ES gtfostfat Hü
Koning Christiaan is gisteravond overleden
Brengt laatste dag te Moskou nog uitkomst
Helgoland een woestenij van kraters en puin
IDist *11
MAANDAG, 21 APRIL 1947
Acht en twintigste jaargang No. 7121
AdVe^rnUtSn,0U Chef-Redactie
BQ comraS oeiane B .VAN DEB ROS
reiefconnSSSëra C.hristelijk-N ationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „Stanlwistid) SbcWcu«t
Dir. en Red 2040fc inyil l)^ri 111 tegijlllópott
Administratie 2271T m
Het Deensche volk treurt om z(jn vorst
„IK HEB VREDE MET GOD EN MET MEZELF"
De zoo geliefde Koning Christiaan X van Denemarken is gisteravond omstreeks
11 uur, na een ziekbed van 14 dagen, aan een hartverlamming overleden. Van 's mid
dags half vijf af was hij reeds bewusteloos. Kort voordat hij het bewustzijn verloor,
nam hij nog afscheid van zijn vrouw en beide zoons. Zijn laatste woorden waren:
„Mijn taak op aarde is geëindigd. Ik heb vrede met God en met mezelf... Ik ben
zoo moe...". De vorst beleed den Lutherschen godsdienst.
In geheel Denemarken is een rouwtijd van
3 dagen afgekondigd. Alle publieke verma
kelijkheden en muziekuitvoeringen zijn
voor twee dagen verboden, gedurende welke
dagen de klokken zullen worden geluid van
1214 uur. De begrafenis zal plaatsvinden
in de Roskilde Kathedraal, 17 kim buiten Ko
penhagen, waar de meeste Deensdhe vorsten
begraven liggen. Datum en uuir van begra
ven zijn nog niet vastgesteld. De hofrouw
duurt een jaar en de Deensdhe officieren
zullen drie maanden een rouwband dragen.
De overledene was een oudere broer van
koning Haakon van Noorwegen en een neef
van koning Gustaaf van Zweden.
Op 14 Mei zou het 35 jaar geleden geweest
Zijn, dat öhrdstdiaan X, zoon van Fredenik
VIII en Louise van Zweden, den Deenschen
troon besteeg. Deze periode is in Denemar
ken geen uitzondering, want sinds 1448 heeft
Denemarken slechts 19 vorsten gelhad. Gebo
ren te Charlottenborg op 26 September 1870
trad hij in 1898 te Cannes (Frankrijk) in
het huwelijk met prinses Alexandrine von
Mecklenburg, uit welk huwelijk twee zoons
werden geboren, n.l. kroonprins Frederik in
1Ö99 en prins Knud in 1900.
De overledene was een echte sportsman.
Vooral aan de paardensport en de zeöl-
sport had hij zijn hart verpand. Er zijn vele
foto's van hem in omloop, waarop hij ge
zeten op zijn paard door de Deensche
hoofdstad rijdt, met een .gevolg" achter
zich van slagersjongens op fietsen. In de
baai van Aarhus kon men hem dikwijls
alleen zien kruisen in allerlei soorten zeil-
booten.
Nadat hij eenmaal met een zeilkano was
omgeslagen en na een bad van anderhalf
uur door een vissdher was gered, ging hij
nooit meer alleen zeilen. Ook de opvallende
lengte van den koning (1.98 m.) was aanlei
ding tot vele anecdotes. Er wordt beweerd,
dat de vorst het onaangenaam vond, per
sonen te ontmoeten die langer waren
dan hij.
Onder zijn regeering bleef Denemarken
neutraal in den eersten wereldoorlog, maar
kreeg na den vrede van 1918 door het ple
bisciet een deel van Sleeswijk. In 1918 werd
IJsland een afzonderlijke staat, maar bleef
dioor een persoonlijke Unie aan Denemar
ken verbonden. In 1944 heeft IJsland zich
eenzijdig afgescheiden.
Voor nazi-ideologie had de koning nimmer
eenige belangstelling. Tijdens de bezetting
verbleef hij gedurende geruimen tijd in zijn
paleis Amalienborg in Kopenhagen, waar de
koninklijke standaard bleef wapperen. In den
zomer van 1943 werd hij echter geïnterneerd
op het kasteel Sorgenfrei, buiten Kopenha
gen. De grijze monarch verklaarde toen:
„Thans ben ik een gelukkig man. Ik ben
krijgsgevangene van de Duitsdhers, maar sta
tevens aan het hoocEd van een groot onder-
grondsch leger". Hij heeft heftig geprotes
teerd tegen de vervolging van de Deensche
Joden.
Vanmiddag om 3 uur zou kroonpring Fre
derik tot koning van Denemarken worden
geproclameerd. Frederik IX huwde in 1935
met prinses Ingrid, de eenige dochter van
koning Gustaaf van Zweden, uit welk hu-
Commissie-Generaal heden naar
Makassar
Dr Van Mook, prof. Schermerhorn, de heer
Van Poll en nog eenige autoriteiten zijn
heden uit Batavia naar Makassar vertrok
ken om de opening van het Oost-Indonesi
sche departement bij te wonen. Zij worden
Woensdag weer te Batavia terugverwacht.
H.M. DE KONINGIN NAM INTREK OP
HET LOO
H. M. de Koningin heeft Zaterdag het Huis
ten Bosch in Den Haag verlaten en Haar in
trek genomen in het Koninklijk Paleis Het
Loo.
Wijlen Koning Christiaan.
welijk 3 dochters werden geboren, nl.: Mar-
garethe, 7 j. Benedicte, 3 j. en Annemarie, 1 j
Frederiks eenige broer, prins Knud, is nu
troonopvolger geworden met den titel: erf
prins. Vermoedelijk zal de Successiewet in
dien zin gewijzigd worden, dat ook vrouwe
lijke afstammelingen voor de troonopvolging
in aanmerking komen, zoodat de oudste doch
ter van Frederik IX, Margarethe, troonop-
vlogster zou worden. De nieuwe koning is 48
jaar oud en heeft een loopbaan bij de marine
achter den rug. Hij is een groot muzieklief
hebber vooral Wagner weet hij zeer te
waarde eren en is veelvuldig opgetreden
als dirigent van de koninklijke opera en de
kapel van de koninklijke garde op particu
liere voorstellingen.
In Denemarken waaien de vlaggen halfstok: een volk rouwt om het verlies van z'n vorst.
Doch tegelijkertijd vestigt het Deensche volk z'n hoop op kroonprins Frederik en zijn
gemalin Ingrid, die men hier ziet met him dochtertjes, v.l.n.r. Margarethe, Annemarie
en Benedicte.
OOSTENRIJK WIL BEROEP
DOEN OP DE UNO
Zoowél de ministers van Buitenlandsche
Zaken te Moskou als hun plaatsvervangers
zijn het gisteren en eergisteren nog steeds
niet eens geworden over die candinale pun
ten van het Oostenrijfcsohe Vredesverdrag.
Dit Karl Gruiber, de Oostenrijksche minister
van Buitenlandsche Zaken, verklaarde, dat
indien in Moskou geen overeenstemming
wordt bereikt Oostenrijk o.a. een beroep
zal doen op de UNO. Zooals bekend, hebben
De organisatie van de Overheids
voorlichting
(Van onzen Parlementsredacteur.)
Geruimen tijd geleden heeft een speciale
commissie een rapport uitgebracht over de
organisatie van de Overheidsvoorlichting.
Naar wij vernemen is zeer binnenkort een
regeling van deze voorlichting te verwach
ten, die belangrijk afwijkt van de wenschen,
in het rapport naar voren gebracht. Het staat
vast, dat hierbij het bureau van den minister
president een belangrijke plaats gaat inne
men, terwijl de Regeeringsvoorlichtingsdienst
ontdaan wordt van iedere nog achtergebleven
politieke bemoeiing.
(Van onzen Parlementsredacteur)
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
der Regeeriiig, dat tijdens het bezoek van de
ministens Beél en Jonkman aan Indië, zij in
Nederland worden vervangen resp. door de
ministers Drees en Van Boetzelaer.
Gaan de Ruhr-bewoners opnieuw
staken?
Communisten roepen vakvereenigingeu
en partijen bijeen
Te Dusseldorp gaan nieuwe geruchten over
een mijnwerkersstaking aan de Ruhr in ver
band met het uitblijven van een verbetering
van den voedseltoestand. Velen trékken naar
de dor.pen om vleesch te koopen.
De voorzitter der communistische partij in
de Britsche zone nooddgde alle partijen en
vakvereenigingen uit ter bespreking van den
voedselnood.
Te Hamburg is een Sowje t -Russische vlag
van een gebouw ontvreemd
DE „KAREL DOORMAN" WEER THUIS
Het hulpvliegkamipschip „Karei Doorman"
is gisteren, na zijn vlagvertoonbezoek aan
Engeland, in het vaderland teruggekeerd,
waar het gemeerd werd in de Merwehaven
onder Schiedam.
Marshall en Bevin reeds vorige week te ken
nen gegeven, dat zij morgen (Dinsdag) Mos
kou zullen verlaten. Bidault heeft medege
deeld, dat hij Woensdag of Donderdag de
Russische hoofdstad zal verlaten om het vol
gende weekend in Parijs de partijbijeenkomst
van de MRP te kunnen bijwonen.
Ass. Press meldt nog uit Moskou, dat
Frankrijk dioor de overeenkomst inzake de
levering van steenkool economisch wordt
verbonden met die Britsche en Amerikaansche
zxmes van Duitsohland. Verwacht werd, dat
die ministers vanmiddag nog een laatste po
ging zouden doen om tot overeenstemming
Inzake Oostenrijk te komen, nadat zij van
morgen de kwestie-Triëst hadden behandeld.
Eén van de zeer weinige dingen, waar de
ministers het over eens waren, is, dat de of
ficieel® tekst inzake Oostenrijk niet in het
Duitsch zal worden gesteld.
Prins Bernhard installeert
Nat. Padvindersraad
Op 3 Mei zal, naar wij vernemen, Prins
Bernhard als. Kon. Commissaris der NP.V,
den Nat. Padvindersraad opnieuw installee-
ren. In verband hiermede zal een groote
bijeenkomst plaats vinden van alle troepen
uit het district Den Haag, waaraan tevens
wordt deelgenomen door vertegenwoordigen
de patrouilles uit andere districten, en waar
aan ook de Kath. Jeugdbeweging medewer
king verleenen zal.
De bijeenkomst zal des middags plaats
vinden op het A.D.O.-terrein in het Haag-
sche Zuiderpark, nadat des morgens een
vergadering van den Nat. Padvindersraad is
gehoiiden. De bijeenkomst zal des middags,
naar de Nieuwe Leidsche Crt voorts
verneemt, besloten worden met een rally
voor den Kon. Commissaris.
De deelnemende padvinders uit andere
plaatsen zullen een nacht de gast zijn van
de Haagsche padvinders.
HIRSCHFELD EN ALBARDA BIJ Dr BEEL
(Van onzen Parlementsredacteur)
Dr H. M. Hirsdhfeld, economisch adviseur
der Regeering en mr H. Albarda, directeur
van de Ned. Handelmaatschappij, waren aan
gezocht om de reis van de ministers Huys-
mans en Lieftinck naar Indië en de onder
handelingen aldaar voor te bereiden.
Naar wij vernemen hebben deze heeren op
dit verzoek nog geen definitieve beslissing
genomen. Vanmorgen hebben zij een lang
durig onderhoud gehad met den minister
president in het „Torentje".
OOSTENRIJKSCHE TREINEN ZONDER
STOOM.
Als er niet direct steenkool komt, zullen de
OostenriJksche treinen niet meer kunnen rij
den, werd te Ween en officieel meegedeeld.
Wat usance is in Nederland
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, is dezer dagen uit het kamp
Duindoip te Scheveningen ontvlucht de 25-
jarige politieke delinquent Willem Bartel
Hendrik van Beek. Hij is pl.m. 1.90 m lang,
heeft blond haar en grijsblauwe oogen.
TUNNELS EN SCHUILPLAAT
SEN ZIJN VERNIETIGD
De eerste waarnemers zijn op Helgoland
gekomen en zagen een schouwspel als dat na
een vulkanische uitbarsting. Van de 13 km
lange tunnels is geen spoor meer te ontdek
ken. De onderzeebootschuilplaats met zijn 3.5
mm dikke wanden is vernield. Slechts één
kanon bleek onbeschadigd. De betonnen
waarnemerstoren, die niet ondermijnd was,
staat overeind, evenals het kerkje, met het
opschrift: ,,Laat de kinderkens tot Mij ko
men". In de verte leek de structuur van het
DAT de Ned. Ver. van Weldadigheid te
Brussel in '46 300.000 francs aan behoeftige
landgenooten in Brussel heeft uitgekeerd.
DAT de sinds 4 April vermiste motor-
tjalk „Risico' (80 brt), die op weg was van
Emden naar Hull, met motorschade in Delf
zijl is teruggekeerd.
DAT Zaterdagavond de 43-j. schippers
vrouw E. M. v. d. Beemt-Joosten van het te
R'dam liggende motortankschip Italië over
boord is gevallen en verdronken.
DAT jnr. W. J. H. B. Sandberg is gekozen
tot voorz. der Ned. Fed. van Beroepsver.
DAT a.s. zomer 25 jongelui uit Gouda 8
10 dagen als gasten in het Belgisch Doornik
zullen verblijven, terwijl op een wederkee-
rig bezoek gehoopt wordt.
DAT de Kath. Jonge Werkgevers Verg. op
26 en 27 April haar voorjaarsvergadering te
Valkenburg (L.) houdt.
DAT de N.V. Slavenburg's Bank te A'dam
over 1946 een dividend uitkeert van 5 pet.
DAT de Tilburgsche brandiweer gisteren
twee boschbranden heeft gébluscht, bij
welke branden 1500 m2 bosoh verloren ging.
DAT de Amerikaan Murray Kutler op de
jaarbeurs te Utrecht inkoopen heeft ge
daan voor de cantones van het Amerikaan
sche leger.
DAT de Limburgsche aero-club binnen
kort met haar zweef oef e ningen en demon
straties begint.
DAT op 3 Mei ook te Venray een gesneu
velden-herdenking zal plaats vinden.
DAT mej. mr M. Z. A. Witte veen uit Den
Haag, de eerste vrouw in het Ned. corps di
plomatique, Zaterdag per K.L.M. naar New
York is vertrokken.
DAT tegen de Waffen SS-ers R. Si evers
uit Hilversum en D. Timmer uit Bussum
reep. 20 en 15 jaar gev. straf is geëischt.
DAT de vaandeloverdracht aan het 11e
reg. Inf. te Roermond niet otp 22. maar op
25 April om 2.45 uur n.m. zal plaats hébben.
DAT aan aandeelhouders van de N.V. Ned.
Credietbank te A'dam over 1946 een dividend
van 4y2 pot wordt uitgekeerd.
DAT tegen. 27 ondernemingen in de leder
industrie te Gilze-Rijen proces-verbaal is op
gemaakt terzake van overtredingen van dr
loonregeling.
DAT jhr. L. C. v. Panhuys aan burgemees
ter en raad van Holland-Michigan een ont
werp feestgids heeft aangeboden t.b.v. het
eeuwfeest
DAT nog 3000 naturalisatie-aanvragen van
vóór 1940 in behandeling zijn, waarbij ook
andere belangen dan die van oud-Sparse
st rij-ders.
DAT de Bijz. Raad van Cassatie de beroe
pen van de ter dood veroordeelde leden van
het ,Silbertanne-kommandoheeft verwor
pen.
DAT het laboratoriumpersoneel van de
B.P.M. te Adam f 2030 heeft aangeboden aan
het Irenefonds t.b.v. ontspanning en recreatie
voor t.b.c.-patiënten.
DAT de muziekvereenigingen van de
vrouwelijke studentenverenigingen van
Groningen, Delft, Utrecht, A'dam, R'dam en
Leiden op 26 April in Leiden een interaca
demiaal concours zullen houden.
eiland onveranderd, maar de rotsen in het
Zuiden zijn verdwenen, reusachtige kraters
zijn daar gevormd. Het geheele eiland is een
wildernis van rots_ en betonblokken. De dui
zenden vogels, schijnen niet te zijn gedood
en het havenstadje aan den voet der rotsen
staat nog. Een 80 km hooge klip, nabij de ha
vens, die niet vernield zullen worden, is om
gevallen.
Allen, die medegewerkt hebben aan de ope
ratie ontvingen een gelukwensch met het
succes.
Treinen staan op 3 Mei tivee
minuten stil
Op den Nationalen herdenkingsavond. Za
terdag 3 Mei, zal het geheele bedrijf der
Ned. Spoorwegen en dus ook alle treinen
van 88.02 n.m. stil staan.
WILLEM MENGELBERG
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, zou de Commissie uit den Centr.
Eereraad voor de Kunst, die binnenkort over
het beroep van dr Willem Mengelberg te
beslissen zal hebben, zijn samengesteld uit
mi A. W. Vrijhebrghe de Coningh, voorzit
ter van het Haagsche Tribunaal als presi
dent; mr Halbertsma, raadsheer bij het Haag-
ïe Hof en mr van Lookeren Campagne,
raadsheer bij het A'damsche Hof, als leden
van de commissie.
HET LEVEN WORDT NOG DUURDER
IN AMERIKA.
De kosten van het levensonderhoud in
Amerika zijn van midden Februari tot mid
den Maart 2 gestegen en zijn niu 156
van het gemiddelde van 1935'36.
Wisselende bewolking, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Tijde
lijk krachtige Zud-Westelijke wind, wisse
lende bewolking met enkele verspreide
regenbuien. Des nachts iets kóuder, overdag
zelfde temperatuur.
ZON EN MAAN
Dinsdag 22 April: Zon op 5.31 en onder
10.48; Maan. op 6.17 en. onder 21.47 uur. Zon
dag 27 April Eerste Kwartier.
