Meer kolen, meer productie, meer welvaart
Christel. Staatsschool of Vrije Chr. School?
Ned. Chr. Bond v. Overheidspersoneel bijeen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
VRIJDAG, 25 APRIL 194»
Stadsnieuw
DOCH HIERVOOR ZIJN 5000
MIJNWERKERS NOODIG
Steenkolen, meer steenkolen!
Is dat geen roep, die niet alleen in ons
land, maar ook in vele landen van
Europa opklinkt?
In ons land wordt thans een actie op
touw gezet om in de behoefte te gaan
voorzien, maar men zal begrijpen, dat
dat niet zoo zonder meer gaat. Voor
meer kolen zijn meer arbeiders noodig,
jonge kerels van 18-35 jaar en dan liefst
ongehuwd.
Weet men, dat in 1938 en 1939 de pro
ductie 30 millioen ton kolen bedroeg,
dat daar 5 millioen ton van werden uit
gevoerd en 7 millio.en ton ingevoerd?
Onze industrie draaide^ toen op volle toe
ren en ook de gezinnen konden vrijelijk
beschikken. Wanneer we daar het pro
ductiecijfer over 1946 tegenover stellen,
dan komt dit wel zeer schril uit, n.l. 9
millioen.
Hoe komt dit? Wel, omdat de oorlog
ook niiet ongemerkt aan de mijnwerkers
is voorbijgegaan, want 15.000 arbeiders
gingen in d,e oorlogsjaren verloren en
onder hen waren 10.000 vaklieden.
En dan hebben de arbeiders een pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie in het
leven geroepen, die medezeggenschap in
den gang van zaken heeft. De mijn-in
dustrie-raad (MI.R.) bestaat nu uit 10
werkgevers en evenveel werknemers. En
deze raad heeft beslist, dat de man-pre
statie in '38 en '39 te hoog was opgevoerd.
De productie is teruggebracht op 80 pet
en dan is het, naar onze zegsman, de heer
P. Gijizen, vertegenwoordiger van het be
heer van de Ned. Steenkolenmijnen in
een persconferentie mededeelde, nog
geen luieren.
De beheerder van de steenkoolmijnen
heeft opdracht g;egeven 12 millioen ton
kolen te produceeren. Maar dit is alleen
mogelijk, indien het arbeidersaantal een
groote uitbreiding ondergaat en dan liefst
met zooveel mogelijk Nederlanders.
Mocht dit niet lukken dan heeft de be
heerder volmacht buitenlanders te wer
ven. Wordt de 12 millioen ton bereikt,
dan kan het geheele industrierad volledig
aan 't draaien gaan en kunnen de ge
zinnen meer kolen krijgen. Wij blijven
de kolen dan nog gerantsoeneerd, want
willen zij zonder bon komen, dan zou
de productie 15 millioen ton moeten be
dragen.
Wat het z,eggen wil voor ons land als
er meer kolen komen? Wel, meer kolen,
d.i. meer productie, di. meer welvaart.
Iets, dat iedere weldenkende Nederlan
der zal begrijpen. Tegenover den invoer
zullen we uitvoer kunnen zetten en daar
door zullen ook de ge te i stede gebieden,
waar de wedjeropbouw niet vlot, gehol
pen kunnen worden. Het buitenland heeft
geen interesse voor geld, maar wil voor
hout en glas kolen hebben.
Vanuit Limburg wordt Nederland voor
een groot deel van gas en electriciteit
voorzien. Maar weet men, dat uit deze
grondstoffen een groot aantal nevenarti
kelen word.en gefabriceerd zooals medi
cijnen, benzine, zeep, genever, enz. enz.?
Zeer belangrijk ook voor ons land is, dat
de chemische industrie op volle capaci
teit gaat werken. We kunnen nu Duitseh-
land kapot is, den strijd om de Europee-
sohe markt winnen, maar dan moeten
we er ook vlug bij zijn.
Daarom worden er ook onder auspi
ciën van het Rijks arbeidsbureau in dit
district 25 vergaderingen met lichtbeel
den belegd. De leus is: Indien de ca 1000
gemeenten in ons land elk 5 a 6 men
sehen levert, komen we er. Gezien de
heerschend^e woningnood, heeft deze actie
speciaal de ongehuwde mannen op het
oog. Zij krijgen in Limburg een zeer
behoorlijke huisvesting en woTden er
eerlijk gezegd verwend. In de voor huis
vesting ingerichte kloosters en ander£
gebouwen zijn recreatie-, studie- en lees
zalen, terwijl betaalde ambtenaren zor
gen voor binnen en buitenont9panning.
Ook aan het geestelijk leven is de noo-
dige aandacht besteed. Er is een speciaal
Protestantsch en Katholiek gezellen-
tehuis met daarnaast ook gecombineerde
tehuizen.
Terwijl men voor kost in inwoning
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Johannes, z. van H. de
Roode en M. T- de Roode; Jan Hendrik,
z van W. C. Meijer en P. J. den Rooijen;
Antonius J., z. v. W. J. van Berge Hene
gouwen en C. Tol; Willem, z. van A. J,
Veerman en M. J. Sepers; Catharina J.,
dr van N. van den Berg en M. Robbers;
André, z. van J. G. Piket en J. M. de
Lange; Maria C., dr van A. C. de Wit en
E. van der Weyden Margaretha. dr van
J. Pijnakker en E. J. G. Koet; Johannes
Z., z. van J. Z. van der Kruk en E. Mos;
Helena J., dr van J. de Mooij en A. J.
van Egmond; Vera, dr van J. van der
Velden en F. I. Bauer; Leonardus J. Th.,
z. van L J. van Leeuwen en J. v&n
Kuijeren; Antonie, z. van A. Tefij en W.
C. Galjaard; Nicolaas, z. van J. Gressie
en E. Te Water.
OVERLEDEN: S. E. G. van de Kooij,
11 mnd.
GEHUWD: S. van Egmond en J. M.
Prenen; D. Koeman en C. J. v. Vegten;
E. Korenhof en L. J. Vogelenzang; W. A.
M. Mulder en M. Speel; A. L. den Os en
A. K. .van Putten; J. B. van Rooden en
D. C. van den Bogaerd; D. van Veen en
E. Robbers; C. Zwanenburg en J. M.
Bekooi; W. Bodrij en G M. de Waal;
H. A. van Hulst en S. G. Sülzle; M. den
Heijer en H. H. van der Linden; H. van
den Ham en G. Paats; J. L. van der
Tuin en A. Ouwerkerk.
f 1.40 per dag is verschuldigd, zijn de
loonen uitstekend. In de vooropleiding
krijgt een jongeman van 18 jaar pl.m.
f 5.50 per dag en een van 23 jaar f 7.35
per dag. Na 3 of 4 maand,en gaat men
dan over in het accoordloon, dat is 80
pet van het houwersloon, na 2 jaar 90
pet en na 4 jaar, na afgelegd practisch
en theoretisch examen 100 pet van het
houwersloon. In Febr. 1947 had een hou
wer f 12.69 per dag. Voor ziekte en pen
sioen- en vacantieregeling is zorggedra
gen. Gehuwde arbeiders ontvangen bo
vendien 42 hl kolen en ongehuwd,en 12 hl.
Hebben de nieuwelingen de eerste
maand werken er op zitten, dan behoe
ven zij geen kostgeld te betalen. Na de
tweede maand ontvangen zij boven hun
loon f 35 extra en een gratis stel onder
goed sokken en een overhemd. Na de
derde maand hetzelfde en na 4 maanden
een costuum.
Jawel, zoo zal men zeggen, alles goed
en aardig, maar ik heb mijn leven te
lief, ik ga daar niet heen om dood te
gaan.
Inderdaad, er zijn menschen in de mij
nen verongelukt. Maar is dat in andere
groote bedrijven niet voorgekomen? Het
Centraal Bureau voor de Statistiek toon
de aan dat het beroep van chauffeur
5 maal en dat van bouwvakarbeider 3
maal zoo gevaarlijk is als mijnwerker.
Trouwens de haast beruchte organisatie
van het mijn toezicht ziet scherp toe en
in vergelijking met het buitenland gaat
Nederland verreweg aan de spits.
En dan nog het gezondsheidspeilHoe
is het daarmede gesteld?
In de mijnstreek heeft e^en ziekte ge-
heer scht, n.l. silicose geheeten, die werd
veroorzaakt door steenstof in de long.
De medische wetenschap is er aan te
pas gekomen en deze wetenschap heeft
zulke maatregelen genomen, dat men
vrijwel de garantie krijgt, niet meer door
deze ziekte bevangen te worden. Bij 25
jaar geleden is de toestand prima te noe
men.
Onze zegsman verheelde het niet, het
is zwaar en onaangenaam werk. Maar
deinzen sterke en gezonde jonge kerels
Ouderavond Kinderkerk
„Nathanaël"
De heer Braamzeel Sr gehuldigd.
De kinderkerk „Nathanaël" heeft dezer
dagen een ouderavond gehouden. De
voorz., de heer P. v. d. Reyden, heette alle
aanwezigen welkom en nadat een koortje
eenige liederen had gezongen, hield de
heer P. Zandee een referaat over: „Liefde
Tuchf'.Oogenschijnlijk, aldus spr, twee
begrippen, die ver uit elkaar liggen. De
liefde, die het Evangelie ons vraagt, be
paalt onze verhouding tot God en den
naaste. Evenzoo moet ook in onze tucht
t.o.v. het kind de liefde tot het kind den
boventoon voeren.
Na dit referaat volgde de huldiging van
den heer Braamzeel sr, die gedurende 25
jaar aan de kinderkerk was werkzaam
geweest. Hem werd een geschenk over
handigd, terwijl zijn vrouw bloemen wer
den aangeboden.
Vervolgens heeft het koortje zich nog
maals laten hooren en vertoonde de heer
E. Timan eenige filmpjes, waarvan vooral
de geboren Leidenaars konden genieten.
OOK EEN VRIJE MIDDAG VOOR DE
BOEKHANDELAARS
De gemeenteraad stelde in zijn ver
gadering van 3 Februari j.l. een verorde
ning vast, waarbij het verboden is een
winkel, waarin uitsluitend of in hoofd
zaak boeken, kantoorboeken en tijd
schriften daaronder begrepen, worden
verkocht, voor het publiek geopend te
hebben op Dinsdag na 13 uur, behalve
op eenige in de verordening aangegeven
Dinsdagen. De verordening, w^elke de
Koninklijke goedkeuring kreeg werd in
middels afgekondigd. Zij ligt gedurende
drie maanden voor een ieder ter inzage
ter gemeentesecretarie, afd. Alg. Zaken
en treedt op 27 April 1947 in werking.
die door dit werk voor het welzijn van
ons vaderland aan te pakken, zooveel
voorrechten boven anderen genieten,
daarvoor terug?
In onze streek beginnen Maandag a.s.
de vergaderingen,waarvoor wij verwijzen
naar de advertentie-pagina van heden en
de volgende dagen.
JAARVERGADERING GEREF.
SCHOOLVEREENIGING
De jaarlijksche algemeene vergadering
van de Ver. voor Geref. Schoolonderwijs,
welke gisteravond werd gehouden, mocht
zich in groote belangstelling verheugen
en toen de voorzitter, de heel P. Zijlstra,
de vergadering opende, was het gym
nastieklokaal van de school aan de Hoog-
landsche Kerkgracht tot§de laatste plaats
toe bezet.
In zijn openingswoord merkte de voor
zitter om. op, dat strijd en zegen altijd
de karaktertrekken van de vrije Chr.
school zullen blijven. Men zegt, dat een
nieuwe schoolstrijd zal moeten worden
gestreden, doch dan op het binnenfront,
waarbij het gaat om de Chr. Staatsschool
of de vrije Chr. school. Voorts vraagt
men, aldus spr., om onderwijsvernieu
wing en men komt met mooie leuzen,
doch leuzen en beginselen beteekenen
tenslotte niets, indien zij niet worden be
leefd. De heer Zijlstra besloot met er op
te wijzen, dat men zich niet moet laten
leiden door omstandigheden of acute ge
beurtenissen, doch steeds het oog gericht
zal moeten zijn op God en Zijn Woord.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer D. de Bruijn, gewaagde ervan, dat
het wérk op dè scholen weer in vollen
omvang kon worden voortgezet, zij het
dan, dat kolenschaarschte eenige vertra
ging deed ontstaan. Het aantal leerlingen
der scholen bedroeg 1475, waarvan de
Stadhouderslaan het hoogste aantal telt.
nl. 463, terwijl de UL.O.-school door
ruim 260 leerlingen werd bezocht. De
vervolgcursus en de Fransche cursus tel
den resp. 79 en 176 leerlingen. Van de
34 candidaten voor het MULO-examen
waren er 27 geslaagd.
In mineur was het financieel verslag
van den penningmeester, den heer J. H.
de Jong gesteld. Er was een verlies van
f 1014,72. De kosten van het onderwijs
bedroegen resp. voor de ULOschool aan
de Hoogl. Kerkgracht, f59,738,93, Hoogl-
Kerkgrachtschool (L.O.) f36.688.53, scho-
Kunst en Letteren
CONCERT ROTT. PHILH. ORKEST
Als gewoonlijk gaf Piet van Mever ter
inleiding van de uitvoering der verschil
lende nummers een korte beschouwing.
De beschouwingen waren dezen keer
echter wel wat erg summier. Waarom
liet Van Mever alleen het inleidings
thema en het tweede thema uit het eerste
deel der onvoltooide symphonde apart
spelen? Hij had althans iets kunnen zeg
gen over de beteekenis van het inlei-
diingsthema voör de doorwerking. En ook
zou het gewenscht zijn geweest om den
rondovorm in het tweede deel aan te
toonen desnoods zonder het woord rondo
te gebruiken.
Daar de co ncerten van het R.Ph.O.
paedagogische concerten zijn, hebben wij
ons tot nu toe in den regel onthouden
van critiek op de uitvoering. Wij mogen
echter niet verzwijgen dat de uitvoerin
gen dezen keer beneden pedl waren.
Rihythmiek, klank, stij.l Meten zeer veel
te wenschen over. En van een uitbeelding
was nauwelijks sprake.
Bennie Schouten
len Lusthoflaan, Stadhouderslaan en
Kooipark, resp. f30.152,34, f54.888,92 en
f28.734,35. De balans sluit met een eind
cijfer van f 104.874,76.
Tot tweemaal toe was aan het Ge
meentebestuur en aan den Minister van
O., K. en W. verzocht, de voorschotten
te verhoogen, doch hierop was nog geen
antwoord ontvangen. Het aantal contri-
bueerende leden was gestegen tot 457,
doch er zullen, zoo merkte de penning
meester op, naar middelen moeten wor
den gezocht om de financieele positie te
versterken.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren dr J. de Bruyne, dr P. Jasperse
en B. Matze, terwijl werden gekozen de
heeren mr dr H. D. M. Knol en A. Wendt,
resp. in de vac. P. Zijlstra en J. Wendt.
Na de pauze werd naar aanleiding
van een ingekomen schrijven een uitvoe
rige bespreking gevoerd over interne
aangelegenheden, welke echter niet tot
een bevredigend resultaat leidde, zoodat
werd besloten deze zaken op een vol
gende algemeene vergadering, welke zoo
spoedig mogelijk zal worden bijeenge
roepen, opnieuw te behandelen-
Morgen weer de bekende
Emmabloemcollecte
Leidenaren, helpt allen in den strqd
tegen de tuberculose!
Is het U bekend, dat de tuberculose
hier te lande nog steeds zorgwet
kend is?
dat de vereeniging tot bestrijding der
tuberculose te Leiden, Consultatiebu
reau aan den Middelweg no. 38 steeds
voor iedereen klaar staat?
dat de vereeniging tot doel heeft;
exploitatie Consultatiebureau,
uitzending patiënten naar sanatoria,
huisbezoeken aan patiënten en
hygiënisch medische adviezen;
dat hiervoor zeer veel geld noodig is;
dat ondanks de Gemeentelijke-, Pro
vinciale-, en Rijks subsidies en verdere
inkomsten er nog een te kort is door
de stijgende lasten;
Leidenaren helpt ook in Uw eigen be
lang mede, door daadwerkelijk Uw in-
dividueelen en financieelen steun te
geven om het werk der Vereeniging te
kunnen voortzetten;
Morgen wordt hiervoor de bekende
Emma-bloem-collecte gehouden.
Collectanten hiervoor wordt verzocht
de bussen te komen halen aan den
Middelweg 38, vanaf hedenavond.
Giften worden voorts gaarne inge
wacht via Giro no 45396 t.n.v. Penning
meester Vereeniging tot Bestrijding der
tuberculose te Leiden.
Geeft allen, geeft zooveel mogelijk!
Emmabloem-stand op de Beesten
markt, tegenover Lido-theater en een
Veerpont over het Rapenburg speciaal
voor kinderen (bemanning echte ma
trozen!)
L.T.C. „DE MUNNIK
Morgenmiddag, 2.30 uur, zal het Ten
nispark van „De Munnik" weer worden
geopend. Een van de banen is als proef
belegd met de „Rupax" rubber speel
lij nen van de N.V. Wernink's Tennis-
vloeren. Als baanknecht-cantinehouder
is door het bestuur benoemd de heer P.
Smit uit Leiden, die reeds in 1943 deze
functie vervulde.
Aan de Districts-Competitie van de
afd. Den Haag zal met twee teams worg
den deelgenomen.
NED. BOND VAN VROUWEN, WERK
ZAAM IN BEROEP EN BEDRIJF
De Leidsche afdeeling van bovengenoem-
den Bond, hield haar eerste bijeenkomst na
de oprichting.
Mevr. LanenBaron hield een inleiding
over „Doel en streven van den Boni".
Eenige nieuwe leden gaven zich op. Op
Woensdag 7 Mei is er een excursie haar de
Hortus onder deskundige" leiding van Mej.
M. Baron.
Alle inlichtingen omtrent den Bond wor
den gegeven door meö. van Nienes, Gerecht
10, Leiden.
Distrïbulievaria
Morgen vindt van 910.30 uur in „De
Burcht" na-uitreiking plaats van bonkaar
ten, terwijl ten Distributiekantore, van 8.30
10.30 uur na-uitreiking zal worden gehou
den van schoenenbonnen. De laatste na-
uitreiking geldt ook voor de agentschappen.
Oegstgeest
Morgen is er van 911 uur na-uitrei
king van bonkaarten.
Leiderdorp
Morgen is er van 911 uur na-uitrei
king van bonkaarten.
Warmond
Morgen is er van 911 uur na-uitrei
king van bonkaarten.
Aan 18 leden werd het gouden
C.N.V.-insigne uitgereikt
Voor de eerste maal sinds de oprich
ting was de Ned. Chr. Bond van over
heidspersoneel, afd. Leiden, gisteravond
bijeen in den foyer van de Stadsgehoor
zaal.
De voorzitter van het voorloopig be
stuur, de heer A. Knetsch, opende deze
goed bezochte bijeenkomst op de ge
bruikelijke wijze en heette daarna in
het bijzonder welkom de heeren J. ten
Heuvelhof, hoofdbestuurslid van den
Bond, die in de plaats kwam van den
heer P. Kapinga, en v. d. Meer, die en
kele filmpjes zou vertoonen. De voor
zitter verzocht hem den dank aan zijn
directie voor het afstaan van het mate
riaal te willen overbrengen en deelde
voorts mede, dat hij hoopte, dat een
plaatsvervanger voor hem zal gevon
den worden. Thans zijn, aldus spr..
20.000 leden bij den Bond aangesloten,
welk getal veel te klein is. De afd.
Leiden slaat geen slecht figuur, maar
het kan veel beter. Ongeveer 1000 C.N.
V.-leden worden in Leiden gemist, ter
wijl onze stad, gezien de vermeerdering
van ambtenaren met 2000 leden boven
1946 moet uit komen.
De Bond is er voor het geheele ge
zin, riep spr. uit en hij deed een beroep
op de vrouwen om hun mannen voor
dit werk af te staan. Het is een mate-
rieele en geen Chr. mannenver. aldus spr
maar het materieele is aan het geeste
lijke onderworpen. Er wordt ten volle
rekening gehouden met de beginselen
van Gods Woord.
De le secr. van het voorloopig be
stuur, de heer C. J. v. Cittert, deed uit
voerige mededeelingen over den gang
van zaken, welke wij reeds publiceer
den en wekte ten slotte de leden op,
om de te nemen maatregelen i.z. de
loonsverhooging aan het bestuur over
te laten.
Nadat de heer v. d. Meer enkele in
teressante filmpjes had vertoond heeft
de heer J. ten Heuvelhof, namens het
C.N.V. met een toepasselijk woord,
waarin hij de jongeren -wees op het
/oorbeeld der ouderen en opriep tot
trouw aan de beginselen, insignes uit
gereikt aan de heeren A. Alberts, C. J.
v. Cittert, M. Corpel, W. Dool, H. G. V.
Doorn, C. Geel, J. de Geus, K. F. de
Haan, C. v. Henzen, A. M. Immink, A.
Kiel, O. Kruysdijk, J. Navis, C. Nieu-
wenhuis, J. Pieneman, L. J. Serlie, G.
Veerman en J. Santbrink, wegens het
feit, dat zij 25 jaar of meer lid zijn van
het C.N.V.
Na de uitreiking werd dezen vetera
nen de zegenbede uit Ps. 134 toegezon
gen. De heer v. Doorn zei namens de
gedecoreerden dank.
Mej. Snoodijk en de heeren M. Kiel,
S. Melse, G Rietkerk en J. Wessel wa
ren verhinderd dit insigne persoonlijk
in ontvangst te nemen en zullen dit als
nog ontvangen.
De heer A. Knetsch werd tot voorzit
ter gekozen en nam deze benoeming,
onder voorwaarde, dat spoedig een op
volger zal worden gekozen, aan.
In het bestuur hebben nu zitting de
heeren A. Knetsch, voorz., W. Veer
man, 2e voorz., C. J. v. Cittert, le secr.,
A. Kiel, 2e secr., C. H. Roosendaal, le
penn., C. H. Vos, 2e penn., A. Alberts,
alg. adj.
Nog enkele interessante filmpjes wer
den vertoond en na nog enkele mede
deelingen van den voorz. ging de heer
J. ten Heuvelhof in dankgebed voor.
Een avond, waarop de afd. trotsch kan
zijn!