De Belg. organist Charles Hens
COOP. BOERENLEENBANK
„VOORSCHOTEN"
S I
AUSTIN
VSMZJ
NET DAGMEISJE
Austin Dealers
OPMAKEN
■N BIJVULLEN
C.V. v/ta Gebr. Snijder
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
ZATERDAG, 19 APRII. 1947
Nog niet zocj lang geleden heeft de
Belgische organist Charles Hens een con
cert gegeven voor de N.C.R.V.-micro-
foon, bij welke gelegenheid wij den Bel
gischen collega hebben leeren kennen
als een organist van groot formaat, die
in ons land een grootere bekendheid
verdient, dan hij geniet.
Hens werd geboren in 1898 in St. Gilles
bij Brussel; zijn muzikale aanleg open
baarde zich al vroeg en na voorberei
dende studiën aan de muziekschool te
St. Gilles te hebben gemaakt, werd hij
leerling van het conservatoire te Brus
sel, dat hij enkele jaren later verliet met
eerste prijzen voor verschillende theore
tische vakken en compositie en het „di
plome de virtuosité avec medaille" voor
orgelspel- Deze laatste onderscheiding
was gedurende 30 jaren niet aan een
leerling uitgereikt.
Men zou zoo zeggen, dat Hens zich
toen wel als „afgestudeerd" kon beschou
wen. Hens was echter nog niet tevreden
met zijn prestaties. Hij had Marcel Du-
pré gehoord en was als alle organisten
onder den indruk gekomen van het
unieke spel van den grooten Franschen
organist Dus stelde hij zich onder lei
ding van Dupré voor concertspel, im
provisatie en compositie. Drie jaren lang
ging hij maandelijks naar Parijs om
Dupré voor te spelen en zijn. nieuwe
composities over te leggen.
Dupré werd als jongen van elf jaar
ontdekt door den toenmaligen organist
der Notre Dame de Paris, Louis Vierne.
Vierne logeerde in de zomervacantie in
een Fransch dorpje, waar hij op een
Zondagmorgen, tijdens den kerkdienst,
zoo muzikaal hoorde improviseeren en
zoo goed een fuga van Bach spelen, dat
het hem interesseerde den organist te
leeren kennen. De organist van den
ochtend bleek een jongetje in een ma
trozenpakje te zijn, dat diep bloosde,
toen hij hoorde, dat de beroemde orga
nist van de Notre Dame uit Parijs naar
zijn spel had geluisterd. Vierne introdu
ceerde den jongen Marcel bij Guilmant,
die hem gedurende 6 jaren inwijdde in
de geheimen van het orgelspel. Nog niet
tevreden met zijn ontwikkeling,- stelde
Dupré zich daarna nog gedurende zes
jaren onder leiding van Widor.
Over Dupré spreekt Hens met de groot
ste bewondering. lederen keer frappeer
de hem weer het feillooze geheugen van
Dupré. Hens studeerde bij Dupré alle
orgelwerken van Bach (negen deelen),
alle werken van Franck, Mendelssohn,
Liszt, Widor en Dupré. „Wanneer ik
Dupré vroeg een werk uit dit zeer om
vangrijke repertoire voor te spelen", al
dus Hens, „kreeg ik altijd weer het
stereotype antwoord, dat Dypré dit werk
in jaren niet onder de oogen had gehad.
Maar dan nam de Fransche meester op
de orgelbank plaats en speelde het smet
teloos van buiten".
Ieder, die Dupré gehoord heeft, weet,
dat deze organist over een volkomen ge
acheveerde virtuositeit beschikte. Men
kan zich eigenlijk geen volmaakter tech
niek dan die van Dupré voorstellen. En
toch is de techniek van Dupré de laat
ste jaren nog mooier geworden. Dupré,
die vóór den oorlog voortdurend op
tournee was, kon in de oorlogsjaren geen
concertreizen maken en heeft toen inten
sief gewerkt om zijn virtuositeit op nog
hooger plan te brengen. Daarmede ging
gepaard, dat hij hoogere eischen aan het
instrument ging stellen. Volgens Dupré
heeft het orgel als polyphoon instrument
zijn hoogtepunt bereikt en moet het zich
nu in orkestrale richting verder ont
wikkelen. (Een opvatting, waarmede
noch Hens noch schrijver dezes zich
kunnen vereenigen). Daarom heeft Du
pré een van de vier orgels, die in zijn
villa in Meudon zijn opgesteld, zoo laten
ombouwen, dat de registers van alle
4 manualen op eiken willekeurigen toets
gehalveerd kunnen worden, zoodat de
organist tegelijk over negen klankkleu
ren kan beschikken. Ik weet niet of
Dupré deze mogelijkheden al in compo
sities heeft toegepast; in elk geval zou
den deze composities op geen enkel an
der instrument tot hun recht kunnen
komen.
Hens, die talrijke tournees maakte door
Duitschland, Frankrijk, Zwitserland en
Italië, heeft tal van vooraanstaande figu
ren uit de muziekwereld persoonlijk
goed leeren kennen. En hij weet ver
schillende typeerende bijzonderheden te
vertellen, die men in geen enkele biogra-
phie vindt- Zoo heeft hij den beroemden
organist-componist Widor herhaaldelijk
ontmoet. Widor was iemand van een on
verwoestbare vitaliteit en een geweldige
werkkracht. Van zijn 24ste tot zijn 89ste
jaar was hij organist van de St. Sulpice
te Parijs; toen de 89-jarige eindelijk om
eervol ontslag vroeg, deelde hij mede,
dat het spelen nog uitstekend ging, maar
dat hij moeite begon te krijgen met de
lange kronkeltrap, die naar het orgel
leidde. Widor, een musicus met een zeld
zame eruditie, een buitengewone alge-
meene ontwikkeling en een scherpzin-
nigen kijk op menschen, was bekend om
zijn slagvaardigheid en gevreesd om zijn
scherp oordeel. Toen de directeur van
het Parijsche conservatoire zijn orgel-
leeraar voorstelde om een harmonium
klas te openen als inleiding tot de orgel
klas, verklaarde Widor zich geheel ac-
coord. Hij wilde echter nog iets verder
gaan en een harmonicaklas openen als
inleiding tot de harmoniumklas. Önnoo-
dig te zeggen, dat zijn directeur nooit
meer op het voorstel is teruggekomen.
Widor kon de zwakheden van collega's
soms heel scherp belichten, maar deze
scherpte werd gecompenseerd door een
groote natuurlijke goedheid en hulp
vaardigheid.
Op een avond kwam de orgelbouwer
Cavaillé-Coll in een wanhoopsstemming
bij Widor- Cavaillé-Coll, die toen nog in
zijn opkomst was, vertelde, dat hiT voor
een faillissement stond en zijn idealen
als orgelbouwer nooit zou kunnen reali-
seeren, wanneer hij niet de beschikking
kreeg over vijftienduizend francs. Widor
antwoordde hem, dat hij iets meer dan
vijftienduizend francs had opgespaard en
dit bedrag van de bank zou halen. En
kele dagen later stelde Widor Cavaillé-
Coll het bedrag ter hand. Cavaillé-Coll
was ontroerd, maar hij bracht in het mid
den, dat men een dergelijk bedrag toch
maar niet leent zonder een of anderen
vorm van schuldbekentenis. Natuurlijk,
met een schuldbekentenis kon Widor
zich geheel vereenigen. Cavaillé-Coll
schreef dus een schuldbekentenis, Widor
las het papier opmerkzaam door en
deponeerde het daarna in de kachel met
de laconieke woorden: „N'en parions
plus", laten wij er niet meer over spre
ken.
Cavaillé-Coll was gered en welke be-
teekenis dit voor de orgelkunst heeft ge
had zal ieder begrijpen, die de monu
mentale orgels kent, die de geniale
Fransche orgelbouwer later gebouwd
heeft.
Heel amusante herinneringen heeft
Hens aan den componist Eric Satie. Sa-
tie was gemeente-ambtenaar en tevens
componist. Hij zat vol met hoogst origi-
neele ideeën en heeft nieuwe composito-
sche terreinen ontdekt, die o.a. door
Debussy ontgonnen zouden worden. Zijn
composities zijn zonderling, maar zijn
leven was ook uiterst merkwaardig. Met
Satie waren altijd grappige dingen te
beleven. Zoo ontmoette Hens Satie eens
toen de componist aan het wandelen was
met zes nieuwe parapluies onder den
arm. Satie vertelde, dat hij juist op vi
site was bij goed gesitueerde kennissen,
toen het begon te regenen. Satie was in
zijn leven al eigenaar van een groot
aantal parapluies geweest, maar hij liet
ze altijd staan in de metro, in een café of
ergens anders. Thans had hij geen geld
gehad om een nieuwe parapluie te koo-
pen en daarom hadden zijn kennissen
hem op discrete wijze enkele bankbiljet
ten in de hand gedrukt. „En", besloot
Satie, „ten. eerste, omdat ik nu geld heb
en ten tweede omdat ik toch altijd er
gens een parapluie laat staan, heb ik er
nu maar zes tegelijk gekocht".
Dergelijke voorvallen weet Hens heel
amusant te vertellen, maar toch hoor ik
hem nog liever orgelspelen dan herinne
ringen ophalen. Want hij is een formi
dabel organist met een heel groot reper
toire, waarop o-a. tal van moderne wer
ken voorkomen, die men zelden of nooit
hoort. En hij oefent ook grooten invloed
uit op de vorming van vele Nederland-
sche organisten. Want in zijn orgelklasse
aan het conservatoire te Luik vindt men
tal van Nederlandsche orgelleerlingen.
Hens heeft orkestwerken, liederen, ka
mermuziekwerken en orgelwerken ge
componeerd; o.a. heeft hij zes orgelsym-
phonieën en twee concerten voor orgel
en orkest op zijn naam staan. Wanneer
wij bedenken, dat Hens verschillende
malen concerten van Handel, Poulenc,
Hindemith, Casella en zijn eigen con
certen met orkest heeft gespeeld (o.a.
onder leiding van Erich Kleiber), be
treuren wij het des te meer, dat door het
ontbreken van moderne orgels in onze
concertzalen, de uitvoering van concer
ten voor orgel en orkest achterwege moet
blijven.
Wij hopen den heer Hens echter nog
eens in onze kerken te hooren met een
programma van weinig gespeelde oude
en moderne werken.
HENNIE SCHOUTEN.
LEIDERDORP.
Woensdagavond. 7.30 uur, zal in het
kerkgebouw aan de Lindelaan voorgaan,
ds P. Zandt van Delft.
OEGSTGEEST.
GEBOREN: Bernardus P. M., z. van
B. G. M. van Cleef en J. M. C. J. van
Kampenhout; Cornelia, d. van K. van
Klaveren en J. de Mooij.
ONDERTROUWD: J. Zandbergen, 63
jr en A. Nijeboer, 53 jr.
OVERLEDEN: J. Heemskerk-v. Kla
veren, 79 jr; R. A. Driessen, 84 jr; M.
C. Woortman-Ligtvoet, 69 jr.
GETROUWD: J. Beugel en G. Lok
horst
SASSENHEEV
Voor het diploma van den tweejari
gen tuinbouwcursus zijn geslaagd: H. Wit-
teman, W. Witteman, D. Westerbeek, C.
Berg, L. Colijn, H. de Groot, G. Hogewo-
ning, W. Kruik, A. v. d. Kwaak, C. v. d.
Plas, J. Vrijburg.
Offirieple publicaties
DISTRIBUTIEDIENST
LEIDEN.
UITREIKING RANTSOEN
BONNEN SCHEERZEEP.
Mannen, geboren in 1929
of eerder, die in het bezit
zijn van een versnaperin
gen- of gemengde kaart en
in wier T.D. in het vakje
402d een kruis is geplaatst,
benevens zij, die vóór 11
April 1947 aangifte van
vermissing van deze kaart
hebben gedaan, kunnen een
bon E 43 voor gram scheer
zeep in ontvangst nemen
aan loketNo. 12 van het
Distributiekantoor, ingang
Langebrug.
Rectificatie Uitreiking
Schoenenbonnen
Oegstgeest.
Zeer belangrijk voor
Inwoners van Oegstgeest!!
In tegenstelling met het
reeds eerder gepubliceerde
wordt bekend gemaakt, dat
de uitreiking van schoenen-
bonnen aan inwoners van
Oegstgeest, die nog in het
bezit zijn van een T. D. met
inlegvel, waaraan zich de
bon 614 bevindt, als volgt
zal plaats vinden:
Aan hen, wier familie
naam begint met de letters:
A tot en met K op Woens
dag, 23 April a.s.
L tot en met Z op Vrydag,
25 April a.s.
Hiermede is dus de vori
ge publicatie, wat betreft
het agentschap Oegstgeest,
vervallen.
Uitreiking Schoenenbonnen
voor Leiden en de Agent
schappen.
Personen, die in het bezit
zijn van een inlegvel, waar
aan "zich de bon 614 bevindt,
komen, ongeacht het num
mer van hun tweede distri
butiestamkaart, in aanmer
king voor een schoenenbon
naar keuze. Deze bonnen
zullen worden uitgereikt in
de periode van 21 tot en
met 26 April 1947 tegen in
name van de bonnen 612
614 van het inlegvel.
Voor deze verstrekking
komen niet in aanmer
king:
a. kinderen van 010
maanden;
b. personen, die in mili
tairen dienst verblijven;
ook niet, wanneer zij in het
bezit zijn van T.D. inleg
vel, omdat zij in eigen voe
ding voorzien.
Tegelijkertijd met de uit
reiking op cijferaanwijzing
vindt een uitreiking plaats
aan kinderen, die in de
maand April van een der
jaren 1932 tot en met 1946
geboren zijn, alsmede aan
Albino Witte-Cement
voor het blijvend wit ver
ven van fabriek, landhuis,
ijzer, steen, hout, binnen
en buitenw. Vaatjes van
25 en 50 Kg.
Cementharder
maakt zachte betonvloe-
ren direct stuifvrij en kei.
hard. Bussen van 25 Kg.
Cementine
Stopt onmiddellijk gaten
en scheuren in kelders,
riolen tegen wa-terdrang.
In bussen van 10-25 Kg.
Gevelbeschermer No 2
maakt de natste door
slaande gevels direct blij
vend waterdicht, is
kleurloos.
Alb. J. v. Wijk Pijnacker - Tel. Berkel K 1891-412
Leverancier aan Rijks. Gemeente en Directiewerken.
te Voorschoten, Leidscheweg 97. In verband met de
Jaarlijksche Controle en bijschrijving van rente over 1946
moeten de niet ingeleverde Spaar- £n Loopende Rekening
boekjes ten kantore der Bank aangeboden worden op
DINSDAG a.s. des namiddags tusschen twee en zes uur.
Namens het Bestuur:
J. M. DE RUYTER, Kassier
PER K.LM. IN ZESTIEN UUR NAAR NEW-YORK
THANS 3 MAAL PER WEEK.
De dienst Amsterdam-New-York, welke gedurende bijna
een jaar 2 x per week werd uitgevoerd, zal met ingang
van 22 April tot 3 x per week worden uitgebreid. Boven'
dien wordt via New-York de normale wekelijkse verbinding
met Curagao onderhouden. De K.L.M.-machines vertrekken
voortaan iedere Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
te 19.15 uur van Schiphol, om reeds de volgende morgen
te 11.10 uur in New-York aan te komen.
enkele reis retour
Passage-tarieven naar New-York: I 953.00 I 1719.90
Curacao; I 141800 I 2552.40
Op deze diensten kan eveneens vracht worden vervoerd.
Nadere inlichtingen omtrent passage en vracht worden
gaarne door onze Passagekantoren en Agenten verstrekt.
de kinderen, geboren in de
maand Juni van het jaar
1946. Voor deze verstrek
king wordt bon 604 van het
inlegvel ingenomen. De
bonsoort, welke verstrekt
wordt, is afhankelijk van
den leeftijd van betrokke
ne. Hier is dus geen sprake
van een keuzebon.
Uitgereikt word/t voor in
gezetenen van de gemeente
Leiden aan hen, wier fa
milienaam begint met de
letters:
A, B, C, D, op Maandig, 21
April 1947;
E, F, G, H, I, J, op Dinsdag,
22 April 1947;
K, L, M, op Woen^ïag 23
April 1947;
N, O, P, Q, R, S, tot en met
Sn op Donderdag, 24
April 1947;
S vanaf So tot en met einde
alphabet op Vrijdag, 25
April 1947.
De uitreiking wordt ge
houden in het Distributie
kantoor te Leiden, ingang
Langebrug. Het kantoor is
geopend van 8.30 uur tot
11.45 uur en van 14.tot
16 uur.
De uitreiking voor inwo
ners van de gemeente Lei
derdorp vindt plaats op
Dinsdag, 22 April a.s.
Voor ingezetenen van de
gemeente Warmond wordt
uitgereikt op Donderdag,
24 April a.s.
De kantoren der agent
schappen zijn geopend van
9.30 tot 12.uur en van
13.— tot 15.uur.
De na-nitreiking voor
Leiden en de agentschap
pen vindt plaats op Zater
dag, 26 April 1947, in het
Distributiekantoor te Lei
den, ingang Langebrug. Het
kantoor is hiervoor geopend
van 8.30 uur tot 10.30 uur.
gevraagd wegens huwelijk
van mijn tegenwoordige.
Klein gezin. Mevr. Par-
mentier, Witte Singel 60.
Voor opleiding, examens en
lidmaatschap
Belastingconsulent
vrage men brochurebij het Secr.
Ned. College voor
Belast Inge ons nl.
Belgiichepl. 4. Scheveningea
Door zeer bijzondere omstandig
heden kunnen wij aanbieden
enkele AUSTIN TRUCKS 4- en
6-wielig, laadvermogen 3, 5. 10
tan. Afkomstig uit een Engelse
legerdump, tegen taxatieprijzen
Rooyakkers' automobielhandel
I Leidse Straatweg 1, tel. 22855
Oegstgeest
douut Uw oen in eere
baat ons bet repareeren
In éên dag terug
Haarlemmerstraat 81 - Leiden - TeL 22580
