De geschiedenis ener ministeriële oorkonde
Het kan en het moet
Perzische tapijten - de gril van dezen tijd
Herv. (Geref.) Jongeren te Utrecht bijeen
Provinciale toogdag der Chr. Geref. Jongeren
NIK UWE LEIDSCHE COURANT
9
ZATERDAG, 17 MEI 1917
OFWEL: MALLE GEVALLEN
BIJ DE R.V.D.
Neen, actueel is deze geschiedenis niet.
Maar zij is té merkwaardig om onze lezers
te onthouden, daar zij zo duidelijk demon
streert, wat wij nog onlangs schreven, n.l.
dat het huidige Overheidsapparaat wel tel
kens falen moet, omdat sinds de Regering-
Schermerhorn allerhande onbelangrijke ei
voor hun taak niet berekende politieke baan
tjesjagers in verantwoordelijke functies zijn
„ge -kruiwa gen-d".
Toen de geboorte van Prinses Marijke aan
staande was, besloot de ministerraad, bij ge
legenheid van dit blijde gebeuren, aan zijn
gevoelens van vreugde en medeleven met het
Prinselijk gezin uiting te geven door het aan
bieden van een fraaie bloemenmand. Dit ge
schenk zou vergezeld gaan van een oorkonde,
waarvan de vervaardiging door de minister
raad werd opgedragen aan de afd. Publicaties
van de Regeringsvoorlichtingsdienst. Deze af
deling, onder leiding van de heer Hollander
(diie al een hele reeks brochures liet uitge
ven of alleen maar voorbereidde, zonder dat
het tot een uitgave kwam, hetgeen in beide
gevallen veel geld kostte) gaf een desbetref
fende opdracht aan een kunstenares buiten
"R.VJD.-verband, om zeker te zijn, dat een
fraaie en artistiek-verantwoorde oorkonde
zou kunnen worden afgeleverd. De kunste
nares in kwestie maakte een ontwerp, dat
door de R.V.D. aan de minister-president
werd voorgelegd, diie er zijn goedkeuring aan
hechtte. Z. Exc. gaf echter nadrukkelijk de
opdracht, dat de oorkonde niet mocht worden
gefotografeerd vóór zij aan het Prinselijk
paar was aangeboden. De leidende figuren
van de R.V.D., blijkbaar in de mening, dat
hun veelgesmade dienst wel enige „reclame"
kon gebruiken, lieten de oorkonde tóch foto
graferen, met de bedoeling, deze foto ter
stond na het bekend worden van de geboorte,
als er nog geen andere .geboorte-foto's" In
omloop zouden zijn, aan de kranten ter pu
blicatie te doen aanbieden, om aldus een zo
groot mogelijke verspreiding van deze foto
van de door de R.VJD. gemaakte oorkonde te
bewerkstelligen. Door onhandigheid en een
samenloop van omstandigheden kwam de foto
echter tóch ontijdig in circulatie en voordat
men dit ontdekte en een publicatieverbod kon
uitvaardigen, verscheen zij ongeveer tien
dagen vóór de geboorte van het vierde Prin
senkind in een paar dagbladen. Daarmee
was de oorkonde voor haar doel onbruikbaar
geworden.
Grote ontsteltenis in R.V.D.-kringen en een
woe dende m inister -president
Deemoedig bood de R.V.D. aan, op eigen
kosten een nieuwe oorkonde te laten maken,
maar de ministerraad wenste in dit opzicht
geen relaties meer met deze dilettantistische
voorlichters.
Hiermede is de geschiedenis echter nog
liiiet uit. Want oo.k de PJt.A. had de foto van
de oorkonde, met de naam van de ontwerp
ster, in de krant gezien. Zij kreeg argwaan
en dook eens in haar archieven. De volgende
morgen reeds informeerde zij bij de minister
president, of het Z. Exc. bekend was, dat
deze door de R.VJD. uitgekozen kunstenares
bij haar als zéér verdacht te boek stond, ter
wijl haar man als S-S.-er achter prikkel
draad zat?! Wat de heer Beel toen tegen zijn
„voorlichters" gezegd heeft, weten wij niet,
maar prettig voor hen was het zeker aller
minst
In dit verband is het vermeldenswaard, dat
deze zelfde afd. Publicaties van de R.VJD.,
onder leiding van de heer Hollander, die nog
niet zo lang geleden op staatskosten een o.i.
vrij overbodige reis. heen en weer per vlieg
tuig naar Indië maakte), destijds een der
gelijke flater sloeg. Onder zijn leiding werd
n.l. ook de volkomen zin- en sucoesloze, al
leen-maar-geld-kostende, campagne -met-aan
plakbiljetten tegen de zg. .ygifhandel" ge
voerd. Toen heel Nederland met deze bil
jetten beplakt was, a raison van vele duizen
den guldens, bleek, dat één dezer kunstpro
ducten, in opdracht van de R.VD., door de
voormalige S5.-tekenaar van het befaamde
orgaan „De ziwarte soldaat" was vervaardigd!
Nu minister Lieftinck zijn collega's de eis
tot drastische beperking der Overheidsuit
gaven heeft gesteld, lijkt het ons geboden,
dat de minister-president eens flink de bezem
haalt door de onder hem ressorterende R.V.D.,
die nog altijd veel te veel geld kost en waar
bovendien in de leiding figuren blijken te
zitten, die zeker niet voor hun verantwoorde
lijke taak berekend kunnen wordengeacht.
WAGENVERHUURDERS HIELDEN
BONDSDAG IN BREDA
Den Ned. Bond van Wagen- en Carrier-
verhuurders hield gisteren te Breda zijn
jaarvergadering onder presidium van de
nieuw gekozen voorzitter Keizerswaard uit
Amsterdam. O.m. sloot zich de Haagse ver
eniging met 55 leden per 1 Mei aan. Als
eerste penningmeester 'fungeert thans de
heer H. Kemper Hit Den Haag. De door
160 leden bezochte bondsdag werd besloten
met een, diner.
Landboutoers vragen om meer
vrijheid
De Land. Vereniging voor Bedrijfsvrij-
heid in de Landbouw, in vergadering te
Arnhem bijeen, heeft in een telegram haar
trouw aan de Koningin betuigd en mede
werking van H.M. gevraagd om de boer en
de tuinder wederom een vrij bedrijf te laten
uitoefenen. Tevens werd in een request aan
de minister van Landbouw verzocht om de I
leveringsdwang stop te zetten, de vee-,
vlees- en eierprijzen van 1 Juli af vrij te
geven, de 'beperkte pluimveeteelt op te hef
fen en de graanhandel en graanprijzen vrij
te geven ingaande 1 Jan 1948. Tenslotte
werd verzocht vertrouwen in de boeren te
hebben, zoodat geen controleurs meer bij
het dorsen aanwezig behoeven te zijn.
VERZAMELEN VAN POSTZEGELS
VOOR UITZENDING T.B.C. PATIËNTEN
De Vakgroep Postzegelhandel wijst be
langhebbenden er op, dat het verzamelen
van postzegels voor T.B.C.-bestrijding
veel waardering verdient, doch dat 1 mil.
lioen postzegels van de eenvoudigste
soort en onafgewerkt, ndet voldoende is
om een T.B.C.-patient uit te zenden, daar
deze postzegels slechts een bedrag van
f 400 opleveren. Patiënten en hun familie
leden zullen er goed aan doen zich bij
het verzamelen door deskundigen te la
ten voorlichten.
OMSTREEKS 1500 WERDEN
DE MOOISTE GEMAAKT
(Van een onzer verslaggevers)
Het zal wellicht niet algemeen bekend zijn,
dat het tegenwoordig zoo begeerde „Persje"
reeds in de eeuwen vóór Christus gerekend
werd tot de kunstschatten van dien tijd. Zoo
wordt van Alexander de Groote verteld, dat
hij na den slag bij den Granicus, door welke
zege geheel Klein Azië hem in handen viel,
in de verlaten paleizen van de Perzische vor
sten prachtige purperen tapijten vond, welke
hij zonder blikken of blozen naar Grieken
land vervoerde en ze daar aan zijn moeder,
Olympias, overhandigde
Wij moeten ons echter naar de Middel
eeuwen verplaatsen, voordat wij de Perzische
in ruimer begrip Oostersche knoop-
kumst als „industrie" gaan aantreffen, welke
de wereld verbluft zal doen staan door haar
schoonheid in kleur en motief. In de zestien
de en bij de wisseling van de zeventiende
eeuiw kan met recht gesproken worden van
den bloeitijd der Perzische tapijtenkunst,
waarna langzaam maar zeker een achteruit
gang te constateeren valt. Oorzaak hiervan
zijn de Europeesdhe handelaren die, zonder
aóht te slaan op de oude traditie van het
land, opdracht geven aan de onbegrijpelijke
wensdhen van de afnemers tegemoet te ko
men, opdat vloer- en wandbedekkingen in
felle, schrille kleuren vervaardigd worden.
Voeg daarbij de invoering van kunstmatige
verfstoffen en de terugslag wordt des 'te
verklaarbaarder,
Het zijn nu dan ook hoofdzakelijk de min
dere soorten, welke het meest gangbaar zijn,
aangezien de oudere, daardoor betere en
fijnere kwaliteiten, haast onbetaalbaar zijn
geworden. Niet vreemd hieraan is de mode
gril van bijna ieder, tot welstand gekomen
ingezetene, wiens geluk eerst eindigt bij net
bezit van een „Persje". Het zijn enkel de
serieuze verzamelaars, die hun keus doen
vallen op de speciale soorten. Alle beroemde
stukken, bekend als de bijzondere antieke
tapijten, genieten evenals in de schilder
kunst een speciale reputatie. Aan teeke-
ning, structuur (er zijn er bij met 4000 tot 8000
knoopen per vierkante decimeter) en kleur
BEZIELENDE TOOGDAG VOOR
DE J.V. EN M.V. BONDEN
(Van een onzer verslaggevers).
„Wie op de hoge God vertrouwt, heeft
zeker op geen. zand gebouwd," zo beierden
de klokken van de machtige Domtoren over
de stad Utrecht en deze oproep,' door meta
len stemmen uitgedragen tot iedereen, klonk
Donderdag eveneens in. de bijeenkomsten van
de Ned. Herv. (Geref.) jongelings- en meis
jesbonden, welke in de aloude Bisschops
stad hun toogdagen hielden.
Enkele duizenden jongeren uit ons land,
waarvan verscheidene jongelui in kleder
dracht van de plaats hunner inwoning, wa
ren bijeen in „Tivoli" en de Nicolaikerk, in
welk kerkgebouw de 18e huishoudelijke ver
gadering werd gehouden, van de Meisjes-
bond, terwijl de leden van de J.V.-bond in
de grote zaal van „Tivoli" waren. Daar luis
terden zij naar het ernstige openingswoord
van de Bondsvoorzitter, ds J. Vermaas van
Amersfoort, die als uitgangspunt had geko
zen de woorden uit Ps. „Ik toch heb Mijn
Koning gezalfd," en het referaat van ds H.
Bout van Rotterdam-Delfshaven over ,,De
H. Schrift en haar gezag."
Spr. wees er om. op, dat het ook in het
kerkelijk gesprek binnen de Ned. Herv. Kerk
gaat om de Christus der Schriften, omdat een
ander Evangelie dan dat der Schriften ons
niet is gegeven en het voor het gehele terrein
van het publieke leven van het allergrootste
gewicht is in hoever de Bijbel hierover nor
matief gezag heeft. Bestreden werd de me
ning van Emil Brunner, die voor de open
baring van de wil Gods voor de ordeningen
van ons leven geen oog heeft, evenals de
opvatting van dr Van Niftrik, die onderscheid
maakt tussen het Woord Gods en de Bijbel
en het goddelijke uit de menselijke Bijbel
tracht uit te pellen, aldus ds Bout.
Vervolgens ging spr. in op de inspiratie van
de H. Schrift, waarbij hij de verschillende
opvattingen aan een oritische beschouwing
onderwierp om te eindigen met een opwek
king om het Boek, dat wij meekrijgen voor
geheel ons leven, te blijven bestuderen, opdat
daarin onze gang en treden vast zouden wor
den.
Bij de meisjes hield na het openingswoord
van de presidente, mevr. A. A. E. Mulder-
Rupke van Rijssen, ds A. Meijers van Utrecht
een Hemelvaarteoverdenking.
Het jaarverslag, dat wegens ziekte van
de secretaresse, mevr. J. MeijersSipkema,
werd uitgebracht door mej. M. Langbroek van
Middelharnis, vermeldde, dat het aantal aan
gesloten verenigingen met 27 was gestegen
tot 154 met ruim 4000 leden. Tot bestuurs
leden werden herkozen mevr. J. Meijers-
Sipkema, mej. M. Langbroek, terwijl geko
zen werden mevr. A. v. d. Koo ij -Kranenburg
(in de vac. mevr. J. Bieshaarvan Hoogevest
te Benthuizen), mej. B. van Lokhorst te Hil
versum en mej. R. Meling te Hoevelaken.
Medegedeeld werd nog, dat de Bond van
2330 Augustus in „Die Ossewa" te Noord-
wijk een zomerkamp zal organiseren.
Met gespannen aandacht luisterden de
meisjes hierna naar mevr. A. v. d. Walvan
Walsurn, van Wagenimgen, die sprak over:
,,Wat is ons levensdoel?", waarin zij beklem
toonde, dat de Bijbel geen domper zet op het
leven, doch dat het leven naar de Schriften
juist blijdschap geeft.
De middagvergaderingen van de twee bon
den werden in beide gebouwen gecombineerd
gehouden, en met omwisseling van plaats
voerden hier achtereenvolgens het woordi,
ds W. Vroegindeweij van Huizen over:
.Waarom Hervormd?" ds H. Harkema van
De Wijk over „Onze jongens in militaire
dienst" en ds J. de Lange van Nunspeet over:
„Geloof en jeugdi."
FAILLISSEMENTEN
Opgegeven door van der Graaf en Co's bu
reaux voor de handel N.V. AM. Handelsin
formaties, Amsterdam.
Uitgesproken: 8 Mei: J. C. van den Berg,
koopman te Den Haag, Vaillantlaan 109, R.C.
Jhr mr P. G. M. van Meeuwen, Cur. mr A.
C A. Falke, Den Haag. 8 Mei: Th. M. van
den Broek, handelende onder de naam In
ternationaal Reclame en Advertentiebureau
IRAB, Den Haag, Willem de Zwijgerlaan 3®
en wonende aan de Genestetlaan 264. R.C.
mr M. A. van Rijn van Alkemade, Cur. mr
M. M. Schim van der Loeff, Den Haag.
8 Mei. N. Suikerman, echtgenote van J.
Sistermans en haar echtgenoot J. Sistermans
Den Haag, Noordeinde 90. R.C. jhr mr C. I.
van der Wijde. Cur mr R Heé-Polak, Den
Haag
Vernietigd: H. Oostdam. 's-Gravenhage. Na
gedaan verzet. A. F. de Bruin, Den Haag.
Het Ereusplein 41. Na gedaan verzet.
worden deze door de „fijnproevers" onmid
dellijk herkend.
Wellicht is het niet overbodig hierbij op
te merken, dat, hetgeen in den volksmond
voor „Perzische tapijten" doorgaat, dikwijls
niets met Perzië heeft uit te staan. Zoo heb
ben wij o.a. nog Qhineesche, Afghanisohe,
BeloeddiSbhe en Kaukasische producten, wel
ker motieven hun afkomst niet verraden.;
Zooals bij vele andere kunsten, wordt de
gesteldheid van het land, en daardoor het
karakter van het volk, hierin tot uitdruk
king gebracht. Nemen wij bijvoorbeeld de
Kaukasische tapijten, (bekend onder den naam
Kazak), dan vinden wij het brute en' het
wilde van het onherbergzame gebied zoowel
in teekening als in kleur hierop terug.
Geheel begrijpend daarom is, dat de Ne
derlander, die over het algemeen doorgaat
als rustig en bedaard, het meest gesteld is
op de Afghanische tapijten, aangezien deze,
in overeenstemming met het land, rustig van
toon en kleur zijn.
Geldt Constant!nopel als hooMmarkt der
tapijten in het Oosten, Londen kan gerekend
Donkerrood, blauw, grijs, bruin en roze,
ziedaar de hoofdkleuren van bovenstaand,
uit Klein-Azië afkomstig tapijt, dat onlangs
voor zeer hoogen prijs in Berlijn op de
markt gebracht werd.
worden tot het Europeesche centrum, alwaar
handelaren van bijna alle landen samenko
men om inkoopen te verrichten, in opdracht
der verschillende firma's.
Rest nog te melden, dat ons land, wat be
treft het repareeren der origineele tapijten
niet te verwarren met de machinaal ge-
copieerde, welke zoowel in Nederland,
Frankrijk, Duitsöhland en Engeland vervaar
digd worden een speciale bekendheid ge
niet. „Onzichtbaar stoppen" is ook hier het
devies.
Het streven, door ons gedeeld om de
grote voetbalsport ook in ons land naar de
Zaterdag te doen verhuizen, moet nemen,
wij aan toch wel een. geduchte stimulans
hebben gekregen in de belangrijke wedstrijd,
welke Zaterdag j.l. in Glasgow is gespeeld.
Glasgow heeft niet alleen tegenover „de Rest
van Europa", maar tegenover heel de we
reld, ook tegenover het wereldje binnen onze
landsgrenzen, getoond", dat het zeer wel mo
gelijk is om zelfs uitermate druk bezochte
wedstrijden op Zaterdagmiddagen te doen
plaats hebben. Naast de ondubbelzinnig dui
delijke uitslag is dat het tweede voetballesje,
dat Groot-Brittannië aan „de Rest van
Europa" heeft geleerd.
Wij zeggen niet, dat een wedstrijd idealer
wordt naarmate het aantal toeschouwers toe
neemt. Eigen sportbeoefening moet stellig
verre de voorkeur verdienen. Misschien mo
gen we wel zeggen, dat een wedstrijd idealer
wordt, naar gelang er meer nationaliteiten
aan deelnemen. Welnu, ook in dit opzicht zou
deze wedstrijd bijzondere vermelding ver
dienen. Maar speciaal hebben wij het ge
waardeerd, dat ditmaal de Zondag er niet
mee is „gemoeid" geweest.
Het schijnt helaas niet overbodig, hierop
nog eens die aandacht te vestigen. We zijn in
de twee jaren sinds de bevrijding met het
overbrengen van de grote sport van de Zon
dag naar de Zaterdag wel iets opgeschoten,
maar het doel is nog lang niet bereikt.
Enkele autoriteiten hebben welwillende uit
latingen gedaan, welke op zichzelf zeker niet
zonder betekenis zijn, maar daarbij is het
gebleven.
In dit verband herinneren wij eraan, dat
nog onlangs onze Regering, bij monde van
minister Beel, haar belangstelling voor het
onderwerp heeft uitgesproken, maar daarbij
tevens heeft gezegd, dat er voorlopig be
zwaren waren. Men is namelijk bevreesd, dat
door de verplaatsing van de sport op zijn
beurt de Zaterdag in het gedrang zou komen,
die men echter niet kan missen met het oog
op de wederopbouw.
Van het klemmende dezer argumentatie
zijn we slechts ten dele overtuigd. Juist de
laatste weken is gebleken, dat belangrijke
sportgebeurtenissen zeer wel op een week
dag gehouden kunnen worden. En de grote
wedstrijd van Glasgow slaat in dit opzicht
alle practisdhe tegenstanders van de Zater-
dagsport de wapens finaal uit de hand.
De wedstrijd te Glasgow is ook van belang
voor het Engelse „Homefront", want het
moet gezegd worden, dat de Engelse Zaterdag
op het voetbalterrein de laatste tijd tamelijk
sterke aanvallen heeft te ondergaan. Er
schijnt daar een onmiskenbaar streven te
zijn om de Zondag almeer voor sportgebeur
tenissen in te schakelen. In dit alles werken
ongetwijfeld invloeden van het Europese
Continent door, invloeden waarover wij ons
als „mede-continentalen" wel enigermate mo
gen schamen.
Wij hopen van harte, dat het Britse voet
bal ook aan deze aanvallen van „de Rest
van Europa" het hoofd zal weten te bie
den. Mogen zij niet gevaarlijker blijken dan
de aanvallen, welke het Britse doiel Zaterdag
j.l. had te doorstaan. En moge het Britse
voetbal die aanvallen even sportief opvangen
met de gezonde zin voor een goede traditie,
welke het Britse volk eigen is. Want hier
heeft het Britse volk werkelijk een goede tra
ditie te verliezen en ook in dit opzicht kan
de wedstrijd te Glasgow voor de Britse voet
baller een voortreffelijke steun in de rug
zijn.
Wat eindelijk ons land aangaat, zou het
ons wèl zo aangenaam zijn, indien ook op
het sportterrein met het nastreven van de
Zondagsrust ernst werd gemaakt. Indien wc
moeten blijven uitzien tot de Regering voort
gang maakt met haar opbouwplannen, is er
voor optimisme in onze verwachtingen wei
nig aanleiding.
PROT.-CHR. HISTORISCHE BLOEMLEZING
GEVRAAGD
Het bestuur van de Willem de Zwij
gerstichting, die verdieping en versterking
der reformatorische beginselen en verleven
diging van het historisch besef van ons volk
beoogt, heeft een prijsvraag uitgeschreven
voor de samenstelling van een historisch
leesboek (een bloemlezing) voor vaderlandse
geschiedenis, in Prot.-Chr. geest, ten ge
bruik e bij het gymnasiaal-, middelbaar en
kweekschool onder wijs. Het honorarium be
draagt f 75Q De jury bestaat uit: dr H. Ber-
hotf, Zeist, dr W. J. Kolkert, Hilversum, dr
H. J. Smit en dr L. C. Suttorp, beiden te
Den Haag De manuscripten worden vóór
31 Dec. 1948 ingewacht aan het bureau der
stichting, Pansierstraat 3, Scheveningen. De
volledige tekst van de prijsvraag kan wor
den aangevraagd Postbus 166, Den Haag.
Gistermiddag is te Amsterdam op 61-
jarige leeftijd aan hartverlamming over
leden de oud-vlootaalmoezenier pastoor H.
J. M. M. A link.
REFERATEN over TECHNIEK
EN GELOOFSLEVEN
(Van een onzer verslaggevers)
De aMeling Zuid-Holland van de Bond van
CJhr. Geref. Jongelingverenigingen hield op
Hemelvaartsdag in het kerkgebouw van de
Chr. Geref. gemeente van Rotterdam-West
haar 37e jaarvergadering. Uit alle delen van
de provincie waren de leden van jongelings-
en meisjesverenigingen naar de Maasstad ge
togen. Het werd een goede bijeenkomst,
waarin de jongeren werden opgewekt, zich
blijvend op Gods Woord te verlaten. De mid
dagbij een/komst werd geopend door de tweede
voorzitter, de heer H. van Kley. De heer G
de Boer uit Delft hield een referaat over:
>yDe vooruitgang der techniek en haar in
vloed op ons leven". Spreker gaf een over
zicht van de techniek, welke de mens in de
waan brengt, dat hij het ganse leven aan zich
heeft dienstbaar gemaakt en het zonder God
kan stellen. Ndet het streven naar technische
vervolmaking, maar de geest, welke zich hier
bij openbaart, maakt de mens los van God.
Zonder diens steun is ook de wereld der
techniek een chaos. Op dit onderwerp volgde
een levendige bespreking. In de avond-ver
gadering, welke werd geopend door ds W: F.
Laman van Rotterdam-West, sprak ds J. G.
van Minnen uit Delft over: „Geloofsleven in
de jongelingsjaren". In het leven van een
ieder, aldus spreker, komt door de prediking
dies Woords de roep tot wedergeboorte. De
weg naar deze wedergeboorte wordt door de
Ghxistenjeugd meest geleidelijk in het gena-
deverbond afgelegd. Het geloofsleven, dat
zich hierbij openbaart, is de reflex op de
actie Gods door Woord en Geest. Er is in
wezen geen onderscheid tussen het geloofs
leven van een jongeling en dat van een grijs
aard; derhalve wordt door de jeugdikerk de
levende eenheid van Christus' gemeente ver
broken. Het geloofsleven openbaart zich ook
in een vlieden van de zonde, in onze gedra
gingen en in ons gebed waarin wij steeds
weer zullen pleiten op Gods belofte. Chris
tus' Kerk heeft de taak, de jeugd te leiden
in de bedding van Gods Woord. De belofte,
eis en vruchten van het Genadever bond, al
dus besloot ds van Minnen zijn toespraak,
zij voor ons realiteit. Het Chr. Geref. Zang
koor „Soli Deo Gloria" onder leiding van
de heer H. Scheurwater ctroeg bij tot bet
welslagen van detze jaarvergadering.
