JHftturr geit&dft(Ciaumnt
Veiligheidsraad nam weer geen beslissing
lOisI 11
„Zie de zaken nu eens zoals ze zijn"
zei mr Van Klef fens
Voortdurend uitstel voordelig voor republiek
Eensgezind marcheren
ZATERDAG, 23 AUGUSTUS 1947
Ach» en twintigste jaargang No. 729V
Abonnementsprijzen*.
0.26 per week
£1.10 per maand
£3.25 per kwartaa
lbij betaling p. kwit.
verh. m. a dm .kosten)
Advertentlën OX*
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red. 2040t
Administratie 22710
Christelyk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie
HOGEWOERD 103
Postrekening 58936
Hoofdredacteur
Dr E. DIE MER
Chef-Redactie
voor Leiden en Omstreken
H. W. J. ENSERINK
,$t<intuast!ri) U otirtlrort
myn btr\ in teijljenispoet"
AMERIKA WIL GOEDE DIENSTEN DOEN AANVAARDEN
De Veiligheidsraad heeft gisteren na een middag- en avondvergadering het Indische
conflict opnieuw verdaagd tot Maandag, zonder dat er een beslissing werd ge
nomen, behalve dan dat Oost-Indoniesië en West-Borneo wederom werden uit
gesloten, ondanks het feit, dat vier leden vóór hun toelating hebben gestemd. Daar
de andere zeven zich van stemming onthielden, werd het voorstel verworpen.
Mr Van Kleffens was* de eerste spreker
en zeide, dat dit wellicht zijn laatste
woord zou zijn. Er is geen enkele nood
zaak zeide hij voor de Raad om han
delend op te treden, daar Nederland reeds
een internationaal onderzoek heeft voor
gesteld en in contact is getreden met de
consuls te Batavia. Spreker vreesde voor
de toekomst van de Raad, indien deze
blijft doorgaan met zich door de republiek
te laten beïnvloeden. Men kan de repu
bliek niet au serieux nemen. Een radio
is het enige wat zij bezit. Wat de wapen
stilstand betreft, de Nederlandse verlie
zen in dit bestand naderen reeds die van
de politie-actie, als zij deze reeds niet
overtreffen, om nog niet te spreken van
de slachtoffers, die er onder de Indone
siërs vallen. Nog nooit hebben de repu
blikeinen zoveel gemoord als thans. Het
is een illusie te menen, dat de republiek
iets anders vertegenwoordigt dan zioh zelf
en de Raad staat voor de keuze tussen
illusie en werkelijkheid. Zullen wij soms
zien, dat Hindoestan en Pakistan volgen
de week ook voor de Raad moeten ver
schijnen en de Raad hun moeilijkheden
gaat bespreken? Men moet niet meten met
twee maten. „Laat de Raad de zaken nu
toch eens zien, zoals zij werkelijk zijn, en
niet zoals hij denkt, dat ze zijn, of zoals
hij ze graag heeft."
Hierop ontspon zich een fel debat over
de toelating van Oost-Indonesië en West-
Borneo. De Syrische voorzitter zeide n.a.v.
de competentie, dat de republiek volgens
Linggadjati verantwoordelijk is voor de
orde op eigen gebied, waarop Frankrijk
vroeg of hij hier sprak als Syriër of als
voorzitter. De voorzitter zeide, dat het op
de agenda voorkomen van een punt nog
niet inhoudt dat de Raad bevoegd is. Gro-
myko verzette zich tegen de toelating,
evenals de Voor-Indische vertegenwoor
diger, die Nederland opnieuw van een
„koloniale oorlog" beschuldigde en terug
trekking onzer troepen verlangde. De
vertegenwoordiger van Columbia noemde
de uiteenzetting van mr Van Kleffens
„niet overtuigend". Hij verlangde terug
trekking onzer troepen.
(Voor vergolg zie pap. 2)
Gisterochtend, is de 32-j. glazenwasser
B. J. Stoelkamp in A'daim udt het raam van
een 3e verdieping gevallen en aan de ver
wondingen overleden.
Wil Amerika met operaties
wachten?
Ambassadeur bezoekt minister van
Boetzelaer van Oosterhout
Naar A.NP. verneemt, heeft de Ame
rikaanse ambassadeur in Nederland gis
teren een bezoek gebracht aan de minis
ter van Buitenlandse Zaken. Hij heeft het
Amerikaanse standpunt inzake de Indo
nesische quaestie uiteengezet. Naar de
correspondent van Aneta-New York in
Den Haag verneemt, zou de ambassadeur
Nederland hebben geadviseerd, „niet te
haastig te besluiten tot hervatting van de
politieke maatregelen in Indonesië".
Te Neurenberg werd Karl Brandt, Hitiers ex-lijfarts, tot de strop veroordeeld
wegen^wetenschappelijke" proeven, die h|j op gevangenen nam. De misdadiger
v tussen zijn bewakers.
HET WACHTEN VALT ZWAAR
VOOR DE SOLDAAT
Onze Indië-redacteur seint hedenmor
gen uit Batavia:
Bevoegde waarnemers te Batavia
qualificeren de toestand op het ogenblik
als zeer onzeker, in verband met het feit,
dat de beslissing van de Veiligheidsraad
zo lang uitblijft. Het wachten valt in
deze uren extra zwaar, omdat ieder uit
stel betekent nieuwe kansen voor de
republiek om voort te gaan met haar
terreurpolitiek, waarvan dan ook dank
baar gebruik wordt gemaakt. Mochten
Ned. politie-acties binnenkort doorgang
vinden, dan moet het aan het buitenland
duidelijk zijn, dat zulks onvermijdelijk is
VERLIEZEN DEZER WEEK IN INDIE
Vier en twintig man.
De Regering maakt tot haar leed
wezen bekend, dat in de afgelopen
week de volgende verliezen zijn ge
rapporteerd:
Koninklijke Marine.
Sgt. vlieger G. H. Verberne, uit Den
Haag; mar. 3de kl. H. Hecker, uit
Maastricht; sgt. mar. J. Ottevanger,
uit Amsterdam; mar. 1ste 'kl. G. J.
Mensink, uit Tubbergen; mar. 1ste
kl. G. M. van de Kuit, uit Ede (Gld.).
Koninklijke Landmacht.
Sold. 1ste kl. A. W. Mouwen, uit
Oudenbosoh; serg. B. Bletterman, uit
Den Haag; sold. L. Bijl, uit Amster
dam; korp. J. W. de Ruyter, uit Ber
gen op Zoom; korp. G. de Jong, uit
Cheshire (Engeland); sold. J. C. Roos,
uit Eindhoven; sold. A. van der
Schans, uit Sprang-Capelle; sold. T.
J. Bonius, uit Achtkarspelen; huzaar
Z. V. van Laar, uit Rotterdam; sold.
J. H. J. Loeffen, uit Nistelrode; sold,
lste kl. J. Snijders, uit Poortvliet;
sold. A. Hazen, uit Pijnacker; sold. J.
~M. Leermakers, uit Amsterdam; sold.
C. J. Maas, uit Udenhóut; sold. G.
Meyer, uit Den Haag; korp. M. P.
Verdegaal, uit Noordwijkerhout; korp.
Th. L. G. Vervuurt, uit Oostrum;
serg. D. J. Hettema, uit Hengelo; sold.
P. Verberne, uit Amsterdam.
door het recht van zelfverdediging. Dat
dit geen holle woorden zijn, blijkt over
duidelijk uit de dagelijkse legercommu-
niqué's, waarin de aantallen gesneuvelde
Ned. militairen staan vermeld, welk cij
fer veel hoger is dan tijdens de politie,-
actie.
Bij een bezoek van Ned. militaire
autoriteiten aan de bezette gebieden heb
ben zij een geprikkelde stemming waar
genomen bij de troepen, die het nog
steeds onbegrijpelijk vinden, waarom zij
sinds twee weken eerst mogen schieten,
wanneer de tegenstander zulks doet. Be
doelde gebieden leveren thans ook een
geheel ander .aspect dan enige weken
geleden, toen de Inheemse bevolking uit
de schuilplaatsen te voorschijn kwam en
terugstroomde naar de dorpen.
Thans is zij beangst om dit te doen,
aangezien de republikeinen door middel
van een fluistercampagne bekend heb
ben gemaakt, dat ieder, die in aanraking
is geweest met de Nederlanders zeker bij
de terugkeer van de republikeinse troe
pen dit met de dood moet bekopen.
Het niet verder doorstoten der Nederl.
troepen wordt door de republikeinse
propagandisten als onmacht .voorgesteld.
PRINSES MARIJKE KRIJGT EEN
ANTIEK KINDERFAUTEUILTJE
De gemeente Lochem zal binnenkort
voor Prinses Marijke een antiek kinder
fauteuiltje en een oud Delfts bord naar
Soestdijk zenden. De geschenken zijn ge
kocht van de bijdragen, die destijds ge
stort werden bij het tekenen van de feli-
citatie-registers, en gaan vergezeld van
een album met handtekeningen.
De alarmerende berichten over de
situatie in Indië, het geknoei van de
Veiligheidsraad en de radiorede van dr
Van Mook hebben het ons volk wel
duidelijk gemaakt, dat een beslissing op
korte termijn voor de toekomst van In
dië noodzakelijk is.
De resolutie van de P. v. d. A. en het
in uitzicht stellen van een Regeringsver
klaring in de loop van volgende week
pas, hebben echter even duidelijk doen
zien, dat de Regering daaraan nog niet
toe was.
Gebrek aan homogeniteit, waaraan het
kabinet Beel gedurende het jaar dat het
nu bestaat, steeds heeft gelaboreerd; is
in de afgelopeij week wel duidelijk ge
demonstreerd. Binnen de kring van het
kabinet hebben de verschillende inzich
ten tot zodanige heftige disputen aanlei
ding geven dat het Parool gisteravond
reeds van een dreigende kabinetscrisis
sprak.
De controverse tussen de beide rege
ringspartijen is duidelijk. De KVP wenst
vast te houden aan de gelijkwaardigheid
van de verschillende deelstaten en acht
West-Borneo en Oost-Indonesia even
belangrijk als de republiek. De P. v. d.
A. stelde met haar resolutie alles op
losse schroeven. Vorrink verklaarde wel
slechts arbitrage te willen aanvaarden op
ondergeschikte punten. Maar een aantal
prominente figuren gaf een verklaring
uit, waarin gezegd róordt, dat alles beter
is dan een militair optreden en dat alles
moet worden gedaan om te voorkomen
dan op deze fatale weg wordt voortge
gaan. De K.V.P. heeft echter bij monde
van prof. Romme verklaard dit niet te
kunnen inzien. Waar, zo vraagt hij, zou
de Regering en met haar de Volksver
tegenwoordiging plotseling het recht
vandaan halen, om verantwoordelijkheid
af te wijzen voor enig deel van Indo
nesië en te doen alsof haar brandstich
ting tot ver in het niet bezette gebied,
moorden op Chinese en gewantrouwde
Indonesiërs, dreigementen tegen allen,
die in de bedoelingen van Nederland
vertrouwen stellen, niet zouden raken.
Daarom is de keuze voor de K.V.P.,
hoe betreurenswaardig ook, niet moei
lijk. Als het gedrag van de republiek dit
omwille van de vrijheid en veiligheid
van de volkeren van Indonesië en om
de doorvoering van het verdrag van
Linggadjati onverbiddelijk eist, dan moet
de politiële actie worden hervat, de Vei
ligheidsraad ten spijt. Zover was de P.
v. d. A. nog niet in het begin van deze
week. Wel schijnt ze nu meer bereid te
zijn „het uiterste middel" opnieuw te
hanteren, gezien ook het commentaar
van het Vrije Volk op de bovengenoem
de verklaring.
De uitlatingen van een officiële woord
voerder in Den Haag geven echter reden
om aan te nemen dat de Regering thans
eenstemmig is in het voornemen de on
tijdig afgebroken politiële actie te her
vatten. De P. v .d. A. zou dan haar
bezwaren hebben laten varen in de over
tuiging dat alles is beproefd wat moge
lijk was om verdere actie te voorkomen.
Er is geen andere weg. Ook jhr v. d.
Goes van Naters zal dat moeten zien.
Wat ons Koninkrijk nodig heeft is een
krachtige en doelbewuste politiek. Wordt
die gevoerd dan zal ons volk in dit op
zicht achter de Regering staan.
De huidige kwestie is allerminst een
gordiaanse knoop. De draad is duidelijk
zichtbaar. Het is niet een kwestie van
ontwarren of doorhakken. Het is een
kwestie van het volgen van de duide
lijke lijn van het verantwoordelijkheid
willen en durven dragen, van het zien
van roeping en plicht. Laten we hopen,
dat de Regering in deze haar taak zal
verstaan, dat ze Overheid zal zijn, gezind
en in staat tot het voeren van nationale
politiek.
DAT de zilveren eremedaille van de Orde
van Oranje Nassau is toegekend aan J. J. H.
de Rooze, administrateur bij de Raad van
Scheepvaart te Amsterdam.
DAT in de St.Crt. van gisteren zijn op
genomen een wijziging in de loonregeling
voor de kerftabakindustrie en ptrijzenbe-
floMkking borstelhouten 1947.
DAT JX. Prijs benoemd is tot consul der
Nederlanden te Abidjan (Ivoorkust).
DAT gisteren in de Raadzaal te Nijmegen
een expositie is geopend van oude kunst,
afkomstig uit het gemeentemuseum.
DAT het 14e eeuwse kerkje te Koedijk
(N.H.) voor f 3600 aan een Alikmaarse slo
per is verkocht.
DAT het 7-j. jongetje P.H. uit A'dam
uit het raam van een le étage is gevallen
en overleden.
DAT gisteravond in de Ruïne van Bre-
derode het abele spel .Xsmoreit" is opge
voerd onder regie van Ad. Hooykaas.
f DAT op 7 Sept. as. de jaarlijkse herden
king van Brabants gesneuvelden plaats
vindt op het graf van de Brabantse soldaat
tie Waaire.
DAT het Drents Landbouw Genootschap
aan het Kon. Ned. Lanidfbouwcomité te Den
Haag heeft verzocht, de Regering te wijzen
op haar verkeerde loon- en prijzenpolitiek.
DAT de dichter Bertus Aafjes, die thans
in een ziekenhuis te Cairo is opgenomen,
zich na zijn herstel blijvend in Italië zafl
DAT het grootste gedeelte van het per
soneel der Electro Bhitofialbrieken te Leeu
warden een proteststaking is begonnen, ge
richt tegen een ingevoerd taniefstelsel.
DAT benoemd is tot burgemeester van
Aimmerstol en Bergambacht J. G. Diepen
horst, hoofdcommies ter prov. griffie te
's-Gravenhage. «en van Nieuwe Tooge Chr.
van Hofwegen te Rotterdam.
DAT de Friese Volkshogeschool van 25 t/m
30 Aug. a.s. op het „ALLandsoog" te Bakke-
veen een studiekamp houdt.
DAT dezer dagen de lieer A. Haima de
Vries te 's-Gravendeel eerst zijn zieke
vrouw en daarna zichzelf met een vuur
wapen heeft beschoten en beiden in het
ziekenhuis te Dordrecht zijn opgenomen.
DAT de Limburgse school voor bouwkunst
in September van Sittard naar Maastricht
wordt overgeplaatst.
DAT aan de Tweedie Kamer zijn aangebo
den de in art. 71 der Indische Comptabili
teitswet 1925 bedoelde verslagen van de Alg.
Rekenkamer in Nederland.
DAT op 29 Sept. het door de Vooiburgse
beeldhouwer Albert Termote vervaardigde
St. Willibrordrufirnonument op het St. Jans
kerkhof te Utrecht aan het gemeentebestuur
aldaar zal worden overgedragen.
DAT op 26 Aiug. te Winschoten het eerste
na de oorlog in ons land gegoten carillon,
hetwelk in die 'toren dier Ned. Herv. kerk
aldaar is gehangen, zal worden ingewijd.
DAT de crematie van de in Zwitserland
overleden arts prof. dr E. Laqueur uit Am
sterdam Dinsdag a.s. te Zürich zal plaats
hebben, waarna de as naar Amsterdam zal
worden overgebracht.
DAT in Marwijksoord bij Rolde (Dr.) een
praefboerderij voor het gemengde bedrijf zal
worden gesticht.
DAT de Bond van Landpachters en Hypo-
theekboeren tg.v. zijn 25-jarig bestaan op
4 Sept. een landdag zal houden op het ter
rein Tjaarda bij Oranjewoud.
DAT op 28. 29 en 30 Augustus té Markelo
de grote landbouwtentoonstelling Twente"s
glorie" zal worden gehouden.
Minister Neher te Batavia
Hjj wil Indiës kapitaalbehoefte bepalen.
Gisterenavond is minister Neher met
het KLM-toestel Paramaribo in Batavia
aangekomen en werd begroet door dr Van
Mook, dr Idenburg, vice-admiraal Pinke
en lt.-generaal Spoor. Hij zeide. dat hij
ongeveer een maand wilde blijven en de
in Indië aangerichte schade wil onderzoe
ken en de hoeveelheid kapitaal vaststel
len, die nodig is voor de wederopbouw.
Ook wil hij de banden tussen de Nedèr-
landse en de N.I. Regering versterken.
Zijn bezoek wordt niet tot Java beperkt.
Weinig verandering.
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Heldere nacht. Overdag tijdelijk wat be
wolking, overigens zonnig weer. Droog.
Weinig verandering van temperatuur. Wind
zwak tot matig uit Noord-OosteL. richting.
ZON EN MAAN
Zondag, 24 Aug., zon op 5.37 en ondeT
19.48; maan op 15.34 en onder 23.00. Maan
dag, 25 Aug.. zon op 5.38 en onder 10.45;
maan op 16.40 en onder 23.96. 31 Aug. VAL
