Leiden bereidt zich voor op 5 Mei-viering
Zondagsschool „De 24 huizen" vierde feest
Ned.Ver. van huisvrouwen vierde 30-j. bestaan
Geref. Minnehuis had in 1946 een goed jaar
Amerika heeft vele problemen te vertverken
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG, 30 APRijl. xvkt
Stadsnieuws
STILLE TOCHT, KERKDIEN
STEN, FESTIVITEITEN
Leidens „eerste burger", jhr mr F. H. v.
Kinschot, zegt het zoo treffend in het
voorwoord van het officieele programma,
dat ter gelegenheid van de herdenking en
feestviering op 3, 4 en 5 Mei door de Fe
deratie van buurtvereenigingen werd sa
mengesteld en uitgegeven, wanneer hij
opmerkt, dat in de snelheid van het leven
vaak vergeten wordt, hoe wij de moei
zaam bevochten vrijheid, slechts te dan
ken hebben aan den moed en het door
zettingsvermogen van geheel ons volk in
ruil voor zware, zeer zware offers.
Het is daarom, dat het niet een uiterlijk
vertoon moet zijn, doch een daad van
plechtig herdenken, als de vlaggen Zater
dag 3 Mei 's avonds om zes uur half stok
gaan
Het is daarom, dat op dienzelfden dag
een uur later op het Pieterskerkplein de
duizenden gevallenen en dooden uit de
vreeselijke oorlogsjaren door pater Gil-
bertus Lohuis uit Woerden en ds H. v.
Andel uit 's-Gravenhage worden herdacht.
Het is ook daarom, dat hierop een stille
tocht volgt, die om ongeveer kwart voor
negen vanaf den Morschweg zal vertrek
ken en bij het eenvoudige houten kruis
aan de Steenstraat zullen de honderden
deelnemers, evenals vorig jaar, als sym
bool van dank en eerbied, daar bloemen
en kransen neerleggen. Onmiddellijk na
afloop van deze plechtigheid gaan allen
in stil herdenken huiswaarts.
God heeft in die bange jaren, die nog
zoo versch in het geheugen liggen, ons
volk bezocht, doch Hij, die voor zijn ge-
loovigen een heil en toevluchtoord wil
zijn, heeft ook gered uit allen nood, be
veiligd voor den dood. Dit zal ongetwijfeld
de hoofdgedachte zijn, die de Leidsche
predikanten en geestelijken op bondag 4
Mei door hun prediking zullen verweven.
Den volgenden dag is het de feestdag,
waarop in feeststemming de bevrijding
zal worden gevierd.
Reeds om acht uur in den morgen zul
len honderden zangers en zangeressen
o.l.v. den heer L. Mens op het Stadhuis
plein een groote zanguitvoering geven en
om. het lied uit de bezettingsjaren zin
gen: „Ik snak naar een land, vol van rood,
wit en blauw. Met de zwier van Oranje
er boven". „Ik snak naar 't Wilhelmus
met zijn hou en trouw, Waarin Hollan
ders kunnen g'looven".
De fontein aan de Vischmarkt zal door
haar spuiten van negen tot elf uur de
feestvreugde zeker omlijsten.
's Middags worden in den Leidschen
Hout sportwedstrijden georganiseerd,
waarvan het hoogtepunt een voetbalwed
strijd tusschen een Bonds-Zaterdagmid-
dag-elftal en een Leidsch K.N.V.B.-elftal
vormt, welke vele sportliefhebbers en be
langstellenden zal trekken.
De Fed. v. Buurtvereenigingen heeft
voor een verrassing gezorgd door in de
avonduren in de Stadsgehoorzaal een aan
tal bekende radio-medewerkers te laten
optreden. Het zijn o.m. Jan Boots en Bob
Wallagh, die tezamen met Mieke Melchers
het personeel van de fa. Tieleman en
Dros, N.V. Clos en Leembruggen, Kon.
Ned. Grofsmederij, N.V. Holl. Construc
tiewerkplaats en N.V. Ned. Electrolasch
Mij aan den tand zullen voelen. Hoe de
stand zal worden, kan zelfs Miekenog
niet zeggen.
Doch hiermede is het programma nog
niet „vol", de buurtvereenigingen hebben
nl. ieder voor zich voor gtoot en klein
ook een feestviering, dat varieert van
roeiwedstrijden tot de opening van een
speelweide.
Om de ouden van dagen ook in rle
feestvreugde te laten deelen worden op 6
Mei van half vijf tot half zeven in het
„Luxor'-theater een aantal films vertoond
uit het Leidsch Gemeente-archief, die,
aangezien vele oude „hoekjes" en gebeur
tenissen in de Sleutelstad hierin voorko
men, zonder twijfel gewaardeerd zullen
worden.
Dat het zoo moge zijn, dat Leiden inge
togen herdenkt en op gepaste wijze feest
viert.
Tragisch ongeval in de Verver
straat
Een 3-j. jongetje onder een vrachtauto
Gistermorgen omstreeks 10 uur is het
3-j. knaapje P. V. uit de Parkstraat, die
vanuit de Ververshof hardloopend de
Ververstraat in kwam zetten, tegen een
juist passeerende militairen vrachtwagen
aangeloopen. Het kind viel onder de
auto, waardoor het rechterbeentje nage
noeg werd af gekneld. Het slachtoffertje
werd door den E.H.D. naar het Acad.
Ziekenhuis vervoerd, waar het rechter
been werd geamputeerd.
Ook deze week vijf tabaks-
rantsoenen
Het ligt in de bedoeling ook deze week
5 rantsoenen tabak te verstrekken voor een
periode van 14 dagen.
De 6-j'. scholier J. H. v. D., die zon
der op het verkeer te letten de Haar
lemmerstraat overstak, liep gistermiddag
tegen een motorrijwiel op. Met wonden
aan linkeroog en linkerknie werd hij
door den E.H.D. naar het Acad. Zieken
huis overgebracht.
TER HERDENKING VAN HET
70-JARIG BESTAAN
Welk een sfeer heerschte er gister
avond in „Prediker" op de feestelijke
bijeenkomst Van de Zondagsschool »,De
24 Huizen"! Er was alle reden tot feest
vieren, want een zeventig-jarig bestaan
is toch alleszins gedenkwaardig. Vele
ouders waren aanwezig om zich op de
hoogte te stellen van den gang van zaken
op de „school" waar hun kinderen eiken
Zondag luisteren naar de verhalen uit
„het groote Boek van Godi," doch niet in
het minst om gezamenlijk als moeders en
vaders dien goeden Gever te danken voor
de ontelbare zegeningen.
GESLAAGDE BONDSDAG IN
DE SLEUTELSTAD
(Van een onzer verslaggevers).
Onder groote belangstelling werd gis
teren in de Stadsgehoorzaal te Leiden de
31ste algemeene vergadering van de Ned.
Ver. van Huisvrouwen gehouden.
De presidente, mevr. van Iterson-Rot-
gans, zeide in haar openingswoord, het te
betreuren, dat de regeering afwijzend
heeft beschikt op het verzoek van de
vereeniging om een regeling van loonen
voor het huispersoneel wettelijk vast te
stellen. Zij deelde nog mede, dat uitwis
seling van huisvrouwen met het buiten
land mogelijk is. Ter gelegenheid van het
Regeeringsjubileum van H. M. de Ko
ningin zal volgend jaar in de Houtrust-
hallen te Den Haag een groote expositie
worden georganiseerd over „Het werk en
de ontwikkeling van de Nederlandsche
vrouw". Ook de Ver. van Huisvrouwen
zal in deze haar medewerking verleenen.
Uit het gedetailleerde jaarverslag van
de secretaresse, mej. mr M. Goedhart,
bleek, dat de vereeniging thans 101 afdee-
lingen met in totaal 22.565 leden telt.
De penningmeesteresse, eveneens mej.
Goedhart, maakte bekend, dat de ver
eeniging beschikt over een batig saldo
van f 16.586.63.
Voorts werd een groot aantal voorstel-
Het jaarverslag geeft hiervan
een goed beeld
Aan het jaarverslag van het Tehuis
voor Ouden van Dagen (het Gereformeerd
Minnehuis) over 1946 ontleenen wij het
volgende:
Het College Regenten van het Tehuis
voor Oudien van Dagen (het Gerefor
meerd Minmehuis) was op 1 Januari 1946
als volgt samengesteld: de heeren Joh.
Sierat, voorz., dr G. Brouwer, 2e voorz.,
Th. van der Burgh W. F.zn., secr., H. van
Leeuwen, W. Keereweer, J. Bink, H. Siere
en W. J. Batist jr. Dr P. M. de Planque
was met ingang van dien datum wegens
periodieke aftreding uit het bestuur ge
treden, In zijn plaats werd gekozen dr G.
Brouwer, die, zooals uit het bovenstaande
blijkt, diens functie van 2en voorzitter
innam.
De regenten vergaderdien dit jaar 13
maal,' moderamen en eenige regenten
kwamen geregeld voor een goeden gang
van zaken wekelijks bijeen.
Het aantal verpleegden bedroeg in het
begin van het verslagjaar 76 (42 mannen
en 34 vrouwen). Er werden 7 mannen en
15 vrouwen opgenomen, terwijl 1 man en
5 vrouwen overleden, Naar elders ver
trokken 6 mannen en 5 vrouwen. Aan het
eind van het jaar bedroeg het aantal ver
pleegden derhalve 42 mannen en 39 vrou
wen, totaal 81; het totaal aantal verpleeg-
dagen was 28.943. Er kwamen geregeld
aanvragen binnen voor opname in het
huis, waaraan echter niet altijd kon wor
den voldiaan, daar op enkele tijdstippen
het maximum aantal plaatsen was bezet.
De gezondheidstoestand van de verpleeg
den was uitstekend, evenals de voedsel
voorziening.
De toewijzing brandstoffen was grooter
dan het vorige jaar, zoodat de centrale
verwarming in bedrijf kon worden ge
steld. Het bestuur van de kindierkerk
„Nathanaël" hield wekelijks zijn bijeen
komst in de kerkzaal, terwijl de verpleeg
den voor zooveel zij lichamelijk daar
toe in staat waren Zondags die gods
dienstoefening in de Oosterkerk bijwoon
den. De viering van het H. Avondmaal
mocht ook dit jaar in het huis met de
verpleegden plaats hebben. Deze diienst
werd ingesteld, omdat alle ouden van
dagen lichamelijk niet in staat zijn naar
de kerk te gaan. De godsdienstonderwy-
zer, de heer Joh. de Groot, leidde de
wekelijksche huis-godsdienstoefeningen,
waarbij steeds een' ouderling en een
regent (diaken) tegenwoordig waren;
eiken Dinsdagmiddag bracht de heer De
Groot een bezoek aan de verpleegden,
terwijl hij bovendien een oudejaarsavondu
dienst hield.
De heer W. Keereweer behandelde in
een daartoe belegde bijeenkomst met de
verpleegden eenige 'bekende gedeelten
uit de Heilige Schrift, toegelicht met
lichtbeelden. De aanwezigen toonden hier
voor steeds groote aandacht. Het doet
regenten goed, dat heeren predikanten
steeds spontaan hun medewerking ver
leenen. De verpleegden verheugen zich
daar niet minder om, want zij stellen de
aanwezigheid van een predikant zeer op
prijs.
Dr H. P. VeLdhuyzen, die sedert een
lange reeks van jaren de huisarts is, be
zocht met groote trouw de zieken. In het
personeel kwam in het verslagjaar nog al
mutatie, wat een naoorlogsch verschijn
sel is en een instructie voor de eerste
zuster werd vastgesteld.
Aan het gebouw moesten diverse voor
zieningen worden getroffen: met het oog
op de financiën bleven deze tot de hoog-
noodige beperkt. Vernieuwing van den
inventaris kon slechts in zeer enkele ge
vallen plaats vinden, Een lift kon nog
niet worden aangeschaft, doch is op de
verlanglijst blijven staan, want daaraan
is een dringende behoefte. Van het Ned-.,
Deensche- en Amerika arische. Roode
Kruis en van de H.A.R.K. werden levens
middelen en of andere artikelen' ontvan
gen, Aan ontspanning voor de verpleeg
den heeft het ook dit jaar niet ontbroken
en' de verjaardagen van het Vorstenhuis
gingen eveneens niet onopgemerkt voor
bij. Van de directie en het personeel
moest ook in 1946 weer veel gevergd wor
den, wat te begrijpen is als men let op de
groote bezetting.
Hoewel het verslagjaar een vredesjaar
was, ging de verzorging van de ouden van
dagen met veel inspanning gepaard. Maar
moeilijkheden zijn er nu eenmaal om
overwonnen te wordeai. De regenten zijn
God den Heere dankbaar, dat Hij hen in
1946 tot een steun, is geweest en voegen
daaraan den wensch toe, dat Zijn Zegen
op het huis zal mogen blijven rusten,
tot heil van de ouden van dagen, die er
huil levensavond doorbrengen.
len in behandeling genomen. Het voor
stel van het Hoofdbestuur om, indien dit
noodzakelijk blijkt, de contributie te ver-
hoogen tot f4 per lid, werd verworpen.
Het amendement der af deeling Alkmaar
om de minimum contributie te verhoo-
gen tot f3.50 per lid, werd aangenomen.
Het voorstel van de afdeeling Leiden om
te komen tot oprichting van het Instituut
tot Voorlichting bij Huishoudetijken Ar
beid vond aller instemming. De even
tueel e oprichting van den Huishoudraad
heeft de belangstelling van minister
Drees, zoo werd medegedeeld.
Bij de bestuursverkiezing werd mej. mr
Goedhart herkozen, terwijl de dames
Minderhoud-Zomer te Wilhelminadorp en
Van Sonsbeek-Baning te Zeist als nieuwe
leden tot het bestuur toetraden. Tot leden
van de Arbitragecommissie werden be
noemd de dames Buisman Blok Wybran-
di, Tammens en Van Gilse, resp. woon
achtig te Leeuwarden, Den Andel en
Noordwijk.
De begrooting, welke een bedrag aan
gaf van f38.590, werd aangenomen.
In de middagvergadering voerde aller
eerst het woord mevr. Otte-Arnolli over
„Mijn ervaringen als lid van de Centrale
Commissie voor de Prijspolitiek" en over
„Enkele brandende Textielproblemen".
De Regeering staat op het standpunt de
loonen niet verder te verhoogen. Hieraan
is onlosmakelijk verbonden, dat de prij
zen omlaag moeten, zoo merkte spr. op.
De Regeering heeft de plicht de prijzen
te drukken. Er zijn verschillende midde
len om dit te bereiken. Ten eerste door
subsidies te geven op de eerste levens
behoeften, die voor een belangrijk ge
deelte uit het buitenland moeten komen.
Er moet naar gestreefd worden om de
prijzen van andere artikelen zoodanig 'te
drukken, dat die subsidies langzamer
hand kunnen komen te vervallen, want
het bedrag, dat de Regeering hiervoor
moet uittrekken, is dermate groot, dat de
subsidies niet gehandhaafd kunnen blij
ven. Ten tweede zal de Regeering het
middel: verlaging van de winstmarges
moeten toepassen, alsook het vervaardi
gen van Utility-igoederen.
Met nadruk wees spr. er op, dat 't aantal
paren kousen, dat iedere vrouw dit jaar
zal kunnen koopen, twee bedraagt. Deze
Hoe eenvoudig is diit werk in zijn opzet
geweest. In zijn inleiding over het ont
staan en de ontwikkeling van de Zon
dagsschool schetste die heer J. C. Sleyser,
hoe het oudte vrouwtje Kaatje Kors zich
alle moeite getroostte om de kinderen in
haar bekrompen kamertje te ontvangen
en hun de blijde Boodschap te brengen.
Maar toen Kaatje haar werk moest neer
leggen. omdat ze te oud werd, ontwik
kelde de Zondagsschool in wording zich
verder en het nijvere personeel ontveinsde
zich de moeilijkheden niet, maar zwoegde
voort, via een kappers-„salon** en andere
ondeugdelijke behuizingen naar de Pas
teurstraat-school, waar men reeds jaren
gastvrijheid geniet
Dit werk, in eenvoud begonnen, wordt
in alle soberheid voortgezet. Dit juist is
het. waardoor het werk, dat toch, zooals
altijd, door gebrekkige krachten geschiedt,
vrucht draagt.
Hoe velen zijn er, die na de Zondags
school niet meer komen onder de be
ademing van Gods Woord), zoo zeide dis
M. Ottev anger, dlie de vergadering leidde,
in zijn openingswoord. Maar hoe vaak
komt het niet voor, dat het zaad. dat ia
de prilste jeugd in de kinderharten is
gestrooid!, toch vruchtbaar is. De Heer
roept de kleinen tot zich en stelt ze ten
voorbeeld^ opdat wij ook zoo worden. De
kinderen beschamen vaak de ouderen in
het luisteren en in het geloven. Zooals
het kind getuigt, zoo worden wij er op
gewezen ons te onderwerpen aan Gods
Woord.
Namens de ouders sprak de heer A.
Zaalberg enkele woorden tot het bestuur
en dankte het personeel voor zijn ijver
en plichtsbetrachting in het Zondags-
schoolwerk. Spr. overhandigde het be
stuur een cadeau.
Deze op hoog peil staande avond' wend
afgewisseld met muziek door het mando
linegezelschap „Ars et Laibor" o.l.v. den
heer W. van Iterson en zang van het
Dubbel-Manmenkwartet .Inter Nos", o.l.v.
den heer D. Kok en solo-zang van mevr.
Van der Lelie. Alle medewerkenden heb
ben op zeer verdienstelijke wijze bijge
dragen tot het welslagen van dezen feest
avond.
Dis tributiev aria
Morgen zijn aan de beurt voor het afha
len van levensmiddelen-, tabaks- en ver-
snaperingenkaarten alsmede brandstoffen-
kaarten, die gezinnen, waarvan het hoofd
een stamkaartnummer heeft van 15001
21000. De uitreiking vindt plaats in „De
Burcht" van 8.4511.45 en van 14—16 uur.
Ter verkrijging van de brandstoffenkaart
dient het reeds vroeger uitgereikte formu
lier MD 323—15, volledig met inkt ingevuld
en onderteekend te worden ingeleverd, ter
wijl tevens het restant van de oude brand
stoffenkaart moet worden overgelegd.
„verheugende" mededeeling werd door de
vele aanwezigen met groote belangstel
ling aangehoord.
Mevr. van Iterson-Rotgans sprak ver
volgens over de Internationale Voedsel-
en Landbouworganisatie en mevr. van
Gilse-van Geldenmalsen over de nieuwe
gewestelijke groepeeringen.
MAAR VAN 'T COMMUNISME
IS MEN AFKEERIG
In onze West-Europeesche oogen heeft
Amerika zooveel op ons voor, dat het
woord problemen voor dit land wéinig op
haar plaats lijkt en toch de nieuwe we
reld heeft ze. aldus mr G. v. Reenen, die
gisteravond in het Volkshuis voor de afd
Leiden van de Partij van de Vrijheid
heeft gesproken over: „Amerikaansche
Problemen".
Spr. verklaarde in zijn inleiding den
toestand, zooals die bestond voordat pre
sident Roosevelt Amerika het besef bij
bracht, dat zij wereld-mogendheid nr 1
is en daarnaar heeft te handelen.
President Roosevelt, zoo vervolgde mr
v. Reenen, begon een politiek van goede
nabuurschap jegens de Zuid-Aanerikaan-
sdhe staten, welke uitliep in de Pan-
Amerikaansche Unie. Eveneens erkende
hij Rusland, hetgeen tot nog toe niet ge
schied was. Het belangrijkste, wat een
Amerikaansche president ooit heeft kun
nen doen, was, dat hij tijdens den oorlog
reeds voorbereidingen trof voor de inter
nationale samenwerking na den oor
log. Door deze politiek verdween de
isolatiementaliteit, die langen tijd het
Amerikaansche volk heeft gekenmerkt.
Spr. wees vervolgens op de vele bin-
nenlandsche moeilijkheden, waarmede de
„man in the street" voor wat betreft de
hooge belasting noodig voor de leenin
gen en goederenverstrekking aan Euro
pa de prijsbeheersching en het goede
rentekort, te maken heeft en hoe zijn
visie is op de Europeesche verhoudingen.
Het is merkwaardig, aldus spr., dat da
Amerikanen zeer weinig moeten hebben
van het socialisme en communisme en het
was dan ook zeer verklaarbaar, dat de
Amerik. pers stelling koos tegen dit laat
ste staatsbestel, toen boven Joego-Slavië
een Amerikaansch vliegtuig werd neer
geschoten.
Hierna weidde mr v. Reenen uitvoerig
uit over de Vakvereenigingen en belichtte
hij de mijnwerkersstaking o.l.v. John
Lewis, welke evenals in Europa ook
in Amerika weinig bijval vond.
Spr. vertelde voorts op prettige wijze
van de verkiezingen, waarbij ondanks het
feit, dat president Truman in een radio
rede de afschaffing van de prijsbeheer-
schinig aankondigde, de republikeinen de
overwinning behaalden.
Mr v. Reenen haalde een belangrijke
uitspraak van den president aan, waarin
hij tot uitdrukking bracht, dat vrije
economie de eenige wijze is om een land
voorspoed te brengen en eindigde met de
opmerking, dat al heeft Amerika proble
men, dit land er oneindig veel beter aan
toe is dan ons land, omdat Amerika naast
een vrije economie ook rekening houdt
met de persoonlijke vrijheid, de waarde
van het individu en omdat zij de grond
wet eerbiedigt.
Vervolgens werden een drietal Ameri
kaansche films vertoond, welke, afge
staan door de Amerik. ambassade, een
goed beeld gaven van het leven in
Amerika.
Prof. dr C. de Boer leidde mr v. Ree
nen met enkele welgekozen bewoordin
gen by de talxyke aanwezigen in.
