T
Communistische bedreiging in Eerste Kamer
Bevin dringt aan op teekening van Linggadjati
Kwart eeuw Rönjgenbestraling bloembollen
PUZZLE VAN DE WEEK
F
Tl
Van 't Erf der Kerk1
NIEUWE J.EIDSCHE COURANT
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1917
WANNEER SOEKARNO ZIJN
ZIN NIET KRIJGT
(Van onzen Parlementsredacteur).
Ook bij de debatten van gisteren in de
Eerste Kamer over de Indië-kwestie stond
de Regeering aan heftige oritiek bloot, zooals
wij reeds in een deel der vorige editie meld
den. Dhr Reijers (CH) betoogde, dat ons volk
geen vertrouwen kan stellen in de leiders
der revolutionnaire democratie en verweet
de Regeering, dat zij het Parlement steeds
voor voldongen feiten stelt. Hij vroeg waar
om nog altijd niet de geheime notulen wor
den overgelegd en op welken rechtsgrond de
creatie van den staat Oost-Indonesië berust.
Dit gebied is uit het Koninkrijk gelicht. Spr.
bracht hplde aan Ambon, dat een twaalfde
provincie van Nederland wil blijven.
Het standpunt van de Partij v. d. Arbeid
werd vertolkt door den heer Stufkens. Men
komt niet verder, aldus spr., als men de
leden der C.-G. kwalificeert als stukken
brandhout. Hij ontkende, dat de Kroon de
kern van de zaak is. De kern is, dat de sa
menwerking tusschen de volken wordt ver
groot. Met overtuiging stelde de heer Stuf
kens zich achter het Indische beleid der Re
geering. Hij achtte het kenschetsend, dat de
meeste Zendingsmenschen op aanvaarding
van Linggadjati aandringen.
Na lof te hebben toegezwaaid aan de C.-G..
verklaarde spr., dat het accoord aan de Ko
ninklijke rede van Dec. '42 volkomen recht
doet. Er ligt iets teleurstellends in de moei
lijkheden, die zijn ontstaan t.a.v. de uitvoe
ring der overeenkomst. De grondpositie
wordt er echter niet door gewijzigd. Het
is een misverstand. Hij legde er den nadruk
op. dat de regeeringsverklaringen de moge
lijkheid open laten voor verdere onderhan
delingen Hij drong aan op een snelle voort
zetting er- van, als het moet ten koste van
bepaalde rechten van het Parlement. Spr.
erkende, dat Linggadjati een springplank kan
zijn voor grootere vrijheid, maar het bevat
evenzeer mogelijkheden voor een duurzaam
samengaan.
De heer Koejemans (C.P.N.) begon op zijn
manier een teekening te geven van wie hij de
leiders der oppositie noemde, te weten de hee-
ren Weiter en Gerbrandy, om daarentegen de
rede van den heer Kerstens te prijzen. Hij
was van oordeel, dat het totstandkomen van
de overeenkomst freel te lang wordt getrai
neerd, en meende dat men de oplossing ont
wijkt. Zou de regeering willen probeer en het
Indonesische vraagstuk met geweld op te los
sen'. dan zal in het land een beweging los
breken. waarbij de Septembers taking maar
kinderspel zou zijn.
Prof. MolenaaT (Vrijheid) had bij de schrif
telijke stukken, welke het debat voorbereid
den, een afzonderlijke nota gevoegd, die hij nu
nader belichtte en verdedigde, nadat hij ook
uiting had gegeven aan den wensch, dat de
tegenstellingen niet noodeloos verscherpt zou
den worden. De toestand is sedert het optreden
van de Commissie-Generaal duidelijk verslech
terd. De heer Molenaar noemde het een
groote fout, dat de instructie van de Commis
sie-Generaal geen materieelen inhoud had. De
Commissie-Generaal vertrok met een blanco
mandaat, wat zich heeft gewroken. De heer
Molenaar betwistte uitvoerig, dat de Unie het
hervormde/koninkrijk is en bepleitte instelling
van een kleine commissie om de vormen van
het hervormd koninklijk nader te ónder-
zoeken.
Prof. de Zwaan (C.H.), de laatste spreker
van dezen dag, was van oordeel, dat Suriname
en de Antillen bij de voorbereiding van de
nieuwe staatsinrichting wofden achtergesteld.
In de West is een verlangen om als een ge
wone provincie aan het rijk _in Europa te
worden toegevoegd, en ook in Indië wenschen
vele gebieden een Nederlandsch staatsburger
schap. Deze mogelijkheid mogen wij niet uit
sluiten. In deze Regeering prees prof. de
Zwaan de erkenning van wat vrijheid en het
leven van een volk beteekent, het feit, dat zij
voogdijschap, kolonialen hoogmoed en rassen
discriminatie afwijst, maar deze gedachten
vindt men in geheel ons volk. Werkelijke vrij
heid echter vindt steeds haar complement in
erkenning van het gezag. Wat men in het be
leid der Regeering mist is aansluiting van de
nieuwe staatsvormen in Indië aan nationale
realiteiten. De Regeering legge zich. toe op de
voorbereiding van een Rijksconferentie, waar
bij een organische vertegenwoordiging van de
Indische volken aanwezig zal moeten zijn.
Vandaag antwoordt minister Jonkman.
Paul Baudoin, de Fransche minister van
Buitenl. Zaken tijdens het regiem van
Pétain, had zich dezer dagen voer het
Fransche Hooge Hof van Justitie in Ver
sailles te vreantwoorden. En hij maakte
zich nogal druk, zoo men ziet.
GROOTE RIVIEREN WORDEN OPEN
GEBROKEN
Gisteren werd het ijs in Waal over een
lengte van 3% km gebroken, tot 2 km be
neden het Maas-Waalkanaal. Ook met het
breken van de Maas werd een begin gemaakt.
De ijsbrekers kwamen tot bij Keizersveer. Op
de Lek werd een zwaren ijsdaffr opgeruimd
bij Honswijk, waar ruim 2 km gebroken werd
tot bij Culemborg.
,,'T ZAL EEN ZEGEN ZIJN
VOOR HET WESTEN"
In zijn rede, gisteren voor het Britsche
Lagerhuis uitgesproken betreurde Bevin het
feiit, dat de ontwerp-overeenk omst van
Linggadjati nog niet is onderteekend.
„De voedsel- en grondstoffenpositie is
zoodanig, dat talrijke mensahen, dde op het
oogenlblik in nood verkeeren, er mee gehol
pen zouden zijn, indien slechts deze over
eenkomst in de pr act ijk kon wond-en ge
bracht en indien Indonesië voort kon gaan
met den vrijen toevoer van handelsartike
len uit dit zeer waardevolle gebied naar de
Terwijl vele Nederlanasche gezinnen in de koude zitten, worden in het Maas-Waal-kanaal
ongeveer 180 met kolen beladen Rijnaken door het meedoogenlooze ijs belet, hun tocht
met de kostbare lading voort te zetten
WERK VAN Dr DE MOL TE
HILLEGOM GEEXPOSEERD
Vijf en twintig jaar geleden werd dr W. E.
de Mol in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
te A'dam in de gelegenheid gesteld bloem
bollen aan röntgentoestraling bloot te stellen.
De onderzoeker wilde nagaan, welke veran
deringen het kern- en cèldeelingsproces
daarbij onderging. De eerste resultaten wa
ren onbevredigend, Een juiste methodiek en
techniek waren toen ftog niet in voldoende
mate bekend. In de latere jaren zijn de ex
perimenten voortgezet en thans is het o.a. ge
lukt meer dan^H) verschillende tulpensoorten
van kleur en/of vorm te veranderen. In ecu
ZWITSERSCHE LEENING AAN feELGIC.
Te Brussel onderhandelt een Zwitsersche,
delegatie met Belgische financieele deskun
digen over een mogelijke leening in Zwit
sersche francs aan België.
LEHAR. DIE LUSTIGE WITWE EN HITLER
Na de bezetting van Weenen door de Duit-
sahers staakte Lehar het componeeren. Zijn
vrouw was van Joodsche afkomst ©n enkele
harer familieleden bezweken in concentra
tiekampen. Hitler scheen buitengewoon ge
steld op „Die lustige Witwe". Alleen te
München ging hij niet minder dan 91 voor
stellingen dezer operette bijwonen. Deson
danks heeft hij Lehar nooit ontmoet.
HOOVER WIL DUITSCHLAND HELPEN.
Herbert Hoover, die van een ecenomische
missie uit Duitschland in Amerika is terug
gekeerd, stelde president Truman voor voed
sel tot "een bedrag van 475.500.000 dollar ter
beschikking van de Duitsehe burgers te
stellen tot 1 Juli 1948.
ZENDING SA CTTVITEIT TE MIDDELBURG
De kerkeraad der Geref. Kerk van Middel
burg heeft f800 uitgetrokken voor de uitbrei
ding van de plaatselijke Zendingsbibliotheek
De Zendingscommissie van Middelburg en de
classicale deputaten besloten, zoo mogelijk
eeni'ge cursisten naar Engeland te zenden om
aan een Zendingsschool te studeeren. Verder
werd een bedrag uitgetrokken voor het leggen
van contacten met Amerikaansche Zendings
genootschappen en kerken, die met de Geief.
Kerken correspondeer en.
broeiproevenbedrrjf te Hillegom is thans iets
tentoongesteld van het langjarige röntgen-
bestralingsexperiment van dr W. E. de Mol
uit A'dam. Wat in de natuur zoo nu en dan
ontstaat (het plotseling door mutatie optre
den van een kleur- of vormverandering), dat
dwingt de experimentator door zijn röntgen-
bestraling doelbewust af en aldus kan, na
een enorm en voorafgaanden arbeid, weer
een tulpenvariëteit de buitenland sche markt
verovere»n.
wereldmarkt. Daarom hoop ik van harte,
zonder mij met de rechten van anderen in te
laten, dat deze overeenkomst, die zulk een
zegenrijke uitweirking op zoovele millioenen
niet alleen in het Oosten, maar ook in het
Westen zal hebben, spoedig gesloten zal
worden", aldus besloot Bevin.
Republikeinen bekommeren zich
niet om uitvoer-verbod
De republikeinsche minister van Economi
sche Zaken, dr A. K. Gani, onthulde, dat
binnenkort het Amerikaansche schip flying
Cloud" op de reede van Cheribón verwacht
wordt. Het schip zal textiel aanvoeren en
hout, kapok, thee, koffie en tapioca in
nemen.
Op een mededeeling, dat de uitvoer van
deze goederen door het Ned.-Ind. gouverne
ment verboden is, zeide Gani: „Ik ben het
niet eens met deze bepalingen".
H. M. VAN RANDWIJK IN D JOG JAKARTA
GEARRIVEERD.
De hioofdiredacteur vam heft weekblad „Vrij
Nederiarndi," de heer H. M. van Randwijk,
dde zdch onlangs naar Indië heeft begeven,
is in de republikeinsche hoofdstad Djocja
Hoewel het doel van zijn rei6 niet bekend
is, achten achten de republikeinen heit een
verheugend feiit, „dat de opvattingen van
Van Randwijk nog meer links-georiënteerd
zijn dan dlie van den heer Goedhart, dde
zooals bekend het vorig jaar eveneens een
bezoek bracht aan republfikednsch Java.
BAAN NAAR MARKEN WERD GEVEEGD
EN NU SNEEUWT HET WEER
De baan over de Wouwzee van Monniken
dam naar Marken was gisteren juist "door
honderd vrijwilligers sneeuwvrij gemaakt,
doch door de sneeuwval van den afgeloopen
nacht en vandaag is het weer onmogelijk den
traditioneelen tocht naar het eiland te maken.
RECORD IN KOLENVERVOER PER TREIN
De Ned. Spoorwegen konden 14 Februari
een hoogtepunt in het kolenyervoer melden,
met een transport- van 33 treinen met 1437
beladen wagons. Woensdag jJ. werd dit re
cord verbeterd en tot op 35 treinen'met 1503
beladen wagens gebracht. Bij een gemiddel
de van 19 ton per wagen beteekent dit een
vervoer van ruim 28.500 ton steenkolen van
de mijnstreek naar de overige deel en van
Nederland.
Horizontaal: 1 gneeuwschoeii; 4 kfleine
groep van uitgelezenen; 6 uitstalruimte: 8 Eng.
1
3
4
5
6
7
9
IO
II
12
13
1^
13
16
17
l&
>9
20
2?"
25
23
2-4
23
2é>
27
28
2y
30
31
32
VVV.
33
drank; 9 bekrompen; 11 maatstaf; 13 papier
soort; 14 slecht geluimd (afk.); 15 godsdienst
(afk.); 16 alleen; 17 kromme Turksche sabel;
19 uitroep; 20 maanstand (afk.); 22 restaurant-
bediende; 24 rekening; 26 buitenhaven; 28 deel
v. d. mond; 29 plaatselijk heerschende ziekte;
32 opeenvolgende reeks; 33 gril.
Verticaal: 1 bladgroente; 2 gewicht; 3
plaats op Groenland; 4 gast; 5 insectenetend
zoogdiertje; 6 lofstpraak; 7 reusaohtjg; 8 ver
korte meisjesnaam; 10 dwaas; 12 afschrikwek
kend wezen; 13 vlagvertoon; 17 zanggalerij; 18
land; 19 raamscherm; 21 omslag voor papie-
renj 23 eenmaal; 25 vloeistof; 27 Ajnerikaan-
sche staat; 30 naaldboom; 31 boerenbrood.
Oplossing van de Puzzle van vorige
week:
Horizontaal: 1 alm; 4 tel; 7-spotvogel-
10 O.L.; 11 sen; 12 gij; 13 pol; 15 sas; 16 met;
18 opa; 19 eb; 20 gamma; 21 la; 23 lij; 24 Ob;
25 bij; 26 ijl; 27 fa; 29 vezel; 31 Lt.; 32 k>l;
33 ree; 34 ets; 36 aga; 38 io; 39 are; 41 Aa;
42 koekenpan; 45 S.O.S.; 46 gat.
Verticaal: 1 aplomb; 2 L.O.; 3 M.T.S.;
4 ton;#5 eg; 6 legaal; 7 sop; 8 ven; 9 lijs; 14
leg; 15 spa; 17 tabel; 18 omber; 19 elf; 22 alt;
28 altoos; -29 vos; 30 Lea; 31 legaat; 34 eik;
35 ore; 37 aan; 39 aks; 40 eng; 43 e.o.; 44 pa.
Ie prijs: M. Veldhuyzen van Zante, Leid-
scheweg 70, Voorschoten; 2e prijs; J. M. v.
d. Velden, Hoogewoerd 12, Koudekerk; 3e
prijs; G. de Laaf, Gasstraat 58, Leiden.
Oplossingen dienen uöterlijk Vrijdagmor
gen m ons bezit te zijn per briefkaart met
in Jirakerbovenhoekadreszijde de vermelding
„Puzzleoploasintf**,
Huwelijksinzegening en
echtscheiding
Naar aanleiding van de beslissing der Geo.
Synode van de Ned. erv. Kerk, dat een huwe
lijk, na een echtscheiding, niet kerkelijk inge
zegend dient te worden schrijft het r.k. dag
blad „De Tijd":
„Ongetwijfeld zal in vele gevallen deze be
slissing slechts tot gevolg hebben, dat men
enkel voor de- wet trouwt. En zij zal de Ned.
Herv. Kerk lidmaten kosten, wier lidmaatschap
toch al niet veel meer was dan een zuiver
vormelijke aangelegenheid. De vraag is niet
zoozeer, wat het gevolg der beslissing zal zijn
in de gevallen, die zich zullen voordoen, als
wel in hoeverre zij vermag te voorkomen, dat
er zich gevallen voordoen. Deze preventieve
werking zal altijd maar moeilijk te meten zijn.
Zullen er zich minder gevallen voordoen, dan
zal men haar wel bewezen achten. Maar zij
behoeft niet te zijn uitgebleven, wanneer het
aantal gevallen niet mocht zijn teruggeloopen
of zelfs mocht zijn toegenomen. In welke mate
zou dat aantal anders niet zijn toegenomen?
Wij zijn verheugd, dat de Generale Synode
der Ned. Hervormde Kerk zoo onomwonden
het standpunt heeft ingenomen, dat voor een
Christelijke kerk het eenig juiste is. Men kan
dit zonneklaar achten, nochtans men zie
naar Engeland blijkt de z.g.n. Christélijkheid
van een Kerk er niet steeds noodzakelijk toe
te leiden.
De beslissing van de Ned. Herv. Kerk is een
waardevolle bijdrage tot den strijd in Neder
land voor de eerbiediging van de heiligheid
van het huwelijk. Een strijd, waaraan straks
ook de wetgever, naar wij mogen hopen,
kracht zal bijzetten".
CONFESSIONEELE VEREENIG ING
In verband met de nieuwe Kerkorde der
Ned. Herv. Kerk zal de Prov. Commissie
voor „Zuid-Holland" der Confessioneele Ver-
eeniging op Woensdag 12 Maart a.s. in het
gebouw „De Samaritaan" te Rotterdam een
openbare vergadering beleggen. De confe
rentie zal bestaan uit een morgen- en mid
dagvergadering. s Morgens zal dr G. P.
van Itterson te 's-Gravenhage spreken over
„Kerk en Gemeente-opbouw", terwijl in de
middagvergadering, welke om kwart voor
twee aanvangt, als sprekers zullen optreden:
dr G. J. Streeder te 's-Gravenhage over
„Kerk en Volksleven" en prof. dr G. C. van
Niftrik van Amsterdam over „De Kerk en de
Waarheidsvraag". De Prov. Comm. richt tot
alle Kerkeraden het dringend verzoek, deze
samenkomst van den kansel of in hun Ge
meenteblad bekend te maken en aan te be
velen.
DE KOUDE EN DE KERKEN.
De langdurige koudé werkt funes«t op het
kerkbezoek. In elke kerkbode kan men er
klachten over lezen. Een do-miné merkte op:
„St. Franciscus preekte voor de vogels. Dat
ging nog. Maar voor leege banken preeken,
dat is niet te doen." Een andere predikant
(van een gemeente met tweeduizend leden)
schreef: „Eén Zondag waren er minder dan
tien kerkgangers. Dames ontbraken geheel.
Is het wonder, dat men elders spreekt, van
een terugval in het heidendom?"
Ook ds H. Bartlema van Heemstede gaat
in 'het „Hervormd Kerkblad voor Haarlem
e.o." op deze zaak in.
„Wonderlijke situatie: met Kerstmis en
Oudejaar zijn de kerken te klein en moeten
er honderden plaatsen bij gemaakt worden.
En nu: vele plaatsen leeg! Zoo dat de
dienaar des Goddelijken Woords (het brood
des levens!) moet verzuchten: snoepzieke ge
meente, die meent, dat het woord Gods ban
ket is voor feestdagen! Dat was toch niet
wat Christus bedoelde, toen Hij ons leerde
bidden:,. Geer ons heden ons dagelijksch
brood?"
DR O. NOREL 40 JAAR PREDIKANT
A.s. Maandag hoopt dr O. Norel. Ned. Herv.
predikant te Hemmen (Gld.), zijn 40-jarig
ambtsjubileum te vieren. De thans 64-jarige
predikant is de bekende schrijver van „Het
gebed in den Bijbel" en een "Gebedenboek.
'n Les voor Nederland
(Vervolg van Pag. 1)
Het probleem van de passiviteit der beta
lingsbalans is nijpend en kan slechts opge
lost worden als het Britsche volk zich alle
inspanning getroost en ten behoeve van den
export zich de noodige offers laat welgeval
len. Het kernvraagstuk is ook voor Enge
land 'n onvoldoende productie en t zal nood
zakelijk zijn, dat een „Duin kerken geest"
over het Britsche volk vaardig wordt, wil
het uit deze ernstige moeilijkheden geraken.
De waarde van de productie over 1946 wordt
geraamd op zes milliard dollar, het nationale
inkomen op zeven milliard dollar: cijfers,
die aantoonen, dat er spanningen bestaan
tusschen de verhouding: goederen en geld.
Men kan zich afvragen of de Labourregee-
ring genoeg bestuurskracht bezit om de ge
schetste moeilijkheden op te lossen. Tegen
over den roep om hoogere loon en en een kor
tere werkweek, staat geen voldoende krach
tige afwijzing. Het is bijv. opvallend, dat
het witboek niet rept over deze onderwer
pen. Een veeg teeken achten wij ook. dat de
minister-president Attlee nadrukkelijk ver
klaarde. dat de regeering de socialiratie-poli-
tiek zal voortzetten. Het ligt voor de band,
dat dientengevolge onzekerheid en gebrek
aan vertrouwen bij het bedrijfsleven ont
staan, gelijk mr Beckett,, president van de
Westminsterbank. in de toelichting op afjn
jaarverslag verklaarde, dat de diepere oor
zaken - der stagnatie zijn te zoeken in een
toenemend ingrijpen der overheid en de ver-
bureaucratiseering van het land. De moei
lijkheden in de economische ontwikkeling
van het land zullen binnenkort in het Lager
huis grondig worden besproken en het zal
belangwekkend zijn van deze discussie ken
nis te nemen.
De Britsche problemen zijn voor ons land
van groote beteekeniï». Niet alleen geldt hier
het spreekwoord: „Wie zich aan een ander
spiegelt, spiegelt zich zacht", omdat ten on
zent sommige problemen nagenoeg gelijk
liggen als in Engeland, maar verder is ook
hier van belang op te merken, dat wij nd
den oorlog ons in vele opzichten georiën
teerd hebben op Groot-Brittannië. Daarom
hangt er voor ons land veel van af. op welke
wijze Engeland tot een uiteindelijke oplos
sing van zijn moeilijkheden komt.