Iltfttipr Cfihsrfif (tfourant
Min. Jonkman laat de Kamer in de mist staan
Wist II
PONDERDAG 18 DECEMBER 1947
ABONNEMENTSPRIJZEN
ƒ0.30 per week; 1.30 per maand;
350 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie verh met adm.-kosten)
ADVERTENTLëN: 0.15 per millimeter
By contract belangrijke korting
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408.
Administratie 22710.
Acht en twintigste jaargang No, 7388
Christelijk-^ationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„StonhmsKcfi te afjfMcwt!
my a bert in tegfjeiKport"
Postrekening 58936.
En erkent hiermee het ontbreken van een
Regeringsplan
De Tweede Kamer pleegt een begroting niet alleen te beschouwen uit financieel
oogpunt, doch er tevens in te zien het ministeriële plan voor het beleid in het vol
gend jaar. Uit dit oogpunt bekeken is het de vraag, of de Kamer de begroting van
Overzee Gebiedsdelen wel zal dienen af te handelen. Want de beantwoording door
Minister Jonkman was gistermiddag van die aard,, dat ondanks het aandringen op
meer licht, van alle kanten gedaan, de Kamer geen steek wijzer is geworden over
de plannen der Regering in de naaste toekomst.
Als gebaar tegenover de Regering, die,
gelijk de heer Schouten (A.-R.) het uit
drukte, ons doet leven in een raadsel
achtige en mysterieuze sfeer, zou het zo
kwaad niet zijn; wanneer de Kamer be
sloot, de slotbehandeling dezer begroting
uit te stellen tot na de terugkeer van alle
ministers uit Indië, in de hoop tenminste,
dat de Regering dan in staat zal zijn de
heren volksvertegenwoordigers wel wat
te vertellen. In deze richting werden gis
teren bij de replieken reeds enige sug
gesties gedaan door de heren Tilanus
(C.H.) en Meijerink (AR.).
Noch de openlijke vragen van de heren
Meijerink (A-R.) en Joekes (Arb.), noch
de sarcastische verwijten van de heer
Romme (KVP), noch de hartstochtelijke
:oep om meer licht in-de duisternis van
Mi het scheiden van de
Londense markt
nog niet altijd „Vier" blijkt te zijn.
gesproken, omdat wij gezien de voort-
schrijdende machtstegenstelling en het
verschil in ideologie, na Moskou, scep
tisch bleven ten aanzien van enig te be
reiken compromis.
Byzonder verrassend is de Londense
debacle dus niet. Men dient echter voor
zichtig te zijn met hetgeen de geruchten-
fabriek ons thans voorzet. De „Grote
Drie" zal thans nog geen overhaaste
stappen doen; de deur blijft óók nu op
een kier, al is het dan maar een kier vaD
een milimetertje, openstaan.
Voor wat de „schuldvraag" der misluk
king betreft, is het weer het oude ping-
pong-spelletje. Moskou zegt natuurlijk,
dat de „Grote Drie" opzettelijk hebben
aangestuurd op deze wending, omdat de
Westelijke Geallieerden van hun zones
een economische vruchten-compote wil
den maken, de samensmelting dus. Maar
uit het andere kamp, bevestigt men nog
eens, dat de Russische antipathie voor
het „plan Marshall", de gereïncarneerde
„Komintern", thans „Kominform" gehe
ten, aanwijzingen genoeg waren, dat Mo-
lotof de splitsing van Duitsland niet op
zou geven.
Objectief, als machtskwestie beschouwd,
ligt de Russische strategie ook voor de
hand, omdat men in Oost-Duitsland en
Oostenrijk zulke belangrijke voorposten
bezet houdt Tegenover de Amerikaanse
„democratisering" van Duitsland staat
de Russische „Sowjet-unificatie" en hoe
zou men hier een éénheid kunnen berei
ken? De „Grote Vier", dus de raad van
de ministers van buitenlandse zaken en
de „geallieerde be
stuursraad" zijn er
altijd nog, al is het
begrip „Grote Vier"
derhalve kan men al
tijd nog weer met elkaar aanpappen, als
men de knoop niet definitief doorhakt.
Maar die Russische tocht door de kier
van de deur moet het laatste greintje op
timisme by Marshall, Bevin en Bidault
wel rheumatisch maken! Het doel was
een constitutie voor een geünificeerd
Duitsland, zeker niet voor een West-
Duitse staat, waar de politieke partijen
in Duitsland zelf immers niets voor z
len voelen. Maar het kan zijn, dat
tot die medewerking worden geforceerde
Het hangt er maar vanaf, wie nu de
volgende zet doet. Marshall of Molotof?
Eerst als de splitsing tussen Oost en
West definitief is, ieder verder diplo
matiek contact wordt afgesneden, ieder
compromis bevroren, eerst dón heeft
„Driemogendheden-conferentie" of
„Driemogendhedenverdrag" inplaats
het Pact van Vier, om Duitsland militair
onder de duim te houden, zin.
WIJ HEBBEN BIJ HERHALING be
weerd. dat Bidault zijn Franse zon«
maar niet zonder meer, aan d«
Brits-Amerikaanse lijmt, omdat de vei
ligheid van Marianne Frankrijk extra
angstig houdt en problemen als het reeds
geannexeerde Saargebied, de toekom
stige status van Rijn- en Roergebied
daarmede samenhangen. Men houde goed
voor ogen, dat de verwezenlijking van
het plan-Marshall o.a. beoogt, Duitsland
in zijn geheel weer op. de been te bren
gen en dit lukt zeker niet, leidt tot de
grootste moeilijkheden, als de splitsing
tussen Oost en West wordt geprovoceerd,
door maar bout portant een West-
Duitse staat uit de politiek drassige
grond te stampen en een afzonderlijk vre
desverdrag met Duitsland te sluiten.
Zulks zou juist koren op de Sowjet-
molen zijn. Het Duitse volk wenst immers
als vurig ideaal het herstel van de po-
litiek-economische eenheid en doen de
Westelijke Geallieerden een stap
richting der definitieve afscheiding, dan
zal Moskou deze daad weten uit te buiten
en de sympathie van het Duitse volk
verwerven.
Dit moet voorkomen worden, omdat
een „revanche"-Duiisland nog niet weet.
wat voordeliger is: Washington of Mos
kouDe doelbewuste, door Rusland ge
forceerde déb&cle der Londense confe
rentie is (?e uiting van negativisme; de
psychologische reactie op het voor hel.
communisme gevaarlijke „plan-Marshall",
dat immers Europa, Duitsland ij^
ste plaats herstellen wil.
In een economisch en politiek-gesa-
neerd Duitsland als éénheid, kunnen de
Russen wel naar huis gaan. Teneinde
zulks te voorkomen is Molotof zelf ook
„naar huis" gegaan; een sprekend sym
bool! Engeland kan de Duitse bezettings
zone onmogelijk meer financieren, de
lasten blijven voor Amerika, hetgeen de
Russen welgevallig is. Misschien, dat de
redevoeringen van Marshall en Bevin
meer positieve onthullingen zullen doen.
Voorlopig: nevell
heer Schouten (A.R.), hebben minister
Jonkman kunnen bewegen iets positiefs
over de toekomst te zeggen. Hy volstond
met een langademige, zonder veel over
tuiging voorgedragen codificatie van de
huidige toestand, zonder enig perspectief
te openen, daarmee de Kamer volkomen
in de mist latende. Nu hebben wij een
open oog voor de moeilijke positie,.waarin
minister Jonkman verkeert. Wat moet hii
zeggen, indien de Regering geen concrete
uitwerking van haar politiek naar het be
ginselprogram van Linggadjati voor ogen
staat? Dit plan moet nog geboren worden
Het tempo van de verwezenlyking moet
worden versneld, aldus prof. Romme. De
Regering denkt er ook zo over en daarom
zijn juist de plannen tot uitzending van
tt een derde deel van het huidige Ka
binet naar Indië opgekomen. Er zijn te
weinig inlichtingen verstrekt over de ge
beurtenissen van de laatste tyd. Ja, maar
de Regering meende zich te moeten hou-
aan de strikte vragen uit het Voor
lopig Verslag. Bovendien is het Indische
beleid veel meer dan vroeger een beleid
het gehele Kabinet en daarom moet
de Kamer eigenlijk niet al te veel ver
wachten van de minister van Overzeese
Gebiedsdelen alleen. Inderdaad, er zyn
nu al vijf ministers, die zich rechtstreeks
met Indië bezig houden: dr Beel, met de
heren Drees, Neher, Jonkman en Götzen.
We zijn meer kolen uit Engeland
te wachten
Volgens een mededeling van de Britse
minister voor Brandstof en Energie is de
Engelse kolenproductie veel gunstiger gé
worden. De export zal daarom in het
volgend jaar verhoogd worden van 112.000
ton per week tot 200.000. Ongeveer 3 mil-
lioen ton wordt naar het vaste land ge
zonden. Nederland ontvangt hiervan
261.000 ton, dus ruim lYi weekproductie.
ZWARTE BLADZIJDE IN HET
GEDENKBOEK?
De Bond van Mobilisatie-Invaliden en
de stichting „De Nederlandse Soldaat"
hebben een open brief gericht tot de
Redactieraad voor het Officieel Gedenk
boek t.g. het regeringsjubileum van H.M.
de Koningin om er op te wyzen dat het
vraagstuk der mobilisatieslaohtoffers van
191418 nog nooit is opgelost, zodat dit
een zwarte bladzijde zou blijven in het
gedenkboek. Zij verzoeken daarom de
Raad te ijveren voor een rechtvaardige
oplossing.
GAAT NEDERLAND ARGENTINIë
SCHEPEN LEVEREN?
Reuter meldt uit officieuze bron te
Buenos Aires dat Nederland als resul-
van de aldaar gevoerde handelsbe
sprekingen, in de komende vyf jaar 30
schepen voor Argentinië zal bouwen en
daarvoor in ruil huiden, graan en lyn-
zaad zal ontvangen.
In het eerste jaar zou Nederland zes
sohepen moeten leveren, waarvan drie
tankschepen.
ERNA SACK IN ONGENADE
De Duitse coloratuursopraan Erna
Sack, bijgenaamd de „Duitse nachtegaal",
ondervindt op haar tournée door Zuid-
Amerika grote moeilijkheden. Zo wer
den haar concerten in Uruguay door een
aantal politieke verenigingen geboycot.
Erna Sack genoot n.l. in het Derde Rijk
de bijzondere bescherming van het mi
ne voor Propaganda.
VANDAAG STELLEN
WIJ U VOOR:
Klaas Tukher, Sassenheim,
Meidoornlaan 30
Klaas is een muzikale envrolijke
soldaat Dat bewijst de foto wel. Hij is
lid van een mondorgelclub en vermaakt
zyn kameraden ook met de guitaar. In
Mei van dit jaar vertrok Klaas Tukker
met de „Kota Baroe" naar Indië. Op het
Men zou waarlijk verwachten, dat het nu
toch wel goed moet komen, maar niemand
weet vooralsnog te vertellen op welke
wyze het goed moet komen.
Wat is het verschil tussen het program
van Linggadjati en de overeenkomst van
Linggadjati? Wel, heel eenvoudig, de
overeenkomst gold alleen voor Nederland
en de republiek. Het program geldt voor
allen, ook voor de andere gebiedsdelen in
Indonesië. Dit program telt een heleboel
grondslagen (wy menen, dat de minister
tot wel 13 kwam).
Maar dit zyn allemaal dingen, w
in feite niet om gaat- Het gaat
houding tegenover de republiek. En
hierbij erkende minister Jonkman, dat de
oude vraagstukken, nl. dat de republiek
niet bereid of in staat is aan een gezonde
rechtsorde mee te werken en voort
diepere oorzaak, dat de republiek
zich opeist de souvereiniteit, toegedacht
de Verenigde Staten van Indonesië,
nog steeds op een oplossing wachten-
In verband hiermede is tevens van
lang, dat minister Jonkman opmerkte, dat
het verlenen van autonomie aan gebieden,
die tot het grondgebied van de republiek
hebben behoord, geen beslissing mag zyn
op kosten van de republiek. De bevolking
zal zich zelf dienen uit te spreken, zoals
ook het accoord van Linggadjati voorzag.
De minister bestreed voorts de mening,
alsof de Regering steeds weer gebogen
heeft voor de eisen der republiek. Inte
gendeel. er is uitsluitend voor gewaakt
de internationale hulpverlening door de
Commissie van Drie zo weinig mogelijk
tegen te werken-
Ook de heer Götzen nam over enkele
zakelijke punten aan het debat deel. Met
deze figuur van minister zonder porte
feuille blijkt minister Jonkman nog niet
geheel vertrouwd te zijn. Zo noemde hij
hem eenmaal „mijn ambtgenoot van Over-
Gebiedsdelen" en later zelfs „myn
ambtenaar". Maar blijkbaar deelt de
ndster zonder portefeuille toch op eet
mysterieuze wijze in de ver
woordelijkheid. Hy vertelde, dat er geen
onwil is om cijfers over de economische
financiële toestand in Indië
strekken. Zij zyn er echter niet, wegens
gebrek aan personeel. Nu zullen er des
kundige ambtenaren in Indië worden ge
detacheerd en dan komt het vast wel ie
orde.
Voorts deelde hij mede, dat door de
Niwin in 1947 100.000 nieuwe en 250.000
oude boeken, benevens 3 millioen tijd
schriften naar Indië zyn gestuurd.
By de replieken diende de heer De
Kort (KVP) nog een motie in,
maatregelen worden gevraagd ter
zenlyking van de reeds lang bestaande
wettelijke gelijkstelling van byzonder
overheidsonderwys in Suriname. Deze
motie wordt ter behandeling tot later be-
Toch 597 millioen dollar
beschikbaar
President Truman heeft gisteren de wet
op de noodhulp aan Europa en aan China
ondertekend. Hierdoor worden dus toch
597 millioen dollar voor tussentijdse hulp
beschikbaar gesteld. De eerste ladingen
graan en kolen zijn al naar Frankrijk
verscheept, nog voor dat de wet onder
tekend werd. De zending voor Italië zal
weldra volgen.
Geen volksstemming over de
Belgische koningskwestie
De Belgische Senaat heeft gisteren het
voorstel tot een plebisciet over de
koningskwestie verworpen. De Katholie
ken onthielden zich op één na van stem
ming, de socialisten waren allen tegen.
Alleen de liberalen stemden voor.
Jaarwedde van Prinses Elisabeth
toch verhoogd
In de zitting van gisteren in het Britse
Lagerhuis is besloten met 291 stemmen
tegen 165 de jaarwedde van Prinses Elisa
beth van 15.000 pond Sterling te brengen
op 40.000. Prins Philips inkomen werd ook
gesteld op het voorgelegde bedrag, ni.
10.000 pond.
Een Argentijns „Marshall-plan"
voor Zuid-Amerika
Dr Molinari, de leider van de Argen
tijnse delegatie op de conferentie te Ha
vanna, heeft gisteren een „Plan-Marshall"
voorgesteld voor de behoeftige landen in
Zuid-Amerika. Hij noemde een bedrag
van 5 milliard dollar.
PRINS BERNHARD MOET HET
BED HOUDEN
Prins Bernhard moet wegens een
lichte bronchitis op doktersadvies
enige dagen het bed houden.
EEN NIEUW TWEEDE KAMERLID
Dr J. C. M. Sweens, burgemeester van
Dongen, heeft zijn benoeming tot lid der
Tweede Kamer in de vacature Smits v
Oyen (K.VP.) aanvaard.
Negen burgemeesters op Kerst
avond voor de radio
Op de vooravond van Kerstmis zullen
tussen half elf en elf uur over Hilversum
I negen burgemeesters de meest aangrij
pende stadia van de laatste wereldoor.og
herdenken, onder de titel „Mijlpalen cp
weg naar de vrede".
Achtereenvolgens zullen spreken: de
burgemeester van Rotterdam, Londen,
Vlissirvgen, Duinkerken, Putten, Lidice,
Overloon, Bastenaken en Wageningen.
Dank zij de zee was het hier nog
niet zo koud
Maar de winter nadert nu toch ook onze
4 grenzen.
In de grote dalen van Europa is de vorst
ingevallen. Dat er nog zo weinig vorst in
land is voorgekomen, danken we aan
de ligging van ons land zo vlak bij ie
Noordzee, die nog een temperatuur van 7
graden heeft, waardoor Noordelijke win
den geen vorst van betekenis kunnen ver
oorzaken.
De winter is dus tot dicht by onze
grenzen doorgedrogen. De verdere ont
wikkeling van het weer in ons land zei
worden bepaald door de bewegingen van
een diepe depressie, die nu over Groen
land trekt.
Weer een geval van geld
verspilling?
Enkele maanden geleden liet de Ma
rine op het vliegveld Volkel (gem. Unen)
schietbanen aanleggen waarvan de kos
ten ruim f 300.000 bedroegen. Nu er ge
ruchten gaan dat deze banen binnen
kort weer ontruimd worden, vraagt het
Tweede Kamerlid Van Vliet de ministers
van Oorlog en Marine of dit geen geld
verspilling is, indien tenminste het le
ger deze banen niet overneemt.
Is een bakkerij momenteel
lonend?
Thans is de commissie geïnstalleerd,
welke aan de min. van Landbouw rap
port zal uitbrengen over de bedrijfsuit-
komsten in het bakkersbedrijf. Zij bestaat
om. uit de volgende leden: prof. dr N.
J. Polak te R'dam, vonrz., dr E. J. Tobi,
dr G. H. J. N. VChaegen en ir S. H. Vis
ser, allen te Den Haag.
Nadat in de Burgerzaal van het Paleis
op de 'Dam te Amsterdam de officiële
overdracht van de nieuwe stadsvlag had
plaats gevonden, begaf de Koningin zich
met de autoriteiten naar buiten, waar
het dundoek plechtig werd gehesen. „De
zinspreuk: „Heldhaftig, Vastberaden,
Barmhartig", welke aan het Amster
damse wapen is toegevoegd, moge de
herinnering levend houden aan Uto stryd.
Uw offer en aan de overwinning."
En dit is George Bidault, die als een Grote Vier deze
haaldeljjk van zich deed spreken cn die men thans i
kan bekUken.
Washington zal der Duitse bezettingskosten betalen
Engeland klampt zich nog steviger
aan Amerika vast
Bidault milder gestemd inzake fusie van de drie zones
NAAR aanleiding van de mislukte conferentie te Londen en de steeds
groter wordende kloof tussen Rusland en de Westerse mogendheden
overweegt Engeland, aldus A.P., een herziening op grote schaal van zijn
buitenlandse politiek.
Heden zou het voltallige Britse ka
binet bijeen komen om de gehele struc
tuur der buitenlandse politiek onder de
loupe te nemen. Verwacht wordt, dat er
oorlopige beslissingen genomen, worden,
welke de toekomst van Groot-Brittannie
meer aan die van Amerika zullen
koppelen. Bevin zal dan ook rapport uit
brengen ten aanzien van de toekomst van
Duitsland, waarop de conferentie tenslot
te is gestrand.
In verband hiermede bracht Bidault,
die nog in Londen vertoefde, een bezoek
aan het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken en had hij later een be
spreking met Marshall.
Er werden over deze ontmoetingen
geen officiële mededelingen gedaan, r
het is een publiek geheim in Londen, dat
zowel de Amerikanen als de Britten de
fusie met de Fransen van harte toejuichen.
Bidault. die weer naar Parijs is terug
gekeerd, is van zins de fusie te aam
den, mits Frankrijks veiligheid geen ge
vaar loopt.
Overeenstemming is tussen Engeland
en Amerika bereikt over de financiering
van beider zones. Dit verdrag is gisteren
in Washington ondertekend. Amerika zal
nu tot eind 1948 driekwart van de totale
kosten betalen.
kwamen de kleine Vier bijeen. Hun be
sprekingen over een vredesverdrag mei
Oostenrijk kwamen tijdens een dispuut
over Ruslands aanspraken op oliebron
nen, op een dood spoor. De vergadering
weni verdaagd, met dien verstande, dat
men voor 1 Februari weer bijeen
komen. Rusland zou van te voren zijn
nieuwe eisen op schrift gesteld hebben.
Rusland zou, in deze conferentie voorge
steld, 50 pet van de huidige Oostenrijkse
olieproductie krijgen en een derde van
de nog niet geëxploiteerde bronnen. Hier
ging het niet mee accoord, maar bleef bij
zijn eis: van beide tweederden!
Molotof weer thuis.
Molotof is intussen met zijn vliegtuig
in Moskou gearriveerd.
Marshall voor de radio-
Minister Marshall, die morgen met de
.Heilige Koe" naar de Ver. Staten ver
trekt, zal Zaterdag om 4 uur desnachts,
Ned. tijd, via de radio verslag uitbrengen
over de conferentie te Londen. Hij zal
ongeveer 20 minuten spreken.
Onrust ln Berlijn.
Duizenden Berlyners bereidden Dins
dag een overhaaste vlucht naar het Wes
ten voor. Zij werden echter hiervan
weerhouden door een herhaalde verze
kering van de Westelijke bezetters dat
zij er niet aan dachten de stad te ver
laten. Een en ander gebeurde na een
mededeling van het nieuwsbureau der
Russische zone. dat de Amerikanen reeds
bezig waren aan de verhuizing van hun
bureaux naar Frankfort.
Toch is men niet helemaal gerust over
de houding van het Duitse volk. De
Britse controle-commissie heeft voor alle
zekerheid orders gegeven om voorbereid
te zijn op een eventuele massa-immigra
tie van Duitsers uit de Oostelijke naar
de Westelijke zones.
Conferenties over voeding en onderdak
voor de vluchtelingen zijn reeds gehou
den.
ogenblik is hij te Pendopo gelegen, waar
hij eigenlijk is ingedeeld bij de tweede
divisie van het mortierenpeloton, en wel
als chauffeur. Maar de carriers ontbreken
nog en dat betreurt hij wel. Nu moet hij
wel veel wachtlopen, maar dat vindt hij
niet zo erg. Want al is de dienst zwaar, het
is rustig te Pendopo. Klaas maakt het
dan ook best, verlangt wel naar huis,
maar acht het zijn plicht in Indië te zyn.
Met de familie hopen we, dat Klaas een
maal gezond en wel zal repatriëren.
DAT op Schiphol twee Indië-vliegtui-
gen met 2000 geschenkpakketten van mi
litairen voor familie in Nederland arri
veerden.
DAT er altijd „kip boven kip" is,
zoals vanochtend op onze redactie bleek
toen J. Cornet, Plaspoelkade 11, Leid-
schendam, met een ei van niet minder
dan 175 gram kwam aandragen.
DAT voor de veldtocht tegen de-ratten
in Noord-Holland, die deze week begon.
650.000 stukjes brood met vergif werden
verspreid en van 914 Febr. Zuid-Hol
land het strijdtoneel wordt
DAT wethouder M. G. W. van Soest-
bergen te Den Bosch, is benoemd tot rid
der in de Orde van O. N.
DAT de A'damse café's met Kerstmis
tot 2 uur 's nachts open zullen zijn.
DAT de 35-j. machinist van de bok
„Grutto", W. Warbout uit Maassluis, in
de buitenhaven van Den Helder is
dronken en hij een vrouw en drie kin
deren achterlaat
DAT de 47-j. metselaar A. J. J., die
Zaterdag bij het drama in de Pijnacker-
straat te R' dam door de 31-j. kellner K.
B. werd neergeschoten, het thans vrij
goed maakt, doch nog uiterst zwak
tengevolge van bloedverlies.
DAT bij goed weer Zaterdag a.s.
tweede overspanning van de brug bij
Keizersveer wordt ingevaren, w«
men terstond begint met het monteren
van de derde.
DAT volgens de Transportcrt binnen
kort een reorganisatie kan worden ver
wacht van de ATO i.v.m. haar verhouding
tot de Ncd. Spoorwegen.
DAT de vereniging „De Zaanse Molen"
de vliemolen „De Strijd" heeft aangekocht
en weer in werking zal stellen.
DAT de visomzet te Elburg dit jaar
reeds een record van f 1 millioen be-
DAT er valse „Philips"-aandelen van
f 1000 van de emissie d.d. 30 Oct '29, in
omloop zijn, gekenmerkt door een af
wijkende omlijsting en het ontbreken
de punt achter de woorden „betaal
baar na aankondiging".
DAT de staking van de textielarbei
ders te Tilburg is beëindigd, daar de
werkgevers het premiestelsel nader zul-'
len bekijken.
DAT de Zwolse arts J. Noordtzij aan
het ziekbed van een patiënt aan een hart
verlamming overleed.
DAT de Ned. Opera morgen vóór het
»rst in het buitenland zal optreden en
el in Brussel met „Hoffmann's Vertel
lingen".
DAT het Drents Genootschap op
Jan. a.s. in Gieten officieel de 50ste
jaardag zal vieren van de Haagse schry-
»r en criticus Ben van Eysselsteyn
DAT op 24 Dec. in Boymans te R"dam
»n Kersttentoonstelling wordt geopend
onder de titel „Rembrandt's familiegroep
temidden van kinderportretten uit de
16e e
17e
DAT het N.V.V. een organisatie
musici en artisten zal stichten.
DAT de laatste twee jaar een oud-Ne
derlander optrad in Berlijn als landbouw
kundig adviseur voor de Britse delega
tie. die verbonden is aan de Geallieerde
Contröleraad en wel colonel dr P. Key-
ser. Ph. D.. een broer van de burgemees
ter van Urk.
DAT het aantal gearresteerden Lv.m.
de fraude aan het Groningse abbatoir.
waar vlees en vet verdween, thans is ge
stegen tot 12.
DAT voor het A"damse B. G. tegen de
voorm. hoofdredacteur van „Het Volk"
W. Goedhuys, 10 j. werd geëist.
DAT M. L. Pilliard is benoemd tot Ned.
consul te St. Louis.
DAT de 13e-eeuwse Ned. Herv. Kerk
te Deersum (Fr.) dringend restauratie
behoeft, waarvoor f 100.000 nodig is.
DAT min. Gielen aan de Tweede Ka-
er een tweede minderheidsrapport, dit
maal van de leden J. W. de Vries en J.
G. D. Kieft, op het rapport van de Ra-
dioraad heeft toegezonden.
DAT het s.s. „Zuiderkruis" gisteren
Dor de tweede maal als Ned. troepen
schip met 1550 man en 1600 Niwin-Kerst-
pakketten, welke op zee worden rond
gedeeld, van R'dam naar Indië is ver
trokken.
DAT de Ned. Zionistenbond 24 en 25
Dec. te A'dam z'n jaarverg. houdt
DAT het Zeemanshuis aan de Veerha
ven 23 Febr. 50 jaar bestaat en
f50.000 bijeen wil brengen als geschenk
voor restauratiewerkzaamheden.
DAT de 19-j. Hage uit Oude Tonge
der 2 slachtoffers is, die tijdens de o'
tocht van Hellevoetsluis naar Middelhar-
nis van de te kleine veerboot viel e
het Haringvliet verdronk.
DAT het hoofd der afd. boekhouding
van het R'dams Electrisch Bedrijf, N. J.
L. Noorlander z'n 40-j. jubileum vierde.
DAT burg. Oud in de R'damse gemeen
teraad scherpe critiek heeft geoefend op
de lawine van circulaires, welke Den
Haag op de gemeentebesturen loslaat
DAT in Hamburg momenteel de groot
ste draaibank van Europa wordt ingela
den om in Amsterdam, in het kader
de herstelbetalingen aan Nederland, te
worden geplaatst bij een der grote
scheepsbouwmaatschappij en.
DAT thans definitief besloten werd bij
de Floraweg te Nijmegen 110 nieuwe wo
ningen te bouwen, waarvoor de gemeen
te ruim 11,2 millioen voorschiet
DAT een desbetreffende commissie
van de 42 woordenlijsten voor de tech
niek, welke samen 9000 woorden zullen
bevatten, er reeds 34 gereed heeft
DAT het 12.000 ton metende m.s. „Bor
neo" volgende week door de werf „De
Schelde" aan de Stoomvaart Mij Neder
land te A'dam wordt afgeleverd en ver
moedelijk in Jan. de eerste reis naai
Amerika maakt
DAT mr B. C. F. van den Berkhof var
Kockengen, le secr. bij de Ned. ambassa
de te Brussel, is benoemd tot
deur in de Belg. Kroonorde.
DAT de 70-j. mevr. Romijn-van Gelder
in haar woning aan de 's-Gravenweg te
R'dam van de trap viel en overleed.
DAT te Meppel de directeur van
rijwielfabriek .Primarius", J. de
diens schoonzoon H. J. V. en 5 arbeiders
van de fabriek zijn gearresteerd wegens
diefstal van- en zwarte handel in rywiel-
onderdelen.
DAT
Maastricht, vroeger raadhuis
bevrijding ontspanningshuis voor mili
tairen, thans wordt ingericht als
soort poppentheater.
DAT notaris F. J. Rensing te Leeuwar
den op grond van het zuiveringsbesluit
berispt.
DAT de tarieflijsten van het handvest
van de handel geraadpleegd kunnen
worden ten kantore van de hoofdgroep
handel,' Zeestraat 78, Den Haag.
DAT Nederland met een officiële in
zending deelneemt aan de jaarbeurs, die
van 24 April t/m 9 Mei as. te Poznan
(Polen) wordt gehouden.
DAT deelnemers aan de jaarbeurs
1227 April te Milaan zich vóór 31 Dec
moeten opgeven bij de Econ. Voorlich
tingsdienst, Bezuidenhoutseweg 62, Den
Haag.
GEBLOKKEERD
GELD
geidsanering contanten af t
bezitten, is blijkens de gepubli*
plannen van minister Lieftinck i
nog geen einde gekomen. De afw
ling der geldsanering zal op allesbehalve
eenvoudige wijze plaats vinden. Er wordt
optierekening, een beléggingsreke-
nimg, een herbeleggingsrekening naast of
de plaats van de thans bestaande ge
blokkeerde rekening geproduceerd en
elke soort rekening heeft aparte bepa
lingen, welke uiteraard nauwgezet die
nen te worden nagekomen.
Het doel van het streven is te komen
tot liquidatie van het geblokkeerd geld,
te verhinderen, dat daaruit mone-
gevaren zouden kunnen ontstaan.
De liquidatie van het geblokkeerde geld
gaat dan ook gepaard met een nieuw
blokkade-wee, daar de vermogensbe
standdelen. welke daarvoor straks ge
kocht mogen worden, nog voor enkele
jaren „aan de ketting" worden gelegd.
Men vreest dat, werd het geblokkeerde
geld op korte termijn vrijgegeven, het
de consumptieve sfeer terecht zou
komen, waardoor nieuwe spanningen
tengevolge van toegenomen koopkracht
zouden kunnen optreden.
Ons grootste bezwaar tegen het door
inister Lieftinck ontworpen blokke
ringsstelsel wordt gevormd door de over
weging, dat het feitelijk op willekeur
berust. Personen, die toevallig op de
fatale datum contanten in huis hadden
banksaldi bezaten, zijn gedurende
lange tijd gedupeerd en zelfs nu is aan
hun ongeluk nog geen einde gekomen.
Effecten, onroerende goederen ed.
worden reeds lang in de vrije sfeer ver
handeld. Degenen, die het vorig jaa*
gebruik hebben gemaakt van de facili
teit om geblokkeerd geM in effecten om
te zetten verkeren thans in de gelukkige
omstandigheid, via deze transacties hun
geblokkeerd geld in de vrije sfeer te
hebben gebracht. De eenvoudige spaar
ders en bezitters van deposito's, die rus
tig hebben gewacht op de vrijlating van
hun eerlijke geld, blijven van dit voor
recht verstoken.
Wat betreft het ontworpen systeem der
afwikkeling van geblokkeerd geld, mer
ken wij op, dat theoretisch een goed
sluitend geheel is opgesteld, maar dat
de practijk zal uitwijzen, dat het gestelde
doel niet bereikt kan worden. De mi
nister heeft nu letterlijk alles willen op
vangen en daartoe een respectabele lijst
beschikkingen in het leven ge
roepen. Afgezien van het feit, dat het
systeem het kenmerk der eenvoudigheid
te enenmale mist, wijzen wij bijv. erop»
dat de mogelijkheid tot belegging vaa
geblokkeerd geld in effecten, gelegen-
hfeid schept om geblokkeerd geld vry ta
maken. Iemand, die een effectendepot
bezit, krijgt straks gelegenheid om voor
zijn geblokkeerd geld op „optierekening"
fondsen te kopen. Hy koopt fondsen uit
zijn eigen effectenbezit ten laste der op
tierekening en verkoopt tegelijkertijd
dezelfde effecten uit zijn oud bezit. Hij
blijft dan dezelfde man, maar heeft zijn
geblokkeerd geld vrij ten koste van
depotdwang tot 1951 van de terugge
kochte „effecten". En de vindingrijke
houder van geblokkeerd geld zal op der
gelijke wijze wel meer middeltjes ont
dekken om onder de blokkadedwang uit
te komen!
Voorts achten wy de vrijage van max.
f 100 geblokkeerd geld, onmiddellijk na
het in werking treden van het nieuwe
plan. onvoldoende. Per 1 Juni 1948 zal
er minimum f300 per jaar van de z.g.
beleggingsrekening worden vrijgegeven.
Maar naar het ons voorkomt, is er veel
te zeggen, dat dit minimum ver
hoogd wordt, met het oog op de kleine
spaarders.
Laat men alle geblokkeerde saldi tot
f500 in ieder geval onmiddellijk vrij
laten, daar op deze wijze veel kleine
rekeningen kunnen worden geliquideerd
de bezitters van geblokkeerd te
goed ten zeerste gerieft
Wil men tenslotte een illustratie van
het ingewikkeld karakter der nieuwe
regeling, dan wijzen wy op de creatie
der z.g. investeringscertificaten. Ten
laste van de optierekening kan worden
ingeschreven op deze investeringscerti
ficaten, welke Staatsobligaties zijn. De
inschrijver ontvangt in gelijke verhou
ding stukken van vijf series, waarvan
gedurende vijf jaren achtereenvolgens
elk jaar een serie ter beurze vrij ver
handelbaar wordt. Maar op advies van
de investeringscommissie kan het dege
nen, die belangrijke investeringen heb
ben te verrichten, worden toegestaan om
zyn investeringscertificaten sneller ia
verhandelbare stukken om te wisselen.
We krijgen dus de figuur, dat geblok
keerd geld na vergunning van de ont
vanger der belasting op optierekening
komt, daarna kan men er niet-vertian-
delbare recepissen van investeringscer
tificaten op ontvangen, vervolgens ieder
jaar een vijfde gedeelte daarvan in ver
handelbare stukken (Staatsobligaties)
omwisselen, terwijl als men urgente in
vestering onderneemt men op korter»
termijn op permissie van de investe
ringscommissie van vrije stukken wordt
geholpen!
Een dergelijke ingewikkelde metbod»
krijgt men met de herbeleggingsreke
ning!
Op papier allemaal alleraardigst, maar
in de practijk buitengewoon lastig han
teerbaar!
De Syrische regering heeft opdracht
gegeven alle clubs en gebouwen van d»
communistische party in het land te slui
ten.
Het totaal aantal slachtoffers in Pa
lestina. sinds het verdelingsplan werd
goedgekeurd, bedraagt nu 263.
Toenemende bewolking
Tot morgenavond verwacht De Bil»:
Geleidelijk van het Noorden uit toene
mende bewolking met later plaatselijk
enige sneeuw of regen In de nacht, voor
namelijk in het Zuid-Oosten van het land,
op vele plaatsen lichte vorst, morgen
overdag weer enige stijging van tempe
ratuur. Later opnieuw wat toenemend»
wind uit Noordelijke richtingen.
ZON EN MAAN.
Vrijdag 19 December. Zon op 8.44 en
onder 16.29. Maan op 12.55 en onder
23.27. Zaterdag 20 December E.K.