Int Gemeenschap van Christus- belijders gaat films vertonen Op Donderdag 5 Febr. a.s. te Leiden De Internationale Gemeenschap van Christusbelijders te Amsterdam is in het bezit van de nieuwste films voor Evan gelisatie. Zij wil deze op uitgebreide schaal gaan vertonen om aan de massa van ons volk het Evangelie te brengen. De bijeenkomsten zijn voor ieder toe gankelijk. Bovendien zijn er geen kosten aan verbonden. Donderdag 5 Februari a.s. zullen deze films worden vertoond in Leiden en wel in het gebouw van de Evangelische Christen-Gemeenschap, Middelstegracht 3. Aanvang 8 ^iur. Distributievaria Uitreiking van bonkaarten voedings middelen 804, textielkaarten 804, schoe nenbonnen, toeslagkaartjes aan jonge en a.s. moeders en aanvraagforbulieren voor brandstoffenkaarten voor het stooksei- 'zoen 1948/49. De uitreiking van bonkaarten voedings middelen vindt plaats volgens dezelfde leeftijds-indeling als bij de vorige uitrei king, van textielkaarten 804 aan alle leef tijdsgroepen. van schoenenbonnen hen. wier stamkaartnummer eindigt met het cijfer 0 of de cijfers. 54, 64, 74, 84 of 94 en die in het bezit zijn van bon 612 van' het inlegvel. Uitreiking van toeslagkaart jes aan jonge en a.s. moeders geschiedt tegen overlegging van de contrölekaar*. Moeders. Aanvraagformulieren 32317 voor brandstoffenkaarten voor het sei zoen 1949/49 worden afgegeven aar (plaatsvervangende) gezinshoofden o! daarmee gelijkgestelden. Het kantoor aar de Steenschuur is geopend van 9.3011.45 en van 2—4 uur. Morgen (Donderdag) wordt uitgereikt aan de gezinnen, waarvan het HOOFD een stamkaartmrmmer heeft van 28801 t.m' 32400. Restitutie verhoging holen prijs De terugbetaling van de verhoging ko- lenprijs vindt dooF de PTT-kantoren plaats tegen inlevering van de bonnen 78 BV en 81 BV van de brandstoffen kaarten TA 707. waarop resp. f2.40 en f 1.60 zal worden uitgekeerd, en tegen Inlevering van de bonnen 78 BV van de brandstoffenkaarten TB 707. waarop f2.40 zal jvorden uitgekeerd. De bon nen moeten afgeknipt worden aangebq- den. Morgen ('Donderdag) van 9 tot 3 uur zijn aan de beurt de letters Hu t.m. Ka. Neem de oorzaak van Uw Rheumatiek weg Dat kèn. Met dat luttele beetje Kruschen Salts iedere morgen in Uw eerste kopje thee. Dat geeft nieuwe kracht aan Uw bloedzuiverende organen; 't bloed gaat weer sneller stromen; onzuiverheden, die zich nu vastzetten, krijgen dan geen kans meer, want ze worden afgevoerd, regel matig en grondig. De weldadige gevol gen blijken al gauw. Uw pijnen worden minder en de aanvallen nemen in aantal af; elke dag voelt ge U méér monter en opgewekt, na een nacht van weldadige rust. Uw levenslust keert weer, kortom ge voelt allengs U weer fit als vanouds. Vraag Kruschen Salts bij Uw apotheker of Drogist. (I.M.) gepaard met de aanbieding van een prach tige lamp. De heer J. J. Planjer, ook procuratie houder, belichtte speciaal de samenwer king, die er altijd tussen de jubilaris en hem heeft bestaan. Spr. bood een schil derij aan. De jubilaris dankte voor de waarderen de woorden en hoopte, dat de N.V. een goede .toekomst tegemoet zou mogen gaan. Het personeel maakte hierna van de gelegenheid gebruik de familie Don kers te feliciteren. Gistermiddag ontving de jubilaris het personeel te zijnen huize. Dat hier de gezelligheid ten top steeg, behoeft geen betoog. Officiële publicatie Inenting tegen pokken. De Burgemeester van Leiden brengt ter kennis, dat op Woensdag 11 Februari a.s. te 14 uur 30 aan het Bureau van de Geneeskundige Dienst, Mare 13a, gele genheid is tot kosteloze inenting tegen pokken. Trouwboekje meebrengen. Leiden, 2 Februari 1948. Anti-Rev. Kiesvereniging Herinnerd wordt aan de vergadering van de anti-rev. kiesver. „Nederland en Oranje", morgen- Donderdag) avond om 8 uur te houden in „In den vergulden Turk". De heer Ohr. van den Heuvel hoopt het rapport inzake het vraagstuk der bedrijfsorganisatie te bespreken. Een uitermate belangrijk onderwerp dus! Gisteren herdacht de procuratiehouder van de N.V. Sajetfabrièken P. Clos en Leembruggen, de heer H. Donkers, het feit, dat hU 40 jaar geleden als boekhou der bij de N.V. in dienst trad. V.l.n.r. de dochter en de echtgenote van de jubi laris, de heer Donkers zelf, de directenren, de heren mr C. J. Leembruggen en G. Overduin Jzn., en de andere procuratiehouder, de heer J. J. Planjer. Iets over Bruckners symphonieën Ter inleiding van de Tiitvoering der le op a.s. Donderdag Jaren geleden heeft de Duitse dirigent Carl Schuricht hier met het Utrechts Stedelijk Orkest, de 2e symphonie van Bruckner uitgevoerd. Donderdag a.s. zal het Residentie-orkest de eerste sympho nie ten gehore brengen. Veel gelegen heid om de symphoniën van Bruckner te leren kennen hebben wij in Leiden dus nog niet gehad. Maar de verwaarlozing van Bruckners kunst is geen plaatselijk verschijnsel. Bruckner behoort tot de scheppende kunstenaars, wier tijd nog niet gekomen is. Slechts heel langzaam groeit het besef voor de grandioze kunst van deze meester. Het gebeurt heel dikwijls, dat ge niale kunstwerken het publiek aan vankelijk onverschillig laten of zelfs afstoten. Maar Bruckner is boven dien het slachtoffer geworden van omstandigheden, die met zijn kunst niets te maken hebben. Toen de meester in Wenen werkte regeerden daar de machtige muziekcri tici Eduard Hanslick en Max von Kal beek. Hanslick vereerde Brahms en be schouwde Wagner als zijn doodsvijand. In de werken van Bruckner zijn invloe den van Wagner aan te tonen en dus kon Bruckner geen genade vinden in de ogen van Hanslick. Werd er eens een enkele keer een symphonie van Bruck ner gespeeld, dan vloeide er onvermij delijk een vernietigende critiek uit de scherpe pen van Hanslick. Ook Wagner is op ontzettende tegen werking gestuit. Maar Wagner was een dominerende persoonlijkheid met een ontzaglijk zelfvertrouwen. Bruckner daar entegen was in de dingen van het prac- tische leven een hulpeloos kind, dat zich niet kon verdedigen. Hij leed zeer onder de onverdiende haat, die zich op hem richtte. En wat erger was, zijn zelfver trouwen werd ondermijnd. Alleen daar uit zijn de concessies te verklaren, die Bruckner tegen zijn artistiek geweten in heeft gedaan. Enkele tijdgenoten hebben iets van de grootheid van Bruckner begrepen. Aller eerst de geniale liederencomponist Hugo Wolf, verder de dirigenten Schalk en Löwe. Deze vrienden van Bruckner wil den de componist de weg naar de open baarheid effenen en hebben, met de bes te bedoelingen, de meester slechte diens ten bewezen. Volgens Schalk en Löwe waren verschillende delen uit de sym phonieën voor het publiek te lang en moesten daarom worden bekort. Ook vonden deze dirigenten het nodig de tempi, de dynamische tekens en de in strumentatie te wijzigen. Geleid door de edele bedoeling, de meester te helpen, hebben deze musici van de symphonieën bewerkingen gegeven, diemen gerust verminkingen kan noemen. Bruckner zelf heeft zijn eerste symphonie, twintig ja ren na het ontstaan, op aandringen van zijn vrienden „bewerkt". 1 Daaraan is het te wijten, dat vóór 1932 nooit een symphonie van Bruckner in de oorspronkelijke versie is uitgevoerd. In dat jaar dirigeerde Sigmund von Hausegger voor het eerst de 9e sympho nie volgens de oorspronkelijke partituur. In 1935 volgde een uitvoering van de 5e symphonie in de „Originalfassung". Uiter aard volgde er een heftige strijd onder de musici over de beide versies der sym phonieën. Een strijd, die thans nog niet is afgelopen, al hebben de echte Bruck- nerkenners allen gekozen voor de oor spronkelijke partituren. Op .het programma van het Resi dentie-orkest staat bij de eerste sym phonie vermeld „Linzer Fassung". Dit betekent, dat de oorspronkelijke sym phonie, die Bruckner in Linz compo neerde. zal worden uitgevoerd en niet de bewerking, die de componist later maakte. Nu een zeldzame gelegenheid wordt geboden, om een werk van Bruckner te leren kennen, mag geen enkele mu ziekgevoelige Leidenaar deze laten voor- bijgaan. BENNIE SCHOUTEN. De Matthaus-Passion van Joh. S. Bach Dit Jaar in practisch onverkorte vorm in de Hooglandse Kerk. Het kerkkoor „Ex Animo" hoopt ook dit jaar de Matthaus-Passion van J. S. Bach uit te voeren en wel op Donderdag 18 Maart a.s. in de Hooglandse kerk. Deze kerk werd dit jaar gekozen, omdat ge bleken is, dat de acoustiek in de Pieters kerk zicl\ slecht leent voor een derge lijke uitvoering.. Tevens is het in d( Hoogl. Kerk door het wegnemen var enkele schotten en het omdraaien der banken in het ruim mogelijk, een groter contact te verkrijgen tussen toehoorders en uitvoerenden. Een zeer groot aantal toeschouwers zal nu ook het koor kunnen Op veler verlangen is „Ex Animo" nu ook toe overgegaan, de coupures in dit machtige werk tot een minimum t bepreken. Zo zullen dit jaar bijv. a 11 koren en koralen gezongen worden en de aria's bijna alle, wat dus een grote stap voorwaarts betekent. Een keur van solisten heeft weer de medewerking toegezegd. Het zijn: Ankie van Wickzvoort-Crommelin, sopraan; Helena Quispel, alt; Han le Fèvre, tenor; Willem Ravelli, bas; Herman Hülsmann, bas; Hennie Schouten, orgel, en Hans Schouwman, clivecimbel. De begeleiding is in handen van het Rotterdams Phil- harmonisch Orkest, terwijl naast het Gem. Koor ook het Jongenskoor ,?x Animo" medewerkt. Het geheel staat weer onder de beproefde leiding van Herman de Wolff. Als verdere bijzonderheid diene nog, dat dit jaar de verwarmiijg der kerk ge bruikt zal mogen worden, hetgeen even- ceiis een grote verbetering is. „Ex Ar.imo" hoor» ook dit jaar weer vooi een waardige vertolking der Matthaus- Passion zorg te dragen. Diamanten op de Kaasmarkt Mevrouw Hoogervorst-van Duiven voorde knikte vastberaden, toen zij tus sen de bloemen en onder de feestelijke guirlandes naar haar bruidegom keek: „Het viel niet mee, 60 jaar met hem! Maar van nou af ben ik de baas!" en ze knipoogde naar het stille hoekje, waar de heer Hoogervorst zat uit te rusten van de vermoeienissen van de bruidsdagen en de gloriedag van het eigenlijke huwelijks feest, dat gisteren in het eenvoudige, vriendelijke huisje aan de Kaasmarkt werd gevierd. 86 Jaren telt de bruid en 84 de bruidegom. In Oegstgeest stapten in het huwelijksbootje en na vijf jaar verhuisden ze naar Leiden, waar zever kinderen hun huwelijkshemel verlicht ten. Thans stralen aan die hemel ook nog 18 kleinkinderen en 14 achterklein kinderen. zodat het op dit diamanten hu welijksfeest nlfet aan glans ontbroken heeft. Verhoogd werd deze glans nog door het bezoek, dat Leidens burgervader aan de nog krasse oudjes heeft gebracht. Burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot was in gezelschap van zijn echtgenote en deed zijn wensen vergezeld gaan van een mooie fruitmand. Het glaasje, dat de1 bur gemeester met het diamanten bruidspaar heeft gedronken, zal de beide oudjes nog lang in de herinnering blijven. Des mid dags verscheen ten overvloede nog eer deputatie van de buurtvereniging „Om de St. Pancras" met een mooie taart, die bruid en bruidegom deed verzuchten, dat z ij er nog wel voor vijf jaren bij wilden tekenen.-Dat en nog meer wensen ook wij dit krasse echtpaar toe. Mej. M. Segijn 25 jaar in dienst van het Acad. Ziekenhuis Hartelijke huldiging temidden van het personeel Heden herdacht mej. M. Segijn de dag, dat zij vóór 25 jaar in dienst trad bij de afd. Huishouding van het Acad. Zieken- In tegenwoordigheid van een groot aantal personeelsleden vond de huldi ging plaats. De dir.-geneesheer, dr W. H. Levend, memoreerde als eerste spreker dankbaar de rustige wijze van werken van mej. Segijn en bood haar namens de officiële instanties de gebruikelijke enveloppe met inhoud aan, alsmede mens de directie een boekwerk. De adj.-directrice, zr M. H. J. Roldanus stelde de velerlei werkzaamheden de jubilaresse op haar afdeling verricht in het licht en voegde bij een persoonlijk woord van dank en hulde een geschenk. Nadat diverse hoofden van dienst de gelukwensen hadden aangeboden onder overhandiging van geschenken, sprak namens de in oprichting zijnde perso- neelsver. de heer J. L. Questroo, die ei op wees, dat mej. Segijn de eerste jubi laresse was, die onder auspiciën van deze vereniging kon gehuldigd worden. Spr. stelde haar trouwe plichtsbetrach ting als voorbeeld voor het gehele per soneel. Namens het voltallige perse bood spr. een schemerlamp aan. Met een enkel woord heeft mej. Segijn bedankt voor woorden en geschenken. Leidse onderwijsinstellingen vier den 25-jarig bestaan Met een feestavond in de foyer Ter gelegenheid van het 25-jarig be staan van de Leidse onderwijsinstellin gen werd gisteravond in dê foyer van de Stadsgehoorzaal 'n feestavond gehouden. De heer C. Mulder, voorzitter van de per soneelsvereniging. opende met een kort woord, waarin hij de oprichter van bedrijf, de heer I- J- .Sloos, dank bracht voor zijn eminente leiding. De heer C. de Ru, het oudste personeelslid, wierp blik in het verleden. Hard is er gewerxt, veel zorgen moesten worden overwonnen, vooral in de oorlogsjaren. Spr. deed mede deling van het aanbieden van een bron zen plaquette, welke echter nog niet ge reed was. De plaquette zal de kop van de heer Sloos vertonen. De heer E. B. Ra- goort dankte namen de directie het per soneel voor de toewijding, die het steeds heeft betoond, ook in moeilijke tijden, Spr. memoreerde de gebeurtenissen van de afgelopen jaren. Mevr. L. Israëls— Backet bood de dames van de directeuren bloemen aan. Het overige gedeelte van deze vrolyke avond werd gevuld door Fred Fagel, die de radio-cabaret-revue „Malle Fratsen" presenteerde. Bekende radio-komieken verleenden hierbij hun medewerking. Het programma, dat vol variatie was. werd snel tempo afgewikkeld. Als zijzonderheden kunnen wij nog mel den, dat de Leidse onderwijsinstellingen in de loop der jaren een grote vlucht heo- ben genomen. Thans zijn er 300 cursu Tien procent van de schriftelyke-stude- renden zijn bij haar ingeschreven. Glo baal berekend hebben reeds 200. 000 Ne derlanders in dit verband onderwijs ge noten in de meest uiteenlopende vakken. BURGERLIJKE STAND GEBOREN: Robert A. z v H. A. Betcke en W. M. Wijnen; Maria A. H- d Singeling en W. Opdam; Dirk z Verdoes en A. van Duijvenbode; Jacoba A. d v G P. Los en W. Heemskerk; Bernardus F. z v G. P. de Graaf en J. J van Steenbergen. OVERLEDEN: T. G. M. Geene, man, 71 j; E. A. F. Lares, huisvr. van W. F. A. Vermond. 63 j; W. C. Ruis, man 78 j; F. H. de Jong, zn, 14 j; P. Treur, vr- 69 j. Ambachtsschoolleerlingen adopteerden s.s. „Stad Leiden" Jhr mr F. H. v. Kinschot sprak bij de overdracht. (Van een onzer verslaggevers) Na een geslaagde proefvaart is gisteren het s.s. „Stad Leiden" door de directie van de Halcyonlijn N-V. overgenomen van de NV. Van der Giessen en Zonen's Scheepswerven te Krimpen aan den IJsel. Achtereenvolgens voerden het woord bij de plechtigheid: de heer C. v. d. Gies sen, de heer E. Straatemeier, directeur van de Halcyonlijn en jhr mr F. H. v. Kinschot, burgemeester van Leiden, di,e mededeelde, dat de leerlingen van de Leidse Ambachtsschool, die het schip hebben geadopteerd, thans bezig zijn-met het vervaardigen van een wandlamp van koperkunstsmeedwerk voor de eetzaal het schip- Zy hopen dit geschenk spoedig te kunnen aanbieden. De volgende spreker, mr Suermondt, bestuurder van de Halcyonlijn, noemde het een symbolisch en merkwaardig feit, dat Leiden's burgemeester ook burge van Alkmaar is geweest, naar welke stad het andere nieuwe schip van de rederij is vernoemd. Op 10 Februari a.s. gaat de „Stad Lei den" zijn maidentrip maken naar de Westkyst van Afrika. Miarka-V rienden-Kring Gisteravond had in „De Harmonie" een propaganda-bijeenkomst van de Miarka- Vrienden-Kring plaats. De gevolmachtig- alg. zaken, de heer M. Lesger, zette het doel van deze vereniging uit- .1. Hij wees erop, hoe tijdens de oorlog Berlijn door Pater Miarka, een Duitse priester, een steunactie gevormd werd de in Duitsland te werkgestelde Ne derlanders daadwerkelijk te helpen. De Miarka-V.-K. is nu een charitatieve organisatie, in 1946 gesticht, met het doel, het noodlijdende anti-nazi-Duitsland hulp te brengen. Spr wees er met klem op, dat het geenszins in de bedoeling ligt, op enigerlei wyze kan „foute" Duitsers hulp te verlenen. De M.V.K., ontstaan uit de R.-K. actie in Berlijn, stelt iedereen in de gelegenheid, zowel R.-K., als Proh, als andersdenkenden, hun geloofsgenoten in Duitsland te helpen. Spr deed in dit verband een beroep op de christelijke naastenliefde. Hij wees erop, dat dit zeker een zelfoverwinning zou kosten, doch dat het doel uiteindelijk dit loonde. Het is een plicht uit dankbaarheid voor hen, die in Duitsland werkten, een plicht uit menselijkheid voor de anderen. De M.V.K. tracht nu van de regering toestemming te verkrijgen een hulpactie voor anti-nazi-Duitsers toe te staan. Hier toe zijn vele leden nodig. Spr voelde zeer zeker de grote moeilijkheden, die aan het zenden van levensmiddelen naar Duitsland verbonden zijn, doch wees oa. op de vernietiging (nog onlangs) van grote hoeveelheden groenten. Met een opwekking om toe te treden als lid van de M.V.K. sloot spr de vergadering, na op vele vragen geantwoord te hebben. Aan Postbus 212, Amsterdam-C, kan om inlichtingen worden verzocht. „Sempre Avanti" organiseert bonte avond Op Dinsdag 10 Februari a.s. in de Stadsgehoorzaal Het Chr. mandoline- en toneelgezel schap „Sempre Avanti", dat door zijn opvoeringen in onze stad langzamerhand een ruime bekendheid is gaan genieten, hoopt op Dinsdag 10 Februari a.s. in de grote zaal van de Stadsgehoorzaal een bonte avond te organiseren. Er is een aantrekkelijk programma samengesteld. Er zal muziek en toneel zijn, terwijl Ap Bronkhorst, de bekende radio-gitarist, als gast zal optreden. Het toneelgezelschap geeft op 28 April a.s. nog een toneelavond in de Schouw burg, waar een klucht in drie bedrijven zal worden opgevoerd. HEBT V AL EEN CM2? Als sluitstuk van de door het plaatse lijk comité „Dodenherdenking 1945" ge voerde actie t.b.v. de verkoop van om2 Daan terrein hebben de bestuurders van een viertal buurtverenigingen zich be reid verklaard in hun wijk een huis aan huis verkoop te organiseren. In de „Professorenwijik" zal deze actie morgenplaats vinden. In en om de St. Pancras" (omgeving Hooghikerkigracht) doet zulks Zaterdag as., terwijl „Tuin- stadwijk" en „Eensgezindheid" (Zijlsin gel en omgeving) deze werkzaamheden over de eerstkomende dagen verdelen. Moge het gezamenlijk resultaat de be kende klap op de vuurpijl vormen. GRfEP VERKOUDHEID SPIERPIJN RHEUMATIEK PIJNSTILLENDE WATTEN De Verdoemden door H. Kingmans Maar nu hebben die twee. Gebhard en Jochem, „de kolder in de kop" gekregen: zo jong, als ze zijn, willen, ze allebei hun patroon verlaten en op eigen gelegenheid gaan werken. Zij beweren dat zij dan veel meer kunnen verdienen en dat is niet onmogelijk. Maar dat wordt dan een zwervend leven van maanden, vol van gevaren. En wie is die Gebhard eigenlijk? Jochem praat genoeg over hem Lize zou er hele stukken van kunnen ver tellen, want haar vertrouwt Jochem bij na alles toe maar zij hebben hem nog niet ontmoet. Nu, dat kan gauw verholpen worden: Gebhard komt, als hy vrij is, eens naar Liegnitz. Het is niet op een Zondag, doch op een dag in de week. Moeder Liesbeth moet dan ervaren, dat Gebhard een ordentelijke jongen is. voorzover althans is na te gaan in zo korte tijd. Maar zijn ongodsdienstigheid acht zij een groot bezwaar. Staat Jochem wel stevig in zijn schoenen? 't Wordt een punt van ernstige over weging oor vader en moeder Weishaupt, het resultaat is, dat zij Jochem geen toestemming willen geven, tezamen met Gebhard op stap te gaan, de wijde wereld in. Hij moge dan hoog of laag springen, hij wordt nog te jong bevon- „Ik doe het toch", zegt hij tot Lize. wie hij zijn nood klaagt. Maar die zegt: „Als je dat doet, kijk ik je nooit weer aan. Wil jij een ontaarde zoon worden?" Van die woorden schrikt Jochem toch terug: de warme genegenheid van Lize wil hij niet missen Het ziet er dus op het eind van 1773 uit, dat hij in het voorjaar weer met Dreckmeyer op stap zal gaan, in het dorp, in de omgeving, |bij de vaste klan ten. Edoch het rechte kunnen zij niet te weten komen, het verluidt, dat Dreck meyer voor zijn doen grote verliezen heeft geleden door toedoen van een familielid Jochem ontvangt de mede deling, dat hij ontslagen wordt. Dreck meyer zal het weer met een knechtje alleen doen. Heel veel kunnen zij er niet van zeggen, want Dreckmeyer heeft Jochem langer gehouden dan zij hebben verwacht. Er zijn heel weinig schoor steenvegers in Silezië. die ettelijke ja ren een gezel houden. Die komt hun te Jochem vat Dreckmeyers mededeling niet spijtig op. Nu zullen vader en moe der wel toestemming moeten geven voor zijn groot plan! Wat zal hij anders? Dat begrijpen vader en moeder Weis haupt. Het is nu zeker, dat Jochem in het voorjaar de wijde wereld in zal trek ken. God zij hem genadig! „Ik zal je erg missen", zegt Lize zij is sinds de laatste twee jaar geen gan zenhoedster meer, maar dienstbode op een boerderij als zij voor het laatst voor zijn vertrek bij elkaar zijn. „Maar ik kom terug, Lize", verzekert Jochem. „En wil je dan mijn vrouw wor den? Zul je op mij wachten?" Dit is de eerste maal, dat Jochem haar kust. „Ik zal wachten", zegt zij eenvoudig. ,vEn verliest God niet uit het oog, Jochem" III „jvieen je het heus?" vraagt Jochem. „Het zal wel moeten, als je hier niet blijven wilt", antwoordt Gebhard. Al ruim anderhalf jaar hebben zij ge zworven door een groot deel van Polen en Duitsland. Steeds verder zijn ze daarna naar het Westen getrokken. Ze hebben heel goede en heel slechte we ken gemaakt, maar over het algemeen zijn- ze niet ontevreden. Als er geen schoorstenen te vegen waren, hebben zij zich verhuurd als metselaarsknecht, soms voor een week. hoogstens voor een maand. Dan trekken zij weer verder Hun eigenlijk beroep is schoorsteenve ger. Dat andere doen zy bij nood. Want een bepaald inkomen dienen zij toch te hebben per week. Wel brengen zij de nachten door in volkslogementen, die ook heel goedkope maaltijden verstrek ken, maar alles met elkaar wordt toch een heel bedrag. Heel kameraadschappelijk gaan ze met elkaar om. Betekenend verschil van mening hebben zij nog niet gehad. „Ge zworen kameraden" hebben verschalen de hospessen hen lachend genoemd. Maar nu hokt het tussen die twee. Al ruim zes weken zijn ze in dit oude stadje, waar geen schoorsteen meer te vegen is. Elke morgen sjouwen ze naai de dorpen in de omtrek, om 's avonds weer te keren. Soms blijven ze twee da gen weg.^ Gebhard weigert pertinent verder te trekken. En 's avonds is Jochem méestal alleen. De oorzaak is niet ver te zoeken: er is in het stadje een trekpleister. Er dwaalden avond aan avónd twee meisjes over het marktplein en door de straatjes, die er op uitkomen. Ze hadden het oog geslagen op de twee aardige, ro- buste zwervers, van wie al spoedig be kend was, dat zij schoorsteenvegers wa ren. En nu eens geen Italiaanse, die door heel of half Europa zwierven, maar on vervalste Duitsers. Uit Silezië. Die langs de straat drentelende meis jes hebben de aandacht van Gebhard wéten te trekken. De kennismaking kwam tot stand en in een kroeg werd door het viertal bier gedronken. (Wordt vervolgd). „We willen ons geen strop om de nek bouwen Mi Het standpunt der Katwijkse oorlogsgetroffenen Zoals we reeds in ons artikel van gis teren vermeldden, waren in de Kapel in 't bijzonder aanwezig de leden van de Stichting Oorlogsgeteisterden Katwijk. Tot nu toe heeft deze vereniging geadvi seerd niet te bouwen. Eerst kortgeleden zond zij een rondschrijven. waarin de leden geadviseerd werd: „Neem op het ogenblik geen beslissingen, wat de her bouw van üw huizen betreft." Het stand punt der afdeling Katwijk is, zoals ook een der bestuursleden ons meedeelde: „Zolang het ontwerp van de wet op de materiële oorlogsschade nog niet is aan genomen, weet men nog niet, waar men aan toe is, dus even afwaohten met het nemen van een besluit om te herbouwen is gewenst. In de circulaire, die B. en W. als ant woord hierop rond zonden, werd opge merkt: „Het wil ons voorkomen, dat het bestuur der Stichting tot behartiging der belangen van oorlogsgeteisterden Kat wijk zijn houding reeds had bepaald alvorens het volledig kennis droeg van de mogelijkheden, welke het wetsont werp op de materiële oorlogsschade thans biedt. In het tweede gedeelte van de samen komst was er gelegenheid om vragen te stellen. De heer SCheerens beantwoordde de vragenstellers. Behalve enkele spre kers. die minder belangrijke aangelegen heden behandelden, was er een driétal. dat zeer actuele zaken besprak, vooral omdat uit wat zij zeiden de visie van de getroffenen zelf bekend werd. Allereerst de heer Merks uit Nijme gen, secretaris van de federatie van oor logsgetroffenen. Ik ben overtuigd, aldus spr., van het belang om zo spoedig mo gelijk te bomden. Maar we bouiwen ons niet een strop om de nek. Ook het hui dige wetsontwerp geeft veel perspectief. Het advies „bouw niet" is niet het advies van de federatie over het gehele land en ik denk dan bijv. aan mensen, die in kippenhokken wonen. Ons advies is wel: „Als men het enigszins kan laten, moet men niet bouwen." Sprekende over de financieringsrege ling, zeide de heer M., dat inderdaad be langrijke verbeteringen voor de econo- misoh zwakkeren in het wetsontwerp zijn te vinden. Indien inderdaad 50 a 60 van de getroffenen in Katwijk onder deze categorie vallen, d.z. kleine bezitters met huizen tot f5000, dan wordt het gun stig voor Ideze mensen. Dat Katwijk een badplaats is, is wellicht van belang in deze zaak hier ter plaatse. Toch meende spr. het gemeentebestuur op te moeten wekken, achter de gemeentenaren te staan, om zo in solidariteit met de ge troffenen in andere plaatsen een betere financieringsregeling te verkrijgen. „Het gehele volk moet betalen." Dr L. Borleffs, voorzitter van - de afd. der stidhting, was de volgende spreker. Herbouw is noodzakelijk èn voor de men sen èn voor de gemeente. De financiële gevolgen doen ons terugschrikken. De totale oorlogsschade bedraagt 7 milliard; 5 milliard word't vergoed. Het restant (2 milliard) moet door de bevolking wor den betaald, ójwjz. alleen door de getrof fenen. Dit is onrecht. De schade behoort betaald te worden door het gehele volk. En omdat het ontwerp van wet op de materiele oorlogsschade ontkent, dat het dragen der schade door alle Nederlan ders getroffen of niet getroffen, een eis van rechtvaardigheid is. is dit ontwerp onaanvaardbaar. Wij hebben de indruk dat het gemeentebestuur en de weder opbouw alleen het belang van de plaats zien en niet die der getroffenen. Spr blijft daarom op het standpunt staan, om niet te bouwen, en zou allen willen op wekken, vol te houden tot de gehele bevolking betaalt. In kringen der K.V.P., de C.H.U. en de V.V.D. leeft de ge dachte van integrale schadevergoeding. Mr J. v. d. Plas was al evenzeer door drongen van de noodzaak om spoedig te bouwen. Wij willen dat allen, ipaar de Rechtszaal leek wel een bakkerswinkel Tuchtrechter laat vier-aan-één bakkers niet met rust De belangstelling voor de tuchtrecht spraak was gistermiddag van de zijde der bakkers uit Leiden en omgeving weei groot: het ging weer om de broodjes var 200 gram, die per vier stuks van patent bloem worden gebakken en die verkocht worden tegen 14 cent per stuk. Thans moesten de bakkerijen N. V. Z. v. d. M uit Leiden en A. F. v d. O. uit Oegst geest op het matje komen De tuchtrechter, op wiens tafel talrijke broden van verschillend formaat waren uitgestald, zodat het wel een bakkerswin. kei leek, legde er nog eens de nadruk op dat de vier broden aan-één-gpbakken al? een brood van 800 gram voor 56 cent wor- den verkocht. De heer L-, adj. directeur van de broodfabriek v. d. M„ moest dit toegeven, maar het brood wordt mt hand klaargemaakt en dat kost zeer veel tijd. Mr. H. R. Goudsmit bestreed ook dit maal het betoog van de tuchtrechter ju ridisch en economisch. De rechter wist echter niet van toegeven, maar zal wel, voordat hij vonnis wijst, in beide zaken een bakker-deskundige horen. De voorzitter van Ned. Bakkersbond, de heer C. Koppens te Utrecht, die ook al broden had meegebracht, betoogde, dat dit brood in Amsterdam overal verkocht wordt, omdat het publiek 's Zondags lie ver een sneetje wit brood op tafel heeft, dan een „puntje". Men betaalt hiervoor graag wat meer De bakkers mochten minister Mansholt de prijs van het klein- brood verhogen, maar hebben dit niet ge daan. Nu verkeren ze in een dwangpositie, omdat de prijs van het volksbrood te laag BUITENGEWONE LEDENVERGADE RING VAN DE WONINGBOUWVER. „ONS BELANG" In „Prediker" had op verzoek van een 20-tal ieden van de Woningbouwver. „Ons Belang" een buitengewone leden vergadering plaats. Het voornaamste punt van de agenda ging over de toe wijzing der door opschuiving vrijgeko men woningen, reeds behandeld in de buitengewone ledenvergadering van 3 Dec. 1947. De heer Verlde zette de zaak uiteen en meende, dat de voorzitter in de vorige vergadering de zaken verkeerd heeft uit gelegd, waardoor sommige leden de ver gadering hadden verlaten. De heer J. Gerritsen verdedigde de houding van het bestuur en kon niet inzien onjuist ge handeld te hebben. Nadat nog enkele andere sprekers het woord hadden ge voerd, diende de heer J. Ph. van den Bosah een motie in, en getuigde uit erva ring, van het vele werk door het bestuur verricht. De motie werd dan ook met overgrote meerderheid aangenomen. Uitvoerige mededelingen werden nog gedaan over de bouw van woningen aan de Tomatenstraat en het plan Noord, terwyl grote waardering werd geuit aan het adres van wethouder Jongeleen, Bureau Gemeentewerken en architecten Ponsen en Buurman. onzekerheid in de schaderegeling blijft een struikelblok. Spr. melkte c hoe in de rede van de heer Sdhef daarover niet veel géhoord vB bestreed spr. de heer Scheerens i uiteenzettingen over het ontwerp wet en meende, dat deze in zijn betoj onjuistheden had gezegd. Spr. mening, dat er reden is, om ti dat de getroffenen zullen worden i perst. Er zitten zelfs kansen Lissement in. De h"3cgemeester sprak een slo'tw waarin gezegd werd, dat w nader gekomen zijn. Wel is e: begrip gekomen voor de wederzijdi standpunten. Spr. drukte eohter allen i het hart, dat zij die nog aarzelen, z van advies laten dienen door de offici nstantles. Ten slotte zei spr., dat c Dodelijk ongeval te Sassenheii) Kind overreden en op weg naar Ziekenhuis overleden y Gistermiddag is het 11-jarig dochter van de heer H. L. te Sassenheim, dat de Hoofdstraat aldaar fietste, door e vrachtauto aangereden. Het meisje wt in zorgwekkende toestand opgenomen naar het acad. ziekenhuis te Leiden vi voerd. Bij aankomst in het ziekenhii j bleek het echter reeds overleden. Ds W. G. Krijkamp viert 18 Fel i zijn zilveren jubileum j Als Ned. Herv. predikant te Sassenhel Ds W. G. Krijkamp, Ned. Herv. precj kant te Sassenheim, hoopt op 18 Fe$ i zijn zilveren jubileum te vieren. D zal hij 25 jaar aan de gemeente v| Sassenheim verbonden zijn. J 1 Ds Krijkamp werd in 1887 geboren. I i werd in 1911 candidaat in Noord-Hollad terwijl hij op 9 Juni 1912 te Schore fc ambt van predikant aanvaardde. Dé plaats verwisselde hij in 1915 voor Oog Kapelle. In 1920 vertrok hij naar B: 1 daard, de laatste standplaats vóór S» i senheim. i Te licht brood verkocht De bakker G. A. G. V., te Noordwi ad te licht brood verkocht. Kijk hier, zei verdachte tegen de Kantonrec ter, dat zit 'm in 't tekort aan persona Een 14-jarige jongen moest nu de scha bedienen en vandaar deze narigheid. H O.M. was het met deze uiteenzetting geheei eens en vond het gebeurde ernstig, temeer omdat V. van de diri leur van de keuringsdienst drie wi schuwingen had gehad.' „U onthoudt publiek kostelijk voedsel en 't is on' antwoordelijk om een 14-jarige jong aan de schaal te zetten." Eis O.M. f of 40 d. h. De Kantonrechter was mild gestemd, hoewel hij het met het O. eens was en veroordeelde V., die vc 't eerst terecht stond, tot f50 of 20 d. Bakker kocht bonnen Ambtenaren van de prijsbehersW hielden te Leiden een bakker aan, d» van zijn klanten levensmiddelen-, tabak» en riiiwielbonnen had gekocht. Een o: derzoek in de bakkerij bracht aan bi licht, dat het brood een lager droge-stol gehalte had dan het voorgeschreven m nimum. Tevens werd geconstateerd, dl regeringsmeel werd gezeefd ter verkrj ging van bloem. De bakker werd vo( de Officier van Justitie te 's-Gravenhaf geleid en aldaar ingesloten. Ondeugdelijke olie De fabrikant A. L„ uit Den Haag, 1 minerale olie voor slaolie aan te Leiden verkocht en daar u delijk het publiek de dupe van gewordej De directeur van de keuringsdienst hs tenminste de olie onvolwaardig genoern Een ernstige overtreding vond het 0| dit en stelde als eis, omdat het hier e eerste overtreding gold, f 50 boete of f d. h. De uitspraak van dp Kantonrechlj was conform. HAAGSE POLITIERECHTER Bouwers-leed. Er komen zo nogal eens bouwers v de politierechter, omdat ze bouwden z der papieren. Want, die zijn even b nodig als de stenen en het hout, en eig lyk zijn 'ze nog harder nodig. Want, der papier krijgt men geen bouwstoffi en mag men die zelfs niet gebruikd De aannemer K. W. van B„ te Sass heim was dan zonder de papieren het bouwen geslagen, en daarvoor stoii hij terecht. Maar verd. betoogde, dat I vergunningen etc. gevraagd wa: dacht dat de zaken in orde v dat uit te gaan zoeken, hield de recht) de zaak nog aan. HAAGSE RECHTBANK. Ruitendiefstal. De landarbeider C. K., uit Oegstgeej heeft terecht gestaan omdat hij va baas ruiten had gestolen, die hij bestolen baas te koop aanbood! Voor d sterke stukje vorderde de Officier jaar gevangenisstraf. De rechtbank he^ hem veroordeeld tot negen maanden g vangenisstraf met aftrek van prevent!) Handel- In gestolen goed. De snijder J. P. van D. had eei deltje gedreven in coupons stof, die g, stolen waren uit een bedrijf te Leide Volgens verdachte had hij enkele coupoi zelf gekregen. De Officier vorderde tega verdachte negen maanden gevangen» straf, waarvan twee maanden - delijk en met aftrek van preventief, rechtbank heeft hem veroordeeld t negen maanden gevangenisstraf met d trek van preventief. LEIDSE TELEGRAMMEN Gistermorgen is de 17-j. J. B. uit ij Grevenstraat bij het timmeren i kast in de garage van de meelfabrij „De Sleutels" misgestapt en hoogte gevallen. Met een rechterschot derfractiuur is B. door de E.H.D. r Acad. ziekenhuis overgebracht. Gistermiddag is de 42-j. opsporing ambtenaar van de P-rijsbeheersing, M. i H„ uit de Koniiiginnelaan, die als du® rijder op een motorrijwiel meereed, de motor op de Veemarkt in aanr kwam met een putdeksel over de torrijder heengeslagen en op de gesmakt, v. H. bekwam een hersenschuf ding en een snij wond aan het voorhoc De E.H.D. vervoerde hem naar ziekenhuis. KRIJGT HOOFDSTAD VAN INDIË NAAM VAN GANDHI? De hoofdstad van India zal w schijnlijk binnenkort Gandhi Nagar noemd worden, aldus A.P.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1948 | | pagina 2