nieuwe leidsche courant
2
DONDERDAG 22 JANUARI 1948
Stadsnieuws
Godsdienstige overtuiging drukt stempel
op de staatkundige
Mr P. J. OUD SPRAK IN DE ACADEMIE
r mensen dan
(Van onze verslaggever) I gelük In het verband van .,De Internatlo-
nale" voelen en ergerden zich bijv. aan
het beroep van de Partijraad op de Ne
derlandse regering inzake de Indische
kwestie, wat het verzet van de Repu
bliek moest versterken.
Er kwam een opembare briefwisseling
tussen spreker en de voorzitter ter an
dere zijde, mr Stikker, de man van de
Partij van de Vrijheid, en daaruit hoopt
men dan overmorgen de nieuwe midden
partij te distilleren.
Tenslotte heeft mr Oud zich ver
heugd betonend in dit jonge, academische
gezelschap te spreken een krachtige
opwekking laten horen, om de politiek
niet te schuwen. liet hindert niet welk
kamp men kiest, éls men maar meedoet
en niet aan andere krachten de gelegen
heid geeft de baas te spelen. Mochten
ALLEN deelnemen aan het openbaar ge
sprek. dan kan het gebeuren, dat men
elkaar over de scheidslijnen heen de hand
teikt en niet beschouwt als vijanden!
De energieke voorzitter van de ver
eniging, mr H. P. Talsma, vertolkte aan
het slot de dank voor het heldere betoog
van een ervaren politicus.
Er waren gisteravond
stoelen in de filmzaal van onze Alma
Mater en dat gebeurt maar zelden. Er
was echter een actueel-politiek tintje aan
deze lezing, die door de Vereniging voor
Staatkunde werd georganiseerd en dat
„trekt". Mr Oud dacht men zou er
een soort getuigenis afleggen van zijn
gang van Vrijzinnig-Democraat via Partij
van de Arbeid-bestuurder tot de Zater
dag a.s. op te richten Volkspartij voor
Democratite en Vrijheid en men was er
op gespitst te horen, wat daarbij de be
vindingen geweest moesten zijn van de
man, die eens de naaste medewerker van
<Jr Colijn in bewogen dagen was geweest!
Maar mr Oud is er de man niet naar,
zich te beperken tot de politiek van het
ogenblik. Éérst bouwde hij in rake trek
ken de politieke en economische geschie
denis van de laatste eeuwen en legde
daarbij de nadruk op de belangrijke rol
Ïan de confessionele partijen in ons land.
en honderd jaar geleden was het nog
anders: Groen van Prinsterer voelde zich
één temidden van de grote protestantse
partij, tot de Reveilbeweging hem greep
en hij zich tegen liberalen èn conserva
tieven keerde.
De schoolstrijd voltrok zich en in 1917
zag men het laatste liberale Kabinet. Van
19181940 regeerde de „rechtse coalitie"
met alle moeilijkheden, die dat voor de
ministeriële partijen zelf brachÉ, bezwa
ren zo groot door velen geacht met zich
te brengen, dat de bezettingsperiode in
vele besloten beraadslagingen een sterk
streven demonstreerde om het in den
vervolge „anders te doen".
Spreker was toen al dadelijk secptisch
gestemd tegenover al die ideeën van „door
braak", want hjj had in zijn lange parle
mentaire loopbaan geleerd, dat de gods
dienstige overtuiging zijn stempel drukt
op de ganse levensbeschouwing en zo
ook op de staatkundige instelling van de
Mr Oud zelf had een ander ideaal:
samenwerken op federatieve basis en hij
pleitte daarvoor in een vlugschrift „Poli
tieke vernieuwing". Toch was zijn greep
op de Vrijzinnig-Democratische aanhang
niet zo vast, dat hij een opgaan in de
Partij van de Arbeid kon verhinderen en
al was het dan ook aarzelend hij
ging met zijn politieke vrienden mee!
Dra openbaarde zich nu een oude kwaal
van de sociaal-democratische partij: het
zoeken naar een evenwicht tussen het
parlementare en het revolutionnaire deel,
maar het falen in het vinden van die toe
stand. Pas in 1939 gingen de socialisten
mee regeringsverantwoordelijkheid dra
gen: de parlementaire vleugel gaf toén
de toon aan!
Nu door de uitslag van de verkiezin
gen bleek, dat de hele doorbraak mislukt
was, ging het evenwicht te meer verloren
en de V D.'ers gingen zich minder beha-
Ds P. J. Dorsman sprak voor de
S.G.P. Leiden
Over „Een goddelijke dreiging jegens
een afwijkend yolk".
In een openbare vergadering van de
S G P., afdeling Leiden, sprak gisteravond
ds P. J. Dorsman, Ned. Herv. pred. te
Schelluinen, over: „Een goddelijke be
dreiging jegens een afwijkend volk".
n.a.v. Jes. 9:11: „Om dit alles keen Zijn
toorn niet af, maar Zijn hand is nog uit
gestrekt."
Samaria stond, aldus ds Dorsman, in
het teken van herstel en vernieuwing,
toen Jesaja dit woord tot haar sprak. Men
leefde zich uit in genot en spel. Met het
Nederlandse volk gaat het niet anders.
De oorlog is wel gewonnen, doch de
vrede verloren en het oordeel is nog niet
afgewend.
Maar ook in 1948 is Zijn arm nog uit
gestrekt. Ons volk keert iich echter van
Hem af, ontheiligt Zijn aag en evenals
het Romeinse Rijk, dat bij brood ën spe
len leefde, zal het ondergaan. Gods roep
stem: „Keert weder naar de enig heil
zame weg", klinkt nog door alles heen.
Rome en revolutie spannen samen-in de
strijd van de anti-christ tegen het Lam.
De ongelovige zal in de dag des oordeels
worden uitgeroeid, maar voor de gelovige
zal het een dag der zaligheid zijn.
De ARJOS vergaderde
„Nadere bezinning op de Chr. politiek"
De anti-rev. jongeren-studieclub ver
gaderde gisteravond onder leiding van de
heer C. Kromhout in het gebouw voor
Chr. sociale belangen. De heer C. Böseke
leidde in het onderwerp „Nadere bezin
ning op de Chr. politiek". De spreker be
zag allereerst het verschil in visie van de
R. K. en de Prot.-Chr. partijen, om ver
volgens de mening van prof. A^_ A,
Ruler onder ogen te
volgde de critiek van
horst op het standpunt
Ier.
De volgende vergadering hoopt met te
hoüden op 18 Febr. De heer C. Kromhout
za ldan inleiden: „De huidige politieke
situatie. Inmiddels zal de kieskring ver
gaderen op 5 Febr., om het rapport over
de bedrijfsorganisatie te bespreken, ter
wijl de daafopvoigende vergadering der
kiesvereniging is vastgesteld op 25 Febr.
Burgerlijke Stand van Leiden.
OVERLEDEN: M J F van Velsen, zn,
11 jr; D van Nobelen, man, 67 jaar.
i GEBOREN: Johannes L, z v G Spie
renburg en H C de Wolf: Geertruida C T.
d v N van Leeuwen en E A M Uljee;
Alida Francina, d v A J J Lambooij en
S Koet: Maria J, d v J Bekooy en A M
Maczkowiak; Jacqueline A M, d v A J
Remmerswaal en C M Verhage; Johanna
C M, d v A J Oostdam en M H Barends.
GEHUWD: L v d Wijngaard en M
Brieër; F L Smit en M Binnendijk; W
van Katwijk en C C Landman; W Erwich
en E Sierat; J Jaspers en G M Bonnet;
G H Bentveld en M Tegelaar; W F Brou
wer en A Boom; C v d Dop en G Han
sen; J Eradus en F de Roode; N v d
Hout en J Vermond; N Kluivers en J J
van Oosten; M Kriek en J M A van
Velzen; J Laterveer en E Verlind; J A
Mallo en A van Loe; L Plug en M C
Warners; J M J Reijnders en M Houwe-
ling; J J Rozier en A Nieuwenburg; W
Sjardijn en H Stokkel; A Sloos en M
Holverda; K Vreeken en M Smit; H G
Wildschut en J Metscher.
Restitutie verhoging kolenprijs
De terugbetaling der verhoging van de
kolenprijs zal door de P.T.T.-kantoren
plaats vinden van 9 uur tot 3 uur. Brand-
stoffenkaarten meebrengen. Morgen (Vrij
dag) zijn aan de beurt de letters Cr t/m
Dri Zaterdag geen terugbetaling. De bon
nen moeten afgektfipt worden aan
geboden.
Tenslotte
I. A. Diepen-
prof. van Ru-
Begrafenis C. J. de Jongh
Gisteren is onder grote belangstelling
op „Rhijnhof" teraardebesteld het stof
felijk overschot van de heer C. V. de
Jong, die Zaterdagavond op 68-jarige
leeftijd na een kort ziekbed overleed. De
heer De Jongh was een bekend stadge
noot, vooral in de kringen van de Ned.
Herv. Gemeente. Gedurende bijna 25 jaar
diende hij de kerk als collectant. Maar
ook in de 3 October-vereniging en de
middenstand genoot de heer De Jongh
een groot vertrouwen. Het spreekt dan
ook vanzelf, dat velen hem de laatst eer
hebben willen bewijzen.
Namens de Gemeentecommissie der
Ned. Herv. Gemeente waren bij de ter
aardebestelling aanwezig de heren P. J.
Mulder Sr. en H. W. Filippo. Verder het
voltallig ecollege van collectanten, dat
de met vele bloemstukken bedekte kist
met het stoffelijk overschot grafwaarts
droeg, namen shet bestuur der 3 October-
vereniging de heer E. W, Wichers Rollan-
det en namens de middenstand en de
Midza-combinatie de heren B. de Koning,
J. C. M. Pieck, Th. Hosman en Th. van
Helvert.
Achtereenvolgens werd aan de groeve
het woord gevoerd door de heer H. M.
Pont, voorzitter van het college van col
lectanten, de heer C. de Jongh, jongste
zoon van de overledene en tenslotte door
ds. W. H. Kelder Jr.,"die ter beëindiging
van de plechtigheid het „Onze Vader"
bad.
Kunst in de Sleutelstad
Het dappere kleermakertje
De „Sprookjesspelers" voor „Het
Schouwspel"
Voor een uitgelaten en opgewonden
kinderschare bracht het gezelschap „De
Sprookjesspelers" gisterenmiddag in de
foyer van de Stadsgehoorzaal Grimms
sprookje „Het dappere Kleermakertje".
En, het moet gezegd, zij verstaan hun
vak. Op het primitieve toneeltje brach
ten zij de sfeer van het sprookje, menig
kleine bezoeker barstte in tranen uit
bij het optreden van de beide reuzen,
terwijl de jonge prinses aller harten
won. Wat de kinderen waarschijnlijk
niet zo direct opviel, maar wel wat wij
als „groten" zo gewaardeerd hebben, was
de mimiek van de beide komische fi
guren in dit sprookje: de ridders Flim
en Vitus, gebracht door Peter v. d. Lin
den en Ton Schatborn. Het kleermaker
tje vond een vlotte vertolking bij Ina
Krediet. Jammer, dat de tekst in de
vertaling van Jan v. d. Linden naar een
bewerking van Max Gümbel-Seiling,
hier en daar zulk een stuntelige indruk
maakte. De opvoering had plaats onder
auspiciën van de kunstkring „Het
Schouwspel." C. Th. R.
Een stap in de goede richting
Verantwoorde films voor de jeugd.
Het was met enige gereserveerdheid,
dat wij kennis namen van het voor
nemen van de directie van het Lido-
theater om hier in Leiden de onder lei
ding van J. Arthur Rank vervaardigde
Engelse jeugdfilms te introduceren. De
films worden aangekondigd als vervan
gers van de tot nog toé voor de jeugd
gangbare cowboy- en gangsterfilms,
producten, die jonge mensen op onver
klaarbare wijze aantrekkelijk schijnen
te vinden, maar die niettemin vergeven
zijn van ongezonde romantiek. Het pro
gramma, dat ^ij gistermiddag mochten
aanschouwen, heeft ons. wij moeten
dat toegeven van onze gereserveerd
heid genezen. Het kinder journaal, samen
gesteld uit oude journaals, was natuur
lijk niet geheel up to date, maar toonde
de richting, waarin men denkt te wer
ken. En de causerie over brandgevaar,
na een voorafgaande instructieve film
over de Haagse brandweer, gehouden
door de heer W. Kosten, ondercomman
dant van de Leidse brandweer, ging er
bij het jeugdig publiek beter in dan me
nige vermaning van Hermandad op
De hoofd-schotel bestond uit een span
nend verhaal: „Spoorzoekers", dat met
technische en psychologische kennis van
zaken was verfilmd. Het Australische
bergland, met liefde voor de natuur en
artistiek gevoel op het witte doek ge
bracht, vormt de achtergrond voor een
gebeuren, dat de misdaad aan de kaak
stelt, dg jonge mensen aanspoort tot de
deugden van een goed staatsburger en
daarbij toch niet vervelend wordt. De
scènes zijn juist lang genoeg om bij een
jeugdig publiek in de smaak te vallen,
de acteurs en actrices zijn echte kinderen
en, wat zij meemaken, doet iedere ge
zonde knaap watertanden.
Wanneer ook de volgende programma's
in deze geest zün, mogen wij hier inder
daad van een stap in de goede richting
spreken. Daarmee zouden we niet graag
adviseren, de jeugd nu maar naar de
bioscoop te sturen. C. Th. R.
Het lied van alle tijden
7e Lustrum van „Dispereert niet."
Het 7e lustrum van de Leidse Meisjes-
H.B.S.-vereniging is waarlijk een feest
avond geworden. De schouwburg was
bijna geheel gevuld. Met een stralend ge
zicht opende de presidente de avond. Het
clublied werd ingezet. Een koortje zong
zeer verdienstelijk onder leiding van
mej. F. Kruit twee liederen van Nellie
v. d. Linden van Snelrewaard. Op een
Menuet van Teleman werd onder leiding
van mej. Mak gedanst en wij waanden
ons in de 18e eeuw. Daarna ging „Het
Lied van alle Tijden", een romantisch
toneelspel van D. H. Scheffer in drie
bedrijven. Dit stuk was hoog gegrepen
voor amatrices, maar we moeten tevens
zeggen, dat het spel ons tot het einde
heeft geboeid Mej. J. Jonquière heeft
met haar regie iets bereikt, waardoor i
deze avond vele jaren in de herinnering
van de leden zal blijven voortleven.
Het stuk verplaatst ons in de tijd van
het schrikbewind van het beruchte drie
manschap Robespierre c.s. Een beroemd
actrice, voortgekomen uit het gewone
volk, heeft liefde opgevat voor een graaf.
Door verraad van de ouvreuse en con
cierge worden beiden voor het tribunaal
gebracht en veroordeeld tot de dood door
de guillotine. Deze liefde is sterk tot in
de dood En hün grote liefde uitzingende
gaan zij naar de plaats der terechtstel
ling. Een stuk zonder happy-end, zonder
wonderlijke uitredding, alleen gedragen
door „Het Lied van alle Tijden."
Dat ook de mannelijke rollen door de
meisjes werden vertolkt, deed soms even
vreemd aan, maar enkele speelsters ble
ken werkelijk toneelbloed te beeitten
Vooral de hoofdrollen en die van Margot
en La France werden uitstekend ge-1
speeld. Na de tragiek van het slotbedrijf
toespraken, bloemen en kransen.
Ten H.
Het,,Orchestre du Conservatoire"
in Leiden
Op Donderdag 29 Jan. treedt in de se
rie abonnementsconcerten van het Resi
dentie-orkest een van de oudste en be
roemdste orkesten van Parijs op, het or
kest van de „Société des Concerts du Con
servatoire", In 1803 werd een ensemble
gevormd door leeriingen en leraren van
het Concervatoire. In 1828 ontstond hier
uit een beroepsorkest, dat geheel zelf
standig zijn werkzaamheden voortzette,
onder tal van voortreffelijke dirigenten,
waarvan we vor de laatste jaren alleen
Charles Munch en André Cluytens noe
men. Het orkest van de „Société des
Concerts du Conservatoire" zal in Lei
den onder leiding van André Cluytens
het volgende programma uitvoeren: Ber
lioz: Ouverture „Carnaval Romain";
Wagner: Waldweben en Ouverture Tann-
hauser; en van Ravel: Alborada del gra-
cioso, het pianoconcert voor de linker
hand en de Bolero. Soliste is de jeug
dige Franse pianiste Janine Dacosta.
Nieuwe aanwinsten De Lakenhal
Vereniging „Oud Lelden" gaat ze
bezichtigen.
De vereniging „Oud Leiden" houdt een
algemene ledenvergadering op Donderdag
'29 Januari om 8 uur in „De Lakenhal".
Behalve de jaarverslagen van „Oud-Lei
den" en van de commissie „Het Leidsche
Woonhuis", is aan de orde de benoeming
van twee bestuursleden in de vacatures-
dr T. P. Sevensma, voorzitter, en dr J-
E. Kroon, die zich beiden herkiesbaar
stellen. Na afloop zal drs E. Pelinck,
naar aanleiding van de te verwachten
aanwinsten uit de stichting „Ned. Kunst
bezit", w.o. Rembrandts „Gerechtigheid
voor Keizer Titus", een korte inleiding
met lichtbeelden houden over „De Jonge
Rembrandt".
Universitair contact Nederland
België
In Leiden werden besprekingen gehou
den tussen vertegenwoordigers van het
Belgische en Nederlandse comité van In
ternational Student Service. Behalve het
uitwisselen van tijdschriften en studie-
gegevens werd besloten gezamenlijk een
sociaal-economische studietour te organi
seren door de Benelux-landen. voor do
centen en studenten. Het comité van Bel
gisch-Nederlands-Luxemburgse samen
werking zegde hiervoor medewerking
Aan de Belgische minister-president
Spaak werd een telegram gezonden, waar
in de wens werd uitgesproken, dat de
betrekkingen die door de Belgische
universitaire wereld direct na de bevrij
ding waren gelegd, verstevigd zullen
worden
LEDENVERGADERING LEIDSE VER.
VAN KLEINHANDELAREN L\ AARD
APPELEN, GROENTEN EN FRUIT.
De Leidse Vereniging van kleinhandela
ren in aardappelen, groenten en fruit ver
gaderde gisteravond in „Royal". De voor
zitter, de heer Laman, gaf een overzicht
over 1947 en deed verslag van de in Rot-
terdag gehouden vergadering. Daar was
knngvorming voor Zuid-Holland bespro
ken. De leden van de Leidse vereniging
gaven zich unaniem hiervoor op. De
cantieregeling werd vervolgens vastge
steld. Aangenomen werd één week vacan-
tie in rayonsverdeling. Als afgevaardig
den naar het congres gaan de heren Th. en
J. Faas Commissies voor een feestavond
in Maart en voor het 35-jarig bestaan in
'49 werden in 't leven geroepen. De con
tributie zal verhoogd worden.
Wethouders krijgen kleine opslag
De burgemeester heeft aan de Leidse
raad voorgesteld, Ged. Staten te verzoe
ken, de jaarwedden #der wethouders te
brengen op f 5200 en aan de wethouders
kinderbijslag te verlenen. Thans is het
bedrag der jaarwedden vastgesteld op
f4435 plus 15 pet, dus in totaal f5100 25.
Ged. Staten hadden verzocht om een
nieuwe regeling, waarby de 15 pet ver
valt.
tot bevordering van een gezonde
selecteerde leliecultuur in Nederland. Het
bestuur wordt gevormd door de heren
Broeze, Jonker, C. J. v. Til, prof. Van
Slogteren en ir v. d. Slikke.
Kranige redding te Leiderdorp
Tegenover het kinderhuis „Voordorp"
te Leiderdorp geraakte gisteravond om
streeks 6 uur de 8-jarige Henk van der
Kwaak te water. De 15-jarige Frans dë
Vos, die juist uit een zweminrichting in
de stad terugkeerde, sprong onmiddellijk
gekleed in de Rijn en mocht het genoegen
smaken de drenkeling van een zeker ge
lijkende dood te redden.
LEIDERDORP.
Onder voorzitterschap van de heer
G- van der Beek vergaderde het „Alge
meen Ziekenfonds" Leiderdorp en om
streken. Uit het verslag van de penning
meester bleek, dat de stand der kas be
vredigend kan worden genoemd. De af
tredende bestuursleden, de heren W.
man. L. van Egmond en A. Janssen
den herkozen. De uitkering in, tarief A
kon worden gebracht op maximaal f 40.
Besloten werd door te gaan met het be
talen van 2 cent per week per lid tot*/or.
mir.g van een reserve. Besproken werd
nog het 55-jarig bestaan der kas op 4 Fe
bruari. Na een uitgebreide rondvraag
werd de vergadering met een toepasselijk
woord door de voorzitter gesloten.
VOORSCHOTEN
In de raadzaal heeft burg. C. J. v. d.
Hoeven het plaatselijk comit' geïnstal
leerd van de Nat. Monumenten-Commis
sie voor Oorlogsgedenktekens. Hierin
hebben zitting genomen als ere-voorzit-
ter, burg. C. J. v. d. Hoeven; voorz. J. A.
Meqs, secr. G. A. Stolwijk en leden L. H.
Baressé Schimmelpenninck v. d. Oye, J.
van Alphen, D. A. Anker, W. L. Deen,
W. C. Derks. D. Limburg, H. N. Muller
N. J. Schut. H. J. Trel en A. Verstraten.
De burgemeester wekte de Voorschote
naren op, niet achter te blijven. Vervol
gens gaf de heer E. J. Kelder ,als verte
genwoordiger van de nat. commissie een
uitvoerige uiteenzetting van het streven,
Spr. weees ook op de verschillende be
richten, die door pers, radio en film 1
den bekendgemaakt, o.a. het afstaan
de kolenbonnen, ten behoeve van
doel, waardoor men zich een reis
het postkantoor bespaart en tevens
goed doel steunt. Op verschillende plaat
sen zal men binnenkort in de gelegen
heid zijn een stukje Damterrein te kopen,
terwij lhet comité op zeer korte termijn
nog meerdere acties zal ontplooien. Ook
de bedrijven zullen bezocht worden en
waarschijnlijk de scholen opgewekt om
op naam van de school een inschrijving
te doen. Het comité zal echter op korte
termijn, want de actie eindigt 31 Januari
a.s., meerdere publicaties doen volgen.
Men deed ook een beroep op de pers.
Geboren: Renée, d v R H Goedman
en J Broekman, Veurseweg 144; Maria J
C W, d v J G Gussenhoven en W C M A
Hollink. Voorstraat 6; Cornelia J M. d v
H Leenstraat en C J M Turk, Rijndijk 30-
Ondertrouwd: P van der Mey 30 j. School
straat 98 en H Langenberg 20 j, 's-Gra-
venhage.
De bomaanslag op de Prinsegracht
te Den Haag
Tegen sergt. De Boer 10 j., tegen kap.
bar. v. Heemstra 8 j. geëist.
In de zaak van de bomaanslag op de
Prinsegracht te Den Haag, die gisteren
voor het Hoog Militair Gerechtshof werd
behandeld, werd tegen sold. J. J. H. v.
Haastreoht 6 mnd. gev. straf zonder af
trek en een boete van f 25 subs. 6d.
hechtenis wegens overtreding van de
Vuurwapenwet geëist, ip.v. lVz jaar.
Tegen verd. Tigohelaar is eveneens 6
mnd. geëist, waarvan 4 mnd. voorw. Uit-,
spraak over 14 dagen. Tegen de beide
hoofddaders, sergt. A. T. de Boer en kap.
F. J. J. baron van Heemstra, die ieder
tot 13 j. gev. straf waren veroordeeld,
werden thans veel mildere straffen ge-
eist, nl. tegen De Boer 10 jaar met af
trek en tegen van Heemstra 8 jaar met
aftrek. Tevens resp. f 100 en f 25 boete
wegens overtreding van de Vuurwapen-
wet en ontslag uit de militaire dienst.
Morgen wordt de zitting voortgezet.
Wagenmakerij en woonhuis
uitgebrand
Vanmorgen om ongeveer half 6 zagen
buren, dat vermoedelijk door kortslui
ting brand was ontstaan in de wagen
makerij van de heer C. Touw te Rijns-
aterswoude. Ze waarschuwden de heer
Touw, wiens woning tegen de wagenma
kerij is aangebouwd en die zich met zijn
vrouw en zijn oude moeder ternauwer
nood kon redden, temeer, omdat het
licht weigerde.
De motorspuit uit Leimuiden was
spoedig ter plaatse. De brand liet zich
inmiddels vrij ernstig ^anzien en voor
de in de nabijheid gelegen Ned. Herv.
Kerk en openbare lagere school vreesde
men even. Daarom werd de assistentie
ingeroepen van de brandweer te Alphen.
Toen - deze verscheen, waren de Leimui-
dense collega's het vuur echter al
meester.
De wagenmakerij en het woonhuis
brandden geheel uit. Van de inboedel is
weinig gered. De verzekering dekt de
schade. De burgemeester er
plus de beide loco-burgemeesters
Rynsaterswoude en Leimuiden ware
het terrein van de brand aanwezig.
Grootse manifestatie van Kamerkring Leiden
der Chr.-Hist. Unie te Gouda
Jaarlijkse toogdag werd een
succes
(Van een onzer verslagevers)
De grote toogdag van de Kamerkring
Leiden van de Chr. Hist. Unie, gehouden,
in het historische stadje Gouda, behoort
tot het verleden. De organisatoren, die
zich bij de voorbereiding veel moeite heb
ben getroost, kunnen meer dan tevreden
zijn, want wel zelden zal de Unie na ae
bevrijding van ons land zo'n geestdriftige
bijeenkomst hebben beleefd als gister
avond in het gebouw ..Concordia" aan de
Westhaven. De zaal was stampvol. Man
nen, vrouwen en., jongeren. Dit aspect
reeds deed bij elke aanwezige een vonk
van enthousiasme ontgloeien. Hoe duide
lijk werd hier gedemonstreerd, dat de
Unie nog steeds leeft en streeft.
Bezielend was de rede van mr dr J. J.
R. Schmal te Voorburg, lid van de Twee
de Kamer der Staten-Generaal en lid van
Gedeputeerde Staten van' Zuid-Holland.
Klaar toonde hij aan, dat wij niet alleen
een taak hebben ten aanzien van de bin
nenlandse, maar ook ten aanzien van de
buitenlandse politiek. „Wij hebben ons
toe te spitsen op de vraag, of het moge
lijk is. in ons werelddeel nog ie redden,
wat er te redden valt". Niet minder prin
cipieel en kloek waren de woorden van
ds C. A. van Harten te Delft, die als de
kern van zijn betoog naar voren bracht,
dat wij de souvereiniteit van God over al
het geschapene dienen te erkennen- „Er
is één Koning, die werkelijk blijft be
staan: Jezus Christus, die de grondslag
moet zijn voor al ons streven".
Om tien uur ging men dankbaar en be
moedigd naar huis, ieder naar zijn eigen
plaats. De band, die alle Unie-leden met
elkaar verbindt, was weer verstevigd. De
C H U. op mars! Voor de vervulling van
haar belangrijke taak.
Excursies en sectie-vergaderingen.
Om half tien werd de toogdag geopend
door de voorzitter van het comité van
voorbereiding, de heer A. Verboom. Hij
heette de deelnemers, die al vroeg in grote
getale waren opgekomen, hartelijk wel
kom. Het vreedzame Gouda is dankbaar,
dat het zijn poorten kan openen voor de
leden van de Unie.
Ds G. W. K. Hugenholtz, Ned. Herv.
pred. te Woubrugge, sprak een wijdings
woord uit n.a.v. Johannes 151-10. Door
de zonder is er scheiding gekomen tusse
God en mens, aldus spr. God heeft echti
S port en Wedstrijden
VOETBAL
LEIDSE SCHEIDSRECHTERS CONTRA
DELFTSE COLLEGA'S
Evenals in Delft hebben de Leidse
fluitisten op de testwedstrijd in de Sleu
telstad gewonnen van hun mede-broe
ders in het schone vak uit Delft. Maar
't ging minder om de eer, dan om 't be
kwamen. Dit bracht de voorzitter van
de gasten dan ook aan 't eind van de
wedstrijd, die geleid werd door de heer
C. L. v. d. Klugt, onder woorden en hij
hoopte, dat nog menige ontmoeting zal
volgen.
WATERPOLO
L.Z.C. I—W.Z.C. I (8—1)
L.Z.C. I heeft haar eerste wedstrijd
in 1948 in een grote overwinning om
gezet. W.Z.C. was tegen de productieve
.gastheren niet opgewassen en stond reeds
met de rust met 31 achter. L.Z.C. bleef
daarna sterk in de meerderheid en had
weinig moeite de stand tot 81 op te
L.Z.C. 3—S.V.G.T. 1 (2—2)
In een vrij onbelangrijke wedstrijd
speelde L.Z.C., dat zich te veel liet af
dekken om sucoes te hebben, gelijk met
S.V.G.T. 1. L.Z..C. leidde met de rust
door goede schoten van H. A. C. Walen
kamp met 21. De tweede helft gaf rij
kelijk fors spel te zien. Juist op tijd
scoorde S.V.G.T. de gelijkmaker.
Het
f!
geheimzinnige
deserteurtje
„Ik wou liever eens praten".
Ze knikken.
„Er zijn dingen gebeurd, die niet in de
haak zijn", begint Schroot.
„Dat is zo", zegt Verwiele. En zijn
vrouw bevestigt:
„Ja, zeker, dat is zo".
„Daarover wil ik praten." vervolgt
Schroot. „Dat met die tuin was niet in
orde. Het was verkeerd van me. Eerst
heb ik daar niet op gelet, maar later ben
ik het gaan inzien".
„Och, buurman, laat die tuin maar rus
ten".
„Nee. nee. ik wil naar de landheer
gaan. De huurjaren zijn bijna verstreken.
Ik wil bewerken, Verwiele, dat jij je
oude boeltje weer huren kunt. Dan kun
je terug komen. Dan".
„Och, waarom?"
„Om goed te maken, wat verkeerd was.
Dan ga ik nu reeds daarop rekenen met
het werk. Ik maak alles voor je klaar".
„En hoe dan verder?" vraagt Verwiele.
Hij doelt op het gedeelte, dat verhuurd
is aan zijn opvolger, waardoor Schroots
voorstel onuitvoerbaar kan worden.
Maar Schroot bggrijpt het verkeerd en
antwoordt: „Verder blijft alles zoals het
is. Arie jjlijft hier. Pas.bij je verhuizing
komt hij mee en neem ik hem thuis".
Verrast en afkeurend schudt vrouw
Verwiele haar hoofd.
Haar man antwoordt op sombere toon:
„Dat kan niet, Schroot. Daar kan niets
van komen, man".
„Waarom niet?" vraagt Schroot, vast
houdend.
„Arie is hier niet meer. Hij is vanmor
gen weggegaan".
„Weggegaan? Waarheen? Naar huis?
Ik heb hem niet gezien!"
Verwiele schudt van neen.
„Waarheen dan?"
„Naar de burgemeester".
„De bur-ge-méés-ter?"
Een ogenblik zit Schroot verbluft. Dan
vraagt hij dringend: „Wat gaat hij daar
dóén".
„Hij is besloten, zich te melden. Hij
wil niet langer deserteur zijn".
Schroot springt op. Zijn grijze ogen wor
den fel en vijandig. Dreigend schreeuwt
hij: „Heb jij hem weggestuurd? Heb jij
hem je deur uitgejaagd?"
„Hij is gegaan uit eigen beweging. Wij
hebben het hem afgeraden, maar tegen
houden konden we 'm niet".
„Wanneer is hij gegaan?"
„Vanmorgen".
Maar dadelijk leeft hij weer op. „Ik
ga er heen. Ik ga hem halen".
De anderen zwijgen. Ze willen hem
niet ontmoedigen.
Schroot staat op en loopt naar de deur.
In zijn opgewondenheid vergeet hij te
groeten. Maar bij de deur keert hij zich
om en zegt: ,-,Gedag, mensen, je hoort
wel van me, hoe het is afgelopen".
„Ik hoop, dat je slagen zult", zegt Ver
wiele.
„Wat denk je er van, man?" vraagt
vrouw Verwiele, als Schroot met haastige
stappen het bruggetje gepasseerd is.
„Ik vrees, dat het slecht afloopt. Het
is best mogelijk, dat ze hem ook gevan
gen nemen".
„Waarvoor?"
„Voor die doopacte. Hij heeft Arie ge
holpen aan een vervalste acte, waarop
ze de naam veranderd hebben. Dat kan
zwaar gestraft worden".
„En wij dan? Arie is hier maandenlang
in huis geweest!"
„Wij zijn bedrogen met die valse acte.
Wij wisten niet beter, of hij heette Arie
van Schouwen.
Dit antwoord stelt haar gerust. Maar
beiden blijven de gehele dag onzeker en
zenuwachtig.
Inmiddels heeft Schroot het gemeente
huis betreden en de burgemeester te
spreken gevraagd. Zodra hij zijn naam
Een gezellig „onderonsje" tijdens de succesvolle toogdag van de Kamerkring
Leiden der Christ.-Hist..Unie te Gouda. V.l.n.r. de heren: ds G. W. K. Hugen
holtz, Ned. Herv. pred. te Woubrugge, burg. J. J. Steenbakker van Benthuizen,
A. Verboom, voorz. van de commissie voor voorbereiding te Gouda en H.
Kikkert te Emmen lid van de Tweede Kamer.
zijn Zoon gegeven, opdat de verbroken
gemeenschap zou worden hersteld. Wij
hebben nodig, gedurig in Hem te blijven
Dan verstaan wij ook onze roeping in deze
wereld. Zonder Hem kunnen wij niets
doen. Christus' koningschap moet gepro
clameerd worden op elk levensterrein.
In de loop van de morgen werden er
verscheidene excursies georganiseerd. Zo
bezochten de deelnemers de prachtige St
Janskerk met de wereldberoemde glazen,
het St. Catharina-gasthuis, het Pijpenmu-
seum, de plateelbakkerij „Zuid-Holland"
(de mannen kregen zowaar een pijpje en
de vrouwen een kopje!), en „De Produ
cent". waar de heerlijke Goudse kazen
worden gemaakt.
In de middag vonden de sectie-vergade
ringen plaats. De heer W. P. Cnossen te
Woerdeq, lid der Prov. Staten, sprak in
„Concordia" over het onderwerp: „Wy
vragen een rechtvaardig landbouwbeleid".
Voor deze samenkomst bestond grote be
langstelling De heer Cnossen begon zijn
referaat met op te merken, dat de arbeid
van de landbouwer niet naar waarde
wordt betaald. Wij kunnen niet ontken
nen, dat wij een arm volk zijn en ons al
lerlei luxe geenszins kunnen veroorloven.
Maar. dan wensen wij, dat ons gehele volk
die armoede draagt. Wij moeten allen te
rug naar een lager niiveau. Veel schone
woorden zijn er al gesproken, mdar van
alle plannen is bitter weinig terecht ge
komen. Het is alleszins verklaarbaar, dat
er in de kring van de boeren wordt ge
vraagd, of het verantwoord is door te gaan
met de sociale voorzieningen in de land
bouw. Wij verklaren, dat aan het bedrijfs
leven in zijn geheel de gelegenheid moet
worden geboden zich te ontwikkelen-
Boer en tuinder moeten woekeren om te
komen tot een goede beloning van de ar
beid en een redelijke prijs van het pro
duct. Op hen drukken de lasten van de
tijd het zwaarst. De tijd moet voorbij zijn,
dat de boer als minderwaardig wordt be
schouwd. Kan een volk zonder schade
één bedrijfstak verwaarlozen? De c
heid doet wel veel voor de landbouw,
maar wat baat dit alles, als de mense
dit bedrijf straks geen bestaan kunnen
vinden? Wij moeten opkomen voor
economische en financiële rechten va
boer en tuinder. Dit is een belang
heel ons volk. In het slut van zijn rede
zeide de heer Cnossen, dat de boeren
de nodige vrijheid dienen te behouden.
Tendenzen van aantasting van het eigen
domsrecht zijn reeds aanwezig. Het ge
sprokene leverde voldoende stof voor het
voeren van een levendige bespreking.
Jkvr. mr C. W. I. Wttewaall van Stoet
wegen te Den Haag. lid van de Tweede
Kamer, sprak voor de vrouwen over:
vrouw, de Chr. Hist. Unie en de huidige
politiek", terwijl de heer H. Kikkert te
Emmen, eveneens lid van de Tweede Ka
mer, het onderwérp: ..Geleide economie"
inleidde. In ,,'t Blauwe Kruis" refereerde
mr dr J. van Bruggen te Haarlem, lid van
de Prov. Staten van Noord-Holland, over:
„Het sociale verzekeringswezen",
heeft grote moeite gekost de individuele
en liberale mentaliteit te overwinnen en
in een sociale mentaliteit om te zetten,
aldus spr. Dè man in dit opzicht is Talma
geweest. Hij besefte, dat het loon va
arbeider zó moest zijn, dat daaruit
zieningen konden worden getroffen ii
heeft genoemd, wordt hij toegelaten.
De burgemeester is een man van mid
delbare leeftijd.
Schroot groet onderdanig en de bur
gemeester antwoordt zakelijk: „Goede
middag. Is u de vader van de arrestant?"
„Ja, ik ben dé vader van mijn zoon.
mijnheer".
„Dat begrijp ik". Een lichte glimlach
glijdt over 's burgemeesters gezicht
„Maar bent u de vader van de jonge
man, die enkele uren geleden zich hier
gemeld heeft als deserteur? Hij zegt,
Arie Schroot te heten".
„Zo heet hij inderdaad, mijnheer de
burgemeester".
„Indertijd is mijn veldwachter een
doopacte getoond, waarop een andere
naam stond. De naam Arie van Schou-
Schroot zwijgt verbluft.
„Wat hebt u hier op te antwoorden?'
vraagt de burgemeester.
„Dat is mogelijk, mijnheer de burge
meester".
„Wie heeft die acte vervalst, door die
naam te veranderen?"
„Die naam is altijd zo geweest".
„Hoe kan dat?"
Schroot vertelt de geschiedenis van
het gestorven kind en de acte.
„Dat verandert de zaak enigszins. Al
thans voor u. Als uw verhaal werkelijk
waar is". De burgemeester kijkt hem
scherpen de ogen.
(Wordt vervolgd).
den van ongeval en ziekie. De sociale ver.
zekeringen zal men altijd moeten zien
net geneel van het economiscn bestei u
een bepaalde lijd. Wij hebben de taak
sociaai-economisch program voor te
reiden, In het slot van zijn verhar.delm
legde spr de nadruk op ae persooniys
woordelijkheid. De sociale i
woordelykneia van het „dragen van elkar,
ders lasien" mogen wij nooit loslaten
ize tijd van verarming.
Ire avond-meetini
De massale avondvergadering vormbt
het hoogtepunt van ae aag. Mr dr J. J-
Schmal meld een reae over: „Om de toe
komst van Europa". Direct na de bevrij
ding van ons lana geloofden we, dat r
wereld weiara beter zou worden,
begon spr. Wij moe.en vandaag aan
dag echter tot de slotsom komen dat hi
mie. meegevallen is. 't ls alsof een nieuw
mistbank zich over Europa heeft gelegi
Het is nodig, dat wij aandacht schenne
de buitenlandse politiek. De bui.et
iandse aangelegenheden zijn van zulk
fundamentele betekenis, aat wy er
by betrokken zyn. Wy hebbt
als Christenen te doen, wat onze hao
vindt te doen. Als er ergens onrecht g*
daan wordt, hebben wij er mee te m,
is het ideële motief, waarom wi,
ae buitenlandse politiek hebben
laten. Wij treden hierbij niet op als enk
lingen, maar in nationaal verband. Eei
dracht maakt macht! En die macht hel
ben wij nodig om het recht te handhave
Langzamerhand breekt het besef baa
bij andere volken om ons heen r
werking te zoeken. „Ik heb vat
slechts één vraag te stellen: Zijt gij pe
soonlyk bereid u te interesseren voor
toekomst van Europa? De beantwoordii
valt binnen de sfeer van de binnenkam;
aldus sprak mr dr Schmal. Wij moeti
staan achter een federatief verenij
Europa Dit werk kan alleen geschied*
iet de hulp des Heren.
Ds C. A. van Harten ging uit v
gedachte, dat de koninkrijken van de
voorbij gaan. Jezus Christus z
eenmaal komen in volle heerlijkheid. Di
zullen de bergen vrede dragen. Dat
inhoud van ons geloof. Hebben wij di
nog wel een politieke taak? In dit
band wees spr op Daniël, die hoge st
ambten bekleedde. Het Christelyk geio
bevat consequenties, ook voor het po
tieke leven. Wanneer Nederland gewordi
het land van recht en vrijheid, dan
dat daaraan te danken, dat onze Calvin
tische voorvaderen hun politieke taak
de juiste wyze hebben vervuld. Het
niet vanzelfsprekend, dat wij de Bijb
mogen lezen. Die vrijheden kunnen
elk ogenblik worden ontnomen.
Ook de C.H U. wil op haar eigen wij
strijden voor sociale gerechtigheid. Daa
om behoeft men niet socialistisch te
Wij willen sociaal rechtvaardig zijn
genover de werknemer, maar ook tege
over de werkgever'. Ten aanzien
Indische politiek zeide spr, dat het bele
an de regering toch wel uitermate slee
Tenslotte wekte ds Van Harten op
het bestuderen van het program van
C H.U. en het propageren van de begi
Ring Leiden van Chr.-Hist
Jongerengroepen fcijeen
Eind Februari grote propaganda-avoni
Gisteravond hield de ring Leiden
Omstreken van Chr.-Hist. Jongerengro
pen in „Prediker" haar èerste vergad
ring. Aanwezig waren afgevaardigd
van de groepen uit Voorschoten. Leid*
Lisse, Oegstgeest en van de pas opg
richte groep Hillegom. Rijnsburg
Katwijk hadden het in verband met
toogdag van de Kamerkring Leiden
Gouda afgezegd.
De voorzitter van de prov. afdeli
Zuid-Holland, de heer J. Zitman, die
vergadering leidde, betreurde het in 2
openingswoord, dat deze vergaderi
reeds op de 21ste was vastgesteld, to
bekend werd, dat op diezelfde dag
toogdag te Gouda zou worden gehoud*
De heer Züman ging in het kort in
de taak \*n het ringbestuur, dat
hoofdzaak coördinerend zal optreden
o.a. met de organisatie van algeme
ringvergaderingen zal worden belast,
volgde een levendige discussie, waa
bleek, dat de zaken in de groepen Lis
Leiden en Oegstgeest niet naar w<
gaan. Gestreefd zal thans worden ni
een combinatie van de groepen Leiden
Oegstgeest. De ring Leiden en omstrek
zal eind Februari te Leiden een
propaganda-avond houden, zodat
ringbestuur onmiddellijk aan de slag k
gaan.
Tot voorziter van dit bestuur werd 1
kozen de heer J. Zitman, tot secretaris
heer Jac. Eygenbrood. Narcissenstraat
Lisse. en tot penningmeester de heer
van Haarlem, Jan van Goyenkade
Leiden. De namen van de overige 1
stuursleden kunnen nog niet gepub
ceerd worden, omdat de groepen Rijr
burg en Katwijk niet vertegenwoordi
waren en de jonge groep Hille^m
geen afgevaardigden had gekozen.
Voorts werd levendig van gedacht
gewisseld over de wijze, waarop de gr*
pen het programma voor hun verga*
ringen het best kunnen samenstell*
Enige leden waarschuwden tegen al
zware onderwerpen, anderen daar*
tegen waren van mening, dat een sta
kundige studiegroep, als de C.H. Joni
groep nu eenmaal is, geen gezellighel*
vereniging mag worden. Men werd
er tenslotte over eens. dat ook Jiier
gulden middenweg dient te worden
wandeld. Het was nog geeh tien u
toen de voorzitter de vlot verlopen v
gadering kon sluiten.
C. H. JONGERENGROEP LEIDEN
Maandag a s. hoopt de C. H. Jongerf
groep Leiden een vergadering te houw
ten huize van A. van Haarlem, Jan vj
Goyenkade 31. De heer J. Zitman zal rf
inleiding houden over de Indische kwji
tie. Aanvang 8 uur. Nieuwe leden zijn 4
harte welkom.
het lekkere levertraan-product, be
vat vitamines A, C en D, naast
suiker en mout. Meer nut van het j
voedsel, extra calorieën voor do
groei. Eis Sanostol!
prodad