Méér confectie-pakjes voor eigen gebruik
.HITTEGOLF" TE BATAVIA
ïtal. munitieschip in de lucht gevlogen
Regering: doen!
't Verklaarde
uitzicht
NIEUW* LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, 2 JULI WIT
WAAROM DE KLEDING NOG
ZO SCHAARS IS
Hoe is op het ogenblik de toestand in
de confectie-industrie? Een belangrijke
vraag, omdat we er allemaal zo didht bij
betrokken zijn.
Het antwoord er op gaf de heer J. N.
Kattenburg, de president-directeur van
de gelijknamige fabrieken in de hoofd
stad op de jongste aandeelhoudersverga
dering.
't Grootste probleem vormen ook hier
de arbeidskrachten.
De regering zei steun toe met zgn.
„displaced persons", en het ziet er naar
uit, dat het zal lukken in de loop van
dit jaar diverse geschikte krachten uit
het buitenland aan het bedrijtf toe te
voegen.
Hoewel het aantal arbeiders op het
ogenblik niet boven dat van 1946 uit
gaat, zijn productie en omzetten, dank
zij verdere rationalisatie ten opzichte van
vorig jaar goed vooruitgegaan. Toch,
wordt nog niet de vóóroorlogse kwaliteit
gemaakt.
De verhoging van de omzetbelasting
betekent, bij de millioenen-omzetten der
mij., een nieuwe last, daar ze zoals be
kend, niet mag worden doorberekend;
dit vormt een nieuwe aanleiding tot ver
dere productievergroting, teneinde toch
het begrote resultaat te verkrijgen.
Ook de machine-aanvoer, speciaal van
speciaal-machines, vormt een bottleneck,
hetgeen ten dele voortvloeit uit de de-
viezenpositie, ten dele echter ook ver
oorzaakt wordt door de lange levertijden
van de Amerikaanse industrie.
Wat de export betreft, is het niet
mogelijk geweest deze procentsgewijs op
te voeren tot vóóroorlogs peil. Voor de
eerste helft van het jaar bedraagt de
export ca. 30 van de omzet. In het
tweede halfjaar zal de uitvoer echter
sterk verminderen, omdat voor de bin
nenlandse markt veel meer moet worden
gefabriceerd. De export wordt bovendien
moeilijker door de invoerbeperkingen in
diverse landen, juist daar waar Katten
burg vóór de oorlog vaste voet had.
Zo konden bv. verleden jaar in Dene
marken geboekte orders ad f300.000 niet
worden uitgevoerd door de Deense in-
Ds. A. A. van Ruler cum laude
gepromoveerd
Onder zeer grote belangstelling vond
te Groningen de promotie cum laude
plaats van ds A. A. van Ruler. Ned. Her v.
predikant te Hilversum, benoemd tot
kerkelijk hoogleraar te Utrecht, tot d'octor
in de Godgeleerdheid.
Ds Van Ruler promoveerde op een
proefschrift, getiteld „De vervulling van
de wet" met als ondertitel „Een dogma
tische studie over de verhouding van
openbaring en existentie." Het voornaam
ste wetenschappelijke resultaat van ds
V-air Ruler's studie is:
De eesrte van de 19 daarbij behorende,
stellingen, luiden: „Dat de Wet vervuld
is, beteekent, dat zij op Gods wijze is op
gericht en van kracht gemaakt voor alle
tijden en voor alle volkeren." Promotor
was professor T. L. Haitjema.
voerbeperkingen. Gepoogd wordt nieuw
afzetgebied te krijgen, en tal van aan
vragen zijn er ook, doch alleen bij na
genoeg 100 zekerheid ten aanzien van
de betaling worden deze geaccepteerd.
Voor de oorlog kon met het Tilburgse
kamgarenproduct een artikel worden ge
maakt, dat in Amerika en Engeland vlot
kon worden verkocht, doch Tilburg kan
nu niet leveren en wat er uit Frankrijk
ingevoerd wordt is uiterst weinig. Het
wachten is nu op meer invoer en op
Tilburg.
Vijf jaar tegen een in functie ge
bleven burgemeester
Tegen de burgemeester van Lemster-
land (Fr.), mr M. Krijger, die niet is
weggezuiverd, is gisteren Voor het B.G.
te Leeuwarden 5 jaar gevangenisstraf ge-
eist, daar hij, op bevel van de S.D. in
Den Haag, zes Joden had laten arresteren.
De p.-f. noemde verd. geen slecht va
derlander, maar niettemin verantwoorde
lijk voor deze daad.
Tegen de marechaussées M. v. d. Kamp
en L. Eskens, die de opdracht van de
burgemeester hadden uitgevoerd, werd
6 jaar geëist.
MINISTER HAMELINK VAN OOST-
INDONESIë OP SCHIPHOL.
Op Schiphol is gisterenmiddag de mi
nister van Financiën van Oost-Indonesië
lm M. Hamelink aangekomen. Hij was
van de broer van de sultan van Koetei
vergezeld en zeide gekomen te zijn om
contact met de Nederlandse Regering te
hebben. Over de situatie in Indonesië
toonde hij zich hoopvol gestemd!
Hij betreurde dat Sjahrir de regering
niet leidt. (Wij haast ook.Red.)
Uncle Sam: „Als jij nu weer goede vriendjes wordt met Jan
Salie, krijg je van mij een paar centen voor je (r)ijs(t)je".
WEER IMPORT VAN MONDHAR
MONICA'S VOOR DE ORKESTEN.
Binnenkort zullen, voor het eerst na
1940, weer mondharmonica's worden ge
ïmporteerd in ons land., dat 1250 mond
harmonica-orkesten telt. De diatonische
instrumenten zullen tér beschikking wor
den gesteld van de orkesten en clubs,
terwijl de chromatische instrumenten in
de eerste plaats worden toegewezen aan
de artister. in de kleinkunst.
„Trouw" schrijft:
Het gaat weer niet goed in de Indische
kwestie.
De vloek der Indische politiek, het
praten, bedreigt ons weer.
Het praten, terwijl daden nu absoluut
noodzakelijk zijin.
Tijdens langdurige onderhandelingen
waren de zaken twee maanden geleden
volkomen duidelijk geworden.
De Republiek wist wat men aan Neder
landse zijde noodzakelijk achtte.
De Nederlanders wisten, dat de Repu
bliek niet bereid, noch in staat was aan
dat noodzakelijke mede te werken.
Wanneer de zaak zo duidelijk is, heeft
verder praten geen zin.
Dan moeten er daden volgen.
Maar er kwamen geen daden.
Er kwam een lange ultimatieve nota
van de Commissie-Generaal, waarin de
Nederlanders nog eens omstandig uiteen
zetten, wat er huns inziens ten aanzien
van alle aspecten der zaak diende te
geschieden.
Aanvaard dit, zeiden de Nederlanders
Maar de Republiek aanvaardde niet en
gaf harerzijds 'n omstandige nota terug.
Wanneer een duidelijke zaak in een
REEDS 70 SLACHTOFFERS
ALS DOOD OPGEGEVEN
Een vrachtschip, dat munitie van het
eiland Pantelleria naar de Italiaanse ha
ven San Stefano had vervoerd, is gister
middag tijdens het lossen in de lucht ge-
vloegen. Volgens de laatste berichten van
het Italiaanse nieuwsagentschap Ansa,
bedraagt het aantal doden 68, waaronder
zich 55 leden van de bemanning zouden
bevinden. De overigen zijn havenarbei
ders, terwijl ook de havenmeester bij
deze ramp om het leven kwam. In het
achterschip bevinden zich nog verschil
lende overlevenden, die door middel van
klopsignalen contact met de buitenwereld
hebben gezocht. Duikers togen onmiddel
lijk aan het werk om te trachten met be
hulp van steekvlammen de scheepswand
hier open te maken. De door hen ge
bruikte apparaten bleken niet in staat te
zijn om de stalen wand open te snijden
De klopsignalen, die door de reddings
ploegen aan 5 of 6 personen worden toe
geschreven, worden voortdurend zwak
ker, zodat men, nu de reddingspogingen
dreigen te falen, de hoop begint op te ge
ven deze ongelukkigen te kunnen redden.
TWEEDE TRANSPORT VAN DE
STIJKELGROEP HAD VERTRAGING.
Daar het tweede transport van de Stij-
kelgroep tegenslag heeft gehad met de
auto, zal de rouwstoet uit Berlijn niet
eerder dan vandaag of morgen de grens
bij Beek passeren.
ultimatief stadium gekomen is, praat men
niet verder, dan handelt men.
Maar de Nederlandse regering han
delde niet.
Op de ultimatieve nota volgde een
aide-mémoire, waarin de Nederlanders
nog eens herhaalden, wat al duidelijk in
de nota stond en' wat daarvoor tijdens
de onderhandelingen ook al duidelijk
was.
Op de aide-mémoire pleegde Soekarno
een nieuwe nota, waarin hij ook weer op
zijn stuk bleef staan.
Nu moesten er toch daden volgen van
Nederlandse zijde. Maar de daden, hoe
wel alles er voor klaar stond, bleven uit.
Toen deed de regering der Verenigde
Staten een duit in het zakje.
Hoe goed bedoeld ook en hoezeer de
nota der Verenigde Staten de strekking
heeft, het Nederlandse standpunt tegen
over de Republiek te steunen, deze inter
ventie werkt op dit ogenblik averechts.
Want zij geeft andermaal reden tot
praten.
En niets is voof Indië zo funest als
praten en verder praten
Want praten brengt de zaak geen stap
verder. Integendeel
Terwijl er gepraat wordt, gaat Indië
naar de kelder en Nederland daarbij.
Dat weet de Nederlandse regering.
Maar daarom moet de Nederlandse re
gering de knoop ook doorhakken. Zij is
verantwoordelijk. Niet de Republiek is
verantwoordelijk. Niet de leiding van de
P. v. d. A. Niet de regering der Verenigde
Staten.
De Nederlandse regering is verant
woordelijk.
Maar al te zeer heeft de Nederlandse
regering geaarzeld haar zelfstandige ver
antwoordelijkheid te aanvaarden.
Zij heeft getracht al die instanties, die
niet verantwoordelijk waren, te winnen
voor haar standpunt.
Dat is prachtig. Maar als dat gaat ten
koste van het uitstel der aanvaarding van
haar eigen verantwoordelijkheid op het
ogenblik, dat die eigen verantwoordelijk
heid voor God en mensen tot in de verste
consequenties moet worden gedragen op
straffe van de mislukking van Neder
lands taak en roeping, dan is dat een
onberaden, rampzalige en moreel vol
strekt verwerpelijke politiek.
Wij zouden de Nederlandse regering
willen toeroepen: Staakt deze politiek.
Ziet op Uw eigen verantwoordelijkheid,
die U op dit ogenblik duidelijk voor ogen
staat. Handelt naar die verantwoordelijk
heid Onverwijld, vastberaden en krach
tig.
Gij weet wat er geschieden moet.
I Tussen Moskou en
I Parijs ligt de weg
I naarLonden.
V
Als wij het verloop der Parijse conferentie
nog even samenvatten, komen wij tot de vol
gende conclusies: Tegenover de geringe mate
van goodwill", stond weer een veel scher
pere achterdocht, hetgeen tengevolge had,
dat de tegenstelling „AmerikaRusland," die
heel de wereldpolitiek overheerst, blijkbaar
niet meer te overbruggen is. Moskou bracht
dit teleurstellend resultaat en Parijs schijnt
op een débacle uit te lopen. De Russische
politiek bevat echter een zeer verrassend
element, zodat men zich nog aan een Stalin-
strohalm kan vasthouden. Maar de feiten
zijn zeer verontrustend, zelfs al zou nog een
embryonaal compromis mogelijk zijn. waar
in wij niet geloven. Men verwacht trouwens
algemeen, dat de conferentie der drie mi
nisters. reeds zonder enig resultaat geëin
digd is. En een „compromis," te elfder ure....
zou men werkelijk menen, dat het de Russen
ernst is, dit te realiseren? De geheimhou
ding der besprekingen werd geschonden en
evenzo kan het winst betekenen, als wij
nu definitief weten, dat de controverse
.Amerika—Rusland" op geen enkel punt
meer verdoezeld behoeft te worden. Reuter
was er gisteren reeds van overtuigd, dat de
conferentie afgelopen was en de kleurige,
schone zeepbel van een economisch plan voor
Europa, waaraan Rusland, Engeland en
Frankrijk zouden medewerken, uiteengespat
is. Als gevolg hiervan, zullen dan Frankrijk
en Engeland samen, dus zonder de Sowjet-
Unie, met de uitwerking van het programma
van Marshall beginnen. Er zal dan als de
Russen negatief blijven een Westelijk blok
tot stand komen, hetgeen de Sowjet-TJnie als
een blok aan het communistisch been zal
voelen. De schuld hiervoor treft niet Bevin
en Bidault, maar Molotof, die als manager
voor Stalin optreedt. De Russen voelden niets
voor een eenheidsplan voor geheel Europa,
omdat zulks het vijfjarenplan der Sowjets
in de war zou sturen. De „Times" erkent
deze Sowjet-klacht, omdat immers het Rus
sische vijfjarenplan gericht is op de .pro
gressieve exploitatie" van Oost-Europa. Rus
land de conferentie van Moskou heeft het
bewezen is niet gebaat met een „verenigd
Europa." omdat de verf der verschillende
ideologieën dan in elkaar zou vloeien en
Stalin is nu eenmaal dol op enkel rood! Het
reeds geciteerde, Engelse blad zegt naar aan
leiding van het standpunt van Molotof: „dit
is de politiek van verdeel en heers en....
verslind je slachtoffers één voor één!" Maar
ook .zonder Rusland, wordt het plan voort
gezet. want. zoals de „New York Herald" met
klem betoogt, „de toestand in Europa duldt
geen halve maatregelen en ook geen uitstel
meer." Volgens de wens. feitelijk een voor
waarde. van Marshall, moesten de Europese
landen een economisch plan voor Europa als
eel opstellen, maar Rusland wilde, dat
elk land afzonderlijk een lijst van zijn
economische behoeften zou indienen. Het
Duitse probleem mocht, volgens het Russische
standpunt, slechts op de conferentie van
Londen, die in November gehouden zal wor
den. ter sprake worden gebracht. Molotof is
niet gezwicht voor het argument van Bevin,
dat Marshall nu eenmaal een gecombineerd
plan wenst, juist om de verdeeldheid tegen
te gaan. Bevin stelde een Europees vierjaren
plan voor. Dit hield in, de vorming van een
coördinatie-commissie, die een programma
moest vaststellen. Het vierjarenplan van
Bevin beoogde o.a. na te gaan, hoe het „her
stel" door productieverhoging kan worden
bereikt en onderlinge uitwisseling der hulp
bronnen. Als men hiervan poolshoogte ge
kregen had en wat een omvangrijke taak
lag hier niet in het verschiet, zou worden
bepaald, welke hulp van buitenaf nodig was.
Dus bijv. hulp in de vorm van kapitaals
goederen, steenkool, voedsel, waar alle sta
ten na de oorlog enorme behoefte aan heb
ben. Deze commissie, waarin o.a Frankrijk,
Engeland, Rusland en nog vier andere lan
den vertegenwoordigd zouden zijn. zou ge
bruik maken van de instelling der „Ver.
Naties," de „economische commissie voor
Europa" en voor wat Duitsland betreft, zou
den in de besprekingen, de opperbevelheb
bers moeten worden erkend. Molotof heeft
tegen dit alles zijn onoverkomelijke bezwaren
geuit en werd zelfs geestig, bewerende dat
hierdoor ,,de kleine naties onder de druk
de1- grote mogendheden zouden geraken"
alsof Rusland zelf ooit iets anders doet dan
druk, pressie uitoefenen op zijn kleinere
randstaten, tot deze geheel in de greep van
Stalin zijn. Zoals wij gisteren reeds hebben
vermeld, heeft de Britse ambassadeur te
Washington nog een spoedbespreking gehad
met Marshall, waaruit bleek, dat Marshall
volkomen achter Bevin stond, hetgeen na de
publicatie van het Russische nieuwsbureau
Tass, de stemming nog ijziger deed worden.
Tenzij, wat niet voor de hand ligt, de
Russen nog water in hun wodka doen, zal
Parijs de tegenstelling „AmerikaRusland"
eer hebben verscherpt, en bestaat dus de kans
op een Europa, noodlottig verdeeld in twee
kampen, een afsplitsing in een Oostelijk en
Westelijk economisch e n politiek blok en
geraken Duitsland en Oostenrijk nog meer in
de knel. Ten aanzien van deze twee landen
blijft het dan een „politiek-touwtrekken"
door Amerika en Rusland De „zinkput in
het midden van Europa," waarop Bevin
indertijd in zijn Lagerhuis-rede doelde blijft,
want er komt dan geen economische éénheid
tot stand De enige hoop op een oplossing,
een „compromis inzake de tegenstelling
„Amerika—Rusland" vindt slechts grond in
het feit. dat de Sowjets hun politieke en
economische penetratie op de duur niet kun
nen redden dan door een lening van....
Amerika! Russische surprises blijven dus
altijd nog mogelijk
Laat de flauwhartigen, de aarzelenden,
de op een afstand geïnteresseerden voor
wat ze zijn. Leunt niet op deze gebroken
rietstaven.
Doet Uw plicht.
Gij kunt dat. Gij hebt er het vermogen
toe
Toont U in deze beslissende uren een re
gering, dien naam waardig, Nederland en
Indië tot zegen!
Praat niet, aarzelt niet, maar doet wst
ge doen moet!