Indonesische vrouwen gebruikt als schild
Een verrassende Nederl. landing op Sumatra
Dimitrof en Tito bejubelen elkaar in Belgrado
IDist 01
NIEUWE LEIDSCHE COUEANX 3 MAANDAG, 28 JULI 1941
AANTAL NED. GESNEUVEL
DEN GESTEGEN TOT 41
(De legerberichten van Zondag
en heden)
Hieronder geven wij het officiële le
gercommuniqué van Zondag:
West-Java
Pelaboehan Ratoe aan de Wijnkoops
baai is bezet. Alle bruggen in de weg
daarheen bleken onbeschadigd.
De electrische centrale Lamadjang bij
Pengalengan is bezet. (Meer dan 30 km
bezuiden Bandoeng in de bergen). De
centrale is ogenschijnlijk in orde.
De bezettingsdetachementen te Tjitja-
lengka en Madjalaja werden, nadat ver
kenningen waren uitgevoerd, in verband
met andere opdrachten teruggenomen.
(Beoosten Bandoeng).
Er was geen tegenstand en wij leden
geen verliezen. De verbinding Poerwa-
kartaTjikalong Wetan is tot stand ge
bracht.
Midden-Java.
In samenwerking met landingsdivisies
van de Kon. Marine is Tegal bezet. Be
oosten Semarang deden de republikeinse
groepen aanvallen bij Genoeksari, waar
bij zij Indonesische vrouwen als schild
gebruikten. Zij werden met verlies terug
gedreven en later ondernamen wij een
zuiveringsactie, waarbij wij gehinderd
werden door republikeins artillerievuur.
Oost-Java
Onze troepen hebben uit Lawang een
tocht gemaakt naar Singosari (15 km
naar het Zuiden richting Malang) om
vele geïnterneerde Chinezen te bevrij
den.
De herhaalde berichten omtrent Ja
panners aan Nederlandse zijde zijn uit
de lucht gegrepen. De totale verliezen
DE STATEN VAN SURINAME
BETREUREN ONS OPTREDEN.
De Staten van Suriname hebben vol
gens Aneta de gouverneur verzocht, aan
minister Jonkman te boodschappen, dat
de Staten het besluit der Regering tot de
aanwending der huidige maatregelen in
Indië betreuren.
tot en met 26 Juli zijn 41 doden, 75 ge
wonden en 8 vermisten. In deze cijfers
zijn nog enkele nagekomen mededelingen
vermeld.
Het officiële legercommuniqué van
hedenmorgen meldt:
West-Java: Pengalengan, 30 km ten
Zuiden van Bandoeng, werd bezet. Na in
Tegal aanvankelijk zwakke tegenstand
te hebben geboden, wierpen de republi
keinse troepen aldaar hun uniformen en
wapens weg en juichten de Nederlandse
troepen langs de weg luide toe.
Sumatra: Op Zuid-Sumatra werden
Moeara Enim en Lahat ten zuidwesten
van Palembang bezet, waarbij ook de
kolenmijnen van Boekit Asem bereikt
werden.
Ten Zuidwesten van Medan hadden
verkenningsacties plaats. Overigens zijn
geen bijzonderheden te melden.
De Nederlandse luchtmacht verrichtte
uitgebreide verkenningsvluchten en
wierp levensmiddelen en voorraden ten
behoeve van de troepen uit boven de
voorste lijn.
Prof. W. Schermerhorn, voorzitter van
de Commissie-Generaal, heeft desge
vraagd aan Ass. Press verklaard, dat hij
de juistheid kon bevestigen van het door
de Ned. regering gegeven dementi van de
bewering, geuit door het Tweedg Kamer
lid Frans Goedhart, dat Schermerhom
zich tegen de militaire actie in Indonesië
gekant zou hebben.
Schermerhorn zei, dat het hem „onmo
gelijk was om, gezien de huidige delicate
situatie, enige verdere commentaar te
leveren" op de handelingen of 't stand
punt van de Commissie-Generaal gedu
rende de periode, die aan het uitbreken
van de vijandelijkheden voorafging.
HAARLEMSE P.v.d.A. WIL ENGELSE
ARBITRAGE.
De federatie Haarlem van de P.v.d.A.
acht het haar plicht er bij de bevoegde
autoriteiten op aan te dringen gebruik
te maken van de aangeboden goede
diensten van de Engelse regering, die
tot het staken van de gevechtshandeling
in Ned.-Indië leiden.
INTERPELLATIES IN LAGERHUIS
OVER NED.-INDIË.
Enige Labourleden van het Britse La
gerhuis hebben interpellaties aangevraagd
over Nederlands optreden in Indië. Dri-
berg wil zijn regering verzoeken Neder
land geen militaire hulp te verlenen.
Bramall wil, dat Nederland geen gebruik
zal maken van Singapores haven en zal
vragen of Nederland nog het vliegdek-
schip „Venerable" zal mogen overnemen.
REP. LEGDEN VERSCHEI
DENE DORPEN IN DE AS
Sumatra's Westkust.
In het legerbericht no. 14 van 28 Juli
wordt medegedeeld (de nummers dezer
berichten zijn niet altijd aangegeven):
Ter beveiliging van de scheepvaart
tegen herhaalde beschietingen uit Boekit
Lampoe (Sumatra's Westkust) was het
noodzakelijk de Boenkoedbaai te be
zetten.
Ook in dit gebied bleek de T.N.I.
(republ. leger. Red.) overhaast de
vlucht genomen te hebben. Eerst 308 K.M.
van Padang ondervonden onze troepen
enig vuur van sluipschutters. Voorts
werden naar de Nederlandse troepen
enige handgranaten geworpen, welke
echter niet ontploften. (Gedeelte ont
breekt. Red.) De actie bij de
Boenkoedbaai, vooral de landing van
carriers door middel van landingsboten
bij Boengoes, was een grote verrassing
voor de T.N.I. Deze actie verliep zeer
vlot. Na het aanbreken van de dag waren
de carriers binnen enkele minuten aan
land.
Zuid-Sumatra.
Batoeradja werd geheel intact aange
troffen. Bij de bezetting van deze plaats
werd geen tegenstand geboden. De bevol
king was rustig en de voedselsituatie be
vredigend.
Consolidatie van de bezette olievelden
heeft voortgang. De houding van het
achtergebleven Indonesisch personeel is
over het algemeen niet ongunstig.
In de Noordelijke sector langs de weg
Sekajoe zijn verscheidene dorpen door
de republikeinen geheel in de as gelegd.
De bevolking werd door de T.N.I. het
binnenland ingejaagd. Zij keert thans
terug en toont zich vriendschappelijk. Bij
de actie in Zuid-Sumatra is een aanzien
lijke hoeveelheid wapens in beslag ge
nomen.
Sumatra's Oostkust.
Sumatra's Oostkust zijn meer dan
'honderd huizen te Kwala verwoest.
Zaterdagmorgen is een convooi naar deze
plaats vertrokken voor de evacuering van
de bevolking. Overigens werd de zuive
ring van het rondom Medan bezette ge
bied voortgezet.
De fantasie had de republikeinse radio
thans wederom in ongekende mate te
pakken, toen werd medegedeeld, dat
Medan door de republikeinse troepen was
bezet. Zelfs van enige actie door ge
wapende republikeinse troepen van enige
betekenis is geen sprake.
JAVA'S HAVENS WORDEN OPEN
GESTELD.
De Marine-Voorlichtingsdienst meldt
uit Batavia, dat de havens van Cheribon,
Banjoewangi en Probolinggo op 28 Juli
wedër voor de handel worden openge
steld. Uitvoervergunningen voor deze
havens zijn niet meer nodig. Om wapen
smokkel te voorkomen wordt de kust
handel tusen Amphitrite- en Langsabaai
op de Oostkust van Sumatra verboden.
ER ZIJN OOK REALISTEN IN
EEUWIGE VRIEDSCHAP TUS
SEN BEIDE STATEN.
Op het met veel vlaggen versierde sta
tion van Belgrado is gisteren een Bul
gaarse regeringsdelegatie o.l.v. de Bul
gaarse premier Dimitrof door maarschalk
Tito begroet. Ook de chef van de Joego
slavische generale staf, generaal Popo-
vitsj, de Russische gezant en vertegen
woordigers der Britse en Amerikaanse
ambassades waren aanwezig. Dimitrof
zeide o.m-: „Wij zijn hier gekomen'om
een eeuwige vriendschap tussen de twee
Slavische volkeren tot stand te brengen.
Geen macht ter wereld zal ons in de toe
komst tegen elkaar kunnen opzetten. Al
dus zal de Balkan een belangrijke factor
worden voor vrede en democratie
Tito repliceerde zeer hartelijk.
Langs de weg van h>t station naar Tito's
woning werd Dimitrof door duizenden
met vlaggetjes toegezwaaid
Als doel der ontmoeting wordt uitbrei
ding der politieke en economische samen
werking genoemd, alsmede een verdrag
MEVROUW PERON IN NICE.
Eva Peron arriveerde Zaterdag voor
•en kort verblijf te Nice.
DS MARC. BOEGNER OVER MADAGASCAR
De Franse predikant ds Marc. Boegner, die
«o-als gemeld naar Madagascar is vertrokken
l.v.m. de ongeregeldheden op dat eiland,
heeft verklaard, dat de Prot. Zending hier
voor in het geheel niet verantwoordelijk kan
worden gesteld.
RUSSISCHZWEEDSE ZENUWOORLOG
Rusland heeft een propaganda-offensief
tegen Zweden ontketend, dat bijna op een
zenuwoorlog gelijkt sinds dit land een
„Westerse" zwenking maakte, door de
Parijse conferentie bij te wonen, aldus de
Britse „Observer".
VERSTEKELINGEN NIET TERUG
NAAR SPANJE.
De tien Spaanse verstekelingen, die vo
rige week Zaterdag met het Nederlandse
schip „Bredero" in Rotterdam aankwa
men, zullen niet naar Spanje worden te
ruggestuurd. daar het hier politieke
vluchtelingen betreft, wier leven daar
door in gevaar zouden komen, aldus ver
neemt „Het Parool". Zij blijven nu de
gasten van de Rotterdamse politie, tot
dat de vereniging „Vrij Spanje" voor pa
pieren naar een gastvry land heeft ge
zorgd.
van wederzijdse bijstand, als Joego-Slavië
eenmaal het vredesverdrag met het vroe
gere vijandelijke land heeft getekend.
Joods verzet in Palestina
neemt toe
Passagiers van de „Exodus 1947"
vandaag in Frankryk.
De Joodse ondergrondse activiteit in
Palestina neemt met de dag toe. Van
morgen werd weer melding gemaakt
van: een aanslag op het bevolkingsregis
ter van Tel Aviv; de dood van twee
Britse soldaten, veroorzaakt door een
landmijn, het door brand verwoesten van
de spoorwegbrug bij Benyamina in
Noord-Palestina; hevige explosies in
Haifa. Voor de kust zijn weer schepen
met illegale immigranten waargenomen.
De passagiers van de „Exodus 1947" zou
den vandaag in Frankrijk aan wal gaan.
Men heeft daar reeds plaats gemaakt
voor de ruim honderd zieken, die zich
onder dezen bevinden.
BIDAULT'S POLITIEK GENIET
VERTROUWEN
De Fransche Nationale Vergadering heeft
een motie van vertrouwen aangenomen in
de buitenlandse politiek der regering.
DAT de wilde staking bij de Tilburgse wol-
lenstoffenfabriek van he<t Kamerlid J. Blom-
jous na een maand is opgeheven en de ar
beiders het werk op de oude voorwaarden
hebben hervat.
DAT ook de staking bij „De Gulden Vlies"
sigarenfabrieken te Hilvarenbeek weer tot
het verleden behoort.
DAT de 56-j. gehuwde winkelier H. M.,
wonende Lovensesstraat te Tilburg, gisteren
in de zweminrichting „Het Bakseveen" is
verdronken.
DAT het Ned. passagiersschip „Mecklen
burg" voor de Oostkust van Engeland moei
lijkheden in de machinekamer kreeg, doch
vandaag weer in de vaart is gegaan.
DAT de plotseling op 56-j. leeftijd over
leden burgemeester F. C. Rab van Vlieland
Zaterdag onder belangstelling van de gehele
bevolking is begraven en de heer Algra de
Comm. der Koningin in Friesland» vertegen
woordigde.
DAT het tribunaal te Temeuzen besloot
tot invrijheidstelling van de 53-j. Aerden-
houtse arts J. F. Dtikkeruberg, düe 30.000 per
sonen zou hebben gekeurd voor tewerkstel
ling in Duitsland, en op 9 Aug. de uitspraak
volgt.
Schermerhorn ontkent het nu
zelf ook
AUSTRALIË
Te Hobart, Tasmanië, waar twee geestelij
ken hun bezorgdheid hadden uitgesproken
ovéfr Nederlands optreden, hebben zich
thans volgens Ass. Press de oud-strijders
achter Nederland geschaard.
PER LUCHTTAXI NAAR ZEEUWS-
VLAANDEREN
Binnenkort zal de N.V. Frits Diepen
Vliegtuigen naast zijn luchttaxidienst Gent-
Ypenburg, ook een dienst Knocke-Ypenburg
gaan onderhouden. Hierdoor krijgen de be
woners van Westelijk Zeeuws Vlaanderen
een snellere verbinding met Nederland.
PRINS BERNHARD AAN BOORD
GEGAAN VAN DE „PIET HEIN".
Het Prinselijk jacht, de „Piet Hein",
is gisteren in de haven van Lemmer
aangekomen. Hedenochtend is Prins
Bernhard aan boord van het jacht ge
gaan, om zijn bezoek aan Zuid-Oost
Friesland te brengen.
ZILVERFABRIEK IN COEVORDEN
De N.V. Kon. Ned. fabriek voor gou
den en zilveren werken, Gerritsen en
van Kempen, zal begin Augustus een
bedrijf in Coevorden vestigen. Op een
oproep hebben zich reeds tal van ar
beidskrachten gemeld.
DAT de 41—Jtuindersknecht J. van der
Meier uit Voorschoten dezer dagen in een.
vaarsloot is verdronken.
DAT de A'damse Postharmonie Zaterdag
in Kapelle heeft geconcerteerd ten bate van
de geteisterde Zeeuwse gebieden.
DAT de N.V. Schokbeton uit Zwijndrecht
Zaterdag haar eerste fabrieksgebouw in
Kampen heeft geopend.
DAT min. Gielen zich in de M. v. A. aan
de Eerste Kamer op het wetsontw. wijz. Leer
plichtwet bereid verklaard heeft, overleg te
plegen met min. van Maarsseveen over een
aanschrijving aan de ambtenaren O. M., in
zake de strengere staffen voor schoolver
zuim.
DAT de bij de Ierse kust gestrande Ned.
sleepboot „Minerva" door een gat midscheeps
val water is gelopen en een expert van
Lloy^s zal uitmaken of berging nog mo
gelijk is.
Dat door dit ongeluk *de bagger werkzaam
heden jn de haven van Rosslare o.l.v. de Ne
derlander Gerrit v. d. Vlies», zijn gestaakt
tot er een nieuwe sleepboot beschikbaar is.
DAT het tribunaal te Temeuaen de oud-
wnd. burg. van Biervliet, de 54-j. F. A.
Cuelenaere, schuldig verklaarde aan hulp
verlening aan de vijand, dochi zonder o<p-
legging van maatregelen.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Well en Ammerszode
(toez.) cand. F. de Graaff te Scheveningen;
te Antwerpen (2e pred.pl.) cand. H. Kuilman
te Heer-Maastricht; te Berkhout (toez.), J.
D. v. d. Veen te Wormer.
Bedankt: voor Colijnsplaat P. G. Ver-
weijs te Zevenbergen.
Geref. Kerken.
Tweetal: te Deventer (vac. H. Mulder)
G. Morsink te Andijk en Th. Oostra te
's-Gravemoer.
Beroepen: te Beekbergen J. P. Hör-
dher Jr. te Voorthuizen; te Schettens S. J. de
Boer te Wyckel en Balk.
Geref. Kerken naar Art. 31 K.O.
Beroepen: te Wetsinge-Sauwerd cand.
F. F. Pels (die het beroep naar Holwerd-
Blija reeds aannam); te Zaandam D. Nieu-
wenhuis te Zuidwolde.
Bedankt voor Leiden ds C. H. Linde
boom Jr. v. Kampen.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt: voor Lutten aan de Dedems-
vaart J. v. Doom te Urk.
BETERE REGELING DER EMERITERING
IN GEREF. KERKEN (ART. 31)
Niet mdnder dan 148 kerken met 113 pre
dikanten en vijftigduizend leden der Geref.
Kerken (ondenh. art. 31 K.O.) werken mede
aan die „Stichting Emeritering", die dezer da
gen te Amersfoort voor de kring dier ker
ken is opgericht. Er ontbreken echter nog
verscheidene kerken. Er is zelfs enige tegen
kanting. De Stichting vraagt een omslaghef
fing per lid per week. Er wordt een fonds
gevormd, waaruit de kerken met emeriti-
predikanten een vast bedrag ontvangen. De
heffing is berekend op een emeritering op
70-jarige leeftijd; doch wordt niet toegepast
op vacante gemeenten, die niet kunnen be
roepen. De emeriti-predikanten, pred. wedu
wen en - wezen zijn ingedeeld in drie groe
pen: die geen vrijgemaakte kerk hebben ge
diend, die geen kerk achter zich hebben en
zij, die op gewone wijze emeritaat verkre
gen. In het bestuur namen zitting de heren
M.v. Rossen, H. J. Wijn, A. Sobras van Rot
terdam-Centrum, H. Troostbeide, Bilthoven;
J. A. Mulder, Sappemeer; J. F. J. Lamst,
Eindhoven, J. Francke, Axel; A. Gerber, Er-
melo en H. Rook, Kampen.
TOOGDAG VOOR KERK EN ISRAëL
TE WASSENAAR.
De Herv. Raad voor „Kerk en Israël" houdt
zijn tweede toogdag op 27 Aug. as. om 10.30
op het landgoed ,,Ter Veken" te Wassenaar
(bij ongunstig weer in het kerkgebouw der
Ned. Herv. Gemeente). Sprekers zijn ds H.
Dekker te Amsterdam (opening), dr H. J.
Honders te Wassenaar (begroeting), dr C.
Bouma, Geref. predikant te Den Haag, ds A.
W. C. de Wit, Evang. Luth. predikant te
Amsterdam, dr J. Sohoneveld, Ned, Herv.
pred. te Den Haag, en de Zendingsarbei
ders H. Blum, J. Swijnenburg en S. P. Ta-
baksblatt. Sluiting door ds J. H. Grolle.
WERELDCONGRES DER BAPTISTEN TE
KOPENHAGEN.
Dinsdag a.s. begint in Kopenhagen het ze
vende congres der Intamat. Baptist en-Allian
tie. Er zullen 4 5000 afgevaardigden komen',
waarvan alleen uit de Ver. Staten 960. Twee
dier belangrijkste beslissingen zullen zijn: de
verkiezing van een voorzatter als opvolger
van wijlen dr J. J. Rushibrooke uit Londen,
die in de afgelopen winter overleed en de
beslissing, of het hoofdbureau weer in Lon
den zal worden gevestigd dan wel teWashing-
ton blijft. (Het is djestijds verplaatst wegens
de luchtaanvallen op Londen). Waarschijn
lijk zal het weer naar Londen, verhuizen, al
dus Ass. Press.
DE UNIE-COLLECTE WORDT DIT JAAR
WEER GEHOUDEN.
Voor het eerst na de oorlog wordt dit jaar,
in d.e week van 310 Augustus a.s., weer de
Unie-collecte voor de scholen met de Bijbel
gehouden. Er is weer een Unie-blaadje ver
schenen, waarin de principiële betekenis van
de collecte, die de 69ste jaarinzameldng zal
zijn, wordt uiteengezet.
ACADEMISCHE EXAMENS
DELFT, 26 Juli. Geslaagd: prop. bouwk.
ing. G G L M Oremers, Delft en H Sterke,
Den Haag; prop. werktuigk. ing. L M v
Leeuwen, Den Haag; prop, natuurk. ing. J C
de Munck, Den Haag; cand. civiel-ing. R J
Dijkerman, Den Haag. E de Jcmge, Delft, J
Middelburg, Naaldwijk, C J H Oudshoom,
Leiden; cand. vliegtuigbouwk. ing. A de
Smit, Voorburg; cand. electro technisch ing.
H G v Diest, Alphen a. d. Rijn, J Domburg,
Bodegraven, J P W Schneider, Den Haag;
ing. ex. civiel-ing. R J Dijkerman, H G Joos-
ten, beiden Den Haag; ing. ex. electrotech-
nisch ing. J J Crezee, BLA Sassen, beiden
te Den Haag, J Domburg, Bodegraven.
WAAR BLEVEN DE AARDBEIEN?
Ondanks het feit, dat er in 1947 meer
land met aardbeienplanten werd beteeld,
bedroeg de aardbeienopbrengst dit jaar
slechts circa 5 millioen kg, d.w.z. de helft
van 1946. Dit als gevolg van de strenge
winter. Van die 5 millioen kg werd
40 pet verwerkt tot pulp. Van deze pulp
kreeg de jamindustrie 500.000 kg, terwijl
1.200.000 a 1.300.000 kg werd geëxpor
teerd (vnl. Engeland)- De resterende
3 millioen kg aardbeien werden door de
binnenlandse handel opgenomen. Daar de
diepvries- en essencefabrieken hiervan
ook nog hun portie vroegen, bleef er voor
de gewone consumptie niet zo heel veel
meer over, aldus ontlenen we aan offi
ciële gegevens.
Tot het volgnd jaar dus maar weer!
FRANSE OORLOGSBODEMS NAAR
AMSTERDAM
Donderdagmorgen tussen 10 en 11 uur
zal een flottielje van drie Franse oorlogs
schepen, bestaande uit de torpedobootjagers
„le Basque" en „l'Alcyon", alsmede het
aviso „Beautemps Baupré" voor een vijf
daags officieel bezoek in Amsterdam
arriveren.