Qituwt gnt&dtf (foumn Nederland trekt het zwaard in Indië Republiek liet ons geen andere mogelijkheid meer open IDist ai MAANDAG, 81 JULI 1947 Acht en twintigste Jaargang No. T8$| Abonnementsprijzen f 0.26 per week £1.10 per maand £8.25 per kwartaa. (by betaling p. kwit verh. m. admkosten) Advertentiën 0.15 per m.m. By contract belang* ryke korting. Telefoonnummers Dir. en Red. 20401 Administratie 22710 Bureaux Redactie en Administratie Postrekening 58936 HOGEWOERD 108 Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken Chef-Redactie B. VAN DER ROS „Stanfuastid) U ahrbtmK myn bert in teg^^enip«l• Voor het eerst tijdens zijn premierschap sprak minister Beel inzake de Indië- kwestie woorden, die uit het hart van alle weldenkende Nederlanders gegrepen waren! Ook Londen is zeer teleur gesteld Wilde alsnog zijn bemiddeling verlenen De Britse regering heeft Zondagavond officieel medegedeeld, dat zij bereid is aam beide partijen in het conflict in Ne- dierlands-Indië haar goede diensten aan te bieden. Dit is geschied na volledig overleg met die Verenigde Staten. Na ken nisneming van het besluit onzer Regering om bij de dageraad van 21 Juli beperkt politie-optreden te beginnen, verklaarde het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken: Het is met de grootste teleurstelr- linig, dat Z.M. regering getuige is van de mislukking van haar onophoudelijke po gingen der laatste 18 maanden om een vreedzame oplossing van de bijzonder moeilijke toestand, welke sinds de Ja panse overgave op Java en Sumatra heeft voortbestaan, te bevorderen. Uit de Britse verklaring blijkt voorts, dat Engeland in strijd met alle tegen spraken inderdaad aan Nederland had voorgesteld een neutrale politiecommis saris te benoemen. Eindcijfer no. 9 aangewezen voor schoenenbon Ook kinderen van 1 t/m 15 jaar krijgen een bon. Op plaatselijk door de distributiedien sten bekend te maken dagen zal van 21 Juli t/m 30 Augustus een schoenenbon naar keuze worden verstrekt aan hen, wier stamkaartnummer eindigt op het cijfer 9, voorzover de bon 612 zich nog aan het inlegveld 'bevindt. Tevens zal in bovengenoemd tijdvak aan kinderen, ge boren in Juli of Augustus van een der jaren 1932 t/m 1945, alsmede aan kinde ren geboren in September of October van het jaar 1946, een schoenenbon worden verstrekt, waarbij bon 604 van het in legvel wordt verwijderd. De door minister Beel gisteravond in zijn radiorede zie pag. 3) aangekondigde „politiële operaties", zijn gistermiddag om 24 uur Javatijd, 5 uur Nederlandse tijd, begonnen. Vit alle poften op Java rukten de Nederlandse troepen op, in Batavia bezetten zij de openbare gebouwen en de nutsbedrijven, die in republikeinse handen waren, terwijl zij een razzia uitvoerden onder verdachte personen. Ook de republikeinse ministers Gani en Tamzil werden aangehouden en naar een gebouw overgebracht dat door Nederlandse militairen werd bewaakt doch later kregen zij verlof naar hun ambtswoningen terug te keren om daar te verblijven. De republi keinse burgemeester van Batava, Soewirjo, is eveneens aangehouden en naar het re publikeinse ministerie van buitenlandse zaken gebracht. Maandagochtend om 11 uur Javatijd (4 uur Nederlandse tijd) waren alle openbare gebouwen in Batavia in Nederlandse handen. Dit waren de eerste berichten die uit Batavia officeel gemeld werden. De verdere handelngen zullen, zo deelde het Nederlandse opperbevel officieel mede, vandaag in een legercommuniquée worden bekend gemaakt. Het republikeinse persbureau „Antara", dat gisteren reeds meedeelde, dat „de Ne derlanders de republikeinse instellingen in Batavia overvallen hadden" dit in na volging van de republikeinse generaal Soe- dirman die van actie .zonder voorafgaande oorlogsverklaring" spreekt, maakt inmid dels reeds melding van Nederlandse lucht aanvallen. De vliegvelden bij Tjibeureun. Madioen, Soerakarta en Malang zouden zijn aange vallen door Nederlandse vliegtuigen, die „En Soekarno lacht" was de gedachte, die steeds meer Nederlanders tot de hunne maakten. Moge deze meest duistere figuur in het Indische drama snel worden geliquideerd! voorts treinen, steden en munitieopslag plaatsen met boordwapens beschoten, aldus volgens Antara. Antara zegt voorts dat boven Cheribon pamfletten van generaal Spoor werden uit gestrooid die de bevolking tot medewerking opriepen en dat marine-eenheden de haven van die stad binnenvoeren. Voorts zeggen republikeinse bronnen, dat de Nederlanders op. het front van West- Java in actie kwamen en dat overal mor tier- en mitrailleurvuur te horen is. (Voor vervolg zie pag. 2) STAND VAN ZAKEN Dr Beel: De vrijheid van handelen her nomen. Dr Van Mook: Slechts plaatselijk op treden. Gen. Spoor: Vasthouden aan beginselen van Linggadjati. Engeland: Teleurgesteld, wil bemidde len. Voor-Indië: Optreden bij de V.N. (als men republikeinse bronnen geloven wil. Australië: Boycott. E.V.C.: Actie voor algemene staking. N.V.V.: Aansporing tot rust, doch hou ding nog onbepaald. P. v. d. A.: Erkenning der noodzaak van militair optreden. K.V.P.: Optreden wordt gerechtvaar digd geacht. Amsterdamse bakkers: Aftasting der staking. Dr Gani: Amerika en Engeland „moe ten" onmiddellijk optreden. WELTER VANAVOND VOOR DE RADIO Hedenavond te 8.05 uur zal over de zen der Hilversum II de oud-minister van Koloniën Ch. J. I. M. Welter, lid van het Nationaal Comité Handhaving Rijkseen heid, een radiorede houden tot het Ne derlandse volk over de Indische kwestie. PALAR NEEMT ONTSLAG ALS KAMERLID EN VERLAAT P. v. d. A. De heer Palar is, in verband met de jongste gebeurtenissen in Indonesië, afge treden als lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal en heeft bedankt als lid van de Partij van de Arbeid. Palar heeft later nog verklaard,dat hij tegen de Regeringsverklaring heeft ge stemd, toen zijn partij er over moest beslissen. POLITIEK VAN BRANDEN EN VERNIELEN De republikeinse onder-minister Tam zil, verklaarde de Batavia, dat de 250.000 Soekarnistische soldaten geen weerstand kunnen bieden aan de Nederlanders. Hun taktiek wordt die der verschroeide aarde. DAT het Kamerlid Schoonenberg de minis ter van Oorlog verzocht heeft, dienstplich tigen, die voor het middenstandsdiploma studeren, reeds Vrijdagavond verlof te geven. DAT ditzelfde Kamerlid minister Huys- mans heeft verzocht, de cyfers voor het schriftelijk deel van het examen midden standsdiploma geldig te doen blijven, als de candidaten vóór aflegging van het monde ling gedeelte als dienstplichtige worden op geroepen. DAT B. en W. van R'dam op „Croos- wijk" een waardiger rustplaats aan de ge fusilleerde leden der verzetsbeweging willen geven met een gedenkteken, waarvan de kosten op resp. f 19.500 en f 7500 worden ge raamd, terwijl voor het gedenkteken een prijsvraag onder jonge beelhouwers wordt uitgeschreven. DAT B. en W. van R'dam voorstellen 350 woningen te bouwen langs de Plantageweg, op het terrein tussen Dijk- en Speelman straat aan de Willem Ruyslaan en aan de Oostzeedijk. DAT volgens een door de Prov. Water staat van Limburg opgemaakt rapport een ruimer gebruik van mergelsteen als bouw materiaal voor Z.-Limburg wel mogelijk is, maar het economisch niet verantwoord ls deze steen in verder afgelegen streken toe te passen. DAT gisteren te Oudenbosch èen nieuwe- Maria-veldkapel is ingezegend, welke door de studenten van de bisschoppelijke kweek school „St. Louis" aldaar is gesticht. DAT in het kader van de Benelux-toena- dering 130 tijdens de eerste wereldoorlog ln Amersfoort geïnterneerde Vlamingen en Wa len een bezoek aan die stad brachten en aan de autoriteiten een ets voor de Ko ningin aanboden. DAT de Comm. der Koningin in N.-Bra- bant, prof. de Quay, Zaterdag te Helmond de brug over de Z.-Willemsvaart heeft ge opend, welke beide stadsdelen weer met elkaar verbindt en in het kader der feeste lijkheden de heer en mevr. Boesman uit Den Haag met een ballon opstegen. DAT de in de hele wereld bekende fabriek van torenuurwerken B. Eijsbouts te Asten haar 75-j. bestaan herdacht en het perso neel een bustocht naar Scheveningen en Amsterdam maakte. DAT te Breda met een opvoeringvam „De hoefsmid van St. Saturin" het openlucht theater is geopend. DAT de op 27 Maart j.l. i.v.m. een graan - fraude te Breda gearresteerde burgemeester van de Belgische gemeente Baarle-Hertog, J. Loots, dezer dagen op vrye voeten is gesteld. DAT bij de Robaver een gedrukte uiteen zetting te krijgen is over de vraag, of men onder de „Vermogensheffing ineens" valt en zo ja, hoeveel men betalen moet. DAT 52 j. oud in Dekkerswald, by Nyme- gen, is overleden de A'damse notaris mr A. M. Blaisse. DAT B. en W. van R'dam de in Leiden afgestudeerde dr A. P. A. Vorenkamp, hoog leraar in de kunstgesch. aan het Smith College te Northampton (U.S.A.Mass.). hebben voorgedragen als directeur van Boy- man*. DAT te Dieren op bijna 70-j. leeftijd is overleden het soc.-dem. oud-gemeenteraads lid van Den Haag Z. Stokvis. DAT volgens de N.R.C. dr Ph. C. Visser, onze gezant in Zuid-Afrika, deze maand met zijn echtgenote per Boschfontein voor enkele maanden naar Nederland komt. DAT de kanselier le kl. van onze ambas sade te Brussel, J. H. Laatsman, wegens zijn bijzondere verdiensten voor Frankrijk tijdens de bezetting, benoemd is tot kapitein honoris causa in het Franse leger. DAT 66 j. oud te Delft is overleden ir. B. H. Nyenhuis. DAT er onderhandelingen gaande zijn over de aankoop van het bekende A'damse res taurant de „Poort van Cleef", ten behoeve van de P.T.T. DAT de arbeidsproductiviteit der by de oogst te werk gestelde N.S.B.-ers hoogstens 25 pet. bedraagt van die der andere hulp- arbeiders. DAT te Londen het huweiyk is voltrok ken tussen luit. A. J. de Haan van de Kon. Marine en een dochter van wijlen de graaf van Plymouth, pari. onderstaatssecr. van buitenl. zaken. DAT o-nze abonné J. J. de Kruyff, Haze- laan 26, te Wassenaar, gaarne zou vernemen of er in Holland (Michigan), nog nazaten wonen van ds H. G. Klijn, die daar in 1849 heentrok en er op 28 Nov. 1883, negentig jaar oud, overleed. DAT tegen de oud-N.S.B.-burgemeester van Egmond, Bergen en Hilversum, G. J. H. Fyn, voor het A'damse B.G. 12 jaar gev.- straf is geëist. DAT deze rubriek wordt vervolgd op x>ag. 2 Brief van Van Mook en een dagorder van Spoor „Linggadjati blijft richtsnoer van onze politiek." In een brief aan de republiek heeft dr Van Mook verklaard, dat de Nederlandse Regering na vele maanden geduld, on danks bijna voortdurende aggressie, zeer ongaarne en tot haar groot leedwezen tot de overtuiging gekomen is. dat de republiek niet bereid of onmachtig is, het bestand en de overeenkomst van Ling- gadjatit na te komen. De verwerping van een wezenlijke samenwerking door de republiek maakt de aanvaarding van de andere voorstellen der Regering krachteloos. Voedselblokkade, vasthouden van gijzelaars, gewelddadigheden, rede- Generaal Spoor, de opperbevelhebber van onze troepen in Indië, zal vanavond in hei radio-programma der Ned. Strijdkrachten tussen half 7 en 7 uur een toespraak hou den tot de familieleden der militairen, die begonnen zijn de republiek tot rede te brengen loze vernielingen, het voortgaan der aan knoping van buitenlandse betrekkingen, nopen de Regeriing haar vrijheid van handelen te hernemen ter uitvoering van Linggadjati. Generaal Spoor heeft in een dagorder ontkend, dat de Nederlanders oorlog zouden voeren tegen het Indonesische volk. Het beginsel van vrijheid, neerge legd in de overeenkomst van Linggadjati, blijft het onveranderde richtsnoer der Ne derlandse politiek, aldus verklaart de generaal. De E.V.C. schermt met algemene staking HET N.V.V. heeft haar houding nog niet bepaald. De Eenheidsvakcentrale heeft zioh tot het N.V.V. gewend met een verzoek om overleg te plegen over teen gemeenschap pelijk optreden inzake de gebeurtenissen in Nederlands-Indië. Tevens roept zij de „werkers" op, hun stem te verheffen tegen het geweld en herinnert aan haar voor stellen van 25 Juni aan het N.V.V. ter voorbereiding ener algemene staking. Het NVV-hoofdbestuur zal haar houding eerst hedenmiddag bepalen en doet inmiddels een dringend beroep op de arbeiders om noch op eigen initiatief, noch op dat van organisaties en groepen van personen, wie dan ook, het werk neer te leggen of on beraden stappen te doen. P. v. d. A. en K.V.P. erkennen 0e de noodzaak van geweld. Het hoofdbestuur van de P. v. d. A. kwam Zaterdagmiddag tot de conclusie, dat men in de bestaande omstandigheden het onvermijdelijke ener militaire actie moet erkennen. Het hoofdbestuur van de KVP noemt het optreden der Regering in een manifest, gerechtvaardigd. MR SANDERS NAAR NEDERLAND. De secretaris van de Commissie-Gene raal, mr P. Sanders, vertrekt Woensdag naar Nederland voor het uitbrengen van het rapport. Warmer, aldus De Bilt Tot morgenavond wordt verwacht: Windstille nacht met plaatselijk nevel of mist, morgen in de loop van de dag ge leidelijk weer iets toenemende bewolking, maar nog vrijwel nergens buienvorming, flinke stijging van temperatuur, matige wind tussen Zuid-West en Zuid-Oost- ZON EN MAAN Dinsdag, 22 Juli. Zon op 4.45 en onder 20.46; maan op 10.13 en onder 23.14. 24 Juli E.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1