$ïituw
Staatsgreep der Soendanezen te Buitenzorg
Ex-premier De Geer f 20.000 boete opgelegd
Nieuwe belangrijke stap v. Truman op komst?
IDis» <11
VRIJDAG, 83 MEI Wtf
Abonnementsprijzen:
10 26 per week
£1.10 per maand
£3.25 per kwartaa.
(fcij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Anvertentiën 10 .If
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers:
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
Acht en twintigste jaargang No. TZK
Bureaux Redactie en
Administratie
HÖGEWOERD 103
Postrekening 5 8 0 3
Hoofdredacteur
Dr E. DIE MER
Chef-Redactie
e>oor Leiden en Omstreken
B. VAN DER ROS
„Stanluaslirb te «heMewit
myn b<rt in
REPUBLIKEINS RESIDENT
GEARRESTEERD
Aneta seint uit Batavia, dat gister
avond ongewapende leden van de Par-
tai Rakjat Pasoendan, de tegen Soekar-
no gerichte Soendanese volksbeweging,
de republikeinse gebouwen te Buiten
zorg zonder bloedvergieten hebben be
zet.
De republikeinse resident is naar het
huis van de secretaris van Pasoendan",
dr Koestomo overgebracht, om daar te
worden beschermd en alle republikeinse
ambtenaren werden, toen zij hun kan
toren betraden, opgesloten. De stations
beambten werden door 250 leden der
„Pasoendan" op dezelfde wijze behan
deld. De treinen naar Batavia en Bui
tenzorg liepen niet.
Raden Machmoed trekt van leer tegen
de „Repoeblik", tijdens een rede, welke
hij dezer dagen hield in Batavia voor de
Partai Ra'jat Pasoendan,
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Uit Duindorp te Scheveningen ontvluchtte
gisteren de 23-|jarige schilder Willem
Zanoni, destijds woonachtig Spiraeastraat 6
te Den Haag. Hij is plm. 1.73 m lang, heeft
blond haar en een litteken achter het rech
teroor. Uit het kamp te Steenwijkerwold
ontsnapte de 20-jarige SS-er Jan Bast, af
komstig uit Hilversum, Jac. Peetstraat 17.
HOE DE COLORADOKEVERS IN
ZEELAND TERECHT KOMEN.
De coloradokevers, die de laatste da
gen in Zeeland aanspoelen, stijgen in
Frankrijk en België op en worden door
de wind over zee gedreven. Juist ter
hoogte van Zeeland buigt de wind land
inwaarts en voert de kevers naar de
kust. De kevers vallen door uitputting
in de golven en spoelen, .aan land. De
dieren gaan echter niet dood. Slechts
5 pet overleeft de lange tocht niet, doch
de overige kevers worden door wind en
zon gedroogd en zijn dan even gevaar
lijk als insecten, die zich in Nederland
normaal zopden ontwikkelen. Men over
weegt, de kevers met vlammenwerpers
te bestrijden.
Van militaire zjjde worden al deze be
richten officieel bevestigd. De Neder
landse commandant van Buitenzorg
heeft dr Koestomo op diens verzoek be
scherming der door „Pasoendan" be
zette gebouwen toegezegd, doch Reuter
voegt hieraan toe, dat de Nederlandse
militairen de afscheidingsbeweging bin
nen de republiek Indonesië niet steu
nen. Het republikeinse ministerie van
Voorlichting -beweert, dat Nederlandse
militairen de resident zouden hebben ge
arresteerd en dat deze 7 uur later werd
vrügelaten.
Nederlandse troep^p moeten
republikeinen bescbermen
De Nederlandse militaire woordvoerder
te Buitenzorg deelde hedenmorgen offi
cieel mede, dat dr Koetsomo na de be
zetting der gebouwen van het regent
schapskantoor, het gemeentehuis, de land
raad, het postkantoor, de distributiekan
toren, de volksbank en het station, hier
van mededeling deed aan de commandant
der Nederlandse 1ste brigade. Deze
waarschuwde dat er niemand mocht
worden gemolesteerd en plaatste ter ver
zekering van orde en rust schildwachten
voor deze gebouwen, in afwachting van
instructies van hoger hand. Ook voor de
woningen der republikeinse autoriteiten
zijn Nederlandse wachtposten geplaatst
om hun veiligheid te verzekeren. De
vlaggen der republikeinen waren gis
teravond op normale wijze neergehaald,
doch vanochtend werden zij niet gehe
sen. Wel wapperen de groen-witte Soen
danese vlaggen in de stad.
MADOEREZEN VERZETTEN ZICH
TEGEN DE REPUBLIEK.
Volgens het Franse persbureau A.F.P.
zijn republikeinse kringen te Batavia
ongerust over de actie der Madoerezen,
die ontevreden zijn over het republi
keinse bestuur op Madoera en zich in de
Madoerese volksvereniging georgani-
seYerd hebben. Zondag eisten zij te
Soerabaja het zelfbeschikkingsrecht van
het Madoerse volk op. De slechte toe
standen op Madoera wakkeren de be
weging aan. En onlangs voeren enige
leden der republikeinse marine honder
den mijlen in prauwen om zich te voe
gen bij de Tjakra Barisan, een Madoe-
rees onderdeel van het K.N.I.L.
De Haagse Tram organiseert cursussen
van één maand voor personeel, dat dienst
zal doen op nieuwe autobussen en motor
wagens, die binnenkort aan het materiaal
toegevoegd zullen worden. Een kijkje in
een leslokaal.
Nederland krijgt f 30 mil-
lioen toegewezen
Door de Wereldbank te Bretton Woods
De Wereldbank heeft gisteravond be
kendgemaakt, dat aan Nederland 12
millioen dollar (30 inillioen gulden) en aan
Frankrijk 25 millioen dollar zijn toegewezen
voor de stabilisatie van het muntwezen in
beide landen.
Deze toewijzingen zijn de eerste die de
Wereldbank, waarvan 44 landen lid zijn,
doet. Deze bank werd in 1944 in Bretton
Woods opgericht. Haar doel is haar leden
te helpen de waarde van hun munt te hand
haven, door het verstrekken van vreemd
geld.
PRINS BERNHARD ERELID STUDEN
TENCORPS V.U.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, zal de installatie van Prins
Bernhard als erelid van het studenten
corps aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam, plaats hebben op Maandag 2
Juni. tijdens een plechtige corpsvergade
ring in de kleine zaal van het Concertge
bouw. De ereleden, de leden van verdien
ste en de senaat zullen de Prins ontvan
gen aan de Rerlagebrug en vandaar be
geleiden per senaatsrijtuig naar het Con
certgebouw. Na de corpsvergadering zal
de senaat de Prins een diner aanbieden
in het Americain hotel.
ZONDER TOESTEMMING MAG
HIJ NIET UIT WOONPLAATS
De 76-jarige oud-minister-president,
jhr. mr. D. J. de Geer, is vanmorgen
door het Amsterdamse Bijz. Gerechts
hof, onder presidium van prof. dr J. A.
van Hamel, veroordeeld tot een voor
waardelijke gevangenisstraf van één
jaar met een proeftijd van drie jaar en
vijf boetes van elk f 4.000, te voldoen
vóór 1 Juli a.s. aan de Stichting 1940
1945; het Prinses Margrietfonds, het
Karei Doormanfonds, het Comité Ere
schuld en Dankbaarheid en de Prins
Bernhardstichting. Voorts werd de oud-
premier hec recht ontzegd zich zonder
toestemming van de proc.-fiscaal van
het A'dams B.G. buiten de grenzen van
zijn woonplaats te (Soest) te begeven en
tenslotte werden hem de rechten om
ambten te bekleden en het ere-ambt van
minister van Staat voor het gehele
leven ontnomen. Bij niet-nakoming van
WIL EEN LEGER VOOR HET
WESTELIJK HALFROND
President Truman heeft gisteren te Kan-
sis City de hulpverleningswet voor Grie
kenland en Turkije getekend.
Truman en zijn minister van Buitenlandse
zaken, Marshall, zullen binnenkort aan het
Congres verzoeken, zo spoedig mogelijk zich
uit te spreken over een wetsontwerp, dat
ten doel heeft alle legers van het Westelijk
halfrond met hetzelfde materiaal uit te rus
ten en de opleiding van hoge officieren van
de Latijns-Amerikaanse landen in de Ver
enigde Staten ter hand te nemen, aldus
meldt AFP uit Washington.
Eisenhower en zeer invloedrijke Ameri
kanen hebben verklaard, dat door dit wets
ontwerp een eind zal worden gemaakt aan
de bewapeningswedloop op het Westelijk
halfrond. Men is van mening, dat het be
sluit van .Truman en Marshall de conferentie
van Rio de Janeiro, die waarschijnlijk in
Juli gehouden zal warden, inluidt. Op deze
conferentie moet een verdrag voor de ver
dediging van het Westelijk halfrond tot
stand komen.
Ten slotte is men van mening, dat de
Amerikaanse politiek op het Westelijk half
rond voortaan zal zijn samen te vatten in de
uitspraak van senator Vandenberg, dat „de
verdediging van het Westelijk halfrond één
geheel moet vormen van de Noordpool tot
Kaap Hoorn".
POST VOOR MILITAIREN OP DE
„KOTA BAROE".
Militairen a.b. van het m.s. „Kota
Baroe" kunnen in Port Said post krij
gen, mits deze op 28 Mei ter post be
zorgd wordt. Voor uitreiking bij aan
komst in Batavia dient de correspon
dentie op 12 Juni a.s. op de bus te zijn.
DAT vandaag het veertiendaagse bezoek
van de Ned. delegatie van vakbonden en
Kamerleden aan Engeland wordt besloten
jnet een officiële afscheidsreceptie te Londen.
DAT de Zweedse gezant in het Leidse-
bosje te A'dam een tentoonstelling van
Zweedse propaganda-affiches voor veilig
verkeer heeft geopend, waarbij hij verklaar
de dat Zweden het eerste fietsenland is en
een op de twee inwoners er een fiets heeft.
DAT Prins Bernhard is uitgenodigd de
Pinkstervliegfeesten in Eelde bij te wonen,
waar o.m. de Franse parachutiste madame
Michelle Bellu, evenals te Den Haag, demon
straties zal geven.
DAT de zilveren eremedaille, verbonden
aan de Orde van Oranje-Nassau is toege
kend aan P. C. van Driel en die in brons
aan A. Eenhoorn, zomede aan A. Speksnij
ders, allen werkzaam bij de N.V. L. Smit
en Zn., scheeps- en werktuigbouw te Nieuw-
Lekkerland.
DATde Centr. Zuiveringsraad voor het be
drijfsleven G. C. A. Schlattman, dir. van de
Confectie- en Manufacturenhandel „De
Faam" te Leiden, voor een jaar ontzette uit
het recht een leidende functie in enige
onderneming uit te oefenen.
DAT dezelfde Raad voor de tijd van 2 jaar
ontzette van het recht een leidende functie
In eigen bedrijf uit te oefenen W. J. A.
Schmeink. eigenaar van een technisch bu
reau te R'dam.
DAT gedurende April j.l. bij de Post-
chèque- en Girodienst 939 nieuwe rekenin
gen werden geopend en 764 opgeheven.
DAT te Den Haag, 71 j. oud is overleden
de zenuwarts dr Chr. A. van Geuns en
morgen om half 12 de begrafenis plaats
heeft op Nieuw-Eyk-en-Duynen.
DAT 65 j. oud te Doetinchem is over
leden D. J. Spanjaard, oud-burgemeester
N.-Indië.
DAT 84 j. oud te Amersfoort is overleden
de schout-bij-nacht J. Albarda.
DAT dr H. M. Hirschfeld is benoemd tot
commissaris der Eerste Ned. Scheepsverband
Mij N.V. te R'dam, en het dividend is vast
gesteld op basis van f 4.per aandeel
van f 1000.
DAT B. en W. van Schiedam 140 wonin
gen willen bouwen met voorschotten uit
's Rijks kas.
DAT het aantal in '47 in Amersfoort te
bouwen woningen is verhoogd van 70 op
110 en eind Mei hiervan 60 zullen worden
aanbesteed.
DAT in het hoofdbestuur van de Ned.
Bond van Plattelandsvrouwen zijn gekozen
mevr. Willegen PrinsVisser voor Overijs
sel, mevr. Schuttev. Dijk voor Gelderland,
mevr. DorstVors voor Zeeland en mevr.
Rodenburgev. Eek voor Utrecht.
DAT 62 j. oud te Utrecht is overleden
mevr. C. A. M. F. W. KempersStutter-
heim, bekend als „de soldatenmoeder", ge
durende de Lombokexpeditie en de eerste
wereldoorlog.
DAT het B.G. te Utrecht de landwacht
commandant L. v. Scherpenzeel, de S.D.-
radio-telegrafist M. Witjens, de razzia-deel
nemers W. v. d. Heuvel en W. G. C. v. Dort-
mond, allen te Utrecht, resp. heeft veroor
deeld tot 7, 10, 20 en 15 j. R.W.I., zomede
de verrader A. ten Brinke ut Zeist tot 6 Jr
DAT op zijn verzoek eervol ontslag is ver
leend aan lt.-kol. mr A. J. C. N. Ruibbens als
president van de Krijgsraad te Velde-Zudd en
met de waarneming tijdelijk is belast maj.
mr C. A. C. M. Tiebackx.
DAT 5000 drankbestrijders op 2e Pinkster
dag in Hilversum een meeting ziullen houden
als sluiting van de landelijke blauwe-week -
actie.
DAT Jo Vincent, die momenteel in Londen
concerbeert, is geëngageerd voor enkele pro-
menadeconcerts in Aug. a.s. en voor een
aantal recitals in. October in de Eng. hoofd
stad.
DAT do Ned. Baohvereniging op 21 Juni
om 2 uur in de Grote Kerk te Naar den de
jaarlijkse uitvoering zal geven van Bach's
Hoho Messe oi.v. Anbhon van. der Horst.
DAT de Stoomvaart Mij Nederland te
A'dam over 1946 7 pet dividend uitkeert.
DAT tegen 4 handelsondernemingen, te
Strijen, A'dam, Maassluis en Schiedam pro
ces-verbaal is opgemaakt terzake van het
in de handel brengen van een minderwaardig
wolbleekmiddel tegen f 0.25 per busje.
DAT in de St.-Crt. van gisteren is opge
nomen een Prijzenbeschikking inlegzolen '47.
DAT het historische „Peperhuis" te Enk
huizen aan het Rijk ten geschenke wordt
aangeboden voor de inrichting van een Zui
derzeemuseum.
DAT in tegenwoordigheid van Prins
Bernhard gisteren het tijdens de oorlog be
houden vaandel van het reg. Grenadiers te
Amersfoort is overhandigd aan de huidige
commandant, overste Looringh.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pag. 2
één dezer bepalingen behoudt het Hof
zich het recht voor de voorwaardelijke
gevangenisstraf van 1 jaar in een on
voorwaardelijke te wijzigen.
(Voor vervolg zie pag. 2)
DUITSERS GAAN ZELF VOEDSEL
HALEN OVERZEE
Bijna 4000 Duitse zeelieden hebben
zich opgegeven als vrijwilligers voor de
bemanning van 75 Libertyschepen, die
voedsel naar Duitsland zullen brengen.
IN SEPTEMBER EEN LEIPZIGER
MESSE.
De Russische autoriteiten hebben ver
gunning gegeven tot het houden van
een Leipziger Messe in September v£n
dit jaar.
NIEUWE POSTZEGELS VAN 6 EN 10
Binnenkort worden nieuwe postzegels in
de waarden 6 en 10 cent uitgegeven. Het
zijn de voorlopers van een geheel nieuwe
serie die de waarden van 5 t/m 40 cent
omvatten. De zegels dragen het portret van
HM. de Koningin.
BULGARIJE TEGEN PERMANENTE
GRENSCOMMISSDE OP DE BALKAN.
Bulgarije heeft zich in de Veiligheids
raad heftig verzet tegen het plan, een per
manente controle-commissie in de Bal
kan werkzaam te doen zijn. Ook Joego
slavië en Albanië staan op hetzelfde
standpunt. De Britse afgevaardigde Law-
ford, kwalificeerde deze houding als een
inbreuk op het Handvest der V.N.
Toen dezer dagen de Haagse persfotograaf
Simon Smit het stadhuis verliet, nadat z'n
huwelijk met Ans Franken was voltrok
ken, werd het jonge paar begroet door
een legertje collega's, die met hun foto
grafische attributen een erewacht vormden
Enkele verspreide buienaldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht:
Over het algemeen vrij veel bewolking
met enkele verspreide regenbuien met
kans op onweer, voornamelijk in het
Zuiden en midden van het land. Des
nachts iets warmer, overdag weinig ver
andering van temperatuur. Meest ma
tige Oostelijke wind, in het Zuiden tij
delijk echter veranderlijke wind.
ZON EN MAAN
Zaterdag 24 Mei. Zon op 4.36 en onder
20.39; maan op 7.54.