|Hirttttrr friftsdjc GTmirattt
'KJ
Nederland heeft de kracht om een nieuw
begin te maken
Wist U
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1948
ABONNEMENTSPRIJZEN:
ƒ0.30 per week, ƒ1.30 per maand,
3.90 per kwartaal, bij betaling per
kwitantie (verh. met adm.-kosten)
ADVERTENTIËN: ƒ0.15 per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20406.
Administratie 22710.
Acht en twintigste jaargang No. 7429
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„StunhMslirii is obcMcwn
mya b«ri in tcijfjenspoel"
Postrekening 58936.
DIRECTIE: F. DIEMER.
H.M. de Koningin spreekt tot de bondgenoten
Wij verloochenen ons verleden niet, noch
ons in Indië verrichte werk
HARE MAJESTEIT DE KONINGIN heeft gisteravond om 18.30 uur Ned. tijd op
Haar paleis Haar aangekondigde rede tot de bondgenoten van ons land uit de
Jongste oorlog gehouden in de Engelse taal. Door heruitzending kon deze rede over
Vrijwel de gehele wereld beluisterd worden. Ook over onze beide Hilversumse
zenders werd Haar rede door de aether verspreid.
H. M. de Koningin sprak als volgt:
I „Tot hen die in de oorlog onze bond
genoten waren wil ik enkele woorden
richten.
Ik wil uw aandacht vestigen op eer
belangrijk ogenblik in het leven van dt
polken van ons gemenebest.
Een vrij federatief Indonesië zal spoe
dig zijn plaats tussen de democratische
[keren der wereld
Onweerswolken
boven Palestina
ONZE SOMBERE PROGNOSE, dat
ondanks het, door de „Ver. Naties"
aanvaarde „verdelingsplan", de Pa-
estijnse perikelen zouden voortduren,
vordt helaas door de feiten bevestigd.
Jen kan de situatie in Palestina karak-
ren als een soort van schemertoe-
tand. een overgangsphase tevens tot
ndere, maar die noch van politiek, noch
psychologis -h standpunt beschouwd,
gezondere zal zijn. De Britten kregen
enoeg van de oolitieke lyriek en hingen
mandaat aan de wilgen! Hun gezag
een lelijke knauw gekregen. En mer
intkomt niet aan de indruk, dat de ge-
agskwestie in de Palestijnse dreven het
lardinale, maar tevens noodlottige punt
Ijjft. Als de „commissie voor Palestina'
liet voldoende in de gelegenheid wordt
'esteld, haar gezag uit te oefenen, dan
aat het onherroepelijk mis.
Ja. de veiligheids- en bestuursdiensten
1 Palestina zullen ineenstorten als het
Iritse mandaat beëindigd wordt aldus
waarschuwt genoemde commissie in haar
erste rapport i
'f Verklaarde
uitzicht
de
beschikt, leiden tot
de trieste conclusie,
dat de toestand eer
der slechter dan be
ier wordt. De realiteit vormt, dus wel eer
jrerkillend applaus na het „Salomo's oor
deel" der Ver. Naties. Wht is er de oor-
taak van? Zoals wij gisteren nog schre
ven inzake Vóór-Indië, waar het besluit
ot de vorming van een afzonderlijk
India" en „Pakistan" de oorzaak der
weespalt niet wegnam, heeft óók in Pa-
estina de aanvaarding van het z.g.
lelingsplan," een aparte Joodse en
irabische staat, de psychologische
even, die tot geprikkeldheid en aggres-
e leiden, niet gedoofd.
De ordening van het Palestijnse geschil
lield geen verzoening in. was feitelijk
„verpolitiekte" beslis
ing. Vreugde bij de Joden, rouw en drei-
jng bij de Arabieren. Het bouwplan
oor een Joods „nationaal tehuis," af-
;omstig van Balfour, wordt nu eerst uit-
evoerd en nog vóór het dak wordt aan-
;ebracht, proberen de Arabieren alweer
Ie politieke opperlieden van de ladder
gooien. Dreigde Emir Feisal, niet met
noord- en doodslag? Inderdaad, een
toezicht", bestaande uit
fgevaardigden van Bolivië, Tsjechoslo-
/akije, Denemarken, Panama en d<
'hilippijnen zal als politie-agent funge-
maar zulks zou dan toch slechts eer
ere bijdrage betekenen ter handha-
g van het gezag. Wat wil die5e-
beginnen. als de Moefti de i
„lioen Arabieren in Palestina oproept
ot de strijd, de „heilige oorlog."
In het reeds geciteerde rapport aan d«
Veiligheidsraad wordt weliswaar te ken-
ien gegeven, dat de kwestie van een in-
ernationale strijdkracht eveneens be-
landeld wordt, maar men zal daarmede
liet te lang moeten dralen, omdat de
egenstellingen zich verscherpen en het
;ort dag is, want de Britse troepen zul-
en op 1 Augustus van dit jaar uit Pales-
ina worden terug getrokken. Dat de toe-
tand onrust baart, blijkt mede uit de
•roclamatie van de Joodse verzetsgroep
Stern.
De machthebbers in de Arabische lan-
flen worden met de dood bedreigd als
de omringende landen van Palestina
logrom's gehouden zullen worden. Na
iet besluit van de „Ver. Naties", de
'aarding van het „verdelingsplan",
de Joden zich dus allesbehalve ge-
over de gang van zaken. In deze
ivergangsphase kan er nog van alles ge-
leuren en aangezien de Britten
leite nog de baas zijn. vereist het veel
diplomatie, kool en geit te sparen,
let overdragen van het mandaat over
'alestina aan de „commissie van de Ver
geschiedt niet op een fluwelen
cussentje! Aan de ene kant tolereert de
Sngelse regering niet. dat de Joden zich
Wapenen tegen de bedreiging der Arabie
ren, maar aan de andere kant behoort
iet tot het Britse „fair play", zolang de
Engelse regering het mandaat uitoefent,
le Joden tegen terreur van Arabische
sijde te beschermen.
De controverse bestaat nu hierin, dat
le „Ver. Naties" wel hebben toegestaan,
lat de Joden in Palestina zich wapenen.
De moeilijkheden zijn dus geenszins van
de lucht. Ook moet nu de „commissie
lit de Ver Naties" ter plaatse verschy-
de verwerkelijking van het
.verdelingsplan." de regeling van vele
lelicate kwesties, als het gezag wordt
'vergedragen.
Volgens de Britse afgevaardigde bij de
„Ver. Naties", Cadogan, staat de Engelse
'egering de commissie slechts toe, kort
'óór de beëindiging van het mandaat
'alestina aan te komen, om gedurende.
14 dagen de verantwoordelijkheid op
ich te nemen. Een termijn, die weinig
itimisme wettigt voor handhaving
speciaal de veiligheid der
Zeven jaar geleden, toen Nederland in
de macht was van de Duitse dwingeland,
heb Ik mijn landgenoten het voornemen
aangekondigd van het scheppen ener
nieuwe staatkundige verhouding tussen
Nederland en de andere delen des Rijks.
Een jaar later, in het fcevigst van de
oorlog, gaf ik de lijnen aan waarlangs
de ontwikkeling zich zou moeten vol
trekken.
Thans is deze ontwikkeling een leven
de werkelijkheid, die snel haar uiteinde
lijk doel nadert: de Verenigde Staten
van Indonesië, in een Unie verenigd met
het Koninkrijk der Nederlanden, Suri-
ïme en 'de Antillen.
In de donkerste dagen van de oorlog
vond Noord-Amerika's grote president,
mijn onvergetelijke vriend, tezamen met
Groot-Brittanniës onverschrokken strij-
voor de vrijheid, blijvende woorden
ons gemeenschappelijk streven, dat
vèr uitging boven ons onmiddellijk doel:
het herwinnen van onze onafhankelijk-
Wy zouden de wereld vrij maken
angst en vrü van gebrek. Wij zouden
haar maken tot een plaats waar de
vrij is God te dienen op zjjn wjjz
aar hij vrij zijn mening uiten kan.
Het stemt mij gelukkig, dat manm
Indonesië en hier de wijsheid en d<
kwaamheid bleken te bezitten c
kundige vormen te vinden, die
millioenen mensen de vrijheden
ten zullen waarborgen waarvoor gij, onzf
bondgenoten, met ons tezamen hebt ge
streden.
Zij hebben nog veel werk te doen.
In die delen van Indonesië waar terro
risten ook thans nog moorden, plunderen
brandstichten is de gewone mar
lang niet vrij van angst en gebrek.
Daar, zoals ook elders in de wereld,
moeten de machten van anarchie
wanorde, die het herstel der volkeren
trachten te verhinderen, worden
Koloniale gedachte heeft
afgedaan
De volken van Indonesië zijn vastbe
sloten de verantwoordelijkheden en de
plichten op zich te nemen, welke ver
bonden zijn aan een democratisch bestel,
zoals gij en wij dat kennen.
Wij weten, dat in onze dagen geen be
trekkingen tussen volken kunnen stand
houden tenzij zij gegrondvest zijn op
derzijdse instemming en op de wil tot
samenwerking.
Daarom moedigen wij hen aan en
pen wij hen bij hun streven.
De koloniale gedachte heeft afgedaan.
Wy verloochenen ons verleden niet,
noch het grote werk dat daar is verricht.
Maar een volk moet de kracht hebben
n een nieuw begin te maken. Wy heb
ben die kracht.
Wat de volken der wereld thans nodig
hebben is een nieuwe samenleving op de
grondslag van gelijkheid en wederzijds
vertrouwen.
Wellicht zal de oplossing, die in Indo
nesië wordt tot stand gebracht, als voor-
VANDAAG STELLEN
WIJ U VOOR
Korp. T. Ouwehand, Korte-
naerkade 17, Katwijk a/Zee
Op 1 JaAuari schreef Teun een brief
aar zijn ouders, zusters en broer. Hier
uit citeren wij het volgende: Vooral met
de Kerstdagen heb ik het best gehad. De
ipiir
kok had voor ons een uitgebreid n
klaargemaakt, 's Avonds hadden we feest
rondom de grote kerstboom. Toen ont
vingen we het NIWIN-pakket, waarvar
de inhoud ons erg verraste. Een paar
dagen geleden zijn er weer andere jon
gens bij ons ingedeeld. Er was ook een
Katwijker by. U begrijpt wel, dat Kat
wijk elke dag flink over de tong gaat...
Misschien kent U hem wel; hij heet Rein
Varkevisser. Ik geloof, dat ons dorp
Katwijk niet veel jongens meer oyer-
houdt; er gaan er tenminste heel wat
weg. Het nieuwe jaar begon voor mij
'k Werd bevorderd tot korporaal.
Wat zegt U er van? Ik voel me echt als
een „hoge oom". In ieder geval brengt
die bevordering wat meer geld in 't
laatje. Het is hier rustig en kalm, dus U
kunt wel gerust zijn. Teun besluit zijn
brief met een wens: een spoedig weer-
in Nederland.
beeld kunnen dienen in andere gebieden
van Azië.
Een volkerengroep van niet minder dan
zeventig millioen mensen heeft zich ge
schaard aan de zijde der democratie, zo
als wij die kennen. Dat is een grote ge
beurtenis.
Een verenigd Indonesië, gezegend als
het is met vele rijkdommen der aarde,
kan een groot aande'el nemen in de ge
meenschappelijke strijd tegen honger en
In vrije samenwerking met Nederland,
Suriname en de Antillen, zal een souve-
rein Indonesië voort kunnen werken aan
zyn economische ontwikkeling, die reeds
voor de oorlog in Azië haar weerga
Door Europa en Amerika te
van zijn producten en grondstoffen zal
Indonesië een aanzienlijke bijdrage kun
nen leveren tot de geweldige krachtsin
spanning, die thans, onder het plan Mar
shall, van het Amerikaanse volk wordt
gevraagd.
Reeds herrijst het land uit de
ring. waarin de Japanse bezetting het
heeft gebracht.
Hartstochten komen tot rust, het
trouwen neemt af.
De verheven woorden: vrijheid e
derlandsliefde herkrijgen hun wan
nu Indonesische nationalisten de handen
ineen slaan om een federatie op te bou
wen over de eehele uitgestrektheid van
het eilandenrijk.
Door deze gemeenschappelijke krachts
inspanning, gegrond op dezelfde begin
selen als het Atlantisch Handvest, verrijst
een nieuw Indonesië
Zowel Nederlanders als Indonesiërs
zien uit naar de dag dat de Verenigde
Staten van Indonesië, op voordracht
Nederland, de hun toekomende plaats
zullen innemen temidden van de Ver
enigde Volken. Op die dag zal weer eer
stap zijn gezet op de moeizame weg naai
de vrijheid.
Voldoening in Amerika
Op het Am. ministerie van buitenland-
daarin
•d met voldoening Ttennis ge-
i H.M.'s verklaring, dat Indo-
kunnenhelpen voor het wel-
het plan-Marshall. Men
uiting van Nederlands
te hulp te komen met tin. rub
ber. olie, koffie en kinine. De republ. af
gevaardigde Frances Bolton zeide: Als
vrouw begroet ik de verklaringen
de Koningin met grote bijval.
Aneta meldt nader, dat men op het
departement van Buitenl. Zaken
Washington sprak van een belangrijke
vooruitziende verklaring. De „New York
Times" twijfelt aan Nederlands bedoe
lingen, in verband met het politie-optre-
den en de erkenning van vertegenwoor
digers" van het bevrijde gebied als leden
der interim-regering, hetgeen bij het blad
wantrouwen wekt-
Soekarno had niets meer
in te brengen
De baas ben ik, zei de treinmachinist.
Op zün reis door Oost-Java heeft Soe
karno het pt°eten afleggen tegen de
chinist van zijn trein. Op de locomotief
was namelijk een 'groot portret aange
bracht van Sjarifoeddin, de pas door
Soekarno gewipte premier. Toen de lijf
wacht van Soekarno het portret wilde
wegnemen, dreigde de machinist, dat hjj
niet verder zon rijden. Te Madioen werd
Soekarno ontvangen door een massabe
toging van 80.000 mensen, die om Sjari
foeddin riepen, evenals te Ngandjoek ei
Kediri.
VAN MOOK EN NE HER GASTEN
VAN HATTA.
Van Mook en Neher waren gisteren
avond gasten van Hatta en Sjarifoeddin
op een receptie in de voormalige „ambts
woning" van Sjahrir.
BELGIË MOET BUITENLAND NIET
VERDER LENEN.
De Belgische bladen commentariëren
de Benelux conferentie te Luxemburg
uiteenlopend. „De Nieuwe Gids"
schrijft, dat de credieten aan het buiten
land die 14 milliard hebben overschre-
dat het tijd wordt te stoppen.
Dertien jaar voor kapitein
baron Van Heemstra
En 13 jaar voor sergeant
De Boer
(Van onze verslaggever voor
rechtszakeft)
Het Hoog Mil. Gerechtshof te Den
Haag heeft hedenmorgen uitspraak ge
daan in het Prinsegracht-drama op Sin
terklaasavond 1946 en de voorbereiding
van aanslagen op enige opperofficieren.
De hoofddaders kapt. baron F. J. J.
van Heemstra en serg. A. T. de -Boer,
werden overeenkomstig het vonnis van
de Krijgsraad ieder tot 13 j. gevangenis
straf veroordeeld (met aftrek), ontslag
uit de militaire dienst en een geldboete
van f 1, subs. 1 dag hechtenis wegens
overtreding der Vuurwapenwet. De adv.'
fisc. had resp. 8 en 10 j. geëist
Korp. J. P. J. Peterse hield 9 j. gevan
genisstraf. Voorts werden vrijgesproken
serg. W. F. Sleper, sold. J. G. Haakmees-
ter en serg. S. W. Hogerhuis, die door de
Krijgsraad tot resp. 9 mnd., 1% j.
waren veroordeeld. Voorts werd korp.
A. Tigchelaar tot 4 mnd voorw
deeld met gen proeftijd van 3 j., sold. J.
J. H. van Haastrecht tot 14 mnd. gevan-
nisstraf met aftr. van 14 mnd., met be
paling, dat het arrest onmiddellijk moet
worden opgeheven.
De behandeling van de zaak tegen S.
W. Hogerhuis, die de vorige maal wegens
ziekte van de verdediger moest worden
uitgesteld, ging thans aan de uitspraken
vooraf. De adv.-fiscaal mr D. van Gilse
eiste 1 j. met aftrek, waarna de verdedi
ger mr Stomps uit Haarlem een straf
vroeg lager dan een jaar, waardoor hij ii
de militaire dienst kon blijven. Zoals
hierboven gemeld deed het Hof tegelijk
uitspraak en sprak verd- vrij.
(Wanneer wij de straffen
Heemstra en De Boer vergelijken met
die, welke sommige walgelijke landver
raders hebben gekregen, dan wil het
rkomen, dat alle verhoudingen zoek
zijn. Meer willen wc er thans niet van
zeggen. Red.)
MINISTER VAN BOETZELAER
NAAR BRUSSEL.
De Britse minister van Staat, Hector
McNeil, is vandaag in Brussel gearri
veerd om met de Belgische premier
Spaak besprekingen te voeren over de
door Bevin voorgestelde Westerse allian
tie.
Ook minister Van Boetzelaer en zijn
Luxemburgse collega Bech zullen de be
sprekingen bijwonen.
De baard is naarder dan
de rok
De vrouwen in het Amerikaanse dorpje
Sweet home doen mee aan de nieuwe
mode van nauwe corsetten en lange,
fladderende rokkein. De mannen van het
dorp, die het met de nieuwe mode niet
eens kunnen worden, hebben naar aan
leiding daarvan besloten, hun baarden te
laten staan tot 17 Maart a.s. Et gen baard
Is goud waard.
„Dat dacht je maar", zeggen de Sweet
home vrouwen: „het hemd moge nader
dan de rok zijn, de baard is naarder dan
de rok: jullie niet scheren, wij niet
huishouden.
Vqn Het sweet in home blijft dan niet
veel over, tenzij de vrouwen bijtijds be
denken: een kus met een baard is goud
waard!
Uitkering miliciens voor burger
kleding
Volgens „Het Lichtspoor" zullen de
dienstplichtigen van de lichting 1945, die
dit jaar in Nederland demoblliseeren, zich
tot de gewestelijke kantoren van de So
ciale Dienst van het Departement van
Oorlog kunnen wenden, als zij niet ovei
middelen beschikken voor de aanschaffing
'an burgerkleding.
Zij zullen daar een verklaring moeten
tekenen en verwezen worden naar de
Stamil, het fonds voor steun aan mili-
ens, dat gemachtigd is tot een bepaald
aximum een uitkering te doen.
Voor onderofficieren en reserve-offi-
eren, die reeds op 10 Mei 1940 onder de
wapenen waren en op het tijdstip van de
mobilisatie niet direct in eigen onderhoud
kunnen voorzien, is een overbruggings
regeling in de maak
't Nieuwste avontuur met
een lifter
Doch autobestuurder was hem te glad af
Een autobestuurder, die dezer dagen
de avonduren van Noord-Holland naar
Friesland reed, beleefde een bijzonder
avontuur, zo meldt het „Hbld."
Enige kilometers voorbij Den Oever
zag hij een dame staan die hem beduidde,
dat zij wilde meerijden. De bestuurder
stopte en liet de dame instappen. Enige
honderden meters verder stond een heer,
eveneens armbewegingen maakte,
maar hoewel de dame een goed woordje
hem deed, de bestuurder besloot
door te rijden, daar hij één gratis passa-
er in zijn wagen voldoende vond-
Toen de bestuurder korte tijd later
terzijde këek, ontdekte hy tot zijn grote
schrik, dat de vrouw naast hem mannen
handen bezat.
Men begrijpt de ontseltenis van de be
stuurder die zich in gedachten al beroofd
of wellicht vermoord zag. Hij pijnigde
zijn hersens op welke wijze hij van deze
zonderlinge liftster" r du kunnen worden
verlost en stopte vlak voor Kornwerder-
za-nd, waar hij de „dame" vertelde dat er
altijd een strenge contróle op de ach-
:htjes werd. gehouden Zijn eigen
lichtjes „deden" het zo nu en dan niet,
om hij vriendelijk verzocht of zij er
naar wilde kijken. De „dame" stapte
bereidwillig uit, d chauffur gaf vol gas en
verdween met eht koffertje van zijn „pas-
sagiere" dat hij inspecteerde toen de af
stand tussen hem en haar groot genoeg
om niet meer voor een overval
hoeven te vrezen.
Het koffertje bleek een groot aan
inbrekers werk tuigen en een revolver te
bevatten. De bestuurder stelde zich dade.
met de politie in verbinding die to'
dusver geen spoor van de „dame" heeft
kunnen ontdekken.
Enkhuizer spoorboot op een
dam gelopen
Bijna vyftig gestrande passagiers
Het schip „Bosman" van de spoorboot-
dienst Enkhuizen-Stavoren is op de Oos
telijke Krabbegatsdam bij Enkhuizen ge
lopen.
De gestrande 48 passagiers zijn met de
reddingsboot „Op hoop van zegen" van
de NZHRM van boord gehaald en met de
tweede spoorboot „Van Hasselt" naar
Stavoren gebracht, vanwaar ze met een
-trein naar hun plaats van bestem
ming werden vervoerd.
Vanmorgen is de „Bosman" vlot ge
sleept. Daar de boot geen schade heeft
opgelopen, is ze hedenmiddag weer in de
vaart gekomen-
Demobilisatieraad splitst
zich in 25 commissies
Sociale verhoudingen verzekerd
De nationale demobilisatieraad, die, zo
als men weet, onder voorzitterschap van
Prins Bernhard de terugkeer van gede-
mobiliseerden in de burger maatschap
pij dient te bevorderen, heeft thans in
ons land 25 plaatselijke demobilisatie
comité's gevormd. Zij werken daar, waar
gewestelijke arbeidsbureaux en geweste
lijke kantoren van de sociale dienst van
het departement van Oorlog zijn geves
tigd. De verhouding van deze comité's tot
de streek worden aangepast aan locale
verhoudingen. De commissies verdelen
zich in vier werkcommissies, voor ont
vangst, beroepsadvies, huisvesting en su-
ciale nazorg, terwijl er een cetraal adres
is, waar gedemobiliseerden of hun ver
wanten voorlichting en advies kunnen
krijgen.
nl iedere gemeente dient een comité of
contactpunt met de demobilisatieraad te
komen.
Voor de invaliden is extra zorg nodig.
Men gaat er van uit, dat niemand teleur
gesteld mag worden in zijn redelijke ver
wachtingen en dat soldaten werkelijk
thuis moeten komen.
Millioenenstaking in Duits
land opgeheven
Doch gevolgd door nieuwe dreigementen
De grootste staking sedert het aa:
macht komen van de nazi's in Duitsland
is te middernacht geëindigd.
Ongeveer 2 millioen arbeiders begon
nen naar hun werk terug te keren.
Wilhelm Kleinknecht, de voorzitter van
de vakbond van Würtemberg-Baden,
deelde mede, dat nog drastischer maat
regelen genomen zullen worden, tenzij
de Duitse distributiedienst er toe c
gaat de voedselvoorraad rechtvaardiger
te verdelen, de zwarte markt te bestrij
den, de boeren te dwingen hun oogsten
ADOLF EN EVA WORDEN GEZUIVERD
Een zuiveringsrechtbank te München
zal binnenkort een proces beginnen tegen
wijlen Hitier en diens echtgenote Eva
Braun Zeer waarschijnlijk zullen hun be
zittingen aan de staat worden toegewe-
In hetzelfde proces worden „berecht":
Goring, Frank, Streicher. Funk en Seyls
Inquart (te Neurenberg opgehangen)
Hess en von Schirach (gevangen) en ten
slotte de onvindbare Martin Bormann.
Tass meldt, dat er behalve de negen
Britse waarnemers, die reeds te Batavia
aankwamen, ook een nieuwe groep Ame
rikanen op komst is.
DAT de acrobate Willy Hubert gisteren
i het circus Strassburger te A'dam uit
m hoge ringen vieL met haar hoofd op
de rand van de piste terechtkwam, doch
slechts een hersenschudding opliep.
DAT is gearresteerd de 51-j. wegwerker
T. der N.S., woonachtig te Grubbenvorst,
die, zoals eerst thans bleek, in Juli '43
zijn eerste vrouw door springstof in pe
troleum te doen een dodelijk ongeluk
deed krijgen bij het aanmaken vai
kachel.
DAT er een emissie van Philips wordt
verwacht.
DAT 70 jaar oud is overleden Henri
Boers, commissionnair in effecten te
Amsterdam.
DAT de 79-jarige dichteres Henriëtte
Roland Holst, die 6 October jj. in haar
wonig te Zundert haar heupbeen brak,
14 dagen het ziekenhuis (te A'dam)
wel zal mogen verlaten.
DAT het B.G. te R'dam de 66-jar. G.
Dekker aldaar wegens het uitleveren van
zijn Joodse zwager Boas aan de S.D. 8 j.
oplegde.
DAT de ondergrondse toilet-inrichting
op de Coolsingel te Rotterdam voor de
ieuwe. stadsplannen moet wijken.
DAT de Haarlemse koffie- en thee
handel Kremers 2000 boete kreeg we
gens het verhandelen van minder goede
kwaliteiten tegen eerste klas-prijzen.
DAT' de postdirecteur van Roosendaal
J. C. Molengraaf afscheid heeft genomen.
DAT binnenkort ook het Oostelijke
deel van N.-Brabant aangesloten wordt
op de myngasvoorziening.
DAT op 15 Aug. het gilde St. Barbara
te Oisterwyk 700 jaar bestaat.
DAT men voor een betere watervoor
ziening op Walcheren, de waterbedrijven
Vlissingen, Oost- en West-Souburg
Domburg wil laten samengaan met
de Mij „Midden-Zeeland".
DAT de afd. Vlissingen van-de K.V.P.
telegrafisch bij de Ministerraad heeft
aangedrongen op voorrang voor Zeeland
voor alles wat de wederopbouw betreft.
DAT de afgetreden Zeeuwse Comm.
der Koningin, jhr mr Quarles v. Ufford,
op het buiten „Berkenbosch", bij Oost-
kapelle, gaat wonen.
DAT in hoger beroep tegen de 54-jar.
dir. van het A'damse assurantiekantoor
„Het Centrum", die voor het kanton
gerecht was vrijgesproken, 4 mnd werd
geëist wegens het houden van een loterij
zonder vergunning.
DAT het Looveer over de Rijn by
Huissen, tussen Nijmegen en Zevenaar,
door de hoge waterstand is uitgevallen.
DAT binnenkort een 2-uurs busdienst
tussen Doetinchem en Winterswijk ge
opend wordt.
DAT bij de nieuwe Vredstein-fabriek
te Enschede behalve autobinnenbanden,
nu ook buitenbanden voor auto's ver
vaardigd worden.
DAT op 16 Juni in het gemeentehuis
van Sleen een steen wordt onthuld ter
nagedachtenis aan vele Drentse pioniers
.in Michigan (V. S.).
DAT Oostenrijk toestemming gaf tot
het vestigen van een Ned. Kamer van
Koophandel te Wenen.
DAT heden Ruys' Handelsvereniging
zijn gouden jubileum te Utrecht vierde.
DAT de staking van de meelfabriek
„Holland" te A'dam tot dusver een pro
ductieverlies van 400.000 balen meel
heeft opgeleverd.
DAT Groningen er op aandringt het
Eemskanaal geschikt te maken voor sche
pen van 1500 ton.
DAT de secretaris van de min.-pres.,
Hans Hermans, is benoemd tot lector in
de Dagbladwetenschap aan de R.K. Uni
versiteit te Nijmegen.
DAT de totale omzet aan de A'damse
Effectenbeurs in 1947 een waarde verte
genwoordigde van ruim f360 millioen.
DAT blijkens „de Volkskrant" per 1
Maart de staf van het Ned. Rode Kruis
te Berlijn belangrijk wordt ingekrompen
en het opsporingswerk wordt overgeno
men door een zelfstandige dienst, recht
streeks onder verantwoordelijkheid van
het dep. van Sociale Zaken.
DAT de „Veendam" uit New York is
vertrokken voor een kruistocht naar de
Bermuda-eilanden.
DAT een Ned. delegatie onder leiding
van mr. P. J. Oud, Zaterdag naar het van
1618 Febr. in New Yoric te houden con
gres van Amerik. burgemeesters vertrekt.
DAT de A'damse Grafische School 1
Juli 30 jaar bestaat.
DAT een gezelschap Ned. journalisten
o.Lv. Stanley Wright, perschef van de
Britse ambassade te 's-Gravenhage, mo
menteel een reis door Duitsland maakt.
DAT in de St.Crt van gisteren zijn
opgenomen de voorwaarden voor de op
leiding en het examen in de kinder- er
de kraamverpjeging.
DAT op Zuid-Beveland de laatstè tijd
veel woonwagenbewoners worden aange
troffen, die by de boeren wol tegen boter
ruilen, om deze weer tegen „zwarte" pry-
zen te verkopen.
DAT de Ned. bankbiljettencirculatie in
de afgelopen week is toegenomen met
f42 millioen tot f2953 millioen.
DAT C. Stemkens uit Sittard van het
B.G. te Roermond 7 j. kreeg wegens het
in 1944 neerschieten van pater Walstra
uit Haelen.
DAT te Enschede het laboratorium van
het Vezelinstituut T.N.O. „De Voorzorg"
officieel is geopend.
DAT de stakende R'damse brandstof-
fenwerkers op een E.V.C.-vergadering be
sloten de ziekenhuizen te blyven bedie
nen. doch de andere openbare instellin
gen besmet te verklaren.
eist.
DAT de Ned. Handel My. thans
Japan agentschappen heeft te Osaka
Tokio.
DAT in de vacature-drs Th. A.
Heutz is benoemd tot bestuurslid van
Kath. Ned. Dagbladpers F. J. M. Oremus,
directeur van het Utrechts Kath. Dag
blad.
DAT is benoemd tot secr. van het Be-
dryfschap voor Visseryproducten
W. M. Gründemann te Leiden.
DAT 5 Belgen en 1 Nederlander zijn
gearresteerd, wegens het tegen lage prijs
aanbieden van consumptieaardappelen
voor poters aan Belgische landbouwers.
DAT is benoemd tot ridder 4e kl. der
Mil. Willemsorde lt. ter zee le kl. H. M.
L. F. E. van Oostrom Soede. indertijd
commandant van de duikboot „Dolfijn."
DAT de oud-hoogleraar en oud-direc
teur van het K.N.M.I. te De Bilt, prof. E.
van Everdingen, op 26 Febr. a.s. zyn 75ste
verjaardag hoopt te
DAT 2000 3000 jonge boeren, die hun
oefen- en proeftyd in de Noord-Oostpol
der hebben voleindigd, thans staan ge
noteerd als adspirant-boeren voor klei-
bedryven in deze polder.
DAT de Mij. „Zeeland" in April het
m.s. „Prinses Beatrix" in de vaart op En
geland brengt en het m.s. „Koningin
Emma" nog dit jaar wordt afgeleverd.
DAT voor het Roermondse B.G giste
ren 15 jaar werd geëist tegen de Bredase
kleermaker F. A. Riemens. medewerker
van de „schrik van Venlo" Berendsen.
DAT voor hetzelfde B.G. tegen de 52-J.
W. Meyers, leider van de distributiedienst
te Maasbree, wegens verraad 20 jaar werd
geëist.
DAT aan het aanleggen van een dam
tussen Ameland en de vaste wal
Friesland, blykens mededeling ii
Prov. Staten, voorlopig niet te denken
valt daar dit vele millioenen zou kosten.
Nog napeinzend
strijd in het afgeloper
ten de schepen al weer op het nieuxce.
De zee geeft geen respijt.,..
Geen misverstand
OVER één ding mag geen misverstand
bestaan: De radiorede, welke gister
avond onze geëerbiedigde Koningin
heeft uitgesproken, komt geheel over
eenkomstig het constitutionele koning
schap waaronder wy leven voor ver-
antwoordelykheid van het thans zittende
Kabinet. De Koningin is ook in deze
aangelegenheid onschendbaar, de minis
ters zyn verantwoordelyk.
Dat was het geval met de bekende
Koninklijke rede van 7 December 1942.
Dat was het geval met de andere konink-
lyke boodschappen. Dat is ook het geval
met de rede, welke H. M. de Koningin
gisteravond heeft uitgesproken.
Het is noodzakelijk, dit te zeggen.
Want dit betekent, dat de rede van gis
teravond in het onder dit Kabinet ge
voerde regeringsbeleid een document is,
in zoverre gelijk aan de andere docu
menten, dat het aan critiek mag worden
onderworpen. Critiek op deze rede is
toegestaan. Deze critiek richt zich niet
tegen onze onschendbare Vorstin, maar
tegen het Kabinet, dat wy herhalen
het verantwoordelyk is.
Voor het ogenblik willen wy tot die
critiek niet overgaan. Dat behoeft ook
niet, omdat in deze rede de sterke pas
sages evenzeer opvallen als de zwakkere.
Sterk spreekt uit deze rede de vredes
wil en het beroep op de volken der
wereld om begrip, een beroep, dat de
voorbijgegane jaren hebben het juist ten
aanzien van Indië bewezen niet over
bodig moet worden geacht.
Maar ook de zwakke punten vallen
gemakkelyk op. Wij denken aan de stel
ling uit de rede, dat geheel Indonesië
spoedig vry en federatief zal zyn. Zolang
de republiek niet overeenkomstig haar
bedenkelijke verdiensten wordt behan
deld, zal een groot deel van Indië niet
vrij zyn. Ook is onjuist te zeggen, dat
Indië zich heeft gesehaard aan de zyde
der democratie zoals wy die kennen. Dat
geldt in elk geval weer niet voor de
republiek, die de regering ten koste van
alles in de federatie wil opnemen.
By deze enkele opmerkingen willen
wy het voor vandaag laten. Wij schreven
ze node neer. Wy betreuren het te moe
ten betwijfelen, of deze radiorede voor
de zaak van het Koninkryk uitsluitend
winst betekent. Wij vragen ons ook ai,
of bet optimisme en de voldoening, welke
uit deze rede spreken, niet voorbarig
zullen zyn.
Waarop wy vandaag alleen de aan
dacht hebben willen vestigen is. dat ook
op deze rede critiek is toegestaan, een
critiek welke zich niet richt tegen onze
geliefde en onschendbare Landsvrouwe,
maar tegen het Kabinet, dat overeen
komstig ons staatsbestel ook voor dit
koninklyk woord de volle verantwoorde-
lykheid draagt.
CEYLON VIERT Z-N ZELF-
STANDIGHEID.
Na 351 jaar Portugees-, Hollands- en
Brits' bewind is Ceylon vannacht om
twaalf uur zelfstandig binnen het Britse
gemenebest geworden. Op 10 Februari,
als de hertog en hertogin van Gloucester
aankomen, beginnen de vryheidsfeesten.
Er wordt een keten van vreugdevuur
dwars over het eiland aangestoken.
PANDIT NEHROE WERKT IN
GANDHI'S GEEST.
Ia India staan verschillende groepen
gereed om de dood van Gandhi te wre
ken. Pandit Nehroe nam maatregelen om
die wraakoefening te voorkomen. De
Mahasabha en de R.S.S„ twee fascistische
organisaties waarvan de eerste voor de
moord op Gandhi verantwoordelyk is,
zullen ontbonden worden. Zij staan ras
senhaat ten opzichte van de Mohamme-
Tijdelijk opklarend
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Wisselende bewolking met tameiyk lang
aanhoudende opklaringen en aanvankelyk
voornamelyk in het Noorden van het
land. nog enkele verspreide buien.
Vry koude nacht met hier en daar
lichte nachtvorst, overdag ongeveer de
zelfde temperatuur als vandaag Gelei-
deiyk verder afnemende wind tussen
West en Zuid-West.
ZON EN MAAN.
Donderdag. 5 Febr. Zon op 8.16 u. en
onder 17.33 u. Maan op 5.41 en ondr"
12.43 u. Maandag 9 Febr. n m.
