Ds M. W. J. Geursen naar Indië afgevaardigd
Amerik. sympathie voor Leidsche hoogeschool
Onder den rook van de Sleutelstad
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 17 MAART 1947
Stadsnieuws
PLECHTIGE AFSCHEIDSURE
IN DE MAREKERK
Gisteravond werd in de Marekerk een
buitengewone kerkdienst gehouden,
waarin ds M. W. J. Geursen voor den tijd
van twee jaar afscheid heeft genomen van
de T-eidsche gemeente in verband met
zijn vertrek naar Indonesië.
Ds Geursen, di<hn dezen dienst een
aantal nieuwe lidmaten bevestigde, hield
een prediking over het onderwerp: „Chris
tus houdt vast", naar aanleiding van Joh.
10 27: „En niemand zal hem uit mijn
hand, rukken".
Spr ving aan met er op te wijzen, dat
de activiteit, de inzet, ons pakken; de
ocgen van vele jonge menschen schitteren,
als men spreekt van de wereldkerk.
Maar, zoo vervolgde sprx is Jezus het
werkelijk van
wien het credo
der Kerk zingt?
In dezen na-
oorlogschen tijd
wordt aan alle
kanten een ap
pèl op ons ge
daan. met de
zweep van den
plicht probeert
men ons te
slaan, opdat ons
volksbestaan
weer op hooger
(niveau worde
gebracht.
Jezus zegt tot
de activisten:
P)p werken die
Ik doe, getuigen^s- M. W. J. GEURSEN
van Mij, Ik ben niet de held, maar De
gene, Die zichzelf offert, Die leeft het le
ven van de Zijnen en die opstaat als
eersteling voor de1 Zijnen. Hij heeft op
zich geconcentreerd de schuld der we
reld, in totale zelfopoffering. De werken,
die Hij doet, zijn werken van volstrekte
gehoorzaamheid aan den Vader. Zullen
wij activisten zijn? Wij mogen er alleen
bij zijn, wij zijn schapen, die bij de gratie
van zijn stem leven. Het geloof heeft in
zichzelf geen bestendigheid, maar moet
vernieuwd worden door zijn sprake. Ge-
looven is telkens weer de stem van den
Heer hooren door het Woord, is de men-
schelijke echo op het goddelijke „ja"-
woord in 'Christus; Hem hooren is eeu
wigheidsleven hebben.
Wij leven nog in gebrokenheid en de
schaduw van het Kruis v^lt over alles,
totdat de opstandingsmorgen er is en wij
zullen leven in de ongebrokenheid van
het Rijk van God.
Wij zijn getroffen door het apRèl van de
Kerken in Indonesië. Zij hebben een
hartstochtelijk beroep op ons gedaan om
met alle kracht het Koninkrijk der He
melen te prediken.
Spr hoopte, dat het werk van den
Jeugdraad en het Bijzonder Kerkewerk
odk tijdens zijn afwezigheid gedragen mo
gen worden door het medeleven van eep
werkelijke gemeente, die weet van de
activiteit der dankbaarheid en een willig
instrument zal zijn van den goeden Her
der.
Nadat ds Geursen de lidmaten beves
tigd had en had laten zingen Gezang 166:
4: Amen, Jezus Christus, amen!, betrad
ds D. J. Vossers, voorzitter van den Ker-
keraad, den kansel om den scheidenden
leeraar af te vaardigen naar Indonesië.
Het is in de geschiedenis van de Ned.
Herv. gemeente van Leiden nog nimmer
voorgekomen, dat een van haar predikan
ten voor het verrichten van een bijzon
deren arbeid elders werd afgevaardigd,
aldus ds Vossers. De Kerkeraad heeft
geen toestemming gegeven, omdat hij ds
Geursen gaarne ziet vertrekken, maar
omdat de nood ons is opgelegd.
De Kerk in Indonesië verkeert in
LEIDSCHE PLUIMVEE VEREENIGING
Vjele jaren is de Leidsche Pluimvee
Vereeniging, in fokkers- en tentoonstel
lingskringen beter bekend onder de naam
„L.P.V.", slapende geweest en kwam het
bestuur alleen op bepaalde tijden bijeen
of liet zich vertegenwoordigen bij de
zustervereenigi n gjen
Na de bevrijding kwam er opleving in
de kringen der fokkers van pluimvee,
konijnen en duiven en daarom had het
bestuur der „L.P.V." de leden voor een
vergadering bijeen geroepen in restau
rant Bernsen te Leiden om de plannen
voor de toekomst te bespreken.
De voorzitter, Overste M. van Mens,
deelde in zijn openingswoorch-e.a. mede
dat de schuld van de laatstgehouden ten
toonstelling, bijna 15 jaren geleden, ge
lukkig geheel was voldaan en men thans
Wjeer over een batig saldo beschikt.
De secretaris, de heer A. G. Boekwijt,
gaf hierna een overzicht van de jaren
19401947 en bracht een financieel ver
slag uit.
Het bestuur had gemeend te moeten
aftreden om daardoor de leden in dje
gelegenheid te stellen jong bloed in de
gelederen te brengen. Tot bestuursleden
werden gekozen de heeren J. H. Qtten,
A. G. Boekwijt, P. Mierjemet, W. Brou
wer en J. v. Kerkhoven.
Tot voorzitter werd benoemd de heer
J. H. Otten, terwijl het secretariaat geves
tigd bleef bij den heer A. G. Boekwijt.
Rapenburg 51, Leiden.
Met algemeene stemmen werd de heer
M. van Mens tot eere-voorzitter be*
noemd.
Binnenkort zal het bestuur met plan
nen bij de leden konden ter verdere uit
werking en indien mogelijk zal getracht
worden wederom een groote tentoon
stelling te organiseeren.
ACADEMISCHE EXAMENS.
DELFT, 15 Maart. Geslaagd: prop. werk-
tuigk. ing. G. M. J. v. Ruitenbeek, jhr. R.
J. B. D* Tulleken, A. J. de Vries, allen te Den
Haag, en C. J. v. Suijlen, Rijswijk (ZH); ing.
ex. eiviel-ing. M. Muller, Delft
nood; van de ruim veertig predikanten
zijn er slechts zeven overgebleven en zij
moeten moeizaam werken onder een be
volking, die in tien oorlog uit het even
wicht is geslagen.
Er is echtar onder haar een honger naar
't Evangelie gekomen. Zoo heeft ds Geur
sen in het beroep, dat de Generale Sy
node op de jonge predikanten heeft ge
daan. Gods roepstem gehoord om ginds
het Woord te gaan verkondigen. Toen be
seften ook Kerkeraad en Gemeente-Com
missie, dat een der Leidsche predikanten
moest worden afgestaan.
Zoo gezien krijgt dit oogenblik betee-
kenis, zoowel voor de gemeente als voor
ds Geursen. De Hervormde gemeente moet
leeren een waarachtige zendingshouding
aan te nemen. Spr. wekte op het werk
onder de veraf sta anden te steunen door
gebed en offervaardigheid.
Namens collega's en predikantsvrouwen
zeide ds Vossers, dat mevr. Geursen in
den kring van vrienden betrokken zal blij
ven en de gemeente zal het huis blijven
beschouwen als een harer pastorieën.
Wij zullen Uw persoon en werk blijven
gedenken in het gebed, aldus besloot spr.
De gemeente zong ds Geursen toe de
zegenbede uit Psalm 121:4.
De dienst werd beëindigd met het zin
gen van Gezang' 110 3.
Onder de vele aanwezigen bevonden
zich tal van burgerlijke- en kerkelijke
autoriteiten.
KINDERLEED
Zaterdagmiddagin de „Eltaxbus", bij
een halte.
De bits stopt en eenige passagiers ver
dringen zich aan den nauwen uitgang.
Een meisje van een jaar of acht, schuins
tegenover ons, is eveneens opgestaan en
kijkt eenigszins verwezen op en onder
haar bank. Ze krijgt een kleur en zegt
halfluid: „M'n riem! M'n riem is weg!"
„Wat scheelt er aan, me kind?" vraagt
een oud moedertje dat vlak bij haar zit.
„Ik ben me riem kwijt en ik moet er
hier uit", antwoordt het meisje.
De chauffeur, die in den spiegel boven
zich het tooneeltje volgt, zegt: „Nou zus,
kijk maar even onder de andere banken,
ik wacht wel een oogenblikkie!"
Het meisje doet het, maar tevergeefs.
„Was het soms zoo'n padvindersriem?"
klinkt het achter in den autobus? Ze
knikt, een vleugje hoop glijdt over het
bedrukte gezichtje.
„Die had een kleine jongen, in z'n
hand, die er de'vorige halte is uitge
gaan!"
„Ach, m'n meisje", merkt het moe
dertje op, „dan hoef'ie niet meer te
zoeken!"
En schoorvoetend, een laatsten blik wer
pend naar de bank, waar ze heeft geze
ten, alsof ze hoopte daar als door een
wonder den riem, haar padvindersriem,
plotseling weer te zien liggen, stapt ze ui.t
De chauffeur kijkt in den spiegel naar
z'n passagiers en mompelt: „Ja, 't is
tieroerd!" z'n voet duwt op het koppe
lingspedaal, met zijn hand schakelt hij
den wagen in de eerste versnelling; de
motor ronkt en de bus trekt snel op.
Aan den kant van den weg staat het kind;
ze snikt! Dikke tranen loopen langs haar
wangen.
Mr P. J. Idenburg over zijn bezoek
aan universiteiten in de V.S.
Mr P. J. Idenburg, oud-secr. van het col-
lege van curatoren van de Rijksuniversiteit
heeft op uitnoodiging van d,e Rockefeller
Foundation, een bezoek, gebracht aan tal
van Amerik. universiteiten.
Tijdens deze tournée van ongeveer drie
maanden werden o.m. bezocht de Columbia
University te New York, de Harvard Uni
versity te New Haven, de universiteiten te
Princeton, Ann Arbor (Michigan), Chicago,
Evanston, Toronto en tal van wetenschap
pelijke instellingen in Californië.
Mr Idenburg, die tijdens deze rondreis
heeft getracht mogelijkheden te openen om
te komen tot een nauwere samenwerking
tusschen de Amerikaansche en de Leidsche
Academische wereld, heeft als eerste resul
taat op dat gebied bereikt, dat een 'voor-
loopig „Harvard-Leyden-Institute" werd op
gericht, dat nadere plannen voor een nauwe
samenwerking tusschen beide universiteiten
zal uitwerken. In Amerikaansche universi
taire kringen legt men een groote sym
pathie aan den dag voor de Leidsche aca
demie. De president van de Rockefeller
Foundation, mr R. B. Fosdick, heeft in 1944
deze academie gekenschetst als „een sym
bool van den menschelijken geest" naar
aanleiding van de gedurende de bezettings
jaren aangenomen houding.
,Voor meer dan drie en een halve eeuw
droeg het cuRureele en politieke leven,
niet alleen in Holland, doch van geheel
Europa getuigenis van den invloed van
Leiden", aldus mr Fosdick.
Op grond van zijn in Amerika opgedane
ervaringen meent mr Idenburg te mogen
concludeeren, dat de Amerik. universiteiten
die over het algemeen een hechte gemeen-
HOE GAAT MEN MET DIEREN OM?
Onder zeer groote belangstelling heeft
Zaterdagmiddag de heer A. F. J. Por-
tielje directeur van „Artis" uit Am
sterdam, ook bekend door de lezingen
over dieren voor de radio in de groote
zaal van het Leidsche Volkshui!^ een
lezing gehouden aver omgang met dieren,
toegelicht met lichtbeelden.
De heer Portielje wees er op, dat er
een groot misverstand bestaat omtrent
den ombang met dieren. Men liet in den
omgang met dieren zoo weinig op hun
eigenaardige gewoonte, dat, als men
iemand vraagt, welke geluiden hun die
ren maken, of welke gezichten zij kun
nen trekken, zij het antwoord schuldig
blijven. Algemeen wordt ook beweerd,
dat sommigê honden, en vooral katten,
valsch zijn, dit is de grootste onwaarheid,
want dieren zijn nooit valsch,
hetgeen spr met verschillende voorbeel
den toelichtte. Zelfs de grootste gorilla,
leeuwen en tijgers zijn aanhankelijk,
maar bij plotselingen schrik worden ze
gevaarlijk. Ook verschillende uitingen
van dieren worden dikwijls verkeerd be
oordeeld. Als een aap zich achter de
ooren krabt, dan denkt men, dat dit beest
vlooien heeft, en niets is minder waar.
daar apen nooit vlooien hebben, en juist
zeer zindelijk zijn en dit ook een onder
deel van de huidverzorging is.
Met lichtbeelden toonde de heer Por
tielje aan, hoe met het maken van ge
luiden leeuwen en tijgers een goedaar
dige uitdrukking kregen; en zich door
hem lieten liefkoozen? Zelfs het nijl
paard was hiervoor niet ongevoelig-
Men dient echter altijd voorzichtig te zijn.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Gerhard us, z van L R
Bruins en H Enkt; Alida P, d van D B de
Groot en W G Bolle; Jacobs P W, d van
J J M Hensinig en W Bleiji; Pi-eter, z va-n
P Flippo en G Schouten; Johannes M A,
z van J van den Berg en G H B Harte-
veld; Frederik H J, z van F H J Heuzen
en M Linschoten; Yonanda L, d van E A
Venema en W1 Möhring; Alexandra J,
d van A H van Brero en J Ciere; Elisa
beth, d van P Rijsbergen en J M C Azier;
Josephina G M, d van A M Gussenhoven
en A J M A van der Zijden; Martinus J,
z van J Vinkesteijn en J M Zandbergen;
Annie, d van J C Spruit en J Meijering;
Alexander C, z van CON Leget en
J Lezer; Theodorus D, z van T D Wel
ling en W E Onstwedder; Robert J S,
z van S van Weefsel en C J van den Bo
gaard.
OVERLEDEN: H Ginjaar, 90 j; G
Bruij.n, 53 j.
schap vormen, met regels en instellingen
die dikwijls sterk van de onze afwijken, in
de verwerkelijking van de civitas-gedachte
in vele opzichten verder zijn dan de Leid
sche en andere Nederl. universiteiten. Zoo
bestaat er het ernstige streven, onafhanke
lijk van de materieele positie of hun per
soonlijkheid, alle studenten onder sociaal
gelijke voorwaarden aan de universiteit te
doen leven. Anderzijds echter, is er een ge
brek aan algemeenen geestelijken inhoud,
dat een realiseefing van de civitas-gedachte
in den dieperen zin des woords onmogelijk
maakt. Alle streven om dit gebrek op te
heffen blijft tot nu toe hoogst onbevre
digend, omdat de universiteit over het al
gemeen niet de kracht bezit tot die inner
lijke inspiratie.
Volgens mr Idenburg zal deze geestelijke
crisis aan de Amerikaansche universiteiten
in de eerstkomende jaren eer toe- dan af
nemen. Zij zal, tezamen met de steeds groei
ende economische crisis, moeten leiden tot
een ommekeer, waarbij het geheele systeem
vart opvoeding alsmede de levensopvattin
gen der bevolking zullen zijn betrokken.
Tenslotte deelde mr Idenburg nog mede,
dat er na den oorlog nog geen wetenschap
pelijk contact is gelegd tusschen de Ameri
kaansche en de Duitsche universiteiten, aan
gezien de materieele nood in Duitsche uni
versitaire kringen nog steeds alles o.ver-
heerschénd is. Wel bestaan er plannen om
een aantal Duitsche studenten voor studie
naar Amerika uit te noodigen, doch de
nieuwe republikeinsche regeering in de Ver.
Staten heeft alle uitgaven voor cultureel
werk in de Amerikaansche bezettingszone
van Duitschland geschrapt, zoodat de uit
voering van deze plannen onzeker is.
MATROOS ONDER BLAUWE TRAM
Gisteravond omstreeks 12 uur, is de
matroos M. M. S. nabij het Marine-Radio
station achter het Groene kerkje te
Oegstgeest onder den motorwagen van de
Blauwe Tram geraakt. Nadat dr Hugen-
holtz eerste hulp had verleend, is het
slachtoffer, dat een hersenschudding en
ernstige verwondingen had opgeloopen,
naar het Acad.. Ziekenhuis vervoerd.
De jui9te toedracht van het ongeval is
nog niet bekend, doch men vermoedt, dat
de matroos door den stormwind de tram
niet heeft hooren naderen, met het ge
volg, <Jat hij tegen de tram opliep.
Leidsche telegrammen
De 12 j. H. B. is Zaterdagmorgen
tijdens het spelen op het plein van de
Leidsche Hout School van een trapje ge
vallen en heeft daarbij z'n rechterbeen
gebroken. De E.H.D. vervoerde hom naar
het Acad. Ziekenhuis.
Officieele publicatie
De Burgemeester van Leiden brengt
ter openbare kennis, dat Gedeputeerde
Staten dezer provincie hebben goedge
keurd het bij raadsbesluit van 2 Septem
ber 1946 vastgestelde plan tot herziening
van het plan van uitbreiding voor de
gemeente Leiden, voorzoo veel betreft
het gedeelte begrensd door de Heeren
straatdé Drie October9traat dje ge
deeltelijk bestaande en gedeeltelijk ont
worpen Duiventoodestraat de Sehel-
penkade en den Wdttesiingel.
Het goedgekeurde plan ligt ter ge
meentesecretarie, afdeeliing Algemeene
Zaken, voor een ieder ter inzage.
Leiden, 17 Maart 1947.
De Burgemeester voornoemd,
F. H. van Kinschot.
DE GEMEENTEREKENING 1943
In verband met de ter inzagelegging en
verkrijgbaarstelling van de gemeentere
kening 1943 laten wij hieronder eenige
van de voornaamste cijfers uit deze reke
ning volgen:
Gew. dienst. Ontvangsten f 12.791.459.76;
uitgaven f 12.549.079,87. Batig kassaldo
f.242.379.80. Dit is het batig kassaldo; het
voordeelig exploitatiesaldo bedraagt
f 441.771.93.
Kapitaaldienst. Uitgaven f 9.858.25949;
Ontvangsten f 9.659.391.31. Nadeelig slot
f 198.868.18.
Resultaten van de gemeentebedrijven.
Gasfabriek: winst f 244.825.80; Electrici-
teitsfabriek: winst f 1.068.430.77; Gestich
ten „Endegeest", „Voorgeest" en „Rhijn-
geest" geen verlies- noch winstsaldo;
Openbaar Slachthuis: verlies f 23.473.02;
Grondbedrijf: het nadeelig saldo van den
gewonen dienst ad f 62.073.13 is ten laste
van de reserve van het grondbedrijf ge
bracht. Verlies van den Reinigingsdienst
f 214 911.15; Verlies van den Ontsmettings-
dienst f 4.853.32; Gem. Volkscfedietbank:
nadeelig saldo f 13.169.76.
Kunst en Letteren
EXPOSITIE „WERK VAN JONGEREN"
Kunst is het vermogen in den mensch
om zijn indrukken, die op zijn zintuigen,
zijn geest, zijn gemoed worden gemaakt
in" hoorbare of zichtbare vormen, weer
te geven. Kunst is een vrucht van ont
roering, een individueele expressie vam
een individueele emotie.
Er zijn tal van menschen geweest, die
gepoogd hebben een bevredigende defi
nitie van kunst in den waren zin van het
woord te geven, doch er is nog niemand
geweest, die er in geslaagd is in woor-,
den zuiver en effectief het begrip kunst
te omschrijven en te ontleden.
Zaterdagmiddag werd in het gebouw
van V. en D. een expositie geopend, wel
ke een beeld geeft van het werk van
het werk van jonge schilders.
Het is opvallend, dat deze kunste
naars, die allen gestudeerd hebben aan de
Academie van Beeldende Kunsten te
's-Gravenhage, zoo radicaal verschillend
zijn, wat betreft hun kunstuiting. Dit
vindt zijn oorzaak hierin, dat men in de
zen tijd niet meer direct vraagt een
zekere vaardigheid te ontwikkelen, doch
de scheppende krachten welke in het in
dividu aanwezig zijn, los te maken en te
ontkluisteren.
Onze verkleefdheid aan het bestaande
in het algemeen kan ook in dit opzicht
gevaren met zich meebrengen n.l. dat wij
Ln het werk van deze jonge menschen
b.v. niet meer zien, dat hun scheppende
kracht werkelijk los gemaakt is en hun
kunstzin zich reeds geuit heeft. Hun as
piraties zijn persoonlijk; daarom ver
toont het geëxposeerde een dusdanige
verscheidenheid, dat men niet kan ver-
moeden, dat de vervaardigers hun onder
richt op eenzelfde inrichting hebben ge
noten.
De directie van het gebouw komt lof
toe, omdat zij naast de verkoop-activi
teit het publiek ook iets wil toonen.
Deze tentoonstelling, die met een kort
woord cjoor den heer B. Th. de Hey, di
recteur van de Academie van Beeldende
Kunsten, werd geopend, is te bezoeken
tot 29 Maart a.s. Wij bevelen haar in de
belangstelling van het publiek aan.
IGOR STRAWINSKI NAAR NEDERLAND.
De Russische dirigent-componist Igor
Strawinski komt op 29 Mei het Concert
gebouw-Orkest dirigeeren.
De actrice Marie van EysdenVink ont
vingen t.g.v. haar 83sten verjaardag 100 tele
grammen en 40 bloemstukken.
LEIDERDORP.
De Chr. Harmonie gaf Vrijdagavond
in de Geref. Kerk een uitvoering, o.l.v.
haar bekwamen directeur, den heer H. v.
d. Veld.
Na een toepasselijk woord van den
voorzitter, den heer Jac. Spagaren, werd
het programma geopend met een club-
marsch van P. B. Bisselink.
Onze plaatselijk^ en bekende tenor
zanger J. Koot, zong een viertal prach
tige liederen en de heer G. Roeleveld, die
voor ons geen onbekende is, declameerde.
Het verdere programma werd vlot en
goed afgewerkt. Jammer was het, dat de
jeugd zich niet ordelijk wist te gedragen,
waarvan de muziek, en zangliefhebbers
veel hinder en ergernis hadden.
In de pauze sprak burgemeester K. van
Diepeningen een opwekkend woord.
De oud-voorzitter, de heer B. v. der
Boscji, sloot deze uitvoering.
Door den heftigen dooi waren de stal
len en de nabij gelegen schuren van den
landbouwer T v. der Mey aan den Zijl,
een halve meter onder water gekomen.
Daar het met een handpomp onbegoniïén
werk was, heeft men de motorbrandspuit
'aritie geroepen, die na een uurtje
de zaak droog had.
OEGSTGEEST.
Vrijdag 21 en Zaterdag 22 Maart
wordt een huisvlijttentoonstelling geor
ganiseerd in geb. „Irene." Vanaf Maan
dag a.s. van 810 uur is er gelegenheid
tot het inleveren van"werkstukken en tij
dens de tentoonstelling zullen er demon
straties te zien zijn van wolspinnen,
kantklossen en weven Ook de Leidsche
Luchtvaartvereeniging heeft haar mede
werking toegezegd. Een speciale Stand zal
voor deze vereeniging worden ingericht,
terwijl ook demonstraties in modelbouw
zullen worden gegeven. Verder zullen er
vele attracties zijn. Het N.Z.H.-muziek
corps heeft voor den eersten avond haar
muzikale medewerking toegezegd. Wij
kun neb hieraan nog toevoegen, da< de
openiaigsavond (810 uur) alleen voor
volwassenen toegankelijk is, terwij] Za
terdag van 36 uur en van 810 uur,
kinderen alleen onder geleide var vol
wassenen mogen worden toegelaten
Personen met een buitengewoner) aan
leg voor studie en die niet in staat zijn
deze studie zelf te bekostigen kunnen in
aanmerking komen voor een Rijksstudie
toelage. Vóór 15 Maart a.s. moet men zich
echter per gezegeld adres wenden tot het
Dep. van Onderwijs. K. en W. Bureau
voor Rijksstudietoelagen. Dit geldt even
eens voor personen, die nog geen eincL-
examen H.B.S. of Gymnasium hebben
afgelegd, doch die ook per 1 Sept a.s.
een beurs zouden wenschen. Eveneens
bestaat er gelegenheid om bij genoemd
bureau in aanmerking te komen voor een
toelage tot een maximaal bedrag van f 300
voor eetn opleiding tot onderwijzer (es).
