NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 194)
.NIEt
Christelijk-Historisch zijn betekent ook
christelijk sociaal zijn
DE HEER H. KIKKERT SPRAK
VOOR C.H. LEIDEN
Als men gedacht heeft, dat na de ver
kiezingen in 1946 de rust op het politieke
terrein zou weerkeren, heeft men zich
deerlijk vergist. Het Nederlandse volk
zou weer ter stembus willen, wan
Regering is er niet in geslaagd, zijn
trouwen te winnen. De schone beloften
van enkele partijen zijn phrases zonder
meer gebleken, 'k Geef toe, dat we een
zeer, zeer moeilijke regeringstijd beleven,
maar als het blijft zoals nu, wordt het
volksbelang ondergeschikt gemaakt
partijenbelang en zakt Nederland steeds
dieper in 't moeras. Er wordt gestrooid
met volksgunsten, bijv. het consumenten-
crediet, maar de C.-H. U. biedt u plichten
en wel: paraat zijn, tegenover leuzen
den stellen en het beginsel zien niet als
een liefhebberij, doch als een plicht
het Evangelie uit te dragen.
Dat waren in 't kort samengevat de
woorden, waarmede de voorzitter van de
C.H. U., afd. Leiden, de heer D. v. d.
Kwaak, de eerste alg. ledenvergadering
opende.
„De C.H.U. en het sociale vraagstuk"
was de titel van de rede, welke de heer
H. Kikkert, te Zeist, lid van de Tweede
Kamer, hield.
„Mogen wij als C.-H. wel over sociaal-
•zijn spreken, is de combinatie C.H.U. reac-
tionnair niet beter?" vroeg spr. zich aller
eerst af.
„Men voegt ons toe, dat we op nieuwe
sociale maatregelen remmend werken en
ons aan 't oude vastklemmen. Voor som
migen was dit zelfs aanleiding, om de be
ginselen los te laten en zich bij een an
dere partij aan te sluiten. Hervormde
predikanten hebben zich. zonder behoor
lijke studie van het sociaal verleden te
maken, losgemaakt en zijn naar een partij
gegaan en dit was sprekers grootste
bezwaar waarvan alleen de naam iets
zegt. Van de onbewogenheid wierpen zij
zich met élan in de bewogenheid.
Maar staan we dan negatief ingesteld?
Ook de jeugd vraagt om een vaste lijn,
om stuwkracht, om niet-alleen-beginselen,
doch ook iets op het practisch terrein,
waarmede zij aan de slag kan.
De C.H.U. geeft echter een positief ant
woord: Christelijk-Historisch betekent ook
Christelijk-sociaal zijn. Betekent dit het
geven van een concreet plan? Neen. De
sociaal-democraten lachen nu om het
dogma van de vraagstukken, dat ze in
het verleden stelden. Het is niet moge
lijk om een sociaal plan te geven, dat
onder alle omstandigheden is te verwezen
lijken. De C.H.U. is van mening, dat men
zlqh telkens weer moet bezinnen over de
omstandigheden, waarvoor God ons stelt.
Want niet de mens. maar God is het, die
de gang der historie beheerst. De vol
maaktheid zal hier op aarde niet komen
voor de jongste dag daar is. De mens
is niet goed.
Op de conferentie te Birkhoven is het
ordeningsvraagstuk uit sociaal en econo
misch standpunt besproken. Na de Franse
revolutie is er geweest een individuele
samenleving, d.w.z. er was vrijheid op
sociaal en economisch terrein voor een
ieder. Maar dit leidde tot excessen. Een
halve eeuw geleden kwam er echter de
sociale wetgeving en de strijd is niet
zonder zege gebleven. Zelfs na 5 j
bezetting stond Nederland op sociaal
terrein niet achter bij andere landen. Maar
wel hielden we als vrucht van de nazi
bemoeiingen het „verduisterde" rapport-
Woltersom over, dat op het na-oorlogs
bedrijfsleven sterk zijn stempel drukt. En
hoewel het noodzakelijk blijft, dat de
regering de prijsvaststelling nog in han
den houdt, moeten we niets van geleide
De afdeling Leiden van de C.H.U.
gaat jubileren
In 1948 zal het 40-jarig bestaan worden
herdacht
In 1948 zal het 40 jaar geleden zijn, dat de
Leidse afdeling van de C.H.U. werd opge
richt. Dit feit, zal geenszins ongemerkt
voorbijgaan, want, naar de voorzitter van
de afd. Leiden, de heer D. v. d. Kwaak,
gisteravond op de ledenvergadering mede
deelde. zal het 40-jarig bestaan volgend jaar
op grootse wijze in de Stadsgehoorzaal wor
den herdacht.
DE KOMENDE VERGADERINGEN VAN
DE C.H.U. AFD. LEIDEN
In November zal in een vergadering van
de C.H.U., afd. Leiden, de Leidse gemeente
begroting worden behandeld door de ge
meente-ontvanger, de heer J. Versteeg, ter
wijl op 20 Jan. a.s. prof. dr G. van Niftrik
voor de afdeling in de Stadsgehoorzaal
hoopt te spreken.
economie, d.i. staatseconomie hebben. We
moeten krijgen het publiekrechtelijk leven
en dit is niet een reactionnair, doch een
zuiver positief-constructief streven.
En werkgevers én werknemers hebben
een Goddelijke taak: zij zijn rentmeesters
in Gods dienst en hebben zijn opdracht
te vervullen. De C.H.U. is een beginsel-
partij. Zij laat geen optimistische klanken
horen en ze wil het „lelijke" woord van
Colijn laten klinken: „We zullen ons jnoe-
ten gaan aanpassen". De verarming,
waaronder we gebukt gaan, zal echter
gezamenlijk gedragen moeten worden."
Van de gelegenheid, om vragen te stel
len, werd ruimschoots gebruik gemaakt.
Dertig-jarig bestaan Bond van
Plantenhandelaren
Bescheiden viering te Leiden
Op echt-Hollandse wijze, zakelijk en
nuchter, zonder overdreven entourage, maar
gebaseerd op hechte onderlinge banden,
heeft de Bond van Plantenhandelaren
Woensdagmiddag te Leiden haar 30-jarig
bestaan gevierd met een onderlinge lunch
in „Den Vergulden Turk", waarbij ook de
burgemeester van Boskoop, mr E. P. Ver
kerk, aanwezig was. Het geheel droeg i
het karakter van een familiefeest dan
een offioiële herdenking: voor welk laatste
evenwel voldoende reden ware geweest.
Immers, men kon ons met gerechtvaardigde
trots meedelen, dat het laatste jaar voor
zeven acht millioen was uitgevoerd. En
wat dat voor de Nederlandse deviezenpos;tie
betekent behoeft geen betoog.
Tuinders kunnen naar Amerika
„Tuinbouw en Plantkunde" vergaderde
Voor de Kon. Maatschappij voor Tuin
bouw en Plantkunde, afd. Leiden, sprak gis
teravond in Het Gulden Vlies de heer A.
P. Wilson over „Tuin- en Landbouw in de
Verenigde Staten".
De heer Wilson, die deze zomer voor het
eerst sinds 19 jaar weer in Nederland was,
prees ons land. dat hij nu zoveel objectiever
kon beoordelen, om zijn ordelijkheid en net
heid, ook op tuinbouwgebied. De Ameri
kaan, die zoveel oppervlakkiger leeft, kan
in de tuinbouw niet die belangstelling tonen,
die voor de juiste beoefening nu eenmaal
noodzakelijk is. Zo kent Amerika ook niet
het instituut van de tuinbouwscholen, be
halve voor dames. De wetenschappelijke be
oefening is toevertrouwdaan de agricultural
colleges'en de universiteiten, die niet uit
sluitend het kweken, maar ook de tuinar
chitectuur op hun roosters hebben staan.
De referent besprak achtereenvolgens de
verschillende landstreken van Amerika met
hun diverse klimaten en de geschiktheid
voor cultures. De Amerikaan is de man
de grote projecten. Daarom trekt hem de
landbouw en de veeteelt, die op voor ons
ongekend grote schaal kan worden beoe
fend. Californië is het land, dat ook de
tuinbouw op echt-Amerikaanse wijze in
practijk brengt. Het is het land van de
reuzebomen, waar de appelen, perziken,
abrikozen, kersen en zuidvruchten in massa
voor de export worden gekweekt.
Ontbossing en irrigatie zijn problemen,
die in Amerika radicale oplossingen vra
gen en ook krijgen. Jammer vond spreker
het, dat de grote landgoederen door de ge
volgen van de oorlog niet meer zo intensief
bewerkt kunnen worden. Daarmee gaat
bovendien veel schoons verloren.
Sprekend over de kansen van Immigratie
noemde de heer Wilson Amerika een land,
dat voor mensen, die willen en durven aan
pakken, nog vele kansen biedt. Wie tuin
bouw wil beoefenen, ga naar de Verenigde
Staten; landbouwers kon spr. ook Canada
aanraden.
De bezoekers van deze geanimeerde ver
gadering hadden de heer Wilson, die
dezer dagen weer naar Amerika vertrekt,
nog vele vragen te stellen, zo vele, dat de
voorzitter, de heer J. Jonker, de stroom
moest indammen en een einde moest
forceren.
Van classicaal naar individueel onderwijs
PLANTSOENSCHOOL HIELD
OUDERAVOND
Bij uitstedigheid van ds M. J. Punselie;
opende ds D. J. Vossers gisteren de
ouderavond van de „Plantsoenschool".
uitgaande van de Ver. voor Chr. Volks
onderwijs. Het was lang geleden, dat een
ouderavond werd gehouden, maar. zo
merkte ds Vossers op, de gelegenheid
deed zich thans voor, omdat j.l. Maandag
de totaal vernieuwde Oostelijke vleugel
weer in gebruik werd genomen. Deze
vleugel was steeds de mooiste, maar leed
door de bezetting ook het meest Het
werd er een complete chaos.
Ook de Fröbelschool werd wat verbe
terd. Ze kreeg een nieuwe zandbak en de
speelplaats werd vernieuwd. De vloeren
der bovenlokalen konden nog niet wor
den verbeterd en voor de centrale ver
warming is nog niet de toestemming van
het gemeentebestuur afgekomen.
Ds Vossers eindigde met de hoop uit te
sjJrefc'en, dat de 'liefde voorde school zal
blijveh groeién, zödat meer en meer niet
alleen worde gezocht, wat de kinderen in
dit leven nodig hebben, maar dat ze ook
worden heengewezen naar Jezus Christus.
Nadat ds Vossers in gebed was voor
gegaan, hield de heer A. v. d. Baan,
hoofd der school, een ..meesterlijke" toe
spraak, die de aandacht der aanwezigen
wist te boeien. Spr wees allereerst
op het nut van ouderavonden. De invloed
van de oorlog doet zich nog steeds gel
den. Het aantal leerlingen daalde, ten
gevolge van de sanering van de Haven
straat, waardoor wel huizen werden afge
broken. maar nog geen nieuwe gebouwd.
Ook deze spreker deed een beroep op de
ouders, om voor de school op te komen.
Spr wilde daarna iets vertellen van
het werk in de school, speciaal in de zes
de klasse. Er wordt namelijk op een
nieuwe manier gewerkt. „Je mag -doen.
wat Je wilt", zeggen de kinderen. Dat is
natuurlijk niet waar, al lijkt het er voor
de kinderen en dat is het grote voor
deel wel op. Er wordt allerwegen van
onderwijsvernieuwing gesproken. Een der
grootste bezwaren Is het classicaal onder
wijs. Er wordt te weinig rekening ge
houden met de verschillen der kinderen.
nu heeft in de zesde klas pogingen
gedaan, dit te veranderen, door de Dal
ton-methode in te voeren, d.w.z. dat de
kinderen in losser klasseverbandleren,
per week ieder hun eigen taak krijgen
en zich naar eigen aanleg, tempo en con
centratievermogen kunnen ontwikkelen.
Het Rijksmuseum van Oudheden in '44 en '45
DE RESTAURATIE VAN DE I
VOORGEVEL
Proefgravlngen te RUnabarg.
Van de hand van de directeur van het
Rijksmuseum van Oudheden te Leiden,
dr W D. v. d. Wijngaarden, is het ver
slag over de jaren 1944 en 1945 versche
nen. waaraan we het volgende ontlenen:
De restauratie van de voorgevel vond.
behoudens enkele onderbrekingen, gere
geld voortgang. Reeds nu is te zien. hoe
het poortgebouw van het voormalige Hof
van Zessen in de voorgevel tot zijn recht
zal komen en kan geconstateerd worden,
hoe belangrijk het aspect van het Rapen
burg door deze restauratie zal worden
verbeterd. Bij de bombardementen van
10 en U December 1944 werd aan de
voorwerpen, ondergebracht in de schuil
kelders onder het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde. geen schade toegebracht. Na
de oorlog werd onmiddellijk begonnen
met het weder in gereedheid brengen
der museumzalen. Al het tentoonstellings
materiaal. voor zoover het opgeborgen
was in de schuilkelders onder het Rijks
museum voor Volkenkunde en in de dui
nen. werd naar het Museum terugge
bracht.
Van grote betekenis, met het oog op
eventuele uitbreiding, is het. dat kort
na de bevrijding door de Regering beslag
Is gelegd op het aangrenzende pand Ra
penburg 26 Dit pand bevat een aantal
grotere en kleinere vertrekken, zeer ge
schikt om te worden ingericht als stu
diezaal.
Dan volgt een aantal publicaties, welke
in de genoemde jaren zijn verschenen
tevens wordt een opsomming gegeven
de lezingen, die in het gebouw werden
gehouden. Ook geeft dr v. d Wijngaarden
een overzicht van de aanwinsten en w—
zaamheden.
In het voorjaar van 1944 verichtte dr
Braat een kleine proefgraving achter het
raadhuis te Rijnsburg. waar de heer
Glazema het vorige jaar eni\e scherven
bad gevonden, o. a. van laat-Karolinglsch
aardewerk. Het kleine stukje grond, dat
voor onderzoek beschikbaar was, heeft
waarschijnlijk deel uitgemaakt van een
kloosterhof van de abdij. Fundamenten
gebouwen, die tot de abdij kunnen
hebben behoord, werden dan ook niet
aangetroffen Behalve enige niet nader
dateerbare skeletgraven uit latere tijd.
op hoger niveau gelegen, werden in de
vaste grond, op ongeveer 3 meter onder
het maaiveld, grondsporen van houten
huisjes aangetroffen, die door de er bij
gevonden scherven ongeveer in de tijd
kort vóór de stichting der abdij konden
worden gedateerd. Een poging, om door
het graven van een sleuf in de richting
van de kerk nog lets van de oorspronke
lijke fundamenten van dit gebouw terug
te vinden, ten einde nog iets te weten te
komen omtrent de zeer problematische
bouwgeschiedenis, leverde helaas geen
resultaat op. daar op de enige plek, waar
zulk een sleuf gegraven kon worden, de
grond vol rioleringen zat, bij de aanleg
waarvan alle eventuele overblijfselen van
oude fundamenten volledig moeten zijn
opgeruimd
Nadat dr v. d. Wijngaarden er op heeft
gewezen, dat de bibliotheek met 134 num
mers werd vermeerderd, geeft de direc
teur tot slot een -aantal cijfers, waaruit
blijkt, dat in de laatste oorlogsjaren het
museum nog door 8361 personen werd
bezocht.
LEIDERDORP.
Vanavond half 8 wordt een leden
vergadering gehouden van de Chr. Nat
school Aan de orde is bestuursverkiezing
De N V Utrechtse Hypotheekbank te
Utrecht zal de N.V. Dordrechtse Hypo
theekbank overnemen.
De emissie „Lever Bros-Unilever"
van f 12 millioen 4 pet afl. cum.-pref
aandelen tegen een uitgiftekoers van 104
pet komt op 23 Sept. a.s. aan de markt-
De kinderen voltooien hun taak meestal
graag. Ze gaan het werk als hun eigen
werk beschouwen. Soms is zachte drang
nodig. Maar meestal blijven ze zelfs c
werken of maken ze thuis iets af. De
heer v. d. Baan besprak vervolgens en
kele facetten vair dit stelsel en de mo
gelijkheden en de moeilijkheden (de laat-
;e vooral voor de onderwijzer) er van.
De nieuw ingerichte lokalen werden na
»n kopje thee door de aanwezigen be-
chtigd, alsmede het werk der leerlingen.
Er* bestond ruime gelegenheid, met de
leerkrachten over de kinderen te
ten. Ook wat de Fröbelschool betreft, die
onder leiding van mej. A. E. Smit staat.
Stedelijke Gas- en Electriciteits-
fabrieken gaan jubileren
Naar wij vernemen bestaan de
Electriciteitsfabrieken op 15 October
a.s. 40 jaar, terwijl volgend jaar het
eeuwfeest van de Stedelijke Gasfabrie
ken zal worden herdacht.
Om het eerste heuglijke feit te vie
ren wordt op 10 October a.s. in de
Stadsgehoorzaal een feestavond voor
genodigden en personeel gehouden.
De heer L. Arbouw 25 j. portier
aan het Diaconessenhuis
Hartelijke huldiging door het bestuur,
doktoren en personeel.
Heden herdacht de heer L. Arbouw de
dag, dat hij voor 25 jaar als portier
dienst trad bij het Diaconessenhuis te
Leiden. Vanmorgen is de jubilaris, die
vergezeld was van zijn vrouw èn dochter,
door bestuur, doktoren en personeel ont
vangen en op hartelijke wijze gehuldigd.
Prof. dr J. N. Bakhuyzen v. d. Brink,
voorz. van het bestuur, was de eerste
spreker, die de jubilaris woorden van er
kentelijkheid toesprak en hem prees om
zijn bekwaamheid en plichtsbetrachting.
Zr Ida van Zetten memoreerde dat de
directrice, zr Elema, door ziekte verhin
derd was aanwezig te zijn en bracht na
mens de staf de felicitaties over.
Dr P. M. de Planque sprak hartelijke
woorden namens de doktoren en stelde
de jubilaris een radiotoestel ii
uitzicht.
Namens het vrouwelijk personeel richtte
mej. G. Kuyt het woord tot de jubilaris
en namens het mannelijk personeel deed
dit de heer W. Stavleu.
Alle sprekers lieten hun toespraken
in geschenken vergezeld gaan.
Distributievaria
Uitreiking Bonkaarten K 711. Morgen
jn aan de beurt de gezinnen, waarvan
het HOOFD een stamkaartnummer heeft
tussen 84.000 en 87.000. Meebrengen: de
stamkaarten en de titelstroken van de
bonkaarten 709, waaraan zich de Inwisse
lingsbonnen bevinden.
Uitreiking schoenenbonnen op stam-
kaartcijfer 6 en aan kinderen, geboren in
de maand September van een der Jaren
1932 t/m 1945, en aan kinderen, die ln
deze maand 10 maanden oud worden
Morgen de letters Sch. t.m. Z.
Afhalen toeslagksarten jonge en a s
moeders, eventueel tegelijk met de tex
tiel-, resp. zeepverstrekking, waarvoor
een oproep werd gezonden Morgen de
letters Sch. t.m; Z.
Het distributiekantoor Is
8 30—11 45 en 14—16 uur
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Janna, d. v. L. J. Huner en
C. Oudshoorn; Roland H., z. v. D. G. van
Dijk en J. R de Heer; Willy J., z. v W
Oo9trom en H. Beij; Hendrika G., d. v-
J. J. Guldemond en G van Rheenen; Wil-
helmina J., d. v. B. van Houten en A. C.
v d. Laan; Andrie, z. v. J. Linschooten en
R Moonen; Pieter H. J.. z. v. J. Berkhuij-
sen en A. Schlagwein.
OVERLEDEN: C. Bouterse, 50 j.; H. J
Reinink, 76 j.; H. Tuijn, 80 j-; E. M. den
HollanderLasschuit, 41 j.; E. K. Vol-
kersz, 85 j.; J. van der Haas. 86 j.; J. Zwa
nenburg, 71 j.
GEHUWD: F V. van den Berg en M
de Meij; P J. Boot en L. Dissevelt; T. W.
J Cattin en A Welagen; C. P Gijman en
J. H M Zandvliet; A. C. Kulk en D. J.
Smit; S. van Noort en F C. A. van Harte-
velt; J. Stouten en T. C. van Kempen; R.
C. Vonk en T E. van Mourik; H J Wil-
lemse en C. Levarht; P. Lems en J. J
Ruitgers; M J. Zuydwegt en J. M. Rave-
sloot; G Ravensbergen en J W van Dam;
W van der Zeeuw en P. den Oude; J. de
Vreugd en C M A. van Leeuwen;
Lindhout en A. P. Versloot; A. Heerema
en J van der Heijden; K. Elskamp
de Vos.
Warmonds gemeenteraad wisselde van
gedachte over een badhuis
Op de nieuwe woningen wordt f 18.000 bezuinigd.
voorlezing van een aantal goedkeuringen
door Ged. Staten, door de voorzitter, jhr mr
L. E. M. von Fisenne, met enkele woorden
het rapport van de heer Bakkers over een
te bouwen badinrichting aangestipt, hetgeen
de inleiding was van een langdurige ge
dachtewisseling.
De heer Elburg noemde de kosten
f 15.000 te hoog; de capaciteit te klein,
omdat het slechts twee dagen open zal zijn
en de plaats niet in het centrum van het
dorp gelegen is. Spr. wil het zien b.v. bij het
gymnastieklokaal of onder het oude raad-
Dit laatste stuitte op vele moeilijkheden,
volgens weth. Dekker. De heer v. Vliet vond
het rapport van de heer Bakkers op de kos
ten aanvechtbaar en wilde een grote capaci
teit. De prijs per bad van f 0.25 bleek ook
te hoog, vooral voor kinderrijke gezinnen.
De voorzitter merkte op, dat het rapport
de raad afschrok en stelde voor het weer
in studie te geven oun. voor gunstiger fi
nanciële perspectieven.
Bij punt 3 van de agenda, overname
een laan om niet van de erven van de
heer W. Jochem, deelde de voorz. op een
desbetreffende vraag mede, dat dit een stap
was in de richting van latere uitbreidings
plannen. Vervolgens werd aan de woning
stichting „Warmunda" een bijdrage toege
kend. Het volgende punt van bespreking
vormde het voorstel van B. en W.
medewerking te verlenen aan de inrichting
van een klaslokaal in de R.K.-Parochiale
school. De heer v. Vliet informeerde, of het
niet mogelijk was een betere oplossing te
vinden. Spr. zag een schoollokaal liever
niet op een zolder en wenste een geheel
nieuwe school. De voorzitter antwoordde,
dat dit een zaak van het schoolbestuur was.
Het voorstel werd na enige woorden over
en weer tenslotte aangenomen. Enige perce
len grond gaan voor gemiddeld f 1 onder
de hamer door en de speelplaats van de
school met de Bijbel, gemeentegrond zijnde,
zal voor f 864 worden betegeld. De verorde
ning op de heffing en invordering van
havengeld, kade en opslaggeld en de pen
sioengrondslagen van drie ambtenaren,
groot f 2978, 1448, 3278. volgens vaste wedde,
werden vastgesteld. Op voorstel van B. cn
W. werden na stemming weth. de Greef
en de heren Heitlager, v. Bladel, Willemse
en Balrave benoemd tot leden van de com
missie van advies inzake de woningruimte-
wet.
Tijdens de rondvraag kwam de aanbouw
van nieuwe woningen ter sprake, waarbij
bleek, dat de laagste inschrijving te hoog
was en thans f 18.000 op de huizen bezui-
wijl de heer v. Geer mededeling deed, dat
de borden, welke het gebied van het kooi
recht aangeven, niet juist zijn geplaatst De
voorzitter zegde toe dit te laten veranderen.
Verschillende leden informeerden naar de
betekenis van het kooirecht, hetgeen voor
een volgende vergadering werd bewaard.
Inbraak in de Ned. Herv. pastorie
te Warmond
In de afgelopen nacht werd ingebroken
in de Ned. Herv. pastorie te Warmond.
Vermist worden: een belangrijk bedrag
aan geld, alle distributiebescheiden en
het rijwiel van mevr. Zandee. De dieven,
van wie nog niets bekend is, hebben zich
toegang verschaft door het w.c.-raampje.
Ds en mevr. Zandee hebben rustig door
geslapen. De politie stelt met kracht een
onderzoek ln.
Kind te Rijnsburg gedood
Gistermorgen was het 3-jarige dochtertje
van de heer D. Tijsterman aan het spelen
achter een grote wagen, die meel stond te
lossen. Plotseling stak het kind de weg
over. Het liep onder een Juist passerende
militaire auto. In hopeloze toestand werd het
meisje met de auto van P. van Egmond naar
het ziekenhuis gebracht. Bij aankomst al
daar bleek het reeds overleden. De be
stuurder van de militaire auto treft geen
schuld.
Voor het beginnen van een zaak
is vergunning nodig!
Verschillende personen, uit Leiden
omigeving moesten voor de kantonrechter
terecht staan wegens overtreding van het
vestigingsverbod
A. v. N. had zonder vergunning en zon
der ingeschreven té zijn bij de K. v. K.
een zaak in tweedehandsgoederen ge
opend. De raadsman, mr Herfst, vond dit
een bijzonder geval, omdat zijn cliënt
zelf niet inkoopt. Het O.M. wees er op,
dat deze zaak al maanden loopt. Zolang
van N. geen vergunning heeft, zal hij
de zaak moeten sluiten. Eis: f30 boete
of 15 d. h., uitspraak: f 15 of 5 dagen.
Het politieke „ganzen p
bord" der V.N.
Er zit perspectief in de Lisser woningbouw
DE GEMEENTERAAD
VERGADERDE
In de Woensdagavond gehouden ge
meenteraadsvergadering van Lisse werd
ln de plaats van de heer W. van Blitters-
wijk (nieuw raadslid) benoemd tot klok
luider .de heer G. van Loenen Sr., zulks
met 14 van de 15 stemmen. De ene stem
bleek uitgebracht op de heerTibboel,
wat nog al hilariteit verwekte (misschien
omdat de heer T. nog al eens graag de
noodklok luidt?) In de commissie Woon-
ruimtewet werden benoemd de heren G.
J. Ransdorp, E. Scholte, G. Nieuwenhuis,
F. J. van Kesteren en M. Hordijk (geef
ons hulzen, verzuchtte de heer Scholte).
De voorz. gaf enige moed: de gunning van
de 8 woningen van „Volksbelang" is door
Volkshuisvesting goedgekeurd, met de
bouw zal spoedig worden begonnen.
De geloofsbrieven van de nieuwe leden
W. van Blitterswijk (vac.-Kingma) en J.
van Briemen (vac.-Kr.etsch; mevrouw
Christoffersen en de heer H. Capel be
dankten) werden In orde bevonden. De
hamerpunten gingen er vlot door, zodat
spoedig de rondvraag aan de orde was.
De heer Kingma sprak woorden van af
scheid. Het deed hem leed te moeten ver
trekken. Ook de heer Knetsch was dank
baar. Het vertrek deed hem echter hele
maal geen leed. Beiden wensten allen het
goede toe. De voorz. sprak woorden van
Wat er in de omliggende plaatsen voorviel
ALPHEN AAN DEN RIJN
Gisteren, de derde Woensdag van Sept.,
is de jaarlijkse paardenmarkt gehouden. Er
waren ruim 100 paarden aangevoerd, maar
veel handel was er niet en het overgrote
deel der dieren was reeds vroegtijdig van
de lijn. Stonden de paarden in de Zaalberg
straat, in de Oranjestraat waren de „kra
mers". Vooral in de middaguren was het
Bij de behandeling van de begroting
1947, zo schrijven B. en W. aan de raad,
is de vraag gesteld, of het geen aanbe
veling verdient het gemeentepersoneel re
gelmatig geneeskundig te doen onderzoe
ken, voornamelijk i.v.m. tuberculose. B.
en W. zijn van mening, dat er aanleiding
bestaat, de gelegenheid tot periodiek on
derzoek open te stellen, echter op basis
vrijwilligheid, en stellen voor f120
op de gemeenutebegroting en f60 op die
der bedrijven beschikbaar te stellen (f2
per persoon). Ged. StateD gaan reeds ac-
HAZERSWOUDE
Gisteravond belegde de Ned. Herv. Ge
meente een bijeenkomst in het Gymnastiek
lokaal. om enige toelichting te gevei> op de
adoptie van Oost- en West-Souburg. Hiertoe
was uitgenodigd ds L. C. Spijkerboer met
de heer Dey, hoofd der Chr. school en pre
sident-kerkvoogd. Nadat de heer M. Jansen
de vergadering had geopend, kreeg ds Spij
kerboer gelegenheid een en ander te vertel
len van het eiland Walcheren en in het bij
zonder van Oost- en West-Souburg. Dit
werd door een film verduidelijkt, hoe het
voor de oorlog was en hoe het nu na de
oorlog Is. Het eiland Walcheren is gebom
bardeerd voor onze bevrijding. De mensen
op Walcheren hebben hun offer moeten
brengen. De collecte heeft f 82.00 opge
bracht. De bedoeling is, dat er ook nog een
collecte in de kerk wordt gehouden. De
heer Dey schetste nog in korte trekken de
financiële toestand van de kerk van Sou
burg. Deze is niet erg rooskleurig. Ds Spij
kerboer sprak hierna nog een enkel woord.
In het bijzonder stond hij stil bij het kerke
lijk leven in Souburg. Het was jammer, dat
geen grotere opkomst was. Het was de
moeite waard, om dit te horen en te zien.
KATWIJK AAN ZEE.
Het is thans mogelijk gebleken, dat
de gemeente Katwijk van het Rijk gron-
ten Zuiden van het Zeehospitium
aankoopt. Deze gronden zouden dan voor
de zo noodzakelijke sportvelden kunnen
worden besteed. Daartoe is het nodig,
dat ze met een flinke laag geschikte grond
worden bedekt. In de toekomst kan dit
plaats hebben, door de vrijkomende grond
de te graven haven daarvoor te ge
bruiken.
De Katwijkse Oudheidkamer heeft
de vereniging „Oud-Leiden" uitgenodigd
tot een bezoek aan enige bezienswaardig
heden, n.l. het raadhuis, de oude kerk,
een Katwijks interieur en het grafmonu
ment in de Ned. Herv. Kerk te Katwijk
de Rijn, terwijl na rondgang de heer
-. Beelen het orgel van de Oude Kerk
zal bespelen. Het bezoek zal plaats heb
ben op Zaterdag 27 Sept. De tocht van en
naar Leiden zal per „Katwijker" worden
gemaakt en het gezelschap zal om 2 uur
ten raadhuize worden ontvangen.
CONTACT TUSSEN WEI EN WONING
Voorstraat 36 Katwijk aan Zee
Tel. 2136
„In kaassoorten alleen de betere
kwaliteit"
LISSE
Het departement van het Nut heeft
voor de winter een serie mooie avonden be
legd voor Volksontwikkeling. Het program,
ma is zo samengesteld, dat het inderdaad
voor „elck wat Wils" biedt. Men oordele
zelf: een lezing van de heer Strijbos op 21
Oct. over zijn tocht met de Willem Barendsz;
10 Dec. komt de heer Van der Hidde uit
Maassluis een serie mooie lichtbeelden- laten,
zien met vertelling over hulpverlening aan
in nood verkerende schepen; Donderdag 8
Jan. een filmavond over Amerika; de KLM
komt 1 Maart met een mooie film over haar
bedrijf, terwijl 15 Maart besloten wordt met
een lezing over Indië, toegelicht met licht
beelden.
Voor de uitwendige Zending der Ned.
Herv. Kerk werd in het afgelopen jaar
f 187.13 ingezameld.
Met allé kracht wordt de t.b.c. bestre
den, ook door middel van de Stichting „Zon
negloren", welke reeds 25 jaar heilzaam
werk mocht verrichten. Voor deze stichting
wordt een speldjesdag georganiseerd op
Woensdag 24 September.
Ook dit jaar zullen er weer door de
Ned. Herv. Kerk gemeenteavonden worden
gehouden. Ds Alma hoopt hiermede Woens
dag 1 Oct. te beginnen en als leidraad te
nemen de brief aan de Galaten.
NOORDWIJK
Ds B. Bouma, Geref. pred. te Noord-
wijk aan Zee, is beroepen te Oldekerk (by
acclamatie).
„Bloembollencultuur" vergaderde.
Met 51 tegen 27 stemmen en 4 stemmen
blanco werd het voor. tel van de afdeling
lof (de heer Kingma: een stoere kerel
met Fries karakter; de heer Knetsch:
iemand, die er geen doekjes om windt,
goede reis naar Amerika).
De heer Van Leeuwen maakte een op
merking over de naleving of beter: de
niet-naleving van het ambtenarenregle
ment. Het reglement moet „op de hel
ling". Dit zal ook geschieden. Hierna
sluiting van de officiële vergadering,
waarna de heer Th. v. d. Eerden de bouw
plannen toelichtte.
Het was niet sprekers taak, het
ningprobleem op te lossen, (er is ei
kort van 300 woningen), maar wel wilde
de directeur van Openbare Werken aan-
schouwelyk maken, hoe de plannen
voor staan. Er is een klein begin. In De
Engel zijn 19 mooie, ruime arbeiderswo
ningen gereed gekomen. Het wachten is
nog op het afschilderen. De plannen voor
de bouw van 38 woningen van „Volks
belang" kunnen nu ook worden verwe
zenlijkt. De 38 zullen verrijzen in het
Oostelijk deel, achter de Koning-, Prin
sessen-, Emmastraat en Willemskade. Ar
chitecten zijn de heren Bamhoorn er
Paardekooper. Verschillende typen zullen
worden gebouwd, evenals de 19 voorzien
van een douchecel. De nieuwe weg, die
bij de Hereweg tussen „Baka" en Vree
wijk begint en met een bocht naar de Ka
naalstraat loopt, deze bij „De Spar" kruist
en over de Gladiolenstraat richting Kis
tenfabriek galt, zal rpet een brug over de
Gracht de richting le Poellaan nemen en
daar weer op de Hereweg uitkomen.
Er zijn nog meer vooruitzichten. Het
bureau Leen Tol en Donkelaar heeft op
dracht ontvangen, bestek en tekening ge
reed te maken voor nog 44 arbeiderswo
ningen, evenals in het O. deel. Er blijft
langs de nieuwe weg voldoende gelegen
heid voor middenstandswoningen. Ook
daarvoor is een financiële mogelijkheid
geschapen. Bouwkasspaardors kunnen nu
hun kansen grijpen! De 44 woningen zul
len worden aanbesteed in 5 percelen,
zodat ook kleinere aannemers kunnen in
schrijven. Er zit perspectief in de bouw!
VALKENBURG.
Een plaatselijk comité had het plan
opgevat de jongens van ons dorp, die zich
thans in Indië bevinden het zyn *®-
een verrassing te bezorgen en
ken van meeleven te tonen. Voor dat doel
werd een collecte langs de huizen ge
houden. Deze bracht de
f 186,29 op. In de loop van de volgende
week zullen nu de pakketjes worden
klaar gemaakt.
Reeds lang werd de behoefte gevoeld
aan deskundige hulp voor het geval dai
een zieke geruime tijd thuis verpleegd
zou moeten worden. De gemeente
klein om uit eigen bronnen zo'r
meentezuster te betalen. Wat men echter
alleen niet kan doen, kan soms in samen
werking met anderen wel bereikt
den. Kort geleden hadden vertegenwoor
digers van de verschillende kerkelijke
groeperingen een bespreking met het be
stuur van de Chr. Wijkverpleging te Kat
wijk en de plannen, dre daar besproken
zijn, zullen weldra definitieve vorm krij
gen. Het is de bedoeling, dat de hoofden
van gezinnen in Valkenburg lid worden
van deze vereniging tegen een contributie
van f 2 50 per jaar. Zodra de dokter than6
reeds nodig oordeelt dat er zusterhulp
moet komen, kan men zich wenden tot
der kerkeraadsleden en dan zal een
Grootebroek aanvaar* Dit voorstel houdt! dM zus;e„ vsn Katwijk de2e hul
5 °l>he«"ie verlenen. Binnenkort zal er nu een pro-
maatregelen. paganda-avond worden gehouden, wi
De heer H. Admiraal is benoemd in op het doel en de werkwijze van deze
de commissie voor de export van gerookte' derafdeling nader zal worden uiteengezet
en gestoomde vis, welke commissie is in-1 Tot 1 Jan. 1948 zal men zich dan als lid
gestelc door het bestuur van de Ned.| kunnen opgeven. Doet men dit later, dan
Bond van Visrokers met het doel het moet men eerst een bedrag
behartigen en stimuleren van bedoelde ten. voordat men lid kan worden. Ieder
export. zal het billijke van deze regeling inzien.
De rechter strafte de kleine misdaad
HAAGSE POLITIERECHTER.
De raadsman, mr. Taat, betoogde dat
er iets hapert aan de distributie van
kunstmest, en als gevolg daarvan de één
teveel heeft, hetgeen de ander te weinig
bezit. En daardoor had G.V. te Hazers-
woude in strijd met de voorschriften, eer
partij kunstmest kunnen kopen, waar
voor hij echter nu terecht moest staan
De Officier wees erop reeds eerder me
verdachte te doen gehad te hebben, er
daarom luidde de eis twee maanden ge
vangenisstraf. Na het pleidooi, werd het
vonnis echter drie maanden gevangenis
straf, omdat de rechter de eis nog te
laag vond.
De bedrijfsleider P. O. te Noordwijk,
had de gasten van zijn restaurant van
een extra portie vlees willen voorzien,
en daartoe zwart ingekocht. Voor dat
feit eiste de Officier vier weken ge
vangenisstraf, doch de rechter zag reden
tot clementie, en volstond met f 100 boe
te of 50 dagen hechtenis.
W.J.F. van D. te Sassenheim was le-
ïrancier geweest van een koe, die clan
destien zou worden geslacht. Daarvan was
hij op de hoogte geweest en hij moest
de organisator genoemd worden van de
vleeshandel die was ontstaan. De eis luid-
:even maanden gevangenisstraf met
aftrek van preventief. Het vonnis werd
zes maanden met aftrek van preventief.
De hotelhouder H.H. te Noordwijk aan
Zee had zijn gasten aan extra vlees wil
len helpen, en hij had zich in het clan
destiene daarvan voorzien, omdat een
koe was geslacht. Voor zyn afname van
het deel, eiste de officier vier weken ge
vangenisstraf. De politierechter vei
deelde tot f50 boete of 25 dagen hechte
nis, en voorwaardelijk twee maanden ge
vangenisstraf met drie jaar proeftijd.
De verdachte moest het erkennen
keerd te hebben gedaan, doch de w
J. B., te Leiden, behoorde weer tot
nen, die uit de fabriek waarin hij werkte,
wol had gestolen. En dus vorderde de
Officier vier weken gevangenisstraf. De
politierechter veroordeelde tot twee
ken gevangenisstraf.
De restaurateur P. J. L. L., te Leiden,
had er zich toe geleend om geld in ont
vangst te nemen van een politiek delin
quent, van welk bezit geen aangifte was
gedaan. Het betrof een bedrag van f4000.
Nu zou verdachte er geen kwaad
bedoeld hebben, zo betoogde hij, doch het
eigenlijk meer een vergissing. De po
litierechter ^iet daarom clementie gelden,
en veroordeelde tot f 150 boete of 2 we
ken hechtenis.
De spinster J. R., te Leiden, had gepro
beerd er vandoor te gaan, toen zy bij het
verlaten der fabriek gecontroleerd moest
worden. Daar had ze alle reden voor,
want de vrouw had wol meegenomen,
die ze toen snel in de Langegracht had
geworpen. Het kon haar niet redden,
want de diefstal kwam vast te staai
de Officier vorderde nu drie weken ge
vangenisstraf tegen haar. De rechter gaf
twee weken gevangenisstraf.
HAAGSE RECHTBANK.
i 18-jarige W.K. van R. te Leiden
een suggestieve film gezien
achtervolging met een auto. Dat werkte
zozeer op de knaap, dat, toen hij uit de
bioscoop kwam. hij er met een gepar
keerde auto vandoor ging. Maar toen
werd de jongen achtervolgde, inplaats
van achtervolger. Overigens had de ver
dachte meer verkeerde neigingen, wan'
een tijdje tevoren had hij ook al eer
auto gestolen. De Officier vond verdach
te een onverbeterlijke deugniet, en vor
derde twee jaar jeugd-gevangenisstraf.
D
't Verklaarde
uitzicht
AAN het politieke spel, het „ganzen
bord" te Flushing Meadows, wort
door 55 naties deelgenomen. Als het bi
dit spel niet om het collectieve belanj
der mensheid gaat. namelijk om vrijheii
veiligheid, vrede, dan zijn er persoonlijk
belangen van staten of groeperingen ii
het geding, hetgeen met de opzet
strijd is.
Aangezien de agenda lang is. want t
bevat 62 verschillende onderwerpen, kt n00
er by ieder cijfer ee jje
verrassing volgeer W1
namelijk stilstand c^d e
„achterult-gezet-w<Hterreir
den", soms e«door
sprong voorwaarJvechts
evenals bij dat andere familie-spë oos(
het ganzenbord, kan men „in de put", dtj^d,
„gevangenis" of zelfs op het nummer vij^^^i
„de dood" arriveren. net
De „herberg" is bij het spel te Flushitj afp
Meadows, de „note gaie" en wU hopen, dt
de winst voor de menshei<j is, bij hi.lns
13ste punt! De algemene vergadering d(.
„Ver. Naties" heeft ook wel iets weg v»1' d
een „mode-show" voor wereldproblema v
en kleinere geschillen. mr.
De primaire kwestie is, of de V.N. d
krachtproef doorstaat, haar bestaansred)"
bewijst, of dat zij tenslotte slechts ee)»
clandestiene uitgave van de machtelojKe
Volkenbond blijkt te zijn, de schepptyveffa'
van wijlen president Wilson. Een wereló m
bond van alle naties is de V.N. geenj^reug'
zins, omdat de voormalige As-mogenido01;
heden en Japan er nog buiten staan. cessie
Men moet feitelijk onder de woord#d«vP0
graven, om enig begrip te krijgen van dbet g
persoonlijke belangen, (de diplomatic MOiei
die-onder de redevoeringen, voorstelle» ge®11®
amendementen etc. verscholen liggen. 0
internationale spanningen zijn hevig» Devis
geworden, terwijl het prestige der Ve
Naties daalde, omdat het gezag nitf
steunde op een machtsapparaat.
Rusland maakte van het „recht v
veto" een caricatuur, maar toch valt
de toekomst aan een meer beperkt vet
met bescheidener gebruik niet te
komen.
IN de Ver. Naties overheerst nog d
sombere tegenstelling Amerlka-Ru»
land. De Sowjets hebben er hun com
munistisch gezinde satellieten, Amerik
een machtige aanhang, waardoor in d
Ver. Naties twee polen zijn ontstaan. O
die wijze werd de achterdocht versterk
zegevierde het egoïsme der staten
er aan een „objectieve" toepassing v»
het recht, weinig genoegen te beleven.
De wijze, waarop» Gromyko het vei
hanteerde bij de brandende Griekse kw«
tie, waardoor dit punt zelfs van de ager
da van de Veiligheidsraad werd afgevoer
moest Amerika wel razend maken.
Griekse kwestie is nu voor de Ver. N»
ties gebracht, en de stemming der meei
derheid in de Assemblée is sterk ant
Russisch geworden.
Zoals reeds gemeld, ls er thans
Amerikaans plan opgesteld voor eei
drag, dat directe, wederzijdse verdediging
tegen aggressie beoogt, overeenkomst te
nende met het verdrag van Rio de Janel
ro voor de Amerikaanse landen. Dit vei
drag kan wel een kracht-dadige uitwer
king hebben, aangezien er gewapend!
troepen'achter staan der staten, die h(
ondertekenen.
Een primair Amerikaans- en ook w«
reldbelang, aangezien een, als „intern»
tionaal politieleger" te qualificeret
macht, Griekenland bijv. direct
nen verdedigen tegen de aggressie d»
drie gesignaleerde, door Rusland gesteun
de Balkan-staten. Rusland zal de invit»
tie zo'n verdrag te ondertekenen, stellij
afwijzen, maar ook zonder Rusland of d
satellieten, kan men dan via dit verdra|
doel-treffend „opereren".
In het racket van Gromyko, met zlji
keiharde „veto-smash" komt dan
lelijke scheur. Mogelyk, dat de Sowjet
en hun bewonderaars zich straks uit d
„Ver. Naties" terug trekken. Het is nle W
te hopen, dat het zover komt, want d
rode draad zou de wereld nog felll
scheiden. Hi
De „Ver. Naties" zouden vrijwel e« Rod
machtsapparaat worden, bestuurd dod ex-j
Amerika, terwijl de ODzet een wereld pel"
parlement was. Op dit Russische „retiref de i
zou slechts volgen een „mieux sa uteri toez
de kans op het behoud van de wereld het
vrede nog meer dalen. Kru
De betonarbeider M. A. de K. ul
Zwammerdam had houtgebrek, en hC
als gevolg daarvan palen gestolen. D
Officier wilde voor dat feit twee maat
den gevangenisstraf opleggen, doch d
rechter zag reden tot clementie, en legd
f 25 boete of 10 dagen hechtenis, e
voorwaardelyk twee maanden gevang»
nisstraf met drie jaar proeftijd, op.
le
Ni'
- Het
de C
de stelende man in wolfabrid
te Leiden. De Officier vond dat voor de»
gelijke diefstallen flinke straffen opg» J
legd moeten worden, en eiste twee wekei
gevangenisstraf, waartoe de rechter ve»
dachte veroordeelde.
Het was niet bij drie fietsen geblevei
maar de los-werkman A. P., uit "Leidei
had er nog een radiotoestel ln Zoeter
woude bij gestolen. De inlichtingen ovO
verdachte blonken niet erg uit en daar
in zag de Officier aanleiding tegen hen
een jaar en zes maanden gevangenisstri!
met aftrek van preventief te eisen. D
raadsman, mr Leistikow, vroeg verdacht»
nog een kans te geven door het opleggel
van een gedeeltelijk voorwaardelijk
straf.
De Officier veronderstelde dat de zi>
versmid F. J. T., uit Leiden, voor de spi
ritus aan het stelen was gegaan. Wan
verdachte schijnt die vloeistof „lekker1
te vinden. Het zonderlinge was, dat hl
met mantels, die hij uit de gang van eei
woning aan de Haarlemmerstraat had ge
stolen, werd aangetroffen, maar verdacht
zelf niet wist dat hij die had weggehaald
Verdachte is reeds achtmaal veroordeel!
en het psychiatrisch rapport noemde hen
verminderd toerekeningsvatbaar. De Of
ficier vorderde thans ter beschikklnj
stellen van de regering. Mr R. Trooi
concludeerde tot vrijspraak.
De fabrieksarbeider C. v. d. B. te Voor
schoten had een flinke hoeveelheid kam
men meegenomen uit de fabriek waarir
hij werkte, en hij was die in Deo Haa|
bij kappers gaan verkopen. Dat was ul
geldgebrek gebeurd, zo vertelde hÜ
Maar de Officier vond dat fabrieksdief-
stallen streng gestraft moeten worden
waarom trouwens de directeuren altijt
vragen, hoewel het de Officier tegen
strijdig voorkwam, dat de patroon d<
stelende arbeider weer tenig neemt. D<
eis luidde een maand gevangenisstraf, d»1
ook het vonnis werd.
De slagersknecht W. C. V. te Voorhou
wilde wel iets extra's verdienen, en daar
toe had hij op verzoek van een relati!
clandestien een koe geslacht. De Officio
wilde daarvoor vijf maanden gevangeni»-
straf opleggen. De rechter zag verzach
tende omstandigheden en veroordeeld!
daarom tot twee maanden gevangeni*