lUrttwr (tfmiraut
VAART DE JAARBEURS AAN DE GROND?
Wist U
DINSDAG 9 SEPTEMBER 1947
ABONNEMENTSPRIJZEN:
f 0.26 per week; fl.10 per maand;
f 3.25 per kwartaal; bij betaling per
kwitantie verh. met a dm .kosten)
ADVERTENTIëN: f0.15 per millimeter
By contract belangrijke korting.
TELEFOONNUMMERS:
Directie en Redactie 20408
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„$tanlittstirb is afjeMrert
myn berl in tegfjenspotl*
Acht en twintigste jaargang No. 7303
BUR. REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
HOGEWOERD 103
Postrekening 58936
Overheid schijnt het vraagstuk niet zo
belangrijk te vinden
„Zo gaat het de verkeerde kant op", dit was de gedachte die aan het in minenr
gestelde tafelspeechje van dr F. H. Fentcner van Vllsslngen, voorzitter van de
Raad van Beheer der Kon. Ned. Jaarbeurs, ten grondslag lag en waar mede
de talrijke binnen- en buitenlandse persvertegenwoordigers, ter gelegenheid
van de opening van de 49ste Jaarbeurs te Utrecht bijeen, werden begroet.
Streekbeurzen dienen
beperkt
Dr Fentener van Vlissingen doelde
•p het reeds in ons blad gesignaleerde
euvel van de gebrekkige ruimte. Nog
steeds is van overheidswege geen toe
stemming verleend tot uitbreiding van
de gebouwen en uitvoering van de bouw
plannen. die reeds lang gereed liggen.
„Er komt op die manier ontevreden
heid bij de oude deelnemers", zo betoog
de dr Fentener van Vlissingen verder.
,.Het vertrouwen gaat verloren, want er
is niets -zo vervelend als telkens „neen"
te moeten verkopen. Nu moesten ook
weer drie honderd deelnemers wegens
ruimtegebrek worden afgewezen. Het
heeft het Jaarbeursbestuur niet aan durf
ontbroken en na de bevrijding is voort
varendheid genoeg getoond.
Maar het schijnt aldus spr.,
dat men hier in Nederland het jaar-
beursvraagstuk niet zo belangrijk
vindt als in andere landen. Noch in
Milaan, noch in Brussel, noch in Pa
rijs, noch in Birmingham en zelfs niet
in Hannover, vindt men wat men hier
in ons land aantreft: aarzeling om
het jaarbeursinstituut die plaats
ruimte te bieden, die het dringend
nodig heeft. Er wordt aangedrongen
op export: de Jaarbeurs organiseert
speciale exportdagen en niemand
twijfelt aan de enorme betekenis van
de beurs voor de opbouw van ons
land. En toch kon het Jaarbeurs-be
stuur tot dusver nog geen toestem
ming krijgen om ook maar de meest
eenvoudige uitbreiding van het ge
bouwencomplex tot stand te brengen.
Op deze wijze vaart de Koninklijke
Nederlandse Jaarbeurs volkomen aan
de grond, zo riep dr Fentener van
Vlissingen uit. De strijd tegen de bui
tenlandse markt zullen wij dan moe-
ten opgeven.
Volgende periode 125 gr. boter
meer i.p.v. margarine
Van 14 t/m 27 Sept. a.s. zal voor per
sonen, geboren in 1942 en vroeger, in het
totale vetrantsoen 125 gram margarine
vervangen worden door 125 gram boter.
Het rantsoen bestaat dan uit 250 gram
boter en 250 gram margarine/vet. Deze
maatregel moet voor éénmaal genomen
worden, omdat het tekort aan koelhuis
ruimte opslag voor de wintermaanden
van deze hoeveelheid boter niet moge
lijk maakt. Het is daarom niet uitgeslo
ten, dat te zijner tijd een overeenkomsti
ge verwisseling in de andere richting no
dig is.
MIN. BEEL NAAR AMSTERDAM.
Min. Beel zal Vrijdag a.s. in „Kras" te
Amsterdam een vergadering van R.-K.
ambtenaren bijwonen.
Mr J. Milius de directeur verwijlde in
zijn traditionele voordracht ditmaal
voerig bij het vraagstuk der tentoonstel
lingen en streekbeurzen welke sinds het
einde van de oorlog sterk op de voorgrond
zy'n getreden. De toename van hun aantal
hangt samen met de gewijzigde situatie
is in eerste instantie het gevolg van
noodzaak van een snelle aanpassing en h
oriëntering der belanghebbende bevolkings
groepen. Erkend wordt dat deze exposities
een uiting vormden van een prijzenswaar
dige activiteit. Nu wij echter twee jaar
verder zijn heeft het zin zich af te vragen
in hoeverre te dezen wellicht de grens
van het psychologisch verwerkbare doch
vooral van het economisch verdedigbare
is overschreden. De vraag is of men
reeds is gekomen tot een veelvoud
exposities waar met enkele kon worden
volstaan.
Bij de streekbeurzen oorspronkelijk
het leven geroepen als noodbeurzen heb
ben drie oorzaken geleid tot het voortbe
staan nadat dit noodkarakter reeds was
verdwenen. In de eerste plaats is hier
sprake van een regionale vorm van con
currentie aangewakkerd door een zeker
locaal patriottisme. Vervolgens wee:
Milius op de in dit opzicht bestaande niet-
rationele wensen van standhouders en
keiiers, waardoor de concurrentiekosten
worden opgevoerd en de mededinging
nodig wordt toegespitst telkens op een
derdeel van de totale afzetmarkt. Als derde
oorzaak noemde spr. de wens om de Jaar
beurs min of meer te vervangen, welke
door de organisatoren der streekbeurzen
zelf steeds nadrukkelijker onder de pu
blieke aandacht wordt gebracht.
Mr Milius achtte het van groot be
lang dat aan een kunstmatig in het
leven houden van tentoonstellingen en
streekbeurzen van Overheidswege
stringente beperkingen worden opge
legd.
Reeds zijn bij de Overheid maatrege
len ter beteugeling van het aangeduide
euvel in voorbereiding.
De omvang der 49ste beurs
Overeenkomstig de thans beschikbare
voorlopige óijfers bedraagt het aantal deel
nemers der 49ste beurs in totaal 2222. Daar
van zijn 1298 met Nederlandse en 924 met
buitenlandse artikelen aanwezig. Dit bete
kent wederom een belangrijke vooruitgang.
De huidige beurs toont weer een toe
van 265 deelnemers.
Mr. Milius heeft nog geWezen op de
noodzakelijkheid van injpórt welke is
eist voor de wederopbouw van het pro
ductieapparaat van al die staten welke de
oorlog op hun gebied hebben gekend.
Het is tot nu toe niet mogen gelukken
de afwijking tussen in- en uitvoer tot
een redelijke marge te beperken. Als
laatste schatting voor het jaar 1947 noem
de spr. een importcijfer van f 3900 mil-
lioen tegenover een exportcijfer van
f 1600 millioen.
Het ligt in de lijn van de belangrijke
exportfunctie dat de buitenlandse Dienst
Achthonderd Nederlanders verheten
hun vaderland
Om met de „Tabinta" naar Canada te varen
(Van een onzer verslaggevers) grote gebeurtenis, speelden op het dek.
Op het ogenblik is
tenschip op weg naar het verre, vreem
de Canada. Het is het Ms. „Tabinta". Aan
boord bevinden zich ongeveer 800 Ned.
boeren, onder wie 554 volwassenen en
235 kinderen, beneden de negen jaar.
Ned. Emigran- Zij verkeerden in de stellige overtuiging
morgen weer naar de boerderij in Fries
land of Groningen terug te keren, de gro
teren wisten echter beter.
Een jongen van ongeveer vijftien jaar
riep met tranen in zijn ogen naar zijn
Ons vaderland wordt te klein voor zUn boeren: en zo vertrok gisteren met de
„Tabinta" naar Canada het echtpaar H. K. van Scheppen met negen kinderen.
Het afscheid blijkt de eetlust niet te verminderen.
Gisteren vroeg zijn zij uit alle delen
van ons land naar Rotterdam gekomen.
Uit Friesland, Drente, Overijssel, maar
ook uit de Gelderse Achterhoek en Zee
land. Het was in de passageloods van de
H.A.L. aan de Wilhelminakade te Rot
terdam stampvol. Velen waren zichtbaar
onder de indruk van de grote verande
ring, die er in hun leven plaats greep.
Onder de landverhuizers bevond zich
een rijzige boer, die wel twee uur nodig
heeft gehad om zijn papieren afgestem
peld te krijgen.
Niet dat de beambten hem niet ter
wille waren, integendeel, de landbou
wer was wel al vijftigmaal aan de beurt
geweest, doch even zo vele malen zeide
hij liever toch nog even te willen wach
ten. Hij was nog niet in staat de grote
stap te doen.
Het tijdstip van vertrek naderde. Op
merkelijk was ook nu weer, dat er zovele
grote gezinnen onder de emigrerende
landgenoten
vrienden op de kade: „Jongens ik ben
over tien jaar weer terug hoor".
Eindelijk werd de tros losgesmeten, de
„Tabinta" zette zich in beweging, ge
trokken door twee sleepboten. Het emi
grantenschip was een wuivende, schreeu
wende massa, die slechts met moeite af
scheid nam van het geliefde Holland.
Doch de landverhuizers zien met
nieuwe moed de toekomst tegemoet. Hen
wacht een nieuw vaderland in het verre
Canada. Moge het hen goed gaan.
Per jaar worden 64.000 koeien
clandestien geslacht
Volgens vrij nauwkeurige gegevens
hebben clandestiene slagers de kans ge
zien per jaar 64.000 koeien, 328.000 var
kens en 130.000 schapen te offeren op
het altaar der zwarte pieten. Van deze
hoeveelheid vlees zou ieder Nederlander
De kleine kinderen, onbewust van de 7 kg kunnen krijgen.
der Kon. Ned. Jaarbeurs alle nodige
maatregelen heeft genomen teneinde het
Jaarbeursbezoek uit andere landen zo
veel mogelyk te stimuleren. De noodza
kelijke aanvulling hiervan vindt men in
ïrvice welke de buitenlandse bezoe
ker op de beurs wordt geboden. Behal-
de traditionele Catalogus (Inmiddels
boek geworden dat bijna niet meer
hanteren is) is ook een speciale ex
portcatalogus ten gerieve van de buiten
landse gasten afgedrukt in de Franse en
Engelse taal.
Hedenmorgen is de beurs geopend en
aar gisteren nog standhouders en tim
merlieden koortsachtig werkten om alles
gereedheid te brengen, vond men van
daag een geordend beursapparaat met
zoveel aantrekkelijkheden dat men ver
baasd staat over de veerkracht die hier
wordt gedemonstreerd. Negen dagen lang
zal de beurs het brandpunt vormen van
bedrijfsleven. Uit alle handelsgele
dingen zal zij zakenlieden tot zich trek
ken en voor allen die er zich van de loop
der dingen op de hoogte komen stellen
ligt er de ontwikkeling van handel en
bedrijf duidelijk en overzichtelijk uit
gekristalliseerd.
Mr. dr. P. J. Witteman uit Overveen,
wiens benoeming tot min. van Bin
nenlandse Zaken als opvolger van
dr L. J. M. Beel weldra verwacht kan
worden.
Dr Van Mook werd ontvangen door
minister Marshall
DE VOORUITZICHTEN ZIJN GUNSTIGER
Dr Van Mook heeft te zamen met mr Van Kleffens een onderhoud gehad met
de Amer. minister van buitenl. zaken Marshall en de onderminister Robert
Lovett. Na afloop zeide dr Van Mook op een persconferentie, dat de voor
uitzichten gunstiger waren geworden en dat naar zijn overtuiging de Ameri
kaanse hoogwaardigheidsbekleeders de .toestand in Indië thans beter be
grijpen.
Dr Van Mook zal ook een persconferentie op de Nederlandse ambassade
te Washington beleggen, aldus seint A.N.P.-Aneta.
Versterking der consulaire
commissie
Aan de consulaire commissie te Batavia
zullen vier Australische officieren
den toegevoegd. Deze zullen* uit Darwln
worden gehaald door het vliegtuig, met
hetwelk de Australische vertegenwoor
diger in de consulaire commissie, Eaton,
heden naar Soerabaja vertrok, vanwaar
hij wellicht een bezoek aan Malang zal
brengen. Ter assistentie van de Ameri
kaanse consul-generaal, Foote, worden
zes of acht Amerikaanse marine- en
legerofficieren verwacht Inmiddels is
reeds de Amerikaanse liaison-marinestaf
te Batavia, bestaande uit een kolonel,
een majoor en twee sergeants, aan de
commissie toegevoegd, evenals liaison
officieren van de Britse marine en leger.
De heer Walter Foote treedt op als voor
zitter. Secretaris wordt Glen. A. Abbey,
die onlangs uit Tokio is aangekomen en
politiek adviseur van generaal McArthur
is geweest. Als persofficier is aan de
commissie verbonden de perschef van
het Britse consulaat, Colin Maclaren. De
vergadering, die dé consuls gistermiddag
gehouden hebben, was van intern orga
nisatorische aard. pé heer Foote noemde
de taak van de consuls de toestanden te
observeren en de gèVèchten te rappor
teren, dooh niet om te bepalen, wat wel
en wat niet schendiftg van de wapen
stilstand is. Zodra dé assistentie is ge
komen, zal met de werkzaamheden wor
den begonnen.
Slecht nieuws voor corres-
pondentie^chakers
Formulieren mogen niét meer als druk
werk verzonden worden.
Naar wij. vernemen, heeft de hoofd
directeur der Posterijen een beslissing
genomen inzake het niet meer toelaten
van formulieren van de Kon. Ned.
Schaakbond als drukwérk, welke voor de
honderden deelnemers aan* de correspon
dentiewedstrijden van déze Bond een
grote schadepost betekènfc
Inplaats van drukwerk, zal men nu
voortaan deze formulieren als briefkaart
moeten verzenden, hetgeen wil zeggen
dat het port van 2 cent op 7% cent per
keer wordt gebracht. Dit is voor de deel-
ers dezer correspondentiewedstrijden
kleine beurzen, die het grootste deel
vormen, esq. ernstige bezwaring van hun
budget. Immers een schaakpartij bestaat
gemiddeld uit een 40 zetten» hetgeen voor
1 partij dus minstens f 2 meer gaat kosten.
Waar men gewoonlijk 6—8 partijen tege
lijk speelt wordt dit voor de meeste deel-
veel te duur. Tot heden werden
deze formulieren door de Posterijen,
sinds jaren, als drukwerk toegelaten.
Men hoopt dat nader overleg van de
KNSB met de Hoofddirecteur der Poste
rijen alsnog tot een oplossing zal leiden.
Bruidegom bij buwelijksinkopen
doodgereden
De 30-j. H. Strikkers en zijn 23-j. ver
loofde mej. L., beiden uit Alphen a/d
Maas, wilden gisteren op de fiets naai
Tiel om huwelijksinkopen te doen. On
derweg bij Wamel werden zij echter
aangereden door een vrachtauto, wa
door de heer S. op slag werd gedood
zijn verloofde ernstig gewond naar het
ziekenhuis te Tiel moest worden overge
bracht. De politie onderzoekt of de
chauffeur soms onder invloed van sterke
drank verkeerde.
Britse soldaten sleepten de Joden van
de „Ocean Vigour"
Gummiknuppels spraken een geducht woordje mee
(Van een onzer verslaggevers)
Gedurende de vier uur, dat de Joodse opvarenden van de „Ocean Vigour" te Ham
burg zijn ontscheept, hebben zich aan boord tonelen afgespeeld, die geen der aan
wezigen zal vergeten. Britse soldaten sleepten tientallen mannen, vrijwel uitslui
tend jongeren, letterlijk over de valreep, nadat gebleken was, dat een hardvochtig
optreden met de gummiknuppel geen gunstig gevolg had.
hun winkels sluiten, het werk
leggen en de akkers verlaten, terwijl
140.000 Joden in de Amerikaanse zone van
Duitsland een protestactie op touw heb
ben gezet.
Vanmorgen vroeg had, zonder dat ge
weld behoefde te worden gebruikt, de ont
scheping van het tweede schip, de „Empire
Rival" plaats. Daarna om kwart voor
elf werd begonnen met de ontscheping
van het laatste schip, de „Runnymade
Park", aan boord waarvan, naar verluidt
zich vele „Irgoen"-leden moeten bevinden.
De actie van de Britse M.P. was gister
morgen om 11 uur afgelopen. Tengevolge
van de ongeregeldheden is één dode te be
treuren, terwijl vele Joden bloedende ver
wondingen opliepen. Het „waterfront" met
brandslangen, waarover wij gisteren
schreven, behoefde niet te worden ge
bruikt.
De woeste taferelen zijn des te pijnlij
ker, waar het mensen betreft, die vele
jaren hebben doorgebracht in Duitse
concentratiekampen en ternauwernood
aan de gaskamers zijn ontkomen. Aan
vankelijk verliep de ontscheping vlot,
doch aan het laatste ruim gekomen,
gen de soldaten zich genoodzaakt om
weid te gebruiken. Lichaamskracht mocht
niet baten zodat de gummiknuppel er
te pas kwam. De mannen werden
boven geslagen en gesleurd, terwijl uit
hei schip Hebreeuwse liederen klonken
en kreten als ..Heil Israël" niet van de
lucht waren. Toen het geweld voort
duurde, begonnen de Joden, die reeds in
de treinen waren gestapt, te joelen tegen
het „Hitleriaanse" optreden.
Na de ongeregeldheden leken de i
men op een slagveld van hout, brood
stukken kleren, die ronddreven in
water, dat in het ruim stond. De luid
spreker, die bij het begin van de ont
scheping jazz-muziek had uitgebruld var
de soort als „Zaterdagavond is de eenzaam
ste avond van de week" werd stilgezet er
werd verder slechts gebruikt voor offi
ciële mededelingen in het Engels, He
breeuws, Jiddisch en Hongaars.
Toen alle Joden tenslotte in de tri
waren „gebrach,"t en de oudere me
gebroken en haveloos de nieuwe gang
volbrachten naar het land, dat hen ter
verderve had gevoerd, gingen de jonge
ren voort met het plegen van verzet. De
tralies werden voor de ramen weggebro
ken. In een wagon werd de deur var
toilet uit haar hengsels gerukt en daarna
door een met prikkeldraad bespannen
raam geramd. De deur sloeg tegen
juist passerende overvolle Duitse ti
waardoor verscheidene Duitsers, die
de treeplank stonden, van de trein v,
den geslagen.
In Palestina zullen de Joden van 15 tot
Brand in Sociale Zaken te Den Haag
had biina noodlottige gevolgen
Vijf mannen waanden zich door
vuur ingesloten
In een deel van onze oplaag hebben
wij gisteren reeds melding kunnen ma
ken van een brand, die om ca twee uur
in het Ministerie van Sociale Zaken in
de flat aan de Zeestraat te Den Haag, is
uitgebroken. Bijna Is deze brand vijf
mannen, die zich door het vuur waan
den ingesloten, noodlottig geworden. Zij
stonden op een balcon op de vijfde ver
dieping wanhopig te wenken en toen de
dienstdoende commandant van de brand
weer, adjudant hoofdbrandmeester J. L-
Marseille en een zijner assistenten de
mannen bereikten, moesten ze hen met
vuistslagen en duwen van het balcon
verwijderen en voor zich uit door de
rook drijven. Vuur was daar echter in
't geheel niet Het blussingswerk werd
Baron Van Haersolte niet op
vrije voeten
Naar aanleiding van de berichten in
enkele bladen, wordt van de zijde van
het dep. van Justitie medegedeeld, dat
de voormalige gemachtigde van Mussert,
J. W. baron van Haersolte van Haerst,
die tot 7 jaar internering is veroordeeld.
in vrijheid is gesteld. Evenmin ligt
het in het voornemen van de Minister
hem vrij te laten.
„POPPESNOR" TOT ACHT JAAR
VEROORDEELD
De voormalige agent-rechenpheur der
A'damse politie, Hendrik Blonk, alias
„Poppesnor", die talrijke Joden naar
Duitsland heeft doen vervoeren, is he
denmorgen na een eis van 20 jaar, door
het B. G aldaar tot 8 jaar gev. straf met
aftrek veroordeeld.
emstig bemoeilijkt, daar behalve de
eigenaar, diei niet in de stad was, nie
mand over een plattegrond van het ge
bouw beschikte. Uiteindelijk kwam de
P.T.T. met een plattegrond, maar toen
was het vuur al geblust Zoals reeds
gemeld, is de brand ontstaan iii een lift
koker, waar ook kabels en draden van
electriciteit en telefoon doorliepen. Het
nablussen heeft nog enkele uren in be
slag genomen. Naar de oorzaak van de
brand wordt "nog een nauwgezet onder
zoek ingesteld.
Prinses Marijke wordt 9 Oct.
te Utrecht gedoopt
Het secretariaat van HJC.H. Prinses
Juliana te Soestdijk meldt dat op Don
derdag 9 October as. in de Domkerk te
Utrecht de doopplechtigheid van Prinses
Marijke zal plaats vinden. De dienst
wordt geleid door ds J. F. v. Berkel, hof-
predikant Ie Apeldoorn.
Brandstofbonnen voor kamer
bewoners aangewezen
Het C.DJC. deelt mede, dat van de aar
kamerbewoners e.d. uit te reiken brand-
stoffenkaarf TB 707 bon 74 BV geldig i<
voor het kopen van drie eenheden vaste
brandstoffen.
Terneuzen zonder vlees
In Terneuzen is tijdelijk de verkoop
van vlees stopgezet, daar zich de laatste
dagen bij een groot aantal ingezetenen
na het eten van vlees vergiftigingsver
schijnselen hebben voorgedaan, welke
tot nu toe geen ernstig karakter droegen.
Er wordt een diepgaand onderzoek inge
steld.
DAT min. Gielen ong. 500 Nederlanders,
die in oorlogstijd kunstschatten hebben
gered, onderscheiden heeft met de Rijks
penning voor de Kunstbescherming.
DAT voor het Leeuwarder B.G. levens
lange gev.straf is geëist tegen de 56-j.
politie-agent J. v. d. Schans te Groningen,
i de oorlog een bekend SD-helper.
DAT de vrachtrijder Th. Boumans uit
Heyen gisteren in een garage te Gennep
issen twee auto's is doodgedrukt
DAT blijkens een antwoord van min.
os aan het Tweede Kamerlid Thomas-
?n, een afslag van de Noordpunt van
Texel dreigt, waardoor de laatste water-
kerende duinen tot ondergang gedoemd
zijn.
DAT de nieuwe klokken van de Hil-
irsumse St Vituskerk plechtig zijn
gewijd en Zondag a.s. voor het eerst zul
len spelen.
DAT gistermiddag Huize ..Vronestein",
te Voorburg, is ingewijd als opleidings
school voor R.-K. verpleegsters.
DAT de Centr. Ereraad voor de Kunst
geen maatregelen heeft genomen ta.v.
de beeldende kunstenaars Jan Visser
T. Moll.
DAT de expositie van Weense kunst in
het Rijksmuseum te A'dam, welke reeds
door ruim 130.000 personen is bezocht
onherroepelijk sluit op 12 Oct a.s.
DAT door het B.G. te Maastricht 12
jaar gev.straf is geëist tegen de 39-j
opperwachtmeester der maréchaussee J.
W. M. Blokker uit Heer, wegens verraad
illegale werkers.
DAT gistermiddag te Rotterdam met
e coaster „Cornelia B" (800 ton), ge
bouwd voor rekening van kapt. O. Bosma,
te Groningen, werd proefgevaren.
DAT a.s. Vrijdag zes Nederlandse mo
delvliegtuigbouwers, o.l.v. de heer J. L.
Asselberg, uit Den Haag, naar Nivelles
(België) vertrekken om deel te nemen
aan een int wedstrijd.
DAT de intern, bakkerstentoonstelling
„Itoba", te Arnhem, in drie dagen reeds
15.000 bezoekers trok.
DAT de Bond van Ned. militaire oor
logsslachtoffers op 20 Sept. a.s. in Tivoli
te Utrecht zijn jaarvergadering houdt.
DAT bij de viering van het 50-j. be
staan van het Ned. sanatorium te Davos
de Ned. gezant te Bern, mr J. J. Bosch
Ridder van Rosenthal, de viering bij
woonde.
DAT Brabant in Waalre zijn ruim
gevallenen herdacht en mej. Geldens
mens de Koningin hierbij een gedenk
raam en dodenbord onthulde.
DAT te Aalsmeer, Bijlaard en Moor
drecht, afdelingen zijn opgericht va
Ned. Chr. Vrouwenbond en te Assen,
Ermelo, Elim, Gaast-Ferwoude en Zwar-
tebroek afdelingen van de Bond v. Geref.
Vrouwenverenigingen.
DAT vier Canadese journalisten, op uit
nodiging van het Canada-Inslituut, te Rot
terdam, Maandag voor eei^l4-daags be
zoek aan Nederland op Schiphol arri-
DAT in het Spaarbankbos te Hoogeveen
gisteren de eerste landdag >-\ Drente van
de Stichting 19405 werd gehouden en
het Eerste Kamerlid, H. Algra o.m. het
woord voerde.
DAT de 13-j. T. Verstappen, uit het
woonwagenkamp te Gorinchem gisteren
aldaar door een juist passerende vracht
auto is doodgereden.
DAT de 49-j. metselaar P. v. Renen,
uit Hilversum gisteren door een dakruit'
de essencefabriek Polak en Schwarz
aldaar, is doodgevallen.
DAT de Groninger dichter G. W. Spit
zen (Geert Teis Pzn.) gisteren in ziji
boorteplaats, Stadskanaal, herdacht i
zoon, de secr.-gen. van het dep.
Verkeer, een dankwoord sprak.
DAT de in Oct. '45 overleden Ned.
historicus, prof. dr H. Th. Colenbrander,
gisteren te A'dam door de Kon. Ned.
Akademie voor Wetenschappen is her-
DAT aan burgemeesters in getroffen
gemeenten geen opbouwtoelage verstrekt
wordt, aldus een antwoord van min. Beel
aan het Tweede Kamerlid Mes.
DAT voor de Bijz. R. v. C. de zaak
de voorm. hoofdcommissaris van politie
te Groningen, Ph. Blank, die tot 20 j. is
veroordeeld, geconcludeerd werd tot
wijzing naar het BG te Arnhem.
DAT de mannen, die tijdens de oorlog
in Aalten waren ondergedoken, aan deze
gemeente een fontein zullen aanbieden.
DAT de My „Arti et Amicitiae", Rokin
112, A'dam, wederom een wedstrijd
jeugdige schilders heeft uitgeschreven,
waarover de Mij. alle inlichtingen ver
strekt
DAT evenals in Leiden, ook te Amster
dam grote belangstelling bestaat voor dt
bloeiende Victoria Regia en vorige week
in de hoofdstad de 10.000ste bezoeker
werd geteld.
Australië aanvaardt de uit
nodiging van Soekarno
Naar Reuter uit Canberra seint, heeft
Australië het verzoek van de repu
bliek om lid te wonden van de com
missie van drie, welke haar goede
diensten zal verlenen in het Indische
conflict, aanvaard.
AANTAL GEVALLEN VAN
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten in Nederland over de week
17 t.m. 23 Aug. fil bedroeg voor para-
typhus 25, roodvonk 35, diphterie 97, kin
derverlamming 34 en malaria 38.
Hedenmorgen is in het Vredespaleis te
Den Haag het intern, financiële congres
geopend. Min. Lieftinck sprak hierbij
rede uit.
De Domkerk te Utrecht waar Prinses
Maryke zal worden gedoopt. Dit
godshuis vervangt de in 1253 wegens
brand gesloopte St. Maartenskerk en
kwam in 1585 in bezit der pro
testanten.
Prins Bernhard nam afscheid van
Luchtstrijdkrachten
Het 322ste squadron Luchtstrydkrach-
n vertrekt morgen met de „Sloterdijk"
muit Rotterdam naar Indië. Gisteren
werd officiëel afscheid genomen op het
vliegveld Twenthe, waarbij aanwezig
Prins Bernhard. gen.-maj. C. Giebel
r. P. E. S. Otten, pres. van de Raad
Bestuur van Philips, welke fabriek
enige dagen geleden dit squadron heeft
geadopteerd.
Een 37-j. Hilversummer, die dezer da
gen op de Larense heide tevergeefs
trachtte een meisje van haar fiets te
trekken, is thans door de recherche al
daar gearresteerd. Zaterdag had de man.
die ongunstig bekend staat, bij het Sport
park gepoogd een 6-j. meisje mee te
lokken.
GEEN UITSTEL VOOR
HOOFDONDERWIJZERS-IN-SPE
Onderwijzers, die voor de hoofdakte stu
deren, krijgen geen uitstel van dienst
plicht, omdat deze akte niet nodig is voor
het beginnen van een loopbaan, aldus het
antwoord van min. Fiévez op vragen van
het Tweede Kamerlid Schooneberg.
(Vervolg van de zevende kolom)
het historisch gewordene zo weinig
rekening te houden als de Commissie
deed. Zeer wel kan men verschillende
ondernemingen in een rayon of streek
hebben, die krachtens aan goedkeuring
onderworpen dienstregelingen voortreffe
lijk op elkaar aansluiten. De zucht om
alleen grote ondernemingen te hebben
de kleinen af te slachten is niet
ontkoombare eis van welbegrepen ec<
en brengt de goede ordeningsgedach-
by de kleine ondernemers in dis
Wy hopen, dat de Tweede Kamer
by de behandeling van het aanhangige
wetsontwerp uitdrukkeiyk zal vast
leggen, dat de ondernemingen, die by
de bezettingsconcentratie zyn uitver
koren, niet deswege een prae hebben
by het verlenen van vergunningen
volgens de WAJ.
Een merkwaardig staaltje van de
staatsrechtelijke opvattingen van minis
ter Vos blykt ook uit zyn voorstel om
alle aanhangige beroepen, die de Secre
taris-Generaal en later de Minister in
strijd met hun rechtsplicht niet behan
deld hebben, buiten behandeling te laten
lenen tydelyke vergunningen en even
tueel tegen intrekkingen daarvan geen
beroep toe te laten. De rechtszekerheid
van den burger ging den socialisten voor
heen zeer ter harte; nu zy zelf Minister
zyn vindt men beroepen hinderlyk.
Gedupeerde
Autobusondernemingen
Eindelijk zal de Tweede Kamer hei
Wetsontwerp behandelen, waarby de Wet
Autovervoer Personen van 1939 weer van
kracht wordt.
Deze wet is in Augustus 1939 in werking
getreden. De bedoeling was geweest; dat
vóór Mei 1942 aan de hand van deze wet
alle vergunningen zouden worden her
zien. De oorlogsomstandigheden hebben
dit belet. Reeds kort na de bezetting werd
de Wet Autovervoer Personen op zij gezet
en het zgn. Vierde Uitvoeringsbesluit door
den Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Waterstaat op 1 Juli 1940 vasc-
Aan de hand van dit Uitvoeringsbesluit
bracht de Commissie Vergunningen Per
roer een regireuze concentratie
tot stand. De Commissie wenste van ston
de af aan een geforceerde concentratie te
bereiken, waarby het gehele land zij
de hand van de bestaande ne»ten
in rayons was ingedeeld: in welk rayon
wilde men slechts één onderneming, de
zgn. streekonderneming, toelaten.
Juiste politiek ware geweest deze con
centratie een strekt twydelijk karakter te
geven en de beslissingen uitsluitend t«
doen leiden door het motief van besparing
van motorbrandstof, banden en materiaal.
Fout der Commissie was, dat zij by deze
.concentratiezich reeds liet leiden door
haar voorkeur voor die onderneming,
welke zij later als enige streekonderne
ming wenschte te zien aangemerkt.
Dientengevolge speelde de toepassing
van de W. A. P., welke eerst na den
oorlog had behoren plaats te vinden, zich
in feite reeds tijdens de bezetting af
onder hoogst ongunstige omstandigheden,
welke niet tot een ruime, maar de meest
enge behoeftenbevrediging noopten, en
zonder de controle van de Staten-Gene-
Het ware onaanvaardbaar, dat de re
sultaten van deze bezettingsconcentratie
thans ten grondslag zullen worden ge
legd aan de algeheele herziening van de
vergunningen, welke op grond van de
W.A.P. alsnog zal moeten plaats vinden.
De ondernemingen, welke in 1940 en in
1941 hadden kunnen dingen naar een ver
gunning, moeten dit alsnog kunnen doen,
zonder dat zy daarby achtergesteld wor
den by die ondernemingen, die het geluk
hebben gehad door de Commissie te zijn
belast met de noodvoorziening tijdens d«
bezetting. Dit is een eis van rechtsher
stel. Uitzondering zou kunnen worden
gemaakt voor de ondernemingen, die
werkelijk vrijwillig haar concessie hebben
overgedragen.
Te meer moet men zich losmaken van
de beslissingen der Commissie gedurende
de bezetting, omdat de Commissie een aan
redelyke eisen niet voldoende procedure
had. In plaats van dat de voltallige
Commissie belanghebbenden hoorde, had
den drie leden het land in rayons inge
deeld en hoorde slechts één lid de be
langhebbenden, waarna hy .practisch al
leen over hun lot besliste.
Dit bezettingsbeleid mag allerminst
grondslag zijh voor toepassing van d*
W.A.P. Volgens art. 12, lid 7 der wet,
wordt de vergunnipg niet geweigerd dan
in het belang van een duurzame en re
delijke voorziening in de vervoersbe
hoeften. Minister van Buuren stelde als
uitgangspunt, dat vergunningen zouden
worden verleend naar gelang van ds
behoefte, ruim gezien uiteraard, al wilde
hy hieromtrent geen bepaling in de wet.
De Tweede Kamer bracht echter wel
een dienovereenkomstige bepaling in de
wet, om rechtszekerheid te geven aan
de bestaande ondernemingen. De Kamer
zou echter vreemd opgekeken hébben,
indien als resultaat van de herziening
slechts 69 van de 334 ondernemingen
zouden zijn overgebleven. Juist de vrees
voor afslachting op grote schaal bracht
de Tweede Kamer ertoe het voornoemde
negatieve criterium in de wet op te
nemen. Wij vinden het dan ook hoogst
bedenkelijk, dat Minister Vos verleden
jaar als prachtig resultaat van het werk
der Commissie, waaraan hy hulde brengt,
er op wijst, dat het aantal vervoerbedrij
ven tot 69 is teruggebracht
Ten onrechte heeft de Minister verle
den jaar zich beroepen op een zinsnede
van de M.v.A. van de Verkeersfondsbe-
groting van 1940, luidende: „dat het tref
fen van voorzieningen streeksgewijze ea
het vastleggen daarvan in den vorm van
streekmaatschappyen nuttig moet worden
geacht en de ontwikkeling in die rich
ting gaat."
Deze M.V.A. constateert slechts dat ze
kere streekvoorziening nuttig is en dat de
ontwikkeling in die richting gaat. Hier
werd kennelijk gedoeld op de vrijwillige
concentratie, welke in de maat9chappy
plaats vond. Maar dit is totaal iets anders
dan het van boven af construeren van
een rayon, het daarvoor uitzoeken van
één monopolistische onderneming door
practisch één lid van een commissie van
drie en het uitschakelen van a'.le andere
in een rayon sinds jaren bestaande on
dernemingen, die moeten trachten met de
bevoorrechte «monopoliste tot overeen
stemming te komen over een niet ver
plichte schadeloosstelling.
Het geven van een monopolistisch
rayonbedrijf aan 69 ondernemingen en het
afschepen van 225 ondernemingen met
een geldelijk bedrag lykt in de huidige
omstandigheden, nu over jde gehele we
reld een verdergaande daling van de
koopkracht van het geld te vrezen is, veel
op het geven van een koek en een gard.
De drie leden der Commissie waren bo
vendien alle afkomstig uit Indië, waar zy
by spoor- of tramwegen waren werkzaam
geweest. Daargelaten hun deskundig
heid van Nederlandse toestanden, misten
deze leden vanwege hun verleden in de
ogen van vele autobusondernemers het
vermoeden van onpartijdigheid, ook al
waren zij financieel niet betrokken by de
Nederlandse Spoorwegen.
Indien dan ook de oude leden der Com
missie zich innerlijk gebonden zouden
achten aan de bezettingsbeslissingen.
achten wij hen niet de rechte mannen
op de rechte plaats voor de nieuwe taak
der Commissie. Het gaat oü. niet aan
(Zie vervolg vorige kolom
Tamelijk veel wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Vooral in het Noorden van het land nu
en dan krachtige wind tussen West en
Zuidwest. Veel bewolking met tydelijk
enige regen, voomamelyk in de Noor-
delyke provincies. Weinig verandering in
temperatuur.
.ZON EN MAAN.
Woensdag 10 Sept. Zon op 6.04 en on
der 19.09. Maan onder 17.29. Zondag 14
Sept. N.M.
