DE VRIJHEID VAN DE PERS IN AMERIKA DE WEEK KIEUWE LETDSCHE COURANT j ZATERDAG 25 OCTOBER m Stadsnieuws Inaugurele rede van prof. dr W. E. Hocking (Van e i speciale medewerker) In het groot-auditorium onzer academi heeft gisteren prof. dr William Ernest Hocking zijn inaugurele rede gehouden Het onderwerp, dat deze theoloog-philo- soof-jurist had uitgekozen, voerde hem direct naar Leiden! Immers, de „Pilgrim- fathers", die in 1620 met de „Mayflower" in Amerika aankwamen en daar hun stempel, drukten op de constitutie „New England", hebben een tiental jaren onder leiding van hun aanvoerder Robin son vlak voor het oversteken van de oce aan in Leiden gewoond en zo een stukje Leidse geest overgeplant! Dat was eer charmant begin en zo bleef deze buiten gewone oratie tot het einde. Er was een andere sfeer dan gewoon lijk. De prachtige rood-witte toga van de grijze geleerde gaf letterlijk een ander tintje aan het spreekgestoelte en ook de manier van spreken was niet, zoals mer dat van pas-benoemde hoogleraren ge wend is. Prof. Hocking was „losser' van het papier en verstond meesterlijk de kunst er zo eens een opmerking tussen door te maken als: „Ja, het eigenlijke verschil tussen John Stuart Mill en Karl Marx was toch wel, dat de eerste echte „gentleman" was". De evolutie in het karakter van ook ons zo dierbare grondrecht .van de persvrijheid passeerde in ruim een de revue. Er is wel veel veranderd sinds de *te blaadjes verschenen op een beperkt territoir, waar ieder kon controleren, er waar was van het nieuws; want, de spreker zeide het guitig, maar bedoelde het ernstig: „Vrijheid van spreken, brengt ook vrijheid van liegen mee!" Thans wordt ons nieuws voorgezet, dat dat nog dezelfde dag op onbereikbaar verre afstand werd „gemaakt" en daarom is de verantwoordelijkheid van de kran tenuitgevers zwaarder geworden. Dat zij deze naar ieders tevredenheid dragen, kan overigens niet gezegd worden. De tijd, dat de vrije concurrentie hier het nieuws „louterde", is voorbij en ingrij pen van het wetgevend orgaan wenst zijn, ware het niet dat dit „niet" rechter in eigen zaak mag zijn. Zo ontstond een moeilijkheid andere aard dan John Locke (2e helft 17e eeuw) mo®6t overwinnen met zijn be schouwingen „Concerning Toleration*' (betreffende verdraagzaamheid). Hier ligt een taak voor de wetenschapsmens vas eer hele stoet van vrolijke die gisteravond met muziek de Stadsgehoorzaal werd binnengeleid, Hhren met een roos op de borst ceremonie-meester voorop, tt de rijen hartelijk applaudisserende door. Het waren de jubilaris- de N Z.H.V.M., die hun 25- of 40-jarige diensttijd aldus kwamen afslui- :en op uitnodiging van het jubileumfonds »n de organiserende feestcommissie. Een hartelijk woord van welkom werd hen toegeroepen door de voorzitter deze commissie, de heer A. Hallinga. die qok de directie van de N.Z.H. en de di recteur van de ATO mocht begroeten. Hierna ram het raadgevend lid vai iubileumfonds, adjunct-directeur Jurrissen, het woord. Hij sprak een har telijk woord van afscheid tot de oud- voorzitter van het jubileumfonds, heer IJzendijk, en een woord van welkom vertrouwen tot de nieuwe voor; de heer Ockeloen. waarna beide heren dankten voor de hun toege zwaaide lof. De heer Ockeloen richtte Haags muziekcorps van het Leger vervolge™ een hartelijke gelukwens tot de jubilarissen, daarmee enigszins het en in het bijzonder bij de vorminf van hem: de opleiding ter academie. Ten eerste moet men hem daar 1 e r e r lezen. Iets. wat wij in de oorlog alle maal een beetje beoefend hebben! Ter tweede kome er in de Westerse bescha ving een bredere academiale journalistieke leiding, zoals in Amerika, en ten derde lere men de academicus vóór alles de waarheid, dus God te dienen! Dat is broodnodig voor een elkander verstaan der volken, een samen leven in een vre dig geordende wereld! Prof. Hocking dankte tenslotte alle aan wezigen, van wie zovele autoriteiten heb ben bijgedragen tot deze eerste uitwisse ling van Harvard met Leiden. Met ont roerde stem sprak hij zijn slotwoorden: „Ik acht dit de kroon op mijn werk als leermeester". Het was een indrukwekkend begin van het na-oorlogse contact tussen het Ame rikaanse brandpunt der moderne weten schapsbeoefening en het nog immer schit terende culturele centrum van West- Europa: Lugdunum Batavorum! Leiderscursus voor Geref. Jeugd ver. in de classis Leiden Het Geref. Jeugd verband te Leiden is voornemens een leiderscursus te organi seren, waaraan alle jeugdleiders uit de Classis Leiden kunnen deelnemen. De be doeling is, dat ds Maaskant vier onder werpen houdt over: „Jeugdpsychologie"- de heer P. Zijlstra vier onderwerpen „De methodiek van de behandeling der Bijbelse geschiedenis op de jeugdvereni gingen", een nog nader bekend te maken spreker vier onderwerpen over: „Sport en Spel" en mej. G. Akkerhuis vie derwerpen over „De organisatie der jeugdverenigingen". Deelname is ooli opengesteld voor hen, die met het jeugd werk nader kennis willen maken. De cur sus wordt gegeven de eerste en derde Za terdag van de maand van 35 uur Zuiderkerk. De Geref. Oudervereniging belegt op 31 Oct. om 8 uur in gebouw „Rehoboth" een herdenkingsavond t-g-v. haar 25-Jarig bestaan. Ds Dronkert zal spreken over de uitbreiding van het jeugdwerk, name de ontspanning. JAARVERGADERING J.V. „PRO REGE" Dinsdagavond om half acht hoopt de J V. „Pro Rege" haar jaarvergadering houden in gebouw „Prediker". Jan Spruyt houdt een inleiding over: „De eenvoud des geloofs". De N.Z.H.V.M. huldigde jubilarissen „EEN VOORBEELD VOOR DE JONGEREN" des Heils bezoekt Leiden Naar men ons mededeelt, zal het Resl- dentie-muziek-corps van het Leger des Heils onze stad bezoeken. Dit corps kan gerekend worden tot de beste van ons land. Op Donderdag 30 October zal het een concert geven in de Remonstrantse kerk aan de Hooglandse Kerkgracht. Een aantrekkelijk programma is voor deze gelegenheid samengesteld, zodat deze avond voor muziekliefhebbers uren van genieten zal betekenen. De opbrengst van het concert komt ten goede aan de afde ling Den Haag I. ten bate van het bouw fonds voor een eigen zaal. Deze werd het vorig jaar door brand geheel verwoest: reden waarom de kerkeraad de kerk gra tis ter beschikking heeft gesteld. Aanvang van het concert half acht. gras wegmaaiend directeur van dé N Z.H.V.M.. jhr J. Röell. Deze laatste achtte een jubileum functionarissen, die de band met hun onderneming zo lang vast hieldtn. eer voorbeeld voor de jongeren, die in de na oorlogse crisis allerwegen op drift drei gen te geraken, Met de wens, dat de ju bilarissen nog lang voor gezin er. onder neming gespaard mogen blijven, eindigde de heer Röell zijn korte maar kern achtige rede. Een aardige verrassing be zorgde adjunct-directeur Jurrissen zijn mensen nog door hen het geschenk t£ overhandigen van een Amsterdamse bak ker. de heer Houtman, die voor ieder een taart beschikbaar had gesteld. Zij werden onder dankbaar applaus aanvaard. De namen der jubilarissen zijn: 40 ja- DE KOEPING IN HET HUWELIJK Na In een vorige lezing de taak in het huwelijk te hebben behandeld, sprak dr C. P. Gunning van Amsterdam gister avond in de cantine der touwfabriek it Leiderdorp over de roeping in het huwe lijk- Spr releveerde de hoofdpunten uit zijn eerste lezing, nl. de zelfbeheersing, de eerbied voor elkander en de gehoor zaamheid aan God en riep de Hervor mingsdag in herinnering, omdat door de reformatoren het huwelijk in ere is her steld. Het raakt de ganse gemeente er mag niet worden tegengehouden jloor de R. Katholieke opvatting, dat de onge huwde staat eigenlijk als heiliger en ge- wijder moet worden beschouwd. Onze roeping in het huwelijk is eer verlengstuk van onze taak in het huwe lijk. Roeping ziet op de toekomst. Van zelfsprekend rijst de vraag: „Wie roept?" Het komt er op aan, dat we de roepstem Gods verstaan. Eerst dan kunnen 1 roeping aanvaarden. God heeft de geschapen naar Zijn beeld als ma vrouw. In het huwelijk wordt de mens waarlijk mens. De roeping komt dus pas tot uiting in het huwelijk. Eerst dan wor- den wij volledig mens naar Zijn beeld- We kunnen het ook zo zeggen: waai liefde het enige wezen van God is, moe ten ook wij liefde zijn. Alleen in het hu welijk kunnen wij deze roeping vervullen Het liefdespel voor het huwelijk is een inleiding, een training. Het komt er op aan, hoe we deze gave Gods gebruiken Daar ligt onze roeping. Deze roeping rappelleert in de eerste plaats verantwoordelijkheidsgevoel. 1 verantwoordelijk voor elkaar en samen voor de kinderen. Spreker voelt het ver- verantwoordelijkheidsgevoel als het voor naamste in het gehele huwelijksleven. Allerlei practische vragen dringen zich daarbij op de voorgrond. De tijd is ech ter arm aan verantwoordelijkheidsgevoel. Men heeft zijn geweten als met een brand ijzer toegeschroeid. Voorts noemde spreker het vertrouwen. Het is onze roeping, vertrouwen te schen ken en te ontvangen. Ook God vertrouwd ons. Wij zijn geschapen naar Zijn beeld. In het vertrouwen komt het wezen Gods tot uiting. De vloek van deze tijd is ech ter het vertrouwen. Daar is de duivel in het spel. Vertrouwen houdt ons staande Het moet de kern van ons huwelijksleven zijn. Ook de kern van de opvoeding. Er moet vertrouwen zijn tussen ouders en kinderen. Dat mag aan de kinderen nooit onthouden worden. Het wijst ons de weg in tal van moeilijkheden en onzekerheden Ten slotte noemde spreker de vreugde Wie waarlijk lief heeft, beleeft vreugde Gods vriendelijk aangezicht geeft vro lijkheid en licht. Ook bij een ziekbed of een sterfbed kan er innerlijke vreugde zijn Dat vraagt God van ons. Het doel van Zijn schepping is, dat wij Hem ter Distributievaria Uitreiking bonkaarten 713, schoenen bonnen en toeslagkaartjes a.s. en jonge moeders. Maandag zijn.aan de beurt de gezinnen, waarvan het HOOFD een stam kaartnummer heeft van 45001 t/m. 49500 Medegebracht dienen te worden de stam kaarten, titelstroken met inwisselingsbon •ventueel inlegvellen en contrólekaart a.s. moeders. De kantoren zijn geopend van 8.30—11.45 en 2—4 uur. ere leven, door alle strijd en moeite heen. Deze drie Vs, verantwoordelijkheids gevoel, vertrouwen en vreugde zijn aanvalswapens tegen de duivel God heeft ze ons geschonken uit Zijn eigen wapen arsenaal. Wij zullen daarmede moeten strijden tegen alle geestelijke boosheden Daarop alleen zullen we een ChristelyK huwelijksleven kunnen opbouwen. Daar in komt Gods roepstem tot ons. Ook voor deze lezing was de belang stelling groot. Deze serie wordt 14 Nov. a.s. voortgezet met een lezing van dr J Sikkel uit Utrecht over „Verloving er, huwelijk". VOORSCHOTEN. Onze plaatsgenoot, de heer J. Nieu- wenhuis, is benoemd tot onderwijzer (ie Ver. Scholen met de Bijbel te Ermelo. De gemeenteraad kwam gisteravond in een spoedeisende vergadering bijeen om te komen tot de benoeming van een nieuwe vakonderwijzer voor lich. oef. aan de openbare school. Op de voor dracht kwam slechts eem candddaat voor enkele leden uitten daarover hun on genoegen. Tenslotte gingen ze echter met het voorstel van B. en W. accoord en werd de heer C. Scheepmaker te Delft benoemd. De heer P. van Barneveld wérd studieredenen gevraagd eervol ontslag verleend. De rondvraag leverde een drietal vra gen op. D^'heer Buwalda zou graag de Schoolstraat beter schoongemaakt zien. Ook vroeg hij B. en W., of het mogelijk zijn maatregelen te nemen, om door verhuizing ontruimde huizen „netjes" de nieuwe huurders te laten afleve- De heer Viveen betwijfelde de be voegdheid van de raad in deze materie, en W. zegden toe deze zaak te onderzoeken. De heer Viveen tenslotte pleitte dringend voor een wachthuisje bij de tramhalte „Zilverfabriek". Deze halte is wel een van de meest openlig gende, terwijl bij verschillende veel meer beschutte haltes wel tramhuisjes staan W. bleken deze zaak al aangepakt te hebben. De heer Sirks wilde zich ech- toch nog by het verzoek van de heer Viveen aansluiten en daarbij verzoeken de gelegenheid tot fietsenstallen bij deze halte te scheppen. En natuurlijk kwam ook de halte „Burgemeester Vernède- park" ter sprake, terwijl de burgemeester opmerkte ook de halte „Gouden Leeuw", hoewel iets meer beschut liggend, graag tramhuisje voorzien te hebben. Er wordt aan gewerkt. Geboren: Fiorina A, d v G Buisman en J C de Groot. Nw-Voordorpstraat 37; Johanna M, d v A Teunissen, en J M v d Bent, Leidseweg 38; Julia W M, d v J J Heijne en M H Gerarts, Papelaan 44. Overleden: Anna C van der Meer, 13 jr; Helena A van der Ham, 63 jr, wed. v A J Vogels. Voorstraat 51. Gehuwd: J van Zijp, 28 jr en A M Zon neveld, 26 jr; L W van Gent, 23 jr en N d Spek, 20 Jr.; Ondertrouwd: W F Zuurdeeg, 60 jr en •G C Bos, 58 jr; G B Waaijer, 26 j van Gent, 24 jr. ren (gepens.): A. Hoogduin, Rijnsburg; A. Remmelzwaal. Leiden; G. F. den Dub belden, Rijnsburg: A. v. Grol, Rijr.sburg; J. I. B. den Hoed, Rijnsburg en J. Smit, Leiden; 25 jaren: D. Snoeren Jr.. Breems, B. Ouwehand. C. Commissaris en M. Zoeteweg. allen te Voorburg; A. Berger, L. de Romijn, S. v. Wezel B. v. Kempen, allen te Rijr.sburg; K. Moes, W. F. Verkuylen en A. Remmel zwaal, allen te Leiden. Hierna trad de N.Z.H -muziekkapel offi cieel voor het voetlicht o.l.v. de direc teur, de heer P. Baart, die nog een kleine hulde in ontvangst had te nemen. Een ander ging vergezeld van een boeket bloemen. Het muziekcorps oogstte bij het publiek, dat de Stadsgehoorzaal tot in uiterste hoeken vulde, veel succes vormde de overgang naar het meer luch tige gedeelte van de avond, dat verzorgd werd door het gezelschap FaveurWag- ter. Wij kenden het gezelschap reeds het 3 October-programma gn vonden dit optreden van gisteravond zonder de hin derlijke intermezzi van de z.g.n. balletten zeer zeker meer geslaagd, al blijft er noj veel te wensen over. Het publiek amu seerde zich echter uitstekend en mei bleef nog lang in de beste stemming bij- Ds KELDER ERE-VOORZITTER VAN „HALLELUJA". Ds W. H. Kelder Jr heeft zich bereid verklaard, het ere-voorzitterschap op zich te nemen van de Chr. Gemengde Zang vereniging „Halleluja". ZENDINGSSAMENKOMST IN „STAALWIJK" In het kader van de najaars-zendings- week belegt de zendingscommissie den Ned. Herv. Kerk Woensdagavond a.s. een samenkomst in „Staalwijk". Ds H. J Teutscher, zendeling op Nieuw-Guinea, hoopt te spreken. EEN DOKTER NODIG? Vandaag en morgen wordt de huisart- sendienst waargenomen door de dokters De Graaff, Kors, Meyboom en Postel Dokt^fstelefoon 22222. WELKE APOTHEEK? De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Zaterdag 25 Oct. jr tot Zaterdag 1 Nov. 8 uur, waarge- sn door Apotheek Kok, Rapenbprg 9. Tel. 24807 en Apotheek „Tot Hulp der Menschheid", Hooigracht 48, Tel. 21060. Te Opgstgeest door De Oegstgeester- Apotheek, Raadhuispark 8, Tel 26274. ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN De Zondagsdienst der dierenartsen wordt waargenomen door de heren H. J. Stol, Tib. Siegenbeekstraat 2, Tel. 26367 W. Weening, Rijnzichtweg 37, Oegst- geest. Tel. 22816- ons bureau, Hogewoerd 103, ligt ter inzage het nieuwste nummer (October 1947) van „Appèl", uitgave van het In formatiebureau Rode Kruis. in de Sleutelstad Er waren deze week vele tekenen van bruisend leven in de Sleutelstad. Onze stad leeft en streeft! Onder de Leidse winkelstand is echter maar al te veel ..streven", zoals onze statistische mede werker kon melden. Er zijn, in vergelij king bij andere sleden, te veel kruide niers, te veel bakkers en ook wat te veel slagers. Met dé ysbranche. die in zo korte tijd zo'n grote vlucht heeft genomen, hébben we vooralsnog geen medelijden. Hier kunnen we nog van „koningen" spreken. Niet alzo met de sigarenwinke liers. Hun omzet en winstmarge zijn nog te klein en ze hebben gemiddeld te wei nig klanten. De boeren hebben de naam, steeds te klagen. Wie in dat fabeltje nog geloofd had Woensdag eens een kijkje moeten nemen in de Stadsgehoorzaal. Hij had evenmin meer van „domme" boeren ge sproken. Menig middelbaar-geschoolde mag voor een veehouder of landbouwer zijn petje afnemen. Dat dit werkelijk boud is gesproken, werd duidelijk bij de besprekingen der referaten. Ook de jongeren leven en streven. Dat bleek bij het werk voor de Vrije Uni versiteit (zij hielpen mede, dat te Leiden reeds f3000 werd ingezameld), dat bleek op de bonte avond van de Leidse Her vormde Jeugdraad en dat bleek ook uit wat geschreven werd over het Studen- -werkbureau. De Universiteit kwam weer in de belangstelling te staan door de openbare les van dr Hirsch Bal- "n en de inaugurele rede van prof. dr E. Hocking. De deze week onthulde plannen over de toekomstige uitbreiding van Leiden het Zuid-Westen getuigen wel van sterk streven! Een streven om de woningnood met „durf en fantasie", zo als Wethouder Jongeleen het uitdrukte, te bestrijden. Niet minder dan 15.000 LeidenaaTs zullen in de toekomst, naar ïen hoopt, in de nieuwe wijk kunnen Deze week tenslotte stond in het teken an het gezin. Niet alleen te Leiden, maar heel ons land. In de Sleutelstad vindt de gezinsweek ditmaal niet zo'n groot onthaal. Het blijft in vele kerken bij een gezins-dag: de Zondag met In de gods dienstoefeningen aandacht voor het ge- In de Marekerk evenwel werd een belangrijke avond gehouden, die onge twijfeld nog belangrijker had kunnen zijn, als hij een interkerkelijk karakter had Gevaren dreigen de middenstand i. Omdat de gevaren die Ge middenstand dreigen, vele zijn, is het erg riskant deze in enkele krantenartikelen aan de orde te stellen. Groot zijn de moeilijkheden, die momenteel op de middenstander aan stormen. Het is juist daarom, dat deze be langrijke groep in onize volksgemeen schap zich terdege rekenschap moet ge ven van haar positie. Teveel meent d< De middenstand verkeert In moeilijke omstandigheden, er zijn vele en grote problemen. Welke gevaren bedreigen deze in ons volksleven zo belangrijke bevolkingsgroep, die het thi eeft? De het V. 2 der Hoek, proquratiehoudi derl. Middenstandsbank, kantoor Leiden, vonden we bereid, In enkele korte, maar kernachtige artikelen verschillende drei- ■nde gei s te i in het algemeen wegen te tvijzen, die de middenstand ter afwering zou kunnen gaan. Omdat de schrijver niet alleen theoretisch op de hoogte is, maar ook dagelijks met de practijk in aanra king komt, verwachten we het beste van deze serie. Red. N.L.C. man van het vrije bedrijf aan deze vrij heid te moeten vasthouden. Inderdaad is vrijheid een groot bezit, maar daarbij moeten de omstandigheden niet uit het oog worden verloren. Loopt men kans, dat men in deze vrije positie wordt plat gedrukt tussen andere grootheden, dan is het een bestaansbelang voor de mid denstander, om hiertegen tijdig maatre gelen te nemen. Een van deze te nemen maatregelen is het georganiseerd optre den in een van de drie bestaande mid denstandsverenigingen. Een collectief op treden vraagt meer aandacht en geeft meer effect dan individuele acties. Direct voegen wij hieraan toe, dat slapende middenstandsorganisaties niet het ste effect sorteren. Dat deze organisaties echter niet tot voldoende activiteit kun nen komen, is veelal de schuld van de zeer vele buitenstaanders, die menen, dat het niet nodig is hun schouders onder dit werk te zetten. Men behoeft niet eens zulk een scherp vooruitziende blik te hebben, om nu reeds te kunnen concluderen, dat de afzijdige houding voor de toekomst zeer betreurenswaardige gevolgen zal hebben. Zowel protesterend als organiserend Geschiedenis der Remonstrantse Broederschap Het Remonstrantisme, geworteld in de religieuze en culturele traditie van onaj volk, vond in het midden der 16e eeuw het Calvinisme tegenover zich, dat, In- plaats van een huwelijk een scheiding grote twist veroorzaakte: de Dordtse Synode, aldus ving ds P. M. Luca, Re- monstr. ~pred. gisteravond zijn tjveede lezing over: „De geschiedenis van de Remonstrantse Broederschap" in het kerkgebouw aan de Hooglandse Kerk gracht aan. Prins Maurits deed met z'n leger de schaal naar Calvinistische zijde overslaan en de Remonstrantse predi kanten werden met boerenwagens o.m. uit Den Haag naar Waalwijk in Bra bant verbannen. De Synode had immers beslist, dat er een einde moest komen het Remonstrantisme. Van 1619-1850 hebben de Remonstranten geen gemak kelijke tijd meegemaakt, doch de begin selen waarvoor zij streden waren, aldus spr., te waardevol, dat ze konden onder aan. Reeds in begin Maart van het jaar 1619 kwam een aantal predikanten te Rotter dam bijeen, die een geschrift samenstel- ïn dit opzonden naar Dordrecht, Episcopius. Deze toonde zich zeer verheugd, dat hij medestrijders had voqt een vrij Christendom. De predikant Uytenbogaerd was de promotor, die te zamen met Grevinkhoven en Episcopius enige tijd later te Antwerpen de Remon- stantse Broederschap stichtte. Juist de naam Broederschap werd gekozen, om dat de hoop bestond, dat de Kerk hen eenmaal, teruggekomen van haar dwa- De predikan- die i hun toen verlaten gemeenten te gaan dienen, ondanks de bedreigingen van de overheid. Intussen werden er ook predikanten i geleerden op het slot Loevestein ge vangen gezet, o.m. de Leidse secretaris Hoogerbeets en Hugo de Groot. Anderen daarentegen stichtten in Sleeswijk-Hol- stein Friedrichstadt en hier verrees de eerste Remonstrantse kerk, waar tot kort voor de oorlog steeds een Nederlands predikant heeft gestaan. De aanslag op het leven van Prins Maurits, waarbij een Remonstrants predikant was betrokken, werd door de scherpe Calvinistische pre dikanten uitgebuit, om de Remonstran ten nog erger dan eerst te laten vervol gen. Het werd zo erg, aldus spr., dat het volk o.m. in Leiden op het Rapenburg een woonhuis, waarin Remonstranten hun godsdienstoefeningen hielden, ver nielde en plunderde. Na de dood van Maurits nam Frederik Hendrik een meer gematigd standpunt in, terwijl ook ver schillende niet-Remonstranten alles de den om aan de vervolgingen een eind te maken. Zo kon In Amsterdam omstreeks 1637 aan de Keizersgracht de eerste zgn. schuilkerk worden gebouwd, spoedig ge volgd door kerken in andere plaatsen Weldra was daar ook de school voor de opleiding van predikantem, waar Epis copius de eerste hoogleraar werd. Uytenbogaerd had- intussen vele ge schriften het licht doen zien, o.m. een catechisatieboekje en een kerkorde, wel ke van veel invloed zijn geweest. Ds Luca hield ook deze lezing aa hand van een groot aantal lichtbeelden gehoor, dat dit op prettige leerrijke wijze causeren met grote a dacht volgde. CORRESPONDENTIE Z. Uw vraag beantwoorden we gr0 in de courant, omdat deze ook bij andere lezers leeft. Aan de rubriek „Lezers schrijven ons...." zijn voor de inzenders hoegenaamd geen kosten verbonden. Red. N.L.C. kan men in groot verband een krachtige stom laten horen. Waartégen geprotes teerd moet worden en waarvóór acties moeten worden ingezet, voelt de midden stander alle dagen aan den lijve. Ook zullen de diverse middenstanders, handelende in dezelfde branche, meer contact met elkaar moeten zoeken. Ge zamenlijk overleg by de inkoop, reclame, eventueel een rayohindeling ko men de resultaten van het bedrijf ten goede. Klagen alleen stempelt de middenstand tot een groep, die toch blijkbaar geen levensvatbaarheid heeft. Het is daarom van belang de hand in eigen boezem te steken en door georganiseerd overleg tonen, dat deze groep aandacht vraagt dat er rekening met haar ipoet worden gehouden. Wist U, dat er per 1 Maart 1947 in om land 190426 vestigingen in de detailhan del waren en dat Zuid-Holland daar alleen al 42328 van had? Deze cijfers kun nen als volgt worden onderverdeeld1: krui denierswaren totaal 26 768 (4827), textiel- goederen 17.569 (3529), aardappelen, groente en fruit 15.685 (3937), brood 12.140 (3256), vlees en vleeswaren 10.471 (2282). Daar de onderverdeling van deze door het Centraal Bureau v. d.' Statistiek strekte gegevens 55 branches vermeldt, is het niet doenlyk alles te vermelden. Wij hebben ons daarom tot de 6 grootste groepen moeten beperken. De tussen haakjes genoteerde getallen hebben be trekking op Zuid-Holland. Al kan dus het overzicht niet volledig zijn, toch zullen de totaal cijfers hebben laten zien, dat er door georganiseerd overleg een sterke organisatie valt te vormen. U. A. van der Hoek, Procuratiehouder Ned. Middenstandsbank Leidse amateur-fotografen De clubavond van deze week werd we gens verhindering van de voorzitter, de heer Groenendijk, geleid door de heer Forma. Na enige besprekingen, verband houdende met de as. jubileumtentoon stelling, werd het woord gegeven aan de heer K. Hulsbos, die sprak over het on derwerp: „Moeilijkheden en mogelijkhe den in de vogelfotografie." Na gewezen te hebben op de gevaren, die deze tak van fotografie voor de vogels kan opleveren, indien zij wordt beoefend door niet bio logisch georiënteerden er. niet ter zake kundigen, beliohtte spr. de wijze, waarop men door gebruik van een schuilhut de vogels ongedwongen in hun doen en laten tijdens de broedtijd kan observeren en fotograferen. Na de pauze werd een serie van pl.m. 100 zwart-wit diapositie ven vertoond, waaruit bleek, welke resul taten op dit gebied te bereiken zijn. Vooral de opnamen, gemaakt op enige dichtbevolkte vogeleilanden aan de West kust van Wales, trokken bijzonder de aandacht. HAAGSE RECHTBANK. De koopman A. P. H. te Leiden heeft zich voor de Haagse rechtbank te verant woorden gehad terzake van heling. De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tpt zes maanden gevangenisstraf. De portier van het politiebureau te Leiden, H. S., had zich schuldig gemaakt aan diefstal van gevonden voorwerpen op het bureau, waarvoor tegen hem een (jaar gevangenisstraf werd geëist. De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot 8 maanden gevangenisstraf, waarvan 3 maanden voor waardelijk met drie jaar proeftijd. Wanneer de klokke roept ter Kerke Sfeer in 't gezin? De ,tNieuwe Leidscheer in! Ned. Herv. Kerk, Pieterskerk, 10 Apeldoorn (bed. H.A.); 7 u. ds Swij- nenburg; Vr. 31 Oct. 7.30 ds Vossers (herdenking kerkhervorming); Hoog landse kerk, 10 30 u. ds Kelder; Ooster- kerk 10 u. ds Kuilman (bed. H.A.); 5 u. ds Vossers, (dankz. H.A.); Marekerk, 10 u. ds. Spruyt (bed. H.D.); Kooikapel, 10 u. ds Vossers; Morsweglokaal, 10 u. ds Otte- vanger; Acad. Ziekenhuis, 10,30 u. ds Swijnenburg: Geref. Minnehuis, Do. 7 dhr. de Groot; Geref. Kerk, art. 31, 10 30 u. ds Verhey, Den Haag-Oost; 3 u ds de Vries, Den Haag-Oost; Chr. Geref Gem., 10 en 5 u. ds. Oosterhof, Utrecht; Geref. Gem., 10 en 5 u. ds Rijksen (voorber. H.A.); Di 7.15 u. ds v. d. "Berg, Utrecht, (voor de J.V.); Evang. Luth Kerk, 10.30 u. ds Bieger, Soest; Re- monstr. Gem. 10 u. ds Luca; Doopsgez. Gem., 10.30 u ds Snaayer; Ver. v. Vrifz. Herv., Volkshuis, 10.30 u. dr Boersema; W. de Zwijgerkerk, 10.30 u. prof. dr Beek, Amsterdam; Evang. Chr. Gemeen schap, J0 en 5.30 u. dhr. v. d. Horst; Di bijbelbespreking; Vr 8 u. Jeugd- samenkomst; Za. 8 u. bidstond; Stads evangelisatie „Jeruël", 10 u. dhr. Schou ten: 5 30 u. dhr. Niemeyer: Di. 8 u. dhr Klijnstra; Wo. 8 u. Jeugdsamenkomst; - bidstond; Leger des Heils. hedenav. 7 u. bidstond; Zo 10 u. heili- gingsdienst; 6 45 u. openluchtsamenkomst (Gangetje); 7.30 u. openbare samen komst (leider maj. en mevr. Wels); Ma gezinsbond-samenkomst; Di 7.30 u. soldaten-samenkomst; Do 7.30 u. Rem. Kerk, muziekcorps van Den Haag I; Vrije Kath. Kerk, 10 u. H. Mis. ALPHEN A. D. RIJN: Ned. Herv. Kerk, Julianastr., 9 u. ds. de Wit. Lei den; 10.30 u. ds. Lambour; 6.30 u. ds. Stehouwer; Hulpkerk Gouwsluis. ds. Lefeber; geb. „Jonathan", 6.3C Lefeber; Oudshoornsew. 10 u. dr. Can- negieter; Hooftstr., 10 en 6.30 u. ds Tuk ker, Bleskensgraaf; Di. 7.30 u. ds Vroeg- indewey. Huizen; Martha-Stichting, 10.30 u. ds. Meyer (H.A.); Geref. Kerk. Zui derkerk. 10 u. ds Bosch; 6.30 u ds Mul der; Noorderkerk, 10 u. ds Mulder; 6.30 u. ds Bosch; Geref. Kerk, art. 31, 10.45 u. ds Koenekoop, Gouda; 5 u. leesdienst; Chr. Geref. Kerk, 10 en 6 u. leesdienst. 10 u. i u. ds. Geref. Kerk, Hooftstr., 10 u. ds Ligter, Nieuwebrug; 6.30 u. ds v. d. Bos, Oude Wetering; Oud Geref. Gem. 9.30 en 4 u. leesdienst. BENTHUIZEN: Ned. Herv. Kerk, 9.30 u. ds. Lans. R'dam (voorber. H.A.); 6 u ds. Lambour, Alphen. Gesef. Gem., 9.30 en 6 u. leesdienst. HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Kerk, 8.45 u. ds. v. Sinderen, Woerden; 10 u. <£s. v. Sinderen (H.A.); 6.30 u. ds. v. Sin- deren (H.A. en Dankz.)Geref. Kerk, 10 en 6.30 u. ds Oussoren. HILLEGOM: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds Eerhard (H.A.; 5 u. ds Knottnerus (Dankz.); Geref. Kerk, 10 en 5 u. prof dr Berkhouwer. A'dam; Geref. Kerk, art. 31, 10.30 en 7 u. dhr. v. Eenhoorn, Rotterdam. HOOGMADE: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds Hijmans. KATWIJK A. D. RIJN: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds v. d. Krift, Katwijk aan Zee; 5.30 u. ds Burgy, Rijnsburg; Geref Kerk, 9.30 u. en 5 u. ds de Valk; Geref. Kerk (art. 31), 10.30 u. ds Boersema; 5.30 u. leesdienst. KATWIJK AAN ZEE: foed. Herv. Kerk, Nieuwe Kerk. 10 u. ds. Bouman; 6 u. ds v. d. Krift; Oude Kerk, 10 u. ds Rutgers; 6 u. ds v. Ieperen; Kapel. 10 u. ds. Jellema; 6 u. ds Pras; Geref. Kerk, 10 u. en 5 u. ds Pijlman; Chr. Geref. Kerk, 10 en 5 u. ds v. d. Bijl; Geref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5 u. leesdienst; Geref. Kerk (art. 81). 10 u. leesdienst; 6 u. ds Boersema. KOUDEKERK A. D. RIJN: Ned. Herv Kerk, 10 en 6.30 u. ds v. Binsbergen (H. A. en Dankz.); Geref. Kerk. 10 en 6.30 u. ds v. Meyenfeldt, Noordwiik-B. LEIDERDORP: Ned. Herv. Kerk. 10 en 6.30 u. ds Honnef (H.A. en Dankz.); Geref. Kerk. 10 en 6.30 u. ds Dijk. LISSE: Ned. Herv. Kerk. 10 u. ds Had- ders; 5 u. ds mr Alma; Geref. Kerk. 10 dr Ruys Jr.; Chr. Geref. Kerk. u. ds Hoogendoorn, Steenwijk: Geref. Gem., 10 en 4 u. leesdienst; Oud Geref. Gem., 9.30 en 3 u. leesdienst; Geref. Kerk, art 31, 10.30 en 4.30 u. ds Verleur; Ned. Prot. Bond, 10.15 u. ds Faber. Schiedam. NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds Spaling. NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv Kerk, 10 u. ds Siddré; 5 u. ds Jellema, Katwijk aan Zee: Geref. Kerk, 10 en 5 u. ds Maaskant, Leiden. NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv Kerk. 10 u. ds Cupedo; 5 u. ds Siddré; Geref. Kerk, 10 en 5 u. ds Bouma. OEGSTGEEST: Ned. Herv. Kerk, Groene Kerk, 10.15 u. ds Visser (H.A.; Pauluskerk, 10 en 5 u. ds Callenbach (v.m. voorber. H.A. en n.m. bed. H. A): Hoge Mors (school) 10.30 u. ds v. Iepe ren. Katwijk; .Vr, Pauluskerk, 8 i Visser (Hervormingsdienst)Geref. Kerk. 10 en 5 u. ds Brussaard; Mors- Rijndijk, 9 en 5 u. ds Arntzen (H.A. er Dankz.). OUDE- EN NIEUWE WETERING: Ned. Herv. Kerk, 2.30 u. ds v. Roon (af scheid); Remonstr. Kerk, 10 u. dhr Hulsbos, Sassenheim; Geref. Kerk, 9.3( en 2.30 u. ds v. d. Bos. RIJNSBURG: Ned. Herv. Kerk, Gr Kerk, 10 u. ds Burgy (H.D.); 5 u. ds Bon ting; KI. Kerk, 10 u. ds Bonting; 5 u ds Zandee Warmond; Geref. Kerk. Rapen burg. 10 u. ds v. d. Linde; 6 u. ds Post; Voorh. weg 10 u. ds Post; 6 u. ds v d Linde: Geref. Kerk, art 31. 10.30 en 5.3C ds de Wal; Chr. Geref. Kerk, 10 en 5 ds Brandsma. SASSENHEIM: Ned. Herv. Kerk, 10 i 5 u. ds Krykamp: Geref. Kerk. 5 u. ds Kuiper; Chr. Geref. Kerk 10 1 5 u. leesdienst; Ned. Prot. Bond, 10.15 ds Hanneman, Rotterdam. VALKENBURG: Ned. Herv. Kerk, 10 6.30 u. ds Baas; Geref. Kerk. 10.30 en u. ds Hainjé; Geref. Kerk. art. 31, 8 30 ds v. d. Jagt, Voorschoten; 3 u. ds Boersema. VOORHOUT: Ned. Herv. Kerk, 10 u. Beker. VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Kerk. 10.15 u. ds Fortgens (Dankstond gewas): 7 u. ds Hadders, Lisse; Rijndijk, 10 u. ds Bogers, Katwyk aan Zee; Geref. Kerk. n 5 u ds Houtzagers; Geref. Kerk, art. 31. 10 en 5 u. ds v. d. Jagt. WARMOND: Ned. Herv. Kerk. 10 en u. ds Zandee. WOUBRUGGE: Ned. Herv. Kerk, 9.30 i 6.30 u. ds Hugenholtz (dankdag voor het gewas); Geref. Kerk, 9.30 en 6.30 u. ds Hueenholtz. ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Kerk, 10 u. cand. Heidema. Amerik. steun reml „vijfde colonne' DE VOORNAAMSTE doelstellir democratie is thans de best van de totalitaire staat, de die Vóór' 1940 was de democratische vorming te laat, thans is men voor en kan men bijtijds zijn maatregel^ Het communisme camoufleert ziel juist de democratische landen, met rika aan de spits van het ,,imp» tisch" streven te besohuldigen, de dier naar politieke en economisch these zoekenden, te qualificeren als logsophitsers." Men kan daarom van Amerika nli wachten, dat het economische steu: verlenen aan landen, die zióh reeds bewust achter de Russische hébben geschaard, maar in den waar nog de mogelijkheid tot bestaat, Frar.krjjk en Italië, daar het communisme de Ameril hulpverlening verdacht te makei juist de politiek van Truman erger kunnen voorkomen. Met voldi zal men er dan ook van kennis het Amerikaanse congres op 17 Nov een speciale zitting zal houden, de directe, tussentijdse steun aan rijk, Italië en Oostenrijk aan wordt gesteld. Het Congres schijnt de ernstige van Truman en Marshall dus eindeli grepen te hebben. Want indien landen als Duitsland en Oostenrijk de communistische druk zwaar sitdes in de bezettingszone niet kan men er voor ongewenste verras komen te staan. Dat bemerkt Duitsland, 't Verklaarde uitzicht be\ gressie tegei p3 rechtvaardige '1 mantelingspoliti *ez wordt gevoerd pr geen te Velbt het Rijnland reeds tot staking hee leid. Het Duitse vraagstuk is natuL van minstens zo groot belang als d stand in landen als Frankrijk t die voor directe steun in aanmerkii men. Niets rechtvaardigt ^orshan fa- optimfstische visie, dat de vussen conferentie van Londen wel eiereij len kiezen voor hun geld en d Vier" inzake Duitsland tot een komen. Mat' wat dan? Het is voor de „Grote Drie" land zelf noodzakelijk te weten, v dn BURGERLIJKE STAND. GEBOREN: Sjoerd, z. v. L. H. de Jong en C. v. d. Kloot; Pieter, z. v. W. D. A. de Gunst en P. M»eloo; Dick, z. v. H. F. Mig gels en A. A. van Santen; Hendrika R., d. v. A. van Polanen en J. Mulder; Hendrika W. J„ d- v. A. J. v. d. Berg en W. J. van Kruistum; Albertus N. M., z. v. N. H. Hoogdu.n en J. E. C. Edelaar; Peter W., z. v. W. P. Prins en N. Martijn; Pieter, z. v. W. de Koning en C. M. v. d. Haak; Neeltje A. J., d. v. A. Hogewoning en J. van Vliet; Gwenda M., d. v. J. J. Rijnsburger en A. J. Neuteboom; Jenneke A., d. v. H. Ju en H. A. Flottmann. OVERLEDEN: G. Buysman, wed. van J. H. Sagekuele, 72 jr; G. H. Meiering, dr, 39 jaar. Kunst en Letteren Shakespeare en zijn tijd „Veel leven om niets" In verband met de opvoering van „Veel leven om niets" hield dr H. G. Gerversman uit Rotterdam gisterenavond in de kleine zaal van de Stadsgehoorzaal een lezing over Shakespeare en zijn tijd, terwijl de spreker na de pauze het toneelstuk „Veel leven om niets" nader besprak. Op aan trekkelijke en boeiende wijze heeft dr Gef- versman zijn gehoor verteld over de tijd, waarin S. leefde en werkte. Cultureel het de tijd van de Renaissance, de tijd de wedergeboorte van de menselijke geest, met als devies: „Ik heb het gewaagd". In Engeland stond deze beweging onder lei ding en het middelpunt was „the great Queen", want nationaal was het de tijd van koningin Elisabeth. Engeland zag zich zelf in het levende beeld van het drama, en dan wel zeer speciaal als volk koningsdrama's van S. Het was de tijd, waarin het toneel tot grote bloei kwam. Na de ontwikkeling van het toneel de bouw van de schouwburgen (de eei in Londen in 1576) te hebben geschetst, tekende de spreker in enkele grote lijnen het leven van Shakespeare, de grootste schrijver van Engeland, die in 25 jaar 37 toneelstukken schreef, die hem beroemd en enig maakten. Shakespeare was geen vernieuwer of hervormer; hij bouwde voort op wat hij vond, maar dat gebouw was groots. Al zijn personen zijn levende mensen. Hij was niet van één eeuv van alle tijden. In 1599 voltooide blijspel: „Veel leven om niets" en stige toon, die ook in zijn blijspelen niet ontbreekt, laat ons zien, dat S. dan reeds tot volle rijpheid is gekomen. Hoofdper sonen zijn: Claudio - Hreo en Benedickt Beatrix. Spreker wijst op de parallel bij deze paren. Bij beiden de list van het af geluisterde gesprek; bij Claudio - Hero om te scheiden, bij Benedickt - Beatrix om ze tot elkaar te brengen. Bij de nachtwacht en zyn collega's bezingt S. de lof der heid. Zij brengen in hun dwaasheid de waarheid aan het licht. Spreker las verschillende gedeelten voor i de vertaling-van Burgersdijk, om zijn woorden nader toe te lichten. Een hartelijk applaus bewees hoe de hoorders genoten hadden van deze prettige en leerrijke dracht. Een vredesverdrag met de West democratische mogendheden dan r.og de beste, hoewel geen gelul oplossing en een „driemogendheden zou gedeeltelijke waarborgen i geven. Indien Rusland halsstarrig, zettelyk, onverzoenlijk blijft, een toepassende, die wij nu kennen Moskou, de houding In de Assembl de cellenbou wende „Kominform." er voor de internationale deimocratlt andere weg open, dan zich met wen achter Amerika te scharen. De frontvorming der Amerikaans» den, Brazilië, Chili, waarover dagen schreven, teneinde de comn tische invloeden, een kwaadaardige kering te elimineren, zal or.geta door meerdere staten gevolgd Trouwens óók in Australië, heeft, veertien dagen, Harrison, de plaa' vangende leider der oppositie, drongen op verwijdering van de co: nisten uit de openbare diensten e: algeheel verbod van de communis partij, omdat de communistische gie de vernietiging van alle rege: der arbeidersbeweging eist. HET GEVAAR van een „vijfd Iionne". wil men in Amerik Australië met wortel en roeien. Chili heeft er. na het verb der diplomatieke betrekkingen met land en Tsjeeho-Slowakye, geen gras laten groeien, maar is tot arrestatii een groot aantal communistische kop ken overgegaan. Mer. moet e mede houden, dat Argentinië spoedi voorbeeld van Brazilië en Cflili za! gen,"mdat deze Latijns-Amerikaans» den zeer nauw gelieerd zyn. Het merkwaardige feit doet zioh dat de Rus Zhdanow. lid van het trale comité" der Sowjet-Russische en van het ..Politbureau", zelf erken er een „democratisch" en een „im; listisch" kamp bestaat. Maar... sen zijn de democraten en alles, achter Amerika schaart, heet impel Jisch! De „Kominform" beoogt slechts kransjes" van democratische en vre ver.de elementen. Achter Rusland Polen, Yoego-Slavië, Tsjecho Slow Hongarije. Bulgarije, Roemenië, het imperialistische blok onder le van Amerika, gesteund wordt doe „reactionnajre" regeringen var land, Turkije, het „Nabije Oos „China", ook Nederland en België den volgens Zhdanow tot het „imp listisch blok" gerekend! Rusland stuurt, zoals men uit hel verstaande kan concluderen, regel aan op een krachtproef in de int» tionale politiek, met als doel de steu: Lening van Marshall verdaoht te en zo mogelijk, te verhinderen. Gromyko, Wysjinski blijven hun aai len op Amerika richten, weigpren compromis, hetgeen zo juist nog Balkan-kwestie tot uiting kwam. De slsche politieke „aanvalsoorlog" nu met gelijke munt betaald. Churchill acht de mogelijkheid overleg niet uitgesloten, al meert tevens, dat „grote oorlogen alleen ko indien beide partijen geloven, dal tegen elkaar opgewassen zijn" machtsverhouding betreft, is Ami voorlopig Rusland nog de baas. Maar zal deze machtsverhouding worden ook Rusland over het „atoomwapen* schikt? VALKENBURG. GEBOREN: Mathilde Gijsina, d Varkevisser en J Groot. ONDERTROl' Pieter Twigt 27 j en Anna Helena B burger. 24 j. B, D. KRET ZOO LOODGIETERS Erkende installateurs voor Gas» Water en Sanitair REPARATIE CENTRALE VERWARMING Hooge Rijndijk 71, TeL 2002

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 2