Katwijks Nwe Kerk krijgt monumentaal orgel
Wat er in de omliggende plaatsen voorviel
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 17 MAART 1941
RESTAURATIE VAN 'T OUDE
WORDT GEPREFEREERD
Een dezer dagen werd in de consistorie
van de Nieuwe Kerk te Katwijk aan 2fëe
een persconferentie belegd in verband
met de restauratie van het orgel.
Ds J. G. van Ieperen, voorzitter van het
orgel comité, vertelde, dat men plannen
heeft om te komen tót een gerestaureerd
orgel. Het gaat om een restauratie, die
in de afgeloopen
week is gegund aan
den orgelbouwer
G. van Leeuwen te
Leiderdorp, die
voor een bedrag
van f35.000 dit
werk zal uitvoeren.
In korte trekken
releveerde ds van
Ieperen de ge
schiedenis van de
kerk en het orgel,
waarbij hij op
merkte, dat het ge
bouw in 1886 in ge
bruik werd geno
men. De Oude Kerk
was te klein; men
verkocht haar, doch
later werd zij weer
-teruggekocht. De
bouw van de Nieu
we Kerk was niet
voorspoedig; de
aannemer ging fail
liet en dit had tot
gevolg, dat het
eindbedrag, waar
voor de kerk werd
gebouwd, zoo groot
was, dat men met
den koop van een
orgel wel de noo-
dige zuinigheid
moest betrachten.
Voor f 2000 werd
het orgel uit een
R.K. Kerk te Nij
megen gekocht. Dit
was voor de groote
ruimte van de
Nieuwe Kerk ech
ter veel te zwak.
desniettemin was
het prachtig: „een
instrument, waar
van we de klan
ken zelden zullen
aantreffen." In den
loop der jaren
heeft rpen reeds
Haasnoot, secretaris van het comité, dat
begonnen wordt aan het herstel van een
instrument, waarvan deskundigen zeggen,
dat het na de restauratie tot de mpest
stijlvolle orgels van deze omgeving zal
behooren.
Het „nieuwe" orgel zal drie klavieren
hebben, een vrij pedaal en het wordt
veertig stammen groot (en is dus maar
enkele stemmen kleiner dan hét orgel
in de Pieterskerk te Leiden). De speel
tafel zal in de kerk, waarschijnlijk bij
urgente restauraties
aan het orgel gewijd (het klavier is
eens vervangen), nochtans kon het den
gemeentezang niet dragen.
Het is merkwaardig, dat als organisten,
zooals Feike Asma en de zoon van wij
len Jan Zwart, worden geïnviteerd om
een orgelconcert in Katwijk te geven,
zij de voorkeur geven aan dit orgel.
Op instigatie van de Kerkvoogdij is in
Februari 1945 een comité gevormd om
plannen te beramen. Men heeft reeds ver
schillende belangrijke stappen onder
nomen en orgeldeskundigen, met name
Joh. Zweers, organist van het Groene
Kerkje. G. van Leeuwen, orgelbouwer te
Leiderdorp, Leo Mens, organist der Pie
terskerk te Leiden, en Kardien Luyten,
adviseur van de Vereeniging van Kerk
voogden, hebben na een grondig, onder
zoek in een rapport hun oordeel opge
steld, dat ongeveer hierop neerkomt:
.de klavieren zijn uitgesleten en ram
melen, de windbladen vertoonen alle
denkbare gebreken, de blaasbalgen zijn.
van zeer verouderde constructie, het
orgel is te klein (22 stemmen), terwijl
het pedaal ten eenenmale den noodza
kelijken grond voor een orgel mist <er
zit geen enkele zelfstandige stem op).
Men was het eens inzake de handha
ving van het bestaande orgelfront, ter
wijl men onder alle omstandigheden
geen nieuw, maar een gerestaureerd
orgel prefereerde.
Het plan, dat is opgesteld, is aan een
onderzoek onderworpen; bij het uitvoe
ren ervan zullen nog wel eenige wijzigin
gen worden aangebracht.
De commissie moet o.m. zorgen voor het
bijeenbrengen van de gelden. Indertijd
heeft een collecte langs de huizen f5000
opgebracht, welk bedrag in betrekkelijk
korten tijd is aangegroeid tot f7200. Van
de f35.000 zal de Kerkvoogdij f20.000
voteeren, terwijl de commissie op zich
heeft genoemen de overige f 15.000 „vol
te maken".
Het is ontwijfelbaar een daad van groo
te cultureele beteekenis, aldus de heer
Het orgel in de Nieuwe Kerk te Katwijk aan Zee, „een instrument,
waarvan de klanken zelden worden aangetroffen", dat grondig zal
worden gerestaureerd en tegen Kerstmis 1948 tot de meest stijlvolle
orgels uit de omgeving zal behooren.
den preekstoel, komen te staan. Vol
gens den heer van Leeuwen kan het
met Kerstmis 1948 klaar zijn. Er is vol
doende materiaal beschikbaar, afkom
stig uit een specialen kelder, welke tij
dens de bezetting aan de blikken van
de Duitscl^ers'onttrokken is geweest
Men deelde ons nog mede, dat de ge
meente slechts enkele weken met een
„harmonium" zal moeten zingen. De
restauratie zal onder toezicht staan van
den heer N. van Beelen, organist van
de Oude Kerk.
Natuurlijk zal de Hervormde Gemeen
te met groote belangstelling kennis nemen
van de plannen, wélke betrekking heb
ben op de restauratie van dit orgel. De
commissie vertrouwt dan ook, dat elk ge
meentelid zijn steentje zal bijdragen. Ook
zij, die Katwijk om eenigerlei reden een
warm hart toedragen, kunnen hun geld
afdragen en wel door storting op het giro
nummer van ds J. G. van Ieperen: 202721.
Minister handhaaft zijn stand
punt. inzake doodstraf
In een nadere verklaring naar aanlei
ding van met de Kamer commissie gepleegd
overleg over het wetsontwerp Nadere
voorzieningen bijzondere rechtspleging zegt
de minister op het oogerrbliik geen beperking
van de doodstraf voor te staan, wegens de
ongelijkheid in berechting, die er het ge
volg van zou zijn. Had de beperking van
het begin af bestaan, dan zouden nu vol
trokken doodvonnissen misschien niet uit
gesproken zijn. Toch zijn ze, naar 's minis
ters oordeed, terecht gewezen.
In deze verklaring deelt de mimdster voorts
mee, dat er herhaaldelijk in gunstigen zin
beslist wordt opt gratieverzoeken voor ver
oordeelingen in den eersten tijd der berech
ting gedaan. Met het denkbeeld der com
missie verbeurdverklaringen geheel of ge
deeltelijk kwijt te schelden, ging de minis
ter niet aocoord. Wel wilde de minister
kwijtschelding van mterneertng mogelijk
maken voor hen, die reeds vrij, nog een ge
deelte van de interneermg moeten uitritten
Niet alleen heele gevangenissen, maar ook
gedeelten ervan zullen als rijkswerkinrich
ting worden aangewezen.
Wat de inivrijheidsstelldng van^eugdige
pol. delinquenten betreft: de zwaar™ wapen
dragers blijven Maar dat zijn er maar wei
nig. De rest gaat of naar huis, of naar een
opvoedingsgesticht.
Ds P. A. Veneman nam afscheid
van Noordwijk a/Zee
Wegens vertrek naar Ransdorp-Schelling-
wonde
Gisteren nam ds P. A. Veneman, vroe
ger predikant bij de Geref. Kerk in H.V.
te Noordwijk aan Zee, wegens vertrek naar
Ransdorp-Schellingwoude afscheid van de
Ned. Herv.\ Gemeente te Noordwijk aan
Zee.
Ds Veneman bediende het woord uit
Joh. 19:28 en wees erop, dat het vijfde
kruiswoord „mij dorst" zwaar vaninhoud
is en het meest menschelijke van alle kruis
woorden. Het is een getuigenis van het
zware lijden, dat Hij moest doorstaan. Deze
bede van Christus is niet alleen voor zich
zelf; Hij lijdt dorst voor ons en daarom
beteekent het verkwikking, omdat Hij de
oorzaak van onze ellende: de zonde, gedra
gen heeft. Daarom kan het luiden: Zalig zij,
die hongeren en dorsten naar de gerechtig
heid.
Na afloop van den dienst zong de ge
meente ds Veneman toe Psalm 134 3.
Vervolgens richtte de scheidende predi
kant zich tot de gemeente en dankte haar
voor de liefde hem en zijn gezin betoond.
Spr. memoreerde dat hereeniging van de
Geref. Kerk in H.V. met de Ned. Herv.
Kerk, welke getuigt van nieuw leven en
ernst om een belijdeniskerk te willen zijn.
't Hooger beroep inzake Ans van
Dijk's doodvonnis
Kamercommissie drong er bij den minister
op aan
Uit een nadere verklaring door minister
van Maarsseveen gegeven op het wetsont
werp „Nadere voorzieningen bijzondere
rechtspleging" blijkt, dat zijn opdracht aan
den Amsterdamschen proc.-fiscaal, cassatie
aan. te teekenen van het, tegen de verraadster
Ans van Dijk gewezen doodvonnis, gevolg is
van een, in het nader over deze materie met
de desbetreffende kamercommissie gepleegd
overleg. De oommissie had er n.l. op aange
drongen, dat in een geval, waarin doodstraf
zonder recht op cassatie was opgelegd, de
procureurs-fiscaal in cassatie zouden gaan.
De minister ging met deze -opvatting accoord.
De minister ging overigens niet in op den
door de commissie geoefenden drang de casr
satiemogelijkheden uit te breiden en het
aantal kamérs van den Bij zonderen Raad
voor Cassatie te vergrooten.
ROTTERDAMSCHE „TANTE BERTHA"
GEARRESTEERD
De Rotter da m sche P.R.A. heeft een ge
ruchtmakende arrestatie verricht. Het be
treft hier mevr. B. M. v. 'd. H.K., in de il
legaliteit bekend als „Tante Bertha", sinds
•een jaar presidente van den Bond „Hol
landCanada", welks doel er op gericht was
contact te onderhoudep met de zgn. Cana-
deesche bruidjes. Er wordt aangenomen dat
de feiten, waarvan zij verdacht wordt, van
zeer ernstigen aard zijn.
Uw pijnen verdwijnen
met de schadelijke zuren, als ge met de
beroemde dagelijksche (kleine) dosis
Kruschen de zuren verwijdert, die de pij
nen verwekken. Dan smoort ge Uw rheu-
matiek als het ware in de kiem. Niet zon
der reden zweren tienduizenden oud-
rheumatieklijders over de geheele wereld
bij Kruschen Salts. Zij weten bij onder
vinding wat Kruschen voor hen deed.
Volg hun goede voorbeeld, begin ook een
bloedzuiverende kuur met Kruschen.
Fabr.. Griffiths Hughes Ltd. Manchestei
(Engeland)/^
Verkrijgbaar bij alle Apoth. en Drogisten.
(I.M.)
Chineesch vliegtuigongeluk eischt
negen dooden
Een Chineesch vliegtuig stortte op een
boerderij toen het op het in mist gehulde
vliegveld Kiangwan «ven buiten Sjanghai
wilde landen Een boer en zijn zoon en alle 7
inzittenden van het vliegtuig kwamen om het
leven.
Vernietigd is de beschikking van den
min. van Justitie van 5 September '46, waar
bij ongevraagd eervol ontslag was verleend
aan mr ^A. P. Andringa als Off. van Justitie
te R'dam..
ALPHEN a. d. RIJN.
De pl. afdeelïng van den Ned. Chr.
Graf. Bond had Vrijdagavond den bonds-
penningmeester, onzen oud-plaatsgenoot
W. Noomen, te gast voor het houden van
een praatavond. Tal van practische vragen
werden gesteld en op uitnemende wijze
beantwoord. Ook enkele beginselkwesties
werden besproken, waarbij spr. aan het
slot de aanwezigen opwekte ook in hun
arbeids- en organisatieleven trouwe vol
gelingen te zijn van Jezus Christus.
Vrijdagavond vergaderde de Chr.
Jonge Boeren- en Tuindersvereeniging
„Eendracht maakt macht", onder voor
zitterschap van den heer C. Verduijn.
Door den heer W. Boender, onderwijzer
aan de Chr. Lagere Landbouwschool, werd
gesproken over „Het gemengde bedrijf",
waarop na de peuze een prettige bespre
king volgde.
Gistermorgen omstreeks tien uur
wilde de veehouder H., uit de Brugg-
straat komende, met zijn paard en kar
de v. Mandersloostraat inrijden. De
bocht werd te royaal genomen, met het
gevolg, dat het paard de groote etalage
ruit van radio-Peltenburg vernielde. Een
partij geëtaleerde gramofoonplaten be
kwam zware schade. Het paard liep een
hevig bloedende vleeschwond op aan de
borst.
Tot notabelen^van de Ned. Herv.
Kerk aan de Julianasiraat zijn gekozen
de heeren P. J. Boot en Th. J. Wenting,
die deze benoeming hebben aangenomen.
Tot buitengewoon lid van den Raad
voor de Scheepvaart als scheepsbouw
kundige voor de zeevisscherij is benoemd
de heer F. Boot Jr.
Door enkele personen boven den
jongelingsleeftijd, behoorende tot de Ned.
Herv. Evangelisatie op G G„ worden po
gingen in het werk gesteld om te komen
tot öprichting van een Jongemannenver-
eeniging.
HAZERSWOUDE.
Een dezer dagen hield de Chr. Jon-
gelingsver. „Eere zij God" haar jaarver
gadering. Nadat de voorzitter,. P. de Voigel,
de vergadering had geopend, kreeg de
heer P. Hoogeveen gelegenheid zijn on
derwerp te behandelen over: „Naasten
liefde." Hierna werden de jaarverslagen
van secretaris en penningmeester behan
deld, waarna ds P. L. Kiehl en burge
meester A. Warnaar een kort opwekkend
woord spraken. Vervolgens werd het
.declaimatorium „Een drievoudig snoer"
'opgevoerd o.Lv. A. Peters met medewer
king van een dubbelmannen kwartet o.l.v.
D. v. d. Bosch, de sopraansolo werd door
mej. T. van Rijssel verzorgd, het geheel
was in één woord af.
Dezer dagen hield de Chr. School
der Ned. Herv. gemeente haar jaarlijk-
söben Ouderavond in het gebouw Salva-
torio, nadat er 's middags en 's avonds
gelgenheid was geweest om het werk der
leerlingen te bezichtigen. De voorzitter,
<Js P. L. Kiehl, hield een korte inleiding
over de ouders, het onderwijzend perso
neel en d-e school. Spr. zeide, dat d<
ouders een beflangrijk stuk van hien
aan het personeel der school hebben toe
vertrouwd. Na nog eenige woorden te
heb en gesproken over de nieuw opge
richte Prinses Marijke School gaf spr. het
woord aan den seóretaris en penning
meester om h-un jaarverslagen uit tx
brengen, resp. de heeren A. v. d. Bosch
en M. Jansen. Het bleek dat de kas sloot
met een batig saldo van f 197.78. Door
leerlingen van de hoogste klas werd op
gevoerd „Radio televisie." Dit kregen ^vij
niet alleen te hooren, maar ook te zien.
Verder werden voordrachten^ gymnastiek,
hoorspel, kinderzang en piano 90I0 ten
beste gegeven-. De voordracht: „Pa met
zijn nieuwe broek" braciht de lachspieren
van de aanwezigen in beweging.
De Holl. Mij van Landbouw, afd. Ha-
zerswoude-Koudekerk komt morgenoch
tend 9.30 uur in Hotel de Bruin in leden
vergadering bijeen. De heer van Son, pl.
bureauhouder, zal spreken over Kunst
matige inseminatie.
Ds L. Vroegindewey van Waddinx-
veen hoopt as. Woensdagavond, 7.30 uur,
in het gymnastieklokaal te spreken over
het onderwerp „De nieuwe koèrs in de
N.H. Kerk." Er zal gelegenheid zijn tot
gedachtenwisseling.
SASSEN HEIM.
GÉBORÉN: Erik, zn van W C Cusell
en A Hansen.
OVERLEDEN: J Onderwater, 85 jr; P
Dijkstra. 79 jaar. L
ONDERTROUWD: J Kinkel, 31 jaar en
A Kuijper, 28 jaar; J Kruit, 31 jr en C.
C. Vis, 30 jr; A Clemens, 27 jr en C M
Otto, 25 jaar.
Engelsche mijnarbeiders gaan
5 dagen arbeiden
Met ingang van 5 Mei zal de werkweek der
Britsche mijnwerkers nog slechts vijf dagen
bedragen. Dit is het resultaat van bespre
kingen tusschen den Britschen mijnwerkers-
bond en den -Nationalen Steenkoolraad, die
de directie voert over de genationaliseerde
mijnen, aldus de „Volkskrant".
Onder de nieuwe regeling zullen de mijn
werkers hetzelfde weekloon ontvangen, dat
zij nu in zes dageij verdienen. De arbeiders,
die op uurloon werken, krijgen een dag extra-
loon uitgekeerd. Een en ander zal Engeland
per jaar 24 millioen pond (een kwart mil
liard gulden) kosten.
De heer J. C. Deering (P„ v. d. A.) heeft
den minister van O. K. en W. een aantal
vragen gesteld inzake diens reorganisatie
plannen t.a.v. de examenregeling voor d«
middelbare akten Nederlandsch, geschiede
nis en de moderne talen, welke volgens den
heer Deerrng in deskundige kringen van het
onderwijs groote ongerustheid hebben ver
wekt. Zoo verzoekt hij den minister o.a.
mede te deel en, waarom hij meent, uitslui
tend aan de R.K. leergangen te Tilburg en
aan de Haagsche School voor taal en letter
kunde het recht te moeten verleenen eigen
examens af te nemen en rechtsgeldige ak
ten uit te reiken.
MR VAN KLEFFENS OP DE BRES VOOR
PERSVRIJHEID
Mr van Kleffens heeft Vrijdag tijdens een
vergadering van den Economiischen en So
cialen Raad der V.N. voorgesteld, een inter
nationale conferentie te beleggen in Geneve
of Lake Success, inzake de vrijheid van be
richtgeving. Hij hoopte, dat ook niet-leden
der V.N., zooals bijv^ Zwitserland, hiervoor
zouden worden uitgenoodigd. Uit bezudni-
gingsoverwegingen werd het voorstel, de con
ferentie in Nederland te houden, inge
trokken.
Pravda keert zich scherp tegen
Truman
De Pravda, het officieele orgaan van de
So wj et-Russische communistische partij, ver
klaart in een hoofdartikel dat president Tru
man's dringend beroep op het Congres voor
financieel en steun aan Griekenland en
Turkije „in feite de liquidatie van de Griek-
sche souvereiniteit en de brute vestiging van
de Amerikaansche heerschappij beteekent".
Waarom bracht men de kwestie niet voor
de V.N. als deze landen bedreigd worden,
vraagt het blad. Thans behandelde Truman
de V.N. met minachting. De Prawda zegt ten
slotte, dat Truman's boodschap niet in 't be
lang van den vrede en de veiligheid is en
de Amerik. plannen tot wereldoverheersohdng
tot mislukking gedoemd zijn.
SOEKAWATI TE MAKASSAR
De president van Oost-Indonesië, Soeka-
wati, is Vrijdag per vliegtuig te Makassar
aangekomen. De president was vergezeld
van den kroon commissaris en eenige minis
ters, van wie enkelen uit Batavia waren
meegereisd.
De kunstschilder, beeldhouwer én glaze-
^er Albert Verschuuren vierde Vrijdag onder
groote belangstelling zijn 60sten verjaardag
te Oosterhout.
NOTEERINGEN NEW YORKSCHE BEURS
NEW YORK, 15 Maart (Reuter). Atcha Top,
86% bied. (87); Balt. 137/8 (14); Can. Pac. 12%
(121/4); N.Y. Centr. 17% (17%); Penns. 22%
(221/4); Un. Pac. 1211/a bied. (122); An. Copp.
38i/2 (38%); Bethl. 90% (90); Chrysler 93%
(93%); Gen. El. 35% (35); Gen. Mot. 57%
(57%)Int. Nick. 31 (31%); Kenn. Copp. 45
(44%); Pack 6% (6%); Rep. St. 27% (27%);
Shell 26% (26%); Stand. O. 63% (63%); US
Rubb. 52 (52%); U.S. Steel 71% (71).
Wat de Radio morgein brengt
Programma voor Hilversum I (301).
KRO 9.45 Nieuws; 10.00 Lichtbaken; 10.40
De Kruisweg; 10.50 Beethoven; 11.30 Als de
ziele luistert; li.40 Jo Vincent; 11.45 Fam.
ber. uit Indië; 12.08 Jaues Thibaud; 12.30
Metropole-ork.; 13.00 Nieuws; 13.15 Metro-
pole-ork.; 13.50 Poesjesnellenkelder; 14.00
Symph. verzoekprogr.; 15.00 Voor de vrouw;
15.30 Gram.; 16.00 Zonnebloem; 16.30 Na
schooltijd; 16.45 Rimsky Korsakof; 17.15
Strijkkwartet; 17.45 Rijk overzee; 18.00 Or
kest zonder Naam; 18.20 Sport; 18.30 Strijd-
kr.; 19.00 Nieuws; 19.15 De brug; 19.30 Ork.
zonder Naam; 19.45 Chr. Nat Vakverbond;
20,00 Nieuws; 20,05 Weeroverz.; 20.08 De ge
wone man; 20.15 Bach; 20.30 Vastenmedi
tatie; 21.30 Kamerork.; 22,00 Nieuw^; 22.20
Avondgebed; 22.35 Kamerork.; 23.00* Actuali
teiten; 23.15 Sluiting.
Programma voor Hilversum II (415)
AVRO. 9.45 Nieuws; 10.00 Arbeidsvitami
nen; 10.30 Vrouw; 10.35 Haydn; 10.50 Kleu
ters; ^11,00 Pierre Palla; 11,30 Indrukken van
een Amerik. reis; 11.45 Alfreda Campoli; 12.00
Boston Promenade or.; 12.30 Platteland; 12.40
Argentijnsch ork.; 13.00 Nieuws; 13.15 Ro
mancers; 13.45 Reginald Dixon; 14.00 Met
naald en schaar; 14,20 Aeolian Sextet; 15,00
Wondere wereld; 15.15 Mignon; 16.40 School
bel; 17.00 Dat kun jij ook; 17.30 Skymastere;
18.00 Nieuws; 18.15 Tom Erich; 18.30 Renova
septet; 19.00 En nu naar bed; 19.05 Londen
Palladium ork.; 19.15 Mary Post; 19.30 Zang
en piano; 20.00 Nieuws; 20.05 Echo v. d. dag;
20.15 50e Bonte trein; 21.30 Contact; 22.11
Buitenl overz.; 22.30 Viool en piano; 23.00
Nieuws; 23.15 Sluiting.
