Weth. v. d. Kwaak toont werkelijkheidszin
Leiden heeft een tekort van ruim 2 millioen
Contact tussen Universiteit en predikanten
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, 21 MEI 1941
Stadsnieuws
„WIJ MOETEN GEEN OOG
KLEPPEN AANDOEN"
(Van onze Raadsverslaggever)
De gemeentebegroting voor Leiden voor
het jaar 1947 is verschenen. Het is de eerste
na de bevrijding en tevens de eerste, welke
tot stand is gekomen onder de huidige wet
houder van Financiën, de heer D. van der
Kwaak.
Deze bewindsman zag zich zeker niet
voor een gemakkelijke taak geplaatst, toen
hij in September 1946 deze portefeuille
overnam. Met grote voortvarendheid en met
het hem eigen organisatietalent, dat hij
reeds op onderscheiden gebied had getoond,
heeft hij zijn functie aanvaard en hij stelde
zich als eerste opgave, een beeld te krijgen
van de werkelijke toestand van de gemeen-
Weth. D. van der Kwaak in zijn werk
kamer ten stadhuize.
tefinanciën. De ingediende begroting draagt
hiervan een duidelijk kenmerk.
En die werkelijkheid is, dat Leiden voor
dit jaar met een tekort zit van ruim 2 mil
lioen gulden, precies f 2.202.565. Een feit,
waarvoor wij een open oog dienen te heb
ben, zoals weth. van der Kwaak gisteren
terecht zeide tijdens de conferentie met de
pers. Het is nog nocit voorgekomen, dat de
begroting op deze wijze aan de pers werd
aangeboden en wij zijn de wethouder zeer
erkentelijk voor dit contact.
Het beleid van de wethouder getuigt van
werkelijkheidszin. Iets, waarvan het Ned.
Volk over het algemeen nog weinig begrip
heeft, want het besef, hoe verarmd wij
wel zijn, is nog lang niet tot ieder door
gedrongen. Met nadruk betoogde de heer
van der Kwaak dan ook, dat alleen hard
werken en eendrachtige samenwerking ons
er weer bovenop kan helpen. Hij is schuw
voor het doen van beloften. Neen, de be
heerder van Leidens financiën windt er in
deze begroting geen doekjes om en geeft
een triest beeld van cijfers, die heus geen
dode taal spreken, zoals men dikwijls
meent. Zij laten ons zien, dat wij alhoewel
niet berooid, arm zijn.
Beloften zijn gemakelijk te doen en op
verkiezingsmeetings, vorig jaar in de Sleu
telstad gehouden, heeft men weieens derge
lijke klanken kunnen opvangen. Wij willen
dit en eisen dat, zo luidde het toen, doch
men sloot zijn ogen voor de werkelijkheid
en men dacht, dat het wel los zou lopen.
Wij hebben echter wel ingezien, dat het
anders ging en anders moest.
Wij zullen veel, wat wij gaarne zouden
wensen, opzij moeten zetten en ons tot het
allernoodzakelijkste moeten beperken, ook
in het gemeentebeleid, zo zeide de wethou
der. Een dergelijk financieel beheer wil hij
het richtsnoer doen zijn van zijn beleid, dat
hij getoetst wenst aan zijn daden.
En het is juist de verdienste van deze
bewindsman en zijn staf, welke met hem
een woord van lof toekomt voor de presta-
LEIDERDORP.
Uitreiking distributie-bonkaarten
vindt plaats Donderdag ,22 Mei, A tot en
met Ko; Vrijdag Kr tot en met U en
Zaterdag V tot en met Z. Kantoor ge
opend van 9.30 tot 12 uur en van 13 uur
tot 15 uur, behalve Zaterdag.
OEGSTGEEST.
GEBOREN: Rika J, d van J Faasse en
M ChiT Westerink.
ONDERTROUWD: P Sol 32 j en J Breg-
man 27; N H Kuiper 26 j en M A Kramers
23 j; H Hoge woning 23 j en M Blom 26 j.
OVERLEDEN: H v Dijk-Troost 77 j; A
Veth, 71 j; J v Delft-de Mare, 81 j.
ZOETERWOUDE HJt.
Zaterdag a.s. hoopt de heer N. A.
Zwetsloot, wonende aan de Hooge Rijn
dijk 247, de dag te herdenken, dat hij
25 jaar geleden in dienst trad bij de N.V.
Rutgers Cartonnage en drukkerij. Be
gonnen als leerling heeft hij zich tot be-
drijfsehef in de loop der jaren opgewerkt.
Thans ls de officiële beschikking afge
komen, waarbij de Franse fietsen per 21 Mei
as. vrij van distributie zijn. De kwaliteit is
«echter zeer slecht.
Brieven voor Marva's aan boord van de
„Sibajak" voor Port Said moeten uiterlijk 23
Mei en voor Batavia uiterlijk 10 Juni gepost
zijn
Minister Van Maarseveen houdt op 1 Juni
a.6. om tien voor acht een radiorede over het
reclasseringswerk, t-g.v. de tussen 2 en 8
Juni te houden nationale reclasseringsdag.
ties in de afgelopen maanden, dat hij de
werkelijkheidszin op de voorgrond stelt.
Geen oogkleppen aan, was het parool, dat
hij heeft gegeven aan hen, die in de ge
meentelijk apparatuur een leidende rol spe
len, want wat overdreven geraamde inkom
sten draaien wij onszelf en de burgerij een
rad voer de ogen.
Deze kijk van de wethouder op de feite
lijke toestand komt o.i. ongetwijfeld voort
uit het beginsel, dat hij belijdt, want de
belijdenis van de Christen zal steeds moe
ten worden geconfronteerd met de practijk.
Zowel in het verleden als het heden zijn
het ook steeds de Ohr. partijen geweest, die
voorop gesteld hebben, dat men met beide
benen op de grond moet blijven staan, mid
den in de werkelijkheid dus en dan helpt
camouflage ons niets.
Daarom zijn wij dankbaar voor de taal,
die weth. van der Kwaak in en bij deze
begroting spreekt. Wij zijn er zeker van,
dat zijn beheer erop gericht zal blijven
zijn om de gemeentelijke financiën in het
goede spoor te brengen, waarbij de auto
nomie der gemeente ook één van zijn wen
sen is.
Moge zijn beleid zo nog vele jaren strek
ken tot heil van de Sleutelstad, die hij
liefheeft en waarvoor hij wil werken met
alle krachten, welke hem zijn gegeven.
A.-R, Jongerenstudieclub
Vrijdagavond, 8 uur, wordt in „In den
vergulden Turk" de laatste vergadering
gehouden van de Chr. Staatkundige Stu
dieclub, welke tevens de oprichtingsver
gadering zal zijn van een Leidse A.R. Jon
gerenstudieclub.
Als spreker treedt op de heer E. van
Ruller, voorzitter van de landelijke orga
nisatie dezer clubs, over: „Onze jongeren
en de politiek.'*
In de eerste plaats worden de jongeren
verwacht, doch ook ouderen zijn van harte
welkom.
DE HEER M. L DE JONGE NAAR DE
SCHOOL OOSTERSTRAAT.
Met ingang van 1 Juli a.s. is in de
vacature van de heer C. A. Drost, die
naar Ginneken gaat, tot hoofd van de
Chr. school aan de Oosterstraat benoemd
de heer M. I. de Jonge.
De heer De Jonge is thans hoofd van
de school voor voortgezet lager onder
wijs aan het Noordeinde, welke eveneens
uitgaat van de Ver. voor Chr. onderwijs
te Leiden.
Zoals bekend, neemt het nieuwe school
hoofd de laatste jdren actief deel aan
velerlei verenigingsarbeid en is hij ook
in het Ned. Herv. kerkelijk leven geen
onbekende. Voorheen was hij te Rotter
dam werkzaam.
OP DE GEMEENTEBEGRO
TING VAN DIT JAAR
In de begeleidingsbrief van de ge
meentebegroting 1947, welke weth. van
der Kwaak thans bij de gemeenteraad
heeft ingediend, wordt opgemerkt, dat
het ondanks grote inspanning eerst nu
mogelijk was deze begroting aan de
raad te doen toekomen. Door de ach
terstand in de werkzaamheden op de
afd. financiën, zowel als gevolg van de
oorlog alsook door personeelsgebrek,
kon over 1945 en 1946 geen begroting
worden samengesteld. In deze begroting
konden dan ook slechts de rekenings-
cijfers van 1943 worden opgenomen.
Hoewel tengevolge van de belangrijke
wijzigingen in de prijzen en lonen sinds
1944 de ramingscijfers voor 1944 noch
de rekeningscijfers over 1943 een be
hoorlijke maatstaf vormen voor een
vergelijking met de ramingscijfers voor
1947, is onder de gegeven omstandig
heden slechts een vergelijking met de
ramingscijfers voor 1944 mogelijk.
,Op de begroting 1944 werd een tekort
geraamd van f987.556.hetwelk echter
door geraamde uitkeringen van het Rijk
kan worden teruggebracht tot f 191.613.—
tegenover voor 1947 een tekort van
f2.202.565, of wel een verschil van
f 2.010.952.—.
Dit grote verschil is in grove trekken
een gevolg van de hogere uitgaven voor:
straatverlichting f 95000, uitkering L.D.
M. (lagere uitkering) f45000, fabricage-
uitgaven (excl. uitgaven scholen)
f 485000, onderwijs f 200000. krankzinni
genverpleging f 60.000, sociale zaken
f 100000, Lichtfabrieken (lagere winst)
f 260000, Reinigings- en ontsmettings-
dienst (hoger verlies) f90000, rente en
provisie kasgeld f 105000, subsidies aan
verenigingen f 100000, 1/10 gedeelte om
slagheffing molestverzekering f 120000,
onvoorziene uitgaven f 50000 en verho
ging salarissen f 400000. Hiertegenover
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Maria J„ dr van L. van
der Kamp en S. A. Ramak. Maria C., dr
van D. J. Koome en M. J. Lieshout. Pe
ter, zn van P. Reijken en C. van Tonge
ren. Hubertus A. M., zn van M. A. H.
van Remundt en M. H. P. Rijkelij khui-
zen. Hendrikus J., zn van J. Scheffers en
J. F. A. Witteman. Helena M. F., dr van
J. N. Verweij en H. Visser. Martini, dr
van J. Jansen en J. G. Favier. Wilhel-
mina A. M., dr van: J. M. van Wierin-
gen en W. M. Rijnbeek. Pieter A., zn van
J. C. Kroon en T. W. de Kok. Trijntje,
dr van G. W. Domburg en C. P. Stap
per. Cornelis, zn van C. Gutter en A. v.
Strien. Johannes, zn van H. N. de Jongh
en M. Rozenboom. Maria P., dr van A.
J. Zandvliet en P. W. Dongelmans. Pe
trus E. Th. I., zn van C. M. Hoogkamer
en J. M. Warmerdam. Lena, dr van C.
van Egmond en G. Noppen. Bernardus
F., zn van F. B. Delsasso en A. M. van
der Kaai. Johannes N., zn van J. N. Bou-
ter en L. Heberl. Johannes P., zn van J.
Karstens en J. de Mooij. Cornelis Th. M.,
zn van C. A. Slingerland en E. J. M. v.
Sonderen. Willem F., zn van W. F. van
de Wijngaard en J. C. M. Kromhout.
Marcel H. W. M., zn van J. F. Diepstra
ten en C. J. W. M. de Bie. Sonja E., dr
van P. J. Nieboer en J. S. van de Visch.
GEBOREN: Jacoba J, dr van H Colpa
en J H van Harmeien; Leonardus J, zn
van C J Koek en C M Schakenbos; Jona
than, zn van M Roeloffs en W Stigter;
Elizabeth W, dr van H J Brandt en M J
Hendrikse.
OVERLEDEN: L Ouwerkerk-Trouwee,
68 j; J E Mulock Houwer-van der Weide,
73 j; A G Giezen, 56 j.
OVERLEDEN: J. C. Schravendijk—
Neuteboom, 80 jr. G. T. Neuteboom, 68
jr. J. LamanDelmeer, 83 jr. C. J. Wald-
köttervan Went, 72 jr. W. Sira, 15 jr.
C. Schotanus, 16 jr. A. Piket, 57 jr. F.
M. Verdutf-n, 76 jr. A. P. J. van Dam, 5
jr. M. L. S. F. Westmaas, 82 jr.
staat slechts een hogere opbrengst van
de vermakelijkheidsbelasting van
f 100000.
Deze hogere cijfers zijn te verklaren
uit het feit, dat in 1944 voor straatver
lichting door de verduistering slechts
een post van f 15350 was uitgetrokken,
terwijl de kosten der verlichting en het
onderhoud der lantaarns thans worden
geraamd op f 110080.De lagere uitke
ring der Leidse Duinwater Mij is een
gevolg van de stijging van de onder
houdskosten en de lonen, terwijl er in
1944 nog rantsoenering was. De post
fabricage-uitgaven is bijna 5 ton hoger
door de achterstand in onderhoud en
de belangrijke verhoging van de prijzen
der materialen, lonen en sociale lasten.
De verhoogde kosten van het onderhoud
der schoolgebouwen en de vermeerde
ring van het subsidie aan het bijzonder
bewaarschoolonderwijs doet de post on
derwijs met f200,0000 oplopen. Ook de
krankzinnigenverpleging vergt meer
dere uitgaven, evenals de verhoging der
steunnormen. Bij de Lichtfabrieken
wordt een lagere winst geraamd van
f260.000,als gevolg van de rantsoe
nering en de stijging van de kolenprij-
zen en de lonen, hetgeen ook het geval
is voor de reinigings- en ontsmettings-
dienst, waarvan de onderhoudskosten
eveneens zijn toegenomen.
Dat de post rente en provisie kasgeld
met een ton is gestegen, valt te ver
klaren uit het feit, dat de tekorten met
kasgeld worden gedekt, hetgeen echter
in de toekomst niet kan worden voort
gezet, zodat een vaste lening zal moe
ten worden uitgeschreven. De bijdrage
aan de omslagheffing molestverzekering
vordert voor Leiden een uitgave van
f 1214955,welk bedrag over 10 jaren
wordt verdeeld, zodat deze post voor dit
jaar is bepaald op f 120000,De subsi
dies aan verenigingen zullen met een
ton worden opgevoerd, doordat be
staande subsidies zullen moeten worden
opgevoerd, doordat bestaande subsidies
zulen moeten worden verhoogd en
nieuwe subsidies welicht zullen worden
toegewezen. De post onvoorziene uitga
ven stijgt met f50000 door het onbere
kenbare prijspeil en onverwachte opko-
monde behoeften en tenslotte vergt de
verhoging der salarissen een meerdere
uitgaven van f400.000.—.
Wij hopen op verschillende onder
delen der begroting nog nader terug
te komen.
Ik wil er maar mee zeggen...
Niets veranderlijker dan een mens, zeg
ik altijd maar en het blijkt telkens weer,
dat ik toch nog niet zo'n gekke kijk op
de dingen dezer dagen heb. Wie zou nou
ooit gedacht hebben, dat een groot aantal
mensen in Nederland zou zitten springen
om hun groenten naar Duitsland te ver
kopen? Wanneer ik ze het zo ongeveer
twee d drie jaar geleden zou hebben ver
teld, dat ze nogeens geheel vrijwillig
moeite zouden doen om hun moeizaam
verkregen producten over de Duitse
grens te krijgen, ze zouden me hebben
aangevlogen.
En zie daar, lukt het niet aan de Duit
sers zelf die hebben zeker geen dollarsl)
dan maar aan hen, die daar zo tussen sta
king en hongeroptochtf I) trachten de
orde te handhaven.
Ondanks dit, het mensonterende groen-
tedoordraaien zal nu gelukkig niet meer
voorkomen.
We krijgen ook weer kolen en maar
liefst zes zegge zes mud. Ja en dat
nog niet alleen, er staat zelfs bij: bin
nenkort. En nu zijn we er nog niet, nee,
voor 1 Januari 1948 hebben we 10 mudjes
in de kolenkist. Ik heb eerst eens in m'n
handen gewreven, ben toen naar de
schuur gegaan en sloeg daar de deksel
van deze nuttige voorraadkist op. De
twee mud grove anthraciet, die de ko
lenboer nog niet zo lang geleden hierin
had gestort, „lachten" me tegen. Zoo, dat
zou dus al twaalf mud maken. Geen
slecht begin. Doch daar schoot me opeens
iets te binnen.als de minister maar
niet, net als vorig jaar.Tenslotte is
er niets veranderlijker dan een mens
Dat wil ik maar zeggen.
Jantje van Ley den
Ze kruipen tegen Uw benen op
die sluipende geniepige rheumatische pij
nen. Het zijn de onzuiverheden in het
bloed, die U belagen. Wapen U daartegen.
Volg de weldadige Kruschen-kuur. Met
Kruschen Salts de heilzame Engelse
samenstelling van de zes minerale zou
ten die Uw gestel nodig heeft. In dit
klimaat des te méér. Vraag Kruschen
Salts bij Uw Apotheker of Drogist.
(I.M.)
NIEUW POSTAGENTSCHAP.
Op 2 Juni a.s. wordt in het perceel
Johar. de Wittstraat 16, hoek van Olden-
barneveltstraat een agentschap voor de
postdienst geopend. Alle geregeld voor
komende postzaken kunnen aldaar wor
den afgedaan. Openstelling op Maandag
t/m Vrijdag van 912.30 uur en 13.30
17 uur (met diien verstande dat postwis
sel- giro en quitantiezaken en aangele
genheden, de Rijksverzekeringsbank be
treffende in het algemeen slechts tot 15
uur worden behandeld) en op Zaterdag
van 913 uur. Op Zon- en feestdagen is
het kantoor gesloten.
Iemands naam is iemands eer!
Het is niet onze gewoonte om in het
verslag van een zitting van de Haagse
Politierechter de namen van het, die hier
in voor de balie komen voluit te vermel
den. Aangezien dit echter soms met zich
mee kan brengen, dat algemeen geachte
mensen met dezelfde initialen en het
zelfde beroep als verdachte ten onrechte
met het ten laste gelegde worden ge
doodverfd, moet hierop een uitzondering
worden gemaakt. Ons was het nJ. zon
der meer duidelijk, dat de initialen van
de vroegere begrafenisondernemer P.
J. v. d. L., die gisrteren wegens schande
lijke oplichting voor de Haagse Politie
rechter terecht stond en van welke zaak
wij een uitgebreid verslag gaven, niet
de initialen konden zijn van een van de
gebr. v. d. Luit, die hier ter stede nog
steeds- een zeer representatieve begrafe
nisonderneming voeren
U todh zeker ook?
MINISTER GIELEN WIL t. V. HOOFT-
PRIJS INSTELLEN
Minister Gielen wil een jaarlijkse P. C,
Hooftprijs instellen, voor het beste NederL
prozawerk, gedicht, toneelstuk of essay.
DOOR MIDDEL VAN ZOMER
CURSUS VAN 3 WEKEN
Op uitnodiging van de Theol. faculteit
der R.U. te Leiden zijn predikanten uit
het gehele land naar de Sleutelstad ge
komen om aan deze faculteit een zomer
cursus te volgen, welike gedurende één
week voor en twee weken na Pinksteren
wordt gehouden. Zowel hoogleraren als
predikanten geven geven in deze periode
colleges over tal van onderwerpen, die
behalve de wetenschappelijke kant ook
de practisehe zijde van het kerkelijk en
maatschappelijk leven raken.
Bij de opening van deze cursus heeft
na een inleidend woord van de decaan der
Theol. faculteit, prof. L. J. van Holk,
prof. dr P. A. H. de Boer het doel van
deze cursus uiteengezet en tevens het een
en ander verteld over het huidige leven
aan de Leidse Universiteit, o.m. over de
werkzaamheden na de bevrijding om het
universitaire leven weer op gang te bren
gen, waarbij de vernieuwingsplannen,
welke tot uitdrukking komen in de Civi-
tas-gedachte zijn bijzondere aandacht
hadden.
Deze predikantencursus, aldus spr. moe.
gezien worden als een onderdeel van de
arbeid om het contact van het maatschap-
GEHUWD: D Teske én M. Kraaiien- pelijk leven met de Universiteit te ver-
brink breden en tevens wederzijds de ervarin
gen der predikanten ter kennis 'van de
Universiteit en haar studenten te bren
gen, terwijl zij hierdoor ook het huidige
studentenleven leren kenner., speciaal dat
der theologische faculteit.
Gisteren is de cursus begonnen met
colleges van prof. dr P. A. H. de Boer
over de exegese van Jesaja 38 920 en
over „Individualiteit van het Oude Testa
ment, van prof. dr W. Banning over
„Christendom en communisme," van prof.
dr G. J. Heering over „Wijsgerige grond
slagen van de Chr. leer omtrent de men
selijke ziel" en van dr H. Berkhof, Ned.
Herv. pred. te Zeist over Theologie der
Overheid."
In de avonduren worden dij eenkomsten
gehouden van de studentendisputen met
hun rèunisten en van werkgezelschappen,
waarbij nader wordt ingegaan op onder
delen der theologie, terwijl voor de deel
nemers ruimschoots gelegenheid bestaat
om het leven der tegenwoordige univer
sitaire samenleving mede te maken.
Vandaag werd de cursus voortgezet met
colleges van prof. dr J. de Zwaan over
X/Oontheologie in de Evangeliën en bij
Paulus," prof. dr G. Sevenster over
..Hoofdpunten uit de Evangeliën" en over
„Practisehe theologie," van prof. dr A. de
Buck over „De hervorming van Eohnaton"
en van ds S. H. J. Jam*40 T:r~"v pred.
over .Preekkurde
