DE VRIJHEID VAN DE PERS
IN AMERIKA
DE WEEK
KIEUWE LETDSCHE COURANT j ZATERDAG 25 OCTOBER m
Stadsnieuws
Inaugurele rede van prof. dr W. E. Hocking
(Van e
i speciale medewerker)
In het groot-auditorium onzer academi
heeft gisteren prof. dr William Ernest
Hocking zijn inaugurele rede gehouden
Het onderwerp, dat deze theoloog-philo-
soof-jurist had uitgekozen, voerde hem
direct naar Leiden! Immers, de „Pilgrim-
fathers", die in 1620 met de „Mayflower"
in Amerika aankwamen en daar hun
stempel, drukten op de constitutie
„New England", hebben een tiental jaren
onder leiding van hun aanvoerder Robin
son vlak voor het oversteken van de oce
aan in Leiden gewoond en zo een stukje
Leidse geest overgeplant! Dat was eer
charmant begin en zo bleef deze buiten
gewone oratie tot het einde.
Er was een andere sfeer dan gewoon
lijk. De prachtige rood-witte toga van de
grijze geleerde gaf letterlijk een ander
tintje aan het spreekgestoelte en ook de
manier van spreken was niet, zoals mer
dat van pas-benoemde hoogleraren ge
wend is. Prof. Hocking was „losser'
van het papier en verstond meesterlijk de
kunst er zo eens een opmerking tussen
door te maken als: „Ja, het eigenlijke
verschil tussen John Stuart Mill en Karl
Marx was toch wel, dat de eerste
echte „gentleman" was".
De evolutie in het karakter van
ook ons zo dierbare grondrecht .van de
persvrijheid passeerde in ruim een
de revue.
Er is wel veel veranderd sinds de
*te blaadjes verschenen op een beperkt
territoir, waar ieder kon controleren,
er waar was van het nieuws; want, de
spreker zeide het guitig, maar bedoelde
het ernstig: „Vrijheid van spreken, brengt
ook vrijheid van liegen mee!"
Thans wordt ons nieuws voorgezet, dat
dat nog dezelfde dag op onbereikbaar
verre afstand werd „gemaakt" en daarom
is de verantwoordelijkheid van de kran
tenuitgevers zwaarder geworden. Dat zij
deze naar ieders tevredenheid dragen,
kan overigens niet gezegd worden. De
tijd, dat de vrije concurrentie hier het
nieuws „louterde", is voorbij en ingrij
pen van het wetgevend orgaan
wenst zijn, ware het niet dat dit „niet"
rechter in eigen zaak mag zijn.
Zo ontstond een moeilijkheid
andere aard dan John Locke (2e helft
17e eeuw) mo®6t overwinnen met zijn be
schouwingen „Concerning Toleration*'
(betreffende verdraagzaamheid). Hier
ligt een taak voor de wetenschapsmens
vas eer hele stoet van vrolijke
die gisteravond met muziek de
Stadsgehoorzaal werd binnengeleid,
Hhren met een roos op de borst
ceremonie-meester voorop, tt
de rijen hartelijk applaudisserende
door. Het waren de jubilaris-
de N Z.H.V.M., die hun 25- of
40-jarige diensttijd aldus kwamen afslui-
:en op uitnodiging van het jubileumfonds
»n de organiserende feestcommissie.
Een hartelijk woord van welkom werd
hen toegeroepen door de voorzitter
deze commissie, de heer A. Hallinga. die
qok de directie van de N.Z.H. en de di
recteur van de ATO mocht begroeten.
Hierna ram het raadgevend lid vai
iubileumfonds, adjunct-directeur
Jurrissen, het woord. Hij sprak een har
telijk woord van afscheid tot de oud-
voorzitter van het jubileumfonds,
heer IJzendijk, en een woord van welkom
vertrouwen tot de nieuwe voor;
de heer Ockeloen. waarna beide heren
dankten voor de hun toege
zwaaide lof. De heer Ockeloen richtte
Haags muziekcorps van het Leger vervolge™ een hartelijke gelukwens tot
de jubilarissen, daarmee enigszins het
en in het bijzonder bij de vorminf
van hem: de opleiding ter academie.
Ten eerste moet men hem daar 1 e r e r
lezen. Iets. wat wij in de oorlog alle
maal een beetje beoefend hebben! Ter
tweede kome er in de Westerse bescha
ving een bredere academiale journalistieke
leiding, zoals in Amerika, en ten derde
lere men de academicus vóór alles de
waarheid, dus God te dienen! Dat is
broodnodig voor een elkander verstaan
der volken, een samen leven in een vre
dig geordende wereld!
Prof. Hocking dankte tenslotte alle aan
wezigen, van wie zovele autoriteiten heb
ben bijgedragen tot deze eerste uitwisse
ling van Harvard met Leiden. Met ont
roerde stem sprak hij zijn slotwoorden:
„Ik acht dit de kroon op mijn werk als
leermeester".
Het was een indrukwekkend begin van
het na-oorlogse contact tussen het Ame
rikaanse brandpunt der moderne weten
schapsbeoefening en het nog immer schit
terende culturele centrum van West-
Europa: Lugdunum Batavorum!
Leiderscursus voor Geref. Jeugd
ver. in de classis Leiden
Het Geref. Jeugd verband te Leiden is
voornemens een leiderscursus te organi
seren, waaraan alle jeugdleiders uit de
Classis Leiden kunnen deelnemen. De be
doeling is, dat ds Maaskant vier onder
werpen houdt over: „Jeugdpsychologie"-
de heer P. Zijlstra vier onderwerpen
„De methodiek van de behandeling der
Bijbelse geschiedenis op de jeugdvereni
gingen", een nog nader bekend te maken
spreker vier onderwerpen over: „Sport
en Spel" en mej. G. Akkerhuis vie
derwerpen over „De organisatie der
jeugdverenigingen". Deelname is ooli
opengesteld voor hen, die met het jeugd
werk nader kennis willen maken. De cur
sus wordt gegeven de eerste en derde Za
terdag van de maand van 35 uur
Zuiderkerk.
De Geref. Oudervereniging belegt op
31 Oct. om 8 uur in gebouw „Rehoboth"
een herdenkingsavond t-g-v. haar 25-Jarig
bestaan. Ds Dronkert zal spreken over
de uitbreiding van het jeugdwerk,
name de ontspanning.
JAARVERGADERING J.V. „PRO REGE"
Dinsdagavond om half acht hoopt de
J V. „Pro Rege" haar jaarvergadering
houden in gebouw „Prediker". Jan Spruyt
houdt een inleiding over: „De eenvoud
des geloofs".
De N.Z.H.V.M. huldigde jubilarissen
„EEN VOORBEELD VOOR
DE JONGEREN"
des Heils bezoekt Leiden
Naar men ons mededeelt, zal het Resl-
dentie-muziek-corps van het Leger des
Heils onze stad bezoeken. Dit corps kan
gerekend worden tot de beste van ons
land. Op Donderdag 30 October zal het
een concert geven in de Remonstrantse
kerk aan de Hooglandse Kerkgracht. Een
aantrekkelijk programma is voor deze
gelegenheid samengesteld, zodat deze
avond voor muziekliefhebbers uren van
genieten zal betekenen. De opbrengst van
het concert komt ten goede aan de afde
ling Den Haag I. ten bate van het bouw
fonds voor een eigen zaal. Deze werd het
vorig jaar door brand geheel verwoest:
reden waarom de kerkeraad de kerk gra
tis ter beschikking heeft gesteld. Aanvang
van het concert half acht.
gras wegmaaiend
directeur van dé N Z.H.V.M.. jhr J. Röell.
Deze laatste achtte een jubileum
functionarissen, die de band met hun
onderneming zo lang vast hieldtn. eer
voorbeeld voor de jongeren, die in de na
oorlogse crisis allerwegen op drift drei
gen te geraken, Met de wens, dat de ju
bilarissen nog lang voor gezin er. onder
neming gespaard mogen blijven, eindigde
de heer Röell zijn korte maar kern
achtige rede. Een aardige verrassing be
zorgde adjunct-directeur Jurrissen zijn
mensen nog door hen het geschenk t£
overhandigen van een Amsterdamse bak
ker. de heer Houtman, die voor ieder een
taart beschikbaar had gesteld. Zij werden
onder dankbaar applaus aanvaard.
De namen der jubilarissen zijn: 40 ja-
DE KOEPING IN HET HUWELIJK
Na In een vorige lezing de taak in het
huwelijk te hebben behandeld, sprak dr
C. P. Gunning van Amsterdam gister
avond in de cantine der touwfabriek it
Leiderdorp over de roeping in het huwe
lijk- Spr releveerde de hoofdpunten uit
zijn eerste lezing, nl. de zelfbeheersing,
de eerbied voor elkander en de gehoor
zaamheid aan God en riep de Hervor
mingsdag in herinnering, omdat door de
reformatoren het huwelijk in ere is her
steld. Het raakt de ganse gemeente er
mag niet worden tegengehouden jloor de
R. Katholieke opvatting, dat de onge
huwde staat eigenlijk als heiliger en ge-
wijder moet worden beschouwd.
Onze roeping in het huwelijk is eer
verlengstuk van onze taak in het huwe
lijk. Roeping ziet op de toekomst. Van
zelfsprekend rijst de vraag: „Wie roept?"
Het komt er op aan, dat we de roepstem
Gods verstaan. Eerst dan kunnen 1
roeping aanvaarden. God heeft de
geschapen naar Zijn beeld als ma
vrouw. In het huwelijk wordt de mens
waarlijk mens. De roeping komt dus pas
tot uiting in het huwelijk. Eerst dan wor-
den wij volledig mens naar Zijn beeld-
We kunnen het ook zo zeggen: waai
liefde het enige wezen van God is, moe
ten ook wij liefde zijn. Alleen in het hu
welijk kunnen wij deze roeping vervullen
Het liefdespel voor het huwelijk is een
inleiding, een training. Het komt er op
aan, hoe we deze gave Gods gebruiken
Daar ligt onze roeping. Deze roeping
rappelleert in de eerste plaats
verantwoordelijkheidsgevoel. 1
verantwoordelijk voor elkaar en samen
voor de kinderen. Spreker voelt het ver-
verantwoordelijkheidsgevoel als het voor
naamste in het gehele huwelijksleven.
Allerlei practische vragen dringen zich
daarbij op de voorgrond. De tijd is ech
ter arm aan verantwoordelijkheidsgevoel.
Men heeft zijn geweten als met een brand
ijzer toegeschroeid.
Voorts noemde spreker het vertrouwen.
Het is onze roeping, vertrouwen te schen
ken en te ontvangen. Ook God vertrouwd
ons. Wij zijn geschapen naar Zijn beeld.
In het vertrouwen komt het wezen Gods
tot uiting. De vloek van deze tijd is ech
ter het vertrouwen. Daar is de duivel in
het spel. Vertrouwen houdt ons staande
Het moet de kern van ons huwelijksleven
zijn. Ook de kern van de opvoeding. Er
moet vertrouwen zijn tussen ouders en
kinderen. Dat mag aan de kinderen nooit
onthouden worden. Het wijst ons de weg
in tal van moeilijkheden en onzekerheden
Ten slotte noemde spreker de vreugde
Wie waarlijk lief heeft, beleeft vreugde
Gods vriendelijk aangezicht geeft vro
lijkheid en licht. Ook bij een ziekbed of
een sterfbed kan er innerlijke vreugde
zijn Dat vraagt God van ons. Het doel
van Zijn schepping is, dat wij Hem ter
Distributievaria
Uitreiking bonkaarten 713, schoenen
bonnen en toeslagkaartjes a.s. en jonge
moeders. Maandag zijn.aan de beurt de
gezinnen, waarvan het HOOFD een stam
kaartnummer heeft van 45001 t/m. 49500
Medegebracht dienen te worden de stam
kaarten, titelstroken met inwisselingsbon
•ventueel inlegvellen en contrólekaart
a.s. moeders. De kantoren zijn geopend
van 8.30—11.45 en 2—4 uur.
ere leven, door alle strijd en moeite heen.
Deze drie Vs, verantwoordelijkheids
gevoel, vertrouwen en vreugde zijn
aanvalswapens tegen de duivel God heeft
ze ons geschonken uit Zijn eigen wapen
arsenaal. Wij zullen daarmede moeten
strijden tegen alle geestelijke boosheden
Daarop alleen zullen we een ChristelyK
huwelijksleven kunnen opbouwen. Daar
in komt Gods roepstem tot ons.
Ook voor deze lezing was de belang
stelling groot. Deze serie wordt 14 Nov.
a.s. voortgezet met een lezing van dr J
Sikkel uit Utrecht over „Verloving er,
huwelijk".
VOORSCHOTEN.
Onze plaatsgenoot, de heer J. Nieu-
wenhuis, is benoemd tot onderwijzer
(ie Ver. Scholen met de Bijbel te Ermelo.
De gemeenteraad kwam gisteravond
in een spoedeisende vergadering bijeen
om te komen tot de benoeming van een
nieuwe vakonderwijzer voor lich. oef.
aan de openbare school. Op de voor
dracht kwam slechts eem candddaat voor
enkele leden uitten daarover hun on
genoegen. Tenslotte gingen ze echter met
het voorstel van B. en W. accoord en
werd de heer C. Scheepmaker te Delft
benoemd. De heer P. van Barneveld wérd
studieredenen gevraagd eervol
ontslag verleend.
De rondvraag leverde een drietal vra
gen op. D^'heer Buwalda zou graag de
Schoolstraat beter schoongemaakt zien.
Ook vroeg hij B. en W., of het mogelijk
zijn maatregelen te nemen, om door
verhuizing ontruimde huizen „netjes"
de nieuwe huurders te laten afleve-
De heer Viveen betwijfelde de be
voegdheid van de raad in deze materie,
en W. zegden toe deze zaak te
onderzoeken. De heer Viveen tenslotte
pleitte dringend voor een wachthuisje
bij de tramhalte „Zilverfabriek". Deze
halte is wel een van de meest openlig
gende, terwijl bij verschillende veel meer
beschutte haltes wel tramhuisjes staan
W. bleken deze zaak al aangepakt
te hebben. De heer Sirks wilde zich ech-
toch nog by het verzoek van de heer
Viveen aansluiten en daarbij verzoeken
de gelegenheid tot fietsenstallen bij deze
halte te scheppen. En natuurlijk kwam
ook de halte „Burgemeester Vernède-
park" ter sprake, terwijl de burgemeester
opmerkte ook de halte „Gouden Leeuw",
hoewel iets meer beschut liggend, graag
tramhuisje voorzien te hebben.
Er wordt aan gewerkt.
Geboren: Fiorina A, d v G Buisman
en J C de Groot. Nw-Voordorpstraat 37;
Johanna M, d v A Teunissen, en J M v d
Bent, Leidseweg 38; Julia W M, d v J J
Heijne en M H Gerarts, Papelaan 44.
Overleden: Anna C van der Meer, 13 jr;
Helena A van der Ham, 63 jr, wed. v A J
Vogels. Voorstraat 51.
Gehuwd: J van Zijp, 28 jr en A M Zon
neveld, 26 jr; L W van Gent, 23 jr en N
d Spek, 20 Jr.;
Ondertrouwd: W F Zuurdeeg, 60 jr en
•G C Bos, 58 jr; G B Waaijer, 26 j
van Gent, 24 jr.
ren (gepens.): A. Hoogduin, Rijnsburg;
A. Remmelzwaal. Leiden; G. F. den Dub
belden, Rijnsburg: A. v. Grol, Rijr.sburg;
J. I. B. den Hoed, Rijnsburg en J. Smit,
Leiden; 25 jaren: D. Snoeren Jr..
Breems, B. Ouwehand. C. Commissaris
en M. Zoeteweg. allen te Voorburg; A.
Berger, L. de Romijn, S. v. Wezel
B. v. Kempen, allen te Rijr.sburg; K.
Moes, W. F. Verkuylen en A. Remmel
zwaal, allen te Leiden.
Hierna trad de N.Z.H -muziekkapel offi
cieel voor het voetlicht o.l.v. de direc
teur, de heer P. Baart, die nog een kleine
hulde in ontvangst had te nemen. Een
ander ging vergezeld van een boeket
bloemen. Het muziekcorps oogstte bij het
publiek, dat de Stadsgehoorzaal tot in
uiterste hoeken vulde, veel succes
vormde de overgang naar het meer luch
tige gedeelte van de avond, dat verzorgd
werd door het gezelschap FaveurWag-
ter. Wij kenden het gezelschap reeds
het 3 October-programma gn vonden dit
optreden van gisteravond zonder de hin
derlijke intermezzi van de z.g.n. balletten
zeer zeker meer geslaagd, al blijft er noj
veel te wensen over. Het publiek amu
seerde zich echter uitstekend en mei
bleef nog lang in de beste stemming bij-
Ds KELDER ERE-VOORZITTER VAN
„HALLELUJA".
Ds W. H. Kelder Jr heeft zich bereid
verklaard, het ere-voorzitterschap op zich
te nemen van de Chr. Gemengde Zang
vereniging „Halleluja".
ZENDINGSSAMENKOMST IN
„STAALWIJK"
In het kader van de najaars-zendings-
week belegt de zendingscommissie den
Ned. Herv. Kerk Woensdagavond a.s. een
samenkomst in „Staalwijk". Ds H. J
Teutscher, zendeling op Nieuw-Guinea,
hoopt te spreken.
EEN DOKTER NODIG?
Vandaag en morgen wordt de huisart-
sendienst waargenomen door de dokters
De Graaff, Kors, Meyboom en Postel
Dokt^fstelefoon 22222.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Zaterdag 25 Oct.
jr tot Zaterdag 1 Nov. 8 uur, waarge-
sn door Apotheek Kok, Rapenbprg 9.
Tel. 24807 en Apotheek „Tot Hulp der
Menschheid", Hooigracht 48, Tel. 21060.
Te Opgstgeest door De Oegstgeester-
Apotheek, Raadhuispark 8, Tel 26274.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN
De Zondagsdienst der dierenartsen
wordt waargenomen door de heren H. J.
Stol, Tib. Siegenbeekstraat 2, Tel. 26367
W. Weening, Rijnzichtweg 37, Oegst-
geest. Tel. 22816-
ons bureau, Hogewoerd 103, ligt ter
inzage het nieuwste nummer (October
1947) van „Appèl", uitgave van het In
formatiebureau Rode Kruis.
in de Sleutelstad
Er waren deze week vele tekenen van
bruisend leven in de Sleutelstad. Onze
stad leeft en streeft! Onder de Leidse
winkelstand is echter maar al te veel
..streven", zoals onze statistische mede
werker kon melden. Er zijn, in vergelij
king bij andere sleden, te veel kruide
niers, te veel bakkers en ook wat te veel
slagers. Met dé ysbranche. die in zo korte
tijd zo'n grote vlucht heeft genomen,
hébben we vooralsnog geen medelijden.
Hier kunnen we nog van „koningen"
spreken. Niet alzo met de sigarenwinke
liers. Hun omzet en winstmarge zijn nog
te klein en ze hebben gemiddeld te wei
nig klanten.
De boeren hebben de naam, steeds te
klagen. Wie in dat fabeltje nog geloofd
had Woensdag eens een kijkje moeten
nemen in de Stadsgehoorzaal. Hij had
evenmin meer van „domme" boeren ge
sproken. Menig middelbaar-geschoolde
mag voor een veehouder of landbouwer
zijn petje afnemen. Dat dit werkelijk
boud is gesproken, werd duidelijk
bij de besprekingen der referaten.
Ook de jongeren leven en streven. Dat
bleek bij het werk voor de Vrije Uni
versiteit (zij hielpen mede, dat te Leiden
reeds f3000 werd ingezameld), dat bleek
op de bonte avond van de Leidse Her
vormde Jeugdraad en dat bleek ook uit
wat geschreven werd over het Studen-
-werkbureau. De Universiteit kwam
weer in de belangstelling te staan
door de openbare les van dr Hirsch Bal-
"n en de inaugurele rede van prof. dr
E. Hocking.
De deze week onthulde plannen over
de toekomstige uitbreiding van Leiden
het Zuid-Westen getuigen wel van
sterk streven! Een streven om de
woningnood met „durf en fantasie", zo
als Wethouder Jongeleen het uitdrukte,
te bestrijden. Niet minder dan 15.000
LeidenaaTs zullen in de toekomst, naar
ïen hoopt, in de nieuwe wijk kunnen
Deze week tenslotte stond in het teken
an het gezin. Niet alleen te Leiden, maar
heel ons land. In de Sleutelstad vindt
de gezinsweek ditmaal niet zo'n groot
onthaal. Het blijft in vele kerken bij een
gezins-dag: de Zondag met In de gods
dienstoefeningen aandacht voor het ge-
In de Marekerk evenwel werd een
belangrijke avond gehouden, die onge
twijfeld nog belangrijker had kunnen
zijn, als hij een interkerkelijk karakter
had
Gevaren dreigen de middenstand
i.
Omdat de gevaren die Ge middenstand
dreigen, vele zijn, is het erg riskant deze
in enkele krantenartikelen aan de orde
te stellen. Groot zijn de moeilijkheden,
die momenteel op de middenstander aan
stormen. Het is juist daarom, dat deze be
langrijke groep in onize volksgemeen
schap zich terdege rekenschap moet ge
ven van haar positie. Teveel meent d<
De middenstand verkeert In moeilijke
omstandigheden, er zijn vele en grote
problemen. Welke gevaren bedreigen
deze in ons volksleven zo belangrijke
bevolkingsgroep, die het thi
eeft? De het
V. 2
der Hoek, proquratiehoudi
derl. Middenstandsbank, kantoor Leiden,
vonden we bereid, In enkele korte, maar
kernachtige artikelen verschillende drei-
■nde gei
s te i
in het algemeen wegen te tvijzen,
die de middenstand ter afwering zou
kunnen gaan. Omdat de schrijver niet
alleen theoretisch op de hoogte is, maar
ook dagelijks met de practijk in aanra
king komt, verwachten we het beste van
deze serie. Red. N.L.C.
man van het vrije bedrijf aan deze vrij
heid te moeten vasthouden. Inderdaad is
vrijheid een groot bezit, maar daarbij
moeten de omstandigheden niet uit het
oog worden verloren. Loopt men kans,
dat men in deze vrije positie wordt plat
gedrukt tussen andere grootheden, dan
is het een bestaansbelang voor de mid
denstander, om hiertegen tijdig maatre
gelen te nemen. Een van deze te nemen
maatregelen is het georganiseerd optre
den in een van de drie bestaande mid
denstandsverenigingen. Een collectief op
treden vraagt meer aandacht en geeft
meer effect dan individuele acties. Direct
voegen wij hieraan toe, dat slapende
middenstandsorganisaties niet het
ste effect sorteren. Dat deze organisaties
echter niet tot voldoende activiteit kun
nen komen, is veelal de schuld van de
zeer vele buitenstaanders, die menen, dat
het niet nodig is hun schouders onder dit
werk te zetten.
Men behoeft niet eens zulk een scherp
vooruitziende blik te hebben, om nu
reeds te kunnen concluderen, dat de
afzijdige houding voor de toekomst zeer
betreurenswaardige gevolgen zal hebben.
Zowel protesterend als organiserend
Geschiedenis der Remonstrantse
Broederschap
Het Remonstrantisme, geworteld in de
religieuze en culturele traditie van onaj
volk, vond in het midden der 16e eeuw
het Calvinisme tegenover zich, dat, In-
plaats van een huwelijk een scheiding
grote twist veroorzaakte: de Dordtse
Synode, aldus ving ds P. M. Luca, Re-
monstr. ~pred. gisteravond zijn tjveede
lezing over: „De geschiedenis van de
Remonstrantse Broederschap" in het
kerkgebouw aan de Hooglandse Kerk
gracht aan. Prins Maurits deed met z'n
leger de schaal naar Calvinistische zijde
overslaan en de Remonstrantse predi
kanten werden met boerenwagens o.m.
uit Den Haag naar Waalwijk in Bra
bant verbannen. De Synode had immers
beslist, dat er een einde moest komen
het Remonstrantisme. Van 1619-1850
hebben de Remonstranten geen gemak
kelijke tijd meegemaakt, doch de begin
selen waarvoor zij streden waren, aldus
spr., te waardevol, dat ze konden onder
aan.
Reeds in begin Maart van het jaar 1619
kwam een aantal predikanten te Rotter
dam bijeen, die een geschrift samenstel-
ïn dit opzonden naar Dordrecht,
Episcopius. Deze toonde zich zeer
verheugd, dat hij medestrijders had voqt
een vrij Christendom. De predikant
Uytenbogaerd was de promotor, die te
zamen met Grevinkhoven en Episcopius
enige tijd later te Antwerpen de Remon-
stantse Broederschap stichtte. Juist de
naam Broederschap werd gekozen, om
dat de hoop bestond, dat de Kerk hen
eenmaal, teruggekomen van haar dwa-
De predikan-
die i
hun toen verlaten gemeenten te gaan
dienen, ondanks de bedreigingen van de
overheid.
Intussen werden er ook predikanten
i geleerden op het slot Loevestein ge
vangen gezet, o.m. de Leidse secretaris
Hoogerbeets en Hugo de Groot. Anderen
daarentegen stichtten in Sleeswijk-Hol-
stein Friedrichstadt en hier verrees de
eerste Remonstrantse kerk, waar tot kort
voor de oorlog steeds een Nederlands
predikant heeft gestaan. De aanslag op
het leven van Prins Maurits, waarbij een
Remonstrants predikant was betrokken,
werd door de scherpe Calvinistische pre
dikanten uitgebuit, om de Remonstran
ten nog erger dan eerst te laten vervol
gen. Het werd zo erg, aldus spr., dat het
volk o.m. in Leiden op het Rapenburg
een woonhuis, waarin Remonstranten
hun godsdienstoefeningen hielden, ver
nielde en plunderde. Na de dood van
Maurits nam Frederik Hendrik een meer
gematigd standpunt in, terwijl ook ver
schillende niet-Remonstranten alles de
den om aan de vervolgingen een eind te
maken. Zo kon In Amsterdam omstreeks
1637 aan de Keizersgracht de eerste zgn.
schuilkerk worden gebouwd, spoedig ge
volgd door kerken in andere plaatsen
Weldra was daar ook de school voor de
opleiding van predikantem, waar Epis
copius de eerste hoogleraar werd.
Uytenbogaerd had- intussen vele ge
schriften het licht doen zien, o.m. een
catechisatieboekje en een kerkorde, wel
ke van veel invloed zijn geweest.
Ds Luca hield ook deze lezing aa
hand van een groot aantal lichtbeelden
gehoor, dat dit op prettige
leerrijke wijze causeren met grote a
dacht volgde.
CORRESPONDENTIE
Z. Uw vraag beantwoorden we gr0
in de courant, omdat deze ook bij andere
lezers leeft. Aan de rubriek „Lezers
schrijven ons...." zijn voor de inzenders
hoegenaamd geen kosten verbonden. Red.
N.L.C.
kan men in groot verband een krachtige
stom laten horen. Waartégen geprotes
teerd moet worden en waarvóór acties
moeten worden ingezet, voelt de midden
stander alle dagen aan den lijve.
Ook zullen de diverse middenstanders,
handelende in dezelfde branche, meer
contact met elkaar moeten zoeken. Ge
zamenlijk overleg by de inkoop,
reclame, eventueel een rayohindeling ko
men de resultaten van het bedrijf
ten goede.
Klagen alleen stempelt de middenstand
tot een groep, die toch blijkbaar geen
levensvatbaarheid heeft. Het is daarom
van belang de hand in eigen boezem te
steken en door georganiseerd overleg
tonen, dat deze groep aandacht vraagt
dat er rekening met haar ipoet worden
gehouden.
Wist U, dat er per 1 Maart 1947 in om
land 190426 vestigingen in de detailhan
del waren en dat Zuid-Holland daar
alleen al 42328 van had? Deze cijfers kun
nen als volgt worden onderverdeeld1: krui
denierswaren totaal 26 768 (4827), textiel-
goederen 17.569 (3529), aardappelen,
groente en fruit 15.685 (3937), brood 12.140
(3256), vlees en vleeswaren 10.471 (2282).
Daar de onderverdeling van deze door
het Centraal Bureau v. d.' Statistiek
strekte gegevens 55 branches vermeldt,
is het niet doenlyk alles te vermelden.
Wij hebben ons daarom tot de 6 grootste
groepen moeten beperken. De tussen
haakjes genoteerde getallen hebben be
trekking op Zuid-Holland.
Al kan dus het overzicht niet volledig
zijn, toch zullen de totaal cijfers hebben
laten zien, dat er door georganiseerd
overleg een sterke organisatie valt te
vormen.
U. A. van der Hoek,
Procuratiehouder Ned. Middenstandsbank
Leidse amateur-fotografen
De clubavond van deze week werd we
gens verhindering van de voorzitter, de
heer Groenendijk, geleid door de heer
Forma. Na enige besprekingen, verband
houdende met de as. jubileumtentoon
stelling, werd het woord gegeven aan de
heer K. Hulsbos, die sprak over het on
derwerp: „Moeilijkheden en mogelijkhe
den in de vogelfotografie." Na gewezen te
hebben op de gevaren, die deze tak van
fotografie voor de vogels kan opleveren,
indien zij wordt beoefend door niet bio
logisch georiënteerden er. niet ter zake
kundigen, beliohtte spr. de wijze, waarop
men door gebruik van een schuilhut de
vogels ongedwongen in hun doen en
laten tijdens de broedtijd kan observeren
en fotograferen. Na de pauze werd een
serie van pl.m. 100 zwart-wit diapositie
ven vertoond, waaruit bleek, welke resul
taten op dit gebied te bereiken zijn.
Vooral de opnamen, gemaakt op enige
dichtbevolkte vogeleilanden aan de West
kust van Wales, trokken bijzonder de
aandacht.
HAAGSE RECHTBANK.
De koopman A. P. H. te Leiden heeft
zich voor de Haagse rechtbank te verant
woorden gehad terzake van heling. De
rechtbank heeft verdachte veroordeeld tpt
zes maanden gevangenisstraf.
De portier van het politiebureau te
Leiden, H. S., had zich schuldig gemaakt
aan diefstal van gevonden voorwerpen op
het bureau, waarvoor tegen hem een (jaar
gevangenisstraf werd geëist. De rechtbank
heeft verdachte veroordeeld tot 8 maanden
gevangenisstraf, waarvan 3 maanden voor
waardelijk met drie jaar proeftijd.
Wanneer de klokke roept ter Kerke
Sfeer in 't gezin?
De ,tNieuwe Leidscheer in!
Ned. Herv. Kerk, Pieterskerk, 10
Apeldoorn (bed. H.A.); 7 u. ds Swij-
nenburg; Vr. 31 Oct. 7.30 ds Vossers
(herdenking kerkhervorming); Hoog
landse kerk, 10 30 u. ds Kelder; Ooster-
kerk 10 u. ds Kuilman (bed. H.A.); 5 u. ds
Vossers, (dankz. H.A.); Marekerk, 10 u.
ds. Spruyt (bed. H.D.); Kooikapel, 10 u.
ds Vossers; Morsweglokaal, 10 u. ds Otte-
vanger; Acad. Ziekenhuis, 10,30 u. ds
Swijnenburg: Geref. Minnehuis, Do. 7
dhr. de Groot; Geref. Kerk, art. 31,
10 30 u. ds Verhey, Den Haag-Oost; 3 u
ds de Vries, Den Haag-Oost; Chr. Geref
Gem., 10 en 5 u. ds. Oosterhof, Utrecht;
Geref. Gem., 10 en 5 u. ds Rijksen
(voorber. H.A.); Di 7.15 u. ds v. d. "Berg,
Utrecht, (voor de J.V.); Evang. Luth
Kerk, 10.30 u. ds Bieger, Soest; Re-
monstr. Gem. 10 u. ds Luca; Doopsgez.
Gem., 10.30 u ds Snaayer; Ver. v. Vrifz.
Herv., Volkshuis, 10.30 u. dr Boersema;
W. de Zwijgerkerk, 10.30 u. prof. dr
Beek, Amsterdam; Evang. Chr. Gemeen
schap, J0 en 5.30 u. dhr. v. d. Horst; Di
bijbelbespreking; Vr 8 u. Jeugd-
samenkomst; Za. 8 u. bidstond; Stads
evangelisatie „Jeruël", 10 u. dhr. Schou
ten: 5 30 u. dhr. Niemeyer: Di. 8 u. dhr
Klijnstra; Wo. 8 u. Jeugdsamenkomst;
- bidstond; Leger des Heils.
hedenav. 7 u. bidstond; Zo 10 u. heili-
gingsdienst; 6 45 u. openluchtsamenkomst
(Gangetje); 7.30 u. openbare samen
komst (leider maj. en mevr. Wels); Ma
gezinsbond-samenkomst; Di 7.30
u. soldaten-samenkomst; Do 7.30 u. Rem.
Kerk, muziekcorps van Den Haag I;
Vrije Kath. Kerk, 10 u. H. Mis.
ALPHEN A. D. RIJN: Ned. Herv.
Kerk, Julianastr., 9 u. ds. de Wit. Lei
den; 10.30 u. ds. Lambour; 6.30 u. ds.
Stehouwer; Hulpkerk Gouwsluis.
ds. Lefeber; geb. „Jonathan", 6.3C
Lefeber; Oudshoornsew. 10 u. dr. Can-
negieter; Hooftstr., 10 en 6.30 u. ds Tuk
ker, Bleskensgraaf; Di. 7.30 u. ds Vroeg-
indewey. Huizen; Martha-Stichting, 10.30
u. ds. Meyer (H.A.); Geref. Kerk. Zui
derkerk. 10 u. ds Bosch; 6.30 u ds Mul
der; Noorderkerk, 10 u. ds Mulder; 6.30
u. ds Bosch; Geref. Kerk, art. 31, 10.45 u.
ds Koenekoop, Gouda; 5 u. leesdienst;
Chr. Geref. Kerk, 10 en 6 u. leesdienst.
10 u.
i u. ds.
Geref. Kerk, Hooftstr., 10 u. ds Ligter,
Nieuwebrug; 6.30 u. ds v. d. Bos, Oude
Wetering; Oud Geref. Gem. 9.30 en 4 u.
leesdienst.
BENTHUIZEN: Ned. Herv. Kerk, 9.30
u. ds. Lans. R'dam (voorber. H.A.); 6 u
ds. Lambour, Alphen.
Gesef. Gem., 9.30 en 6 u. leesdienst.
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Kerk,
8.45 u. ds. v. Sinderen, Woerden; 10 u.
<£s. v. Sinderen (H.A.); 6.30 u. ds. v. Sin-
deren (H.A. en Dankz.)Geref. Kerk,
10 en 6.30 u. ds Oussoren.
HILLEGOM: Ned. Herv. Kerk, 10 u. ds
Eerhard (H.A.; 5 u. ds Knottnerus
(Dankz.); Geref. Kerk, 10 en 5 u. prof
dr Berkhouwer. A'dam; Geref. Kerk,
art. 31, 10.30 en 7 u. dhr. v. Eenhoorn,
Rotterdam.
HOOGMADE: Ned. Herv. Kerk, 10 u.
ds Hijmans.
KATWIJK A. D. RIJN: Ned. Herv.
Kerk, 10 u. ds v. d. Krift, Katwijk aan
Zee; 5.30 u. ds Burgy, Rijnsburg; Geref
Kerk, 9.30 u. en 5 u. ds de Valk; Geref.
Kerk (art. 31), 10.30 u. ds Boersema;
5.30 u. leesdienst.
KATWIJK AAN ZEE: foed. Herv.
Kerk, Nieuwe Kerk. 10 u. ds. Bouman;
6 u. ds v. d. Krift; Oude Kerk, 10 u. ds
Rutgers; 6 u. ds v. Ieperen; Kapel. 10 u.
ds. Jellema; 6 u. ds Pras; Geref. Kerk,
10 u. en 5 u. ds Pijlman; Chr. Geref.
Kerk, 10 en 5 u. ds v. d. Bijl; Geref.
Gem. (Remisestr.) 10 en 5 u. leesdienst;
Geref. Kerk (art. 81). 10 u. leesdienst; 6
u. ds Boersema.
KOUDEKERK A. D. RIJN: Ned. Herv
Kerk, 10 en 6.30 u. ds v. Binsbergen (H.
A. en Dankz.); Geref. Kerk. 10 en 6.30
u. ds v. Meyenfeldt, Noordwiik-B.
LEIDERDORP: Ned. Herv. Kerk. 10 en
6.30 u. ds Honnef (H.A. en Dankz.);
Geref. Kerk. 10 en 6.30 u. ds Dijk.
LISSE: Ned. Herv. Kerk. 10 u. ds Had-
ders; 5 u. ds mr Alma; Geref. Kerk. 10
dr Ruys Jr.; Chr. Geref. Kerk.
u. ds Hoogendoorn, Steenwijk:
Geref. Gem., 10 en 4 u. leesdienst; Oud
Geref. Gem., 9.30 en 3 u. leesdienst;
Geref. Kerk, art 31, 10.30 en 4.30 u. ds
Verleur; Ned. Prot. Bond, 10.15 u. ds
Faber. Schiedam.
NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv.
Kerk, 10 u. ds Spaling.
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv
Kerk, 10 u. ds Siddré; 5 u. ds Jellema,
Katwijk aan Zee: Geref. Kerk, 10 en 5 u.
ds Maaskant, Leiden.
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv
Kerk. 10 u. ds Cupedo; 5 u. ds Siddré;
Geref. Kerk, 10 en 5 u. ds Bouma.
OEGSTGEEST: Ned. Herv. Kerk,
Groene Kerk, 10.15 u. ds Visser (H.A.;
Pauluskerk, 10 en 5 u. ds Callenbach
(v.m. voorber. H.A. en n.m. bed. H. A):
Hoge Mors (school) 10.30 u. ds v. Iepe
ren. Katwijk; .Vr, Pauluskerk, 8 i
Visser (Hervormingsdienst)Geref.
Kerk. 10 en 5 u. ds Brussaard; Mors-
Rijndijk, 9 en 5 u. ds Arntzen (H.A. er
Dankz.).
OUDE- EN NIEUWE WETERING:
Ned. Herv. Kerk, 2.30 u. ds v. Roon (af
scheid); Remonstr. Kerk, 10 u. dhr
Hulsbos, Sassenheim; Geref. Kerk, 9.3(
en 2.30 u. ds v. d. Bos.
RIJNSBURG: Ned. Herv. Kerk, Gr
Kerk, 10 u. ds Burgy (H.D.); 5 u. ds Bon
ting; KI. Kerk, 10 u. ds Bonting; 5 u ds
Zandee Warmond; Geref. Kerk. Rapen
burg. 10 u. ds v. d. Linde; 6 u. ds Post;
Voorh. weg 10 u. ds Post; 6 u. ds v d
Linde: Geref. Kerk, art 31. 10.30 en 5.3C
ds de Wal; Chr. Geref. Kerk, 10 en 5
ds Brandsma.
SASSENHEIM: Ned. Herv. Kerk, 10
i 5 u. ds Krykamp: Geref. Kerk.
5 u. ds Kuiper; Chr. Geref. Kerk 10
1 5 u. leesdienst; Ned. Prot. Bond, 10.15
ds Hanneman, Rotterdam.
VALKENBURG: Ned. Herv. Kerk, 10
6.30 u. ds Baas; Geref. Kerk. 10.30 en
u. ds Hainjé; Geref. Kerk. art. 31, 8 30
ds v. d. Jagt, Voorschoten; 3 u. ds
Boersema.
VOORHOUT: Ned. Herv. Kerk, 10 u.
Beker.
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Kerk.
10.15 u. ds Fortgens (Dankstond gewas):
7 u. ds Hadders, Lisse; Rijndijk, 10 u. ds
Bogers, Katwyk aan Zee; Geref. Kerk.
n 5 u ds Houtzagers; Geref. Kerk,
art. 31. 10 en 5 u. ds v. d. Jagt.
WARMOND: Ned. Herv. Kerk. 10 en
u. ds Zandee.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Kerk, 9.30
i 6.30 u. ds Hugenholtz (dankdag voor
het gewas); Geref. Kerk, 9.30 en 6.30 u.
ds Hueenholtz.
ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Kerk,
10 u. cand. Heidema.
Amerik. steun reml
„vijfde colonne'
DE VOORNAAMSTE doelstellir
democratie is thans de best
van de totalitaire staat, de die
Vóór' 1940 was de democratische
vorming te laat, thans is men voor
en kan men bijtijds zijn maatregel^
Het communisme camoufleert ziel
juist de democratische landen, met
rika aan de spits van het ,,imp»
tisch" streven te besohuldigen, de
dier naar politieke en economisch
these zoekenden, te qualificeren als
logsophitsers."
Men kan daarom van Amerika nli
wachten, dat het economische steu:
verlenen aan landen, die zióh reeds
bewust achter de Russische
hébben geschaard, maar in
den waar nog de mogelijkheid tot
bestaat, Frar.krjjk en Italië,
daar het communisme de Ameril
hulpverlening verdacht te makei
juist de politiek van Truman
erger kunnen voorkomen. Met voldi
zal men er dan ook van kennis
het Amerikaanse congres op 17 Nov
een speciale zitting zal houden,
de directe, tussentijdse steun aan
rijk, Italië en Oostenrijk aan
wordt gesteld.
Het Congres schijnt de ernstige
van Truman en Marshall dus eindeli
grepen te hebben. Want indien
landen als Duitsland en Oostenrijk
de communistische druk zwaar
sitdes in de bezettingszone niet
kan men er voor ongewenste verras
komen te staan. Dat bemerkt
Duitsland,
't Verklaarde
uitzicht
be\
gressie tegei p3
rechtvaardige '1
mantelingspoliti *ez
wordt gevoerd pr
geen te Velbt
het Rijnland reeds tot staking hee
leid. Het Duitse vraagstuk is natuL
van minstens zo groot belang als d
stand in landen als Frankrijk t
die voor directe steun in aanmerkii
men. Niets rechtvaardigt ^orshan fa-
optimfstische visie, dat de vussen
conferentie van Londen wel eiereij
len kiezen voor hun geld en d
Vier" inzake Duitsland tot een
komen. Mat' wat dan?
Het is voor de „Grote Drie"
land zelf noodzakelijk te weten, v
dn
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Sjoerd, z. v. L. H. de Jong
en C. v. d. Kloot; Pieter, z. v. W. D. A. de
Gunst en P. M»eloo; Dick, z. v. H. F. Mig
gels en A. A. van Santen; Hendrika R., d.
v. A. van Polanen en J. Mulder; Hendrika
W. J„ d- v. A. J. v. d. Berg en W. J. van
Kruistum; Albertus N. M., z. v. N. H.
Hoogdu.n en J. E. C. Edelaar; Peter W., z.
v. W. P. Prins en N. Martijn; Pieter, z. v.
W. de Koning en C. M. v. d. Haak; Neeltje
A. J., d. v. A. Hogewoning en J. van Vliet;
Gwenda M., d. v. J. J. Rijnsburger en A.
J. Neuteboom; Jenneke A., d. v. H. Ju en
H. A. Flottmann.
OVERLEDEN: G. Buysman, wed. van
J. H. Sagekuele, 72 jr; G. H. Meiering, dr,
39 jaar.
Kunst en Letteren
Shakespeare en zijn tijd
„Veel leven om niets"
In verband met de opvoering van „Veel
leven om niets" hield dr H. G. Gerversman
uit Rotterdam gisterenavond in de kleine
zaal van de Stadsgehoorzaal een lezing
over Shakespeare en zijn tijd, terwijl de
spreker na de pauze het toneelstuk „Veel
leven om niets" nader besprak. Op aan
trekkelijke en boeiende wijze heeft dr Gef-
versman zijn gehoor verteld over de tijd,
waarin S. leefde en werkte. Cultureel
het de tijd van de Renaissance, de tijd
de wedergeboorte van de menselijke geest,
met als devies: „Ik heb het gewaagd". In
Engeland stond deze beweging onder lei
ding en het middelpunt was „the great
Queen", want nationaal was het de tijd
van koningin Elisabeth. Engeland zag zich
zelf in het levende beeld van het drama,
en dan wel zeer speciaal als volk
koningsdrama's van S. Het was de tijd,
waarin het toneel tot grote bloei kwam.
Na de ontwikkeling van het toneel
de bouw van de schouwburgen (de eei
in Londen in 1576) te hebben geschetst,
tekende de spreker in enkele grote lijnen
het leven van Shakespeare, de grootste
schrijver van Engeland, die in 25 jaar 37
toneelstukken schreef, die hem beroemd
en enig maakten. Shakespeare was geen
vernieuwer of hervormer; hij bouwde
voort op wat hij vond, maar dat gebouw
was groots. Al zijn personen zijn levende
mensen. Hij was niet van één eeuv
van alle tijden. In 1599 voltooide
blijspel: „Veel leven om niets" en
stige toon, die ook in zijn blijspelen niet
ontbreekt, laat ons zien, dat S. dan reeds
tot volle rijpheid is gekomen. Hoofdper
sonen zijn: Claudio - Hreo en Benedickt
Beatrix. Spreker wijst op de parallel bij
deze paren. Bij beiden de list van het af
geluisterde gesprek; bij Claudio - Hero om
te scheiden, bij Benedickt - Beatrix om ze
tot elkaar te brengen. Bij de nachtwacht
en zyn collega's bezingt S. de lof der
heid. Zij brengen in hun dwaasheid de
waarheid aan het licht.
Spreker las verschillende gedeelten voor
i de vertaling-van Burgersdijk, om zijn
woorden nader toe te lichten. Een hartelijk
applaus bewees hoe de hoorders genoten
hadden van deze prettige en leerrijke
dracht.
Een vredesverdrag met de West
democratische mogendheden
dan r.og de beste, hoewel geen gelul
oplossing en een „driemogendheden
zou gedeeltelijke waarborgen i
geven. Indien Rusland halsstarrig,
zettelyk, onverzoenlijk blijft, een
toepassende, die wij nu kennen
Moskou, de houding In de Assembl
de cellenbou wende „Kominform."
er voor de internationale deimocratlt
andere weg open, dan zich met
wen achter Amerika te scharen.
De frontvorming der Amerikaans»
den, Brazilië, Chili, waarover
dagen schreven, teneinde de comn
tische invloeden, een kwaadaardige
kering te elimineren, zal or.geta
door meerdere staten gevolgd
Trouwens óók in Australië, heeft,
veertien dagen, Harrison, de plaa'
vangende leider der oppositie,
drongen op verwijdering van de co:
nisten uit de openbare diensten e:
algeheel verbod van de communis
partij, omdat de communistische
gie de vernietiging van alle rege:
der arbeidersbeweging eist.
HET GEVAAR van een „vijfd
Iionne". wil men in Amerik
Australië met wortel en
roeien. Chili heeft er. na het verb
der diplomatieke betrekkingen met
land en Tsjeeho-Slowakye, geen gras
laten groeien, maar is tot arrestatii
een groot aantal communistische kop
ken overgegaan. Mer. moet e
mede houden, dat Argentinië spoedi
voorbeeld van Brazilië en Cflili za!
gen,"mdat deze Latijns-Amerikaans»
den zeer nauw gelieerd zyn.
Het merkwaardige feit doet zioh
dat de Rus Zhdanow. lid van het
trale comité" der Sowjet-Russische
en van het ..Politbureau", zelf erken
er een „democratisch" en een „im;
listisch" kamp bestaat. Maar...
sen zijn de democraten en alles,
achter Amerika schaart, heet impel
Jisch!
De „Kominform" beoogt slechts
kransjes" van democratische en vre
ver.de elementen. Achter Rusland
Polen, Yoego-Slavië, Tsjecho Slow
Hongarije. Bulgarije, Roemenië,
het imperialistische blok onder le
van Amerika, gesteund wordt doe
„reactionnajre" regeringen var
land, Turkije, het „Nabije Oos
„China", ook Nederland en België
den volgens Zhdanow tot het „imp
listisch blok" gerekend!
Rusland stuurt, zoals men uit hel
verstaande kan concluderen, regel
aan op een krachtproef in de int»
tionale politiek, met als doel de steu:
Lening van Marshall verdaoht te
en zo mogelijk, te verhinderen.
Gromyko, Wysjinski blijven hun aai
len op Amerika richten, weigpren
compromis, hetgeen zo juist nog
Balkan-kwestie tot uiting kwam. De
slsche politieke „aanvalsoorlog"
nu met gelijke munt betaald.
Churchill acht de mogelijkheid
overleg niet uitgesloten, al meert
tevens, dat „grote oorlogen alleen ko
indien beide partijen geloven, dal
tegen elkaar opgewassen zijn"
machtsverhouding betreft, is Ami
voorlopig Rusland nog de baas. Maar
zal deze machtsverhouding worden
ook Rusland over het „atoomwapen*
schikt?
VALKENBURG.
GEBOREN: Mathilde Gijsina, d
Varkevisser en J Groot. ONDERTROl'
Pieter Twigt 27 j en Anna Helena B
burger. 24 j.
B,
D. KRET ZOO
LOODGIETERS
Erkende installateurs voor Gas»
Water en Sanitair
REPARATIE
CENTRALE
VERWARMING
Hooge Rijndijk 71, TeL 2002