Bidault wil Duitschland de tanden uitbreken
WAT NU.... KLEINE MAN....?
a ca®
Vliegveldprobleem voor R'dam naar oplossing
Hoe vóór en tegen er tenslotte over denken
't Verklaarde
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
WOENSDAG IS MAART 1947
DOOR FRANKRIJK STAAL-
LAND TE MAKEN
Frankrijk, zoo bleek gisteren tijdens de
rede van zijn minister van Buitenlandsohe
Zaken, Bidault, in Moskou, wil niet alleen
een groot deel van de Duitsche bevolking
opnemen, het streeft er welbewust naar oök
de Duitsche industrie voor een belangrijk
deel over te nemen.
In tegenstelling tot zijn collega's heeft de
Fraasohe minister zich nJ. een krachtig
tegenstander betoond van de economische
centralisatie in Duitschland. Zijn land heeft
daar te groote ellende van beleefd. Het wa
ren vooral het ijzer uit Lotharingen en de
steenkool uit het Ruhrgebied, die Frankrijk
de laatste zeventig jaar groote zorgen ge
geven hebben. Vandaar dat het voorstel van
dien minister typisch den historicus Bidault
verraadt.
Duitschland moet maandelijks een deel
van zijn steenkoolproductie uitvoeren, aldus
Bidault. De stroom van ijzererts uit Lotha
ringen moet niet naar het Ruhrgebied gaan,
maar in, tegengestelde richting gebogen wor
den, tezamen, met den export van Duitsche
steenkool. Beide producten komen dan in.
Frankrijk terecht, dat voor de staalproduc-
tie zorgt, waarna de Duitschers zich met af
werking der producten en lichte industrie
bunnen bezig houden.
Gaat men met deze voorstellen accoord",
aldus Bidault „dan kan de controle op
Duitschiland minder intensief zijn en is er
kans den levensstandaard er op te voeren.
Voor de economische en staatkundige een
heid van Duitschland is eerst vaststelling
van de grenzen en overeenstemming over
de voor het bestuur geldende voorschriften
noodig. De door de andere mogendheden itv-
gediende herstelbetalingseisohen -zullen de
Duitsche industrieele capaciteit zoodanig op
voeren. dat zij een-gevaar voor Europa gaat
worden.
Na Bidault voerde Molotof het woord,
dde Engeland en Amerika verweet, al het
Duitsche goud uit de Westelijke zónes, alle
Duitsche buiitenlandsche valuta's en de
Duitsche koopvaardijvloot in beslaggenomen
te hebben. Voorts hebt gij U van waarde
volle patenten en Duitsche wetenschappelijke
vindingen verzekerd", zoo zei hij.
Bevin en Marshall merkten op, dat ieder
een kennis kan nemen van de verkregen in>-
hohitingen, omdat zij alle zijn te boek ge
steld. Overigens hebben de Russen zich ook
rviet onbetuigd gelaten met het verkrijgen
van Duitsche wetenschappelijke vindingen
Vermiste Ned. Dakota gevonden
bij Kalidjati
Passagiers (en bemanning -zouden zich in
veiligheid bevjnden
Naar het Fransche persbureau A. F P.
Uit Batavia seint, is de vermiste Nederland-
sóhe Dakota van de luchtdienst Batavia-Ban-
doeng sirvds eenige dagen terecht. Het toe
stel heeft een landing gemaakt op het re-
publikeinsohe vliegveld Kalidjati bij Poerwa-
karta.
De 24 passagiers en de 2-koppige beman
ning zouden zich in veiligheid bevinden, ter
wijl zij onder toezicht van de republikein
se l.e autoriteiten geplaatst zijn.
Het vliegtuig zou door de Indonesiërs in
beslag genomen zijn. (Aangezien dit een van
de weinige telegrammen is, die wij over de
vermiste Dakota ontvangen hebben, vragen
wij ons af waarom, als er wérkelijk niets
ernstigs gebeurd is, zoo'n geheimzinnigheid
in. de berichtgeving betracht wordt. Er zijn
toch nog altijd 26 mensch en levens mee ge
moeid! Red.)
EéN ZEEVISSCHER MINDER IN HET
BEDRIJFSCHAP.
Het aantal vertegenwoordigers van. de zee-
visscherij in het Bedrijfschap voor vissehe-
rij -producten is van vier tot drie terugge
bracht, nl. een trawlreeder, een haringreeder
en een vertegenwoordiger van de toustvis-
scherij. De opengevallen plaats zal worden
ingenomen door een groothandelaar-verwer
ker, te benoemen door de vakgroep groot
handel in vasch.
ER KOMEN VIJF KERKKLOKKEN
UIT NOORWEGEN
In aansluiting aan het bericht, dat de bla-
bchop van "de Luthersche Staatskerk in
Noorwegen geld voor kenkikJokiken in Neder
land bijeen heeft gebracht, kan nog worden
gemeld, dat hiervoor 5 klokken zijn besteld,
waarvan er vier in Mei naar Nederland ver
scheept worden. De vijfde, de grootste komt
later en zal wordën aangeboden aan de Lu-
thersöhe kerk in Amsterdam.
en hij stelde zelfs vast. dat zij zioh van het
grootste aantal geschriften meester hadden
gemaakt.
Toen Molotof opmerkte, dat de Russische
regeering nooit had geweigerd gegevens
over de herstelbetalingen te verstrekken, als
anderen die ook bereid waren te geven ant-
wordde Marshall:
„De Jalta-overeenkomst betreffende herstel
betalingen is vervangen door die van Pots
dam. Wij zullen Molotof niet volgen bij zijn
terugtocht van Potsdam naar Jalta."
Circa 9000 personen te royaal
met gas en electriciteit
Ook in Maart nog een korting van 20 pet.
op het "Verbruik.
Het is noodzakelijk gebleken de korting
van 20 pet op het gebruik van, gas en elec
triciteit voor huishoudelijke doeleinden in
ieder geval nog gedurende Maart te hand
haven, waarom van officieele zijde nogmaals
met kiem wordt verzocht de uiterste zuinig
heid te betrachten.. Als waarschuwend voor
beeld wordt medegedeeld, dat in Jan. j.l. in
ons land rood 4000 verbruikers van electri
citeit en rond 5000 verbruikers van gas wer
den" afgesneden..
OOK 'T VERVOER IN DEN
SENAAT TER SPRAKE
(Van onzen Parlementsredacteur)
Minister Vos heeft gisteren in de Eerste
Kamer medegedeeld, dat hij binnen niet
al te langen tijd tot een oplossing hoopt te
komen voor wat betreft de vraag naar een
eigen vliegveld voor Rotterdam. De aanleg
zal tientallen millioenen kosten in verband
met de gesteldheid van den grond. Het was
de Rotterdamsche afgevaardigde Kraayvan-
ger (K.V.P.) die op meer voortvarendheid
voor wat betreft den aanleg van een vlieg
veld tusschen Den Haag en Rotterdam had
aangedrongen en gezegd had, dat in Neder
land een tekort aan vliegcapaciteit dreigt te
ontstaan.
Dit was één der punten uit de behandeling,
welke de Eerste Kamer gfsteren aan de be
groting van Verkeer wijdde. Een ander be
langrijk punt was de vraag, of ten alanzien
van het vervoer, in het bijzonder het perso
nenvervoer, in .de bezettingsjaren niet een
al te groote concentratiewas nagestreefd.
Voor den heer Zegerirvg van Hadders (P. v.
d. V.) was het gpen vraag, evenmin trouwens
voor de heeren Kraayvanger en Biewenga
(AJR.). Deze laatste stelde zelfs de vraag,
hoeveel ondernemers waren „weggeconoen-
treerd" en in stede daarvan bepleitte hij zoo
veel mogelijk vrijheid van organisatievorm
en geen achterstelling van het particulier
bedrijf bij het overheidsbedrijf.
Verschillende sprekers waren van oordeel,
dat de andere streken van ons land nogal
spoedig achterraken bij de belangstelling,
welke het Westen uit verkeersoogpunt ge
niet. De heer Zegering van Hadders deed een
goed woord voor de spoorlijn Assen-Stadska
naal, welke waarschijnlijk wordt opgeheven.
Dé heer Van Velthoven (K.VJ.) vroeg be
langstelling voor het Oosten, Noorden en
Zuiden, de heer Kramer (P. v. d. A.) deed
dit voor den Zuid-Oosthoek van Limburg en
de heer Kolff bepleitte de verbindingen met
de Betuwe.
Minister Vos heeft met zijn beantwoording
een begin gemaakt en daarbij voldoening
uitgesproken over hetgeen in den afgeloopen
winter is gepresteerd op vervoergebied. Ver
der roerde hij in bovengemelden zin de
vliegveldkwestie aan. Vandaag zal hij zijn
be toog vervolgen. Aan het begin der verga
dering heeft de wnd-vooizitter, prof. Anema,
het overleden lid, jhr mr Van Asoh van
Wijck (A.R.) herdacht, door wiens heengaan
de Kamer een gevoelig verlies leed, -woorden,
waarbij minister Vos zich namens de Regee
ring aansloot.
i
GERBRANDY: „IS DAT EEN
„OVEREENKOMST"?" -
Naar aanleiding van het bericht, dat de
Commissie-Generaal thans officieel gemach
tigd is, de overeenkomst van Linggadjati te
onderteek en en, verklaarde
JAN SCHOUTEN (voorz. A.-R.£ractie)
„Ik reken er op, dat de regeering op
kortst mogelijken termijn de Staten-Ge-
-neraal volledig inlicht. Pas daarna kan ik
mij een definitief oordeel vormen".
H. W. TILANUS (fractieleider C. H. U.):
,,De regeering glijdt steeds verder afjvan
wat in de Kamer is gezegd. Ik ben in
hooge mate verbaasd, wan-t ik kan. niet in
zien dat er werkelijk overeenstemming is
en dat de .onderteekendng overeenkomt
met hetgeen! in de Tweede Kamer is uit
gesproken en vastgelegd, ook van regee-
ringszijde".
Prol. mr. P. S. GERBRANDY (voorzitter
Handhaving- Rijkseenheid)
Vooralsnog begrijp ik slechts dat beide
partijei^, vasthouden aan eigen interpreta
tie en dat kan ik moeilijk een „overeen
komst noemen".
Generaal H. G. WINKELMAN:
„Ik wacht op een regeeringsverklaring.
Zeifis met de toelichting zou ik het accoord
hebben afgekeurd, omdat het in strijd-is
met de Koninklijke rede van 7 Dec. 1942.
doch nu het accoord wordt onderteekend,
terwijl beide partijen er een verschik en de
beteekenis aan toekennen, kan een der
gelijk accoord geenerlei waarde hebben.
De partijen zijn het nu met eens en zullen
het ook na onderteekening niet eens wor
den. Dit is geen bevredigende oplossing".
Mr. D. U. STIKKER (Eerste-Kamerlid P. v.
d. V.):
„Uit dezen gang van zaken kunnen «vog
tal van problemen ontstaan. Dit is niet de
weg om uit de impasse te geraken. Bij
wien zal eventueele arbitrage berusten?
Dit is hoofdzaak. Ik heb geen vertrouwen
in den lt.-G.G. en evenmin in interventie
van eeh andere mogendheid. Ik wacht op
meer licht over het te volgen r eg ee rings-
beleid en op stappen, die den afsohu-we-
lijken noodtoestand van de Indische 'bevol
king kunnen verlichten".
Jhr. mr. v. d. GOES VAN NATERS (fractie
leider P. v. d. A.)
„Ook zonder dat de Indonesiërs de Ned.
interpretatie aanvaarden, is er geen be
zwaar tegen, onderteekening, want over de
uitlegging van onderdeelen van het ac
coord kan nader worden onderhandeld, in
het uiterste geval met behulp van een
neutralen arbiter."
Dr P. A. KERSTENS (Eerste Kamerlid
K. v. pj:
,,Ik had het graag anders gewild, maar ik
zal bijzonder blij zijn, wanneer het ac
coord zoo gauw mogelijk wordt ondertee
kend. Daarmede worden de belemme
ringen over de onderlinge uitwisseling en
de soc.-economische reconstructie van In
donesië weggenomen. Bovendien is een
dergelijke stap van groote internationale
beteekenis. Het verschil in interpretatie is
slechts gering".
E. KUPERS (voorz. N. V. V.)t
J>e onderteekening beteekenf een stap in
de richting ter bevordering vaii den we
reldvrede en is een allereerste voorwaar
de om te komen tot een behoorlijke ver
houding tusschen Nederland en Indonesië".
Amer"ca Engeland uitzlCilt
Bij een nuchtere beoordeeling van de poli
tieke feiten van den dag, dient men aller
eerst kt het oog te houden, dat Europa en
in het bijzonder Engeland, uitermate afhan
kelijk zijn van Amerika. Het is geen nieuws
meer, maar men dient zulks vooral niet te
vergeten. Amerika dirigeert en bepaalt^ hoe
en op welke instrumenten er mag worden
gespeeld. Slechts door dit voor Europa onaan
gename feit, deze situatie van afhankelijk
heid, niet te onderschatten, kan men eenig
begrip krijgen, van wat Moskou aan tegen
spel biedt. Politiek gedijt op den bodem der
economie en der financiën. Er bestaat in
Amerika een belangrijk lichaam, dat fun
geert als „Raad voor den Buiteiilandschen
Handel" en de president daarvan, stelde
onlangs de lacoriieke vraag, wat er zou ge
schieden, als de Amerikaansche credieten
naar het buitenland minder rijkelijk zouden
afvloeien, ja, als deze credieten eens zouden
worden stopgezet. Nu kan men direct daar
tegen inbrengen, dat Amerika voorloopig nog
niet waanzinnig is, want dat Europa welis
waar Amerika noodig heeft, maar omgekeerd
Amerika óók Europa, en toch is deze vraag
van zeer duidelijke strekking. Immers een
devaluatie-strijd en gros in Europa, ja
over de geheele wereld, zou er hert gevolg
van zijn en er zou een dusdanige „r e n-
versement des alliances', een her
groepeering van financieele, economische en
politieke waarden ontstaan, dat ons aller
leed niet te overzien zou zijn. Wat (devaluatie
beteekent, leert ons de geschiedenis na den
vorigen wereldoorlog en het gokken in mar
ken bijv. was epidemisch! Tot in den treure
wordt het dan ook thans herhaald, dat de
eenige mogelijkheid, om aan de economische
ontwrichting te ontkomen, een intenser®
productie is. „Proletariërs aller landen, ver-
eenigt u tot hoogere productie!' In Engeland
voelt men én de totale afhankelijkheid van
Amerika én de afhankelijkheid van de eco
nomische malaise zóó hevig, dat er een om
vangrijk Witboek aan gewijd werd. Zonder
een algemeene verhoogde krachtsinspanning,
zonder een sterk 'verhoogde productie, kan
Engeland het bijltje er wei u.j ..i
Er is geen geld meer, derhalve krijgt Ame
rika óók in de politieke aangelegenheden
van zuiver Britschen aard, niet alleen mede
zeggingschap, maar zelfs, een uitvoerende
taak. De Engelsche «import bedraagt momen
teel slechts ongeveer 75 procent van den im
port vóór 1940, en toch kan Engeland niet
betalen, zonder bij Uncle Sam of Canada om
crediet aan te kloppen. Het heeft er ook veel
van, of de imposante machtsfiguur van de
Engelsche marine en het stalen symbool van
het Engelsche kapitaal voorloopig zijn on
dergebracht in het „British Museum" te
Londen, ter leering en stichting van de ko
mende generatie. Het Britsche Imperium
wankelt, en. niet zoo'n klein beetje. Groote
gebieden, ressorteerende onder dit Imperium
werden langzaam maar zeker, losgeweekt van
de kernregeering en Labour verhaastte dit
proces, deels uit ideologische overwegingen,
deels uit onmacht, want ef is geen geld. Dit -
geschiedde in Egypte, dit vindt nu plaats in
Palestina, dit- manifesteert zich in Grieken
land, waar Amerika de taak van voogd moet
overnemen. Churchill heeft in het Lagerhuis
de Labour-onmacht in het licht gestekt,
maar de oorzaak van het kwaad zit feitelijk
nog veel dieper. Voorwat Palestina betreft,
zij er hier nog op gewezen, dat Amerika be
zwaren heeft gemaakt tegen een sp o e d i g e
beslissing der Ver. Naties, hetgeen met ver
wondering moet worden geconstateerd, om
dat immers in Palestina de situatie précair
is en de aanslagen der extremistische, Jood-
sche elementen worden voortgezet. In
Britsch-Indië, in de Pendsjaab, hebben ook
weer ernstige onlusten plaats gehad, terwijl
een regeling van de geschillen tusschen
Hindoes en Moslems nog niet in het ziebt is.
Een Pakistan, zooals door de Moslems wordt
voorgestaan, en dat dan de Hindoe-minder
heden zou kunnen omvatten, wordt als vol
komen onbevredigend beschouwd. Zoo staan
al déze cardinale, buitenlandsche politieke
kwesties op het Labour-vuurtje maar over
te koken en er gebeurt nog niets. Alleen dan
inzake Griekenland, omdat Amerika voelt,
dat het zoo niet langer gaan kan en het
directe belang van Amerika, een dam op te
werpen tegen verderen Sowj et-in vloed. te
groot is. Immers als de Engelschen, Grieken
land vrijwillig verlaten, omdat er geen geld
meer is en de Ameril^anen die plaats niet
innemen, zou dit neerkomen op een onge
breidelde ..Sowjetiseering" van heel Ooste
lijk Europa. De Engelsche regeering maakt
den indruk van ienjand. die in de hoofdstad
een bloeiende zaak had, steeds maar uit
breidde en overal filialen stichtte en nu
ziende, dat het met de financieele organisatie
van het massa-bedrijf mis loopt, de filialen
liever wil overdoen en zich terug
trekt op het kernbedrijf, dat
overigens nog genoeg moeilijkheden neeft,
om het hoofd boven de Theems te houden.
Wat uit dit, alles volgt? Dat deel van
Europa, dat streeft naar meerdere politieke
en economische zelfstandigheid, zal uit/eigen
behoud naar een meer bindend cement moe
ten zoeken, wil het niet olat gedrukt worden
tusschen Amerika en Rusland De Britsche
en Amerikaansche affaires worden steeds
meer dooreen gen^ngd, hetgeen een nuchter
man als Churchill nog als de laatste kans van
Engeland beschouwt. Er is momenteel voor
Engeland geen anderen uitweg meer en de
aanval van Truman op Rusland annex steun
aan Griekenland zal de „Engelsche regee-
ring" dankbaar hebben aanvaard. De Engel
sche regeering, dat is echter óók de Labour-
partij, en de linkervleugel daarvan is het
vanzelfsprekend met Trumans verklaring
niet een^. Zij zal van de regeering reken
schap vragen en er zeker op aandringen,
duidelijk te demonstreeren. dat deze Ameri
kaansche actie niet door het Engelsche volk
in zijn geheel wordt toegejuicht. Het is dan
ook niet onmogelijk, dat de rebelleerende
Labourleden, de linkervleugel dus aanstuurt
op een breuk met de regeering omdat men
de sympathie voor de Russen maar niet
pardoes verloochenen kan. Bevin's geestver
want en plaatsvervanger heeft zich voor
loopig uit de moeilijkheid trachten te red
den door de verzekering dat Truman de
Engelsche regeering niet van te voren om
advies over zijn verklaring had verzocht.
Maar de politieke heibel komt nog4
