DE WEEK
DE WEEK
NIEUWE LETDSCHE COURANT
S
ZATERDAG 6 DECEMBER 1947
Stadsnieuws
Goed geoutilleerde textielfabrieken vormen
het hooforgaan in Leidens industrieleven
Hoe de ontwikkeling van de textielnijverheid zich voltrok
De. textielindustrie in onze stad riep er
roept nog by velen de belangstelling vooi
de Sleutelstad wakker. We kunnen ge
voeglijk zeggen, dat deze tak van in
dustrie in Leiden wel tot byzondere ont
wikkeling is gekomen. Wij zyn er groot
door geworden en ook nu nemen
goed geoutilleerde textielfabrieken in het
industrieleven een zeer belangrijke
plaats in. Leidens groei en bloei hangt
ten nauwste samen met de textiel
industrie en dus is het goed, eens na te
gaan, welke gegevens ons, betreffende de
ontwikkeling van dit hoofdmiddel van
bestaan in onze stad, ter beschikking
den, vond men in strenge bepalingen.
Alles werd nauwkeurig in reglementen
vastgelegd en de gefabriceerde produc
ten moesten aan hoge eisen voldoen.
Inzinking.
Verliepen de zaken aanvankelijk naar
wens. tegen het einde van de vijftiende
eeuw deed een depressie-periode haar
intrede. De handel kromp ineen. De toe
stand op staatkundig terrein was in hoge
mate mede debet aan de inzinking. Er viel
in Leiden niet veel meer te werken en te
bereiken, tengevolge waarvan talrijke ar
beiders zich in andere plaatsen vestigden
De Regering nam scherpe maatregelen,
Vanuit de Sleutelstad Is na het ontstaan van de Leidse textielindustrie door de
loop der eeuwen, ondanks inzinkingen een onafgebroken stroom producten de
wereld ingezonden. Ook na de oorlog wordt er weer Intensief gewerkt om de
Leidse dekens wereldberoemd te houden.
Voor 1574, het beruchte jaar van hetl even was er weer een opleving te bespeu-
beleg, was hier alleen de lakenindustrie ren, doch daarna lieten de tijdsomstan
digheden zich wederom duchtig gelden;
Reeds in de veertiende eeuw werd
deel van dit bedrijf, t.w. het vollen, of
ficieel geregeld. Tevens wordt er in de
oude kronieken melding gemaakt van
een belasting, die geheven werd met be
trekking tot het verkopen van geweven
stoffen. De huisnijverheid was in die
tijden van grote betekenis. Langzamer
hand werd het persoonlijke werk in huis
echter vervangen door de gezamenlijke
arbeid van mensen, die de arbeiders bij
zich aan huis in dienst namen. Zo ont
stonden eigenlijk de kleine „huisfabriek
jes", waar lakens bereid werden.
Superieure kwaliteit.
Deze industrieproducten waren van su
perieure kwaliteit en genoten tot ver
over onze grenzen ruime bekendheid. De
uitvoer werd dan ook met kracht ter
hand genomen. Onze goede producten
hadden wij feitelijk te danken aan het
buitenland, want Engeland b.v. leverde
ons voortreffelijke wol. Een situatie dus.
die Engeland bekend maakte om zijn
wol en ons in niet mindere mate beroemd
deed worden om het gedegen vakman
schap, van de textielarbeiders Het is be
grijpelijk. dat. men al spoedig te kampen
kreeg met de zucht naar concurrentie
De één probeerde in de kwaliteit van de
lakens de ander te overtreffen. Een mid
del bij uitstek, om dit effectief te bestrij-
Cor de Groot in Leiden
„De Nederlandse meesterpianist", ■Cor
de Groot, hoopt op Dinsdagavond 16 Dec
a-s- in de Stadsgehoorzaal een concert te
geven, waarvoor een Chopin-programma
is samengesteld. Het geheel wordt geor
ganiseerd door „De Leidsche Kunstkring
voor Allen."
Ned. Reisvereniging
De afdeling Leiden van de Ned. Reis-
ver. hoopt Zaterdag 13 Dec. de Pales-
tina-diorama's te «Haarlem te bezoeken
Maandag 15 Dec. volgt een lezring met
lichtbeelden over Roemenië door mr S
Pragano en Woensdag 14 Jan. een cau
serie van de heer L. A. Duprée uit Nij
megen over „Lichtende kleuren in het
zonnige Zuiden".
Tot directrice van het rusthuis der
Geref. Kerk aan de Hooigracht is be
noemd zuster D. Nieuwenhuizen te
Utrecht.
HAAGSE POLITIERECHTER
Bonnenhandel
De fabrieksarbeidster H de L- te Alphen
aan den Rijn had er een bonnenhandel
tje bij gedreven, zo constateerde de Offi
cier bij de Haagse politierechter waar ver-
dachte terecht moest staan. Het betrof
meer dan een enkel bonnetje, en daarom
luidde de eis zes weken gevangenisstraf.
Ten spijt van het verzoek of het geen
voorwaardelijk kon worden, legde de
rechter drie weken gevangenisstraf op.
Clandestien geslacht
De veehandelaar H. J. D. te Voorscho
ten had clandestiene slachtyij uitgevoerd,
die naar het oordeel van de Officier voor
de zwarte handel bestemd was. Daarom
vorderde hij zeven maanden gevangeni
straf met aftrek van preventief De raads
man, mr v. d. Oever wees op de moei
lijke* omstandigheden waardoor verdachte
tot het feit was gekomen, en pleitte cle
mentie. Het vonnis werd vijf maanoen
gevangenisstraf met aftrek van prevr-
tief.
De politierechter wilde de los-i
beider G v. d. D- te Lisse nog een kans
geven buiten de gevangenis te blijven,
hoewel hij dat naar hel oordeel van de
Officier niet verdiende Verdachte had
zich nl. schuldig gemaakt aar. handel in
textielpunten, waarvoor de eis luidde
vier weken gevangenisstraf De politie
rechter veroordeelde tot f 50 boete ot
25 dagen hechtenis, en voorwaardelijk
drie maanden gevangenisstraf
jaar proeftijd.
Te veel bollen
De bloemistknecht W. van B te Lisse,
had zich niet gehouden aan de voorschrif
ten betreffende de bollencultuur, en eer
flinke partij bollen in strijd met de be
palingen voorhanden gehad. De Officier
wees op de noodzakelijkheid dat die ge
handhaafd worden, en vorderde zes we
ken gevangenisstraf. De rechter veroor
deelde tot drie weken gevangenisstraf.
HAAGSCHE RECHTBANK
Geld bewaard
De instrumentmaker G. J M. te Lei
den had van iemand plm. f 150 gekregen
om dat geld te bewaren, doch verdachte
had zich het geld toegeeigend Gezien de
rapporten over verdachte, wilde de Offi
cier hem nog een kans geven en vorder
de een jaar gevangenisstraf, waarvan acht
maanden voorwaardelijk met drife jaar
proeftijd en aftrek van preventief.
kwam een tijd van verval. Het textiel
bedrijf bood weinig perspectief. Toen'
vond he; beleg plaats De geprangde be
volking werd de lust en kracht
werken ontnomen. Het leven lag lam. De
bevrijding, die, zoals we weten, lang op
zich liet wachten, bracht daarentegen
afdoende verandering met zich i
Engelse vaklieden kwamen naar
stad. omdat hier blijkbaar meer emplooi
hun land Verschillende afde
lingen in de textielindustrie werden op
gericht. Men streefde naar een differen
tiering van het bedrijf. Hallen werden
gebouwd, waar ontstane producten
aparte bewerkingen werden onderwor
pen.
„Verfynlngr" der producten
Voor de Franse inval in ons land (1672)
beleefde de textielindustrie een periode
ongekende bloei, De bedrijven gingen
meer toeleggen op een „Verfijning"
de producten. Het „Rampjaar" zette
echter een streep onder de phaze. Ons
land werd door vier staten overvallen,
•politiek en economisch geraakten we in
een impasse, die een stempel heeft ge
drukt op de verdere ontwikkeling vin
de landelijke textielnijverheid in het alge-
Leiden in 't bijzonder
De Franse Revolutie, die zich in 1769
begön te voltrekken, maakte de inzin
king in onze stad althans compleet. De
volgende cijfers zijn hiervoor illustratief:
omstreeks lïOO werden er hier ongeveer
25.000 lakens gefabriceerd. In 1800 be
droeg het aantal niet meer dan 1000! Lei-
vvas er wel uitermate slecht aan toe;
het Zuiden des lands kon de ontwik
keling tenminste gestadig voortgaan.
Thans opleving?
De tijden zijn veranderd en de toestand
an de Leidse textielindustrie met hen.
Thans staan wij weer in de rij van ste
den. die haar goede naam mede te dan
ken hebben aan de textiel, die er van
daan komt En wij némen zeker niet de
laatste plaats in. De textielpositie is. jam-
genoeg, van die aard. dat de bedrij-
nog niet dat kunnen fabriceren, wat
graag zou willen Toch worden de
mogelijkheden, die er op dit terrein lig
gen, zo goed mogelijk uitgebuit Wij hopen,
dat de tijd spoedig zal aanbreken, waarin
het publiek weer zonder punten en de
daaraan verbonden rompslomp de beno
digde textielgoederen kan kopen. Er ts
reeds sprake van geweest! De verwezenlij
king hiervan sluit echter blijkbaar nog
op bezwaren en onmogelijkheden. Dit
neemt niet weg. dat iedereen de goede,
puntenloze tijd verbeidt.
in de Sleutelstad
„Trippel-trappel-trippel-traplaat
dat wijsje nu nóg steeds in mijn hoofd
zitten! De grote dag is al voorbij, van
letter is nog maar een stukje poot
en maar steeds nog dat „trippel-trap".
Je zou d'r betrippeld van worden.
Nu je gedachten weer bij je werk. zeg
gen de onderwijzers. Was er zelfs niet
een van hen, die in de krant klaagde
al dat „Sint Nicolaas-gedoe"? Het ohder-
wijs heeft toch al zoveel te lijden gehad,
de laatste jaren, en daarom meent hij,
dat de pepernoten en pakjes wat meer
in huis moeten blijven. Alsjeblieft niet de
hele wéék Sint Nicolaas. Misschien heeft
hy wel een beetje gelijk.
De gemeente speelde dezer dagen ook
voor Sinterklaas en het ging haar best
af. die zo langzamerhand beroemde
100.000 te verdelen. Ir Valkenburg ech
ter vond het heleméél geen leuk ca
deautje, dat hij deze week kreeg: zes
jaar en dan nog verschillende andere
„pakjes". Pakjes, om te dragen, en geen
leuke pakjes, die Je krijgt, voor je ple
zier. Hij heeft het er naar gemaakt, zei
iemand met Tijl Uilenspiegel. En ook
deze iemand had wel een heel klein beetje
gelijk. Ons onderwijs heeft Andere kerels
Laten die kerels-in-de-dop komen, riep
dr Schilp op de ledenvergadering van de
Chr. Kweekschool. Heel anders dan vóór
de oorlog, hebben ze nu weer kansen.
Vooral de Jongens, omdat in de laatste
jaren het aantal mannelijke candidaten
zéér gering was. En: mensen, die er al
jaren in zitten, vinden het een pracht-
Wat kost een zakkammetje?
Als vrouw wist mej. G. F. K. uit Hi 11e-
gom we, hoe zij de vrouwen moest van
gen. Zij verkocht zak- en stofkammen
50 en 75 cent per stuk, hoewel op
de factuur vermeld was, dat deze zaken
slechts 30 en 35 cent per stuk mochten
opferengen. Bovendien was 'zy zo ,;wijs"
geweest, haar waren niet te prijzen. De
tuchtrechter veroordeelde haar tot 15
boete wegens het niet prijzen van koop-
en tot ƒ85 boete wegens het te
duur verkopen van de kammen.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN.
De Zondagsdienst der dierenartsen
wordt dit weekeinde waargenomen door
de heren N. A. Commandeur, Lammen-
schansweg 5, tel. 21101, en J. van Zijver-
den, Oude Singel 96, tel. 20894.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Zaterdag 6
Dec. 13 uur .tot Zaterdag 13 Dec. 8 uur
waargenomen door: Artotheek Boekwijt.
Breestraat 74, telef. 20552, en de Ha ven-
apotheek, Haven 18, telef. 20085. Te
Öegstgeest door de Oegsrtigeesrter Apo
theek. Wilhelminapark 8, telef. 26274.
Distributievaria
Uitreiking van bonkaarten 802 enz.
vindt Maandag plaats aan de gezinnen,
waarvan het hoofd een stamkaartnummer
heeft van 18001 t.m. 21600 Stamkaarten
met inlegvellen en contrólekaart a.s
Moeders meebrengen. Het kantoor, in
gang Steenschuur, is geopend van 8.30—
1145 en 2—4 uur.
De middenstand zegt:
Het publiek wordt zuiniger en koopt
practischer geschenken
SINT NICOLAAS KAN HET
BEVESTIGEN
De straten waren nat en de hemel
was grauw; maar in de winkels was het
de laatste weken gezellig druk. Met ern
stige .gezichten bekeken dames en héren
meisjes en jongens de smaakvol uitge
stalde artikelen; immers een Sinterklaas
cadeau is niet zó maar een cadeau:
dat zoek je uit met zorg en heimelijke
voorpret en daarbij kijk je telkens
beurs, omdat er nog meer zijn thuis of
elders, die je verrassen wilt.
De grote zaken hadden het druk, maar
ook de middenstandswinkels hadden niet
te klagen. Tenminste, dat leek zo; maai
beantwoordde de schyn ook aan de wer
kelijkheid? 'We zijn dit eens gaan on
derzoeken en hebben een aantal winke
liers geinterviewd, die als representan
ten hun branche konden worden be
schouwd. We kwamen daarbij tot de vol
gende resultaten.
PARFUMERIEN EN LUXE ARTIKE
LEN: „Dit Sinterklaasfeest? Slecht ge
weest. Er is veel reclame gemaakt, maai
de belastingen maken onze artikelen nog
duurder dan voorheen en er is op het
ogenblik zoveel rrieer te koop, dat prac-
tisch is en aardig tegelijk. Denkt u maar
in de textiel Onze omzet is globaal ge-
Dmen een derde van die van vorig jaar
Tl dezelfde tijd
LINGERIE: „Wij zijn afhankelijk van
de punten. En bovendien: welke man
r nu een dameslingerie-winkel bin
nenlopen om een mooie onderjurk of een
paar zijden kousen voor zijn vrouw?
Onze omzet was dus niet aan bijzondere
•usse onderhevig."
LEDERWAREN: „De kwaliteit van
ïze artikelen is veel beter geworden en
plastic is van de baan. Maar het Is
merkbaar, dat hetpubliek niet zo grif
koopt als b.v, een'Jaar geleden
Was een tas van f80.toen een „ge
woon" cadeau, thans ziet men al op
een overigens veel betere
f40."
SPEELGOEDEREN: „Het
as dit jaar aanmerkelijk goedkoper dan
het vorig jaar. Er werd dus uiteraard
ïel van verkocht"
SPORTARTIKELEN: „Een voetbal of
■n tennisracket is nu niet zo direct
Sinterklaascadeautje. Bijzonder veel
werd er dus njet verkocht op dit gebied."
MUZIEK: „Er was meer te koop dan
het vorig jaar, zowel op het gebied van
muziek als op dat van b.v. gramofoon-
platen. De verkoop van gramofoonplaten
dit jaar dan ook aanmerkelijk hoger
muziek bleef ongeveer op het zelfde
BOEKHANDEL: „Er zyn de laatste
jd enorm veel boeken uitgekomen en
de verkoop was dit jaer zeer zeker niet
minder dan het vorig jaar. Boeken van
f 15 gingen grif weg, ook kinderboeken
deze dure „klasse" Zó had je 100
exemplaren van een „best seller" In
huis, of je moest er al weer een 25 bij
bestellen- -Ook kalenders 'vren, gewild
HERENMODEAHTIKELEN: „Óvèr de
gehele linie kan men in deze branche
tevreden zijn. Het publiek schijnt dit
jaar meer te voelen voor practische ge
schenken, ook al moet men daar dan wat
textielpunten voor offeren. De omzet was
dan ook 200 pet hoger dan bij het Sin
terklaasfeest 1946. Maarde klanten
Sint Nicolaas pleitte voor onze
jongens in Indië
St. Nicolaas bracht ook een bezoek aan
dfi Chr. kleuterschool aan het Plantsoen.
Hij arriveerde te paard en werd door de
enthousiaste kinderen onder gejuich ont-
en. Z'n paard werd door een paar
dappere peuters op wortels getracteerd.
Nadat de Sint met gulle hand zijn gaven
had uitgereikt, vroeg hij de aanwezige
ouders ook te willen denken aan onze
jongens in Indië Spontaan brachten deze
hierop het mooie bedrag van ruim
b(jeen voor de N.I.W.I.N.
Bij "zijn vertrek uit ons land liet de
Sint voor de lezers van de Nieuwe Leid
sche Courant een boodschap achter Maar
natuurlijk op echte Sinterklaasmanier:
bij hem moet alles nu eenmaal tot het
laatste moment een puzzle blijven. En
daarom zetten wij zijn afscheidswoorden
in onze puzzlerubriek. Lezers, doet Uw
best het geheim te ontsluieren.
Horizontaal: 2 keurtroep. 6 zangwijs, 8
overtrek van beddegoed. 9 wig. 11 kern,
12 naaldtekening, 13 oud Spaans zilver
stuk. 15 voorzetsel. 18 bergplaats, 19
staatsman (afk.), 20 uitgebreid jaarboek.
24 Ac. titel (afk.). 26 de jongere (afk), 27
de eerste vtouw. 28 spil, 30 lange, dunne
lat, 32 nauwgezet, 33 soldaat bij een be
paald onderdeel, 34 gereed, 36 vogel, 37
bijwoord, 38 rivier in Italië, 39 voorzetsel
41 vochtmaat, 44 zangnoot. 45 zwaar, 46
gewicht, 47 gard, 48 geestelijke (afk.), 51
de lezer heil (afk.). 52 twijfelachtig, be
denkelijk. 54 zuivelproduct 56 rekening.
58 plaatselijk (afk.), 59 berg. 61 zangnoot.
62 mondeling. 64 verzoek om betaling
Verticaal:'1 De2 dwaas. 3 tel
woord. 4 de dato (afk.), 5 krachtige loof
boom, 6 spinachtig diertje met tot zui
gen geschikte monddélen, 7 rivier in Ne
derland. 8 inlichting door een ingewijde,
ld bitter vocht 11 opstopper, 14 getemd.
16 de oudere (afk 17 lidwoord, 19
smeersel. 20 inbraak (vakterm). 21 twee
klank. 22 zegt de ezel. 23 huisdier. 25
rede. oorzaak (Lat.), 26 kledingstuk voor
vrouwen. 29 Eng aanspreektitel. 31 ex
plosief geluid, 32 opschik, 35 reclame
schriftjL 38 grassteppe in Hongarije, 40
Spcrrt en Wedstrijden
Standen van de L.V.B., bijgewerkt tot heden
R.C.L. 1 8
Lisser B 1 8
SVOW 1 8
Koudekerk 18
Noordwijk 2 8
Katwijk 2 9
Quick B 3 8
Rijnsb B. 3 7 -
2A
Woubrugge 1 ..8
G W.S 1 8
Ter Leede 2 7
Noordwijk 3 -
T. en D. 1
ARC. 3
Leiden 2
Lisser B. 2
2B
VWS. 1
R C.L. 2
Quick B
ValkeD B.
Alphia 1
WSV 1
1 12 18—7
1 12 22—17
3 10 16—15
2 9 19—12
4 7 19—14
4 7 10—21
5 6 17—16
6 1 6—27
6 3 12 7
15—12
18—16
13—13
16—25
18—21
11—15
7 14 54—4
5 3 10 24—13
4 119 16—18
4 1 3 9 28—23
3 14 7 18—18
1 3 4 5 16—21
8—33
katwijk 3 "8 1 1
C.N V 2 5 1
CN V. 2 2 Winstpunten ln mindering
wegens n.o. tegen Valken Boys.
3A
7 7
Rouwkoop
Koudekerk
Lisser B 3
N.S.A. 1 7 2 3 2
VWS. 2 7 2 2 3
Leiden 3 8 3 5
A.R.C. 4 8 2 2 4
P.B O.V 1 8 3 5
Quick B. 5 8—26
3B
14 29—4
11 20—17
5 2 10 26—14
20—15
12—19
16—19
11—16
16—23
14—36
Noordwijk 4
Woubruege 2
Rijnsb. B. 4
Ter Leede 3
SVOW 2
R.CL. 3
Katwijk 4
T en D 2
De standen i
spoedig.
9 7 2 16 44—10
18—18
15—19
13—10
19—8
15—15
5—26
2—25
de overige klasse volgen
7 4
7 4—3
5 2 2 1
6 3—3
7 2 2 3
5—14
Competitie-vacantie voor L.V.B.-
clubs
Van 13 Dec. t/m 10 of 17 Jan. »s.
In verband met de vroeg Invallende
duisternis wordt de Zaterdagmiddag-
competitie met ingang vain 13 Dec. t/m
10 of 17 Jan. a.s. geheel stilgelegd.
bedekt bloeiende plant, 42 aanhef van een
studentenlied. 43 verlaagde toon, 44 ra
zend. 49 behoeftig. 50 regel. 52 samenge
groeide klomp planten. 53 wijze van ver
pakking. 55 half edelgesteente. 57 Z. Am
tweepersoons figuurdans, 59 lichaamsdeel
60 bosgod. 62 bez. voorn, woord. 63 fami
lie der leliën.
Oplossing van de puzzle van vorige week
Horizontaal: 1 sak. 4 sap, 7 predictie. 11
radar, 12 tor, 14 ons, 18 niks, 17 keu. 18
te, 20 FL, 21 ala, 23 aardbei, 24 mut. 25
de. 27 re, 28 erf. 29 ooi. 30 eng. 32 tt.t
34 eerst 37 Singalees, 40 tas. 41 net
Verticaal: 1 spot 2 ar, 3 kerrie, 4
stroef, 5 ai. 6 pens, 8 da, 9 Ida, 10 ca. 13
ontaarden, 15 nulliteit 19 aldus, 21 arm,
22 a'jt, 26 ergens, 27 rotten, 30 eest, 31
era. 33 tast 35 eg, 36 S.L., 38 ia, 39 Ee
le prijs: C. J. van Oosterhout-Kuiper,
Hoge Rijndijk 136, Leiden.
2e prijs: J. C. Zaneveld, Heereweg 272,
Lisse.
3e prys: mevr. Wassenaar-v. Egmond,
Nonnensteeg 6, Leiden.
Oplossingen moeten uiterlijk Donder
dagmorgen per briefkaart in ons bezit
zyn. In linkerbovenhoek ad
vermelden „Puzzle-oplossing",
waren veel lastiger, wilden de beste
waar voor hun geld."
LUXE EN HUISHOUDELIJKE ARTIKE
LEN. „Het publiek is op „luxe" zuiniger
geworden. Men verkoopt wel hetzelfde
aantal artikelen, maar goedkopere,
helemaal nutteloze voorwerpen verkoopt
men maar héél moeilijk."
OEME
het
BAKKERIJEN: „Wij hadden dit jaar
enige bijzondere toewijzingen en dat
heeft de drukte in de bakkerijen enorm
doen toenemen. Voor 5 December werken
wij op hoogspanning."
SIGAREN:
weten we nie
publiek meer
sigaretten en
ook, wat de
„Waar ze vandaan halen,
t, maar 't lijkt wel. of het
bonnen had voor sigaren,
tabak. De vrouwen weten
graag hebben. Over
„zwart" praten we natuurlijk niet.
De zaak tegen ir J. J. Valkenburg
ij de Dinsdag j.l. vermelde uitspraak
de zaak tegen ir J. J. Valkenburg,
oud-leraar aan de Gem. H.B.S., werd o.m.
gezegd, dat tal van roerende goederen
reeds eerder door het Ned. Beheersinsti
tuut waren toegewezen aan dr J. D. A.
Boks, directeur dier H.B.S. Tot goed be
grip van zaken moge dienerv, dat deze
goederen aan "dr Boks door het Beheers
instituut geenszins zijn toegewezen bij
wijze van „schadeloosstelling" voor het
hem door ir Valkenburg berokkende on
recht en leed, doch dat deze goederen in
dertijd door het Ned. Beheersinstituut
tegen taxatieprijs aan dr Boks zijn over-
Zaterdag 27 Dec. vrije dag
voor Rijk en Gemeente
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, zal, evenals het personeel van
alle Rijksdiensten, ook het Gemeente-
personeel te Den Haag, op Zaterdag 27
December a.s., de dag tussen Tweede
Kerstdag en Zondag, vrijaf hebben.
Uiteraard worden, zoals te doen ge
bruikelijk, voor een aantal voor het pu
bliek urgente diensten, speciale regelin
gen getroffen. Daarover volgen verdere
mededelingen.
Minder validen 1 Januari
in de bedrijven
Het Staatsblad van gisteren bevat
besluit van de Prinses-Regentes vai
Nov. J.l., waarbij de wet betreffende
plaatsing van minder-valide arbeids
krachten op 1 Januari 1948 in werking
Het transport van 300 Hongaarse
kinderen, die door Ned. pleegouders zul
len worden opgenomen, zal omstreeks 14
Dec. met een Belgische trein over Roo
sendaal in ons Land aankomen en direct
Haarlem. Leiden en omgeving door-
Minister Mansholt heeft verklaard,
dat de toewijzing van huisbrandolie heeft
geduurd tot 15 Nov. Hij was niet bereid,
levering in voorschot toe te staan of de
brandstoffencommissie uit te schakelen
De heropening van de historische af
deling van het Rijksmuseum te A'dam,
die op 13 Dec. was aangekondigd, is we
gens enige noodzakelijke wijzigingen ooi
nader order uitgesteld.
Ook dit jaar zullen de maximum
prijzen voor kerstbomen liggen tussen
f 0 75 en f 5, de voet inbegrepen.
Het N-V.V heeft bij de Regering ge
protesteerd tegen het verbod voor een
bekende firma in comestibles om de prijs
van het door haar gevoerde merk marga-
met 10 pet te verlagen, daar dit ver
bod in strijd is met de aangekondigde
prijsverlagingspoli tiek.
Wanneer de klokke roept ter Kerke
Ned. Herv.Kerk, Pieterskerk, 10 u. ds
Ottevanger CH.A.); Hooglandse kerk
10.30 u. ds Spruyt, Jeugddienst: Ooster
kerk, 10 u. ds Swijnenburg (H.D.); 5 u
ds de Wit (Dankz. H.A.); Marekerk, 10
u. ds de Wit (H.A.); 7 u. ds Vossers;
Kooikapel. ds Kuilman; Morsweglokaal.
ds Kelder; Eglise Wallonne, 10.30 u.
Blommaert! Acad. Ziekenhuis. 10.30
ds Vossers: Geref. Kerk, Zuiderkerk, 10
u. dr Westerink; 5 u ds Plomp: Heren
gracht. 10 u. ds Maaskant, 5 u. dr Wes*.e-
rink; Oude Vest, 10 u ds Dronkert, 4 30
ds Maaskant; Morsweg, 10 u. ds Plomp:
ds Dronkert; Chr Geref. Gem.
u. ds Geels, Den Haag; Geref. Gem..
i 5 u ds Rijksen. Donderdag. 7.30 u
ds Ryksen; Ev. Luth. Gem., 10.30 u.
Smit Duyzentkunst: Rem. Gem., 10.30 u
Luca; Doopsgez Gem.. 10.30 u ds
Snaayer: Ver. van Vrijz. Hervormden
10.30 u ds Trouw. Den Haag; Willem de
Zwijgerkerk, 10.30 u dr Boersema; Leger
des Heils. Zaterdag, 7 u bidstond: 8
openl. samenkomst (Steenstraat). Zon
dag, 10 u. heiligingsdienst; 6.45 u. open
lucht samenk. (Gangetje); 7.30 u openb
samenk.; Maandag, 2.15 u. gezinsbond-
samerik.; Dinsdag, 7.30 u soldaten-samen
komst; Donderdag. 7 30 u openb. samen
komst: Evang. Christen Gemeenschap.
(Middelstegracht 3). 10 en 5.30 u dhr
Trostianetzky; Vrijdagavond 8 u jeugd-
samenkomst: Zaterdagavond 8 u. bid
stond: Jeruël. 10 u. breken des broods:
u. hr Niemeijer; Dinsdag 7.30 u
bijbelbespreking; Woensdagavond 8 u
ieuedsamenkomst: Donder^agav. 8 u
bidstond.
Geref. Kerk (art. 31) )0.30 u. „Preiker"
ds Verhey. Haag-Oost, 5.30 u. Doopsgez
Kerk ds Koenekoop. Gouda.
ALPHEN A. D. RIJN: Ned. Herv. Kerk
Julianastraat. 9 u. ds Lambour. 10.30 u
ds Oosthoek van Zoutelande. 6.30 u. ds
Stehouwer, jeugddienst: Gouwsluis, 10 u
ds Lefeber; geb „Jonathan", 6.30 u. ds
Lefeber; Oudshoornseweg. 10 u. ds v
Iterson van Öegstgeest: Hooftstraat, 10 u
ds den Hartog, Harderwijk; 6.30 u. idem:
Martha-Stichting, 10.30 u. ds Meijer:
Geref. Kerk, Zuiderkerk, 10 en 6.30 u. ds
Mulder (H A en Dankzegging); Noorder-
kerk, 10 en 6.30 u. ds Bosch (H.A. er
Dankzegging); Chr. Geref. Kerk. 10 er
li. ds Baaij. Woensdag a.s. 7.30 u ds
aaij.
BENTHUIZEN: Ned Herv. Kerk. 9.3C
eji 6 u. ds de Leeuw Cs morgens H.D.)
HAZERSWOUDE: ,Ned. Herv. Kerk, 9
10.30 u. dr Schoneveld van Den Haag,
30 u. ds Hijmans, Hoogmade; Geref
Kerk, 10 en 6.30 u. ds Oussoren (H.A
i dankz.).
HOOGMADE: Ned. Herv. Kerk, 10 u.
ds Hijmans (Dankz.).
HILLEGOM: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds
Knottnerus, 5 u. ds Eer hardt; Geref
Kerk, 10 en 5 u. ds Krabbe; Chr. Geref
Kerk 10 en 5 u. ds Sluiter.
KATWIJK A. D. RIJN: Ned. Herv
Kerk, 10 u. fls Spaling, Noordw.hout;
5.30 u. ds Swijnenburg v. teiden; Geref.
Kerk, 10 u. en 5 u. ds de Valk; Geref
Kerk, (art. 31) 10.30 u. student Los, 5.30
u. ds Boersema.
KATWIJK A. ZEE: Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe kerk, 10 u. ds Pras, 6 u. ds Rut
gers: Oude kerk, 10 u. ds v Ieperen; 6
u. ds v d. Krift; Kapel. 10 u. ds Jellema.
6 u. ds Bouman, Jeugddienst; Geref
Kerk, 10 en 5 u. ds Pijlman; Chr. Geref
Kerk, 10 en 5 u. ds v. d. Bijl; Geref
Gem. (Rémisestr), 10 en 5 u. ds v. Neer
bos; Geref. Kerk (art 31) 10 u. ds Boer
sema. 6 u. student Los.
KOUDEKERK A. D. RIJN: Ned. Herv
Kerk, 10 en 6.30 u. ds v. Binsbergen:
Geref Kerk. 10 en 6.30 u. ds v. d. Linde
van Rijnsburg.
LEIDERDORP: Ned. Herv. Kerk. 10 en
6.30 u. ds Honnef ('s morgens H.D.)
Geref Kerk, 10 en 6.30 u. ds v Rhijn.
LISSE: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds Had-
ders, 5 u ds irir Alma: Geref Kerk, 10
en 4 u. dr Ruys Jr (H.A. en dankz):
Chr Geref. Kerk. 10 u. leesdienst,, 3 uur
ds Brandsma te Rijnsburg; Geref. Gem
10 en 4 u. dhr De Gier te Utrecht; Oud
Geref. Gem., 9.30 en 3 u. leesdienst
Geref Kerk (art. 31), 10.30 en 4.30 u ds
NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv
Kerk, 10 u. hr v. d. Berg van Valken
burg; 7 u. ds mr Alma van Lisse.
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv
Kerk. 10 en 5 u. ds Cupedo; Geref. Kerk.
10 en 5 u ds Koers (vlootpred.)
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv
Kerk. 10 en 5 u. ds Meuzelaar; Geref
Kerk, 9.30 en 5 u. ds von Meyercfeldt; v
d, Berghstichting. 11 u ds von Meyen-
feldt
NIEUWE WETERING: Geref. Kerk
30 u. prof. Aalders, Heemstede, 2.30 u
ds v. d Bos.
OUDE WETERING: Ned. Herv. Kerk
10 u. ds J. v. Kuiken, Amstelveen; Geref.
Kerk 9.30 u. ds v. d. Bos. 2.30 u. prof
Aalders: Rem. Kerk 10 u dhr. Palm
boom. Leiden.
ÖEGSTGEEST: Groene Kerk. 10.15 u
ds Callenbach (H D Pauluskerk, 10 u
ds Visser. 5 u ds Callenbach: Hoge Mors-
school. 10.30 u. geen opgaaf ontvangen:
Geref. Kerk. 10 - -
RIJNSATERWOUDE: Chr Geref. Kerk
30 en 3 u. leesdienst, Woensdag
I v. d Knijff. Papendrecht
RIJNSBURG: Ned. Herv Kerk. Grote
Kerk. 10 u. ds Burgy, 5 u. ds Kelder van
Leiden; Kleine kerk, 10 u. ds Bonting.
ds Burgy; Geref. Kerk. Rapenburg
ds Hainjé. van Valkenburg; 6 u. ds
Post; Voorh. weg. 10 u. ds Post;
Hainjé (In beide diensten voorbereidine
Heilig Avondmaal); Chr. Geref
T" rk. 10 en 5 u. ds Brandsma.
Geref. Kerk (art. 31) 10 en 5.30 u. ds
de Wal.
SASSENHEIM: Ned. Herv Kerk 10 u.
dhr J de Groot. Leiden; 5 u. ds H. Beker.
Voorhout; Chr. Geref Kerk, 10 en 5 u
leesdienst; Geref. Kerk 10 en 5 u. ds
Hoekstra; Ned. Prot. Bond 10.15 u. ds
Poortman. Leiden.
VALKENBURG: Ned. Herv. Kerk. 10
ds Knottnerus van Öegstgeest; 6.30 u.
zendeling Bakker van Leiden; Geref
Kerk, 10.30 en 5 u. ds Broekstra. em
pred. te Öegstgeest.
VOORHOUT: Ned. Herv. Kerk. 10 u
ds Beker.
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Kerk.
dorp. 10.15 u. ds Fortgens (H.D.); 5 u. ds
Kloosterman. Opperdoes; Rijndijk, 10 u
ds Hermanides, Wassenaar; Geref. Kerk
T en 5 u. ds Houtzagers.
WARMOND: Ned. Herv. Kerk, 10 en 7
ds Zandee.
Geref. Kerk (art. 31) 10 en 5 u. ds v.
Jagt.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Kerk. 10 en
30 u. ds Hugenholtz Cs morgens H.D):
Geref. Kerk, 9.30 en 6.30 u. ds v. d
Meulen.
Vruchteloze
verzoeningspogingen..
lega Molotof met de naderende feest*
dagen maar eens een potje witte cy«
clamen cadeau doet, want dit vredelie*
vende symbool kan althans tegen
winteren. Voorlopig is er ter conferentie
te Londen onmogelijk iets met Molotof te
beginnen.
Bidault, die naast Marshall en Bevin
nog het beste met Molotof kon opschieten,
is tot het inzicht gekomen, dat zijn
zoeningswerk telkens weer vruchteloos is.
Het gaat te Londen dan ook
keer kant uit
Voegt men deze internationale mis*
troostigheid bij het Palestijnse geschil,
dat steeds omvangrijker afmetingen
neemt, ja. dat de indruk gaat maken of
de Arabische wereld in opstand komt
tegen het blanke ras, de Islam tegen
Joden en Christenen, dan is het „vrede
op aarde" nog wel heel ver van de ver
werkelijking af. Een oproep van Arabie
ren, de Islam, tot een „heilige oorlog"
in het „Heilige Land", is niet iets, waar
men gering over denken moet
In tegenstelling met Molotof, die om da
zaken heen draait, weet men echtèr wat
altijd en
stond nooit vreedzaam over een Joodse
„grazige weide" te staren. Arabieren, zo
heet het, in een manifest, breng toch
leven en bezit ten offer voor de „heilige
oorlog." Weg met de indringers en onge
lovigen, die wij Arabieren kunnen mis
sen als kiespijn. Niet
meer vechten met
woorden, maar., langs
een andere weg,
waarmede zij hand
granaten en geweer
vuur bedoelen. Dit is tenminste Arabie
ren-taal: „Wie zich afzijdig houdt, stelt
zich bloot aan de toorn van Allah." Met
alle geweld zullen de Arabieren de stich
ting van een Zionistische staat verhin
deren „Arabieren aller landen verenigt
U!" Toen wij, direct na de beslissing der
Ver. Naties, schreven over een Joods
„nationaal tehuis" zonder ruiten, hadden
wij al zo'n vermoeden, dat de Arabieren
die onophoudelijk zouden ingooien.
De beslissing der Ver. Naties was geen
Dsychologisch juiste, al moge die dan po
litiek verantwoord zijn, maar de „failure"
was, dat ieder plan, iedere militair®
macht ontbrak, om toezicht te houden,
op de uitvoering.
DE IDEE van
litiemaeht"
jaar oud en
Volkenbond e
't Verklaarde
uitzicht
n „internationale po-
al minstens veertij
twee wereldoorlogen,
„Ver. Naties." zijn we
nog geen stap verder Twee fronten wor
den gevormd: een Arabisch en een Joods
•aagt nu de verantwoor-
deze betreurenswaardig®
delijkheid voor
toestand?
Liefhebbers,
BURGERLIJKE STAND LEIDEN.
Hendrikus Gijsbertus Maria, z. v. J. C.
Roodbeen en M. J. Mangelsdorf; Maria
Aleida Cecilia, d. v. G. T. de Jong en
A. J. W. Ruiter; Cornelis Jacobus Johan-
v. C. P. v. d. Werf en J. M. Straat
hof; Cornelia Johanna, d. v. W. Zand
bergen en A. C. Oudshoorn; Adrianu's
Jacobus Antonius, z. v. A. J. van der
Voort en M. C. H. Batenburg.
OVERLEDEN: P. Boezelijn, 82 jr; H.
Keij, 77 jr; J. Vogelenzang, 2 jr; J. van
Rijn, 1 jr.
uit deze situatie, poli
tieks. munt te slaan, zijn er natuurlijk
altijd. Er gaan geruchten, dat Moskou
„belangeloos" zou hebben aangeboden, de
orde door Russische troepen te doen
handhaven. De vertegenwoordiger van
het Joodse Agentschap te Parijs zou een
beroep op de Palestijnse Joden hebben
gedaan, vanuit Tel Aviv. om vriend
schappelijke relaties met Rusland aan te
knopen „de grootste voorvechter tegen
het anti-semitisme in Europa."
Een feit ls. dat toen het "verdelings
plan" aan de orde kwam. voor het eerst
de Russen met de Amerikanen één lijn
trokken. Wij hebben het toen een „reken
sommetje" genoemd, omdat de gunst der
Joden de Russen méér waard was. dan
het verspelen van enig olie-belang in
Iran. Amerika noch Engeland zullen iets
voor die Sow jet-offerte voelen, omdat dit
communistische penetratie en strategi
sche winst zou betekenen.
óók sprake van een „vrijwilli
gerslegioen" om de Palestijnse kemp
hanen te scheiden. En, zoals wij gisteren
hebben vermeld, is er animo bij Engelse
oud-gedienden om bij de Arabisch®
strijdkrachten het geweer op de schou
der te nemen. Straks krijgen wij nog het
fraaie beeld, dat Amerikaanse en Engelse
vrijwilligers in deze strijd „om het na
tionaal tehuis" tegenover elkaar komen
te staan. Eeh internationaal huis vol ver
warring!
De Britse regering zal de terugtrekking
der troepen niet uitstellen. Creech Jones,
de Britse minister van koloniën, weet óók
niet wat er dan moet gebeuren, om ord®
en rust te handhaven En volgens Trygve
Lie, de secretaris def „Ver. Naties", wordt
het geval op de agenda van de Veilig
heidsraad gezet. Als het dan maar een
agenda vóór 1948 is, want de Arabische
wereld van het Nabije Oosten staat op
springen vanwege haar „Joden-complex"!
Rode haan kraaide in de baard
van Sint
Sint Nicolaas heeft te Hoofddorp
met zwarte Piet een bijeenkomst van
een jeugdvereniging bezocht, aldus het
.■Algemeen Dagblad" Men bood de
Sint een sigaar aan en Piet haastte
zich een vuurtje te geven. Plotseling
stond de baard van de Heilige man ln
lichte laaie Het vuur werd met een
glas water geblust Maar de Sint was
genoodzaakt met een stoppelbaard zijn
bezoek voort te zetten.
Ook het Vita-bedrijf ontving
Sinterklaas
De directie van N.V. Vita-snelvries-
producten organiseerde voor de kinderen
het personeel een Sint-Nicolaasfeest,
ïr zijn mocht. De kern-commissie was
belast met de uitvoering en het resultaat
zichtbaar verheugde kindergezich-
n niet minder blije ouders. Chocolade
melk, koek, suikerbeesten, cadeaux, een
poppenspel en goocheltoeren, en dat alles
ie keer, daarvoor heb je een beetj®
angst voor „de zwarte helper" wel overl
et was een geslaagde middag.
SCHEIDSRECHTERSCURSUS VOOR
JEUGDLEIDERS
Woensdag 17 Dec. as wordt in „De
Doelen", Rapenburg 2. de eerste avond
van de scheidsrech terscursus gehouden.
Leidse telegrammen
In de Geref. Kerk (onderh. art. 31
K.O.) werden gekozen tot ouderling, de
heren J. van Anken en G. Hordijk, her
kozen J. J. v. d. Berg en K. van Steen-
wijk, diaken P. Star.
De gemeenteraad vergadert Maandag
December.
Ds C. Vonk van Schiedam hoopt
Vrijdag 12 Dec., 8 uur, in „Prediker" voor
het „Comité tot het houden van winter-
lezingen" der Geref. Kerk (art. 31) t®
spreken over; „De wedergeboorte.".
