Ned. Regering moet thans voet bij stuk houden Britse problemen 't Verklaarde uitzicht Hoe „bruin" aan „blank" de hand toesteekt...! Ramadier schudt financiële klit van z'n colbert NIEUWE LEroSCHE COURANT 3 DINSDAG, H JUNI 19« DE INDISCHE KWESTIE IN DE PERS De drukke nota-wisseling der laatste dagen tussen de Commissie-Generaal en Sjahrir is ir_ de pers een dankbaar onder werp. ,D e T ij d" (R.K.) trekt er de con clusie uit, dat Sjahrir's zoete broodjes de Nederlandse Regering niet bijster meer blijken te smaken. Onder de huidige om standigheden acht het blad het een goed teken, dat Nederland een vastberadenheid toont, die in dit uiterste stadium geboden is en maakt zich zelfs reeds vertrouwd mnet de gedachte aan een militaire actie. Een actie van totaal andere strekking en betekenis dan „de koloniale oorlog, die anderen hebben gewild en ook nu nog wensen." Een merkwaardige uitlating, die het blad motiveert met te zeggen, dat de actie «nodig zal kunnen zijn om de Er zijn weer druiven, al zullen ze voor de meeste mensen nog te duur zijn, om er volop van te genieten. Burgemeester Meissen van Wateringen laat zich deze kostelijke vruchten alvast goed smaken! SCHUMAN UITGEJOUWD DOOR DE COMMUNISTEN In aansluiting op het „Verklaarde Uit zicht" van heden, laten wij hi'er het be richt volgen, dat na herziening van hun besluit, de financiële commissie uit de „nationale vergadering" het bezuinigings plan der regering toch heeft aangenomen, met 22 stemmen vóór, 18 tegen en 4 ont houdingen. Men acht het nu vrijwel zeker, dat het bezuinigingsplan van Schuman door de voltallige nat. vergadering zal worden goedgekeurd. De communisten demon streerden voor het getoouw der nat. ver gadering. Zij jouwden Ramadier en Schuman uit, maar de politie hield de duizenden demonstranten op een afstand door pantserwagens en gasbommen in reserve te houden. Zo kon men dus de hekken van het Palais de Bourbon niet naderen, al was het communistische hek •weer eens van de dam! Intussen blijft het roerig, want in de departementen „Nord" en „Pas de Calais" staken 15.000 mijnwerkers, omdat het brood slecht smaakt en te Parijs hefbben 4000 arbeiders VOLGEND JAAR WEER EEN „PRIMA- VERA" TE ROTTERDAM Evenals Den Haag zijn „Hofstadbloem" terug heeft gekregen, zo zal Rotterdam zijn bloemenexpositie ..Primavera" in ere herstellen. De eerste na-oorlogse tentoon stelling heeft het volgend jaar plaats van 19 t/m 29 Maart in de Rivièrahal. Van 27 Juli tot 3 Aug. wordt in. het slot Fommersfelden te Bamberg (Did.) een Bach- week gehouden o.l.v. Ferdinand Leitner uit llünohen. De naderende 15de Juli, de datg, waarop volgens de voorwaarden der Amerikaanse lening, aan de landen, die Engeland goede ren leveren, de vrije beschikking moet wor den gegeven over Sterling-tegoeden uit lopende transacties, vestigt opnieuw de aan dacht op de moeilijkheden, waarin Engeland Zich tengevolge van de oorlogsinspanning bevindt. Het is bekend, dat het land in snel teimpo de doliarlening verbruikt, zo-dat vroeg in 1948 het credaet zal zijn uitgeput. Het ter beschikking stellen van vrije Ster ling aan buitenlandse leveranciers zal, wan neer geen regeling daaromtrent wordt ge troffen, leiden tot een versterkte opvraging van dollars. Het is duidelijk, dat de positie van het. land daardoor een verdere verzwakking kan ondergaan. De handelsbalans met de Ver. Staten is in hoge mate passief en biedt weinig kansen om op korte termijn een in grijpende verandering te ondergaan. Het handelsverkeer met andere landen is nog te weinig op gang gekomen, om voldoende compensatie te bieden voor de importen uit Amerika. Als straks de Amerikaanse credieten uit geput zijn, wat dan? waarborgen van orde te scheppen, waar onder de realisering van het accoord van Linggadjati verzekerd is. Wij menen, dat het standpunt der oppositie, die ook nu nog door „De Tijd" beschuldigd wordt van het drijven naar een .koloniale" oorlog, steeds is geweest: orde en recht scheppen, opdat aaai het waarachtige nationalistische streven der Indische vol keren inderdaad op democratische wijze kan worden tegemoetgekomen. Dit is blijkbaar nimmer tot „De Tijd" doorge drongen. Overigens zouden wij „De Tijd" willen voorstellen, eens uit te rekenen, hoeveel slachtoffers het onder de Indi sche bevolking al heeft gekost, dat de" „waarborgen van orde" reeds zo lang ont breken. Het eveneens R.K. blad „De Maas bode," dat altijd min of meer sceptisch tegenover de republiek heeft gestaan, be pleit met klem een voet bij stuk houden, waardoor het resultaat van veel onge lukkig gemanoeuvreer nog niet zo onge lukkig behoeft te zijn. Wat in de laatste dagen is gebeurd noemt het blad: „De In dische delegatie en de regering te Djokja werden stevig met de rug geplaatst tegen de muur (Linggadjati), die met hun hulp en toestemming was opgetrokken; uit wijken werd niet meer geduld." Het kan LINGGADJATI OPNIEUW VERKRACHT Sjahrir, die een onderhoud met de Britse consul-generaal had, zal heden naar Djokja vertrekken voor een kabinetszit ting, waartoe ook Hatta uit Sumatra is opgeroepen. Volkomen in strijd met Ling gadjati zet Salim zijn reis door Arabië voort. Te Damascus onderhandelt hij over de erkenning van de ..Indonesische onafhankelijkheid" en verklaarde aan Ass. Press over de samenwerking der re publikeinse leiders met de Japanners, dat elk land, hetwelk onder een onrechtvaar dig koloniaal bewind staat, het recht heeft samen te werken met ieder, wie het maar wil. In Australië poogt Usman, hoofd van de republikeinse diplomatieke en consu laire dienst, consulaten te vestigen, hoe wel zonder succes. van de Citroën-fabrieken het werk neer gelegd, terwijl de 5000 bank-bedienden nog stakende in de Parijse parken zitten! Een later Reuter-telegram uit Parijs meldt nog, diat het diebat in de Nationale Vergadering de ganse nacht voortduurde en zelfs hedenmorgen half negen nog niet beëindigd was. De expert der communisten, Duclos, wees de plannen der regering van de hand en stelde ter bezuiniging een eigen plan voor, waarbij de legerbegroting met 33 percent, dus één diende, zou wordlen inge krompen. Ndet voor niets sprak de Britse minister van Handel onlangs over ,,de geihele econo mische toekomst, d'ie op het spel stond". Het land bevindt zich in economisch ge vaar, aldus minister Cripps, en als de pro ductie niet opgevoerd wordt, zal straks niet meer geïmporteerd kunnen worden dan er geëxporteerd wordt. Het Witboek, gepubliceerd door de Britse regering, erkende, dat er een crisis van onderproductie bestond, welke het land voor ernstige problemen stelde. Op de een of andere wijze zal er een op lossing voor de moeilijkheden moeten wor den gevonden Men kan het zoeken in een aanzienlijke vermindering van de invoer, maar dan loopt men kans dat de arbeids productiviteit, die al veel te wensen over laat, verder terugloopt, met ongunstige ge volgen voor de nationale productie Als men echter rekent, dat de helft van de import bestaat uit levensmiddelen., dranken en tabak, dan kan er mogelijk nog wel iets ter inkrimping van de invoer bereikt worden. Het alternatief is het besnoeien der uit gaven in het buitenland. De Britse legers in Duitsland en in het Nabije Oosten zouden kunnen worden verminderd, maar het is duidelijk, dat de tanende positie van het Britse Rijk daarmede de genadeslag zou kunnen krijgen. En zolang Ernest Bevin minister van Buitenlandse Zaken is, zal zulks zeker vermeden worden. De derde mogelijkheid is een uitbreiding ook niet meer geduld worden, is, terecht, de conclusie. De hoofdredacteur van het „Alg. Handelsblad," die niet zo lang ge leden uit Indië is teruggekeerd, ziet de tactiek der republiek duidelijk: de lijn iets laten vieren, wanneer de toestand critiek wordt, de onderhandelingen sle pende houden, tijd winnen en de tijd nood voor Nederland, financieel en mili tair, vergroten. Daartegenover stelt hij het enig juiste Nederlandse standpunt: niet afwijken van een eerlijke en vol ledige toepassing van de grondbeginselen van Linggadjati. Een gans ander geluid laat uiteraard De Waarheid horen. Hierin noemt de heer Koejemans de brief van de Com missie-Generaal een stuk „dat veel be weert, weinig bewijst en kennelijk aan stuurt op een definitieve breuk met de republiek." Daartegenover stelt hij de brief van Sjahrir, die „zakelijk en precies" is. Hij vraagt dan ook, of regering en Comm.-Generaal zullen doorhollen als een dolle hond op de eenmaal ingeslagen weg en of men steeds wil proberen, het onder ste uit de koloniale kan te halen! Der gelijke taal moet wel een kolfje zijn naar de hand van Sjahrir en de zijnen. Enig Nederlands nationaal besef kunnen wij er niet in ontdekken. Verschillende andere bladen, w.o. „Het Vrije Volk", lieten zich over de impasse nog niet uit. De bevrijding van Nederlanders en Ambonezen in de republiek wordt een aanfluiting. Thans heeft het hoofd van het evacuatiewerk, kapt. v. d. Wall Bake verklaard, dat behalve duizenden, die on der dwang tot republikeins staatsburger „gebombardeerd" zijn, ook vele Neder landse vrouwen en kinderen in kampen vertoeven, o.a. te Tasikmalaja en dat de republiek de Nederlanders niet toestaat, haar te bezoeken. De evacuatie van 10.000 Ambonezen, enz. wordt gesaboteerd. Reeds maandenlang liggen drie schepen te Soerabaja werkeloos. Thans is de ver gunning der republiek om de „oorlogs graven te registreren, waarop twee jaar gewacht was, opnieuw ingetrokken we gens de „politieke toestand". De repu bliek is het enige gebied in Z.O.-Azië, waar dit werk onmogelijk is. Honger heeft 78 Madoerezen met 36 vrouwen en kinderen naar West-Borneo gedreven, maar in de door onze troepen bevrijde vlakte van Tjiandjoer keren de landbou wers naar de verwaarloosde sawah's terug. Acht rijstpellerijen zijn weer in werking. Ook de Javanen komen in ver zet tegen de republiek, daar te Soera baja een Oost-Javaanse volkspartij is op gericht. Gisteren werd gemeld, hoe vier Nederlandse soldaten tegen de republi keinen sneuvelden en velen gewond wer den, thans deelt de Kon. Marine te Ba tavia mede, dat een Nederlands oorlogs schip in Straat Bali door twee Indone sische kustbatterijen beschoten werd en het vuur beantwoord heeft. Tenslotte een verklaring van het re publikeinse ministerie van voorlichting: ,.Moge de vriendschapshand.... aan de Nederlanders toegestoken aanvaard worden." der credietbasis in Amerika. Daartegen be staan zo-wel van Amerikaanse als van Britse zijde vooralsnog bezwaren. Maar het zo-u wel eens kunnen zijn, dat on-der de dTuk der om standigheden de weerstand gebroken wordt. Het is overigens niet uitgesloten dat het bekende voorstel-Marshall uiteindelijk een succes wordt. Maar naar ons gevoelen zal het tijd kosten. De steenkolencrisis van de vorige winter was een symptoom van de moeilijke worste ling des lands om de productieproblemen te boven te komen. Men kampt in Enigeland met het probleem der grondstoffen, met een tekort aan arbeiders, met een gebrek aan arbeidsinspanning. Het nationaal inkomen liep in 1946 terug tot 7.974 millioen pond 1946 8.340 millioen pond.). De verbruikers besteedden in het afgelopen jaar 6.854 mil lioen pond. Het hoogste niveau, dat ooit ge registreerd is en het nationaal inkomen aar dig benadert. Desondanks kon de nationale consumptie slechts zeer ten dele bevredigd worden. Het gestegen prijsniveau speelt het volk parten. De hoge prijzen, welke betaald moeten worden voor de Amerikaanse Im port, remmen de wederopbouw des lands. Een prijsdaling op de Amerikaanse markt zou dus zeer welkom zijn. Het zal duidelijk zijn dat het Britse volk voor een muur staat. En de problemen in ons land liggen veelszins in gelijke richting. Vandaar dat de ontwikkeling in Engeland voor ons zo belangrijk is* Dezer dagen ontving de Franse premier, Ramadier, in het hotel Matignon een staf van vijfentwintig persattachés en te oordelen naar hetgeen Ramadier, te dier gelegenheid, bij wijze van reclame, gezegd heeft, lijkt het wel of er in de republiek geen vuiltje aan de lucht is. Men moet zei hij in het buitenland wel de indruk krijgen, dat Frankrijk voortdurend in moeilijkheden wordt gebraoht door hevige sociale bewe gingen en beroeringen. Hier en daar is in derdaad wel sprake van abnormale manifes taties, maar in de meeste steden en dorpen is er van agitatie geen sprake. Sinds de bevrijding gaat het goed met de ravitaille ring, marcheren de regeringsdiensten en instellingen uitstekend en ook het „herstel" wordt verwezenlijkt. Ramadier zou de laat ste zijn, om te ontkennen, dat er zich ook geen politieke moeilijkheden voordoen, maar.... dat is een soort van spel, waar de Fransman behagen in vindt. En in lyrische bewoordingen eindigde hij: Frankrijk is, wat het altijd was, stabiel, arbeidzaam en onder een bewegelijk oppervlak, vertoont het een hechte structuur. .Goeie morgenMen moet Fransman zijn om politieke moeilijk heden „een soort van spel" (espèce de jeu) te noemen, maar ik vermoed, met alle respect voor deze suggestieve reclame, dat èn Blum èn de minister van financiën, Robert Schu man, en vermoedelijk ook Ramadier zelf van dit spelletje, waarin vooral de communisten meester zijn, meer dan genoeg hebben. De Franse bladen trouwens, doen deze poging tot hypnotisering van het buitenland weer te niet. Het ontbreekt niet aan frontaanvallen op de regering, aangezien de ongezonde loon- en prijzenpolitiek de economische bloeds omloop volkomen heeft verstoord. Een rechts blad als de „Figaro" erkent weliswaar, dat de maatregelen van Blum om de franc te redden, goed bedoeld waren, maar dat dit experiment toch ook weinig effect gesor teerd heeft en de huidige regeringspolitiek in nevelen gehuld blijft. Linkse bladen dringen aan op een algehele reorganisatie der prijs- beheersing; er is, volgens „l'Aube", het blad der Republikeinse Volkspartij, geen strak omlijnd economisch plan. Het „spel," waarop Ramadier doelde, dit zeer gevaarlijke spel, dat tot onverantwoordelijke massa-stakingen leidde, heeft handenvol geld gekost, want de loonsverhogingen moeten toch ergens vandaan komen. De heer Abd-el-Krim, die van het stille Réunion naar Egypte wist te vluchten en daar aan Marokko zit te knagen, had de 137 milliard, het nieuwe deficit op de Franse begroting, ook al niet als cadeautje meegebracht. De hele Franse „gordel van smaragd" verschiet van kleur en neigt tot sterke daling in waarde. Inzake het Roedgebied is nog niets definitiefs be kend en Frankrijk wenst immers de eerste staalproducent van Europa te worden. Waar moet de 137 milliard vandaan komen, een zacht prijsje voor de ingewilligde loon eisen? Het bezuinigingsplan van Robert Schuman, die boven op de Franse schatkist zit te trappelen, staat er slecht voor. De sociale beroering, die zich uitte in omvang rijke stakingen, heeft de staat en de grote industriën handenvol geld gekost. Het stands- punt van Ramadier viel niet vol te houden en het compromis, dat met de stakende spoor wegarbeiders gesloten moest worden, omdat het vrijwel lam gelegde verkeer tot alge hele economische ontwrichting zou hebben geleid, kost alleen al tien milliard francs. Verhoog nu de tarieven, betaal een halve franc per kilometer meer voor het spoor kaartje, dan zou men er zijn. Neen, dan is men er niet, want de reiziger moet die halve franc per kilometer toch ook weer ergens vandaan toveren of het evenwicht tussen lonen en prijzen wordt opnieuw verstoord. Inmiddels weten wij, dat het met de begro tingsvoorstellen van de minister van finan ciën, Robert Schuman, niet vlot. De finan- tiële commissie van de nationale vergadering verwierp met 16 tegen 13 stemmen het in gediende plan en de regering was er als de kippen bij om de commissie te verzoeken, de zaak nog eens onder de politieke loupe te nemen en het vonnis te herzien. Ramadier moet heden in de nationale vergadering een verklaring afleggen over het noodzakelijke bezuinigingsplan, zoals Schuman het heeft opgesteld. Er zal, als Ramadier in de „na tionale vergadering" reclame maakt voor het plan hetgeen heel iets anders is, als een exposé voor de persattachés menig hartig woordje gesproken worden. Er moet een „mo tie van vertrouwen in de regering" worden uitgebroed en crisisgeruchten komen alweer aangevleugd. Met wat voor doel zou men op een nieuwe regeringscrisis willen aansturen, om de communisten soms weer in het kabi net te doen rondspoken, nadat men ze als lastige klanten pas heeft geëlimineerd? Geen Frans burger zal er een franc rijker door worden als de communisten óók in het kabinet hun obstructie-politiek weer kun nen voortzetten; dat is bij herhaling geble ken. De nachtmerrie der economische ineen storting keert weer terug: inflatie en o.p de zwarte markt" springt de dollar omhoog. De Gaulle, in Napoleontische houding, over ziet peinzend, dit slagveld der politiek. Hoe zijn de kansen? En Ramadier. juist op het punt staande een duik naar de franc te nemen, die in de Seine gerold ls, voelt plotseling, dat Molotof hem in de armen valt. „Zeg, ligt daar aan de kant niet een dollar?" vraagt hij zijn Franse collega. Het plan Marshall kan voor Frankrijk de redding zijn. OOK IN INDIË MOET PORTO BETAALD WORDEN! Herhaaldelijk nemen soldaten of andere personen die uit Nederland naar Indië ver treken post pakjes e.d. voor in Indië ge legerde militairen mee en posten die daar, zonder dat de portokosten voldaan zijn. Er gelden in Indië voor de veldpostdienst ecehter dezelfde bepalingen als voor de Ned.-Indiache P.T.T.-dienst. Portvrijdom bestaat alleen voor brieven en briefkaarten tot 20 gram van militairen. Het publiek wordt dan ook aangeraden, dergelijke zen dingen langs de normale weg. via de post te versturen. Neen, dit is geen herleefde Arbeidsdienst! Door de zware zeeklei, waaruit de bodem bij Delfzijl bestaat, vindt men bij dit stadje geen normaal strand. Thans trekken de mannelijke inwoners er met schoppen op uit, om het kunstmatige strand, dat tijdens de oorlog verdween, te herstellen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 3