Tribunaal bemoeit zi
ook al met de liefde
M.O.D. voor werk in
R'dam's haven geëerd
Een iaar geleden
1 de P.v.d.V. opgericht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG 19 MAART 1947
Stadsnieuws
,.au echter nogal
simpele gevolgen
In de gisteren gehouden zitting van het
Leidsche Tribunaal welke onder presi
dium stond van mr. Ph. J. de Jtuyter de
Wildt, stond allereerst terecht mevr. E. C.
van der Kraan te Bleiswijk, wie o.m. ten
laste werd gelegd, dat zij een zekeren K.
bij het Gewestelijk Arbeidsbureau had
aangebracht, omdat hij geen werk ver
richtte en bovendien clandestien handel
de. K. is toen opgeroepen en men gaf hem
den raad zich aan 't werk te zetten, omdat
anders de kans bestond naar Duitschland
te worden uitgezonden.
De toedracht bleek echter geheel anders
te zijn. Een zuster van verd. was n.l. ver
loofd geweest met K. en toen het een
maal „af" was, wilde zij hem niet meer
ontmoeten. Op instighatie van die zuster
heeft verd. zich in verbinding gesteld
met het Arbeidsbureau.
De raadsman, mr H. W. J. A. Averbeck,
poemde het geval een liefdeszaak, die
nogal simpele gevolgen had.
Als tweede verd. kwam voor de heer
W. Sloos te Leiden,-die lid was geweest
van de N. S. B., het N.A.F. en de W.A.
en verschillende functies had bekleed in
nat.-soc.- en aanverwante organisaties-
Verd. zou op den hoek van de Hooigracht
een vrouw, die blijk gaf van haar min
achting, toen een groep N.S.B.-ers pas
seerde, een klap in het gezicht hebben
gegeven, evenals een jongen op den Hoo-
gewoerd, welke knaap voor Sloos op den
grond spuwde. Verd. trad toe uit sociaal
economische overwegingen; hij vond
voorts den Duitschen overval wel erg,
maar is zich nimmer bewust geweest van
de kwade bedoelingen van den bezetter,
„het Is niet tot mij doorgedrongen".
Get. A. J. Martijn verklaarde, dat verd.
inderdaad de bewuste vrouw had gesla
gen. -De verdediger, mr H. A. Dupuis,
zeide. dat verd- zijn schuld beseft en
jweet, dat hij haar nog niet heeft geboet. Hij
komt uit een gezin, waarvan de -vader
reeds jaren N.S.B.-er was. Hij is in wezen
een man geweest, die in de beweging de
verwezenlijking van zijn ideaal trachtte
te zien en toch niet heeft gevonden, wat
hij aanvankelijk zocht.
J. Maagdelijn te Katwijk was lid ge
weest van de N. S. B., de N.S.K.K. en zou
dienst genomen hebben bij de Kriegsma-
rine. „Ik beschouwde Nederland niet
meer in oorlog met Duitschland en zag
dus geen bezwaren", aldois verd., wiens
houding niet bepaald berouwvol was-
Terecht merkte mr M. Veltkamp op, dat
verd. op achttien jarigen leeftijd nog niet
de consequenties van zijn daden kon
dragen. Het was den jongen niet té doen
oni een politieke doelstelling, doch uit
sluitend om avontuur. Hij is ook niet bij
de Kriegsmarine geweest, hij heeft alleen
informaties ingewonnen Spr. bepleitte
cleméntie.
Als laatste stond terecht S. Kal te Al-
phen aan den Rijn. Verd. was N. S. B.-er
en heeft op alle mogelijke manieren ge
tracht openlijk blijk te geven van inge
nomenheid met het doel en het streven
van deze organisatie. Hij was leeraar op
het Chr. Lyceum en lag herhaaldelijk
overhoop met zijn leerlingen, die zeer
verontwaardigd waren, toen zij hun
leeraar op school zagen komen met het
insigne van zijn partij.
Vérd- verklaarde, dat hij na de oor-
De kantonrechter heeft „beet"
K. de C., limonadefabrikant had limo
nade met te laag suikergehalte afgeleverd.
Eisch O.M. f 50.- boete of 25 d. h. Uitspr.
f 30.- boete of 10 d. h.
G. v. V., melkventer uit Rijnsburg hdn
karnemelk vervoerd, die niet aan het mélk-
besluit beantwoordde. Eisch OM. f 20.-
boete of 10 d. h. Uitspraak f 10.- boet^of
4 d. h.
J. G. G., bakker uit Voorschoten had te
licht brood (450 gr. inpl. van 480 gr.) voor
radig gehad. Eisch, daar dit de 1ste maal
was, f 50.- boete of 25 d.h. Uitspraak f 30.-
boete of 10 d. h.
Th. H. d. W., bakker te Warmond had
ook te licht brood verkocht. Eisch f 50.-
boete of 25 d. h.. Uitspraak f 30.- boete
of 10 d. h.
W. K., K. C. v. d. P. en J. K., hadden in
de Haarlemmertrekvaart zonder vergunning
met een zegen gevischt en snoek en zeelt
vervoerd beneden de maat Het O.M. vond
het een ernstige strooperij en eisohte voor
het 1ste feit f 30.- boete of 15 d. h. 2e feit
visch beneden de maat f 15.- boete of 5 d. h.
3e feit vervoeren zegen f 20.- boete of 15
d. h. Uitspraak tegen W. K. 2 maal f 15.-
boete of 2 maal 5 d. h. voor het vervoer
der visch f 10.- boete of 4 d. h.; tegen K. C.
v. d. P. en J. K. 2 maal f 15.- boete of 2
maal 5 d. h. met verbeurdverklaring der
in beslaggenomen zegen.
P. B., stoffeerder had zonder vergunning
van de K. v. K. meubelen enz. verkocht,
Verd. erkende zijn zaak uitgebreid te heb
ben en dacht hier geen vergunning voor
noodig te hebben. Het O.M. eischte f 25.-
boete of 10 d.h. met bepaling dat hij on-
m.ddellijk den verkoop van meubelen moest
staken. Uitspraak f 15.- boete of 5 d. h.
G. N. uit Oegstgeest had een 15-jarigen
jóngen 's nachts om half vier arbeid la^en
verrichten en ook hadden 2 arbeiders ge
werkt, zonder dat er een arbeidslijst aan
wezig was. Eisch O.M. voor het le feit 3
maal f 10.- boete of 3 maal 5 d. h.. Geen
arbeidslijst f 10.- boete of 4 d. h. Geen .ar
beidskaart f 10.- boete of 4 d. h. Uitspraak
5 maal f 5.- boete of 5 maal 2 d. h.
C. V. uit Katwijk aan Zee stond terecht,
omdat zijn dochter in 3 maanden niet op
school was geweest. Eisch O.M. f 20.- boete
of 10 d. h. Uitspraak f 10.- boete of 4 d. h.
G. H. v. T. uit Leiden werd voor hetzelfde
feit veroordeeld tot f 10.- boete of 4 d. h.
Eisch O.M. f 20.- boete of 10 d. h. H. S.
voor dezelfde overtreding tot f 6.- boete of
2 4 h. E. v. G. te Leiden, idem f 6.- boete
of S <L h.
logsdagen geheel stuurloos was en zeer
beangst. Ik ging hoe langer hoe meer het
verkeerde pad op en was geweldig prik
kelbaar. Ik was tegen de Jodenvervol
ging én zei tegen een berucht N. S. B.-er,
dat een mijner collega's op school bad
voor de doden.
De rector van het Lyceum,, de heer A.
J. Scherpbier, zei, -dat verd. een zeer
nerveus persoon was, practisch ongeschikt
om les te geven. Ook voor den oorlog
was hij onevenwichting. In 1942 heeft
hij echter op religieuze gronden voor de
N. S. B. bedankt en probeerde op alle
mogelijke manieren het weer goed te
maken.
Mr C. M. Loeff wees op de afkomst
van verd., hij stamt uit een familie, die
psychisch niet als normaal kan worden
beschouwd. Er heeft zich sinds 1942 in
hem een innerlijke verandering voltrok
ken en verd. is zich volkomen bewust van
zijn onprincipieele houding tijdens den
bezettingstijd.
Scli om ii jj nacht Goul reikt
blijken van waardeering uit
Op het plein voor de MOD-kazerne
vond hedenmorgen een korte plechtigheid
plaats. Precies half twaalf arriveerde al
daar de commandant van de Zeemacht
Nederland, schout bij nacht J. A. Goul
die eenige blijken van waardeering kwam
uitreiken, geschonken door de dankbare
inwoners van Rotterdam.
Nadat schout bij nacht Goul de eere-
wacht had geïnspecteerd in gezelschap
van den commandant van den M.O.D
overste B. C. Mahieu. sprak hij de vol
gende woorden:
Toen de herstelwerkzaamheden aan de
havenwerken van Rotterdam tot volle
ontplooiing waren gekomen, had zich een
comité gevormd, met burgemeester Oud
als voorzitter, hetwelk dit heuglijk feit
plechtig wilde herdenken.
Door den bekenden schilder Roeland
Koning waren de gedurende het laatste
jaar plaats gehad, hebbende herstelwerk
zaamheden vereeuwigd en zoo werd be
sloten de herdenking van het herrijzen
der Rotterdamsdhe haven uit wrakke ge
broken kranen en stukgeslagen kaden te
verbinden aan de opening van de ten
toonstelling der door Koning vervaardig
de teek en i-n gen.
Deze herdenking was, hoewel met be
doeld, tevens een huldiging van hen, die
actief hadden deelgenomen aan de werk
zaamheden. Het is een groote voldoening
te weten, aldus vervolgde schout bij
nacht Goul, dat de M.O.D. der Kon. Ma
rine met zijn bijploegen daarbij zulk
goed werk heeft geleverd, werk, dat niet
zonder levensgevaar is verricht, door de
Marineduikers, die tientallen soorten
onontplofte explosieven zooals mijnen
en torpedo's en zelfs heelg onderzeeboot
jes aan de oppervlakte hebben gebracht.
De M.O.D. was voor de baggerbedrijven
en de an^re haven werkploegen, wat de
brandweer is voor een stad, n.l. de dienst,
die ten allen tijde klaar staat om, wan
neer bij dreigend gevaar alarm wordt ge
maakt, de leiding over te neenpn pn het
gevaar af te wenden
Het was voor mij als commandant zee
macht, w.o. de M.O.D. ressorteert een
dubbele' voldoening te bemerken, hoe
zeer men ook buiten de Marine de M.O.D.
naar waarde wist te schatten en haar in
feite de eereplaats heeft gegund bij deze
huldiging. Dit kwam o.a. tot uiting in de
toespraken en mede in de aanbieding van
albums, gemaakt met copieën van teeke-
ningen van Roeland-Koning, welke als
aandenken werden aangeboden aan enke
le hoofdpersonen der ^organisatie en uit
voering der herstelwerkzaamheden.
De opdracht in deze album* luidt: Deze
albuim is opgedragen aan de officieren,
onderofficieren, korporaals en manschap
pen van den M.O.D. der Kon. Marine.
Het comité heeft ook mij met zoo'n
album vereerd, welken ik wensch te be
waren als aandenken aan dien tak van
FILMAVOND KJNOLOGENCLUB.
Vrijdagavond, 8 uur, wordt in de Foyer
van de Stadsgehoorzaal een bijeenkomst
gehouden, waar o.m-. de oprichting van
eeti Leidsche Kinologenclub ter sprake
zal komen. Het programma vermeldt
voorts de vertooning van de film „Trou
we oogen en kwispelende staarten", een
film, waarin het leven van de honden in
beeld wordt gebracht.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Johannes F H, zn van A J
Stikkelorum en J J Neuteboom; Christiaan
M zn van N W F van den Brink en M A B
J Langemeyer; Johannes P, zn van J C
Belt en E H G van Tol; Johanna H J C,
cir v F J Roosen en G C J Verlare; Sara C,
dr v J H Schlagwein en S C Hoppenbrouwer;
Maria H, dr v A G v Leeuwen en P M Hoek;
Hubertine H, dr van H T D de Groot en
C J L van der Steen; Philip G, zn van G J
Lentz en A Houtman; Kim Giek zn van
T H Tio en M A de Lange; Maria G, dr van
G M Barnhard en H Bethe; Adriana H, dr
van L Vogelenzang en T Stupak; Geertje
A, dr van H G Haiwelink en A Spruyt;
Frits, zn van L J Wetselaar en M Buis;
Auke R, zn van L J Oosterhoff en J K
Sanders; Willemijntje E, dr van F Filippo
en H J de Vos; Wimpje, zn van C Plokker
en W van Leeuwen; Adriana M, dr van
C Meeldijk en H Kegel; Johanna L H, dr
van G J Hogewoning en J Rhijnsburger;
Cornelia C, dr van J C G Tonnekreek en
H M Seijsener; Edward J F, zn van A H C
van der Pluym en M C Beigman.
OVERLEDEN: J Ketel, 12 j; J P C Pol
dervaart, 55 j.
Officieele publicatie
%De Burgemeester van Leiden brengt ter
openbare kennis, dat Gedeputeerde Sta
ten dezer provincie hebben goedgekeurd
het bij raadsbesluit van 7 October T946
vastgestelde plan tot herziening van het
plan van uitbreiding voor de gemeente
Leiden, ten aanzien van gronden, gelegen
tusschen den Zoeterwoudschesihgel en de
Bloemistenlaan.
Het goedgekeurde plan ligt ter ge
meentesecretarie, afdeeling Algemeene
Zaken, voor een ieder ter inzage.
De Burgemeester voornoemd
F. H. VAN KINSCHOT.
Leiden, 17 Maart 1947.
JAARVERGADERING „UNITAS".
Op Dinsdag 1 April wordt in het Geb.
voor Chr. Soc. Belangen de jaarvergade
ring gehouden van de afd. Ledden van
„Unitas", den Ned. Chr. Bond van arbei
ders en arbeidsters in de textiel- en
kleedingbedrijven. -
Distributievaria
Morgen zijn aan de beurt voor het af
halen van bonkaarten de letters R vanaf
Ren t/m. einde R.
dienst, welke gedurende mijn commando-
tijd op zoo lofwaardige wijze heeft bijge
dragen tot den goeden naam der Kon.
Marine.
Voor de overige tien teekeningen heb
ik, aldus schout bij nacht Goul e^en
andere bestemming. Ik wil deze aanbie
den aan eenigen uwer, dde een groot aan
deel hebben gehad dn de werkzaamheden
in de Rotterdamsche haven. Helaas zijn
het er slechts tien en ge moet maar
denken, die geeft wat bü waard
dat bij leeft.
Vervolgens ging schoui-oij-nacnt' Goul
over tot de uitreiking der teekeningen aan
den officier van gezondheid 2e klasse
K.A.R., H. S. Zwarenstein; de lt. ter zee 3e
klasse K.N.R.S.D.T.V., W. A. H. v. d. Horst,
adjudant le klasse K,A.R. C. v. d. Stigchel,
majoor torpedomaker I. C. de Jong,
majoor torpedomaker I. J. Nagelkerke,
korporaal ziekenverpleger T. H. Savelkouls,
korporaal nïachinist B. C. de Koningh, sto
ker le klasse D. Karmelk, stoker le klasse
K. Spiegelaan, chauffeur le klasse K.A.R.
V.V., H. W. Zijp. Na deze korte plechtigheid
vertrok schout-bij-nacht Goul, die eenig ge
zelschap bij zich had, naar Den Heag.
LEZING DS H. jtviVOo*
Hedenavond, 7.30 uur, wordt in hét
Geb. voor Chr. Soc. Belangen, Oude Sin
gel 236, de tweede bijeenkomst gehouden
van het comité voor lezingen, vanwege
de Geref. Kerk (art. 31 K.O.) Spreker is
ds H. Knoop van Rotterdam-Delfshaven
over het onderwerp: „Kerkelijk besef."
Drs H. A. Korthals verklaart
het „waarom" en „hoe"
De Partij v. d. Vrijheid vermocht Maan
dagavond slechts matige belangstelling
trekken in den, ondanks de ingetreden
lente, nog -kouden foyer van de Stads
gehoorzaal, waar; na een inleidend woord
van prof. dr C. de Boer, als sprekers op
traden drs H. A. Korthals en mr G. Vonk.
Drs Korthals herinnerde er aan,-, dat
juist een jaar geleden overgegaan weïd
tot oprichting van de Partij en wierp naar
aanleiding van dézen verjaardag een
terugblik over wat reeds bereikt is, om
daarin rechtvaardiging te vinden voor
het besluit, deze partij in het leven te
roepen. Merkwaardig achtte spreker, dat
de oorlog door de geallieerden gewon
nen werd onder de leuzen democratie en
vrijheid, beide begrippen, tegen welks
vormgeving welhaast alle kringen voor
den oorlog ernstige bezwaren koester
den. Deze bezwaren vloeiden voorname
lijk voort uit een te groote politieke ver
deeldheid, die het onmogelijk maakte
groote problemen anders dan in eenzij-
digen geest aan te vatten en op te lossen.
Jn geheel ons volk was een gebrek aan
waardeering en achting voor elkanders
overtuiging oorzaak van een onconstruc
tief maatschappelijk leven. Vrijheid be
stond slechts in beperkte mate en dan
nog voor enkele groepen.
Uit de omstandigheid, dat de leuzen
democratie en vrijheid zulk een kracht
bleken te bezitten, ondanks huri beperkte
realiseering, blijkt, dat door alle tijden
heen het voornaamste probleem van den
mensch is, welke plaats hem als individu
toekomt in de gemeenschap. De Partij
van de Vrijheid moest opgericht worden
om een weg aan te duiden in het zoeken
naar een oplossing voor dit vraagstuk,
niet om ver doorgevoerd individualisme
te prediken, zooals in de negentiende^
eeuw allesoverheerschend was, noch om
het als reactie daarop ontstane collecti
visme te verkondigen, doch om de plaats
van den mensch in de samenleving te
bepalen. Het gaat ons om de persoon-
lijkneid, in geestelijk en maatschappelijk
opzicht gebonden aan de gemeenschap en
innerlijk gebonden aan God. Voor die
persoonlijkheid vragen wij vrijheid, ge
koppeld aan eerbied voor de eischen, die
de gemeenschap stelt.
In de eerste plaats moeten wij den
mensch verdedigen tegen de Overheid,
uit welken eisch de constitutioneele mo
narchie is voortgekomen, benevens de
rechtsstaat. Op cultureel gebied streven
wij naar ontplooiing van het onderwijs
ook voor die groepen, die\financieel min
der draagkracht bezitten. Geldverspilling
door de Overheid moet een einde nemen.
Naar aanleiding van het sociale leven
wees spreker er op, dat hier dezelfde
doeleinden verwezenlijkt moeten worden
als in het staatkundige leven: een onder
linge hechte verantwoordelijkheid in
„Kunst en Ontspanning" komt
ook weer 6p dreef
Het programma zal regelmatig worden
afgewerkt.
Heit bestuur K en O. deelt t vol
gende mede:
Nu aan de vorstperiode definitief een
einde schijnt gekotmen te zijn, zullen de
activiteiten van K. O. weer regelmatig
voortgang vinden.
In de eerste plaats wijzen wij op de
rondleiding in de Lakenhal op Zaterdag
middag 22 Maart om 3 uur, onder leiding
van mej. van Hasselt. Het is niet de be
doeling een uur lang in het Museum te
grasduinen Integendeel: een speciale af-
deelipg zal rustig onder de loupe geno
men en de verschillende werken bespro
ken worden. Dd/tmaal zullen de bezoekers
rondgeleid worden door de Lucas van
Leyden-zaal, de zaal der 16ë~ eeuwsche
meesters, waar behalve werk van Lucas
van Leydan, ook dat van Corn. Enge-
brechtsz en van onbekende meesters ten
toongesteld is; werk waarvan hoewel
zeer belangwekkend door de doorsnee-
bezoeker weinig begrepen wordt, en daar
om een deskundige voorlichting .behoeft.
Op Maandagavond 31 Maart om 8 uur
wordt eveneens in de Lakenhal een
laatste rondleiding gehouden op de inte
ressante tentoonstelling van Fransche
schilderijen uit de 19e en 20e eeuw; waar
o.a. werken van Latour, Jongkind, Clau
de Monet. Raffaelli. Odillon, Redon, Sag-
nac, Maurice Utrillo en Herbin geëxpo
seerd worden.
Reeds Maandag j.l. hebben een aantal
bezoekers genoten van deze kunstwerken
en van de boeiende uiteenzetting van
mej. van Hasselt.
Omdat de groepen slechts klein kunnen
zijn, wordt men aangeraden zich spoedig
(schriftelijk of telefonisch) op te geven
aan het Bureau van K O., Plantsoen
"5 Tol 0S099
BULGAAiiaCHE PARACHUTIST, IN
GRIEKENLAND GEARRESTEERD.
Zaterdag is i-n Griekenland aan de Bul-
gaarsohe grens een Bulgaarsche parachutist
in uniform gevangen genomen. Hij had een
koffer met belangrijke documenten bij zich,
waarvan sommige afkomstig van de Bulgaar.
sohe regeering en bestemd voor de commu*
nistische partij in Griekenland.
MONARCHISTISCHE DEMONSTRATIE
BOVEN MADRID.
Een vliegtuig heeft boven Madrid monar
chistische pamfletten uitgeworpen met leu
zen als: „Wij willen noch Franco, noch het
'orhmunisme Lang leve Don Juan."
BATA WORDT BIJ VERSTEK BERECHT
Jan Bata, voormalig, directeur van de be
kende Ba ta-schoenfabrieken in Tsjecho-
-Blowakije, die zich in Brazilië bevindt, zal
binnenkort bij verstek berecht worden, be
schuldigd vair ,het verleenen van steun aan
den vijand tijdens de bezetting".
plaats van een persoonlijk of groeps-^
beleid. Noch werknemers, noch werk-""
gevers moeten ten troon geheven worden,
doch in onderling overleg moeten de
groote lijnen worden uitgestippeld.
Tdt slot wees spreker op de grondpij
lers van onze volkswelvaart, die thans
worden ondermijnd: spaarzin, verant
woordelij khei^dsbesef en arbeidskracht.
Geen volk kan groot zijn, dat deze waar
den niet bewust tot uitdrukking brengt.
- Mr G. Vonk belichtte vervolgens het
Indische vraagstuk van uit den interna
tionalen gezichtshoek, waarbij hij na
drukkelijk wees op de communistische
invloeden in den huidigen meeningsstrijd
en de gevaren, die dit infiltreerende
communisme voor onze gemeenschap
meebrengt In Amerika is de publieke
opinie tegenover het communisme aan
het kenteren, zooals blijkt uit de jongste
rede van Truman en de publicatie van
„The great globe itself" van William C-
Bullit die opmerkelijke onthullingen
deed over de werkelijke doelstellingen
en methoden van de communistische par
tijen. Waneer wij uit deze publicatie lee-
ren, op welke verkapte wijze de commu
nisten te werk gaan, dan kunnen aller
wegen aanwijzingen worden gevonden,
dat ook in ons land binnen afzienbaren
tijd ernstige conflicten kunnen losbarsten.
Steeds meer zal de demarcatielijn in ons
volk blijken te zijn de lijn tusschen aan
vaarding en verwerping van de commu
nistische beginselen, die de werkelijke t
idealen zijn van de Republikeinsche
agitatoren, hoewel de Regeering steeds
weer tracht dit te verbloemen en ont
kennen. Spreker^ schetste de ontwikke
ling van het communisme in Indië en de
wijze, waarop de huidige situatie aldaar
is gegroeid. Wellicht is het moment niet
ver meer, dat de P.v.d.A. zijn huidige
politieke bondgenootschap met de K.V-P.
moet opgeven, en dan moet de P.v.d.V.
gereed zijn hét dan Vereischte standpunt
in te nemen.
Na een korte pauze volgde tot slot een
gedachtenwisseling.
OEGSTGEEST.
In de vac. ds A P V d Haas heeft het
kiescollege der Ned. Herv. Gemeente ui
zijn gisteravond gehouden vergadering
beroepen, ds H G Kroneman te Wester
voort.
VOORSCHOTEN
Een dezer dagen werd er een contact
avond belegd door den Ned. Militairen
Bond „Pro Rege". Vertegenwoordigers van
de prot. kerken en "van verschillende prot.
chr. organisaties waren aanwezig. Op de
zen avond werd besloten een afdeeling
Voorschoten van den Bond op te richten.
Het voorloopig bestuur bestaat uit: Ds C.
van der Jagt, voorzitter, L. Brouwer, W. de
Zwijgerlaan 82, seer, en J. P. Hoogteyling,
penningmeester. Binnen enkele maanden
zal er een definitief bestuur worden ge
kozen. De aanwezige afgevaardigden namen
zitting in het comité.
