Handelscontact met Russische zone hersteld
Amerikanen te Djoeja als „vrijheidsbroeders"
De heer en mevr. Molotof hadden 600 gasten
IDist
NIEUWF LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 19 MAART 1947
WIJ SLOEGEN EEN GOED
FIGUUR IN LEIPZIG
In het Dep. wan Economische Zaken te
Den Haag heeft koJ. H. van der Vaart, hoofd
■von de econon. afdeeling ven de Ned. mili
taire missie te Berlijn aan persvertegenwoor
digers enkele mededeeldngen gedaan betref
fende de Ned. deelneming aan en de ver
kregen resultaten van de Leipziger Messe.
De langdurige voorbereidingen van Neder-
landsohe zijde leverden vruchtbaar resul
taat op. Ons land was een der drie naties,
die in het gebouw van de Messe op den be-
gianen grond kantoorruimte ter beschikking
had, waar alle betrokken Ned. diensten
waren ondergebracht, hetgeen zeer ten ge
rieve van onze zakenlieden was. Alle Ned.
ofificieele instanties waren daar te vinden,
waardoor de afwikkeling van transacties
zeer werd bespoedigd. Nederland wa6 het
eenige land op de Messe, dat in staat was de
ingewikkelde transacties direct tot een con
creet resultaat te doen leiden.
Over de medewerking van Russische zijde
bij het afsluiten van transacties had kol.
Toch teekenen
(Vervolo van pap. U
Nu zou men kunnen zeggen, dat dit slechts
de uitlating is wan een Kamerlid zij het
ook een belangrijk en gezaghebbend Ka
merlid. Maar wat antwoordde de Regeering?
Welnu, dat zij spreke: Op 19 December 1946
zei minister Jonkman, volkomen toe te ge
ven „dat vóór de onderteekening zal moeten
vaststaan, dat ook de wederpartij de toelich
ting en de Regeeringsverklaring aanvaardt".
„Weliswaar", vervolgde hij, „kan ook de te
genpartij bijdragen tot een verduidelijking
van de interpretatie, maar bij de ondertee-
- kening moet duidelijk blijken, dat men niet
alleen de 17 artikelen onderteekent. maar die
onderteekent, zooals de toelichting en de Re
geeringsverklaring ze bedoelen.
Men /ziet, het wordt haer in kort bestek
door minister Jonkman niet minder dan
tweemaal achtereen gezegd. Wij citeeren
letterlijk uit het officieele verslag der zit
tingen. Zelfs de beide streepjes op.de oo's
Vóór de onderteekening zijn niet van ons.
En dat dit ook maar niet zonder meer een
Uitlating was, kon nog dienselfden dag blij
ken. Naar aanleiding namelijk van deze
ministrieele mededeeling zei nogmaals het
Kamerlid Romme in zijn antjyoord-rede,
waarin hij ook zijn bekende motie formu
leerde, welke de Regeering aan haar eigen
woorden bond, ook aan de woorden dus, dat
ook de tegenpartij aan de interpretatie der
Régeering gebonden zou zijn: „Ik herinner
uit hetgeen de Regeering ten deze heeft
gezegd, aan deze positieve mededeeling van
dé Regeerirogstafel, dat vóór (de beide streep
jes zijn weer niet van orts) de onderteeke-
ïwng zal moeten vaststaan, dat de wederpartij
behalve de 1.7 punten, ook de toelichting
«n de Regeeringsverklaring aanvaardt".
Voor ditmaal hebben wij het Kamerlid
Romme en'den minister laten spreken. Thans
ieg-t de Regeering, met opzijschuiven van
haar eigen uitspraken, met opzijschuiven van
de motie Romane-Van der Goes van Naters,
met opzijschuiven van de duidelijke en on
dubbelzinnige verklaring der volksvertegen
woordiging, zooals deze in de Tweede Ka
njer is belichaamd, dat slechts zij (de Re-
geerdng) aan deze interpretatie gebonden is
en dat het onjuist ware, zich vóór de onder-
teekgninjr van de instemming der tegen
partij te vergewissen. Het zou om te lachen
zijn, ware het niet zoo indroevig.
De vraag is thans: wat doet het parle
ment? Wat de Kath. Volikspartrj? Wat doet
de heer Romme, die zifch op dit punt zoo
onomwonden heeft geuit?
van der Vaart mets dan lof. In bijna alle ge-
va" cn waren de door de Russen berekende
dollarbedragen voor afgesloten transacties
aan den hoogen kant. Zonder uitzondering
kwam men van Ned. zijde echter steeds tot
een gunstig resultaat, wanneer op verlaging
der berekende dollar bed ragen werd aange
drongen. Wederzijds heersdhte tus9dhen de
Russische en Ned. instanties groot vertrou
wen. zoodat de samenwerking prettig wa^.
De Ned. zakenlieden zijn dan ook niet voor
niets in Leipzig geweesi, aldus vertelde ons
kol van der Vaart. Eigenlijk gingen de Ne-
derlandsohe' zakenlieden naar een onbekend
doel. De verkregen indrukken en resultaten
zijn belangrijk voor komende jaarbeurzen
in Leipzig. De dollarbedragen, die van Ned.
zijde ter beschikking konden worden ge-
steüd, werden volledig verbruikt. Een ber
langrijk aandeel in de voorbereidingen en
in het bereikte heeft de Ned. Trustmaat-
soha<ppij gehad.
Samenvattende was kol. Van der Vaart
van meening, dat het belangrijkste gevolg
'van de Leipziger Messe voor ons land is,
dat het zoo zeer gewenschte handelscontact
tusschen de Russische zone en ons land weer
tot stand is gekomen. Binnenkort kunnen
handelsbesprekingen tusschen de Russische
zone van Duitschland en Nederland worden
verwacht
De verheugde overwinnaar
in een feestroes
Wat Sjahrir's brief van 15 Maart wel
inhoudt.
De Indonesische delegatie heeft gisteren aan
de Commissie-Generaal het volgende tele
gram gezonden: „wij- hebben verheugd ken
nis genomen van het feit, dat de Nederland-
sche Regeering de Commissie-Generaal ge
machtigd heeft de ontwerp-overeenkomst te
teekenen op basis van onzen brief van
15 Maart".
In dezen brief heeft Sjahrir aan de Com
missie-Generaal te kennen gegeven, dat de
Indonesische delegatie bij onderteekening van
de basis-overeenkomst ziph gebonden acht
aan de uitspraken van de vergadering van
het republikeinsche parlement te Malang,
doch dat zij kennis heeft genomen van het
geen met betrekking tot de basis-overeen
komst geformuleerd is in de verklaringen
van minister Jonkman en de toelichting van
de Commissie-Generaal. Zij geeft zich er
voorts rekenschap van dat, indien de over
eenkomst tot stand komt, datgene, wat in
deze stukken is vervat, van bepalende be
teekenis moet worden geacht voor hetgeen
Nederland daarmede aanvaardt en op zich
neemt.
In Sept. a.s. wordt in een noodgebouw
te Schoondijke (Zeeuwsch-Vlaanderen) een
R.-K. H.B.S. geopend.
PHILIPPIJNEN BELOVEN
THANS BETERSCHAP
Zooals wij reeds meldden, landde de vorige
week Donderdag een toestel van de Philup-
pijmsdhe burgerluchtvaart op het republd-
keimsche vliegveld te Djokjakarta, waarna
het korten tijd later weer opsteeg met een
kostbare lading kinabast en vanille, bestemd
voor Singapore. In dit verband spraken wij,
gezien de affarire-Behrman, van een „blok
kade breken".
Het is interessant te vernemen, wat de
Amerikaansche piloot van bedoeld vliegtuig,
ka.pt. S. Terry, aan Associated Press" ver
telde:
„Op den heenweg bevonden zich vijftien
leden van de regeerung-Soekamo-aan boord
van het toestel, dat voor deze gelegenheid
speciaal te Singapore gecharterd was. Eén
van hen was de republikeinsche generaal
Soeddrman. Het toestel ontplooide de rood
witte vlag, toen het boven Djogjakarta cir
kelde. Het bleek, dat het vliegveld zwaar
versterkt was en dat bij al'le kanonnen man
schappen gereed stonden om de stukken te
bedienen
De vliegers werden door de Indonesiërs
verwelkomd als „broeders in de vrijheid",
terwij-l zij rijkelijk door hen onthaald wer-
den;', zoo besloot Kapt. Terry zijn relaas.'
Geen Philippijnsche vliegtuigen meer in
Ned.-Indië
Inmiddels heeft de Philippijnsche burger-
De lichting 1944
De M6b. deelde gisteren mede, dat het in
het voornemen van den minister van Oor
log ligt in Mei a.s. tegelijk met de lichting
1947 ook 10.000 man van de lichting 1944 onder
de wapenen te roepen. Wij vernamen hierom
trent, dat het inderdaad in de bedoeling ligt
de lichting 1947 met technici uit de lichting
1944 aan te vullen. Of daarmee 10.000 man ge
moeid zal zijn, staat niet vast, evenmin of
deze rAannen in Mei onder de wapenen zul
len komen. Voor zoover zij tot de derde di
visie behooren worden zij ook naar Indië
uitgezonden.
BIDAULT DRONK OP STALINS
GEZONDHEID
Gisterenavond werd in het tehuis van de
Sowjet Luchtvaartindustrie te Moekou een
receptie gegeven, waarbij de heer en mevr.
Molotof als gastheer en gastvrouwe optraden.
Minister Molotof bracht den eersten dronk
uit, waarin hij zijn gasten verwelkomde en
waarbij hij de hoop uitsprak, dat de confe
rentie zou slagen.
Vervolgens stelde minister Bevin, na éraan
herinnerd te hebben, dat hdj twee oorlogen
meegemaakt had en nooit meer een nieuwen
zou willen meemaken, eveneens voor te drin
ken op het Welslagen van de conferentie.
De Amerikaausche minister van Buiten-
Jendeche Zaken, die het lintje droeg van de
orde van Suivorof, herinnerde eraan, dat hdj
DAT Nederland heeft aangeboden technici
naar Argentinië te zenden om hulp te ver-
leenen bij het uitvoeren van het Argen-
lijnsche vijfjarenplan voor economische ont
wikkeling
DAT de Holland-Amerika-Lijn, i.v.m. het
toenemend goederenverkeer tusschen Ame
rika en de Westkust van Europa, verwacht
haar scheepvaartdienst tegen het einde van
dit jaar volledig te kunnen hervatten.
DAT op 20 Maart onder auspiciën van de
Niwin naar Indië vertrekken de artisten
Kathinka Kuster (chansonnière), Kees Pruis,
J. K. F. Pruis. Ch W. M Matla en M. H.
i v. d. Waag.
DAT de 18-j. S. T. en de 11-j. v. L. uit
Arcen bij het spelen met een phosphorbom
ernstig gewond zijn geraakt en naar het
ziekenhuis te Venlo moesten worden Ver
voerd.
DAT de Fransche dirigent Charles Münch,
die vorige maand in New York heeft ge
dirigeerd in het a.s. seizoen geruimen tijd
als gastdirigent in het Kurhaus te Scheve-
ningen zal optreden.
DAT a.s. Zondagmiddag om half vijf gen.-
maj. W J. K. Baay commandant der tweede
divisie, van een dienstreis in Ned.-Indië op
Schiphol terugkeert.'
DAT te Utrecht, 72-j. oud, is overleden de
apotheker K Visscher en te Alkmaar op 71-j.
leeftijd de oud-dir der Gemeenteplantsoe
nen B Hoek.
DAT Z Exc. P. Kasteel, gouverneur van
Curasao. Vrijdag 21 dezer in den Haag zal
arriveeren voor het houden van besprekin
gen.
deze and e<rscihei ding den aivond voor de
invasie in Normandië van den Sowjet Am
bassadeur gekregen had. Normandië, zei hdj,
was een groote gemeenschappelijke onder
neming, welke den geallieerden de overwin
ning had gébracht Hij hoopte, dat de over
eenstemming, welke tijdens den oorlog tot
stand kwam, ook tot stand gebracht zou
kunnen worden in de vredesjaren.
Bidault dronk eveneens op het welslagen
van de conferentie en op de gezondheid van
Stalin
Bidault was de eenige van de ministers,
die Stalin in zijn heildronk noemde.
Na het diner ontvingen de heer en mevr.
Molotof 690 gasten in de geweldige grijze en
'gouden zaal, welke twee verdiepingen hoog
is. De zaal was versierd met dc vlaggen van
de vereenigde volken. De dames waren schit
terend gekleed en hadden zich met veel
juweelen getooid.
luchtvaart maatschappij den Ned. consul in
Manilla ervan in kennd6 gesteld, dat er geen
vliegtuigen van deze maatschappij meer natr
Indië zullen vertrekken. Dit is gisteren van
officieele Ned. zijde in Batavia bevestigd.
Deze belofte werd gedaan tijdens onderhan
delingen inzake Philippijnsche landingsrech
ten in Ned Oost-Indië.
O, Kovacs
Het Gooische Tribunaal heeft de zaak
behandeld tegen den vroeger en raddo-
ddrïgent Louis Schmidt (Kovacs Lajos).
Deze bekende sedert '34 geheimlid van de
N.S.B. te zijn geweest en de muziek te
hebben geschreven bij een fel anti-
Joodsch hoorspel van R. van Genechten,
getiteld „De Vos Reinaerde". Beschul
digde gaf toe een groot aantal rapporten
over „anti-collega's te hebben opgemaakt
voor de Kultuurkamer. Over veertien da
gen aal het Tribunaal advies uitbrengen.
Willem Pijper hedennacht
overleden
Meest vooruitstrevende componist
in Nederland.
In zijn woning te Leidschendam is, na
reeds eenigen tijd in St. Antoniushove te
Voorburg verpleegd geweest 4 te zijn, op 52-
jarigen leeftijd overleden de componist
Willem Pijper, de bekendste der Nederland-
sche expressionisten. Willem Pijper werd op
op 8 Sept. 1894 te
Zeist geboren
en bezocht
de Muziekschool
te Utrecht, waar
hij werkte onder
leiding van dr
Johan Wagenaar.
Ici deze stad was
hij criticus
paedagoog, waar
na hij in 1925
werd benoemd als
hoofdleeraar aan
het A'damsche
Conservatorium.
In 1926 werd hij
hoofdredacteur
van het tijdschrift
.De Muziek"
in 1930 volgde zijn
aanstelling als
directeur van het nieuw opgerichte conser-
vatroium der Mij. tot bevordering der Toon
kunst t-e R'dam. Van een laat-romanticus on
der Duitschen invloed, ontwikkelde Pijper
zich via het impressionisme tot de voorste
geleden der modernen. Steeds heeft hij ech
ter een eigen stijl gehouden, waardoor hij
zich als onze meest oorspronkelijke compo
nist heeft getoond. Niet alleen als componist,
ook als schrijver heeft Pijper een interna
tionale beteekenis gekregen, ondanks vaak
zeer persoonlijke meeningen en waardeerin
gen, Zijn meesterlijk-gestelde artikelen zijn
gebundeld verschenen onder de namen „De
Quintencirkel" en „De Stemvork". Morgen
zullen wij op zijn beteekenis als' componist
terugkomen.
WIL WEM PIJPER
JANTJE WELGEMOED EN ZIJN VADER T'-m. rotman
17. 't Allereerste laten zij
Voor dit geld hun kleren,
Door de honden stukgescheurd,
Netjes repareren;
Hierop spoeden zij zich naar
't Oude Middelburg, om daar,
Naar zij beiden hopen,
•n Orgel weer te kopen.
18. Vredig wandelen zij voort
Bij het zonnegloren,
Tot opeens een angstgeschreeuw
Doordringt tot hun orenl
Dó ar terzijde van den weg!
Ginder, bij die groene hegl
Zachtjes gaan z' er henen.
Sluipend op hun tenen....
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Aalst J. Bakker te Vee-
nendaal te Arnhem (vac. P. W. Spruijt) dr
A. F. N. Lekkerkerker te Den Haag-Loos
duinen; te Bussum (2 vac.) A. Oskamp te
Dordrecht en P. P. J. Monster te Dinteloord;
te Lollum (toez.) vac. W. Wilman, J. Haan
stra te Workum; te Standdaarbuiten J. G.
R. Langhout te Kamerik; te Vriescheloo
(Gr.) P. J. de Bruyn, gerepatrieerd predi
kant te Den Haag.
Aangenomen; naar Sliedrecht Jac. de
Vries te Lopik, die bedankte voor Streef
kerk.
Bedankt: voor Barneveld J. v. d. Vel
den te* Hilversum.
Geref. Kerken
Tweetal: te Apeldoorn (2e pred.pl.) J.
Na wijn te Avereest en R. Ypraa te Lop-
persum.
e r o e p e n; te Uithuizen (2 pred.pl.) ds
E. Jansen, hulppred. aldaar.
Bedankt: voor RhedenDe Steeg, J. P.
Schouten te Dinxperlo.
Vrije Evang. Gemeenten
Aangenomen: naar Oi?de Bildtzijl D.
Visser te Rotterdam-Zuid.
IN HET KORT
De voorz. van het Kerkbestuur van de
Prot. Kerk in Indië, ds J. J. v. Herwerden,
keert na een verblijf van enkele maanden
in ons land op 28 Maart weer naar zijn stand
plaats terug.
Op „Schapenduinen" te Bloemendaal
worden acht drie-daagsche conferenties van
de „Youth for Christ"-bewegdng gehouden,
waar o.m. ds A. G. Barkey Wolf, Den -IJaag,
ds P. Lugtigheid, Den Haag, Dick Lugthart,
Katwijk a. Z., P. D. Bardelmeyer, Noocd-
wijk en Syney Wrlson. Hilversum, spreken.
Te Almelo is een Prov. Verbond van
Geref. Evangelrsatiecommissies opgericht.
Tot hulp-aalmoezenier bij het leger, met
den rang van kapitein,.zijn'benoemd (vanaf
10 Febr. j.l.) J. M. P. M. Baeten-, (vanaf 3
Febr. jj.) A. Th. Benne, A. G. Hermans, J.
L. Knoops, J. H. N. Konings, C. J. v. d. Lin
den, A. F. Rademaker, H. A. Reijgersberg.
PERSONALIA
Het Tribunaal te Haarlem heeft P. W.
Foeken, vroeger predikant aldaar, internee-
ring opgelegd, die zal eindigen 9 Nov. 1947.
Hij werd ontzet uit het ambt van predi
kant. Van zijn vermogen werd f 12.000 ver
beurd verklaard.
Gisteren aanvaardde dr ir J. T. P. Bij
houwer het hoogleeraarsambt m de tuin- en
landschapearchitectuur te Wageningen.
Zondag 23 Maart a.s. zal het vijftig*
jaar geleden zijn, dat mr J. Smit Az. te''
's-Gravenhage, oud^diTecteur der N.V. Mij.
„Dé Schelde", aan de Leidsche Universiteit^
promoveerde tot doctor in de Rechtsweten
schap.
Woensdag 26 Maart a.s. zal het zestig
jaar geleden zijn, dat dr A. F. Hollemcln, te
Bloemendaal, oud-hoog lee raar aan de Gem.
Universiteit te Amsterdam, aan de Leidsche
Universiteit promoveerde tot doctor in de
Wis- en Natuurkunde.
Met een rede over de voeding en de
voedselvoorziening der volken aanvaardde dr
ir M J L Dols dezer dagen 't hoogleeraarsambt
in voeding en voedselvoorziening aan de
Gem. Universiteit te Amsterdam, vanwege
het Ned. Instituut voor Volksvoeding.
Tot gew, hoogleeraar in de leer van
de ijzerconstructies aan de T.H. te Delft is
benoemd ir A. Roggeveen.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN, 16 Mrt. Geslaagd prop. ex.
Godgéleerdheid: B. van der Lelie te Leiden;
cand.-ex. Godgeleerdheid: J. van Winters
wijk te Haarlem: cand.-ex. Wis- en Natuur
kunde (F.): J. N. Waisvisz te Oude-Ade;
doet. ex. Wis- en Natuurkunde (Wiskunde)
A. W. Dek te Arnhem; doet. ex. Wis- en
Natuurkunde (Dierkunde); J. J. A. van Ier-
sel te Leiden.
AMSTERDAM, 19 Mrt. (Gem. Univ.)
Geslaagd v. cand. Duitsche taal en letter
kunde J. H. F. Wolfs.
TILBURG, 18 Mrt. Geslaagd: cand.
econ. wetensch.: mej. M. v. d. Borght, Tri
burg en de heeren L. v. Son, Tilburg, J.
Klinkers, Roosteren, P. Verhagen, Sittard,
A. Merk, Geertruidenberg en J. v. Geffen,
Den Bosch. -
DAT op de Int. Hondententoonstelling op
22 en 23 Maart te A'dam 120 verschillende
rassen te zien zijn en het aantal inzendin
gen 1374, bedraagt, een record sedert 1890.
DAT tot voorz. van het Hof van Justitie
in Surinatne mr dr J. A. E. Buiskool, thans
lid van dat Hof, benoemd is.
DAT 3 en 4 April op Birkhoven te Amers
foort een conferentie van Prot. Chr. Jour
nalisten wordt gehouden, en belangstellenden
zich vóór 24 Maart kunnen wenden tot B.
v. d. Ros. Plantsoen 83, Leiden, tel. K 1710
2014 of 20408
DAT de Fa. Bruynze^l te Zaandam op
Midden-Borneo een groot houtbedrijf gaat
oprichten, waarvan het geïnventeerde kapi
taal f 4 millioen zal bedragen.
DAT op 1 April ir D. Groeneveld van het
Centraal Planbureau naar Indië zal ver
trekken om ook daar een begin te maken
met de opstelling van economische plannen.
DAT de beide inbrekers in het distribu
tiekantoor te Weert, A. S. en M v. d. B.,
resp. tot 2y2 en 3 jaar gev.straf zijn ver
oordeeld.
DAT de tuinder G. Sonneveld te 's-Graven-
zande, wegens verraad van den Geref. pred
aldaar, ds v. d. Laan. heden door het Haag-
sche B.G. is veroordeeld tot 2 jaar gev.straf.
DAT de Delftsche Landwachtcommandant
F. T. C. Rosier door hetzelfde B.G. is ver
oordeeld tot levenslange gev.straf. wegens
de arrestatie van een illegale ploeg te
Bleiswijk.
DAT te Den Haag, 67 j. oud, is overleden
de kunstschilder Jacques Chapchall en hij
morgenochtend 11 uur op de Alg. Begraaf
plaats ter aarde wordt besteld.
DAT voor het Tribunaal te Terneuzen te
recht stond de 52-j. arts J. F. Dikkenberg
uit Aerdenhout, die o.m. als vertrouwens
arts voor de Duitschers had gefungeerd, vér-
raadbrieven aan de N.S.B. schreef e.d. en de
uitspraak is bepaald op 31 Maart.
DAT architect C. Smit te Bussum morgen
70 jaar wordt.
DAT de Tuchtunie bij min. Gielen gepro
testeerd heeft tegen het voorloopig faculta
tief stellen van het 8e leerjaar.
