W. Barentszgrondlegger onzer walvisvaart
Pierino, het 9-jarige Italiaanse wonderkind
JTIEUWE LEtDSCHE COTJRAfft
ZATERDAG, 14 JUNI 1MT
WAAROM ONZE HUIDK T
BARENTS7
WALVISVAARDER
ERD GENOEMD
WILLEM
20 Juni a.s. is het 350 jaar geleden, *Villem Barentsz overleed. Bij het horen van
deze naam denkt men onwillekeurig aan de gelijknamige walvisvaarder, die in de
laatste maanden de van ouds beroemde walvisvangst aan de vergetelheid heeft ont
rukt en weer in het middelpunt van de belangstelling heeft geplaatst. Iedereen sprak
over de „Willem Barentsz" en men was verlangend te vernemen, welke resultaten
de moeilijke reis had opgeleverd. Reeds het feit, dat na ruim drie eeuwen de naam
van Willem Barentsz in onze maatschappij nog wordt gebezigd, demonstreert klaar
de belangrijkheid van deze persoon, die inderdaad voor ons land van grote betekenis
is geweest. Wij vonden in de herdenking van de 350ste sterfdag van Barentsz, die als
historische figuur bij velen onbekend is. aanleiding om onze lezers iets te vertellen
over zijn werk en de invloed, welke hij ongetwijfeld op bepaalde terreinen van
de zestiende-eeuwse samenleving heeft uitgeoefend.
Moeilijke tijden.
De benarde tijden, waarin ons land In
de tachtig-jarige oorlog was komen te
verkeren, hadden de bloei en de ontwik
keling van de handel ten zeerste belem
merd. Doch de vijand moest sterk en
slim zijn, wilde hij dit middel van be
staan kunnen vernietigen. De moed,
waarmede men in Holland was bezield,
stond er als 't ware borg voor, dat na de
woelige jaren het licht spoedig opnieuw
zou beginnen te gloren.
Verandering.
Toen Maurits echter kwam, ondergin
gen de situaties ingrijpende wijzigingen.
Hij zwaaide met krachtige 'hand de
sohepter en. wist met behulp van een ge
disciplineerd leger tal van steden te ver
overen, ten gevolge waarvan de macht
van Spanje aanmerkelijk verminderde.
We kunnen wel zeggen, dat er voor de
handel een periode van groei en bloei
aanbrak. De Portugezen hadden in de
vijftiende eeuw reeds de zeeweg naar
Imddë ontdekt. Lissabon werd toen de
stapelplaats voor de Indische producten.
Ook de Hollanders maakten er dankbaar
gebruik van om de voortbrengselen van
het Noorden van de hand te doen voor
begeerlijkheden uit 'het Indische Rijk.
Hierdoor werd onze handel uitgebreid en
op elke zee trof men dan ook Nederlandse
schepen aan. Met vele landen, die ook
ijverig meespeelden in het orkest van de
gróte mogendheden, werden handels-
acooorden afgesloten. Beladen met de
kostbaarste producten kwam men ons
land binnen. Deze „zaken van verre"
maakten ons land tot ver buiten de gren
zen bekend.
Maar
Dochals er geen „maar" aan ver
bonden is, is het verhaal niet compleet,
zouden we haast zeggen. Er gebeurde
voor de handel iets vreeswekkends. In
1580 ni. werd Portugal veroverd door
Spanje, met het directe gevolg, dat ook
die „goudmijn van Europa", Lissabon, in
handen van de vijand kwam. Voor de
Hollanders werd dit een onaangename
tijd. De Spaanse koning Filips behandel
de de kooplieden met de meest schande
lijke willekeur. Soms deed hij hun geen
overlast aan, maar kwam er een „kwade"
tijding uit het „verwenste" Noorden,
dan greep hij alle middelen aan om de
Hollandse afnemers schade te berokke
nen.
Hierin ligt eigenlijk de oorzaak van
het in onze geschiedenis zo glansrijke
feit, dat Holland alle zeilen bij ging zet
ten, om zelf een weg naar Indië te vin
den. Men wilde niet afhankelijk zijn van
de wil van een wispelturig vorst. Ook in
deze voelden onze voorvaderen heel zui
ver, wat zelfstandigheid en vrijheid be
tekende. Door enige mannen was er wel
eens naar onbekende streken gevaren,
doch met positief ernstige bedoelingen
had men nog geen tochten ondernomen.
Daar zou men dus een begin mee maken.
Suggesties en initiatieven.
Er was in Amsterdam een dominee, die
zich zeer interesseerde voor de zeevaart.
Deze predikant suggereerde, dat de mo
gelijkheid voor het vinden van een zee
weg naar Indië niet uitgesloten mocht
worden geaoht. Er waren er, die de me
ning van deze deskundige deelden, zodat
het niet lang duurde, of de tocht kon
worden aanvaard. In 1594 koos de eerste
„vloot" het ruime sop naar de koude
IJszee. Deze taak was gemakkelijker dan
die van Columbus en zijn mannen, die
met de angst, dat ze nooit meer zouden
terugkeren, om het felst vochten en zelfs
hun „leider" met de dood bedreigden, als
deze niet onmiddellijk koers veranderde.
aar dit neemt niet weg, dat wij de ge-
v.aagde onderneming van de mannen
naar het Noorden niet mogen onder
schatten. Na een schijnbaar vruchtbare
reis kwamen zij in Holland terug met de
mededeling, dat zij een doorgang in de
buurt van Azië hadden ontdekt. Doch
toen zij voor een tweede keer bij deze
plaats aankwamen, bleek, dat zij zich
schromelijk vergist hadden. De zee was
vol drijfijs, ten gevolge waarvan de auto
riteiten in Holland besloten, niet meer
pogingen aan te wenden. Het karakter
van het vooruitstrevende Amsterdam kon
deze bepaling echter niet verdragen.
Men moet 'het er niet bij laten zitten na
Wat tegenslag, zo sprak men.
Het waagstuk.
Weer werd een aantal schepen toege
rust, met als opper-stuurman'Willem Ba
rentsz en als gezagvoerders Heemskerk
en De Rijp. Deze kloeke lieden hebben
onbeschrijfelijke ontberingen geleden. De
schepen vroren in en er was geen kans
meer zich aan de onafzienbare ijsmassa
te ontworstelen. Ruim een half jaar wa
ren de mannen genoodzaakt op het eiland
Nova Zembla te verblijven. En het wekt
geen verwondering, dat in deze nood
verscheidene van hen het leven hebben
moeten laten. Toen de verschrikkelijke
winter ten einde was en de terugtocht
naar het Vaderland werd begonnen, gaf
ook de geëerde en geliefde Willem Ba
rentsz de geest. Hij was voor zijn lot
genoten steeds een vader geweest. v
Ovaties en resultaten.
Dat de overlevenden bij hun aankomst
in ons land heel wat spontane ovaties in
ontvangst mochten nemen, behoeft nau
welijks vermeld. Jammer was het, dat de
resultaten van al dat zwoegen zo uiter
mate gering waren en dat er zoveel leed
en ellende geleden was. Waren de uit
eindelijke resultaten werkelijk gering?
Toch menen wij van niet. Wij mogen bij
alle sombere feiten niet uit het oog ver
liezen, dat deze kranige zeelui mede de
grondslag hebben gelegd voor de latere
walvisvaart, waardoor ons land zich een
goede reputatie heeft verworven.
De „Willem Barentsz".
Wie het bovenstaande gelezen heeft,
zal toch zeker weten, waarom aan de
tegenwoordige Nederlandse walvisvaar
der, die gelukkig onder 'gunstiger om
standigheden in de gevaarvolle zeeën
rondzwalkte, de naam „Willem Barentsz"
werd gegeven. Het schip drage deze naam
met ere.
HAAGSE GERECHTSHOF.
Wegens clandestiene slachterij heeft in
hoger beroep zich voor het Haagse Hof
te verantwoorden gehad J. A. van H. te
Sassenheim. Het Hof heeft het vonnis
van de politierechter bevestigd en beslo
ten. tot verbeurdverklaring van in beslag
genomen gereedschappen.
N. A. van L., te Zoeterwoude, had zich
nijdig gemaakt, toen een ambtenaar zich
op zijn bedrijf had vervoegd en hij had
zich toen aan mishandeling schuldig ge
maakt, voor welk feit hij door de politie
rechter tot twee maanden gevangenis
straf werd veroordeeld. In hoger beroep
heeft het Hof thans zes weken gevange
nisstraf opgelegd.
Wegens mishandeling was P. van R. te
Nieuwkoop door de politierechter ver
oordeeld tot gevangenisstraf, van welk
vonnis hij in hoger beroep kwam bij het
Haagse Hof. Dit heeft arrest gewezen en
verdachte veroordeeld tot gelijke straf
door de politierechter opgelegd.
H. H., uit Alphen aan de Rijn, heeft
in hoger beroep zich voor het gerechts
hof te verantwoorden gehad wegens dief
stal van goederen. Het Hof heeft arrest
gewezen, en het vonnis van de politie
rechter bevestigd.
HAAGSE RECHTBANK.
Voor de Haagse rechtbank heeft zich
in hoger beroep van een vonnis van de
Leidse kantonrechter te verantwoorden
gehad de wagen voerder A. K., uit Leiden,
die terecht heeft gestaan omdat hij eep
aanrijding met een auto en de tram zou
hebben veroorzaakt. De rechtbank heeft
het ten laste gelegde niet bewezen ge
acht en verdachte vrijgesproken.
Wegens diefstal door middel van een
inbraak in een villa te Lisse gepleegd,
heeft terecht gestaan de filmexploitant J.
B., tegen wie twee jaar gevangenisstraf
met aftrek van preventief werd geëist.
De rechtbank heeft verdachte veroor
deeld tot een jaar èn drie maanden ge
vangenisstraf met aftrek van preventief.
ALS DIRIGENT LEIDT HIJ
BEROEMDE ORKESTEN
In een wereld, die veelal geneigd is de
kunst te vergeten voor de experimenten
der techniek, die zich bezighoudt met
strijd op allerlei terrein, die confereert
over atoombommen en wereldvoedsel
tekort, is een wonderkind van negen jara
naar voren getreden. Geen pianist of
componist, maar een jong genie, zoals de
historie slechts weinig vermeldt: een wel
zeer jeugdige dirigent, die met zijn kleine
handjes beroemde orkesten van klassiek-
geschoold'e musici op knappe wijze weet
te leiden, zo zelfs, dat hij het menige
dirigent van naam verbetert
Dit wonderkind is de kleine Italiaan
Pierino Gamba, die in de laatste maanden
in Italië, Zwitserland en Frankrijk over
weldigende successen heeft geoogst.
Pierino Gamba, die op 16 September
1937 in Rome geboren werd, begon op
zijn achtste jaar met de muziek. Zijn
vader, signor Piero Gamba, een Romeins
zakenman, wiens hobby de viool is en die
in een goed dilettanten-orkest speelde,
zette de jongen er toe piano te Ieren
spelen om hem te begeleiden.
„Plotseling gebeurde toen het wonder.
Pierino bewees een buitengewoon goed
gehoor voor muziek te hebben. Wanneer
men een geldstuk op de grond laat val
len, kan hij onmiddellijk zeggen welke
toon dit heeft", aldus beweert zeer trots
mevrouw Gamba.
Moest Pierino dus pianist worden of
violist net als zijn vader? Het viel moei
lijk te voorspellen. Op een dag toen
signor Gamba bezig was een uittreksel
van Massant's „Cleopatra" te bewerken,
toonde hij dit aan zijn zoon, die het zon
der enige moeilijkheid neuriede en be
wees, dat hij, voornamelijk door intuïtie,
precies de orchestratie kende, evenals het
tempo en de inzetten.
Romeo Arduini, voormalig opera-diri
gent. hoorde d'it en zocht Pierino op, die
hij onmiddellijk een grote toekomst voor
spelde. De maestro stelde voor hem les te
geven en gaf het dirigeren op om zich te
wijden aan het wonderkind. Iedere dag,
wanneer er geen concert is, werken zij
twee of drie uur samen op Mozart. Bach,
Beethoven, Rossini, Schubert, Verdi, Mas
senet enzen op het ogenblik kent
Pierino 32 volledige partituren, waarbij
de eerste en de vijfde symphonie van
Beethoven en dirigeert uit het hoofd.
Pierino is zo begaafd, dat hn na ander
half jaar les bij Romeo Arduini reeds
voor het eerst in Parijs optrad in het
Palais de Ohaillot. Pierino dirigeerde
toen reeds alles uit het hoofd.
Over dit optreden meldt Ass. Press:
In de grote zaal hoort men plotseling
een zachte maar vaste stem, die zegt:
„Mozart". Dan tikt Pierino met zijn diri
geerstokje en het orkest begint. Een een
voudig gebaar en het orkest zwijgt. Pie
rino neuriet: „Tralaalala", en het orkest
speelt weer, de aanwijzingen van de
kleine dirigent volgend.
Naast het podium gezeten volgt Romeo
Arduini de uitvoering, keurt goed, legt zo
nodig de nadruk op de aanwijzingen en
vertaalt ze zelfs in het Frans, daar Pie
rino alleen Italiaans spreekt.
Als er pauze is gaat Pierino gauw naar
zijn ouders en terwijl zijn moeder zijn
haar wat opkamt, kijkt Pierino om zich
heen of er geen. speelkameraadje van zijn
leeftijd is.
Slank, met licht bruin haar en glinste
rende ogen, is Pierino Gamba tegelijker
tijd wonderkind en gewone jongen, een
heel aardige jongen, die graag 'lacht en
speelt zoals andere jongens van zijn leef
tijd.
Maar een onzichtbare en onweerstaan
bare kracht huist in zijn tenger lichaam:
de muziek. Wanneer hij samen met mu
sici is, is dat het enige wat telt. En als
de muziek voorbij is vergeet hij zijn suc
cessen in Italië, Zwitserland of Parijs,
dan is hij doof voor het gejubel in de
concertzaal. Ver weg van zijn jonge roem
gaat hij terug naar zijn speelgoed', zijn
geliefkoosde weekbladen, zijn waterverf
doos en geniet hij van het leven zoveel
hij kan.
Toen Pierino naar Parijs kwam om het
beroemde orkest „Des Concerts Lamou-
reux" te dirigeren, was het publiek aan
vankelijk voorzichtig, doch barstte los in
een geestdriftig applaus na de „Onvol
tooide" van Schubert. Het succes was
overweldigend.
De Franse pers prees hem en de jonge
Pierino werd het middelpunt van de
Parij.se muziekkringen. Sommige mensen
verbaasden zich er. over, hoe het mogelijk
was dat een kind 75 musici kon leiden
op de wijze, zoals hij dat deed. Stak er
een truc achter? Zo niet, dan was de
kleine jongen een genie, een fenomeen!
„Hij is zonder enige twijfel een feno
meen", verklaarde Jean Cocteau, de
Franse dichter en schrijver. „Kijk maar
naar hem, hij is geen comediant. Laten
we hopen, dat het zo blijft!"
Uit de Omstreken
ALPHEN A. D. RIJN.
De Woensdag gehouden collecte
voor het bekende C.N.V. tuberculosefonds
„Draagt Elkanders Lasten" (D.E.L.).
bracht op het mooie bedrag van f724.30.
Ten nadele van C. de V., aan de
Hooftstraat werden door een hond van
de J. niet minder dan 20 kippen dood
gebeten.
HAZERSWOUDE.
GEBOREN: Ingetje M., d. v. D. Kroon
en C. Meel; Cornelis G. M., z. van C. A.
Bos en A. A. Boere; Hendrika A., d. van
J. Koetsier en J. Matze; Abraham N., z.
van A. N. Gordijn en M. C. Nuijten; Cor
nelia J., d. van C. van Driel en N. de
Bruijn; Gerrit, z. v. M. Satter en J. Kant.
GETROUWD: L. van den Krogt en J.
C. Jansen; J. R. W. Geers en J. P. Ooms.
OVERLEDEN: KL C. Riem, wed. van
Jan Bogaards, 73 jaar.
KATWIJK.
De pasopgerichte handbalclub is voor
nemens Maandagavond 16 Juni te begin
nen met de training.
Door het bedanken van de heer J.
v. Rijn als gemeenteraadslid werd als
zijn opvolger benoemd de heer L. Z. La-
gemaat. Deze heeft echter voor de be
noeming bedankt. De volgende candidaat
is nu de heer L. v. d. Zwan, die zijn be
noeming in beraad heeft genomen.
Voor het examen van 3e stuurman
op de koopvaardijvloot is geslaagd onze
plaatsgenoot de heer C. Dubbelaar.
KATWUK AAN ZEE.
De bouw van de 28 woningen, die OP
•het Wantveld zullen verschijnen, is ge
gund. De laagste inschrijfster, de combi
natie De Best, Vooys en Verdoes, zal het
werk uitvoeren voor f384.380.
KOUDEKERK.
De kring „Rijnland" van de Geref.
Kerk vergadert Donderdag 19 Juni a.s.
achter het kerkgebouw. Aanvang 8 uur.
Zuster W. van Kuyk van Noordwijk zal
spreken over „Het gelukkige leven van,
het zwakzinnige kind".
LEIDERDORP.
De gehouden reclasseringscollectt
heeft f90.20 opgebracht.
NOORDWIJK.
Voor het eindexamen Gymnasium is
geslaagd J. G. Prent.
De Zondagsdienst der huisartsen
woordt waargenomen door dr Coenraads
Nederveen.
GEBOREN: Maria, d. v. J. Verloop en
M. C. Admiraal; Klaas, z. v. A. Duindam
en J. Passchier; Marianne A. Th., d. v.
A. M. v. d. Ham; Jacqueline M., d. v. J.
F. Sdheelings en M. v. Beelen; Mathilde
J. A., d. v. H v. d. Putten en J. Duindam.
OVERLEDEN: J. Imanse. 62 j
NOORDWIJK-BINNEN.
De Kerkeraad van de Geref. Kerk
heeft gemeend de Zendingsbelangen te
moeten opdragen aan een commissie
buiten de Kerkeraad. Als voorzitter zal
optreden «de heer J. P. Meyers, terwijl
als leden benoemd zijn: zr D. Douwes en
de heren H. Schipper, J. Passchier en
Q. van Os.
OEGSTGEEST
Morgenavond, 7 uur. wordt er in
de Pauluskerk een jeugddienst gehou
den, waarin zal voorgaan ds J. D. de
Stoppelaar, vlootpredikant.
Het radioprogramma voor
vanavond
Hilversum I (501). VARA. 7.00 Zangkoor;
VPRO. 7.30 Rijpere jeugd; 7.45 Wederop
bouw; VARA. 7 00 Nieuws; 8.08 Dingen V.
d. dag; 8.16 Mefcropole-oik.; 8.45 Soc. com
mentaar; 9.00 «raag geboorde platen: 9.26
Wereldkampioenschap dammen; 9.30 De EH-
lendigen (hoorspel): 10.00 Omroeporkest;
11.00 Nieuws; 11.15 Hobby-hoek; 11.30 Nacht-
voorstelling: 12.00 Sluiting.
Hilversum II (415). KRO. 7.00 Nieuws; 7.20
Vaudeville-ork7.4)5 Banden die binden.;
7.55 Meade Sux Lewis (piano); 8.00 Nieuws;
8.05 Gewone man; 8.12 Actualiteiten; 8.20
Wie weet ihoe deze plaat heet?; 8.30 Licht
baken; 9.00 Negen heit de klok; 10.00 Tom
bola; 10.45 Avondgebed; 11.00 Nieurws; 11.15
Vaders dagboek; 1120 Philharm. ork.; 12.00
Sluiting.
Wat de Radio Zondag brengt
Hilversum I (301). VARA: 8.00 Nieuws; 8.18
Ouv. „Rosairmmde"; 8.30 Tuin; 8.45 Barca
role; 9.1 5Aan de start (over zwemmen)9.30
Men vraagt; 10.00 Geestelijk leven; 10.15
Philadelphia-ark.; 10.45 Poëzie; 11.00 Meilie
dieren; 11.35 Maland-o; AVRO: 12.05 Symph.
marsen; 12.10 Speeldoos; 12.30 Zondagclub;
12.40 Mannenkoor 1.00 Nieuws; 1.15 Roman
cers; 1.50 Spoorw. 9pr.; 2.05 Boekenhalfuur;
2.30 Philharm. <wk.; 3.30 Film; 3.45 Skymas
ters 4.30 Vrouw; 4.40 Sport; VARA: 5.00 Man
nenkoor; 5.30 Ome Keesje; 6.00 Nieuws; 6.15
Sport; 6.30 Strijdkr.; 7.00 Kerkdienst; AVRO:
8a00 Nieuws; 8.05 Actualiteiten; 8.15 Kurhaus;
9.15 Hersengymn.; 9.50 Pierre Palla; 10.06
Twee Egyptische dieven (hoorspel); 10.30
Walztknie; 11.00 Nieuws; 11.15 Graan.; 12.00
Sluiting.
Hilversum n (415). KRO: 8.00 Nieuws; 8.15
Viool; 8.30 Hoogmis; 9.30 Nieuws; NCRV:
9.45 Morgenklanken; 10.00 Kerkdienst; 11.30
Gew. muziek KRO: 12.15 In 't BoeckJhuys;
12.30 KI. v. Beeck; 1.00 Nieuws; 1.20 KI. v.
Beeck; 1.45 Apologie; 2.05 Viool en piano;
220 Kirrhauseoneert3.45 Kampvuren langs
de evenaar; 4.05 Massenet; 4.20 Zakenman
geefit antwoord; 420 Ziekenlof; NCRV5.00
Kerkdienst; 6.30 Feike Asma; 7.15 Kareol
Septet; 8.00 Actualiteiten; 8.07 Gewone man;
8.15 Zilvervloot; 9.00 Kareol Septet; 9.15
Miohaël Strogofif (hoorspol); 10.00 VTJC
Excelsior; 10.16 Avondgebed; 1020 Nieuws;
10.50 Tramerei; 1025 Vaders dagboek; 11.00
Avondconcert: 12 00 Sluiting
Wat de Kaïiio Maandag brengt
..Hilversum I (301). VARA. 7.00 Nieuws;
7.30 Gram.; 8.00 Nieuws; 8.18 Morgenklan
ken: 9.15 Kamermuziek; VPRO. 10.00 Mor
genwijding; VARA. 10.20 Regenboog; 11.00
Vertelling; 11.15 Rich. Strauss; 11.35 Instru
mentale soli; 11.45 Fam.ber.; 12.00 Joh. Jong;
12.35 Jan Vogel; 1.00 Nieuws; 1.15 Platteland;
I.20 Vaudeville-ork.; 2.00 Viool en piano;
220 Vrouw; 2.45 Hoorspel; 3.30 Operette; 3.45
Kleuters; 4.00 Bariton en piano; 420 Mozart
op reis naar Praag; 5.00 School is uit; 5.30
André Kostelanetz; 5.45 Rijk Overzee; 6.00
Nieuws; 6.15 Jan Corduwener; 6.30 Strijdkr.;
7.00 Ramblers; 7.30 Glas in Museum v. d. Ar
beid; 7-45 Landbouw; 8.00 Nieuws; 8.05 Din
gen v. d. dag: 8.15 Kamerorke; 9.15 G.G.-
cabaret; 9.45 Metropole-ork.; 10.20 Klarinet
en piano; 1U5 Avondprogr.; 12.00 Sluiting.
Hilversum H (415). NCRV 7.00 Nieuws;
7J5 Gymn.; 7.30 Orgel; 7.45 Woord v. d. dag;
8.00 Nieuws; 8.15 Zang; 8.30 Zomerse klan
ken; 9.15 Ziekenbezoek; 9.30 Politieberichten;
9.50 Werken van Bizet; 10.30 Morgendienst;
II.00 Strijkkwartet; 11.15 Literatuur; 11.35
Cello en piano; 12.05 Schubert; 12.30 Bach-
cyclus; 1.00 Nieuws; 115 Mandolinata; 2.00
Jonge moeders; 2.20 Stafmuziek; 3.00 Non
stop; 3.30 Gesare-trio; 4.00 Bijbellezing; 4.45
Altviool en piano; 5.15 Zang; 5.30 Sport; 5.45
De Raaff en Schutte; 6.05 Liszt Hong. Rhap-
sodie: 6.15 Giaconda-ens.; 7.00 Nieuws; 7.15
NCRV-leeslamp; 7.30 Actueel geluid; 7.45
Gram.: 8.00 Nieuws; 8.15 Koor; 9.15 Amster
dam-Oslo; 9.45 Strijkkwartet; 10.30 Nieuws;
10.45 Avondoverd.; 11.00 Avondconcert: 12.00
Sluiting.