Idietturr gnhsctft ÖTournnt
Frankrijk herademt: werk werd heden hervat
Wist II
WOENSDAG 10 DECEMBER 1947
ABONNEMENTSPRIJZEN:
ƒ0.30 per week; ƒ1.30 per maand;
ƒ3.90 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie verh met adm -kosten)
ADVERTENT1ËNƒ0.15 per millimeter
Bij contract belangrijke korting
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408.
Administratie 22710.
icht en twintigste jaargang No. 7381
Christelijk-Nalionaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken Is ohfWfort
tnyn berl in tegljenspoet"
BUR. REDACTIE EN ADMINISTRATIE
HOGEWOERD 103.
Postrekening 58936.
C.G.T. moest bakzeil halen voor de.
regering-Sehuman
Het Nationale stakingscomité zal zichzelf ontbinden
FtANKRIJK is uit een boze droom ontwaakt. Het kan nu weer verlicht
ademen. Na een spoedbijeenkomst van het Franse nationale stakings
comité, waarin de leiders van de 20 stakende vakverenigingen zitting had
den, heeft het C.G.T. bevel gegeven, het werk in Frankrijk hedenochtend te
hervatten. Het stakingscomité heeft daarop besloten zichzelf te ont
binden. Er worden echter fondsen ter beschikking gesteld voor families
van „helden", die gedurende de strijd gevallen of gearresteerd zijn.
In een communiqué van het nationale
■takingscomité, worden allen, die aan de
strijd hebben deelgenomen of deze heb
ben gesteund, gelukgewenst Er wordt
de nadruk opgelegd, dat op 9 December
1.500.000 personen in staking waren en
dat de mijnen en havens geheel stil lagen.
Evenwel, zo zegt het communiqué verder,
is de reactie erin geslaagd, ons front op
verscheidene plaatsen te doorbreken.
Voorts vermeldt het een opsomming
van de resultaten van de staking: Er zal
een nieuw minimumloon gelden met in
gang van 1 December. Stakers en niet-
stakers krijgen familietoeslagen, welke
met twintig procent verhoogd worden
Er komt een maandelijkse duurtetoeslag
van 1500 francs voor alle arbeiders, met
terugwerkende kracht tot 24 November.
Tot Juni'a.s. zal de regering het plan om
salarissen te blokkeren laten varen en
er zuLen maatregelen "worden genomen
ter stabilisering van lonen en prijzen tot
1 Juni.
Het communiqué was ondertekend door
de communistische secretaris-generaal
van de CGT Ben< Frachon, voorts door
..ouis Saillant (soc.).GastonMennousseau
Pierre Lebrun en Julien Racammond.
De franse minister van Arbeid. Daniel
Mayer, drukte zijp tevredenheid over de
opheffing van de staking uit. Hij meen
de, dai de arbeiders thans het econotriéch
aspect van de staking scheidden van de
politieke exploitatie van hun aanspraken'
De laatste stuiptrekkingen
Te Arels in Zuid-Frankrijk is het gis
teren nog tot een botsing tussen stakers
en politie gekomen, waarbij een persoon
gedood werd. Ruim 1500 stakers boden
weerstand, toen de politie een vergade
ring wilde onderbreken. Hierbij werden
de commissaris en acht man gewond.
De sneltrein GenèveLyon is aan de
ingang van de tunnel in het Franse de
partement Aine ontspoord, omdat de rails
waren losgeschroefd Drie personen
den gedood en de tunnel was enige tijd
versperd.
Te Clerrqont-Ferrand is de expresse-
rein Parijs—Nimes voor ontsporing be
hoed, daar baanvakarbeiders tijdig ont
dekten, dat onbekende mannen bezig
i een explosieve lading aan te bren
gen.
Zuivering van veiligheidsdiensten.
De Franse Nationale vergadering
met 413 tegen 184 stemmen een wet
de republikeinse veiligheidsdiensten
zuiveren en van 12.845 op 11.752 leden
te brengen. Enkele eenheden hebben tij
dens de stakingsonlusten bewezen nog al
communistisch getint te zijn.
Rusland breekt bespreking
met Frankrijk af
Vrfj onverwacht heeft de Sowjet-rege-
ring de handelsbesprekingen met Frank-
■ijk afgebroken met het oog op „de vij
andelijke houding", welke het tegenover
de Sowjet-Unie heeft aangenomen.
Frankrijk is hierdoor zeer verrast. De
•egering hoopte een contract af te slui
ten voor de verzending van 300.000 ton
graan uit Rusland.
Sowjet-regering heeft de Franse
repatriëringscommissie aangezegd, het
land onmiddellijk te verlaten.
Frankrijk beschuldigt nJ. twee leden
in de Russische repatriëringscommissie
in „revolutionnaire actie".
Nederland liet niet tornen
aan zijn linies
Geen toegevendheid op het praatschip
De vertegenwoordiger van de Com
missie van Drie heeft aan de Nederlandse
en republikeinse technische comm
een plan voor een wapenstilstand
gelegd. De republiek ging daaronmidel-
üjk op in, doch Nederland weigerde
verklaarde, met een tegenvoorstel
zullen komen. De inhoud van een en
der werd verzwegen, doch Reuter weet
mee te delen dat de Commissie van Drie
van beide zijden een omschrijving
langd had van de of 4 Augustus ingeno
men stellingen, waarna eerst een demar
catielijn zou worden getrokken, en daar
na een gedemilita iriseerde zone ingesteld
onder controle van waarnemers va
Veiligheidsraad.
WEER ééN DODE EN ZES GEWONDEN
IN INDIË.
Op Maandag 8 December verloren de
Nederlandse strijdkrachten in Indië één
man aan doden en zes aan gewonden.
Op Java en Sumatra geraakten Neder
landse posten en patrouilles in gevecht
met. republikeinen. Op Midden-Java
werden geïnfiltreerde republik. troepen
verdreven.
In Wenen betaalde gisteren
iedereen z'n schuld
Wenen was gisteren een stad waar kort
>or middernacht niemand meer schuld
had. Immers vandaag treedt in Oosten
rijk de nieuwe muntwet in werking. Tol
op het allerlaatste ogenblik deed ieder
wanhopige pogingen zijn overtollige
schillingen kwijt te raken. Het eerst wat
betaald werd waren de schulden. Alle
winkeliers en zakenlieden .behoefden
geen moeite te doen om oninbare posten
binnen te krijgen. De schuldenaren kwa
men van zelf.
Velen probeerden ook hun belasting
van te voren te voldoen. Voor de ban
ken van lening was het gisteren „Zwarte
Dinsdag" Het' publiek stond, in lange
rijen om hun pandbriefjes in te lossen.
Bij de conversie krijgt men thans in
Oostenrijk één nieuwe schilling voor 3
oude. Tot een maximum van 150 schil
ling kon voor de normale waarde wor
den omgewisseld.
Haagse bomaanslag opnieuw
voor het voetlicht
Groep de Boer overviel Renkumse
hotelier
Gisteren kwam voor de Arnhemse
rechtbank de zaak tegen de groep De
die o.m. de bomaanslag op de Prin
segracht fi» Den Haag pleegde, opnieuw
het voetlicht. Zoals bekend, speelt
zich het slot van dit drama op 20 Jan.
voor het Hoge Militaire Gerechtshof
Den Haag af.
De 26-jarige' politie-ambtenaar C. F.
Stein uit Renkum, werkzaam bij het Bu-
Nationale Veiligheid, was in con
tact gekomen met de groep Van Heem-
en beraamde met hen
voering van de Renkumse hotelhouder
V. R. Gewapend met een stengun licht
ten hij, serg. De Boer en een korporaal
de hotelhouder van zijn bed en zette hem
uto met de bedoeling hem te
doden. Onderweg heeft verd. herhaalde
lijk de B. aangespoord V. R. te doden,
doch serg. de B. geraakte steeds minder
ivertuigd, dat de hotelhouder een col
laborateur zou zijn geweest.»
De rechtbaqk heeft zich in deze zaak,
waarin alle betrokkenen bij de Haagse
bom-affaire getuigden, hoofdzakelijk be
zig gehouden met de vraag, of het plan
van S. of van De B. was uitgegaan. Serg.
De Boer bleek het slachtoffer van het
„duivelse" optreden van S.
Voorts werd meegedeeld, hoe de ho-
télhouder tijdens de bezetting S. van
zekere dood voor een Duits vuurpeloton
had gered, zodat de. poging om hem
vermoorden, nog meer valt te laken. De
eis was zes jaar met aftrek en f 50.
boete. Uitspraak over 14 dagen.
Vijf auto's in botsing tussen
Delft en Overschie
Journalist werd ernstig gewond
Op de Rijksweg tussen Delft en Over
schie vond gistermorgen een zeer gecom
pliceerde aanrijding plaats, waarbij de
journalist A. Dijkxhoorn uit Delft ern-r
stig werd gewond. Toen de heer D. dé
weg overstak, werd hij aangereden door
personenauto, die door het hevige
nen dwars over de weg kwam
staan. Door de gladhbid botste een
dere personenauto op zijn voorganger.
De chauffeur van een militaire auto,
derend uit de richting Rotterdam, zag
iets vaq dit alles en ramde twee vracht-
uto's, die reeds vlak voor de plaats des
nheils konden stoppen. Zo ontstond een
ravage van vijf op elkaar gevlogen wa
gens. D. is in het gasthuis te Delft op
genomen.
Te Den Bosch is opgericht de N.V.
Verenigde Schoenmachine Mij met
kapitaal van f 100.000.
VANDAAG STELLEN
WIJ U VOOR
Daan Stigter, Hogewoerd 167
en Gerrit de GrauwNieuwe
Beestenmarkt 47, Leiden.
Begin September 1946 vertrok Daan
met de „Klipfontein" naar Indië, zijn
vriend Gerrit volgde hem in November
met de „Kota Inten". Beiden zijn inge
deeld bij het regiment Genietroepen,
waar Daan v als uitvoerder werkzaam is
Vier gulden kolengeld
terug
Aan alle houders van een kolenkaart
TA 707 (gezinshoofden) zal een be
drag van f 4 worden uitgekeerd ter
tegemoetkoming in de lasten, die de
verhoging van de kolenprys met 40
cent in Juli jl. op de verbruikers
heeft gelegd
Kamerbewoners krijgen f 2.40 uit-
Van de diefstal op 't Leidse
D. K. f 12000 terecht
Waar liet de distributie-ambte
naar de rest?
De ambtenaar van het distributiekan
toor te Lelden, die, zoals de Nieii
he Crt. reeds meldde,
arrest was gesteld onder verdenking
vervreemding van een geldkistje met
f25.000 heeft thans, na een uitvoerig
verhoor bekend, zich aan fraude te heb
ben schuldig gemaakt en het kistje t<
hebben weggenomen. Het is de ambte
naar W. de K., die Zaterdagmiddag
Amsterdam is gegaan en daar het trom
meltje in bet water heeft gegooid. Het
nog aanwezige geld stak hij aanvankelijk
bij zich. Op de terugreis heeft hy echter
ook dit kwijt gewild. Hy gooide de por
tefeuille en het foto-tasje, waarin zich
f25.000 bevond op twee verschillende
plaatsen neer bij het station te Haarlem.
Gistermiddag is een gedeelte door de
Leidse politie teruggevonden op de plaat
sen door de K. aangewezen. Blijkbaar was
het nog door niemand ontdekt, zodat ei
ook niets van was weggenomen. D<
vraag is nu waar de rest van het «geld,
i.e. f13.000, is gebleven. Heeft de K. dit
bedrag reeds enige tyd geleden verduis
terd of zou het nog te achterhalen zUn?
Nu de Leidse politie tot nu toe de raad
sels zo spoedig heeft opgelost, twufelen
wy er niet aan of deze vraag zal
ook spoedig beantwoord zijn.
•t roken wordt goed
koper
in aansluiting op ons bericht inzake
de op handen zynde prysverlaging
van rookartikelen deelt het A.N.P.
thans meöe dat begin Februari alle
bestaande sigarettenmerken een prys-
klasse omlaag zullen gaan. Dit bete
kent dat de prys van een pakje van
84 ct daalt tot 72 ct, van 72 ct tot 60
ct, van 60 tot 48 ct en van 48 tot 42 ct.
Ook de prys van een pakje pyptabak
of shag wordt dienovereenkomstig
verlaagd.
Deze prysdaling is mogeiyk gewor
den door een verandering in het
systeem van grondstoffendistributie
en door .medewerking van de in
dustrieën.
WÊÊM
Binnen enkele dagen wordt by de Houtrustbrug in Den Haag een betonnen
zinker uit één stuk „te water gelaten". Door deze zinker zal het Westelyk
gedeelte van de Residentie, waar altyd „weinig druk op de kraan" was, in
ruime mate van drinkwater voorzien kunnen worden.
Onderwijsbegroting in de Tweede Kamer
Verdwijnen de toelatings-examens
voor H.B.S. e.d.
NAAR EEN VIJFJARIGE KWEEKSCHOOL
de film als 1 eer-
bij het aanleggen van een grote begraaf
plaats en Gerrit bureau-diensten ver
richt Reeds kori na hun aankomst in
Batavia kwamen zy na kerktijd in con
tact met verschillende families, die aan
gesloten waren by de PJ.C. Zo vopden
zij een tweede tehuis, waar zij als het
nodig mocht zijn. ook hun hart eens kun
nen uitstorten Ofschoon zy overtuigd
zijn van de noodzaak van hun verblijf
in Indië, zullen de jongens toch blij zijn
na volbrachte diensttijd weer naar Hol
land terug te keren Op de foto zien
links Daan Stigter en rechts Gerrit de
Grauw; tussen hen in hun Indische
„broer" Ferry.
Belgische liberalen wensen
Boudewijn op de troon
Bij monde van haar voorzitter, heeft de
Belgische liberale parlementsfractie doen
weten, dat haar standpunt inzake de ko-1
ningskwestie gehandhaafd blijft. Zij ver
oordelen de houding van de koning niet.
doch wensen dat cjeze zich bescheiden zal
CHURCHILL MET VACANTIE NAAR
MAROKKO.
Churchill zal enige weken rust gaan
genieten in Marokko. Op zyn doorreis
daar naar toe, werd hij heden in Parijs
verwacht voor een kort bezoek.
GROTE VIER WERDEN HET OP EEN
PUNT EENS
Op de conferentie der Grote Vier te
Londen is overeenstemming verkregen
over een gemeenschappelijk in- en uit-
voerprogram voor geheel Duitsland.
Zo zinkt Duitsland
De Duitse politie in de Britse zone
heeft de bevolking gewaarschuwd, in
overlijdensadvertenties geen huisadres
bekend te maken. De toestand is n.L zo
erbarmelijk, dat inbrekers er op uit zijn,
woonhuizen te plunderen, terwijl de fa
milie naar de begrafenis is.
Zo zinkt een vernietigd land
NOBELPRIJS VOOR DE VREDE.
Prof. Henry J. Cadbury, van de Ame
rican Friends Comittee New York, en
miss Margaret Backhourse, van de
Friends Service Council, Londen, ont
vingen heden de Nobelprijs voor
vrede.
De geldelijke krijs van dit jaar be
draagt ongeveer 39.000 dollar.
IN FEBRUARI WEER TELEFOONTJES
MET DUITSLAND.
De Geallieerde bestuursraad heeft be
sloten de telefoonverbindingen van fee-
heel Duitsland met het buitenland, uit
gezonderd Spanje en Japan, na 1 Febr.
1948 te herstellen.
NEDERLANDSE EISEN BETREFFEND!
DUITS GRONDGEBIED.
Te Brussel wordt vernomen, dat er ge
gronde redenen bestaan, dat de Neder»
landse en Belgische territoriale aanspra
ken ten aanzien van Duitsland, welwil
lend zullen worden beoordeeld.
„Ik vond de liedjes zelf ook erg" bekende Ceesje Speenhof alias Juffrouw
Klessebes, die zich gisteren voor het Hilversumse Tribunaal had te verant
woorden, wegens haar medewerking aan het beruchte Zondagmiddag-cabaret
van de W.A.-man Paulus de Ruyter.
(Van onze Parlementsredacteur).
BETREKKELIJK vlug heeft de Twee
de Kamer zich gisteren door de
algemene beschouwingen by de be
groting van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen heengewerkt
Onderwysminister slecht rekenmeester.
Minister Gielen deed enige interessan
te mededelingen o.a. over de onderwijs
vernieuwing. Hy achtte doortrekking van
het beginsel van de financiële gelijkstel-
van het openbaar en het bijzonder
onderwijs, zowel naar boven (V.H.
middelbaar onderwijs) als naar beneden
(kleuteronderwijs) nodig. Met klem be
toogde de minister tegenover de heer v.
Sleen, dat er geen directe noodtoestand
heerst ten aanzien van het aantal onder
wijzers by het lager onderwijs. Hij toon
de dit met cijfers aan. daarbij opmerken
de. dat hij echter nooit een meester iuj
rekenen was geweest.
Op het gebied van het lager onderwijs
op het ogenblik niets dringends met
betrekking tot de'schoolhervorming. Het
kleuteronderwijs zal binnenkort wette
lijk worden geregeld. Aan het hoofdakte
examen zal binnenkort de speudo-weten
schappelijkheid worden ontnomen.
Het V.H. err het middelbaar onderwijs
zal worden ontdaan van de tirannie
toelatingsexamen, omdat dit examen
funeste invloed heeft op het onder
aan de gewone volksscholen.
et kweekschoolonderwijs behoort
krachteris «ijn aard by het middelbaar
onderwijs, doch zal bij een afzonderlijke
wet moeten worden geregeld. Nu is het
niet mogelijk de onderwijzersopleiding
te doen aansluiten bij een middelbare
opleiding, want dan komen er geen
derwijzers genoeg. De minister denkt
zich in de naaste toekomst een 5-jarige
kweekschool, waaraan de eerste twee
jaren algemeen vormend onderwijs
wordt gegeven, de volgende twee jaren
theoretisch en practisch en het vijfde
jaar uitsluitend practisch ohderwijs.
Bij de behandeling van de post „per
soneel" informeerde de heer Tilanus
(CH) naar een merkwaardige stijging der
salariskosten, die de minister verklaarde
uit een drukfout ten aanzien van het
aantal raad-adviseurs. Hij kon de sala
rissen niet precies opgeven, waardoor de
heer Tilanus niet bevredigd was en een
amendement indiende, om de post n\et
een gulden te verlagen, by wijze van pro
test. Op voorstel van de heer Deering
(Arb.) werd de behandeling van het ar
tikel en het amendement verder uitge
steld totdat de minister nadere gegevens
zou hebben verstrekt.
Ten aanzien van de „onderwijsfilm'
toonden de heren Peters (KVP) en Beer-
nink (CH) zich bezorgd over een in over-
URKER VISSERS ONDERSCHEIDEN
Aan de schippers van de Uk. 16 S.
Bakker, en van de Uk 202 L. Kramer, is
het kruis van verdienste uitgereikt, ter
wijl vyf leden van de bemanning
gratificatie en een dankbetuiging va
minister van Marine ontvingen, omdat
zij in de Meidagen van '40 in de haven
van IJmuiden Duitse mijnen hadden ge
ruimd. hoewel zij volkomen onbekend
waren met dit werk.
DAT te Leersum 30.000 clandestiene
eren werden achterhaald, waarvan een
Haagse handelaar de grootste afnemer
bleek te zyn en van de 8 gearresteerden
zich nog een in hechtenis bévindt.
DAT te Maastricht de automobilist is
aangehouden, die Zondagavond bij Val
kenburg een 26-j. jonge nan doodreed en
hij verklaarde wel „een klap te hebben
gevoeld", doch er geen aandacht
hebben besteed.
DAT gisteren te Middelburg de beide
voeten van de 20-J. opvarende
kolenschip, W. Honkoop uit Raamsdonk.
zijn afgekneld daar hij by het
vreren van de sleepboot met zijn voeten
in een lus van de verbindingskabel stond
DAT thans de Kamer van Koophandel
is ingeschakeld by het vrijwaren van be
drijfsruimte tegen vordering door de ge
meente overeenkomstig de Woonruimte-
w.et 1947.
DAT de onlangs ontslagen comman
dant van een bewaringskamp by Fin-
sterwolde, J. A V„ thans is gearresteerd
wegens verduistering van materialen.
DAT bouwvakarbeiders in Nijmegen
gisteren korte tijd staakten uit ontevre
denheid over het wegvallen der „zwarte"
lonen en zy „slechts uit belang der
volkshuisvesting" later weer aan het
werk gingen.
DAT gisternacht uit een winkel te
Nijmegen door het uitsnijden van een
ruit ƒ4000 is gestolen.
DAT te Enschede drie inwoners van
Glanerbrug zijn gearresteerd, die een
aantal zakenlieden voor duizenden gul
dens hadden opgelicht door geld vooruit
te vragen vc
smokkelwaar.
DAT de directeuren-generaal van de
Nederlandse en Engelse P.T.T morgen
het eerste officiële gesprek over de
nieuwe telefoonkabel van Aldeburgh
naar Domburg zullen voeren.
DAT de vorige week aan de grens bij
Vaals enkele in België werkende grens
arbeiders zijn gearresteerd, daar zij wei
gerden de volgens het deviezenbesluit
grensgangers vereiste inschrijvingskaart
in te vragen.
DAT Ned. padvinders 550, van Ameri
kaanse collega's ontvangen, pakketten
hebben doorgezonden naar Berlijn ter
verdeling onder de Nederlandse kinde-
n aldaar.
DAT gisteren op een scjiip in de
euwe haven te Hilversum een partij
garens verbrande, doch een voorraad
benzine alsmede het schip zelf konden
worden gered.
DAT de bankbiljettencirculatie in de
afgelopen week met 25 millioen ver
minderde tot f 2917 millioen.
DAT de StCrt van gisteren o.m. eer
wijziging van de formulieren der loon-
belastingkaart, werknemqrsverklaring er
loonbelastingaangifte alsmede
zenbeschikking geïmporteerd loofhout
1947 bevat.
DAT de Centr. Opleiding Administra
tief Kader van het Ned. leger gisteren
uit Kampen naar Middelburg is terug
gekeerd en t.g.v. dit feit aan gen.-maj.
Berghuys, inspecteur van de COAK, de
bronzen legpenning der stad wefd
handigd.
DAT heden t. g. v. de 282ste verjaardag
van het korps Mariniers op de begraaf
plaats Crooswijk te Rotterdam in tegen
woordigheid van gen.-maj. von Freytag
Drabbe kransen gelegd werden op gra
ven vSn mariniers.
DAT l/j van de Ned. bevolking in
Noord-Brabant w%ont, nL 1.178.700 zielen.
DAT de Middelburgse rechtbank de
citw.v cv. grossiers A. C. de K. en C. J. de K. al-
të'ïeveren ^aardevoUe'daar wegens belastingfraude beiden tol
4 mnd. gevangenisstraf en 10.000 boete
subs. 4 mnd. veroordeelde.
DAT het Haarlemse tribunaal gisteren
tegen de ex-adj.-dir. van de M.T.S. al
daar, de 42-j. G. E. Jansen. 5.jaar inter
nering adviseerde.
DAT het tribunaal te Bergen op Zoom! DAT het 5e bat VI R.L te Maastricht
op 22 Dec. zyn laatste zitting houdt enlop 30 Jan. met de „Nieuw Holland" uit
op 1 Jan. a.s. wordt opgeheven. I Amsterdam naar Indië vertrekt.
DAT vermoedelijk door brandstichting
houtwerk by het laatste paalhoofd op
het Oostkapelse strand grotendeels
nield en de schade op f 10.000 wordt ge
schat
DAT in Nov. voor f28.4 millioen méér
■erd ingevoerd en voor f 15.3 minder
werd uitgevoerd dan in Oct. j.l. toen de
waarde van in- en export, resp. f
millioen en f 217,3 «millioen bedroeg.
DAT het concern N.V. Westlandsche
Hypotheekbank gisteren besloot tot
menwerking met de N.V. Overijsselsche
de N.V. Zeeuwsche Hypotheekbank
G. W. A. de Veer tot directeur be
noemd werd.
DAT de .Rubberstichting" te Delft
deze week de eerste van een tiental
rubbercursussen geeft voor Belgische
M.T.S.-ers.
DAT Italië Nederland officieel heeft
uitgenodigd voor de intern, conferentie
de arbeidskrachten, welke op 26
Jan. te Rome begint.
DAT het 6-jr-Vlissingse oorlogsweesje
Johanna Leydekjcers gisteren met 4 an
dere Europese lotgenootjes per vliegtuig
in New-York is aangekomen, waar haar
pleegvader, de radjozanger Jack Smith
haar opwachtte
DAT i.v.m. de voorgenomen overne
ming van de Hollandsohe door de Nat
Hypotheekbank, zich o.l.v. G. W. v. Ber
gen Walraven te Schiedam uit de aan
deelhouders der „Hollandsche" een be
schermingscomité heeft gevormd.
DAT het „Gedenkboek van het verzet
der Delftse studenten en docenten ge
durende de jaren 19401945" by de
Delftse Uitg. Mij. is verschenen en er
bijna 200 portretten, o.a. van wijlen prof
Jan Mekel, in zijn opgenomen.
DAT de Erepenning in goud is toe
gekend aan dr J. C. J. Bierens de Haan
te A'dam voor zijn verdiensten op 't ge
bied van het Ned. Museumwezen.
DAT de N.V. Hollandsche Sociëteit
Levensverzekeringen te A'dam uitslui
tend voor aandeelhouders voor 1 mil
lioen aandelen op
verhouding
Onbeheerst beheer
de behandeling van de begroting
Justitie heeft de Tweede Kamer
vorige week ook aandacht geschonken
het beheer van vijandelijke vermo
gens en speciaal aan de ervaringen met
het Beheersinstituut, de centrale instan-
deze aangelegenheden. In het
bijzonder mr Terpstra heeft bij deze be
handeling in de Tweede Kamer een voor
treffelijke rede gehouden, welke ook van
andere zijden terecht werd geroemd.
Van het Beheersinstituut waren ver
scheidene stukken ter lezing neergelegd
de griffie van de Tweede garner.
Zoals in ons democratisch staatsbestel
almeer te doen gebruikelijk is, was dit
geschied „ter vertrouwelijke kennis
neming" van de Kamerleden. Met andere
woorden: buiten de Kamer mogen deze
stukken (o.a. een jaarverslag van het Be
heersinstituut) niet bekend worden. Ge
lukkig heeft de Kamer zich ditmaal n:et
met deze gang van zaken verenigd. Zeer
onlangs hebben wij het parlement ver
weten, dat het al te spoedig genoegen
m met vertrouwelijke kennisgeving
n staatsstukken aan Kamerleden, ook
gevallen waarin heel het volk op ken
nisneming recht heeft. Ditmaal heeft d®
Kamer in een ondubbelzinnige motie,
welke bovendien zonder hoofdelijke stem
ming kon worden aangenomen, uitgespro-
dat openbaarmaking van de jaar
stukken van het Beheersinstituut nood
zakelijk is.
Wat in de Kamer door mr Terpstra en
anderen aan critiek op het beheer van
vijandelijke vermogens is geuit, heeft
intussen wel laten zien. dat de wense
lijkheid van publieke kennisneming niet
overbodig is. Reeds lang trouwens wai^n
de ervaringen bij dit beheer vel»
klachten gerezen, niet slechts bij d®
direct betrokkenen, maar bij vele ande
ren. die met dit beheer iets te maken
hadden, zoals advocaten.
Bij het horen van deze klachten kan
men zich niet losmaken van de indruk,
dat degenen, die hier leiding hebben t®
geven, de zaak niet of onvoldoende be
heersen. Zij moesten ook dit moet
erkend teruggrijpen op een erbarme
lijke chaos, zoals deze in de eerste dagen
na de bevrijding was ontstaan.
In die dagen was het immers zo, dat
tal van instanties en bovendien tal van
particulieren, zich gingen bezighouden
met het inbeslagnemen en verdelen van
roerende en onroerende, aan politieke de
linquenten'toebehorende goederen.Vooral
de bemoeiingen van particulieren in dit
opzicht waren, hoe goed wellicht be
doeld in Verschillende gevallen, uit
rechtsoogpunt, op zyn best zonderling t®
noemen. Hoe immers kan een particulier,
die niet over officieel gezag beschikt,
goederen in beslag nemen? In die dagen
werden de „Bureaux roerende goe
deren van vijanden en landverraders" in
het leven geroepen. Van de wijze, waar-,
op deze bureaux „beheer" voerden, wer
den in de Kamer enkele sprekend®
staaltjes medegedeeld. Zo kwam het in
verscheidene .gevallen voor, dat een Per
zisch vloerkleed van een NSB-er in
bruikleen werd afgestaan aan een oor
logsslachtoffer. Maar op de inventarislijst
van het bureau werd het Perzisch vloer
kleed gewoon als „vloerkleed" vermeld.
Zo werd de bruikiener in de gelegenheid
gesteld, het Perzisch vloerkleed duur t®
verkopen en er een goedkoop vloer
kleedje voor in de plaats te leggen. En
het bleef kloppen met de inventarislijst.
„Bureaux roerende goederen" wer
den op 1 Januari 1946 door het Beheers
instituut overgenomen. Maar de chao®
kon niet spoedig worden opgevangen.
Inmiddels kwamen toen begin Mei 1946
enkele ministeriële beschikkingen af.
waarbij het huisraad en de kleding der
NSB-ers werden gevorderd in eigendom
ten behoeve van de Staat. Hiermede
verloren de eigenaren de eigendom. Maar
een ander gevolg was. dat gepleegde on
rechtmatigheden nu nauwelijks meer
waren te achterhalen.
Is sindsdien de toestand verbeterd?
Helaas zeer onvoldoende. Wil men enkele
cyfers? Op 1 October 1947 stonderf nog
ruim 90.000 vermogens onder beheer. En
op deze zelfde datum beliep het aantal
volledig geliquideerde vermogens n;et
dan 296. Met andere woorden: Nog
slechts een derde procent was afgewerkt.
Geen wonder, dat unaniem in de Kamer
werd aangedrongen op commissies vaa
toezicht, die regelmatig controle uitoefe
van haar bevindingen verslag
kunnen uitbrengen. Wij zijn er niet op
uit, NSB-ers de hand boven het hoofd
te houden. Wij hebben meermalen op
handhaving van het recht en op behoor
lijke bestraffing aangedrongen. Bij ver
schillende gelegenheden hebben wy be
denkingen geuit, tegen het gevoerde gra
tiebeleid. Maar met temeer klem mogen
ij eróp aandringen, dat ook in dit on
derdeel van het rechtsbestel de chaos
wordt bestreden en opgetreden wordt
langs geordende weg.
Caféhouder verried illegale
groep (ds Overduin)
Een der toen gearresteerden, thans
gedetineerd, getuigt
Voor het A'dams B G. werd gisteren
tegen de 54-j. caféhouder J. M. Coffeng
wegens verraad 4 j. gev.straf geëist.
Tesamen met zijn serveuse was hij In
November 1942 naar Arnhem gekomen
om eén groep illegalen, w.o. ds J. Over
duin, die buitgemaakte distributiebeschei
den wilden verdelen, in handen der
Duitsers te spelen. Onder de toen door
de Duitsers gearresteerden bevond zich
ook getuige C. A. Reeskamp, die voor
zijn veel en belangrijk illegaal werk
door gen. Eisenhower, van de Engelse
koning en door de Canadese legerleiding
werd gedecoreerd. In de hongerwinter
kwam hij. echter tot overvallen, die in
illegale kragen niet oirbaar werden ge
acht. zodat R. na de bevrijding tot een
gevangenisstraf van vier jaar werd ver-
Dit is de man. in wiens N.S.B.-Caba^
ret Ceesje Speenhof haar liedjes zong
als „Klessebes" optrad; v Paulus
de RuUter. die met zijn schimpscheu-
op Vorstenhuis en verzet een •-
minne houding heeft aange- x v Rustig WCer
De Bilt verwacht to*, morgenavond:
HET KAMERLID SMITS VAN OTEN'
GAAT HEEN nacht op vele plaatsen vorming van
Nakr wij vernemen heef: de heer F. J.| nevel of mist. Weinig wind. Iets kouder
M. Smits van Oven (K.VJP bedankt a's. met hier en daar lichte vorst
lid van de Tweede Kamer, in verband
met drukke andere bezigheden. Als zyn zox MAAN.
uitgeeft in de opvolger komt in aanmerking de heer J Donderdag 11 December Zon op 8 37
H S H I d BIonder 16.29. Maan op 7.37 en ondsff
heidshanden blijven
middel.
Openbaar en bijzonder onderwijs.
In de afdeling lager onderwijs bleef de
Kamer om kwart voor twaalf steken. De
voornaamste punten, hierbij aan de orde
gesteld waren de wijziging van de be
stuursvorm der openbare scholen, het
kleuteronderwijs en de financiële gelijk
stelling tussen openbaar en bijzonder
onderwijs. De heer Thomassen (Arb.)
wilde maatregelen, opdat de ouders meer
invloed op de gang van zaken bij hetj
openbaar onderwijs zouden hebben.
klaagde, gesteund door mevr. van
Muijzenberg—Willemse (Comm.) voorts
over de feitelijke achteruitstelling
het openbaar onderwijs bij het bijzondere.
Wat -het kleuteronderwijs betreft, ver
zette mevrouw van den Muijzenberg
(pDmm.) zich met hand en tand tegen
de gelijkstelling van openbaar- en bijzon
der onderwijs.
In het bijzonder ging de heer Terpstra
(A.R.) .in op de kwestie van het Mulo
examen. Dit moet een particulier exa
men blijven, nu gebleken is, dat de ver
enigingen dit aan kunnen. Er zijn moei
lijkheden met de minister over de exa
menstof.Zo meent de minister, d^t de
vertalingen uit het Nederlands in een
vreemde taal kunnen vervallen. De
verenigingen achten dit niet juist, omdat
er zoveel Ulo-leerlingen naar handels
kantoren gaan. Verder wil de bewindsman
het vak geschiedenis als examenvak doen
verdwijnen. De heer Terpstra waarschuw
de tegen het opleggen van dwang. Het
examen is of particulier, of staatsexamen.
Maar als het particulier is, dan mag de
minister alleen waarborgen eisen voor
een goed examen, maar geen persoonlijke
wensen ter vervulling afdwingen.
Minister Gielen schaft zevende en
achtste leerjaar af
Regeling voor de vakonderwijzer
i een bij de Tweede Kamer ingediend
wetsontwerp tot aanvulling van de L.O.-
wet 1920 wordt de school voor gewoor
L..O. teruggebracht van zeven tot ze«
leerjaren. De mogelijkheid is echter
opengelaten aan een school voor gewoon
lager onderwijs zowel meer als minder
dan zes leerjaren te verbinden een er
aDder met het oog op z. g. opleidings
scholen en centrale assimilatieklassen.
Het ontwerp regelt verder de rechts
positie van de vakonderwijzer door een
nimum salaris van de vakonderwijzer
het Bezoldigingsbesluit vast te leggen,
waardoor enigermate de ongelijkheid in
bezoldiging wordt tegengegaan. De minis
ter deed dit omdat de financiering van
deze onderwijzers de typische taak van
de gemeenten is.
Het instituut van kwekelingen wordt
gehandhaafd met dien verstande, dat men
boven 24 jaar geen kwekeling meer kan
zijn.
één oudlc. M. Sweens, die reeds eerder lid der;«
aandeel, tot de koers van 160 pet. Kamer is geweest.
J 15.35. Vrijdag 12 December N.M.
