Vierduizend mannen in M groote ijswoestenij
Ernstig woord van dr Verhage tot de kweekers
Alles al vergeten?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, 23 APRIL 1947
DE ZUIDPOOL-EXPEDITIE VAN RICHARD BYRD
In de haven van Washington stoomde dezer dagen het vlaggeschip van de Ameri-
kaansche Zuidpool-expeditie, de „Mount Olympus" binnen. Na een tocht van enkele
maanden keerde admiraal Richard Byrd terug van zijn onderzoekingen in de Pool
gebieden. Terug in de wereld van menschen en moeilijkheden. Weg uit de grootsch-
heid van het Poollandschap, waar men zich verliest in de bijna troostelooze on
metelijkheid.
Bergketens van ijs omsluiten nog nooit
door menschenoogen geziene gebieden.
Boven een ohaos van spitse ijspunten, on
afzienbare ijsplateaux, onvermoede blau
we meren en groote, brokkelende schot
sen denderen de motoren van twaalf
la nge - af sta ndsvli eg tu i°.e n. Hun mono
toon gebrom doet onwezenlijk aan in
deze wereld van stilte. Steeds verder
zoekend naar een doorgang, manoeu
vreeren dertien schepen tusschen ijsvel
den van verscheidene vierkante kilome
ters. Vierduizend mannen worstelen, ge
holpen door alle technische middelen,
hun strijd tegen de natuur in de ondenk
bare kou van de poolwoestenij, zoover
mogelijk Zuidwaarts naar het punt, waar
volgens de Grieken in de Oudheid de
reus Atlas de aarde moet hebben ge
dragen: de Zuidpool.
In één der vliegtuigen of op één der
schepen zit de man, bij wien alle resul
taten van deze nieuwe, grootscheepsche
Zuidpool-expeditie samenkomen: de 59-
jarige Amerikaan vice-admiraal Richard
Byrd, die reeds in 1926 de Noordpool zag,
die in den avant-gardetijd der luchtvaart
in 1927 van New York naar Frankrijk
vloog en die van 1928-1930 zijn eersten
tocht naar de Zuidpool maakte. Thans
gaf de Amerikaansche regeering hem
opdracht om met de meest moderne mid
delen een nieuwen onderzoekingstocht
naar de uiterste Zuidpunt der aarde te
ondernemen om daar, zuiver ten dienste
van de wetenschap met zijn grooten staf
van deskundigen op het meest-uiteen-
loopende gebied, aan het werk te gaan,
bij een temperatuur van soms 60 graden
Celsius onder nul, bij een snerpenden,
harden wind, die den adem bevriest en
een geluid als ontsnappende stoom laat
maken.
Vier duizend menschen zetten voort,
wat de Noor Amundsen in 1911 met een
handje vol helpers begon, het ontdekken
van de eenige nog onbekende plek der
aarde, die op de wereldkaart nog voor
een groot deel als onbekend gebied staat
aangegeven.
Laag over de ijsvelden vliegend of te
voet, op sleden, die met Eskimo-honden
bespannen zijn, worden alle moeilijk
heden getrotseerd. IJslagen van 1200
1500 meter dikte bevinden zich boven
vermoed land. Waar het ijs iets dunner
is, worden steenkoollagen gevonden:
bruinkool van slechte kwaliteit, die niet
waard is om naar de bewoonde wereld
te worden vervoerd. Byrd's deskundigen
vonden in de ijsklompen bevroren
wezens, die bij ontdooiing tot nieuw
leven kwamen. Ook werden in het ijs
fossielen ontdekt van bladeren en dier
soorten, die nadrukkelijk wijzen op een
milden weertoestand in deze, thans zoo
onherbergzame gebieden, tijdens den
oertijd. Vreemdsoortige dieren van vier tot
zes meter lengte, geel van kleur, werden
waargenomen. Soms stuit men op merk
waardige oasen in deze ijswoestijn. Groo
te, donkerbruine heuvels, kegelvormig
en ongeveer 170 meter hoog, daartus-
schen een diepblauw meer, niet-bevro-
ren, zoodat aangenomen wordt, dat on
der de oppervlakte warmwaterbronnen
aanwezig moeten zijn. Dan weer wordt
een lange bergketen opgeteekend in de
annalen van deze avontuurlijke reis.
Kleine vliegtuigstippen koersen over de
Pool, de magnetische Pool, bergen en
plateaux, strijken neer op ijsvelden en
in „Little America", de voornaamste ne
derzetting d,er expeditie, waar reeds en
kele machines moesten worden achter
gelaten, die waren ingevroren. Boven
de nieuw-ontdékte gebieden strooide
Byrd de vlaggen uit van alle Vereenigde
Naties. Die zullen daar blijven liggen, ge
zamenlijk, eensgezind en geen menschen-
hand zal ze beroeren. Aan de Zuidpool
is het nog vrede. Hoogstens zal de eenige
bewoner dezer eenzaamheid, de keizer-
pinguin, verwonderd staren naar de kleu
righeid der doeken in de starre witheid
van zijn domein. De vlaggen zullen mis
schien tot fossielen vergaan, doch zij lig
gen daar als iets, wat symbool moest
zijn voor alle naties. Een aantal vlaggen,
bijeen op een klein gedeelte van een
groot gebied, zooals wij tezamen met
onze aarde cirkelen in Gods onmetelijk
heelal
Boven de uitgestrektheid van de Zuidpool
vliegt vice-adm. Byrd. In zijn hand heeft
hij een pakket met vlaggen van alle Ver
eenigde Naties. Weldra zullen deze neer-
dwarrelen op de meest-verlaten plek van
onze aarde, de onmetelijke ijskap van
de Zuidpool.
Prinses Juliana in Nederland
teruggekeerd
H.K.H. Prinses Juliana is, nadat zij gister
morgen uit Zermatit vertrok, nog gisteravond
met prinses Margriet op Soestdijk aangeko
men. Prins Bernhard en de beide oudste
prinsesjes zullen waarschijnlijk eerst Maan
dag naar Nederland terugvliegen.
Eén van de dertien schepen van Byrd's expeditie die steeds verder door de Ijssleuven
manoeuvreeren, niet verder kunnen en dan blijven steken, gigantisch oprijzend boven een
verblindend witte vlakte: een onderkomen voor verkleumde ontdekkingsreizigers.
HET TEKORT AAN EN DE VERDEELING
VAN BOUWMATERIALEN.
In antwoord op vragen vam het Tweede
Kamerlid Ten Hagen hebben de ministers
Huysmans en Neher geantwoord, dat het ge
brek aan materialen, waardoor de bouwacti
viteit in belangrijke mate is beperkt, gewe
ten moet worden aan een onvoldoenden in
voer, dde ten deele het gevolg is van de
moeilijke deviezempositie in ons land, doch
mede een gevolg is van het feit, dat het aan
bod op de wereldmarkt van de uit het bui
tenland te betrekken bouwmaterialen veelal
nog zeer beperkt is.
Indien zou blijken, dat particuliere belan
gen bij dien invoer en de verdeeling van ma
terialen het algemeen belang, dat door een
goede uitvoering der bouwplannen gediend
wordt, doorkruisen, zal de minister van Eco
nomische Zaken niet nalaten de verdeeling
van bepaalde materialen zelf ter hand te ne
men of daaraan in sterke mate leiding te ge
ven
Politieke liefde gaat ook op
Sicilië door de maag
Communisten en socialisten hebben thans
de leiding
Het hongerende Sicilië heeft zijn traditio-
neele trouw aan het Italiaansohe konings
huis laten varen en is in politiek opzicht
links geworden. Het hoopt op deze manier
een geneesmiddel te vinden voor zijn vele
kwalen. Het communistisch-socialistische
„Voliksblok" leidde over 9 partijen en coa
lities. De definitieve verdeeling van de 90
zetels in de eerste wetgevende vergadering
van Sicilië is als volgt: volksblok 29, chr.
dem. 20, rechtsche coalitie 15, monarchisten
9, separatisten 8, de republikeinen 4 en nog
twee andere partijen 5 zetels.
Deze verkiezingen worden als barometer
voor de komende nationale verkiezingen
beschouwd.
A.F.L. TEGEN NIEUWE ARBEIDSWETTEN
De A.F1. brengit IV2 millioen dollar bijeen
voor een campagne tegen de nieuwe arbeids
wetten, die in beide Huizen van het Ameri-
kaansch Congres in behandeling zijn.
In de alg. vergadering van de Ned.
Ver. v. Bloembollencultuur
Te Haarlem werd dezer dagen de alg-
vergadering van de Ned. Ver. v. Bloem
bollencultuur gehouden.
De voorz., dr A. J. Verhage, wees er
op, dat de uitvoer van bloembollen - ge
durende het jaar 1946 zeer is toegenomen,
ondanks de groote moeilijkheden in de
afzetgebieden.
Wat het belangrijkste gebied, Engeland,
betreft, valt het te betreuren, dat daar
heen nog slechts een gedeelte van onzen
voor-oorlogschen uitvoer gaat- In Ameri
ka bestaan geen contingenteeringsmaat-
regelen en er
wordt alles op
gezet om den
export daarheen
zoo groot mo
gelijk te maken.
Er wordt een
intense recla
me-campagne
door het Bu
reau van het
Centr. Bloem
bollencomité ge
voerd, doch
hierbij moet
worden opge
merkt, dat bij
vele landen
reeds weer de
vrees voor over
voering van de
markt opkomt. Dit geldt ook voor alle
Dr A. J. VERHAGE.
producten van den tuinbouw. Daarom
moet ons bedrijf een zekere regelmaat
in de markt brengen, willen wij onzen
export zonder tegenslag blijven uit
breiden.
Na een uitvoerige beschouwnig over
de wenschelijkheid van een tot in de
finesses geordend bedrijf en over de
maatregelen, die daartoe tot op het
oogenblik genomen zijn, waarbij tot
uiting kwam dat de vereenvoudiging van
die maatregelen niet te bereiken zal zijn
zonder bepaalde groepsbelangen op te
offeren, kwam dr Verhage met de mede-
deeling, dat het hoofdbestuur thans een
commissie heeft ingesteld, die zal bestu-
deeren of men tot vereenvoudiging van
maatregelen kan komen.
Spr. deelde vervolgens mede, dat het
overbruggingscrediet, door den minister
toegestaan om de marktoverschotten der
bloembollen, ontstaan door te kleinen
export, aan te koopen, thans spoedig aan
het bedrijfsschap zal worden ter beschik
king gesteld.
Spr. drong aan op een nauwe samen
werking tusschen het bedrijfschap en
de vrije organisaties van het bedrijfs
leven
Dr Verhage, die als voorzitter aftreedt,
sloot zijn toespraak met woorden van
dank voor den steun, die hij in zijn
functie mocht ondervinden en verbond
daaraan de overtuiging, dat de door hem
herhaaldelijk voorgestelde, doch nooit
tot verwezenlijking gekomen reorgani
satie, die ook nu nog noodzakelijk bleef,
in het belang van de verhouding tus
schen hoofdbestuur en de groepen z al
tot stand komen.
Met 284 van de 350 stemmen werd jhr
dr O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden,
burgemeester van Hillegom, als opvolger
van dr A. J. Verhage, tot voorzitter ge
kozen.
(Wegens technische moeilijkheden eerst
heden geplaatst).
Dit is een ware historie uit de twintigste
eeuw, zoo schrijft het „Friesche Dagblad".
Het gaat over een land, dat lag aan de
Noordzee. Daar waren de wijde polders, de
waddeneilanden, de breede riviermonden.
Daar waren de zeehavens als de groote poor
ten van het land. die dag en nacht open
staan.
Maar verder het binnenland in, daar ver
anderde het aanzien van het terrein. Daar
waren heidevlakten en bosschen, maar men
zag er ook een woud van fabrieksschoor-
steenen. En er waren mijnstreken, waar de
productie al maar groeide
Wat een omhaal, zegt ge, want dit is
Nederland.
Neen lezer, heb even geduld, het is Ne
derland niet.
Het was een land, dat zwaar onder den
oorlog had geleden. Eerst scheen het, toen
het eindelijk vrede was geworden, geleide
lijk beter te zullen worden. Maar het viel
tegen. Alles bleef krap en duur. Er moest
veel in het buitenland worden gekocht on
dat betaalde men met geleend geld. Op den
duur loopt dat spaak.
Neen, het is Nederland niet.
In dit land waren twee regeeringspartijen,
de Roomschen en de socialisten. In het Zui
den waren de Roomschen oppermachtig en
duldden zij geen socialistische penetratie. Zij
hadden er alles in hun macht, in de eerste
plaats de school. In hun hart moesten de
Roomschen in het Zuiden niets van de so
cialisten hebben. Maar zij hadden er geen
bezwaar tegen, dat hun rooöe bondgenooten
in het Noorden oppermachtig waren. Daar
kwamen al meer roode burgemeesters. Daar
was de openbare, neutrale school practlsch
geheel bezet met rood personeel.
Denk er om, deze geschiedenis heeft géén
betrekking op Nederland.
De Roomsch-roode coalitie wandelde niet
op rozen. De socialisten hadden den greep
op de arbeiders verloren. De communisten
groeiden in getal en zelfvertrouwen. Vooral
in de groote sleden waren zij oppermachtig.
Hier en daar streefden zij de socialisten
voorbij. En als het noodig scheen om aan
hun eischen kracht bij te zetten, dan was
er een protest-staking in de groote stad en
stonden er tramwagens buiten de rails, met
kapotte ruiten. De Roomschen sleepten een
conservatieven vleugel mee
Maar moeilijker werd het nog. doordat de
kleine middenstand al meer ontevreden werd.
De groote concerns hadden niet te klagen.
De warenhuizen schenen een bevoorrechte
positie te hebben. Maar de kleine zaken-
menschen werden doodgedrukt door de bu
reaucratie.
Voor het laatst, dit heeft geen betrekking
op Nederland.
Dit is de onopgesmukte historie, van wat
na 1918 zich in Duitschland heeft afgespeeld.
En het vervolg?
Dat is bekend. Hitier kreeg zijn kans. Hij
sleepte den middenstand mee, door zijn actie
tegen de warenhuizen en de groote concerns.
Hij kreeg dep steun van de conservatieve fa
brikanten. Hij kreeg de jeugd op zijn hand,
die zich ergerde aan de beginsellooze com
promissen van de regeeringspolitiek en het
gekonkel der regeeringspartijen achter de
schermen.
En dus? Waarschuwen wij nu ook voor
een dreigende dictatuur? Dreigen wij met
een neo-fascisme?
Allerminst!
Want in Nederland zijn Protestantsch-
christelijke partijen, die principieel weer
stand zullen bieden tegen elke dictatuur.
Tegen partij en-dictatuur èn tegen fascisti
sche dictatuur. Dlè zullen blijven opkomen
voor de volksrechten, voor den volksinvloed,
voor het gezonde overleg tusschen Regee
ring en volksvertegenwoordiging.
Hadden de Anglomanen als Schermerhom
hun wenschdroomen verwezenlijkt gezien,
dan waren er geen Protestantsch-christelijke
partijen meer geweest. Dat was immers het
groote ideaal van de Ned. Volksbeweging:
de Christelijke partijen moesten weg. Een
conservatieve partij vonden de heeren wel
gewenscht en zelfs voorloopig noodzakelijk
voor de oppositie, zooals in het hooggeprezen
Engeland.
Het is een zegen voor Nederland, dat deze
plannen niet zijn verwezenlijkt. De heeren
Schermerhorn c.s. hebben Nederland wel
vele maanden een volwaardig parlement ont
houden, omdat het Nederlandsche volk eerst
rijp moest worden voor hun opvattingen.
Maar zelfs deze semi-dictatuur heeft niet ge
holpen. En daardoor zal het verzet tegen de
Roomsch-roode partijpolitiek, het verzet, dat
al maar groeit in Nederland, niet worden
geleid door fascistische avonturiers, maar
door partijen, die Christelijk-nationale be
ginselen voorstaan. Dat is het groote verschil
tusschen het Duitschland van toen en het
Nederland van nu.
Jhr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot
Pannerden, burgemeester van Hillegom,
die als opvolger van dr. A. J. Verhage tot
voorzitter van de Ned. Ver. v. Bloem
bollencultuur is gekozen.
Wat de Radio morgen brengt
Programma voor Hilversum I (301)
VARA: 7.00 Nieuws; 7.15 Gymn.; 7.30 Graim.;
8.00 Nieuws; 8.18 Morgen klank en; 9.15 Gnam.;
10.00 Voordracht; 10.15 Gram.; 10.50 le Con
gres P.v.d.A. Utrecht; 12.15 Joan Vaissade;
12.30 Joh. Jong; 13.00 Nieuws; 13.15 RamibleTs;
13.50 Kozakkenkoor; 14.00 Piano; 14.25 Voor
dracht 14.40 Carmen; 15.35 le Congres P. v.
d. A.; 16.00 Omroepkamerork.; 16.40 Jeugd;
17.10 Gram.; 18.00 Nieuws; 18.15 Gram. 18.30
Strijdkr.; 19.00 Agrarisch vraagstuk; 19.15
Albert Dana, tenor en piano: 19.46 Dep. uitz.;
20.00 Nieuws; 20.06 Dingen v.d. dag; 20.20
Metropole-ork.; 20.50 Le Congres P.v.d.A.;
21.45 Amrteurs; 22.15 Joh. Jong; 22.30 Ma-
lando; 23.00 Nieuws; 23.15 Gram.; 24 00 Slui
ting.
Programma voor Hilversum U (415)
KRO: 7.00 Nieuws 7.15 Gymn 7.30 Och
tendgebed; 7.45 Sopraan; 8 00 Nieuws; 8.15
Pluk de dag; 9.00 Orgel; 9.15 Gram 9.30 Po-
lrtieber.; 9.50 Peter Kreuder; NCRV; 10.00
Leger des Heils 10.15 Morgendienst; 10 45
Strijkork.; KRO; 11.00 Zonnebloem; 11.46
Gram.; 12.00 Viool en piano; 12.30 KI. v.
Beek; 13.00 Nieuws; 13.15 Verv. K3. v. Beeck;
13 45 Van den hak op den tak; NCRV: 14,00
Staf muziek; 14.40 Vrouw; 15.00 Theeooncert;
15.30 Hobo; 16.00 Bijbellezing: 16.45 Amati en
ork.; 17.15 Marek Weber: 17.50 Rijk Overzee;
18.00 All Round-sextet; 18.45 Ned Chr. Reie-
ver.; 19.00 Nieuws; 19.06 Hoe staat het in
Indië; 19.30 Gram.; 19.40 Vaart der volken;
20.00 Nieuws: 20.05 Ontspanning na inspan
ning; 22.00 Nieuws; 22.15 Reportage; 22.36
Kamerkoor; 22.45 Avondoverd.; 23 00 Nieuwe
Ned. muziek 23.30 Gram.; 24.0Q Sluiting,
