llir nwr gtihsdit (Courant s;
iDist ,CIJ
H w* J* ENSERINK
Sigaretten komen vrij, maar worden duur
£til en dankbaar feest
ZATERDAG, 30 AUGUSTUS 1947
Acht «tl twintigste jaargang No. 7290
Bureaux Redactie en
Chef-Redactie
Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „Jtanfuaslirto ts dljfWcuttf
myn b*rt in teaqen»porl*
Abonnementsprijzen
f 0.26 per week
1.10 per maand
£3.25 per kwartaa
(bij betaling p. kwit
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën f 0
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Telef oonn ummers
Dir. en Red 2040b
Administratie 22710
DRASTISCHE ACCIJNSVER
HOGING TE WACHTEN
(Eigen bericht.)
Het indertijd reeds door ons gelanceer
de bericht, dat midden September de
sigaretten vrij zouden komen het werd
toen uiteraard prompt tegengesproken,
begint meer en meer bevestiging te krij
gen in de activiteit die de sigaretten-
fabrieken ontwikkelen.
Men is daar nl. doende een buffervoor
raad aan te leggen voor een tijdvak van
drie maanden. De grote vraag naar het
product, terstond na afschaffing van de
sigarettenbon, kan dus opgevangen wor
den.
De vreugd over het bonloos verkrijg
baar worden van de sigaret zal overigens
aanmerkelijk getemperd worden door de
drastische accijnsverhoging op tabak, die
de Regering voornemens is zeer binnen
kort door te voeren.
Wij hebben zelfs een percentage van
50 pet horen noemen, maar bevestiging
daarvan is verder niet gegeven.
De Volksherstel-sigaretten zullen half
VERMOGENS-OPSPORINGSDIENST
Keert grote bedragen aan „tipgeld" uit.
Naar aanleiding van een artikel 'in
„Het Vrije Volk" van 23 Augustus, onder
bovenstaand opschrift, heeft het Eerste
Kamerlid, de heer Rip, de minister van
Financiën gevraagd of 'het gebruikelijk
is dat de Centrale Vermogensopsporings
dienst aan z.g. tipgevers grote bedragen
aan „tipgeld" uitkeert en waarop deze
uitgaven gebaseerd worden. Voorts wordt
het oordeel van de minister gevraagd of
deze methode geen grote gevaren mede
brengt en weinig strookt met de aard
Van de Nederlandse wetgeving.
Yan Mook bevorderd tot
Grootkruis
Dinsdag vermoedelijke aankomst
in Nederland
Dr Van Mook is bij Koninkl. Besluit
bevorderd tot het Grootkruis in de
Orde van Oranje Nassau. Hij zal Zon
dagmiddag in een speciaal vliegtuig
onder commando van de heer Viruly
uit Batavia vertrekken en zonder nach
telijke onderbrekingen naar Schiphol
vliegen, waar hij tezamen met minister
Neher Dinsdagmiddag 14 u. 30 wordt
Verwacht. Ook te Batavia is men van
inening, dat de overkomst van de Land
voogd verband houdt met een beslis
sing over de voortzetting van het
politie-optreden.
September verkrijgbaar worden gesteld.
Het contingent beloopt 20 millioen stuks.
Het zal voorlopig de laatste import van
dit jaar zijn.
De netto-opbrengst voor Volksherstel
van de vorige partij importsigaretten
naderde de f2 millioen naar ruwe schat
ting. Er was op een opbrengst van f3
millioen gerekend.
WUhelmina van Oranje,
'k Werp me gaarne op als tolk
Namens zo ontelbaar velen
Uit het Nederlandse volk.
Uw verjaardag* Landsvorstinne,
Steeds met zoveel vreugd verbeid,
Wordt helaas opnieuw getekend
Met het kenmerk van de strijd.
Als een wanklank wordt van verre
Onze feestzang begeleid
Door de zuchten der bevolking
Door de Republiek misleid.
Bevrijd gebied aan gezag der
republiek onttrokken
Regering verantwoordelijk voor orde
en veiligheid
De Ned.-Indische Regering heeft de
ingezetenen van de bevrijde gewesten
opgeroepen om mede te werken voor
de staatkundige opbouw volgens de be
ginselen van Linggadjati, teneinde zo
spoedig mogelijk te komen tot de samen
stelling ener centrale interim-regering.
Tegelijkertijd heeft zij het gezag der
republiek in de bevrijde gewesten bui
ten werking gesteld en alle verantwoor
delijkheid voor orde en veiligheid op
zich genomen. Het is nu verboden de
bevelen der republiek op te volgen. Wel
mogen republikeinse ambtenaren hun
oude functies blijven vervullen, maar
bij laakbaar gedrag kunnen zij worden
afgezet en zelfs naar de republiek
teruggezonden. Alle gewapende organi
saties, die het overheidsgezag niet er
kennen, worden ontwapend en ontbon
den.
EEN „TAMME" ATOOMBOM.
In Amerika is een „onschadelijke"
atoombom vervaardigd om te onder
zoeken, hoe de uit atoomsplitsing ont
stane krachten op nuttige wijze kunnen
worden aangewend.
MONTGOMERY NIET NAAR MEXICO.
Op verzoek van de Britse regering zal
veldmaarschalk Montgomery, die momen
teel in Frankrijk vertoeft, niet naar
Mexico reizen, hetgeen oorspronkelijk in
de bedoeling lag.
In ons leeft de overtuiging
Dat Uw hart de wapens haat,
Maar de toestand wüst soms richting
Die de wil geen keuze laat.
Brenge God Uw onderdanen,
Blank en bruin, weer tot elkaar;
Dit Is onze wens bij d' aanvang
Van Uw nieuwe levensjaar.
Worde 't compromis gesloten,
Gefundeerd op d' oude trouw
Aan 't gekroonde Hoofd der State;
Wilhelmina van Nassau.
Gre K*mpen-sterken»urg
-/
Ned. goudreserve in ons
land terug
Ter waarde van 42^4 millioen gulden
Gisteren is vanaf het Londense vlieg
veld Croydon 15 ton goud, welke een
waarde vertegenwoordigt van ƒ42.500.000,
verpakt in 267 kratten, in vijf Nederl.
vliegtuigen naar Amsterdam verzonden.
Het betreft hier een gedeelte van de
goudreserves, welke kort na de -Duitse
invasie door de Nederl. Regering naar
Engeland is overgebracht. Sinds 1930 heeft
geen goudlading van een dergelijke om
vang Engeland verlaten.
De vliegtuigen landden gistermiddag om
vijf uur op Schiphol, vanwaar de kostbare
schat per vrachtauto naar de Ned. Bank
vervoerd werd.
BERICHT
In verband met de Nationale Feestdag
%zullen de dagbladen op 1 September niet
verschijnen. Na heden verschijnt ons
blad dus weer op Dinsdag 2 September.
Onze kantoren zijn Maandag gesloten,
y
DAT de chansonnière Martha Love vol
gende week een bezoek aan ons land. brengt.
DAT uit New York op Schiphol arriveer
de prof. dr David Friedman, die destijds
verbonden was aan het Neth. Information
bureau te New York en thans benoemd is
tot hoogleraar in het Sanskrit te Batavia.
DAT Dinsdag a.s. een grote parade ge
houden zal worden op het vliegveld Soes-
terberg bij de herdenking van het 25-jarig
bestaan van het Regiment Uitrustingstroepen.
Benoemd: tot onderwijzer aan de Ned.
Herv. school te Andelst B. Campanjen te
Nijmegen: tot onderwijzeres der Chr. Nat.
school te Haart bij Aalten mej. W. Klein-
hout te Reeuwijk tot hoofdonderwijzeres der
Chr. Kleuterschool te Kethel mej. A. Ver
hoog te Loosduinen.
DAf ^,17-j. H. v. N., te Haamstede gis
teren bij het dorsen onder de dorstrommel
geraakte en werd gedood.
DAT volgende maand het jeugdkoor uit
Nice „Les petits Chanteurs de la cöte d'Azur"
een tournée door Nederland zal maken.
DAT Bruno Walter na het muziekfestival
te Edinburg concerten in Zwitiserland en
Nederland zal dirigere*.
Dat Koningin Wilhelmina verzocht heeft
bij de herdenking van haar 67ste verjaar
dag alle feestbetoon na te laten, bewijst
genoegzaam de hoge ernst van de dagen,
die het Nederlandse volk thans beleeft.
In tal van gemeenten werden de voor
genomen feestelijkheden direct afgelast.
Ongetwijfeld is dit in de geest van 't
grootste deel van ons volk.
Feestvieren, terwijl telkens in de dag
bladen kortere of langere verlieslijsten
van het Nederlandse leger in Indië ver
schijnen, is een zo grote tegenstrijdigheid;
dat aam laakbare luchthartigheid zou
moeten worden gedacht.
Elke naam in elke verlieslijst betekent
diepe rouw in evenzovele en nog meer
gezinnen. Wij zijn van heler harte over
tuigd, dat deze op 't veld van eer gesneu
velde mannen hun leven hebben geof
ferd voor de vrijheid en het recht in Ne
derlands Indië, dat zij gevallen zijn in
de vervulling van de dure roeping en
plicht, die ons land in Insulir.de heeft te
vervullen.
En dit besef moge hun nagelaten be
trekkingen tot troost en tot eer^zijn.
Bij dit verlies van kostbare* mensen
levens komt nog de ernstige situatie,
waarin de bemoeiing van de Veiligheids
raad ons land heeft gebracht, 't Is voor
het Nederlandse volk in hoge mate kren
kend dat te Lake Success r.iet het recht,
maar willekeur en machtsmisbruik het
beslissend woord spreekt en men een
klein land dwingen wil tot verzaking van
zijn roeping tegenover millioenen van de
Indische volken.
Voeg hierbij nu nog de toestand bin
nen onze eigen landsgrenzen en voor
ieder die niet moedwillig de ogen sluit,
aal duidelijk zijn dat luid en blij feest
vieren allerminst te rijmen is met de
zeer ernstige omstandigheden van land
en volk.
In meer dan een burgemeesterlijk
advies om geen feestviering te houden,
trof ons de opmerking: Toch wordt de
burgerij verzocht de vlag uit te steken-.
Dit gelijkt veel op een tegenstrijdigheid,
maar is inderdaad een rake typering van,
de gevoelens, die ons op Koninginnedag
1947 moeten bezielen. Verschillende rede
nen nopen ons het feestgedruis te vermij
den. Maar ook is er overvloedige oorzaak
tot dankbaarheid, waarom we de met
Oranje geboorde nationale driekleur van
uit onze woningen laten wapperen.
Want de Koningin verjaart. In Zijn
grote goedheid heeft God weer een jaar
aan de jaren van Koningin Wilhelmina
toegevoegd. Sinds 1880 is dit voor het
Nederlandse volk altijd een oorzaak tofe
vreugde en dankbaarheid geweest. En
sedert we na vijf jaren var. bange druk
weer een bevrijd volk mogen zijn. hebben
we het kostelijk bezit van zulk een
Vorstin nog meer leren waarderen. Wij
mochten proefondervindelijk leren wat
voor ons niet veel meer was dan een paar
lieve dichtregels in oude geschiedenisboe
ken:
Oranje ging, 't was slavernij
Oranje kwam, en 't land was vrij.
Vooral in de jaren 194045 hebber, we
Koningin WiLhelmina leren kennen alg
de dochter der Oranjes, trouw aan het
fiere devies van Haar Huis:, ,Ik zal hand
haver.."
Nooit is de band tussen Nederland en
Oranje sterker geweest dan thans.
Vreugde en dankbaarheid moeten, wil
len ze echt zijn, in het hart zetelen.. Als
't kan en als 't moet laaien ze uit tot uit
bundige feestjubel. Ze kunnen zich ook
openbaren in ernstige ingetogenheid met
het kenmerk van volle oprechtheid.
Laat 't zo mogen zijn morgen en over
morgen. Als Nederland herdenkt de jaar
dag var. zijn geliefde en geëerde Koningin.
Wij bidden God Haar bij voortduring
geestelijk en lichamelijk te sterken tot
de vervulling van Haar hoge levenstaak,
dig Zij tot dusverre met zoveel talent en
toewijding volbracht.
De Koning der Koningen make 't zo dat
volgend jaar Koningin Wilhelmina Haar
gouden Regeringsjubileum viere temid
den van Haar volk, verheugd van zorg
ontslagen om Hem te loven, die ons land
in Haar zo onuitsprekelijk rijk gezegend
heeft.
BRITSE MIJNSTAKING BREIDT
ZICH UIT.
De mijnwerkersstaking in Engeland
breidt zich uit. Ruim 25.000 arbeiders in
11 mijnen werken thans niet meer. Zoals
men weet protesteren zij tegen de
nieuwe economische plannen der Britse
regering.
Droog en zonnig
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
heldere en vrij koele nacht met weinig
wind. Morgen overdag zonnig en droog
weer en in de namiddag matige wind
tussen Noord en Oost.
ZON EN MAAN.
Zondag, 31 Aug. Zon op 5.4$ en onder
19.32; maan op 20.01 en onder 5.01. V.M.
Maandag, 1 Sept. Zon op 5.50 en onder
19.30. Maan op 20.15 en onder 6.14. Dins
dag, 2 Sept. Zon op 5.51 en onder 19.28;
maan op 20.28 en onder 7.28. 8 Sept. L.K»
DAT de voorz. van de Z.-Afrikaanse Im
migratie-commissie, A. T. Brennan, die
enige tijd in Nederland heeft vertoeft, mor
gen per KLM naar Johannesburg terugkeert.
DAT ook de bibliotheek van de Econ.
Voorlichtingsdienst op de a.s. Jaarbeurs te
Utrecht vertegenwoordigd zal zijn.
DAT N.V. Rademakers Metaalbedrijf te
R'dam, het dividend over 1946 heeft vast
gesteld op 4 pet.
DAT gistermiddag te Krimpen a. d. IJssel
het stoomvrachtschip „Stad Leiden", bestemd
Voor de Halcyon-lijn, met goed gevolg te
\vater is gelaten.
DAT de Off. v. Justitie te A'dam gisteren
adviseerde de Amsterdammer P. Winter,
die op 17 Febr. j.l. in zenuwzieke toestand
zijn vrouw vermoordde, voor 1 jaar op te
nemen in een krankzinnigensticht en daar
na ter beschikking te stellen van de Rege
ring.
DAT mr F. L. M. Hoebens, wnd.-burge
meester van Mierlo, is benoemd tot burge
meester van Wouw,
DAT voor de eerste maal te Bussum wind-
hondenrennen georganiseerd worden.
DAT alle runderen op Goeree-Overflak-
kee voor 30 Sept. behandeld moeten worden
met mond- en klauwzeervaccin.
DAT op 6 Sept. in het sportpark te Hil
versum een tentoonstelling van Arabische
volbloedpaarden en paarden van Arabisch
bloed wordt georganiseerd.
DAT dr J. H. Tuntler i.v.m. zijn benoe
ming tot hoogleraar te Groningen, afscheid
heeft genomen als directeur van de G.G. en
G.D. te A'dam.
DAT de familie Ludwick (man, vrouw en
kind) uit Heelsum met haar motor tegen
een autobus te Oosterbeek is gereden en
ernstig verwond in het Ziekenhuis te Arn
hem is opgenomen.
DAT het bestuur van de „Tucht-Unie"
aan de minister van Landbouw verzocht
heeft om ruimere rantsoenen voor ouden
van dagen en zieken.
DAT de pres. van de Britse architecten-
bond, Sir Lanselot Keay uit Liverpool, tot
3 Sept ons land bezoekt voor besprekingen
met Ned. architecten over volkshuisvestings
pro b le mea.
