Rode Kruis bestrijdt Rode Haan in Brabant
SURINAME: goede emigratiemogelijkheden
Onze uitgang en
onze ingang
't Verklaarde
"1 uitzicht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG, 23 AUGUSTUS 1MV
[VUUR STICHTTE VOOR DRIE
KWART MILLIOEN SCHADE
(Speciale N.LJI.-reportage)
De rode haan kraait in Noord-Brabant.
Zijn rossige kam ziet u tegen de nacht
lucht boven het Peelgebied, langs de
groene Maasoevers en rond Helmond,
waar de met riet gedaakte boerderijen
tot de nok gevuld zijn met de zo juist
geoogste veldvruchten en de pas gestoken
turf uit de schuren barst.
Week in, week uit heeft de zon verzen
gend geschenen op deze gronden.
Zij werden droog als kurk.
In Asten liep een man langs de weg.
Hij wierp zijn sigarettenpeuk in de ruigte
van een heg. Toen was er opeens vuur
als een fakkel. In de heg, langs een
strooschutting achter de boerderij van
Frans Hurkmans, op het dak van zijn
gedoente, op tien andere daken binnen
vijf minuten en een uur later waren elf
boerderijen, waarin zeventig mensen
leefden en werkten, rokende puinhopen.
Zeventig mensen weer dakloos in een
gemeente, waar in de oorlogsdagen meer
dan honderd huizen en boerderijen wer
den vernield en van de 1200 pandener
900 beschadigd werdenEr waren
juist tien arbeiderswoningen gereed ge
komen. Nu liggen er weer elf boerde
rijen te smeulen. Dat is om op te schieten.
Zo is hat niet alleen in Asten. Men
heeft reeds kunnen lezen hoe in Heesch
vier, in Someren vijf en in Beers tien
boerderijen hetzelfde lot trof. Met in to
taal 179 daklozen.
Zijn de mensen in Brabant zo achte
loos met vuur?
Weineen, maar een schoorsteenbrandje,
dat voorheen geen gevolgen had, leidt
met deze droogte tot de grootste rampen.
En de veenbrand in de Peel doet de rest.
Daar vreet het vuur zich over brand-
singels en sloten tot over kanalen heen
en onder de grond door een weg. Het is
er een laaiende hel, waarin de boeren
werk van maanden verloren zien gaan.
Dit vQorjaar pachtten zij een strook
veengrond. Deze zomer staken zij de turf.
Nu zien zij het vuurkomen en zij
trachten het voor fce zijn. Met man en
macht zijn zij aan het turf binnenhalen,
maar met de „klot" brengen zij het vuur
in hun met wintervoorraad gevulde hui
zen.
En de verzekering van deze mensen?
Alles is ondergebracht bij een anachro
nisme op verzekeringsgebied: de Astense
Onderlinge Brandverzekering. Hoe zullen
de Astense boeren ooft. de drie-kwart
millioen bijeenbrengen, die deze ramp
kost? Zij gaan er allemaal kapot aan, als
zij gehouden zijn hun verplichtingen na
te komen. Het is ieder, die dit ziet, een
raadsel hoe de Verzekeringskamer deze
vorm van verzekering blijft gedogen. Als
er iets is, dat deze brand leerde, is het
dit: dat de plaatselijke verzekeringen
geen recht van bestaan hebben en een
gevaar voor de boer zijn.
Evenwel, de Brabantse boer, die na de
oorlog fiiet alleen gelaten werd, is ook
nu niet op zichzelf aangewezen.
Gisteren zijn we met een speciaal Rode
Kruis-konvooi uit Den Haag naar Asten
geweest, om daar de eerste hulp in de
vorm van beddegoed en kleding te bren
gen.
Het hoofd van de afdeling Intendance
van het Rode Kruis, de heer Van der
Winden, leidde dit konvooi, dat in Den
Haag 75 bedden met toebehoren laadde
en in Den Bosch stopte, om de beneden-
rivierse „Rampen Eenheid" van het Rode
Kruis aldaar op te nemen, bestaande uit:
150 dekens, 260 stuks mannenkleding,
van costuums tot pyama's, een zelfde
hoeveelheid vrouwenkleding, 275 stuks
kinderkleding, 50 paar kinderschoenen
en 10 baby-pakketten.
Dergelijke Rampeneenheden bevinden
zich ook in Rotterdam en Zwolle voor
eventuele gebeurtenissen in het midden
en Noorden van het land.
In Asten ontving burgemeester Ploeg
makers, in gezelschap van zijn ambt
genoot Leenders uit Someren deze goe
deren, die door de provinciale commis
saris van het Rode Kruis in Brabant, de
heer Van Thiel, en de plaatselijke af
delingsvoorzitter Remerie vlot verdeeld
werden.
Het is uiteraard slechts eerste hulp
Wat er nog ontbreekt zal Brabants
Volksherstel waarschijnlijk aanvullen.
Dat is uiteraard nog heel wat. De boe
ren zijn volkomen geruïneerd. Terstond
is een gemeenschappelijke noodstal no
dig die f 30.000 zal moeten kosten. Dat
geld moet er komen. Want deze boeren
kunnen alleen voor zichzelf zorgen, als
zij een eigen bedrijf hebben. Vandaar
dat burgemeester Leenders de getroffe
nen een eigen woning wil geven.
De boeren helpen elkaar ook en zij
blijven bovendien geduldig onder alle
tegenspoed. Want zo rossig kon, ver weg,
een nieuwe boerderijbrand vannacht de
hemel niet kleuren, of op het Astense
dorpsplein repeteerde de dorpsharmonie
voor een festival, dat nu toch niet door
gaat en de klank van koper en hout was
van een grote schoonheid.
GROTE PLANNEN IN VOOR
BEREIDING
„De f 40 millioen, die het Rijk nu ge
durende de eerste vijf jaar beschikbaar
heeft gesteld voor de opbouw ^an Suri
name, kan zo effectief mogelijk worden
besteed door een grote plaats in te ruimen
voor de landbouw", aldus luidde, tijdens
een persconferentie de mening van de
Stichting Landböuw Suriname.
Voor het bevorderen van deze tak van
bedrijf, die men ziet als het fundament,
waarop de industrie en de gehele maat
schappelijke opbouw gevestigd moeten wor
den, zijn echter goede krachten nodig, en
daarom is de Stichting een groot voorstand
ster van emigratie van Ned. Boeren. Zij
heeft in dit verband een plan opgesteld,
waarmee f 14 millioen gemoeid is. De
gronden die voor bewerking geschikt zijn,
bevinden zich in een strook vruchtbare
kleigrond, van 30 tot 60 km diepte, langs
de kust. In het Westelijk deel ervan ligt
het district Nickerie. Hier wil men een
oppervlakte van 10.000 ha in cultuur
brengen, voornamelijk Voor mechanische
rijstbouw. Doch de voorbereidende werk
zaamheden vereisen zowel tijd als geld.
Het gebied ligt lager dan de zeespiegel en
wordt dan ook voortdurend overstroomd.
Een goede afwatering is dus een eerste
vereiste, terwijl ook een kostbaar irrigatie-
In de hoofdstraat van Djokjakarta groept de bevolking samen voor een nieuws-
bord. Hoe zal de toon der berichtgeving hier weer zijn?
stelsel nodig is, omdat de naastbijliggen-
de rivieren alleen brak water bevatten.
Voor een goed opgezet bedrijf van 90
ha moet daarom gerekend worden op een
bedrijfskapitaal van f 40.000. De emigrant
moet over de helft van dit bedrag kunnen
beschikken, voor de andere helft wordt
een credietstelsel in het leven geroepen.
HetT grote voordeel van een emigratie
naar Suriname ligt in het feit, dat men
een bedrag mag meenemen, nodig voor de
vestiging van zijn bedrijf, terwijl de Re
gering bij emigratie naar een vreemd land
slechts f 500 aan deviezen toestaat. Er
wordt op gewezen, dat een Hollandse boer
hier een behoorlijk bestaan kan vinden,
mits hij zich houdt bij een mechanisch be
drijf. Zware handenatbeid is in dit klimaat
voor hem funest.
De Stichting wil voorts nog een proef-
en demonstratiebedrijf inrichten, tevens
bedoeld als doorgangshuis, waar de emi
granten gedurende drie maanden zich op
de hoogte kunnen stellen van de toestand
daar te lande.
Gezien de grote Voorbereidingen, die
nodig zijn, zal het nog wel een jaar of twee
duren, voordat de eerste emigranten de
hand aan de ploeg kunnen slaan. Doch zij,
dia elders in de wereld hun boerenbedrijf
willen uitoefenen, dienen zeker hun aan
dacht eens te richten op dit gebied, waar
zij onder Nederlandse vlag en met een
goedgezinde bevolking een nieuw bestaan
kunnen vinden.
In de Peel verbrandde reeds
300 ha veengrond
De Peelbranden in de gemeenten As.
ten, Meyel en Nederweert hebben onge
veer 300 hectaren in de as gelegd. Giste
ren hebben de gehele dag vier brand
weren het vuur bestreden. Zuidelijk van
het Peelkanaal breidt het vuur zich uit
in de richting van de Zuid-Willemsvaart.
De brandweer van Someren zal waar
schijnlijk het vuur daar een halt kunnen
toeroepen. Dit is van groot belang, om
dat er in deze omgeving verscheidene
boerderijen en arbeiderswoningen staan.
GEEN EXTRA VERLOF AAN MILI
TAIREN V. MIDDENSTANDSDIPLOMA.
Op een vraag van het Tweede Kamer
lid Schoonenberg of militairen, die voor
hun middenstandsdiploma studeren ook
extra verlof kunnen krijgen, heeft mi
nister Fiévez geantwoord, dat de be
schikbare tijd voor opleiding hier te kort
is, om dit te kunnen toestaan. Voorts
schaadt het uitvallen van bepaalde per
sonen niet alleen de opleiding van be
trokkenen, maar ook de ofening van het
hele onderdeel.
„De Heer zal Uw uitgang en
ingang bewaren".
Ik hoop niet dat U mij kinderlijk of
eelfs kinderachtig vindt, als ik U vertel
dat ik van mijn jeugd, af altijd een heel
sterk gevoel van de onzekerheid van het
leven heb gehad. Er ligt zoveel in het
leven, dat wij niet beheersen kunnen.
Over zo veel dingen hebben wij geen
macht. Natuurlijk geldt dit van diepere
dingen dan van onze fysieke bewaring
alleen, maar dit keer wii ik vooral eens
aan dit laatste denken. Hóe onzeker is
het leven! Hoe kan een kleine ziwenking
naar rechts of naar links als wij op de
fiets zitten, ons op een ongeluk te staan
komen, zelfs nog meer, op die lange slaap
in de duisternis, waaruit wij niet meer
ontwaken. Ons leven wordt elke dag aan
twee kanten door onzekerheid begrensd
en wij hebben de machten die ons be
dreigen niet onder controle. Hoe dikwijls
wachtten zij op plaatsen 'die wij niet
kenden, op ogenblikken als wij het niet
vermoedden. Natuurlijk zou het verkeerd
zijn hier al te veel aan te denken, want
dan zou ons leven door paniekstemmin
gen worden gedrukt en wij zouden geen
moed of kracht meer vinden om vooruit
te gaan. Maar een enkele keer komen
deze dingen toch sterk bij ons op en
voor mij is dit nü, in deze late zomer
tijd, nu de dagen van de vacantie voor
bij zijn.
God gaf ons een zomer, zoals we wei
nig beleefden; Hij maakte van de maand
Augustus een aaneenrijging van gouden,
zonnige dagen. Maar juist die dagen lok
ten ons op de wegen, joegen ons naar
het water. Wij zeilden, fietsten, zwommen
en reisden. Als sommigen onzer het mis
schien door omstandigheden niet deden,
deden onze kinderen het toch zeker,
misschien onze kleinkinderen. En hebben
wij er nooit aan gedacht hoe zij al de tijd
van hun zwemmen, reizen, fietsen en
zeilen aan de rand leefden der onzeker
heid van het leven en één klein onge
luk, één onachtzaamheid of vergissing,
een zeil dat te laat werd ingehaald, een
onschuldige onbekendheid met de regels
van het verkeer, of eeq van die vele
geheimzinnige dingen, waarover wij niet
kunnen beschikken, maar waarvan het
leven toch zo vol is, hen ieder ogenblik
in de diepte had kunnen brengen, ik
bedoel nu eens heel concreet de diepte
die achter elke denkbare diepte ligt, de
diepte van de dood.
En nu zijn de vacanties voorbij.. En, o,
mijn ogen, zie rondom de tafel: zijn ze
niet allen aanwezig die gij liefhebt! Geen
van hen wordt gemist. Door onzeker
heden, door onzichtbare dreigingen,
door mysteriën die hen omringden, keer
den zij allen terug. Misschien zijn ze nog
gezonder en sterker dan toen ze ons
verlieten, zodat bij de weldaad van de
bewaring van hun leven, zich nog voegt
de zegen van de versterking van hun ge
zondheid.
Willen wij onze ogen in dit ogenblik
niet opheffen en vragen: Wie heeft dit
alles gedaan? Wie regeerde over de on
zekerheden van ons leven? Wie nam de
wisselvalligheid in zijn hand, zodat zij
ons niet deerde?
Komt er niet uit ons hart een grote
dankbaarheid op als wij zeggen: God!
Onze oude schilders waren soms ge
won als zij de lotgevallen van de men
sen schilderden, boven die lotgevallen in
een aureool een hand te schilderen. Dat
was de besturende, bewarende hand van
God. Deze Zaterdagavond nodig ik U uit
Uw ogen dankbaar op te heffen naar
Hem, de God van onze uitgang en onze
ingang; de God van ons vertrek, toen er
een onuitgesproken gebed in ons hart
was: Bewaar ze, allen die wij liefheb
ben; en de God van onze terugkeer, Die
èlles wel maakte, onze voet niet liet wan
kelen, ons aan geen steen deed stoten.
God van onze bewaring, wees Gij onze
God altijd, in storm en nacht, tot het
laatste gevaar komt, door Jezus Christus,
onze Heer.
's-Gravenhage. Ds A. G. Barkey Wolf
Onze Indische kwestie
in het buitenland
Het oor der wereld luistert thans naar het
orakel van Lake Success. Wel „despotisch
maar niet „/verlicht" is de geest, die daar in
spireert. Er worden belangen beveiligd, maar
niet de onze, noch die der inheemsen. Het
hoogste dispuut-collage, dat van de Veilig
heidsraad, distribueert macht en recht aan
eerst nog gecamoufleerde, thans ontmaskerde
terroristen. De roep „Merdeka" betekent in
wezen: dwang en dictatuur, geheel pas
send bij 'n deel van het illustere gezelschap,
dat aan internationale bevrijdingswaan lijdt.
China, dat de zegeningen dier terreur, de
sadistische udtleving van haat en wrok in
Indië ervaart, heeft de Veiligheidsraad voor
gesteld. accoord te gaan met het door Ne
derland gewenste „internationale onder
zoek". De Amerikaanse .goede diensten" zijn
weer van het prograim, maar Amerika
bedoeld is de Amerikaanse regering blijft
geïnteresseerd en streeft naar een vreedza
me oplossing. «Er is helaas een diepe klove
tussen deze officiële verklaring van de mach
tige Amerikaanse regering en de evenzo
machtige „dollar-pers". Reeds in een vorige
beschouwing hebben wij dit soort voorlich
ting becritiseerd, die wel ..Jenseits von Gut"
maar ontstellend dicht bii ,.das Böse" is. Al
tè menselijk zou Nietzsche zeggen. Ove
rigens ontmoet men hier Maochiavelli in
Amerikaans gewaad! Een klein land maar
gróót door zijn traditie, fair in zijn beleid
overzee, dreigt 'n prooi te worden van mach»-
ten, bezeten door international^ afgunst en
haat tegen alles wat „Westers" en demo
cratisch" is. Het „Ontwaakte Azië" heeft zijn
kanalen naar Lake Success. Frankrijk heeft
last van de Arabische Liga, strevende naar
een -machts-concentratie der Mohammeda
nen en diezelfde invloed doet zich gelden
bij de beoordeling van onze Indische kwes
tie. Maar, tot nog toe laat men tenminste
Frankrijk de htanden vrij, zijn zaken te re
gelen en beschermend op te treden in Indo-
Ohina. Rusland met zijn satelliet Polen, Sy
rië en andere staten, hebben belang bij een
P -iatische penetratie z.s gericht tegen het
westerse imperialisme. Ook Australië, welk
land toelaat, dat de Australische havenarbei
ders onze schepen boycotten, qualifioeert
ons optreden in Indië ais „imperialistisch",
omdat de communistische, althans extremis-
tische vakbonden, in nauwe relatie staande
met Moskou, invloed hebben op de regering.
De „republikeinen" van Djocja wisten pre
cies waar „Mohammmed" de sambal haalt
en zij hebben succes gehad met hun valse
aantijging, dat wij het vóóroorlogse „kolo
niaal" bewind wilden herstellen. Misschien
heeft men toch het Indonesisch „nationalis
me", deel uitmakende van het „ontwaakte"
Azië, en onder de hypnose van Moskou
verkerende, nog teveel onderschat, althans
de internationale mérites van dit verschijn
sel. En nu: Amerika. Weliswaar heeft
Amerikaanse gedelegeerde. Johnson, het Chi
nese voorstel ondersteund, maar de He
rald Tribune" dringt er op aan, dat d«
,,Ver. Staten" en ólle andere naties, die gro
te belangen hebben in de Pacific, de Ne
derlandse regering zullen trachten te bewe
gen, arbitrage te aanvaarden en ook de
„New York Times" meent, dat interventie
van de „Ver. Naties" noodzakelijk blijft.
En hoe heeft de Amerikaanse pers, wier in
vloed op 3e bevolking men toch ook niet
onderschatte*! moet, de gang van zaken
voorgesteld, toen wij noodgedwongen tot po
litiële maatregelen moesten overgaan?
Ziehier enige fraaie staaltjes: „De Neder
landse regering heeft aan haar positie, voor
het forum der wereld, afbreuk gedaan door
militaire operaties tegen de Indische bevol
king aan te vangen. De aangekondigde „li
mited police measures" betekenen, in feite,
oorlog. Deze daden als „luchtaanvallen" zijn
af te keuren, temeer, waar de Britten, ge
steund door de Amerikanen hun bemiddeling
in het geschil wilden verlenen, welk aan
bod door de Nederlandse regering werd af
geslagen, er de voorkeur aan gevend de
.onafhankelijkheidsbeweging", waarbij 70
millioen inheemsen betrokken zijn, met ge
weld te onderdrukken. De Nederlanders die
nen ter verantwoording te worden geroepen
voor de Ver. Naties, wantheel Azië kan
in beroering worden gebracht tegen de wes
terse wereld, als deze roekeloze aanval op
de Mohammedanen niet tot staan wordt ge
bracht". Aldus een „New York World"-tele-
gram! Weer een ander orgaan als de ..Chi
cago Sun" wijst er op, dat Amerika nauw
betrokken is bij het offensief, dat het Ne
derlandse leger heeft ingezet, tegen de .In
donesische republiek". Amerika moet een
krachtig geluid doen horen, in overeenstem
ming met het vrijheidsideaal, want de vrede
in Zuidwestelijke Pacific is in gevaar ge
bracht. Omdai men het inzake twee onder
geschikte punten niet eens was. forceert de
Nederlandse regering de kwestie door bom
men, vliegtuigen en troepen te gebruiken.
In geen geval mag Amerika afzijdig blij
ven, wanthet zijn Amerikaanse vlieg
tuigen, Amerikaanse geweren, etc., waarmede
de inheemsen op Java gedood worden. On
ze investeringen staan op het spel en wij
zijn van „Indonesië" afhankelijk voor de
levering van ruw materiaal. Als Amerika
afzijdig bleef, zou het de medeplichtige
worden van de Nederlanders, die het kleine
vonkje der onafhankelijkheid met geweld
uittrappen, het vonkje der Indische vrij
heid. Tot zover het andere Am er. blad. De
bedoelingen zijn hier wel zeer doorzichtig
en er is geen woord Frans bij. Het is jam
mer, dat Marshall op de conferentie te Rio
voor een Pan-Amerika en een „gemeen
schappelijk verdedigingssysteem" bij aggres-
sie door dit artikel niet geïnspireerd werd.
Zo spreidt een ..Chicago Sun" haar licht over
Indië. Men wil er geen dageraad, maar de
„ondergang", omdat zulks in het belang der
Amerikaanse investeringen kan zijn!
Schiphol trok reeds 354.000
bezoekers
De nationale luchthaven. Schiphol,
blijft nog steeds grote belangstelling
trekken. Dit blijkt wel uit het feit, dat
van 1 Jan. tot 13 Aug. j.l. 354.000 perso
nen de luchthaven bezochten. Dit is 88.174
meer dan in dezelfde periode van 1939.
Op 13 Aug. alleen werden 9095 bezoeker»
geteld. -
