Het oude „Voordorp" krijgt een nieuw aspect
jgTCWE
LEID SC HE COURANT
BATERDAG, 26 JULI 1947
Stadsnieuws
ALGEHELE RESTAURATIE
VAN HET KINDERHUIS
(Van een onzer verslaggevers).
Een kinderhuis stel-t zich ten doel, om
onverzorgde en verwaarloosde kinderen
goed onderdak en goede verzorging te
verschaffen. Men treft kinderhuizen te
genwoordig bijna overal aan en wie ten
opzichte hiervan op de hoogte is, weet,
dat zij' overbevolkt zijn, zodat dringende
aanvragen zelfs moeten worden afge-
wezen.
Het is geen instelling van de laatste
jaren; reeds een Zwitsers paedagoog, die
leefde omstreeks 1800, beval de inrich
ting van kinderhuizen van harte aan. In
deze na-oorlogse tijd zijn er aanwijsbare
tekenen, die het vermoeden wekken, dat
de ellende, de criminaliteit en niet in
het minst de verwaarlozing van de jeugd
nog steeds toenemen. Hieruit valt ook
te verklaren, dat de vraag naar en de
behoefte aan dergelijke instanties in de
huidige tijd zo groot is. Ook ten aanzien
van deze problemen heeft de tweede we
reldoorlog, hoe kan het ook anders, zijn
invloed duchtig doen gelden. Wij mogen
die situatie, waarin de jeugd momenteel
verkeert, niet tè somber schilderen. De
werkelijkheid toont ons echter een triest
beeld, dat zowel spreekt van de losban
digheid der jeugd als van de plichtsver
zaking der ouders.
Het kinderhuis heeft niet alleen zijn
ontstaan te danken aan philanthropische
overwegingen, maar ook aan beslist-
Christelijke barmhartigheid, die langs
deze weg mede het zaad van het alles
omvattende Evangelie trachtte te ver
spreiden. In dit licht gezien kunnen wij
zeggen: aan onze kindertehuizen ligt een
zegenrijke doelstelling ten grondslag, al
blijft het betreurenswaardig, dat ze be
staan. Het feit, dat deze instellingen met
aioden van allerlei aard te worstelen heb
ben, noopt ons tot bezinning, tot offer
bereidheid en tot activiteit. In welke
vorm? Wij gaan het U vertellen.
Hoe het begon.
Een dezer dagen brachten wij een be
zoek aain het kinderhuis „Voordorp" te
Leidierdorp. Voordat wij u, waarde le
zer (es) in deze kleine kindergemeenschap
[willen inleiden, zij het ons vergund met
een enkel woord stil te staan bij het ont
staan en de jonge geschiedenis van deze
inrichting, die zoals u waarschijnlijk
weet uitgaat van de diaconie der Ned.
iHea-v. Gemeente van Leiden.
In 1907 besloten de kerkeraad en de
diaconie van de HerV. Gemeente om het
werk ter hand te nemen onder de kinde
ren, die uit de ouderlijke macht ontzet
waren. Aanvankelijk moesten deze kin
dteren worden ondergebracht in een ge
bouw, dat niet tot het eigendom van de
De naaisters versteUen het goed. Lustig
anort het „wiel" van de machine er op
los. Op de achtergrond zien we de di
rectrice, mej. Siddré, met wie we een
onderhoud hadden.
kerkelijke gemeente behoorde, namelijk
„Voordorp", gelegen onder de rook van
de Sleutelstad, dicht bij de bebouwde
kring van de gemeente Leiderdorp. In
£1908 kon het huis, dat in gebruik was van
die Haagse Vereniging tot Kinderzorg, uit
een legaat van de heer Cock worden aan
gekocht. Kort hierna brandde het af. De
plannen, om te komen tot een nieuw ge
bouw, dat zou voldoen aan de eisen van
die tijd, werden spoedig verwezenlijkt.
Sinds 1935 staat „Voordorp" onder be
stuur van de diaconie; voordien oefende
een commissie uit de kerkeraad het op-
Zicht uit. Het geheel staat onder toezicht
Van het departement van Justitie, in ver
band waarmede ook het rijkssubsidie ver
kregen werd. In Mei 1934 werd het zilve
ren feest op luisterrijke wijze gevierd,
zodat kan worden vastgesteld dat men
met het eigenlijke werk in 1909 is begon
nen. De villa, die naast het gebouw staat,
werd in gebruik genomen toen ds Kramer
het directoraat bekleedde.
Het leven en streven.
Onder het genot van een geurig kopje
thee, dat door een „inwoonstertje" was
binnengebracht, heeft de directrice, mej
Siddré, ons iets medegedeeld over de gang
van zaken in het huis en de ongetwijfeld
omvangrijke plannen, die men binnen af
zienbare tijd ton uitvoer hoopt te bren
gen.
Hoeveel kinderen bevolken het huis en
hoe besteden ze hun tijd? Wanneer wij
ons er met een „Jantje van Leyden" wi'l-
ring op „Voordorp" heeft bijgewoond,
kan er van getuigen. Dan tonen de leer
lingen, wat ze geleerd hebben, en hun
prestaties worden door het meestal tal
rijke publiek zeer gewaardeerd.
Voorts heeft elk kind eenmaal per
week zwemles in „De Zijl", welke in
richting het bad hiervoor gratis heeft
beschikbaar gesteld. Voorzeker een vrien
delijke geste!
De jongens gaan met hun veertiende
jaar het maatschappelijk leven in, ter
wijl de meisjes op 21-jarige leeftijd bij
pleegouders worden opgenomen. Zij ver
zetten in het kinderhuis veel werk. De
aardappels worden door haar geschild,
de groente schoongemaakt, het eten kant
en klaar bereid, de kleren versteld; met
andere woorden: zij zijn dus voor en na
Als de kinderen uit school komen, hoeven zy zich niet te vervelen. Door de
leidsters worden ze aangenaam bezig gehouden. Terwijl zij zich in het warme
zonnetje zitten te koesteren, weerklinken vaderlandse liederen. Dit houdt
de stemming er in!
len afmaken, kunnen wij volstaan met te
zeggen: de kinderen brengen hun ledige
tijd productief door. Dit is echter onze be
doeling niet. Tijdens de rondwandeling,
die wij door 'het huis maakten, hebben
wij zoveel goeds gezien, dat wij u een be
schrijving niet kunnen onthouden.
Allereerst de 18 kleuters. Hieronder
verstaan wij de kinderen tot zes jaar.
Wanneer zij de leeftijd van drie jaar
bereikt hebben, gaan ze naar de kleu
terschool in het dorp, waar ze gewoon
lijk aangenaam worden bezig gehouden
en aardige dingen leren. Op deze wijze
wordt de basis gelegd voor het werk,
dat ze later in hun vrije tijd zullen doen.
De kleutersfeer is voor deze kinderen in
het huis zelf ook voldoende' aanwezig.
Want, komen ze uit school, dan worden
ze onmiddellijk opgevangen door de gro
tere meisjes of de mede-leidsters, die op
haar beurt zo bleek ons overduidelijk
ook wel met het „grut" weten om te
springen.
Waren tot voor kort alle kinderen,
groot en klein, in één gebouw onderge
bracht, thans is mên er toe overgegaan
om deze groepen van elkaar te scheiden,
zodat de kleuters in de vroegere direc
teurswoning (genoemde villa) en de
„ouderen" in het werkelijke „Voordorp"
huisvesten. Dit is een verandering ten
goede, omdat de kleintjes de volle ge
legenheid hebben, zich uit te leven in
een eigen huis. Achter de villa, die gron
dig gerestaureerd en volkomen als kleu-
terverblijf ingericht wordt, bevinden
zich een zandbak, een schommel, kortom,
het „stel" kan zich vermaken op een
zodanige manier, dat de directrice al
lengs vergeet, dat zij ook nog voor de
kleuters te zorgen heeft. De lommerrijke
omgeving van het kinderhuis is boven
dien prachtig geschikt voor „openlucht
samenkomsten". Af en toe roept één van
de grote meisjes een aantal „pukken" bij
zich en in een minimum van tijd klinkt
het: „Wij leven vrij, wij leven blij" uit
de kleine kelen, die een geluid kunnen
voortbrengen, waarvoor wij, volwasse
nen, moeite zouden moeten doen. Onze
fotograaf vond dit blijkbaar een aller
aardigst moment, want hij kon niet na
laten, het vrolijke groepje te „knippen".
In de naaste toekomst, aldus vertelde
onze welwillende zegsvrouw, hopen we
ook een kippenhok te krijgen. Dit zal
zeker de liefde van het kind voor het
dier aankweken.
Ja, zo heeft elk ogenschijnlijk on
betekenend voorwerp in de levendige
„Voordorp"-samenleving een ideëele be
stemming. Het leert de kinderen iets.
Het werkt in al zijn eenvoud mede, hun
datgene te geven, waarop zij als vol
waardige kinderen, die zeer veel moeten
missen, recht hebben. Wat heerlijk, zulk
een instelling. Wat rijk, dat er nog men
sen gevonden worden in deze koele,
harde wereld, die zich met inzet van al
hun krachten aan dit werk geven.
Van de 65 grotere kinderen zijn er 31
jongens. Ook zij zijn overal bij behulp
zaam, verzorgen de moestuin, waarvan
men gedeeltelijk het eten betrekt, ver
richten knutselwerk, ontwikkelen zich
zelf, in één woord: zij vervullen de hun
opgedragen plichten. Dat dit niet altijd
even correct en vlot gaat, is te begrij
pen. Wij zouden haast zeggen: daar zijn
het kinderen voor. En dit is ook zo. Daar
om worden hun ook gehoorzaamheids- en
verantwoordelijkheidsgevoel bijgebracht.
Dinsdags is er voor de kinderen mu
ziekles. Met grote toewijding bestuderen
zij him lessen en wanneer het ogenblik
is aangebroken, dat de leraar komt, is
er feest in het huis, zo zelfs, dat de men
sen op de weg blijven staan en met aan
dacht luisteren naar de schone tonen
(ook wel eens valse natuurlijk) van de
muziek. Het muziekleven vindt zonder
enige twijfel zijn hoogtepunt op de feest
dagen. Wie wel eens een Kerstfeestvie
de schooltijd hier in de huishouding en
staan de twaalf leidsters in vele dingen
nauwgezet en plichtsgetrouw bij. Dus is
„Voordorp", goed beschouwd, huishoud
school tegelijk.
De onderlinge verstandhouding tussen
de kinderen en het personeel bevordert
de goede uitvoering van het werk zeer.
Terecht merkte mej. Siddré op: „Een kin
derhuis moet zo ingericht zijn, dat de kin
deren zich „thuis" gevoelen. De leiding
kan in belangrijke mate hiertoe bijdra
gen. De „gestichts-idee" moet er uit. Dan
eerst kunnen de kinderen met vertrou
wen naar je toekomen, niet argwanend
en wantrouwig".
Het is ons in dit uiteraard korte bestek
onmogelijk nog verder over het leven in
„Voordorp" uit te weiden. De plaatsruim
te zou dit niet toelaten.
De grootse plannen.
Tenslotte vragen wij nog uw aandacht
voor de plannen. In ons blad hebben wij
reeds enkele malen gewezen op het feit,
dat „Voordorp" algehele restauratie be
hoeft. De accomodatiemogelijkheden zijn
dermate beperkt geworden, dat het onver
antwoordelijk zou zijn, wanneer hierin
geen afdoende verandering zou worden
gebracht. Dit hebben de betreffende in
stanties ook ingezien en wij mogen onze
welgemeende dank uitspreken voor wat
men aan plannen althans heeft bereikt.
Hieraan zij toegevoegd, dat deze in een
dusdanig stadium-verkeren,-dat zij dit
jaar nog ten uitvoer zullen worden ge
bracht. ja, dat de restauratie vóór Ja
nuari 1948 zelfs voltooid zal zijn.
Ten aanzien van het Kleuterhuis merk
ten wij al een en ander op. De kleuters
verblijven momenteel men is inmid
dels met de restauratie van dit huis be
gonnen in de Ned. Herv. pastorie te
Noordwijk-Binnen. Zij worden daar
onder auspiciën van de kerkvoogdij uit
stekend verzorgd en zullen, wanneer de
vacantie voorbij is, hun intrek kunnen
nemen in een gloednieuwe villa: het kleu-
terverblijf van „Voordorp".
De zaal voor de grote jongens zal wor
den afgebroken. Lage, openslaande ramen
komen er, verwarming onder de venster
banken, afneembare wanden, kastjes en.
een aquarium. Ook dit deel van het ge
bouw zal zo spoedig mogelijk binnen
een maand! gereed zijn. Zo kunnen we
alle zalen en kamers onder de loupe
nemen. Het lijkt ons evenwel overbodig
dit te doen. In het kort gezegd: ze krij
gen alle nieuw meubilair, alles wordt ge
schilderd en opgeknapt, de leidsterska
mer wordt opnieuw behangen en ge
restaureerd en enkele muren woerden weg
gebroken, zodat twee kleine zalen worden
„omgetoverd" in één grote.
Bovendien Idgt het in de bedoeling
nieuwe bedden aan te schaffen. Actieve
Gemeenteleden uit Nijverdal, waar één
der leidsters vandaan komt, hebben zich
met kracht geworpen op de verbetering
van de benarde textielpositie in „Voor
dorp", een groot aantal dames van de Chr.
Meisjes- en Vrouwenvereniging te Noord-
wijk a. Zee is druk aan het naaien, om
de kinderen weer spoedig in de kleren te
steken. In tal van kringen wordt de hel
pende hand geboden.
Tijdens de maand Augustus worden de
kleine jongens en meisjes wegens de res
tauratiewerkzaamheden in de pastorie te
Noordwijk-Binnen ondergebracht, terwijl
de ouderen naar verschillende boeren
gaan. De grote meisjes blijven achter, om
mede te helpen aan de inrichting van
het huis; zij gaan echter ook een week
in Noordwijk kamperen.
De plannenreeks, hierboven gedeelte
lijk opgesomd, zullen wij niet complete
ren. Dit is ook niet nodig. Zij dient er
slechts toe, om U het leven in het uiter
lijk zo stille „Voordorp" te tonen. Wij
weten nu, hoe men daar leeft en streeft.
Van de volijverige directrice, die ook nog
Ik wil er maar mee zeggen
't Schijnt toch met de textiel ook niet
in orde te zijn. Eigenlijk is dit algemeen
hekend, maar eerst thans blijkt dit te
zijn doorgedrongen, waar het allang had
behoren doorgedrongen te zijn.
Direct na de bevrijding was het al mis.
Die en gene zag je eensklaps met een
nieuw pak. y,Ach", zeiden we toen, zwart
handelaars, die bang zijn, dat ze hun
centen kwijt raken"
We dachten allemaal, dat het over en
kele maanden wel beter zou zijn Maar,
evenals met zovele andere zaken, het
werd niet beter en wanneer je de volks
mond hoorde, dan werd het hoe langer
hoe akeliger.
Geen pak te krijgen, geen jurk, geen
gordijnstof, geen.enfin je weet het
misschien nog beter dan ik.
Deze week is Jantje naar een zgn.
mondaine badplaats geweest, waar naast
de upper-ten tal van mensen gast zijn,
die denkendat ze, nu ze een aardig
centje bezitten, ook bij de society thuis
horen.
Nu is het vreemdmaar wanneer je
daar in een gewoon colbertje, waar hoog
stens bij de ellebogen een stukje is in
gezet, rondmarcheert, dan krijg je zo'n
onaangenaam gevoel. t Is net of je tus
sen al die onberispelijk, modern, Engels-
Amerikaans gestoffeerde badgasten als
een bedelaar rondloopt, terwijl je wel
degelijk nog een paar losse dubbeltjes in
je zak hebt.
Maar ja, hoe kom je met één punten-
kaart en een paar losse dubbeltjes aan
zulke fijne spullen?
Betalen kunnen ze hun uitrustingna
tuurlijk gemakkelijk, doch ze hebben toch
ieder maar één textielkaartje. En daar
kunnen ze geen gekke dingen mee uit
halen. Dus is er veel „zwart" bij.
En waar komt nu die zwart-lichtgem
kleurde kleding vandaan?
Doch laten we ons daarover maar geen
kopzorg maken. Hoofdzaak is, dat er een
nieuwe regelinig op komst is, waardoor
de zwarte-handel in textiel de nek kan
worden omgedraaid.
Je zult waarschijnlijk wel niet boos
worden, wanneer ik er zeer sceptisch
tegenover sta, er zijn als zoveel nieuwe
regelingen ontworpen.
Dat wil ik maar zeggen.
JANTJE VAN LEYDEN
Distributievaria
Maandag zijn aan de beurt voor hel
afhalen van levensmiddelenkaarten die
gezinnen, waarvan het hoofd een. stam
kaartnummer heeft van 90.00195.000.
Het kantoor is geopend van 8.3011.45
en van 1416 uur.
De inlevering der aanvraagformulieren
MD 33330 voor rijwielbanden- dient vol
gende week te geschieden op de op de
formulieren gedrukte datum in het
gymnastieklokaal van de school aan de
Pieterskerkgracht. Stamkaarten mee
brengen.
EEN DOKTER NODIG?
De Zaterdags- er. Zondagsdienst der
huisartsen wordt vandaag en morgen
waargenomen door de dokters Hartman,
Kortmann, Simons en Jasperse. Dokters
telefoon 22222.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken wordt van heden tot Zaterdag
2 Aug., 8 uur, waargenomen door:
Apotheek Boekwijt, Breestr. 74, tel. 20552
en de Havenapotheek, Haven 18, tele
foon 20085.
Te' Oegstgeest' door: de Oegstgeester
Apotheek, Wilhelminapark 8, Tel. 26274.
een groot aantal kinderen in de buiten-
verpleging onder haar toezicht heefl^
tot de kleinste „rakker", die het de leid
sters af en toe zo heel moeilijk kan
maken.
Aan U het woord.
Gemeente van Leiden, thans is aan U
het woord! Elders in dit blad wordt U
iets medegedeeld inzake de grote ,,Voor-
dorp"-bazar, welke op 4 en 5 November
a.s. zal worden gehouden ter bestrijding
van de hoge onkosten, die de restauratie
met zich mee brengt. Voor ons ligt hier
dè kans bij uitnemendheid, om het werk
van „Voordorp", dat van onschatbare
waarde is, te steunen.
Moge deze instelling, die getuigt van
Christelijke barmhartigheid jegens het
onverzorgde kind, in de volle zin van
het woord voorzien in een behoefte.
En dit is de keuken van „Voordorp",
waar nijvere meisjes heerlijke spijzen
bereiden.
