ONZE' LITEKATUUMSPIEGEL KONING GUSTAAE 40 JAAK OP DE TKOON NIEUWE LEIDSCHE COURANT 8 ZATERDAG 6 DECEMBER 1947 Op de Willem Ruy, S voelt men zich thuis (Vai onzer verslaggevers) De spreeuw, die, opgeschrikt uit een rieten dekstoel, ln het duister van de avond angstig om de deklampen flad derde, ergens op de Noordzee, was de laatste schakel van de uitvarende „Wil lem Buys" met het vaderland. Eerder, de Waterweg uit, was onze nieuwe Oost-Indië-vaarder zuchtend stil komen te liggen om de loods af te leve ren aan de huppelende sloep, die, van een golfhelling glijdend, natuurlijk tóch niet tegen de „Willem Ruys" bonkte. Ze vlijde zich, juist onder <Jfe neerhangende touwladder, tegen de grijze scheepswand. Even later riep 'n mannenstem „goe de reis" over het water. Toen zon ken de knipper lichten van de Hollandse kust al verder weg en werd de wilde wa terwereld om de Willem Ruys" grijzer en woester, veriatener en wij der. Het Schip met alle lichten aan in hutten en salons, werd meer tot kleine woonvertrekken omgebouwd en in de meeste ervan nam de faieg een centrale plaats in. Want de uitvarende „Willem Ruys" is de gezins hereniging in beeld. Het merendeel van de passagiers zijn vrouwen van in Indië wenkende mannen en de opmerking van één hunner dat zii, na negen jaar ver blijf in Indië, kampen, repatriëring, en verlof irf het vaderland hier pas weer een vertrek had. helemaal alleen voor haar en haar kinderen, is kenmerkend voor Nederland na de oorlog. Die kinderen op het nieuwe schip! Op alle gangen staan wiegen, uit vele hut ten klinken kinderstemmen, door de klei ne planeet steeds wisselend heelal. Een lich tend eiland in een grijze onherberg zaamheid. De grote bete- a dit nieu- Voor het Stoplicht DE ON-TEVREDENE Sinterklaas heeft z*n hotelrekeningen betaald en is vanochtend vertrokken om het week-einde rustig elders door te brengen vóór zijn vertrek naar Spanje. Het is hem van harte gegund. Als ik de rumoeren op de verschillende Mtages, het gebons op ruiten en deuren en de lege autobussen van gisterenavond juist schat, had de Heilige een drukke avond. Vanochtend was m'n eerste werk de stemming onder het publiek peilen. ledei was tevreden. Behalve de heer Garde nier. Het kan ook zijn dat hu' Van Gar deren, heet of Gardist in ieder geval hij is Sinterklaas' gardenleverancier. H{ liep met een somber gezicht, z'n werk plaats door en mopperde over de slechti tijden. ,J3e koekebakker meneer, dU maakt zaken, maar de tijd voor de gard is voorbij. Wordt niet meer gegeven! H< regeltje „Wie de koek krijgt, wie de gard" kan gerust uit de Sinterklaas hymne geschrapt worden. Alles heeft de gard tegen. Met al die zi terij is het natuurlijk uitges uitgerekend Zwarte Piet garden gaat uit delen. Da's één. In de tweede plaats beloven de men sen hun kinderen de gard en ze geven ze koek. En bovendien Is er een neiging alles voor zoete koek op te eten. Ook de gard. Het is als met de paarden en de haver, wie de- gard verdient krijgt hem niet meer. Hier niet en in Batavia niet en in Londen niet. Geen gard voor al die lie den, die ik er beslist een toegedacht had. Koek voor zoete proodjesbakkt een goeie ouderwetse gard! „Bah", zei de gardenier, en hij slin gerde een van z'n befaamde het vuur, dat het versmade geschenk dierlijk verslond OP STOPPER. handelsvloot, ter wereld het eerste werkelijk nieuwe schip, dat in gere gelde passagiers- dienst kwam, is naar mijn smaak z'n huiselijkheid Onze Imdië-sche- pen zijn daar altijd om geroemd. De „Willem Ruys" is een prima voort zetting van die traditie. Een schip waarop de zeven- De „Willem Ruys" staat ln het teken honderd vijftig overal ziet men wiegen en kinderbedje^ JBet is wel vreemd alllemaal, maar gelukkig brengt moeder je enje gaat naar vader. Fijn. heel gauw thuis De hutten werden 't Schandaal van Bondowoso „Samenloop van omstandig heden" de oorzaak Jhr Van Vredenburch, generaa'l Spoor en de heer Abdoelkadir hebben ter plaatse een onderzoek ingesteld naar de dood van 46 gevangenen bij het trein- tarnsport van Bondowose naar Soerabaja, dat veroorzaakt blijkt te zijn „door een samenloop van omstandigheden". Het treingeleide was min of November was een buitengewoon warme dag. De geconstateerde vergrijpen staan in geen enkele verhouding tot de gevolgen en de betrokken personen en instanties blijven verantwoordelijk. De Regering deelde aan het Kamerlid De Groot mede, dat zij aan de Land voogd telegrafisch om inlichtingen heeft verzocht (Het is jammer, dat de aan drang op een onderzoek niet van de rechterzijde is uitgegaan. Red.). DE HEER M. RUPPERT COMMISSARIS DER KXJtt. De aandeelhoudersvergadering 'van de KL..M benoemde tot commissaris, be halve de heren mr dr E. J. M. A. H. Houben en mr A. J. d'Ailly, de heer M. Ruppert, voorzitter van het Chr. Nat. Vakverbond. Deze benoerrirtg is te vergelijken met dde van de heer E. Kupers als commis saris bij de Nederlandse Spoorwegen, kon geleden Het is een erkenning van de bonafide vakbeweging. Leden van de Raad van Bestuur wer den ir F G. den Hollander en dr A Treep Over 1946 wordt 4 dividend uit- NED. BEHEERSINSTITUUT GAAT 240 MAN PERSONEEL ONTSLAAN. De afd. Roerende Goederen van hel Ned. Beheersinstituut heeft haar werk zaamheden bijna beëindigd. In verband hiermee zullen binnenkort 240 personeels leden over heel het land worden ontsla gen. terwijl in 1948 verschillende kanto ren zullen verdwijnen en worden samen- TWEE STRAFFEN GEËIST TEGEN BELASTINGINSPECTEUR. Voor het Leeuwarder Hof werd gister in hoger beroep bevestiging van het von nis der Groninger rechtbank geëist, waar. bij de 43-j. Groningse Rijksbelasting- inspecteur M. Sch. wegens verduistering van grote sommen gelds tot 3 jaar ver oordeeld werd. Na deze zaak moest hij nogmaals te rechtstaan, ditmaal voor verduistering van textiel en sieraden ter waarde van f 540. De eis in appèl .luidde hiervoor 6 maanden, terwijl de rechtbank een jaar had opgelegd. gangen en over de dekken is het ge rucht van hun dravende voeten en in de kinderkamers klingelden de bellen van de winkels, de sprookjeshuizen en de boerderijen, die er fantasie stimulerende objecten zijn. Zij waarborgen de rust voor de oude- uit c t het i Waterweg-landschap bekeken htig trio dat met behulp van een microfoor en vele luidsprekers voor heel de „Wil- In salons, die nief toikdoe^ nerig weelderig zijn, geen drijvende ho- teLhallen of gehoorzalen, met de bedees de .Indische bediening, met de maaltij den, die zonder twijfel een verfijnde smaak demonstreren, maaT waarbij geen enkele» biefstuk- of vis-bakkende vrouw zich een stumper hoeft te len. Degelijk, als een overleggende, gende, hartelijke Nederlandse huisvrouw, dat is de „Willem Ruys". aarom vonden wij, krantens gasten van de Koninklijke juist te pakken. Onze eerste psalmwijzen grijpen terug op de volksliederen Over de ontwikkeling van het kunstlied Terwijl het valkslied bestemd is door het valk gezongen te worden, ribht het kunstlied zich uitsluitend tot zangers, die muziika^ geschoold zijn. Bij een volks lied is dikwijls niet aan te geven door het gecomponeerd werd; vele volks liederen ondergingen in de loop der jaren grote veranderingen eer zij hun defini- vorm vonden. Het kunstlied daar entegen krijgt zijn definitieve vorm altijd onder de handen van. de componist; nie mand zal het wagen het werk van de com ponist te verbeteren. De oorsprongen van het volkslied in Eu ropa liggen im het duister- De krijgslie deren, die de barden in Gallië aanhie- ven, wanneer <je troepen ten strijde trok ken. zijn ongetwijfeld improvisaties ge weest; in vele gevallen zal het moeilijk zijn geweest een grens te trekken tussen een strijdkreet en een muzikale uiting Toen het Christendom in Europa door drong maakte de Kerk zich meester var de poëzie en de muziek, maar op de duur ontstond naast de kerkmuziek een we reldlijke muziek, dde door het Gregori aans werd beïnvloed. ïn de 12e eeuw verheerlijkten de trouvères en trouba dours (ih Duitsland de minnezangers) hun liederen een ideale geliefde- Maar aan dteze kunst van vorsten en edelen bet volk geen deel. Ook met de kunst der meesterzangers had de grote massa het volk geen contact Want door groot aantal wetten en regels was d« spiratie zo aan banden gelegd, dat een I spontane uiting als het volkslied niet ontstaan kon. Sommigen nemen aan, dat het Statenbond, Nederland, België, Luxemburg, Hannover, door .1. Visser, kolonel b.d. N.V. Uit geverij W. P. van Stockum. 1947. Prijs f 0.75. Nederland heeft vroeger de kansen verwaarloosd om zijn positie in Europa uit te breiden. Dit kwam niet door zijn maritieme visie, maar Roor krenterig heid. Landstreken, die Nederlands had den kunnen worden, zonder dat Neder land gevaar liep zijn eigen karakter verliezen, zijn gedenatureerd. Kan dit ongedaan gemaakt worden? De schrijver ziet een andere mogelijkheid. Hij hoopt op een Statenbond tussen de drie landen, die in vrijheid naar elkaar toegroeien en in de verre toekomst verbonden met een wel zeer uitgebreid „Hannover", dat we nu reeds zouden moeten bezetten. „De muziek in de gemeenschap der Kunsten" door dr Ed. Reeser. Uitg. W. L. en J. Brusse N.V., Rotterdam. Bij de aanvaarding van zijn ambt van bijzonder hoogleraar in de cultuurge schiedenis der muziek aan de R.U. te Utrecht, als opvolger van prof. dr Wil lem Mengelberg, heeft dr Eduard Ree ser een rede over bovengenoemd onder werp. uitgesproken, welke in druk is ver schenen en door iedere belangstellende op het gebied der kunsthistorie moet worden gelezen. Dr Reeser heeft hier mede, naar we hopen, een begin gemaakt een uitvoerige studie over de veel omstreden functie der muziek in de ge meenschap der kunsten. Welke invloed de verschillende kunsten wederzijds op elkaar hebben uitgeoefend, is nog steeds interessant onderwerp, fjat reeds op verscheidene dwaalwegen heeft geleid. Na op de ontsporingen op dit terrein te hebben gewezen, geeft dr Reeser enkele aanwijzingen voor het vaststellen van aequivalenten, die als gelijkwaardige stijlelementen in de verschillende kun sten voo^ vergelijking in aanmerking komen (punt en toon, lijn en melodie, vlak en contrapunt? perspectief en har monie, kleur en klank). Het is een zeer gedocumenteerd en interessant betoog geworden, dat doet uitzien naar een i gedetailleerde verhandeling yan hooggeleerde auteur. •„Levensgeluk" van Dr. G. Ubbink.- De auteur is theoloog en psycholoog er willen maar direct opmerken, dat in dit werkje de theoloog het (gelukkig!) ge ien heeft van de psycholoog, niet, omdat wij de betekenis van de psycho logie willen verkleinen, maar, omdat de auteur, als theoloog, steviger gefundeerd staat, dan de pyschologie kan geven. Dat dr TJbbink de wetenschappelijke antithese van theologie en psychologie hebben doorbroken, neen het is bij een pogen gebleven en dit kan ook niet anders, immers „er zijn nu eenmaal ir de Bijbel, geluksbegrippen, die de hori zontale psychologie niet kent" en nooi' zal kennen, want ér is een Vrede Gods, die alle verstand verre te boven gaat. En zo komen wij dan aan het begrip geluk. De zeergeleerde auteur maakt verschil tussen geluk en vrede er recht. „Drf vrede", aldus de schrijver, „is de grondslag van het ware geluk". De o 1 o o g Ubblnk heeft het laatste woord en raakt de psycholoog op achtergrond. Wij kunnen dit werkje gaarne aanbevelen. H. D. M' De man, die Hitier onomwonden de waarheid zei AANDAG viert Zweden's populairè vorst zfln 40-jarig regeringsjubileum. Dit wereld niet ongemerkt voorbij zal gaan. Nog nooit heeft in Zweden een koning zo lang geregeerd, bovendien is de jubilaris de oudste koning di^ de moderne wereld kent Momenteel is hü bijna 90 jaar oud. een nog zeer krassefiguur. Wel heeft koning Gustaaf op advies van zijn doktoren het zo bekende tennis racket moeten verwisselen voor een wan delstok, maar hij gaat nog altijd twee maal per week op jacht in de bossen rond de Zweedse hoofdstad. Hij is vast van plan dit te blijven doen. al zal de Noordse winter nog zou koud worden. Zijn helderheid van geest is nog on verzwakt. Elke Vrijdag presideert hij het tische lunch in de Zweedse legatie te Berlijn in 1933 onomwonden had verteld hoe hij over de Jodenvervolgingen dacht en hem waarschuwde voor de internatio nale gevolgen van zijn politiek. In een persoonlijke brief aan Hitier gaf koning Gustaaf te kennen dat Z1 den boven alles zijn neutraliteit en z standigheid zou handhaven. De koning is in zijn eigen land getuige Stumperveilig in Den Haag Zoals ik julle al vertelde, ben ik („ik" wil zeggen: korporaal Stumper, scheeps hond van de „Jan van Galen") gisteren met het KLM-vllegtuig van Lissabon op Schiphol geland. Ik moest eerst effe bij komen, want een ordentelijke scheeps hond voelt zich pas lekker wanneer Ie een dek onder zijn' poten heeft. Niks voor mij. zo in de ifcht te hange.Ze hebben me toen in zo'n KLM-bus ge douwd en zijn met me naar de Kalver markt ln Den Haag gereden. Daar stond m'n pleegvader al op me te wachten, je officierendoch ik had geen rust in m'n lijf voordat ik de jongens gerustgesteld had. Daarom heb ik ze het volgende ge seind; ..Miste wan Galen.1 Eindelijk ge vonden. KLM thuisgebracht. Vreugde Thans beroemd Kranten vol. Wacht order Promotie. Alles wel. .stumper". Nou kan ik tenminste gerust gaan Stape..- „Wild toerisme heeft een wild zwijn in zijn Heugem (bij Maastricht) af een wandeling gemaakt de St. Pietersberg. Het dier zwom daar voor eerst over de Maas, balanceerde over een sluisdeur en maakte een duik om het ftanaal over te zwemmen. Hierna werd een bezoek gebracht aan een oud „St. Lambertus-kapelletje". Toen de rjienselijke nieuwsgierigheid het hem wat al te benauwd maakte, keerde het beest via dezelfde weg naar Heugem terug. Daar geraakte het wilde zwijn btfna onder een gemeente-autobus, welke voor het dier beleefd stopte. Zwijntjesjagers maakten intusssn tevergeefs jacht op het zwijn, bedacht als ze waren op een hartig boutje voor Sinterklaasavond. Het beest is gewond, zodat de een of ander het toch dezer dagen hoopt te krijgen. De jubilerende Koning Gustaaf heeft zijn populariteit mede te danken aan het feit, dat hij altijd een hartstóchtelijk jager is geweest. Hier ziet men hem In de békende houding. De heer J. A. Schaafsma verlaat de Chr. Vakheweging Volgende week Woensdag wordt de heer J. A. Schaafsma, voorzitter van de Ned. Chr. Bouwarbeidersbond 60 jaar. Na 31 jaar zal hij dan de dienst van het C.N.V. verlaten. Van de N.CR. was hij 22 jaar secretaris en 10 jaar -voor zitter. Het ledental van de N.C.B. is in die tijd hard vooruitgegaan. Nu zijn er 13.000 leden. Bij het 40-jarig jubileum in Augustus 1948 hoopt men de 15.000 be reikt te hebben. AJs het huidige tempo vam 100 leden per week gehandhaafd wordt, schiet de N.CR. over het grootste aantal van voor de oorlog, 16.400, heen. Materieel is er veel voor de arbeiders bereikt. In 1916 toen de heer Schaafsma zjjn levenslot aan dat van de N.C.B. bbnd, hadden de bouwvakarbeiders geen dooi4>etaalde Chri feestdagen. Nu is er een goed functionnerende bedrijfs- unie en een hechte samenwerking met de werkgevers. Volgende week Donderdag zal de heer Schaafsma in een afscheidsreceptie ge huldigd worden. Een tandeloze met haar op de tanden „Het Binnenhof' rtieldt, dat een Haags tandarts, die een patiënt na Dolle Dins dag, hoewel er door materiaalgebrek eer grote achterstand in de aflevering was tóch een gebit wilde léveren, daarvoor f225 berekende en de patiënt nog f45 in rekening bracht voor bepaalde werkzaamheden. De patiënt tandeloos, maar met haar op de tanden, weigerde te betalen. De Kantonrechter werd in de zaak gemoeid, doch deze wilde geen uitspraak doen. voor de Tuchtrechter vonnis had geveld over de prijs. De laatste autoriteit besloot gisteren eerst nog een deskundige te volkslied in Zwitserland gecomponeerd werd, toen Halb Suter de overwinning Semipach bezong. Honderd jaar later de inval van Karei de Stoute in Zwit serland aanleiding voor Feit Weber om 'n lied te componeren, dat later als volks lied bekend is geworden- De Renaissance bracht een omwente ling in de Levenshouding teweeg. Het in dividu werd in het middelpunt geplaatst; wilde zijn vreugde en verdriet uitzingen en in deze sfeer kon het volks lied gedijen. Vele middeleeuwse volkslie deren zijn in een gewijzigde vorm be waard gebleven. Want toen na de hervor ming de behoefte gevoeld werd aan melo dieën, waarop onze psalmen gezongen zouden kunnen worden, greep men terug middeleeuwse volksliederen, die tot psalmmelodieën werden omgevormd. Wie hierover meer wil weten raadplege het boekje van Leo Mens „Over oorsprong styl onzer psalmwijzen." Geleidelijk raakte het volkslied in val. Gedurende enkele eeuwen kende nie mand middeleeuwse teksten en melodieën er. Omstreeks 1800 begon het volkslied Duitsland grotere bekendheid te krij gen. De ontwaakte belangstelling voor he' volkslied heeft de Duitse poëzie sterk geïnfluenceerd. Goethe en andere Duitse dichters hebben dikwijls bij het volkslied inspiratie gezocht en in hun gedichten getracht de volksziel te benaderen- Hier onderscheidt de Duitse poëzie zich sterk de Franse. In Frankrijk begon streeks 1830 de belangstelling voor volkslied te ontwaken. Maar deze belang stelling heeft de dichtkunst niet beïn vloed. Geen der grote Franse dichters heeft bij het volkslied inspiratie ge zocht. Zelfs ten tijde der Romantiek het Franse gedicht literair en philoso phised Met de verschillende ontwikkeling der poëzie in Frankrijk en Duitsland hangt het verschil in de ontwikkeling der lied compositie ten nauwste samen. Een ge dicht als „Die Loreley" van Heine kon als volkslied getoonzet worden. Het bekende, door Mendelssohn gecomponeerde gedicht bectimmt in Gottes Rat" ook. Tal rijke liederen van grote Duitse dichters zijn bezit van iedereen geworden; zij wor den gezongen in de huiskamer, op scho len en gedurende wandelingen. Dooh het is uitgesloten een gedicht var Lamartdne, De Musset, Baudelaire, Ver- laine of Samain zo te oomponeren, dat het door leken gezongen wordt. De dichten van deze dichters zijn te fijnd, te gecompliceerd, te literair dan dat •zij een volksliedachtige melodie eenvoudige begeleiding zouden verdragen. Daarom zijn de liederen van Duparc. Fauré en Debussy, om slechts drie der grootste Franse liederencomponisten liederen voor een muzikale elite. Zij zijn bestemd om gezongen te worden door geschoolde zangers, begeleid te war- door een literair en muzikaal fijngevoe lig publiek. Terwijl vele liederen van Duitse pondsten (wij noemen slechts „Die Blü- mëlein sie schlafen" van Brahms) op de lagere school gezongen worden, is geen enkel lied van Duparc, Fauré, Debussy. Ravel of Poulenc, dat binnen het befeik van leken ligt. In een volgend artikel zal op de liedkunst in Duitsland en Frankrijk uitvoeriger worden ingegaan. Hennie Schouten „Paulus de Ruiter" voor het Tribunaal Jacques van Tol, de schepper van Snip en Snap De schepper van Snip en Snap, Peter Peoh, Stoethaspel, de man die het rendeel van de teksten voor Louis Davids schreef, o.a. diens „Dat is de kleine man' en die tenslotte het tijdens de bezetting beruchte Zondagmiddagcabaret van Pau lus de Ruyter, leidde, Jacques van Tol, had zich gisteren voor het Gooise tribu naal te verantwoorden. Ter zitting bleek dat hij niet minder dam 600 liedjes dit cabaret op zijn naam had staan. Verd. verklaarde thans dat na de twee eerste uitzendingen geen enkele tekst meer vaii zijn hand was geweest, en be riep zich voorts op zijn illegale werk. Hij had in '42 J. Hahn, alias Peter Pech, uit de gevangenis te Leeuwarden bevrijd en verscheidene Joden en spoorwegman nen laten onderduiken. Uitspraak over 14 dagen. De „Nieuw Amsterdam" is gisteren uit New York een vacantie-kruistocht naar de C?araïbische Zee begonnen. Op 17 Dec. wordt het vlaggeschip te New York terugverwacht, waarna hel op 20 Dec. weer in de gewone mail dienst ko^at. .Zweedse kabinet en zelden verzuimt hij een vergadering van de Buitenlandse commissie van $ijn parlement. Koning Gustaaf heeft Koningin Vic toria en Koning Edward de Zevende van Engeland ontmoet, met Disraeli gespro ken en Bismarck gekend. Hij ontmoette de Czaren Alexander de Derde en Nico- laas de Tweede van Rusland.'en aan schouwde Keizer Franz Joseph in zijn glorietijd en kende Wilhelm II van Duits land. Koning Gustaaf ontmoette ook Hitier. Rood van toorn is de Führer vertrokken, nadat de koning hem, tydens een drama- geweest van grote veranderingen. De be- volking van Zweden is tydens zijn leven bijna verdubbeld. Van een 4and dat bijna uitsluitend van de landbouw bestond ver anderde Zweden in een industriële natie, waarbij de democratie alle muren heeft geslecht De Zweden zijn zeer gesteld op hun vorst. Zij verlaten zich nog steeds op zijn wijsheid en ervaring in politieke zaken. Zij houden van hem om zijn sportiviteit, zijn liefde voor het leven in de open lucht en om zijn eenvoudig optreden. De gehele wereld zal meeleven met het Zweedse volk en zijn jubilerende vorst Opheffing grenzen voor vrachtautovervoer Ook Nederland wil aan de proef deel nemen. De ,,New York Times" meldt uit Genève dat de regeringen van 8 Europese landen, waaronder Nederland, en van de drie Westelijke zones van Duitsland ln de Econ. Commissie voor Europa der V.N. zijn overeengekomen met ingang van 1 Jan. bjj wijze van proef voor de duur van maanden de grenzen op te heffen voor het Internationaal goederenvervoer per vrachtauto op de grote wegen. De acht bedoelde landen zijn Engeland, Frankrijk, Nederland, Zweden, Zwitser land. Italië, Denemarken en Tsjechoslo- wakije. De overeenkomst heeft voorlopig alleen op het transitoverkeer .betrekking, doch op drie landen na hebben alle onder- laars van de overeenkomst zich be reid verklaard, ook voor het afleveren goederen vrachtauto's vrije toegang te versohaffen. Men noemt te Genève deze over komst een van de belangrijkste resultaten de Europese economische samenwer king sinds dé oorlog. En de schaar KNIPT. modellen. Deze deux-pièces geeft een geheel apart effect door de driekwart mouw, de onderkant met een sefhuine bias ds gemaakt in dezelfde kleur als de garnering onder de inknip eohouderpas onder de ceintuur. De rug heeft een Van kindsbeen af heb lk uw bekoring gevoeld, heerlijke Decembermaand, met korte donkere dagen en lange, lange nachten. Op de velden is het zo vredig stil en 't is alsof er overal in de lucht ts zweeft van een zalige verwachting, •n groot voorgevoel. Grauwe dagen, grijze nachten, bleke mist en bleke maan. Het zönnelachje to- weemoedige schoonheid buiten op de winterse landouwen, op akkeri hier en daar, met een groene belofte oogst, over bruinrode eikenhagen, tegen de donkerte der bossen met hoog daar» boven het zachte blauw van een heldere noorderhemel. Het zonnetje is zeldzaam. Bij af en toe een heldere stralende he mel leven in mijn oude herinnering aan die lange schemeravond van het jaar het meest aan die vochtig, zachte stille dagen met schemerige luchten, zo zacht, dat de vogeltjes genoeglijk sjilpen en kwetteren in het hout. „De donkere da- Kerstmis", zo klinkt het somi op verdrietige toon. En menige huismoe der pruttelt wat, 'dat het de ganse liev« de binnenkamer niet licht wordt. Hel gevoel ligt bij mij: ^Vaarom toch dat mopperen? Geven die nevelen niet juist sfeer van intimiteit, geëigend tot heerlijk mijmeren, als de weg ons over izaam h*htenpad voert? 't Is alt alleen is in de kleine wereld van zichtbare dingen. Na een blijde erken ning, een groet, verdwijnen donkere ge stalten in het mystisch grauw, 't Is luiste- dan, als wachten op een verrassing, Onbekende klanken komen uit verre verschieten. Heel de natuur luistert naaf geluiden, die zich verliezen in het ge- sluierde grauw. Stil is de wereld, wij wachten met haar het wonder. Advent. Hoe zegt ons gezang het ook weer? „Hij komt, d« Machtige met schragen Hij nadert, liefelijke naa de schoonste schouderstuk en is iets ruim ln de taille aangezet. Het rokje is geheel glad valt net onder de knie. In het bijzonder is deze deux-pièces geschikt voor slanke figuren. Benodigde stof: 2,50 meter 140 breed. Voor de garnering is nodig 35 cm van 90 breed. Verkrijgbaar i maten 40. 42, 44 en 46. Zolang er patronen in voorraad zijn kunt U ze afhalen aan onze bureaux Grote Marktstraat 7, Den Haag, Bad huisstraat 166, Scheveningen en Hoge- woerd 103, Leiden, tegen de prijs van 35 cent. Toezending per pos* geschiedt na ontvangst van 50 cent. Financieel Overzicht I van de week Feestelijkheden te Stockholm Stockholm staat Maandag begrijpelij kerwijze in het teken van de herdenking van het jubileum. Het Koninklijk Paleis zal des avonds verlicht zijn door zoek lichten van oorlogsschepen. Voor het paleis zullen 400 zangers de jubilaris vaderlandse liederen toezingen Des ochtends zullen alle klokken in de stad luiden, terwijl er in de St. Nacolaas- kerk een dankdienst zal gehouden wor- Voorts zal de Koning zelf in de raad zaal van het paleis luisteren naar een adres van hulde van het gehele Zweedse tfolk, voorgelezen door de premier Tage Erlander, Het scheen alsof de aandelenemissie Kon. Petr. haar greep begon te verliezen. De claimómzé?ten liepen terug en de prijs was lager, waarna herstel kon in treden. Scheepvaart bleef in goede stem ming, aand. Ned. Handel Mij waren wil lig op dividendgeruchten. Men mag aannemen, dat dp tussentijdse hulp aan Frankrijk en Italië er door zal komen en daarna zal Amerika's inflatie- bestrijding en het plan-Marshall-de aan dacht vragen. De Am. goederenmarkten hebben nl. de hulp aan Europa met prijs stijging begroet, daar men een tekort in Amerika zelf vreest. De index der levens- middelenpryzen was 25 Nov. jj. reeds 10 pet hoger dan 25 Nov. '46 en het lijkt alsof de opwaartse tendens nog niet afge lopen is. Maar regeringscontrole vindt veel tegenkanting. De tijd dringt voor Europa en men vraagt zich af of de hulp nog op tijd zal komen. Op de beleggings- markt wacht men met spanning op de 3%%-obligaties Kon. Petr. 'op welker emissie voor enige milliarden is ingeschre ven. Men kan in dit fonds een behoor lijke handel verwachten met een koers van enkele punten boven de emissie- prijs. Voor het óverige waren de koer sen vrij stabiel en staatsleningen trokken iets aan. Opvallend is dat sinds begin October 3% obligaties Ned. 2 punten gedaald zijn en een nieuwe staatslening (1947) 1 Deze stukken mogen pari in betaling worden gegeven voor aansla gen in kapitaal heffingen. Desondanks blijft de stemming ongeanimeerd en vrees is gewettigd als deze steun weg valt. Naar men weet, staat in de lenings voorwaarden der gestaffelde staatsle ning 1947, dat inkoop volgens ijlan dient te geschieden als de koers ter beurze 97% bedraagt. Overigens mag opgemerkt worden, dat de minimum koers, waar voor 3% grootboekinschrijvingen 1946 in vry geld zullen mogen worden omgezet, in het licht der huidige noteringen van staatsleningen te hoog gegrepen schijnt Immers een koers van 98% voor*n groot- boekinschijving ligt hoger dan de notering 97%% voor 3% staatsleningen. Het jaarverslag van de Nwe Ned. Amer. Hyp.- bank deelt mede, dat de Ned. Bank geen toestemming verleende tot voortzetting van het bedrijf in Amerika. Het ligt voor de hand dat dit besluit ook betrekking heeft op de- andere Amerika werkende hyp. banken. Zou de liquidatie der hyp. banken voortgang vin den dan ls versnelde aflossing op de uit staande pandbrieven e. a. waarden v schynlijk. Blijkens de aankondiging is op 6 pandbrieven Holland-Canada Hyp. bank een rente-uitkering van 7' 28% te wachten. Aflossing a pari zo niet tot de onmogelijkheden behoren. De 3 obl. Ver. TransatlanJ. Hyp. banken noteren ongeveer 95%, maar zouden bij gedwongen liquidatie a pari worden ge delgd. Ter beurze wordt ernstige critiek geoefend op de zg. regeringsvoornemens inzake depotdwang voor alle binnen- buitenlandse effecten hier te lande voor binnenlandse effecten effecten het buitenland. (De Ned. Bank spreekt dit plan nog tegen.) Dit zou het laatste restje vertrouwen in de Regering doen verdwijnen en de effectenmarkt z< schade toebrengen. Over depotdwang van effecten ls nog niet beslist. N.a.v. de geruchten als zou de Ned. Bank de invoering overwegen var pótdwang van effecten aan toonder ter voorkoming van ontduiking van devie- zenbepalingen, deelt de Bank mede, dat op dit punt nog geen beslissing is geno men. Hoewel Engeland en Frankrijk reeds genoopt waren deze dwang in te voeren, wil de Bank eerst overleg plegen of er niet de mogelijkheid bestaat, met andere middelen hetzelfde doel bereiken. DECEMBER zal zwakheid n Wie wij zingen, Wieni langs de wolken ruist", in allen, die de wereld heeft gezien: De Heiland. Christus en zijn heerlijk feest zijn in aantocht. Reeds op zich zelf reden genoeg om stil te wor-- den. Is het niet alles één groot wonder Gods almacht, die dit kindeke%aan deze zondige wereld heeft gehad, dat HU zelf gekomen is uit zijn heerlijkheid op deze aarde, met al haar duisternis en armoede en lyden? En achter het kindje in de kribbe na dert het nieuwe jaar vol beloften van een ve lente en een. nieuw geluid, is iets heel moois op komst. Dat voe- we ook des avonds in ons gezellig u woonvertrek rondom de haard, de thee ketel zingt en we luisteren aandachtig gaarne naar verhalen van oude tijden of iar een lieve stem bij het klavier: „Sneeuwvlokken dwarrelen, nevelen rijzen, somber en dicht. Grauw zijn ds nachten, dor zijn de velden, flauw slechti verlicht wy hebben de boodschap der lief de verstaan. Wy denken aan dat andere lied van de uitziende wachter op de toren: „Ziet, vertoont zich uit het donker. Niet alree der bergen top? Gaat met zacht en rein geflonker Ginds de morgenster niet op?" En Jasaja's profetieën zeggen het %o mooi aan: „Maakt U op, wordt verlicht, want uw licht komt en de heeriykheid des Heren gaat over u op! Nog heb ik mU laten vertellen va Midwintershoren, die in Twente op stills Decemberavonden over het slapende landschap klinkt en van het Thomas- luiden op de kortste dag en in de langste nacht des jaars. Dat kennen wij hier niet. Maar tooh voelen wij December als de blyde avond ,voor een hoge feestdag, wanneer de lichten zullen worden ont stoken, de priesters hun feestgewaden zullen dragen en in alle kerken in schillende modulaties en vormen het „Tt Deum" weerklinkt, een dank- en loflied, omdat hij gekomen is, die in de donkere Decembermaand door alle ziel ls beid. LEIDEN J. Ph. MAKKINK, De K.L.M. blijft op Lydda vliegen Uit het bericht over de luchtverbin- dingen der KLM, hebben we gisterei ten onrechte gedistilleerd, dat de ver binding met Lydda voorlopig opgeheven nl. niet het geval, want de dienst^ óp Lydda wordt tweemaal per week, e maal over Genève-Rome en de tweede 0 maal via Marseille-Rome gevlogen. Door de staking op het vliegveld in Marseille ,c landt de machine op laatstgenoemde vlucht voorlopig niet in Marseille, i vliegt op weg naar Lydda regelrecht^ van Amsterdam naar Rome. Wel is de directe Verbinding Amster- [£e] damMarseille gestaakt, doch dit ge- e schiedde in verband met de voorberei- 1C ding van de verbinding Amsterdam— BazelMarseille, met aansluiting naat Afrika, die 1 Maart 1948 gaat werken. len.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 4