Daar klopt iets niet in het bloemhollenvak Zwitserse boerendochters leren ons landleven NIEUWE LEU) SC HE COURANT MAANDAG, 18 AUGUSTUS lMf ST. BUREAU CR ATIU S DE GROTE DICTATOR (Van één onzer medewerkers) Bedrijfschap voor Sierteeltproducten, Areaalheffing, Vereniging tot behoud van het Bloembollenvak in Nederland.... wat is er toch aan de hand in het bloembollen- vak? Laten we direct met de deur in huis val len: Het gaat lang niet zo rooskleurig, als de statistieken van de uitvoer en de tien tallen glimmende Buicks, Chryslers, etc. doen vermoeden. De narigheid begon eigenlijk al in 1933. De kwekers hadden zich tot de Regering gewend om steun. Na veel vijven en zes sen werd die toegezegd. Maar de kwekers waren bij de duivel te biecht geweest, want en onder deze conditie werd de steun toegezegd een regerings-apparaat zou nu gaan dicteren, hoe het bollenvak verder zou gaan draaien. Daartoe belegde St. Bureaucratius een conferentie, een daverend plan de campag ne kwam op papier ende Sierteelt centrale was geboren. Begonnen werd met een hele serie ver ordeningen af te kondigen waarvan de voor naamste wel waren: „Teeltbewijs. Iedere kweker moest op geven hoeveel bollen hij in 1932 gekweekt had. Van de beteelde oppervlakte mocht hij dan in 1933 al naar gelang de soorten 50 tot 80% beplanten. Die maatregel bracht direct al een heel legertje ambenaren en controleurs op de been. Verplichte gratis inlevering van bollen. De berucht geworden sanering. Honderd duizenden bloembollen verdwenen in de molen voor veevoeder. Had daaraan nu geen andere bestemming kunnen worden gegeven? De Sierteeltcentrale groeide in de loop van de volgende jaren als kool. De ene be paling volgde op de andere en voor de controle waren steeds meer ambtenaren nodig. Maar met dat al was het bollenvak niet gebaat. Integendeel! De komst van Herr Hitler's edelger- manen bracht enige verademing in de financiën. De bloembollenkwekers moesten toen namelijk groenten en aardappelen gaan verbouwen terwijl een paar jaar later de tabak een bron van inkomsten ging vormen voor sommigen althans. Maar de Sierteeltcentrale bleef rustig voortbestaan. Wel werd na verloop van tijd de naam om gedoopt in Bedrijfschap voor Sierteeltpro ducten maar verder veranderde er prac- tisch niets. Toen kwam de vrede en menig kweker dacht: „Nu zal het bedrijfschap wel gauw opgedoekt worden". Maar wat er ook ge beurde, het bedrijfschap bleef bestaan en groeide maar lustig voort. Voorbereidingen werden getroffen om het vak winstgevend te laten draaien, hoge minimum-prijzen werden vastgesteld, enz. Het jaar 1945 ging voorbij zonder grote gebeurtenissen. De handel was tamelijk goed, mede door het vele geld, dat toen onder de kwekers zat. Bovendien belegden talrijke buitenstaan ders hun zwarte geld in bollen. Het jaar 1946 was teleurstellend. De kwekers waren namelijk wat te optimis tisch geweest wat de exportkansen betrof. Maar de vroegere afnemers waren voor een deel onbereikbaar terwijl verschillende landen de dubbeltjes heel goed zelf konden gebruiken. Hieronder was ook de grootste afnemer Engeland, x dat jammer genoeg een zeer bescheiden bedrag voor bollenimport beschikbaar kon stellen. Alleen Amerika vormde een gunstige uitzondering en ber stelde meer dan vóór de oorlog. Hierbij kwam nog dat de oogst abnormaal best was. Het grote kwantum bleek op geen stuk ken na te plaatsen en duizenden en nog eens duizenden narcissen en tulpen kon den de hoge minimumprijzen niet halen en draaiden door. Maar het bedrijfschap wist raad. Om te beginnen moesten alle kwekers, al naar gelang de soorten die zij kweekten, va» f 7 tot f 31. per are betalen. (1 are is 100 vierkante meter). Dit is dan de beruchte areaalheffing. Om nu te voorkomen, dat de kwekers zouden weigeren kregen de veilingen en de exporteurs de opdracht, om maar eventjes 35% van het uit te betalen bedrag in te houden en af te dragen aan het bedrijfschap. Met dit geld zouden dan de doorgedraaide bollen betaald worden. Natuurlijk waren de protesten niet van de lucht. Niets hielp echter. St. Bureau cratius, de grote dictator, gebood en het gebeurde. Maar toen de balans werd opgemaakt, bleek de opgelegde heffing nóg niet vol doende te zijn. Daarom werd nog even een naheffing uit de mouw geschud. De totale heffing werd toen van f 21 tot f 86 per are. Dit fantastisch hoge bedrag kon door de meeste kwekers niet betaald worden. Maar ook daar was gauw een middeltje op ge vonden. Het bedrijfschap sloot een lening bij minister Lieftinck tegen 3%. Van het bedrijfschap kunnen de kwekers dit nu weer lenen tegen 5%! Die 2% verschil die nen weer om diverse onkosten te dekken!! Wordt deze lefoing door de kweker niet geaccepteerd en betaalt hij zijn naheffing dus niet, dan heeft het bedrijfschap het recht te executeren. Dat is toch wel hele maal toppunt! Natuurlijk slikken de kwekers dit niet zonder meer en vergadering op vergade ring wordt 'belegd. De minister wordt met verzoekschriften en requesten besneeuwd om in ieder geval de areaalheffing te niet te doen of ze althans tot de juiste propor ties terug te brengen. Enige tijd geleden werd de Vereniging tot behoud van het bloembollenvak in Nederland opgericht. Binnen korte tijd waren 2000 leden toegetreden. Deze ver eniging stelt zich ten doel het bollenvak binnen de kortst mogelijke tijd van de ambtenarij en de onvermijdelijk daarmee samenhangende papierlawine te ontdoen. Zeer terecht wordt er op gewezen dat de buitenlandse culturen steeds groter vorm gaan aannemen en dat de Nederlandse kweker met zijn zwaar belast bedrijf daar tegen niet meer kan concurreren. Veel ijonge kwekers zien er hier dan ook geen gat meer in en trekken naar de grote kwekerijen in het buitenland. Daar hebben ze geen last van ambtenarij en areaal- heffingen. Voor dit jaar is er een andere regeling getroffen. Moesten de kwekers vorig jaar of zij nu veel leverbare bollen hadden of niet per are betalen, dit jaar zal eeo heffing betaald moeten worden over het aantal bollen dat zij verkopen. Dat is ten minste al een beetje billijker. Maar ook deze heffing is schrikbarend hoog. Om te beginnen moet weer 35% wor den ingehouden. Dit jaar is het gewas slecht, dus weinig bollen zijn voor verkoop beschikbaar. Weinig inkomen en daar nog 35% van af.... de kweker houdt zijn hart vast, want het gaat finaal mis. Al met al kunnen we zeggen, dat de kwekers nog niet veel pleizier van hun centrale en bedrijfschap hebben gehad. Onzes inziens moet een bedrijfschap werken en nog eens werken om de export te ver groten tegen concurrerende prijzen, want wat hebben de kwekers aan hoge mini mumprijzen als ze tóch maar een schijntje in hun portemonnaie krijgen. In die rich ting wordt natuurlijk ook wel gewerkt, maar in veel sterker mate belemmert het bedrijfschap de vlotte bedrijfsgang door allerlei onmogelijke bureaucratische be palingen. Het enige, dat het bollenvak er weer bovenop kan brengen is: zo vlug mogelijk weer baas in eigen huis plus een zeer grote dosis efficiency. En dit laatste is natuurlijk helemaal onverenigbaar met bureaucratie. Tot slot kunnen we nog vermelden, dat het bedrijfschap het niet nodig acht, aan de kwekers rekening en verantwoording af te leggen van de door hen betaalde hef fingen. Wanneer daar tenminste door de diverse plaatselijke afdelingen naar ge vraagd wordt, hult men zich in een ge heimzinnig stilzwijgen. Inderdaad, daar klopt iets niet! Hoe ziet uw kamerwand er uit? ,,'t Behangetje" is toch wel een be langrijk onderdeel van onze huiskamers. Denk het eens weg; er zou geen sfeer overblijven. De aard van het licht in een kamer hangt er bijna geheel van af. De wand kan wel de belangrijkste schep per van de sfeer in het interieur wor den genoemd. Hij moet in harmonie zijn met allerlei factoren, als meubilair, ligging en be stemming van het vertrek, en eigenlijk ook met het eigene van de bewoners, die door hun aard en gedrag op elk inte rieur het bij hen passende en met hen overeenkomende stempel zetten. Behang is aandacht waard! Niet het minst van de kunstenaars, die onmis bare mensen voor het leggen van expres sie in de dingen, voor het maken van contact tussen hetgeen men ziet en wat niet zichtbaar is, maar toch aan het zichtbare zin geeft. Hun hulp is daartoe in het verleden reeds ingeroepen. Bijv. door de bekende behangselfabrikant Rath en Doode- heefver. Deze doet ook thans weer een appèl op kunstenaars, tekenaars, archi tecten, ontwerpers en ontwerpsters van patronen, door het uitschrijven van een prijsvraag, waarbij men met een geslaagd ontwerp, tot ver over de grenzen naam maakt. De regeling wordt geïnteresseerden op aanvraag toegezonden. De vlakte bracht „Sehnsucht nach den Bergen" Ongeveer zeven weken geleden is een aantal Zwitserse boerendochters, in het kader van een uitwisselingsactie van de Bond van Plattelandsvrouwen, in ons land aangekomen, om gedurende drie maan den het Hollandse boerenleven te leren kennen. Wij hebben een bezoek gebracht aan de boerderij, waar de duizend weken tellende Ruth druk aan 't werk was. We troffen haar aan in de schuur, haar fleurige, Zwitserse kledij: witte blouse, blauwe overgooier, witte halsdoek met daarop natuurlijk de Zwitserse vlag! bont gestreept schortje en rode, ge bloemde hoofddoek. Kan men zich vro lijker costuum indenken in het wijde pol derlandschap met het wuivende koren? Ruth had het druk! Werken behoeft ze wel niet, maar zelf wil ze niet anders. Ze wil namelijk het Hollandse boerenbedrijf volledig leren kennen en hoe kan men dat beter dan zelf de handen uit de mou wen te stekeft? Onze vraag, of zij het in Holland naar haar zin heeft, kwam ons, direct toen wij haar stelden, overbodig voor. Het bleek uit haar opgewekte ge zichtje, uit de vrolijke lach, waarmee ze ons verwelkomde! Sehnsucht nach den Bergen. Toch gaf zij eerlijk toe, dat, toen zij pas hier was en al dat vlakke land zag, zij een beetje „Sehnsucht nach den Bergen" kreeg. Het was een vreemde sensatie al die rechtlijnige akkers, die zo keurig wa terpas gelegen zijn, te zien. Dat was zij niet gewend en in het Zwitserse meisje wekte het net verlangen naar haar eigen land op. Maar dat wordt haar door de zelf zo vaderlandlievende Hollanders niet kwalijk genomen. Ruth vertelde verder van de indrokken, die Holland op haar gemaakt heeft. Toen de meisjes in ons land aankwamen, zijn ze eerst een week op de Volkshogeschool geweest om een weinig onderricht te ontvangen in de zeden en gewoonten van het volk van Nederland. Zodoende stonden zij er niet zo heel erg vreemd meer tegenover. Maar desondanks moest 't even wennen. Het werk bevalt haar. Ruth was gewend ook thuis de handen uit de mouwen te steken. En niet alleen op de boerderij, maar ook op het land. Alleen van melken had zij om in stijl te blijven nog geen kaas gegeten. Ze is dit nuttige werk aan 't leren, maar veel tijd kan zij er helaas niet aan besteden, omdat zij het volgens haarzelf „te druk" heeft. Verder helpt zij met hooien, dor sen en oogsten en ze doet voor een Mol- landse arbeidskracht beslist niet onder. Ze interesseert zich ook buitengewoon voor de teelt. In de Hollandse fruitteelt ziet zij tal van bijzonderheden. Maar be grijpelijkerwijs vindt haar pleegmoeder, "dat de boog niet altijd gespannen kan zijn. Zo is Ruth met vacanitie naar zee ge weest, die haar uiteraard ook al tot ver bazing bracht. Ruth en haar Zwitserse vriendinnen hebben het in Holland best naar hun zin. Er wordt veel gedaan om de meisjes te amuseren. Maar ^venals deze Ruth vinden de meesten het toch het prettigst hun driemaandelijkse vacantie nuttig door te brengen. En zij doen dit met het tonen van hun goede wil en het geven van hun arbeidskracht. DUITSE SPOORWEGPRESIDENT STAAT TERECHT Dr Stemhagen, voormalig president van de Duitse staatsspoorwegen, zal met 24 leden van het bestuur moeten terecht staan wegens ongeoorloofde practijken bij het steenkoolvervoer. HET ONGEVAL MET DE „SUNETTA". De tanker „Sunetta", die bij Hoek van Holland op e^i mijn liep, blijkt inder daad op een grond mijn te zijn ge lopen. In een der tanks is een gat van 6 m middellijn geslagen. Door de gewel dige schok is het schip over de gehele lengte zwaar beschadigd en het herstel zal minstens 5 tot 6 maander in beslag nemen. Te A'dam is een militair van de ka- derschool te Zeeburg gearresteerd, die ge stolen militaire goederen op zijn dienstfiets vervoerde. Militairen doen mee aan diverse internat, sporttournooien Dat de sportbeoefening door militairen zich. in de twee jaar van. haar bestaan heeft ontwikkeld tot een nationaal en internatio naal peil blijkt wél uit het programma voor diverse takken van sport in de komende wéken. Daar zijn allereerst de militaire athüetaékkampioenscihaippen op Te Wervie in Rijswijk op Woensdag a s., waar de finalis ten. van. de voorwedstrijden» in Deventer, Eindhoven en Rotterdam elkaar zullen ont moeten. Op 29 Aug. a.s. starten onze mili taire zwemmers in een driedaags tournooi om dis IntergealMeerde kampioenschappen te Aiussig bij Praag, terwijl een militaire équipe deelnam aan de Infergealldeerde Hippische week, die in Baden^ Raden, vorige week plaats vond. Op 20 Aug. vertegenwoordigen Off. van Gezondheid le kl. Van Swol en sergt. van Meegeren onze weermacht in de Intergeaildeerde tenniskampioenschappen te Ostende en op 13 Sept. wordt meegedongen naar de titels van die militaire athletaék- kampioenschappen in Berlijn. Tenslotte ver trekt op 14 Sept. een Ned. ploeg per boot naar Lontdien voor de wedstrijden om het Drittannia-shield (boksen, schermen, veld loop, zwemmen en schieten'). De 18-3wegwerker J. A. Eykhout uit Raamsdonkveer is gisteren aldaar door een trein doodgereden. Winkeliers staan achter de bakkers Brood-tekort kan niet met meel worden aangevuld Geheel in overeenstemming met de el ders gemelde solidariteit der winkeliers met de stakende bakkers, vervoegde zich hedenochtend op het distributiekantoor in de hoofdstad nauwelijks 10 der kleinere kruideniers voor het in ont vangst nemen der voorschot-toewijzingen op meeL Noch Albert Heyn, noch Simon de Wit of van Amerongen gaan gébruik maken van de gelegenheid bloem- of broodbomnen te verkopen. Het staat dus wel vast, dat het publiek het gebrek aan brood niet door inkoop van bloem zal kunnen dekken. Deze week een bon voor 100 gram vlees extra Als gevolg van de langdurige droogte is er onvóldoende voeder voor het vee, zodat er da-n ook de laatste weken een toenemend aanbod van slachtvee valt waar te nemen, dat eigenlijk bestemd is voor de vleesvoorziening in de winter maanden. Daar de vries- en opslagcapaci teit echter niet voldoende is om het aan bod te verwerken, werd besloten deze week aan personen van de leeftijdsgroe pen A, B en C (5 jaar en ouder) een extra rantsoen van 100 gram vlees toe te wijzen. Van 19 t.m. 30 Augustus is op bon (K03 vlees) 100 gram vlees verkrijgbaar. VIS SERI JBERICHTEN LTMUIDEN. 16 Augustus. Binnengelopen 5 stoomtreilers f 90.000, motorloggers Kw 168 f 7600, 169 f 3500. kustvisserij Ho 25 f 875, IJm 230 f 1380, 229 f 2486, 240 f1300, Tx 11 f 1320, Uk 68 1700, 35 1030, 28 f 1060, 202 f 1000, 64 f 1490. 79 f 2640, 41 f 1400, 1 f 1130, 76 f 1070, 34 f 1000. Aanvoer 100 k tarbot en tcng; 1000 schol; 600 schelvis; 35 koolvis; 5600 haring; 150 diverse Prijzen: (gest.) gr. schol f 3527; II f 2510; III f 11.50— f 2.30; schar f 12.50—f 11.50; (dicht) gr. schol f 26; H f 17; Hl f 7.70—f 2.80; sohar II f 10.505. Vanmorgen liep binnen Kw 144 met 368 k m haring en 110 volle. SCHEVEN1NGEN, 18 Aug. Binnen van de haringvisserij de l-oggers Sch 263 26 last, Sch 39 35 1., Sah 51 27 1., Sch 125 31 1., Sch 97 30 1., Sch 23 37 1., waarvan 8 L steurhardng, Sch 249 3 1., waarvan 5 1. steuohaning. De vangstberichten van hedenmorgen uit zee liuidiHv: Sch 66 geen vangst, Sch 73 id'., Sch 140 id„ Sch 95 12 k„ Sch 89 1 k., Sch 64 geen vangst, Sch 46 id., Sch 103 id., Sch 47 idén*. Sch 333 id.f Sch 14 id., Sch 110 25 k„ Sch 3 4 k., Sch 6 40 k., Sch 118 34 k„ Sch 284 5 k., Sch 141 40 k., nog 20 netten halen, Sch 186 3 k., Sch 361 thuissitomend, 110 möjil afgelegd, Sch 402 10 k., Sch 159 17 k., Sch 69 60 k., Sch 53 7 k., Sch 332 20 k„ Sch 262 8 k„ Sch 189 8 k., Sch 32 geen vangst, Sch 49 55 k. uit de halve vleet, Sch 40 50 k., nog 20 netten halen, Sch 2 60 k., nog 40 netten halen, Sch 264 5 k., Sch 365 8 k. ,Sdh 223 4 k., Sch 225 thuisstomendSch 78 2 k., 16 mijl Z.O. van W'iïby, Sch 305 1 k„ Sch 339 4 k., Sch 200 1 k., Sch 87 30 k.. nog 30 netten halen, Sch 201 40 k., Sch 353 40 k., Sch 107 8 k., Sch 250 I k., Sch 4 60 k., nog 30 netten, haLan, Sch 75 5 k„ Sch 77 2 k„ VL 97 geen vangst, VL 121 50 k. uit de halve vleet, VL 197 geen vangst, VL 80 geen vangst, VL 40 6 k„ VL 50 2 k., VL 200 3 k., VL 83 30 k., VL 112 1 k., VL 84 geen vangst, VL 79 12 k., VL 207 25 k. Radioprogramma voor vanavond HILVERSUM I (301 m). NCRV. 7O0 Nieuws. 7.15 Leeslamp. 7.30 Actueel geluid. 7.45 Voor ex-politieke gevangenen. 8.00 Nieuws. 8.15 Geestelijke liederen. 8.45 Wij- dingsstonde uit Detineringskamp „Fort Erf prins." 9.15 Populaire platen. 9.45 Strijk orkest. 10.30 Nieuws. 10.45 Avondoverden king. 11.00 Licht klassiek concert. 12.00 Slui ting. HILVERSUM n (415 m.) AVRO. 7.15 Bij zondere beroepen. 7.30 Fluit, viool, altviool en cello. 8.00 Nieuws. 8.15 Kurhausconcert. 9.15 Hoorspel. 9.50 Avondlied. 10.30 De wereld spreekt tot U. 11.00 Nieuws. 11.15 Joe Loss. 11.45 Ne<w London String Ensemble. 12.00 Sluiting. HAAGSE POLITIERECHTER. De schoenmaker J. S. uit Leiden, die wegens een mi^frijf tegen de zeden terecht heeft gestaan en tegen wie een jaar gevan genisstraf werd geëist, werd door de recht bank vrijgesproken van het tenlaste ge legde. Wegens diefstal heeft zich voor de rechtbank te verantwoorden gehad de los- arbeider J. C. K. uit Rijnsburg. De recht bank heeft verdachte veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, waarvan zes maan den voorwaardelijk met proeftijd van drie jaar, en aftrek van preventief. Wegens het kopen van een autowiel, dat van diefstal aafkomstig was heeft te recht gestaan de fabrieksarbeider J. V. uit Katwijk aan de Rijn tegen wie zes maan den gevangenisstraf werd geëist. De recht bank heeft hem veroordeeld tot f 50. boete of 20 dagen hechtenis, en voorwaar delijk vier maanden gevangenisstraf met proeftijd van drie jaar. Wat de Radio morgen brengt HILVERSUM I (301 m). KRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Gymn. 7.30 Morgengebed. 7.45 Clavecimibel. 8.00 Nieuws. 8.15 Pluk de dag. 9.00 Lichtbaken. 9.30 Oude muziek. 10.00 Kleu ters. 10.15 Piano. 10.40 Middeleeuwse poëzie. 10.50 Vivaldi en Baoh. 11.30 Als de ziele luis tert. 11.40 Gram. 12.03 Orgel. 12.33 Orkest zonder Naam. 1.00 Nieuws. 1.20 Ork. zonder naam 1.50 Kamerorkest. 2.30 Onder ons. 3 00 Kamermuziek. 3.30 Hongaarse muziek. 4 00 Zonnebloem. 4.30 Elck wat wils. 5.45 Rijk Overzee. 6.00 Volksliederenkwartet. 6 20 Sport. 6.30 Strtjdkr. 7.00 Nieuws. 7.20 Accor deon Harmonie. 7.45 Niwin. 7.50 Wederop bouw. 8.00 Nieuwe. 8.05 Actualiteiten. 8.12 Ge wone man. 8.20 Fhilharm. ork. 10.10 Avonct- gebed 10.23 Hoe de van Rooyen's het rooien. 10.30 Nieuws. 10.45 Gram. 12.00 Sluiting. HILVERSUM II (415 m.) AVRO 7 00 Nieuws. 7.15 Gymn. 7.30 Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Schubert. 9.15 Morgenwij ding. 9.35 Arbeidsvitiminen. 10.30 Vrouw. 10.35 Menuhin. 10.50 Kleuters. 11.00 Droom symboliek. 11.30 Gram. 12 00 Lyra Trio. 12.30 Platteland. 12.40 Kostelanetz. 1.00 Nieuw». 1.15 Gare de Paris. 1.45 Sopraan en bariton. 2.00 Met naald en schaar. 2.20 Gram. 2 50 Radio-ma tinée. 4.40 Vacantiebezigheden. 5.00 Frans halfuur. 5.30 Skymasters. 6 00 Nieuws. N.15 Tom Eriah. ë.30 De Duinen. 7.00 Bernard Person, 7.10 Sir Hamilton Harty. 7.30 Viool en piano. 8.00 Nieuws. 8 05 Noodwet Ouder domsvoorziening. 8.15 Vaudevilleorkest. 8.45 Z. Amerik. progr. 9.15 Contact. 10.15 Buitenl. overz. 10.30 Sopraan en paano. 11.00 Nieuws. 11-15 Gram. 1200 Sluiting

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 7